SYN pierwszego króla izraelskiego odwiedza w ukryciu pewnego banitę. „Nie lękaj się”, uspokaja go, „bo ręka Saula, mego ojca, nie znajdzie cię, a ty będziesz królem nad Izraelem, ja zaś będę drugi po tobie” (1 Samuela 23:17).

Przybyłym jest Jonatan, uciekinierem — Dawid. Gdyby nie fakt, że Jonatan wkrótce zginie, zapewne stałby się prawą ręką Dawida.

Obaj mężczyźni żyli w niezwykłej przyjaźni.

Przyjaźń z Dawidem

Mniej więcej 20 lat później Dawid uśmiercił filistyńskiego harcownika Goliata, który urągał armii izraelskiej. Mimo że Jonatan był jakieś 30 lat starszy od Dawida, obaj mieli ze sobą wiele wspólnego.a Dawid odznaczał się podobną odwagą, jaką wykazał się Jonatan w walce pod Michmasz. Ale co najważniejsze, pokładał taką samą wiarę w zbawczą moc Jehowy — dzięki temu bez obaw stanął do pojedynku z Goliatem, podczas gdy pozostali Izraelici nie podjęli tego wyzwania. Dlatego też „dusza Jonatana związała się z duszą Dawida i Jonatan umiłował go jak własną duszę” (1 Samuela 17:1 do 18:4).

Choć król Saul ze względu na waleczność Dawida zaczął traktować go jak rywala, na obliczu Jonatana nigdy nie pojawił się nawet cień zazdrości. Serdecznie zaprzyjaźnił się on z Dawidem; najprawdopodobniej to właśnie podczas jakiejś poufnej rozmowy dowiedział się o namaszczeniu Dawida na kolejnego króla Izraela. I uszanował tę Bożą decyzję.

Kiedy Saul wspomniał swemu synowi i sługom o zamiarze zabicia Dawida, Jonatan ostrzegł przyjaciela. Przekonał też swego ojca, że nie ma się czego bać ze strony Dawida, który przecież w niczym nie zgrzeszył wobec króla. Czyż nie ryzykował swego życia w pojedynku z Goliatem? Żarliwa prośba Jonatana w sprawie skrzywdzonego przyjaciela udobruchała Saula. Niestety, wkrótce król znów zaczął nastawać na życie Dawida, zmuszając go tym do ucieczki (1 Samuela 19:1-18).

Jonatan nie opuścił Dawida. Spotkał się z nim, by ustalić dalszy plan działania. Był lojalny wobec przyjaciela, a jednocześnie starał się dochować lojalności ojcu. Powiedział do Dawida z przekonaniem: „To jest nie do pomyślenia! Nie umrzesz”. Niemniej ten odparł: „Tylko krok dzieli mnie od śmierci!” (1 Samuela 20:1-3).

Jonatan i Dawid obmyślili sposób wybadania intencji Saula. Gdy nieobecność Dawida przy królewskim stole zostanie zauważona, Jonatan wyjaśni ojcu, że Dawid prosił o zwolnienie, bo chciał uczestniczyć w złożeniu ofiary za całą rodzinę. Jeśli Saul zareaguje złością, będzie to oznaką jego wrogich zamiarów. Jonatan pobłogosławił przyjaciela i pośrednio potwierdził, że Dawid ma zostać królem. Rzekł: „Jehowa niech będzie z tobą, jak był z moim ojcem”. Obydwaj poprzysięgli sobie lojalność i ustalili, jak Jonatan przekaże Dawidowi wynik próby (1 Samuela 20:5-24).

Saul rzeczywiście spostrzegł nieobecność Dawida, a wtedy Jonatan wyjaśnił, że młodzieniec ten błagał go: „Jeśli (...) znalazłem łaskę w twych oczach, proszę, pozwól mi się wymknąć, abym mógł się zobaczyć ze swymi braćmi”. Jonatan nie bał się przyznać, że Dawid cieszy się jego względami. Król wpadł w furię! Znieważył Jonatana i ostro skrytykował za to, że nie widzi w Dawidzie groźnego rywala do tronu. Następnie zażądał od Jonatana, by natychmiast sprowadził Dawida, bo ma zostać stracony. Jonatan odrzekł: „Czemu miałby ponieść śmierć? Cóż uczynił?” W napadzie gniewu Saul cisnął w syna włócznią. Jonatan uszedł cało, ale był głęboko zasmucony, bo „sprawiono mu ból z powodu Dawida” (1 Samuela 20:25-34).

Jakąż lojalność okazywał Jonatan! Z czysto ludzkiego punktu widzenia na przyjaźni z Dawidem niewiele mógł zyskać, a dużo stracić. Ale to Jehowa wyznaczył Dawida na następcę Saula, a co On zamierzył, miało służyć dobru Jonatana i innych.

Wzruszające rozstanie

Jonatan potajemnie spotkał się z Dawidem, by przekazać mu wiadomość. Stało się jasne, że Dawid nigdy więcej nie postawi stopy na dworze Saula. Obaj mężczyźni uściskali się i zalali łzami, po czym Dawid odszedł się ukryć (1 Samuela 20:35-42).

Obaj przyjaciele zobaczyli się jeszcze tylko raz w życiu, kiedy Dawid ukrywał się przed Saulem „na pustkowiu Zif w Choresz”. Właśnie wtedy Jonatan dodał mu odwagi słowami: „Nie lękaj się, bo ręka Saula, mego ojca, nie znajdzie cię, a ty będziesz królem nad Izraelem, ja zaś będę drugi po tobie; i Saul, mój ojciec, też o tym wie” (1 Samuela 23:15-18). Wkrótce potem Jonatan i Saul zginęli w bitwie przeciwko Filistynom (1 Samuela 31:1-4).

Każdy, kto kocha Boga, postąpi właściwie, gdy zastanowi się nad postawą Jonatana. Czy stoisz wobec wyboru, komu dochować lojalności? Saul nakłaniał Jonatana do szukania własnych korzyści, ten jednak z całego serca był podporządkowany Jehowie i radował się, że On już wybrał następnego króla Izraela. Lojalny wobec Jehowy, szczerze wspierał Dawida.