Pisarz: apostoł Jan

1. (a) Z czym zgodzą się słudzy Boży, jeśli chodzi o symbolikę Objawienia? (b) Dlaczego Objawienie słusznie umieszczono na końcu Biblii?

CZY symbolika Objawienia miała budzić strach? Nic podobnego! Spełnianie się proroctw może przerażać niegodziwców, lecz wierni słudzy Boży zgodzą się z natchnionymi słowami zapisanymi na wstępie oraz z końcową wypowiedzią anioła: „Szczęśliwy ten, kto czyta na głos, oraz ci, którzy słuchają słów tego proroctwa”. „Szczęśliwy każdy, kto zachowuje słowa proroctwa tego zwoju” (Obj. 1:3; 22:7). Chociaż Objawienie Jan napisał wcześniej niż pozostałe cztery księgi, słusznie umieszczono je na końcu zbioru 66 natchnionych ksiąg tworzących Biblię, gdyż to właśnie ono przenosi czytelników daleko w przyszłość, ukazując wszechstronną wizję zamierzenia Bożego względem ludzkości, i przedstawia chwalebny finał niezwykłego tematu Biblii, jakim jest uświęcenie imienia Jehowy i usprawiedliwienie Jego zwierzchnictwa za pomocą Królestwa pod władzą Chrystusa, obiecanego Potomstwa.

2. Jak Jan otrzymał Objawienie i dlaczego tytuł tej księgi jest stosowny?

² Zgodnie z początkowym wersetem jest to „objawienie od Jezusa Chrystusa, które dał mu Bóg (...). A on posłał swojego anioła i przez niego przedstawił je w znakach swemu niewolnikowi Janowi”. Jan był więc tylko pisarzem, nie autorem. Nie jest objawicielem, a spisana księga nie zawiera objawienia Jana (1:1). Jej tytuł, po grecku Apokálypsis (Apokalipsa), oznacza „odkrycie, odsłonięcie”, jest więc najzupełniej stosowny, ponieważ wyjawia ona niewolnikowi Boga Jego cudowne zamierzenia dotyczące przyszłości.

3. Kim według Księgi Objawienia jest jej pisarz, Jan, i jak potwierdzają to starożytni historycy?

³ Kim był Jan, który według rozdziału 1 napisał Księgę Objawienia? Dowiadujemy się, że był niewolnikiem Jezusa Chrystusa oraz bratem i współuczestnikiem w ucisku i że przebywał na wygnaniu na wyspie Patmos. Najwyraźniej pierwsi czytelnicy dobrze go znali i nie potrzebowali bliższych szczegółów dotyczących jego osoby. Musiał to być apostoł Jan. Wniosek ten potwierdza większość starożytnych historyków. Uważa się, że apostolskie pochodzenie tej księgi uznawał Papiasz, piszący w początkach II stulecia n.e. A Justyn Męczennik z II wieku w Dialogu z Żydem Tryfonem napisał: „I u nas pewien mąż imieniem Jan, jeden z apostołów Chrystusowych, prorokował w Apokalipsie, którą oglądał”.a Ireneusz, a także Klemens Aleksandryjski i Tertulian z przełomu II i III wieku wyraźnie nazwali apostoła Jana pisarzem Objawienia. Również Orygenes, wybitny biblista z III stulecia, oświadczył: „A cóż powiedzieć o tym, który spoczywał na piersi Jezusowej, o Janie, po którym pozostała jedna Ewangelja (...)? Napisał jeszcze Apokalipsę”.b

4. (a) Jak wytłumaczyć fakt, że Objawienie różni się stylem od innych tekstów Jana? (b) Co dowodzi, iż księga ta jest autentyczną częścią natchnionych Pism?

⁴ Okoliczność, że w pozostałych swych księgach Jan położył ogromny nacisk na miłość, nie oznacza, iż nie mógł napisać niezwykle dobitnego i pełnego ekspresji Objawienia. Właśnie on i jego brat Jakub byli tak oburzeni na Samarytan z pewnego miasta, że chcieli ściągnąć na nich ogień z nieba. Dlatego to nadano im przydomek „Boanerges”, czyli „Synowie Gromu” (Marka 3:17; Łuk. 9:54). Ta odmienność stylu nie dziwi, jeśli się pamięta, że zupełnie inny jest temat Objawienia. To, co Jan ujrzał w owych wizjach, nie przypominało niczego, co widział do tej pory. Nadzwyczajna zgodność tej księgi z pozostałymi proroczymi tekstami dowodzi ponad wszelką wątpliwość, że jest ona autentyczną częścią natchnionego Słowa Bożego.

5. Kiedy i w jakich okolicznościach Jan napisał Księgę Objawienia?

⁵ Według najstarszych świadectw Jan napisał Księgę Objawienia około roku 96, jakieś 26 lat po upadku Jerozolimy. Dobiegało wtedy końca panowanie cesarza Domicjana. Potwierdza to Ireneusz w swym dziele Przeciwko herezjom, w którym tak wypowiada się o Objawieniu: „Widział je bowiem niedawno temu, prawie za dni naszych, pod koniec panowania Domicjanowego”.c Zgadzają się z tym Euzebiusz i Hieronim. Domicjan był bratem Tytusa, dowódcy wojsk rzymskich, które zburzyły Jerozolimę, i został cesarzem po jego śmierci, 15 lat przed spisaniem Objawienia. Żądał, by oddawano mu cześć boską i przybrał tytuł dominus et deus noster (co znaczy „pan nasz i bóg”).d Kult cesarza nie przeszkadzał czcicielom fałszywych bogów, lecz był nie do przyjęcia dla pierwszych chrześcijan, którzy nie chcieli w ten sposób sprzeniewierzyć się swej wierze. Toteż u schyłku rządów Domicjana (panował w latach 81-96) spadły na nich okrutne prześladowania. Uważa się, że to właśnie on zesłał Jana na Patmos. Kiedy został w 96 roku zamordowany, władzę po nim objął bardziej tolerancyjny cesarz Nerwa i najwidoczniej uwolnił Jana. Podczas uwięzienia na wyspie Patmos apostoł otrzymał wizje, które następnie spisał.