Komentarz do Księgi Habakuka — prawie półtora metra długi zwój pergaminu, na którym kilka razy występuje imię Boże. Jest to jeden z najwcześniej odnalezionych i najlepiej zachowanych fragmentów tzw. Zwoju znad Morza Martwego, uważanych za „największe odkrycie archeologiczne obecnego stulecia”. (Zwoje te zawierają urywki wszystkich ksiąg Pism Hebrajskich z wyjątkiem Estery, a ich wiek datuje się na drugie stulecie p.n.e. Jeśli nie liczyć pewnych szczątkowych manuskryptów, są więc o 1000 lat starsze od najdawniejszych znanych dotychczas rękopisów biblijnych). Wspomniany Komentarz zawiera prawie dwie trzecie Księgi Habakuka (od 1:4 do 2:20), został napisany aramejskim pismem kwadratowym pod koniec I wieku p.n.e. i jest przeplatany objaśnieniami. W przewodniku po wystawie podano, że jednak „cztery litery imienia Jehowa, tetragram, są wszędzie podane w starożytnym piśmie hebrajskim”. Rzeczywiście, bez trudu udaje się dostrzec tetragram!

Ostrakon nazwany „Domem Bożym” to fragment tabliczki glinianej, na której dwukrotnie występuje imię Boże w postaci tetragramu. Skorupka ta, znaleziona na południu Izraela, była listem adresowanym do człowieka imieniem Eliaszib i pochodzi z połowy VII wieku p.n.e. Zaczyna się słowami: „Do mego pana Eliasziba. Oby Jehowa zapewnił ci pokój”. A kończy się tak: „On mieszka w domu Jehowy” (Zobacz stronę 12 broszury pt. „Imię Boże, które pozostanie na zawsze”, wydanej przez Towarzystwo Strażnica).

Komentarz do Księgi Habakuka

Ostrakon „Dom Boży”