Prawo Chrystusowe

„Podlegam prawu względem Chrystusa” (1 KORYNTIAN 9:21).

1, 2. (a) Jak ludzie mogliby uniknąć popełnienia wielu błędów? (b) Czego chrześcijaństwo nie potrafiło się nauczyć z dziejów judaizmu?

„NARODY i rządy nigdy nic się nie nauczyły z historii i nigdy nie postępowały zgodnie z wnioskami, które należało z niej wysnuć”. Taką opinię wyraził niemiecki filozof żyjący w XIX wieku. Dzieje człowieka nazwano nawet „pochodem głupoty”, straszliwym ciągiem bezmyślnych pomyłek i kryzysów, których nieraz dałoby się uniknąć, gdyby ludzie chcieli się uczyć na dawniejszych błędach.

² Ową niechęć do uczenia się na dawnych błędach uwypuklono w poniższych rozważaniach na temat prawa Bożego. Jehowa Bóg zastąpił Prawo Mojżeszowe czymś lepszym — prawem Chrystusowym. Jednakże przywódcy chrześcijaństwa, którzy twierdzą, że nauczają i przestrzegają tego prawa, nie wyciągnęli żadnych wniosków z całkowicie bezmyślnego postępowania faryzeuszy. Skutkiem tego nadużywają prawa Chrystusowego i je wypaczyli, tak samo jak judaizm zniekształcił Prawo Mojżeszowe. Jak to możliwe? Zastanówmy się najpierw nad samym prawem Chrystusowym — czym jest, kto i w jaki sposób mu podlega oraz co je odróżnia od Prawa Mojżeszowego. Potem zobaczymy, jaki niewłaściwy użytek robi z niego chrześcijaństwo. Obyśmy nauczyli się czegoś z historii i odnieśli z tego korzyść!

Nowe przymierze

3. Co Jehowa obiecał w związku z nowym przymierzem?

³ Któż inny oprócz Jehowy Boga mógł ulepszyć doskonałe Prawo? Przymierze Prawa Mojżeszowego było doskonałe (Psalm 19:8). Niemniej Jehowa obiecał: „Oto idą dni (...) że zawrę z domem izraelskim i z domem judzkim nowe przymierze. Nie takie przymierze, jakie zawarłem z ich ojcami”. Dziesięć Przykazań będących istotą Prawa Mojżeszowego spisano na kamiennych tablicach. Ale o nowym przymierzu Jehowa powiedział: „Złożę mój zakon w ich wnętrzu i wypiszę go na ich sercu” (Jeremiasza 31:31-34).

4. (a) Który Izrael jest objęty nowym przymierzem? (b) Kto jeszcze oprócz Izraelitów duchowych podlega prawu Chrystusowemu?

⁴ Kto miał być objęty tym nowym przymierzem? Na pewno nie literalny „dom izraelski”, który odrzucił Pośrednika tego przymierza (Hebrajczyków 9:15). Nowy Izrael, „Izrael Boży”, to naród Izraelitów duchowych (Galatów 6:16; Rzymian 2:28, 29). Później do tej małej grupy namaszczonych chrześcijan miała dołączyć „wielka rzesza” ze wszystkich narodów, która również pragnie oddawać cześć Jehowie (Objawienie 7:9, 10; Zachariasza 8:23). Chociaż jej członkowie nie są uczestnikami nowego przymierza, ich także obowiązuje prawo (porównaj 3 Mojżeszową 24:22; 4 Mojżeszowa 15:15). Obie te grupy stanowią „jedną trzodę” posłuszną „jednemu pasterzowi”, toteż zgodnie ze słowami apostoła Pawła ‛podlegają prawu względem Chrystusa’ (Jana 10:16; 1 Koryntian 9:21). Paweł nazwał to nowe przymierze „lepszym”. Dlaczego? Między innymi dlatego, że nie opiera się ono na cieniach tego, co ma nadejść, ale na spełnionych obietnicach (Hebrajczyków 8:6; 9:11-14).

5. Jaki jest cel nowego przymierza i dlaczego zostanie on osiągnięty?

⁵ Jaki jest cel tego przymierza? Ma ono wyłonić naród królów i kapłanów, którzy zjednają całej ludzkości błogosławieństwa (2 Mojżeszowa 19:6; 1 Piotra 2:9; Objawienie 5:10). Przymierze Prawa zawarte za pośrednictwem Mojżesza nigdy nie doprowadziło do rzeczywistego powstania takiego narodu, gdyż Izrael jako całość zbuntował się i zaprzepaścił swą szansę (porównaj Rzymian 11:17-21). Ale nowe przymierze na pewno osiągnie swój cel, ponieważ opiera się na całkiem innym prawie. Pod jakim względem jest ono inne?

Prawo związane z wolnością

6, 7. Dlaczego prawo Chrystusowe zapewnia większą miarę wolności niż Prawo Mojżeszowe?

⁶ Prawo Chrystusowe często jest kojarzone z wolnością (Jana 8:31, 32). Zostało nazwane „prawem wolnego ludu” oraz „doskonałym prawem związanym z wolnością” (Jakuba 1:25; 2:12). Oczywiście ludzie mogą się cieszyć tylko wolnością warunkową. Niemniej to prawo zapewnia znacznie większą miarę wolności niż poprzednie, dane za pośrednictwem Mojżesza. Dlaczego?

⁷ Przede wszystkim nikt nie podlega prawu Chrystusowemu z racji urodzenia. Nie ma znaczenia, do jakiej rasy ktoś należy ani gdzie się urodził. Prawdziwi chrześcijanie dobrowolnie decydują się w swych sercach przyjąć na siebie jarzmo związane z przestrzeganiem tego prawa. Przekonują się, że jest to miłe jarzmo i lekkie brzemię (Mateusza 11:28-30). Jak pamiętamy, Prawo Mojżeszowe miało uświadomić człowiekowi, że popełnia grzechy i koniecznie potrzebuje złożenia za niego ofiary okupu (Galatów 3:19). Prawo Chrystusowe natomiast uczy, że Mesjasz już przyszedł, zapłacił cenę okupu, oddając swe życie, i otworzył przed nami sposobność uwolnienia się od przerażającego brzemienia grzechu i śmierci! (Rzymian 5:20, 21). Chcąc odnieść pożytek z tej ofiary, musimy w nią wierzyć (Jana 3:16).

8. Co wchodzi w zakres prawa Chrystusowego i dlaczego przestrzeganie go nie oznacza uczenia się na pamięć setek przepisów?

⁸ Wiarę możemy okazywać między innymi przez trzymanie się w życiu prawa Chrystusa. A to oznacza, że należy słuchać wszystkich jego poleceń. Czy wobec tego trzeba nauczyć się na pamięć setek praw i przepisów? Otóż nie. Co prawda Mojżesz, pośrednik starego przymierza, spisał całe Prawo, ale Jezus, Pośrednik nowego przymierza, nigdy nie zapisał ani jednego prawa. On żył według tego prawa. Jako człowiek doskonały, zostawił wszystkim wzór do naśladowania (1 Piotra 2:21). Być może dlatego religię pierwszych chrześcijan nazwano „Drogą” (Dzieje 9:2; 19:9, 23; 22:4; 24:22). Dla nich ucieleśnieniem prawa Chrystusa było jego życie. Przestrzeganie tego prawa polegało więc na naśladowaniu Jezusa. Ich głęboka miłość do niego potwierdzała, iż zgodnie z proroctwem prawo to rzeczywiście zostało wypisane na ich sercach (Jeremiasza 31:33; 1 Piotra 4:8). A kto okazuje posłuszeństwo z miłości, nigdy nie czuje się przytłoczony — i to jest jeszcze jeden powód, dla którego prawo Chrystusa można nazwać „prawem wolnego ludu”.

9. Co jest fundamentem prawa Chrystusowego i jak wiąże się ono z nowym przykazaniem?

⁹ Miłość była ważnym elementem Prawa Mojżeszowego, ale w prawie chrześcijańskim ma znaczenie fundamentalne. Dlatego prawo Chrystusowe zawiera nowe przykazanie — chrześcijanie muszą darzyć siebie nawzajem ofiarną miłością. Mają w tym naśladować Jezusa, który chętnie oddał życie za swych przyjaciół (Jana 13:34, 35; 15:13). Można więc powiedzieć, iż prawo Chrystusowe jest jeszcze wznioślejszym wyrazem teokracji niż Prawo Mojżeszowe. W niniejszym czasopiśmie powiedziano kiedyś: „Teokracja to rządy Boga, a Bóg jest miłością, wobec tego teokracja to rządy miłości”.

Jezus a faryzeusze

10. Jaka wyraźna różnica zachodziła między naukami Jezusa a naukami faryzeuszy?

¹⁰ Trudno się więc dziwić, że Jezus naraził się współczesnym sobie żydowskim przywódcom religijnym. Dla uczonych w piśmie i faryzeuszy nie było nic równie obcego jak „doskonałe prawo związane z wolnością”. Próbowali trzymać ludzi w karbach za pomocą przepisów ustanowionych przez człowieka. Ich nauki były uciążliwe, krytyczne i negatywne. Jakże różniły się od nich niezwykle budujące i pozytywne nauki Jezusa! Były praktyczne i uwzględniały rzeczywiste potrzeby i troski ludzi. Cechowała je prostota i szczere zainteresowanie ich losem, nawiązywały do spraw codziennych i opierały się na autorytecie Słowa Bożego. Dlatego „tłumy były niezmiernie zdumione jego sposobem nauczania” (Mateusza 7:28). Nauki Jezusa naprawdę trafiały im do serca!

11. Jak Jezus pokazał, że w przestrzeganiu Prawa Mojżeszowego trzeba się kierować rozsądkiem i miłosierdziem?

¹¹ Jezus nie dodawał kolejnych przepisów do Prawa Mojżeszowego, lecz pokazał Żydom, jak należy go przestrzegać: kierując się rozsądkiem i miłosierdziem. Dla przykładu rozważmy, co się zdarzyło, gdy pewnego razu podeszła do niego kobieta cierpiąca na upływ krwi. Według Prawa Mojżeszowego każdy, kogo dotknęła, stawał się nieczysty, toteż nie wolno jej było przebywać w gromadzie ludzi (3 Mojżeszowa 15:25-27). Ale ona tak bardzo pragnęła być uleczona, że przecisnęła się przez tłum i dotknęła wierzchniej szaty Jezusa. Krwawienie natychmiast ustało. Czy Jezus zganił ją za złamanie Prawa? Wręcz przeciwnie, zrozumiał jej rozpaczliwą sytuację i zastosował najważniejszą zasadę Prawa — miłość. Powiedział do niej ze współczuciem: „Córko, twoja wiara cię uzdrowiła. Idź w pokoju i bądź wyleczona ze swej ciężkiej choroby” (Marka 5:25-34).

Czy prawo Chrystusowe jest pobłażliwe?

12. (a) Dlaczego nie powinniśmy uważać, iż prawo Chrystusowe jest pobłażliwe? (b) Co dowodzi, że ustanawianie wielu praw zachęca do wyszukiwania w nich luk?

¹² Czy z tego wynika, że „związane z wolnością” prawo Chrystusowe jest pobłażliwe, podczas gdy ustne tradycje faryzeuszy przynajmniej wyznaczały ludziom konkretne granice postępowania? Skądże. Na przykładzie dzisiejszych systemów prawnych często widać, że im więcej przepisów, tym więcej luk znajdują w nich ludzie.a W czasach Jezusa obfitość reguł ustanowionych przez faryzeuszy zachęcała do wyszukiwania w nich luk, niedbałego spełniania uczynków pozbawionych miłości i stwarzania pozorów prawości dla zamaskowania wewnętrznego zepsucia (Mateusza 23:23, 24).

13. Dlaczego prawo Chrystusowe pobudza do trzymania się wznioślejszych mierników postępowania niż jakikolwiek zbiór spisanych praw?

¹³ Tymczasem prawo Chrystusowe nie pochwala takiej postawy. Kto przestrzega prawa opartego na miłości do Jehowy i naśladuje Chrystusa w okazywaniu ofiarnej miłości do bliźnich, kieruje się znacznie wznioślejszymi miernikami postępowania niż ten, kto trzyma się jakiegoś formalnego zbioru przepisów. Miłość nie szuka sposobów obejścia prawa, lecz powstrzymuje od szkodliwych postępków, które nie zostały w nim wyraźnie zakazane (zobacz Mateusza 5:27, 28). Prawo Chrystusa będzie nas więc pobudzać do okazywania drugim szczodrości, gościnności i miłości w taki sposób, do jakiego nie zmusiłoby nas żadne oficjalnie sformułowane prawo (Dzieje 20:35; 2 Koryntian 9:7; Hebrajczyków 13:16).

14. Jak stosowanie się do prawa Chrystusowego wpływało na zbór chrześcijański w I wieku?

¹⁴ Gdy pierwsi chrześcijanie starali się stosować do prawa Chrystusa, w zborze panowała miła, serdeczna atmosfera, w zasadzie nie skażona nieustępliwością, krytykanctwem ani obłudą, tak często spotykaną w ówczesnych synagogach. Członkowie tych nowych zborów z całą pewnością odczuwali, iż żyją według „prawa wolnego ludu”!

15. Jakimi metodami Szatan zaczął zmierzać do skażenia zboru pierwszych chrześcijan?

¹⁵ Jednakże Szatan usilnie dążył do skalania zboru chrześcijańskiego od wewnątrz, tak jak to zrobił z narodem izraelskim. Apostoł Paweł ostrzegał przed osobami przypominającymi wilki, ‛mówiącymi rzeczy przewrotne’ i ciemiężącymi trzodę Bożą (Dzieje 20:29, 30). Musiał się przeciwstawiać judaistom, którzy chcieli zamienić wolność warunkową, gwarantowaną przez prawo Chrystusowe, na niewolę Prawa Mojżeszowego, które Chrystus przecież wypełnił (Mateusza 5:17; Dzieje 15:1; Rzymian 10:4). Po śmierci ostatniego z apostołów nic już nie powstrzymywało odstępstwa. Coraz bardziej więc szerzyło się zepsucie (2 Tesaloniczan 2:6, 7).

Prawo Chrystusowe skażone przez chrześcijaństwo

16, 17. (a) Jakie formy zepsucia rozpanoszyły się w chrześcijaństwie? (b) Jaki wypaczony pogląd na sprawy seksualne upowszechniały prawa ustanowione przez Kościół katolicki?

¹⁶ Chrześcijaństwo, tak jak judaizm, skalało się pod wieloma względami. Również do niego wkradły się fałszywe nauki i rozluźnienie obyczajów. A próby uchronienia trzody przed wpływami z zewnątrz często prowadziły do zaniku resztek czystego wielbienia. Zaczęto ustanawiać coraz więcej surowych, niebiblijnych praw.

¹⁷ Katolicyzm przodował w tworzeniu obszernych zbiorów praw kościelnych. Były one szczególnie wypaczone w sprawach dotyczących życia płciowego. Jak czytamy w książce Sexuality and Catholicism (Seksualność a katolicyzm), Kościół przyswoił sobie zasady stoicyzmu — greckiej doktryny filozoficznej, niechętnej wszelkim formom przyjemności. Zaczął nauczać, iż grzechem jest zaznawanie jakiejkolwiek przyjemności seksualnej, nawet w obrębie małżeństwa (porównaj Przypowieści 5:18, 19). Uważano, że zbliżenie cielesne ma służyć tylko i wyłącznie prokreacji. Prawo kościelne potępiło więc każdą metodę zapobiegania ciąży jako bardzo poważny grzech, wymagający niekiedy wieloletniej pokuty. Ponadto duchownym zakazano wstępowania w związki małżeńskie, co często popycha ich do niedozwolonych stosunków płciowych, łącznie z wykorzystywaniem dzieci (1 Tymoteusza 4:1-3).

18. Do czego doprowadziło mnożenie praw kościelnych?

¹⁸ Kiedy w Kościele namnożyło się różnych przepisów, zebrano je w księgi. Te z kolei zaczęły zaciemniać i wypierać Biblię (porównaj Mateusza 15:3, 9). W chrześcijaństwie, podobnie jak w judaizmie, nie ufano pismom świeckim i większość z nich uznawano za niebezpieczne. Wkrótce posunięto się daleko poza rozsądne przestrogi zawarte na ten temat w Biblii (Kaznodziei 12:12; Kolosan 2:8). W IV wieku pisarz kościelny Hieronim oznajmił: „O Panie, gdybym kiedyś miał znów świeckie księgi lub je czytał, wyparłbym się Ciebie”. Z czasem Kościół wprowadził cenzurę książek — w tym także dzieł świeckich. Dlatego w XVII wieku potępił astronoma Galileusza za napisanie, iż Ziemia krąży wokół Słońca. Uporczywe obstawanie przy tym, że Kościół jest ostatecznym autorytetem w każdej dziedzinie — nawet w astronomii — doprowadziło w końcu do podkopania wiary w Biblię.

19. Jak w klasztorach domagano się ślepego posłuszeństwa?

¹⁹ Mnóstwo reguł kościelnych ustanawiano w klasztorach, gdzie oddzieleni od świata mnisi wiedli ascetyczne życie. Większość zakonów katolickich stosowała się do „reguły benedyktyńskiej”. Władzę absolutną miał w nich opat (tytuł pochodzący od aramejskiego odpowiednika wyrazu „ojciec”) (porównaj Mateusza 23:9). Jeżeli zakonnik otrzymał coś w darze od rodziców, opat decydował, czy może to zatrzymać, czy też powinien dać komuś innemu. Jeden z przepisów nie tylko potępiał wulgarną mowę, ale zakazywał wszelkich pogawędek i dowcipów. Oświadczono w nim: „Żaden uczeń nie powinien mówić czegoś takiego”.

20. Skąd wiadomo, że również protestantyzm arbitralnie ustanawiał niebiblijne reguły?

²⁰ Protestantyzm, chociaż dążył do zreformowania niebiblijnych nadużyć katolicyzmu, wkrótce sam nabrał biegłości w ustanawianiu autorytatywnych reguł, nie znajdujących uzasadnienia w prawie Chrystusowym. Na przykład czołowego reformatora Jana Kalwina nazwano „legislatorem odnowionego Kościoła”. Zarządzał nim w Genewie za pomocą mnóstwa surowych reguł egzekwowanych przez „starszych”, których urząd polegał według niego na „sprawowaniu nadzoru nad życiem każdego człowieka” (porównaj 2 Koryntian 1:24). Kościół rozciągał kontrolę nad karczmami i określał, jakie tematy wolno poruszać w rozmowach. Takie wykroczenia, jak śpiewanie żartobliwych piosenek i tańczenie podlegały ciężkiej karze.b

Czego można się nauczyć z błędów chrześcijaństwa

21. Do czego w końcu doprowadziła dominująca w chrześcijaństwie tendencja, by ‛wychodzić poza to, co jest napisane’?

²¹ Czy wszystkie te przepisy i prawa zabezpieczyły chrześcijaństwo przed zepsuciem? Wręcz przeciwnie. Dzisiejsze chrześcijaństwo jest podzielone na setki różnych sekt — od nadzwyczaj surowych po rażąco pobłażliwe. W taki czy inny sposób wszystkie ‛wyszły poza to, co jest napisane’, narzucając wiernym ludzki sposób myślenia, sprzeczny z prawem Bożym (1 Koryntian 4:6).

22. Dlaczego odstępcze poczynania chrześcijaństwa nie położyły kresu prawu Chrystusowemu?

²² Jednakże taki stosunek do prawa Chrystusowego bynajmniej nie położył mu kresu. Jehowa Bóg nigdy nie pozwoli, by zwykli ludzie unieważnili Jego prawo. Obecnie z całą mocą obowiązuje ono wśród prawdziwych chrześcijan, którzy mają wielki przywilej stosować się do niego w swoim życiu. Ale skoro już wiemy, jak potraktował je judaizm i chrześcijaństwo, warto się jeszcze zastanowić nad następującymi sprawami: Jak należy się kierować prawem Chrystusowym, unikając jednocześnie kalania Słowa Bożego ludzkim rozumowaniem i normami sprzecznymi z samym duchem prawa Bożego? Jaką zrównoważoną postawę powinno w nas ukształtować prawo Chrystusowe? Zagadnienia te zostaną rozważone w następnym artykule.

Życie zgodne z prawem Chrystusowym

„Jedni drugich brzemiona noście i w ten sposób spełnijcie prawo Chrystusowe” (GALATÓW 6:2).

1. Dlaczego można powiedzieć, że prawo Chrystusowe jest dziś potężną siłą wywierającą dobroczynny wpływ?

PODCZAS niedawnej rzezi na tle etnicznym ruandyjscy Świadkowie Jehowy z plemion Hutu i Tutsi ryzykowali życie, by się nawzajem chronić. Po tragicznym trzęsieniu ziemi w japońskim mieście Kobe niektórzy Świadkowie Jehowy byli wstrząśnięci utratą bliskich, a mimo to bezzwłocznie pośpieszyli z pomocą innym ofiarom katastrofy. Krzepiące doniesienia z całego świata dowodzą, że w dzisiejszych czasach są ludzie przestrzegający prawa Chrystusowego. Stanowi ono potężną siłę wywierającą dobroczynny wpływ.

2. Co dowodzi, że chrześcijaństwo nie rozumie istoty prawa Chrystusowego, i jak my możemy je spełniać?

² Jednocześnie sprawdza się proroctwo biblijne o krytycznych „dniach ostatnich”. Wiele ludzi zachowuje „formę zbożnego oddania”, ale ‛sprzeniewierza się jego mocy’ (2 Tymoteusza 3:1, 5). Szczególnie w chrześcijaństwie religię często praktykuje się dla zachowania pozorów, a nie z serca. Czyżby życie zgodne z prawem Chrystusowym było zbyt trudne? Wcale nie. Jezus nie wprowadziłby prawa, którego nie dałoby się przestrzegać. Chrześcijaństwo po prostu nie rozumie istoty tego prawa. Nie idzie za natchnioną radą: „Jedni drugich brzemiona noście i w ten sposób spełnijcie prawo Chrystusowe” (Galatów 6:2). ‛Spełnianie prawa Chrystusowego’ polega na pomaganiu sobie nawzajem w noszeniu brzemion, a nie na naśladowaniu faryzeuszy przez dokładanie zbytecznych obciążeń do ciężarów już dźwiganych przez naszych braci.

3. (a) Jakie przykazania zawiera prawo Chrystusowe? (b) Dlaczego błędny byłby wniosek, iż zbór chrześcijański nie powinien trzymać się żadnych reguł oprócz poleceń samego Chrystusa?

³ Prawo Chrystusowe obejmuje wszystkie przykazania Chrystusa Jezusa — dotyczące głoszenia i nauczania, zachowywania czystego i szczerego oka, utrzymywania pokojowych stosunków z bliźnimi oraz usuwania ze zboru tego, co nieczyste (Mateusza 5:27-30; 18:15-17; 28:19, 20; Objawienie 2:14-16). W gruncie rzeczy chrześcijanie są obowiązani przestrzegać wszystkich biblijnych przykazań skierowanych do naśladowców Chrystusa. Ale na tym nie koniec. Aby panował porządek, niezbędne są wytyczne podawane przez organizację Jehowy oraz poszczególne zbory (1 Koryntian 14:33, 40). Przecież chrześcijanie nie mogliby się nawet spotykać, gdyby nie zaplanowano, kiedy, gdzie i jak zostaną przeprowadzone zebrania! (Hebrajczyków 10:24, 25). Stosowanie się do rozsądnych norm ustalonych przez upoważnionych do tego członków organizacji również wchodzi w zakres spełniania prawa Chrystusowego (Hebrajczyków 13:17).

4. Co w czystym wielbieniu stanowi siłę pobudzającą do czynu?

⁴ Prawdziwi chrześcijanie nie pozwalają jednak, by ich wielbienie Boga sprowadzało się do jałowego przestrzegania przepisów. Nie dlatego służą Jehowie, iż nakazuje im to jakaś osoba czy organizacja. Do oddawania czci Bogu skłania ich miłość. Paweł wyjaśnił: „Przymusza nas bowiem miłość Chrystusa” (2 Koryntian 5:14). Jezus polecił swym naśladowcom miłować się wzajemnie (Jana 15:12, 13). Ofiarna miłość stanowi podstawę prawa Chrystusowego i właśnie ona wszędzie — w rodzinie i w zborze — przymusza, czyli pobudza prawdziwych chrześcijan do działania. Zobaczmy, jak się to dzieje.

W rodzinie

5. (a) Jak rodzice mogą spełniać prawo Chrystusowe w domu? (b) Czego potrzebuje dziecko i jakie przeszkody muszą czasem pokonać rodzice, by mu to zapewnić?

⁵ Apostoł Paweł napisał: „Mężowie, wciąż miłujcie swe żony, jak też Chrystus umiłował zbór i wydał zań samego siebie” (Efezjan 5:25). Mąż, który naśladuje Chrystusa i odnosi się do żony z miłością i zrozumieniem, spełnia istotny aspekt jego prawa. Jezus otwarcie dawał też wyraz swej miłości do małych dzieci, biorąc je w ramiona, kładąc na nie ręce i błogosławiąc je (Marka 10:16). Matki i ojcowie spełniający prawo Chrystusowe także okazują dzieciom, iż je kochają. To prawda, że naśladowanie Jezusa w tej dziedzinie jest dla niektórych rodziców trudne. Mogą być z natury niezbyt wylewni. Nie pozwólcie jednak, by takie względy powstrzymały was od uzewnętrzniania miłości do dzieci! Nie możecie poprzestać na tym, że sami nie macie wątpliwości, iż je kochacie. One również powinny o tym wiedzieć. A nie dowiedzą się, jeśli nie będziecie szukać sposobów okazywania im swej miłości (porównaj Marka 1:11).

6. (a) Czy dzieciom potrzebne są normy ustalone przez rodziców i dlaczego tak odpowiadasz? (b) Co muszą zrozumieć dzieci, jeśli chodzi o podłoże reguł obowiązujących w domu? (c) Jakich niebezpieczeństw unika rodzina, która przestrzega prawa Chrystusowego?

⁶ Jednocześnie dzieci muszą mieć wytyczone pewne granice, co wymaga od rodziców ustalenia norm, a niekiedy stosowanie karcenia, by wyegzekwować ich przestrzeganie (Hebrajczyków 12:7, 9, 11). Dzieciom trzeba jednak uzmysławiać, iż u podłoża tych norm leży rodzicielska miłość. Muszą też zrozumieć, że to właśnie miłość powinna je skłaniać do posłuszeństwa wobec ojca i matki (Efezjan 6:1; Kolosan 3:20; 1 Jana 5:3). Celem roztropnych rodziców będzie nauczenie młodych robienia użytku ze „zdolności rozumowania”, by umieli samodzielnie podejmować mądre decyzje (Rzymian 12:1; porównaj 1 Koryntian 13:11). Z drugiej strony nie należy nadmiernie mnożyć reguł ani być zbyt surowym. Paweł radzi: „Ojcowie, nie rozjątrzajcie swych dzieci, żeby nie popadły w przygnębienie” (Kolosan 3:21; Efezjan 6:4). W domu, w którym przestrzega się prawa Chrystusowego, nie ma miejsca na karcenie w niepohamowanym gniewie czy na zjadliwą ironię. W takiej rodzinie dzieci nie są gnębione ani poniżane, lecz mają poczucie bezpieczeństwa i własnej wartości (porównaj Psalm 36:8).

7. Dlaczego domy Betel są dla rodzin przykładem ustalania reguł?

⁷ Zwiedzający różne domy Betel na świecie nieraz zauważają, iż stanowią one dla rodzin dobry przykład zrównoważonego ustalania wytycznych. Wprawdzie mieszkają tam tylko dorośli, ale tworzą jakby rodzinę.a Złożone funkcjonowanie Betel wymaga trzymania się reguł znacznie liczniejszych niż w przeciętnym domu. Jednakże starsi nadzorujący pracę działów gospodarczych, biur czy drukarni usilnie starają się stosować do prawa Chrystusowego. Uważają za swój obowiązek nie tylko organizowanie pracy, ale też pomaganie współpracownikom w robieniu postępów duchowych i pielęgnowaniu „radości z Jehowy” (Nehemiasza 8:10, NW). Dlatego nie szczędzą wysiłku, by dbać o pozytywną, budującą atmosferę i kierować się rozsądkiem (Efezjan 4:31, 32). Nic dziwnego, że rodziny Betel znane są z radosnego usposobienia!

W zborze

8. (a) O co powinniśmy zawsze zabiegać w zborze? (b) W jakich dziedzinach niektórzy proszą o wytyczne lub sami próbują je ustalać?

⁸ Również w zborze naszym celem jest wzajemne budowanie się w duchu miłości (1 Tesaloniczan 5:11). Wszyscy chrześcijanie powinni więc wystrzegać się obciążania drugich narzucaniem im własnych poglądów w sprawach osobistych. Czasem ktoś pisze do Towarzystwa Strażnica, prosząc o wytyczne, jak się zapatrywać na określone filmy, książki czy nawet zabawki. Towarzystwo nie jest jednak upoważnione do drobiazgowej analizy i oceny tego typu spraw. Na ogół są to kwestie, w których decyzję podyktowaną umiłowaniem zasad biblijnych musi powziąć dana osoba bądź głowa rodziny. Inni znów mają skłonność do nadawania propozycjom i radom Towarzystwa charakteru praw. Na przykład w Strażnicy z 15 marca 1996 roku ukazał się ciekawy artykuł zachęcający starszych do regularnego składania wizyt pasterskich członkom zboru. Czy chodziło o ustalenie jakichś reguł? Nie. Chociaż korzystanie z podanych wskazówek przynosi wiele pożytku, nie wszyscy starsi są w stanie je zastosować. Z kolei w „Pytaniach czytelników” zamieszczonych w Strażnicy z 1 kwietnia 1995 roku ostrzegano, by nie umniejszać powagi chrztu urządzaniem hucznych przyjęć czy tryumfalnych pochodów. Niektórzy potraktowali tę dojrzałą radę w sposób skrajny, ustalając nawet regułę, że nie na miejscu byłoby wysłanie z tej okazji karty z życzeniami!

9. Dlaczego tak ważne jest wystrzeganie się zbytniego krytycyzmu i osądzania drugich?

⁹ Pamiętajmy przy tym, że skoro ma nami rządzić „doskonałe prawo związane z wolnością”, musimy pogodzić się z faktem, iż nie wszystkim chrześcijanom sumienie dyktuje to samo (Jakuba 1:25). Czy zatem warto robić kwestię z cudzej decyzji, jeśli nie narusza ona zasad biblijnych? Nie, prowadziłoby to bowiem do rozdźwięków (1 Koryntian 1:10). Kiedy Paweł ostrzegał przed osądzaniem współchrześcijanina, oświadczył: „Dla swojego pana stoi on albo upada. Doprawdy, zostanie podniesiony, bo Jehowa może go podnieść” (Rzymian 14:4). Jeżeli krytykujemy drugich za coś, co mogą rozstrzygnąć zgodnie z własnym sumieniem, narażamy się na niezadowolenie Boga (Jakuba 4:10-12).

10. Kogo wyznaczono do czuwania nad zborem i jak powinniśmy tych braci wspierać?

¹⁰ Nie zapominajmy, że starsi zostali wyznaczeni do czuwania nad trzodą Bożą (Dzieje 20:28). Są po to, by pomagać. Powinniśmy bez skrępowania zwracać się do nich o radę, ponieważ studiują Biblię i są obeznani z zagadnieniami omówionymi w publikacjach Towarzystwa Strażnica. Jeżeli dostrzegają postępowanie mogące doprowadzić do naruszenia zasad biblijnych, śmiało udzielają niezbędnych pouczeń (Galatów 6:1). Członkowie zboru przestrzegają prawa Chrystusowego, gdy współpracują z tymi serdecznymi pasterzami, którzy wśród nich przewodzą (Hebrajczyków 13:7).

Starsi trzymający się prawa Chrystusowego

11. Jak starsi trzymają się w zborze prawa Chrystusowego?

¹¹ Starsi gorąco pragną spełniać w zborze prawo Chrystusowe. Przewodzą w rozgłaszaniu dobrej nowiny, nauczają z Biblii tak, by trafiać do serc, i jako kochający, łagodni pasterze pocieszają „dusze przygnębione” (1 Tesaloniczan 5:14). Wystrzegają się niechrześcijańskich postaw widocznych w wielu religiach chrześcijaństwa. Na świecie następuje gwałtowny upadek obyczajów i starsi podobnie jak Paweł mogą się obawiać o trzodę, ale gdy w trosce o nią podejmują jakieś działania, starają się czynić to w sposób zrównoważony (2 Koryntian 11:28).

12. Jak starszy może pomóc chrześcijaninowi, który go o to prosi?

¹² Na przykład chrześcijanin może zwrócić się do starszego w ważnej sprawie, o której Biblia bezpośrednio nie wspomina lub która wymaga uwzględnienia różnych zasad chrześcijańskich. Może chodzić o awans w pracy wiążący się z lepszymi zarobkami, lecz także z większą odpowiedzialnością. Zdarza się też, że niewierzący ojciec młodego chrześcijanina żąda od syna czegoś, co mogłoby mieć wpływ na jego służbę. W takiej sytuacji starszy powstrzyma się od wyrażenia własnego zdania. Otworzy natomiast Biblię i pomoże rozważyć odpowiednie zasady. Może się też posłużyć Skorowidzem do publikacji Towarzystwa Strażnica (jeżeli jest dostępny), by odszukać rady podane przez „niewolnika wiernego i roztropnego” w Strażnicy czy innych wydawnictwach (Mateusza 24:45). A co wtedy, gdy późniejsza decyzja pytającego wyda się starszemu nierozsądna? Jeżeli dana osoba nie naruszy zasad ani praw zawartych w Biblii, starszy uszanuje jej prawo do podejmowania decyzji, bo wie, że „każdy (...) poniesie swój własny ciężar”. Chrześcijanin powinien jednak pamiętać, iż „co człowiek sieje, to będzie też żąć” (Galatów 6:5, 7).

13. Dlaczego starsi nie podają gotowych rozwiązań ani nie wyrażają własnych opinii, lecz pomagają drugim samodzielnie rozważyć sprawę?

¹³ Dlaczego doświadczony starszy postąpi w taki sposób? Co najmniej z dwóch powodów. Przede wszystkim Paweł przypomniał członkom pewnego zboru, iż nie jest ‛panem ich wiary’ (2 Koryntian 1:24). Starszy, który pomaga bratu przeanalizować sprawę w świetle Biblii i powziąć samodzielną, świadomą decyzję, naśladuje postawę Pawła. Uznaje, iż jego władza jest ograniczona, podobnie jak uznawał to sam Jezus (Łukasza 12:13, 14; Judy 9). Ale jednocześnie gotów jest w razie potrzeby udzielić przydatnych, nawet bardzo bezpośrednich wskazówek z Pisma Świętego. Drugim powodem jest szkolenie współchrześcijanina. Apostoł Paweł oświadczył: „Pokarm stały należy się ludziom dojrzałym, tym, którzy dzięki używaniu mają władze poznawcze wyćwiczone, aby odróżniać właściwe od niewłaściwego” (Hebrajczyków 5:14). Chcąc więc nabierać dojrzałości, musimy korzystać z naszych władz poznawczych, zamiast stale oczekiwać, iż ktoś inny poda nam gotowe rozwiązanie. Pokazując współchrześcijaninowi, jak szukać wyjaśnień w Biblii, starszy pomaga mu robić postępy.

14. Jak osoby dojrzałe mogą wykazać, że ufają Jehowie?

¹⁴ Możemy ufać, że Jehowa Bóg za pośrednictwem ducha świętego wpłynie na serca swych prawdziwych czcicieli. Dlatego dojrzali chrześcijanie przemawiają do serc braci, upraszając ich, jak to czynił apostoł Paweł (2 Koryntian 8:8; 10:1; Filemona 8, 9). On wiedział, że nie ludzie prawi, ale przede wszystkim nieprawi potrzebują szczegółowych przepisów, by postępować właściwie (1 Tymoteusza 1:9). Nie był podejrzliwy ani sceptyczny w stosunku do braci, lecz darzył ich zaufaniem. Do pewnego zboru napisał: ‛Pokładamy co do was ufność w Panu’ (2 Tesaloniczan 3:4). Wiara i zaufanie Pawła z pewnością były dla tych chrześcijan silnym bodźcem do działania. Dzisiejsi starsi i nadzorcy podróżujący zmierzają do podobnych celów. Ileż pokrzepienia niosą ci wierni mężczyźni, gdy z miłością pasą trzodę Bożą! (Izajasza 32:1, 2; 1 Piotra 5:1-3).

Życie zgodne z prawem Chrystusowym

15. Jakie pytania możemy sobie zadać, by sprawdzić, czy przestrzegamy prawa Chrystusowego w stosunkach z braćmi?

¹⁵ Wszyscy musimy regularnie analizować swe postępowanie i sprawdzać, czy żyjemy zgodnie z prawem Chrystusowym i czy je krzewimy (2 Koryntian 13:5). Warto zadać sobie następujące pytania: Czy mam pozytywne nastawienie, czy raczej przejawiam skłonność do krytykowania? Jestem zrównoważony czy popadam w skrajności? Mam wzgląd na innych czy upieram się przy swoich prawach? W kwestiach nie omówionych wyraźnie w Biblii chrześcijanin nie próbuje dyktować bratu, jak powinien albo jak nie powinien postąpić (Rzymian 12:1; 1 Koryntian 4:6).

16. Jak możemy pomóc osobom oceniającym się negatywnie i w ten sposób spełnić ważny aspekt prawa Chrystusowego?

¹⁶ W tych krytycznych czasach niezwykle ważne jest szukanie sposobności do zachęcania drugich (Hebrajczyków 10:24, 25; porównaj Mateusza 7:1-5). Czyż zalety naszych braci i sióstr nie powinny przysłaniać nam ich słabości? W oczach Jehowy każdy z nas jest cenny. Niestety, nie wszyscy tak myślą — nawet o sobie. Wielu jakby dostrzegało tylko swe wady i niedociągnięcia. Czy dla podniesienia na duchu takich i innych braci nie moglibyśmy postarać się na każdym zebraniu porozmawiać z jedną lub dwiema osobami i na przykład powiedzieć, jak cenimy ich obecność oraz istotny wkład w działalność zboru? Takie ulżenie im w dźwiganiu brzemion i spełnienie w ten sposób prawa Chrystusowego naprawdę przysporzy nam radości! (Galatów 6:2).

Prawo Chrystusowe ma moc oddziaływania!

17. Jak w waszym zborze daje się zauważyć oddziaływanie prawa Chrystusowego?

¹⁷ Zbór chrześcijański przestrzega prawa Chrystusowego. Widać to dzień w dzień wśród Świadków: gdy z zapałem głoszą dobrą nowinę, gdy pocieszają i zachęcają się nawzajem, gdy wytrwale służą Jehowie mimo ogromnych przeszkód, gdy rodzice pilnie wychowują swe dzieci na osoby kochające Jehowę całym rozradowanym sercem i gdy nadzorcy z miłością i troską uczą Słowa Bożego, rozbudzając w trzodzie pragnienie gorliwego służenia Jehowie na wieki (Mateusza 28:19, 20; 1 Tesaloniczan 5:11, 14). Jakże radujemy serce Jehowy, jeśli staramy się spełniać w swym życiu prawo Chrystusowe! (Przypowieści 23:15). Pragnie On, by wszyscy miłujący Jego doskonałe prawo żyli wiecznie. W przyszłym raju doczekamy chwili, kiedy to skończą się wszelkie wykroczenia, ludzie staną się doskonali i będą panować nad wszelkimi pragnieniami serca. Cóż za bezcenna nagroda za życie zgodne z prawem Chrystusowym!