Kto potrafi zapewnić właściwe przewodnictwo?

„KAŻDY dom jest przez kogoś zbudowany”, czytamy w Biblii, „ale tym, który zbudował wszystko, jest Bóg” (Hebrajczyków 3:4; Objawienie 4:11). Skoro prawdziwy Bóg, Jehowa, jest naszym Stwórcą, „dobrze wie, jak jesteśmy ukształtowani” (Psalm 103:14). Dokładnie zna nasze potrzeby i ograniczenia. A będąc kochającym Bogiem, pragnie zaspokajać nasze potrzeby (Psalm 145:16; 1 Jana 4:8). Należy do nich również potrzeba właściwego przewodnictwa.

Za pośrednictwem proroka Izajasza Jehowa oświadczył: „Oto dałem go grupom narodowościowym za świadka, grupom narodowościowym za wodza i rozkazodawcę” (Izajasza 55:4). Środkiem zaradczym na obecny kryzys przewodnictwa jest między innymi rozpoznanie tego Wodza, którego ustanowił sam Wszechmocny, i respektowanie jego zwierzchnictwa. Kto więc jest owym zapowiedzianym Wodzem i Rozkazodawcą? Jakie ma kwalifikacje? Dokąd nas poprowadzi? Co musimy robić, by odnieść pożytek z jego przewodnictwa?

Pojawia się obiecany Wódz

Jakieś 2500 lat temu prorokowi Danielowi ukazał się anioł Gabriel i powiedział: „Wiedz i wnikliwie to rozważ, że od wyjścia słowa o przywróceniu i o odbudowie Jerozolimy aż do Mesjasza Wodza będzie siedem tygodni, a także sześćdziesiąt dwa tygodnie. Wróci ona i zostanie odbudowana, z placem i fosą, lecz w trudnych czasach” (Daniela 9:25).

Anioł dokładnie poinformował Daniela o czasie przyjścia Wodza, którego wybrał Jehowa. „Mesjasz Wódz” miał się pojawić z upływem 69 tygodni, czyli 483 lat, licząc od roku 455 p.n.e., kiedy to wyszło słowo o odbudowie Jerozolimy (Nehemiasza 2:1-8).a Co się wydarzyło pod koniec tego okresu? Ewangelista Łukasz donosi: „W piętnastym roku panowania Tyberiusza Cezara, gdy Poncjusz Piłat był namiestnikiem Judei, a Herod władcą okręgu Galilei [29 n.e.], (...) dotarło na pustkowiu oznajmienie Boże do Jana, syna Zachariasza. Przyszedł więc do całej krainy nad Jordanem, głosząc chrzest jako symbol skruchy ku przebaczeniu grzechów”. W owym czasie „lud trwał w oczekiwaniu” na Mesjasza Wodza (Łukasza 3:1-3, 15). Nie był nim Jan, choć przychodziły do niego tłumy.

Mniej więcej w październiku 29 roku n.e. do Jana przyszedł się ochrzcić Jezus z Nazaretu. Jan złożył świadectwo, mówiąc: „Ujrzałem, jak duch zstępował z nieba niczym gołąb i na nim pozostał. I ja go nie znałem, ale właśnie ten, który mnie posłał, żebym chrzcił w wodzie, rzekł do mnie: ‚Nad kim zobaczysz ducha zstępującego i pozostającego na nim, ten chrzci w duchu świętym’. I ja to widziałem, i złożyłem świadectwo, że ten jest Synem Bożym” (Jana 1:32-34). W momencie chrztu Jezus stał się namaszczonym Wodzem — Mesjaszem, czyli Chrystusem.

Tak więc obiecanym ‛wodzem i rozkazodawcą dla grup narodowościowych’ okazał się Jezus Chrystus. Analizując cechy, które przejawia jako przywódca, łatwo dostrzec, że jego przewodnictwo znacznie góruje nad tym, czego obecnie wymaga się od idealnego przywódcy.

Mesjasz idealnym Wodzem

Umiejętny przywódca udziela pomocy i wyraźnych wskazówek swym podopiecznym, by posiedli wewnętrzną siłę oraz zaradność umożliwiającą skuteczne rozwiązywanie problemów. Jak powiedziano w pewnej książce, ‛właśnie od tego będzie zależeć sukces przywódców w XXI wieku’ (21st Century Leadership: Dialogues With 100 Top Leaders). Jakże dobrze Jezus przygotował swych słuchaczy do radzenia sobie na co dzień! Przeanalizujmy jego najsłynniejsze przemówienie — Kazanie na Górze. Jest zapisane w rozdziałach od 5 do 7 Ewangelii według Mateusza i zawiera mnóstwo praktycznych rad.

Rozważmy na przykład, jak Jezus radził zażegnywać osobiste nieporozumienia. Powiedział: „Gdybyś więc przyniósł swój dar do ołtarza, a tam sobie przypomniał, że twój brat ma coś przeciwko tobie, zostaw swój dar tam przed ołtarzem i odejdź; najpierw zawrzyj pokój ze swym bratem, a potem, wróciwszy, złóż swój dar” (Mateusza 5:23, 24). Wykazanie inicjatywy i zawarcie pokoju z bliźnim było najważniejsze — ważniejsze niż spełnienie obowiązku religijnego, jak choćby przyniesienie na ołtarz w świątyni jerozolimskiej darów wymaganych przez Prawo Mojżeszowe. W przeciwnym razie akty wielbienia Boga nie cieszyłyby się Jego uznaniem. Rada Jezusa jest dziś tak samo praktyczna jak przed wiekami.

Ponadto Jezus pomógł swym słuchaczom unikać sidła niemoralności. Oświadczył im: „Słyszeliście, że powiedziano: ‚Nie wolno ci cudzołożyć’. Ale ja wam mówię, że każdy, kto się wpatruje w kobietę, aby do niej zapałać namiętnością, już popełnił z nią cudzołóstwo w swym sercu” (Mateusza 5:27, 28). Jakże stosowne ostrzeżenie! Po cóż mielibyśmy wstępować na drogę prowadzącą do cudzołóstwa, zaprzątając sobie głowę niestosownymi myślami? Jak powiedział Jezus, rozpusta i cudzołóstwo pochodzą z serca (Mateusza 15:18, 19). Postępujemy mądrze, gdy go strzeżemy (Przysłów 4:23).

Kazanie na Górze zawiera też wyborne rady dotyczące między innymi miłowania nieprzyjaciół, okazywania szczodrości oraz zachowywania właściwego poglądu na sprawy materialne i duchowe (Mateusza 5:43-47; 6:1-4, 19-21, 24-34). Jezus wskazał nawet słuchaczom sposób zabiegania o pomoc Bożą, ucząc ich, jak się modlić (Mateusza 6:9-13). Mesjasz Wódz wzmocnił i przygotował swych naśladowców do radzenia sobie z problemami właściwymi rodzinie człowieczej.

Sześć wypowiedzi w Kazaniu na Górze Jezus rozpoczął słowami: „Słyszeliście, że powiedziano” lub „Ponadto powiedziano”, ale zaraz dodawał dla kontrastu: „Ja jednak wam mówię” (Mateusza 5:21, 22, 27, 28, 31-34, 38, 39, 43, 44). Oznaczało to, że jego słuchacze mieli zwyczaj postępować według faryzejskiej tradycji ustnej. Tymczasem Jezus pokazał im inny sposób — odzwierciedlający rzeczywistego ducha Prawa Mojżeszowego. Wprowadził więc pewną zmianę i uczynił to tak, że jego naśladowcom łatwo ją było zaakceptować. Pobudził ludzi do dokonania w życiu radykalnych przeobrażeń duchowych i moralnych. Tak działa prawdziwy przywódca.

Na to, jak trudno doprowadzić do takiej przemiany, wskazano w pewnym podręczniku zarządzania. Napisano w nim: „Inicjator zmian musi się odznaczać wrażliwością socjologa, wnikliwością psychologa, wytrwałością maratończyka, nieustępliwością buldoga, samodzielnością pustelnika i cierpliwością świętego. Ale nawet wszystkie te cechy razem wzięte nie gwarantują powodzenia”.

W artykule zatytułowanym „Przywództwo: Czy liczą się jakieś cechy?” podkreślono: „Przywódcy muszą zachowywać się tak, jak chcą, żeby zachowywali się ich naśladowcy”. Istotnie, dobry przywódca poświadcza swe słowa czynami. Właśnie tak postępował Jezus Chrystus. Tych, którzy z nim byli, uczył pokory, niemniej udzielił też lekcji poglądowej, myjąc im nogi (Jana 13:5-15). Nie poprzestał na rozesłaniu uczniów, by głosili dobrą nowinę o Królestwie Bożym, ale również sam wytężał siły w tym dziele (Mateusza 4:18-25; Łukasza 8:1-3; 9:1-6; 10:1-24; Jana 10:40-42). Dał też przykład w reagowaniu na przewodnictwo, gdy rzekł o sobie: „Syn nie może nic uczynić z własnej inicjatywy, lecz tylko to, co widzi, że czyni Ojciec” (Jana 5:19).

Z przedstawionych tu rozważań na temat wypowiedzi i czynów Jezusa jasno wynika, że jest on idealnym Wodzem. Przewyższa wszelkie ludzkie wzorce właściwego przewodnictwa. Jest doskonały. Po śmierci i zmartwychwstaniu otrzymał nieśmiertelność i żyje na wieki (1 Piotra 3:18; Objawienie 1:13-18). Który z człowieczych przywódców może mu dorównać?

Co powinniśmy czynić?

Jako już panujący Władca Królestwa Bożego, „Mesjasz Wódz” zleje na posłuszną ludzkość obfite błogosławieństwa. W związku z tym Pismo Święte obiecuje: „Ziemia będzie napełniona poznaniem Jehowy, tak jak wody pokrywają morze” (Izajasza 11:9). „Potulni posiądą ziemię i naprawdę będą się wielce rozkoszować obfitością pokoju” (Psalm 37:11). „Będą siedzieć, każdy pod swą winoroślą i pod swym drzewem figowym, i nikt nie będzie ich przyprawiał o drżenie” (Micheasza 4:4). „Będzie z nimi sam Bóg. I otrze z ich oczu wszelką łzę, i śmierci już nie będzie ani żałości, ani krzyku, ani bólu już nie będzie. To, co poprzednie, przeminęło” (Objawienie 21:3, 4).

Obecnie na świecie panuje kryzys przewodnictwa. Jednakże Jezus Chrystus wprowadzi potulnych do pokojowego nowego świata, w którym posłuszna ludzkość, zjednoczona w oddawaniu czci Jehowie Bogu, będzie zmierzać do doskonałości. Jakież to ważne, żebyśmy przeznaczali czas na nabywanie wiedzy o prawdziwym Bogu i ustanowionym przezeń Wodzu i zgodnie z nią postępowali! (Jana 17:3).

Jedną z najpiękniejszych pochwał, jakich można komuś udzielić, jest wzorowanie się na nim. Czyż więc nie powinniśmy starać się naśladować największego Wodza w dziejach ludzkości — Jezusa Chrystusa? Jak możemy to czynić? Jaki wpływ na nasze życie wywrze uznawanie jego przewodnictwa? Te i jeszcze inne zagadnienia omówiono w dwóch następnych artykułach.

[Przypis]

[Ilustracja na stronie 4]

Daniel zapowiedział nadejście Wodza wybranego przez Boga

[Ilustracje na stronie 7]

Nauki Jezusa przygotowały ludzi do radzenia sobie z problemami życiowymi

[Ilustracja na stronie 7]

Jezus wprowadzi posłuszną ludzkość do pokojowego nowego świata

Czy Chrystus jest dla ciebie realnym Wodzem?

„Ani nie dajcie się nazywać ‚wodzami’, bo jeden jest wasz Wódz, Chrystus” (MATEUSZA 23:10).

1. Jedynie kto jest Wodzem prawdziwych chrześcijan?

BYŁ wtorek 11 Nisan. Jezus Chrystus po raz ostatni przed swą śmiercią, którą miał ponieść za trzy dni, odwiedził świątynię. Swym uczniom oraz zgromadzonym tam ludziom przekazał ważną naukę. Powiedział: „Nie dajcie się nazywać Rabbi, bo jeden jest wasz nauczyciel, natomiast wy wszyscy jesteście braćmi. I nikogo na ziemi nie nazywajcie waszym ojcem, bo jeden jest wasz Ojciec, ten niebiański. Ani nie dajcie się nazywać ‚wodzami’, bo jeden jest wasz Wódz, Chrystus” (Mateusza 23:8-10). Jasno z tego wynika, że Wodzem prawdziwych chrześcijan jest Jezus Chrystus.

2, 3. Jaki wpływ na nasze życie wywiera słuchanie Jehowy i uznawanie ustanowionego przezeń Wodza?

² Gdy uznajemy przewodnictwo Jezusa, wiele na tym korzystamy. Zapowiadając pojawienie się tego Wodza, Jehowa Bóg oznajmił przez proroka Izajasza: „Nuże, wszyscy spragnieni! Przyjdźcie do wody. I wy, którzy nie macie pieniędzy! Przyjdźcie, kupujcie i jedzcie. Przyjdźcież, kupujcie bez pieniędzy i bez płacenia wino i mleko. (...) Słuchajcie mnie uważnie i jedzcie to, co dobre, a wasza dusza niech się wielce rozkoszuje tłustością. (...) Oto dałem go grupom narodowościowym za świadka, grupom narodowościowym za wodza i rozkazodawcę” (Izajasza 55:1-4).

³ Izajasz nawiązał do powszechnie używanych napojów — wody, mleka i wina — by zilustrować, jaki wpływ na nasze życie wywiera słuchanie Jehowy oraz naśladowanie Wodza i Rozkazodawcy, którego On ustanowił. Działa to orzeźwiająco niczym szklanka zimnej wody w upalny dzień, zaspokajając nasze pragnienie prawdy i sprawiedliwości. Jak literalne mleko dodaje sił niemowlętom i pomaga im wzrastać, tak ‛mleko słowa’ wzmacnia nas i sprzyja duchowemu rozwojowi naszej więzi z Bogiem (1 Piotra 2:1-3). A czyż wino nie sprzyja wytworzeniu radosnej atmosfery na okolicznościowych spotkaniach? Podobnie dzięki oddawaniu czci prawdziwemu Bogu i kroczeniu śladami wyznaczonego przezeń Wodza zaznajemy w życiu radości (Powtórzonego Prawa 16:15). A zatem wszyscy — młodzi i starzy, mężczyźni i kobiety — musimy dowodzić, iż uważamy przewodnictwo Chrystusa za coś realnego. Jak jednak możemy na co dzień pokazywać, że Mesjasz jest naszym Wodzem?

Młodzi, ‛róbcie postępy w mądrości’

4. (a) Co się wydarzyło, gdy 12-letni Jezus przybył do Jerozolimy na Paschę? (b) Jaką wiedzę posiadał Jezus, mając zaledwie 12 lat?

⁴ Rozważmy przykład, który nasz Wódz dał młodym. Chociaż o jego dzieciństwie wiadomo niewiele, bardzo wymowne jest pewne zdarzenie. Kiedy Jezus miał 12 lat, wyruszył z rodzicami w doroczną podróż do Jerozolimy na święto Paschy. Wdał się tam w dyskusję biblijną, rodzina zaś ruszyła w drogę powrotną, nieświadomie zostawiając go w tym mieście. Po trzech dniach zaniepokojeni rodzice, Józef i Maria, znaleźli Jezusa w świątyni, „jak siedział pośród nauczycieli i przysłuchiwał się im oraz zadawał im pytania”. Co więcej, ‛wszyscy, którzy się mu przysłuchiwali, byli zadziwieni jego zrozumieniem i odpowiedziami’. Pomyśl: Jezus w wieku zaledwie 12 lat potrafił nie tylko zadawać dociekliwe pytania dotyczące zagadnień duchowych, ale też udzielać mądrych odpowiedzi! Niewątpliwie bardzo mu w tym pomogło szkolenie otrzymane od rodziców (Łukasza 2:41-50).

5. Jak młodzi mogą ocenić swe nastawienie do rodzinnego studium Biblii?

⁵ Być może i ty jesteś młody. Jeżeli twoi rodzice są oddanymi sługami prawdziwego Boga, w waszym domu zapewne regularnie odbywa się rodzinne studium Biblii. Jak się na nie zapatrujesz? Warto się zastanowić nad następującymi pytaniami: „Czy z całego serca popieram takie rozważanie Biblii w gronie rodzinnym? Czy pomagam w tym, by odbywało się systematycznie, i unikam wszystkiego, co mogłoby pokrzyżować ustalony plan?” (Filipian 3:16). „Czy aktywnie uczestniczę w studium? Czy zadaję stosowne pytania dotyczące omawianego materiału i czy wypowiadam się na temat jego praktycznego zastosowania? Czy w miarę robienia postępów duchowych pielęgnuję apetyt na ‛pokarm stały, który należy się ludziom dojrzałym’?” (Hebrajczyków 5:13, 14).

6, 7. Jaką wartość może mieć dla młodych codzienne czytanie Biblii?

⁶ Ogromną wartość ma też codzienne czytanie Biblii. Psalmista śpiewał: „Szczęśliwy jest człowiek, który nie chodzi za radą niegodziwców (...). Ma natomiast upodobanie w prawie Jehowy i jego prawo czyta półgłosem dniem i nocą” (Psalm 1:1, 2). Następca Mojżesza, Jozue, ‛czytał księgę prawa półgłosem dniem i nocą’. Dzięki temu działał mądrze i pomyślnie wypełnił zadanie zlecone mu przez Boga (Jozuego 1:8). Nasz Wódz, Jezus Chrystus, oznajmił: „Jest napisane: ‚Nie samym chlebem ma żyć człowiek, lecz każdą wypowiedzią, która przechodzi przez usta Jehowy’” (Mateusza 4:4). Skoro każdego dnia potrzebujemy pokarmu fizycznego, to o ileż bardziej musimy regularnie karmić się strawą duchową!

⁷ Kiedy 13-letnia Nicole uświadomiła sobie swe potrzeby duchowe, zaczęła codziennie czytać Biblię.a Obecnie ma 16 lat i zdążyła zapoznać się z nią w całości, a za drugim razem doszła już do połowy. Trzyma się prostej metody. „Staram się przeczytać przynajmniej jeden rozdział dziennie” — mówi. W czym jej to pomaga? Wyjaśnia: „Obecnie jest mnóstwo złych wpływów. Każdego dnia w szkole i gdzie indziej stykam się z naciskami wystawiającymi na próbę moją wiarę. Dzięki regularnemu czytaniu Pisma Świętego łatwiej mi przypomnieć sobie nakazy i zasady biblijne, które zachęcają mnie do przeciwstawiania się tym naciskom. W rezultacie przybliżam się do Jehowy i Jezusa”.

8. Jaki zwyczaj związany z synagogą miał Jezus i jak młodzi mogą go naśladować?

⁸ Jezus miał zwyczaj przysłuchiwać się, gdy w synagodze czytano Pisma, jak też osobiście to czynić (Łukasza 4:16; Dzieje 15:21). Ileż pożytku mogą odnieść młodzi z naśladowania jego przykładu przez regularne uczestniczenie w chrześcijańskich zebraniach, na których również się czyta i omawia Biblię! Czternastoletni Richard wyznał z wdzięcznością: „Zebrania są dla mnie cenne. Stale mi przypominają o tym, co dobre i moralne, a co złe i niemoralne, co wzorowane na Chrystusie, a co sprzeczne z jego przykładem. Nie muszę tego sprawdzać na własnej skórze”. Istotnie, „przypomnienie od Jehowy jest godne zaufania, niedoświadczonego czyni mądrym” (Psalm 19:7). Także Nicole stara się uczęszczać co tydzień na wszystkie pięć zebrań zborowych. A dwie — trzy godziny przeznacza na przygotowanie się do nich (Efezjan 5:15, 16).

9. Jak młodzi mogą ‛robić postępy w mądrości’?

⁹ Młodość to dogodna pora, by ‛poznawać jedynego prawdziwego Boga oraz tego, którego posłał, Jezusa Chrystusa’ (Jana 17:3). Zapewne znasz rówieśników poświęcających sporo czasu na czytanie komiksów, oglądanie telewizji, bawienie się grami wideo czy żeglowanie po Internecie. Dlaczego miałbyś brać z nich wzór, skoro możesz naśladować doskonały przykład naszego Wodza? Jako chłopiec z radością dowiadywał się o Jehowie. I co z tego wynikło? Ponieważ miłował sprawy duchowe, „w dalszym ciągu robił postępy w mądrości” (Łukasza 2:52). Ty też możesz tak czynić.

„Bądźcie podporządkowani jedni drugim”

10. Dzięki czemu życie rodzinne będzie źródłem pokoju i szczęścia?

¹⁰ Dom może być oazą pokoju i zadowolenia lub widownią walk i sporów (Przysłów 21:19; 26:21). Uznawaniem przewodnictwa Chrystusa przyczyniamy się do pokoju i szczęścia w rodzinie. W gruncie rzeczy warto wzorować się na Jezusie przy kształtowaniu panujących w niej stosunków. Pismo Święte powiada: „Bądźcie podporządkowani jedni drugim w bojaźni Chrystusowej. Żony niech będą podporządkowane swoim mężom jak Panu, ponieważ mąż jest głową żony, jak i Chrystus jest głową zboru — on, wybawca tego ciała. (...) Mężowie, wciąż miłujcie swe żony, jak też Chrystus umiłował zbór i wydał zań samego siebie” (Efezjan 5:21-25). Do zboru w Kolosach apostoł Paweł napisał: „Dzieci, bądźcie posłuszne swym rodzicom we wszystkim, bo to się podoba Panu” (Kolosan 3:18-20).

11. Jak mąż może pokazać, że przewodnictwo Chrystusa jest dla niego czymś realnym?

¹¹ Trzymanie się tej rady oznacza, że rodziną kieruje mąż, żona lojalnie go popiera, a dzieci są posłuszne rodzicom. Jednakże szczęście gości tylko tam, gdzie mężczyzna sprawuje zwierzchnictwo w należyty sposób. Mądry mąż uczy się tego przez naśladowanie Chrystusa Jezusa, który jest jego Głową i Wodzem (1 Koryntian 11:3). Chociaż Jezus z czasem stał się ‛nad wszystkim głową dla zboru’, przyszedł na ziemię ‛nie po to, by mu usługiwano, lecz by usługiwać’ (Efezjan 1:22; Mateusza 20:28). Podobnie chrześcijański mąż przewodzący żonie i dzieciom ma na względzie nie własne korzyści, ale pomyślność całej rodziny (1 Koryntian 13:4, 5). Stara się naśladować zbożne przymioty swej głowy, Jezusa Chrystusa. Tak jak on jest łagodnie usposobiony i uniżony w sercu (Mateusza 11:28-30). Gdy popełni błąd, nietrudno mu powiedzieć: „Przepraszam” lub „Masz rację”. Swym pięknym przykładem ułatwia żonie wywiązywanie się z roli jego „pomocnicy”, „uzupełnienia” i „towarzyszki”, a także uczenie się od niego i współpracowanie z nim ramię przy ramieniu (Rodzaju 2:20; Malachiasza 2:14).

12. Co pomoże żonie przestrzegać zasady zwierzchnictwa?

¹² Z kolei żona ma być podporządkowana mężowi. Gdyby jednak uległa działaniu ducha tego świata, mogłaby stopniowo utracić właściwy pogląd na zasadę zwierzchnictwa i nie być już skłonna uznawać przewodnictwo męża. Biblia nie sugeruje, jakoby mąż miał być despotyczny, wymaga jednak, aby żona była mu podporządkowana (Efezjan 5:24). Ponadto według Biblii mąż lub ojciec jest odpowiedzialny za rodzinę i gdy kieruje się tym wskazaniem, panuje w niej pokój i porządek (Filipian 2:5).

13. Jaki przykład podporządkowania Jezus dał dzieciom?

¹³ Dzieci mają być posłuszne rodzicom. Wspaniały przykład pod tym względem dał Jezus. Gdy jako 12-latek spędził w świątyni trzy dni, „poszedł z nimi [z rodzicami] i przybył do Nazaretu, i dalej był im podporządkowany” (Łukasza 2:51). Dzieci respektujące zwierzchnictwo rodziców przyczyniają się do pokoju i harmonii w rodzinie. Kiedy każdy jej członek poddaje się przewodnictwu Chrystusa, panuje w niej szczęście.

14, 15. Co może pomóc uporać się z trudną sytuacją w domu? Podaj przykład.

¹⁴ Dzięki naśladowaniu Jezusa i uznawaniu jego kierownictwa można sobie poradzić w domu nawet z trudnymi sytuacjami. Na przykład kiedy 35-letni Jerry poślubił Lanę, mającą nastoletnią córkę, pojawił się problem, którego żadne z nich się nie spodziewało. Jerry wyjaśnia: „Wiedziałem, że chcąc należycie wywiązywać się z roli głowy, trzeba wprowadzać w czyn te same zasady biblijne, które zapewniły powodzenie innym rodzinom. Wkrótce jednak stwierdziłem, iż muszę przejawiać przy tym więcej mądrości i rozeznania”. Jego pasierbica uważała go za kogoś, kto stanął między nią a matką, i miała do niego wielki żal. Jerry musiał wykazać rozeznanie, by dostrzec, że właśnie takie nastawienie wpływa na słowa i czyny dziewczynki. Jak się uporał z tą sytuacją? Odpowiada: „Oboje z Laną uzgodniliśmy, że przynajmniej na razie ona zajmie się karceniem córki, natomiast ja skoncentruję się na zadzierzgnięciu z nią bliskiej więzi. Z czasem przyniosło to pomyślne rezultaty”.

¹⁵ Kiedy w domu wyłaniają się trudności, potrzebne jest rozeznanie, by ustalić przyczyny, dla których członkowie rodziny mówią i postępują tak, a nie inaczej. Potrzeba też mądrości do właściwego stosowania zasad Bożych. Na przykład Jezus trafnie rozeznał, dlaczego dotknęła go kobieta cierpiąca na upływ krwi, i potraktował ją w sposób nacechowany mądrością i współczuciem (Kapłańska 15:25-27; Marka 5:30-34). Nasz Wódz rzeczywiście odznacza się mądrością i rozeznaniem (Przysłów 8:12). Gdy postępujemy tak jak on, jesteśmy szczęśliwi.

‛Stale szukajcie najpierw Królestwa’

16. Co powinno zajmować pierwsze miejsce w naszym życiu i jak swym przykładem wskazał na to Jezus?

¹⁶ Jezus niedwuznacznie dał do zrozumienia, co powinno zajmować pierwsze miejsce w życiu osób uznających jego przewodnictwo. Powiedział: „Stale więc szukajcie najpierw królestwa oraz Jego [Bożej] prawości” (Mateusza 6:33). A swym przykładem pokazał, jak to robić. Po chrzcie przez 40 dni pościł, rozmyślał i się modlił, a następnie został wystawiony na pokusę. Szatan Diabeł zaoferował mu władzę nad „wszystkimi królestwami świata”. Wyobraź sobie, jakie życie mógłby wieść Jezus, gdyby przyjął propozycję Diabła! Skoncentrował się jednak na spełnianiu woli swego Ojca. Wiedział też, że takie życie w szatańskim świecie byłoby krótkie. Natychmiast więc odrzucił ofertę Diabła, oznajmiając: „Jest bowiem napisane: ‚Jehowę, twego Boga, masz czcić i tylko dla niego masz pełnić świętą służbę’”. Wkrótce potem Jezus „począł głosić i mówić: ‚Okazujcie skruchę, bo przybliżyło się królestwo niebios’” (Mateusza 4:2, 8-10, 17). Do końca swego pobytu na ziemi Chrystus był pełnoczasowym zwiastunem Królestwa Bożego.

17. Jak możemy pokazać, że na pierwszym miejscu w życiu stawiamy sprawy Królestwa?

¹⁷ Powinniśmy naśladować naszego Wodza i nie pozwolić, by świat Szatana skłonił nas do obrania sobie za cel życia kariery zawodowej i dobrze płatnej pracy (Marka 1:17-21). Jakże niemądre by to było, gdybyśmy tak się uwikłali w świeckie dążenia, że sprawy Królestwa zeszłyby na dalszy plan! Jezus powierzył nam dzieło głoszenia o Królestwie i czynienia uczniów (Mateusza 24:14; 28:19, 20). Być może musisz dbać o rodzinę lub wywiązywać się z innych obowiązków. Ale czy nie cieszysz się z wykorzystywania wieczorów i weekendów na spełnianie swej chrześcijańskiej powinności głoszenia i nauczania? Jakież to wspaniałe, że w roku służbowym 2001 usługiwało w charakterze pionierów, czyli głosicieli pełnoczasowych, aż 780 000 osób!

18. Co pomaga czerpać radość z naszej służby?

¹⁸ Ewangelie ukazują Jezusa jako człowieka czynu, żywiącego tkliwe uczucia. Widząc potrzeby duchowe otaczających go ludzi, litował się nad nimi i chętnie śpieszył im z pomocą (Marka 6:31-34). Służba kaznodziejska przysparza nam radości, gdy kierujemy się w niej miłością do innych oraz szczerym pragnieniem udzielenia im pomocy. Jak jednak możemy nabrać takiej chęci? „Kiedy byłem nastolatkiem”, mówi młody mężczyzna imieniem Jayson, „głoszenie nie sprawiało mi jakiejś szczególnej radości”. Co mu pomogło pokochać tę działalność? Jayson odpowiada: „W mojej rodzinie sobotnie przedpołudnie zawsze przeznaczaliśmy na służbę polową. Odnosiłem z tego pożytek, bo im częściej wyruszałem do służby, tym lepiej dostrzegałem jej dobroczynne skutki i tym bardziej się nią radowałem”. My również powinniśmy regularnie i pilnie uczestniczyć w działalności ewangelizacyjnej.

19. Na co powinniśmy być zdecydowani, jeśli chodzi o przewodnictwo Chrystusa?

¹⁹ Uznawanie przewodnictwa Chrystusa rzeczywiście pokrzepia i uszczęśliwia. Kiedy czynimy to w młodości, staje się ona okresem systematycznego nabywania wiedzy i mądrości. Życie rodzinne przysparza pokoju i szczęścia, a służba kaznodziejska — radości i zadowolenia. Bądźmy więc zdecydowani pokazywać w życiu codziennym i podejmowanych decyzjach, że przewodnictwo Chrystusa jest dla nas czymś realnym (Kolosan 3:23, 24). Ale Jezus zapewnia je w jeszcze inny sposób — za pośrednictwem zboru chrześcijańskiego. W następnym artykule omówiono, jaki możemy odnosić z tego pożytek.

[Przypis]

Chrystus przewodzi swemu zborowi

„Oto ja jestem z wami przez wszystkie dni aż do zakończenia systemu rzeczy” (MATEUSZA 28:20).

1, 2. (a) Co zmartwychwstały Jezus obiecał swym naśladowcom, zlecając im czynienie uczniów? (b) Jak Jezus aktywnie przewodził zborowi wczesnochrześcijańskiemu?

PRZED wstąpieniem do nieba Jezus Chrystus, nasz zmartwychwstały Wódz, ukazał się swym uczniom i rzekł im: „Dano mi wszelką władzę w niebie i na ziemi. Idźcie więc i czyńcie uczniów z ludzi ze wszystkich narodów, chrzcząc ich w imię Ojca i Syna, i ducha świętego, ucząc ich przestrzegać wszystkiego, co wam nakazałem. A oto ja jestem z wami przez wszystkie dni aż do zakończenia systemu rzeczy” (Mateusza 23:10; 28:18-20).

² Jezus nie tylko zlecił swym naśladowcom zbawcze dzieło czynienia kolejnych uczniów, ale też obiecał być z nimi. Historia pierwotnego chrystianizmu, opisana w biblijnej Księdze Dziejów Apostolskich, bezsprzecznie dowodzi, że Chrystus używał otrzymanej władzy do przewodzenia nowo założonemu zborowi. Aby umocnić swych naśladowców i kierować ich działaniami, posłał obiecanego „wspomożyciela” — ducha świętego (Jana 16:7; Dzieje 2:4, 33; 13:2-4; 16:6-10). Wskrzeszony Jezus wspierał swych uczniów również za pośrednictwem aniołów, których ma do dyspozycji (Dzieje 5:19; 8:26; 10:3-8, 22; 12:7-11; 27:23, 24; 1 Piotra 3:22). Ponadto nasz Wódz zapewniał kierownictwo zborowi za pośrednictwem wykwalifikowanych mężczyzn usługujących w roli ciała kierowniczego (Dzieje 1:20, 24-26; 6:1-6; 8:5, 14-17).

3. Jakie pytania zostaną omówione w tym artykule?

³ Co jednak można powiedzieć o naszych czasach, będących okresem „zakończenia systemu rzeczy”? Jak obecnie Jezus Chrystus przewodzi zborowi chrześcijańskiemu? I jak możemy pokazywać, że uznajemy to przewodnictwo?

Wierny niewolnik Pana

4. (a) Kto wchodzi w skład „niewolnika wiernego i roztropnego”? (b) Co Pan powierzył pieczy tego niewolnika?

⁴ Zapowiadając proroczo znak swej obecności, Jezus oświadczył: „Kto rzeczywiście jest niewolnikiem wiernym i roztropnym, którego pan ustanowił nad członkami czeladzi swojej, aby im dawał pokarm we właściwym czasie? Szczęśliwy ów niewolnik, jeśli jego pan, przybywszy, zastanie go tak czyniącego! Zaprawdę wam mówię: Ustanowi go nad całym swoim mieniem” (Mateusza 24:45-47). „Panem” jest nasz Wódz, Jezus Chrystus, który wszystkie swe ziemskie sprawy powierzył pieczy „niewolnika wiernego i roztropnego”, czyli grona namaszczonych chrześcijan przebywających na ziemi.

5, 6. (a) Co wyobraża „siedem świeczników” oraz „siedem gwiazd” z wizji danej apostołowi Janowi? (b) Na co wskazuje okoliczność, że „siedem gwiazd” znajduje się w prawicy Jezusa?

⁵ Z biblijnej Księgi Objawienia wynika, że „niewolnik wierny i roztropny” podlega bezpośredniemu nadzorowi Jezusa Chrystusa. W wizji dotyczącej „dnia Pańskiego” apostoł Jan ujrzał „siedem złotych świeczników i pośród świeczników kogoś podobnego do syna człowieczego”, który „miał w swej prawej ręce siedem gwiazd”. Wyjaśniając Janowi tę wizję, Jezus powiedział: „Co do świętej tajemnicy siedmiu gwiazd, które ujrzałeś na mej prawicy, i siedmiu złotych świeczników: Siedem gwiazd oznacza aniołów siedmiu zborów, a siedem świeczników oznacza siedem zborów” (Objawienie 1:1, 10-20).

⁶ „Siedem złotych świeczników” wyobraża wszystkie zbory prawdziwych chrześcijan istniejące w „dniu Pańskim”, który rozpoczął się w roku 1914. A co z „siedmioma gwiazdami”? Początkowo symbolizowały one wszystkich namaszczonych i zrodzonych z ducha nadzorców troszczących się o zbory w I wieku.a Znajdowali się oni w prawicy Jezusa, czyli pod jego nadzorem i kierownictwem. A zatem Chrystus Jezus przewodził klasie niewolnika. Obecnie jednak grono namaszczonych nadzorców jest nieliczne. Jak więc Chrystus przewodzi ponad 93 000 zborów Świadków Jehowy na całym świecie?

7. (a) Jak Jezus posługuje się Ciałem Kierowniczym, by przewodzić zborom na całej ziemi? (b) Dlaczego można powiedzieć, że chrześcijańscy nadzorcy są mianowani przez ducha świętego?

⁷ Podobnie jak to było w I wieku, tak i teraz niewielka grupa wykwalifikowanych mężczyzn spośród namaszczonych duchem nadzorców usługuje w charakterze Ciała Kierowniczego, reprezentując zbiorowego „niewolnika wiernego i roztropnego”. Nasz Wódz używa Ciała Kierowniczego, by mężczyzn mających odpowiednie kwalifikacje — niezależnie od tego, czy są pomazańcami — mianować starszymi w zborach. Kluczową rolę odgrywa w tym duch święty, którym Jehowa posługuje się za pośrednictwem Jezusa (Dzieje 2:32, 33). Przede wszystkim nadzorcy ci muszą spełniać wymagania nakreślone w Słowie Bożym, natchnionym duchem świętym (1 Tymoteusza 3:1-7; Tytusa 1:5-9; 2 Piotra 1:20, 21). Pod jego kierownictwem dokonuje się zaleceń i zamianowań, poprzedzonych modlitwą. Ponadto mianowane osoby wyraźnie wydają owoce tego ducha (Galatów 5:22, 23). A zatem do wszystkich starszych jednakowo — nie tylko tych z grona pomazańców — odnosi się rada Pawła: „Zważajcie na samych siebie i na całą trzodę, pośród której duch święty ustanowił was nadzorcami” (Dzieje 20:28). Ci zamianowani mężczyźni otrzymują wskazówki od Ciała Kierowniczego i chętnie pasą trzodę. W ten sposób Chrystus jest z nami i aktywnie przewodzi zborowi.

8. Jak Chrystus przewodzi swym naśladowcom za pośrednictwem aniołów?

⁸ Jezus przewodzi swym naśladowcom również za pośrednictwem aniołów. W myśl przypowieści o pszenicy i chwastach w okresie „zakończenia systemu rzeczy” miało nastąpić „żniwo”. Komu Pan zlecił wykonanie tej pracy? „Żniwiarzami są aniołowie” — wyjaśnił Chrystus. Następnie dodał: „Syn Człowieczy pośle swych aniołów i zbiorą z jego królestwa wszystko, co powoduje zgorszenie, oraz tych, którzy czynią bezprawie” (Mateusza 13:37-41). Co więcej, mamy dziś mnóstwo dowodów na to, że Chrystus posługuje się aniołami, by pomagać prawdziwym chrześcijanom wyszukiwać szczere osoby, podobnie jak niegdyś anioł skierował Filipa do etiopskiego eunucha (Dzieje 8:26, 27; Objawienie 14:6).

9. (a) Za pośrednictwem jakich środków Chrystus przewodzi obecnie zborowi chrześcijańskiemu? (b) Nad jakim pytaniem powinniśmy się zastanowić, jeśli chcemy odnosić pożytek z przewodnictwa Chrystusa?

⁹ Jakże pokrzepia świadomość, że obecnie Chrystus zapewnia swym uczniom przewodnictwo za pośrednictwem Ciała Kierowniczego, ducha świętego i aniołów! Nawet gdyby niektórzy czciciele Jehowy chwilowo nie mieli kontaktu z Ciałem Kierowniczym, na przykład z powodu prześladowań, Chrystus i tak będzie im przewodził — przez ducha świętego i aniołów. Ale z jego przewodnictwa odnosimy pożytek tylko wtedy, gdy je uznajemy. Jak możemy tego dowieść?

‛Bądźcie posłuszni i ulegli’

10. Jak możemy okazywać szacunek zamianowanym starszym w zborze?

¹⁰ Nasz Wódz dał zborom „dary w ludziach” — „niektórych jako ewangelizatorów, niektórych jako pasterzy i nauczycieli” (Efezjan 4:8, 11, 12). Swą postawą oraz tym, co dla nich czynimy, wyraźnie mówimy, czy uznajemy przewodnictwo Chrystusa. Całkiem słusznie ‛okazujemy wdzięczność’ za wykwalifikowanych duchowo mężczyzn, których on dał (Kolosan 3:15). Zasługują oni również na nasz respekt. Apostoł Paweł napisał: „Starsi, którzy bardzo dobrze przewodzą, niech będą poczytywani za godnych podwójnego szacunku” (1 Tymoteusza 5:17). Jak możemy okazywać wdzięczność i poważanie starszym, czyli nadzorcom w zborze? Paweł odpowiada: „Bądźcie posłuszni tym, którzy wśród was przewodzą, i bądźcie ulegli” (Hebrajczyków 13:17). Mamy więc okazywać im posłuszeństwo i uległość, czyli ustępliwość.

11. Dlaczego w zakres życia zgodnego z chrztem wchodzi okazywanie szacunku starszym?

¹¹ Nasz Wódz jest doskonały, czego nie można powiedzieć o ludziach, których dał jako dary. Dlatego niekiedy popełniają błędy. Koniecznie jednak powinniśmy pozostawać lojalni wobec tego postanowienia Chrystusa. W gruncie rzeczy jeśli żyjemy zgodnie ze swym oddaniem się Bogu i chrztem, to uznajemy prawowitość ustanowionej pod działaniem ducha władzy w zborze i chętnie się jej podporządkowujemy. Chrzest ‛w imię ducha świętego’ stanowi publiczne poświadczenie, iż uznajemy tego ducha oraz jego rolę w zamierzeniu Jehowy (Mateusza 28:19). Oznacza też, że współpracujemy z duchem Bożym, wystrzegając się wszystkiego, co mogłoby mu utrudniać oddziaływanie na naśladowców Chrystusa. Skoro duch święty odgrywa istotną rolę w zalecaniu i mianowaniu starszych w zborze, to czy rzeczywiście bylibyśmy wiernymi, oddanymi sługami Bożymi, gdybyśmy nie współdziałali z gronem starszych?

12. Jakie przykłady lekceważenia władzy przytacza Juda i czego nas one uczą?

¹² Wartość posłuszeństwa i uległości uzmysławiają ostrzegawcze przykłady zawarte w Piśmie Świętym. Trzy z nich podaje uczeń Juda, gdy wspominając o tych, którzy mówili obelżywie o zamianowanych mężczyznach w zborze, pisze: „Biada im, ponieważ poszli ścieżką Kaina i dla zapłaty puścili się błędną drogą Balaama, i poginęli w buntowniczej mowie Koracha!” (Judy 11). Kain zlekceważył życzliwą radę Jehowy i rozmyślnie uległ morderczej nienawiści (Rodzaju 4:4-8). Balaam wielokrotnie otrzymywał ostrzeżenia od Boga, ale ze względu na zapłatę usiłował przekląć Jego lud (Liczb 22:5-28, 32-34; Powtórzonego Prawa 23:5). Korach sprawował zaszczytną funkcję w Izraelu, lecz to mu nie wystarczyło. Wszczął bunt przeciw słudze Bożemu Mojżeszowi, najpotulniejszemu człowiekowi na ziemi (Liczb 12:3; 16:1-3, 32, 33). Kaina, Balaama i Koracha dosięgło nieszczęście. Jakże wyraźnie przykłady te uczą nas, że należy słuchać rad i szanować tych, którym Jehowa powierza odpowiedzialne stanowiska!

13. Jakie dobrodziejstwa prorok Izajasz zapowiedział tym, którzy podporządkowują się starszym?

¹³ Któż nie chciałby odnosić pożytku ze wspaniałego systemu nadzoru, który nasz Wódz ustanowił w zborze chrześcijańskim? Związane z tym błogosławieństwa zapowiedział prorok Izajasz, mówiąc: „Oto król będzie panował dla prawości, a książęta będą sprawować władzę książęcą dla sprawiedliwości. I każdy będzie jak schronienie przed wiatrem i kryjówka przed deszczową nawałnicą, jak strumienie wody w bezwodnej krainie, jak cień wielkiej skały w wyczerpanej ziemi” (Izajasza 32:1, 2). Każdy starszy powinien być takim „schronieniem” i „kryjówką”. Nawet jeśli trudno nam się podporządkować czyjemuś zwierzchnictwu, starajmy się z modlitwą okazywać posłuszeństwo i uległość ustanowionej przez Boga władzy w zborze.

Jak starsi podporządkowują się przewodnictwu Chrystusa

14, 15. Jak osoby przewodzące w zborze pokazują, iż respektują przewodnictwo Chrystusa?

¹⁴ Przewodnictwo Chrystusa powinni uznawać wszyscy chrześcijanie, a zwłaszcza starsi. Mają oni pewną miarę władzy w zborze. Nie próbują jednak być ‛panami wiary swych współwyznawców’ przez kierowanie ich życiem (2 Koryntian 1:24). Biorą sobie do serca słowa Jezusa: „Wiecie, iż władcy narodów panoszą się wśród nich, a wielcy dzierżą władzę nad nimi. Nie tak jest wśród was” (Mateusza 20:25-27). Starsi wywiązujący się ze swej powinności szczerze starają się usługiwać innym.

¹⁵ Chrześcijan zachęcono: „Pamiętajcie o tych, którzy wśród was przewodzą (...), a rozważając wynik ich postępowania, naśladujcie ich wiarę” (Hebrajczyków 13:7). Mamy to czynić nie dlatego, jakoby starsi byli naszymi wodzami. Jezus powiedział: „Jeden jest wasz Wódz, Chrystus” (Mateusza 23:10). Należy naśladować wiarę starszych, ponieważ są oni naśladowcami naszego rzeczywistego Wodza, Chrystusa (1 Koryntian 11:1). Rozważmy, jak starsi starają się wzorować na jego przykładzie w kontaktach z innymi członkami zboru.

16. Jak Jezus mimo posiadanej władzy traktował swych naśladowców?

¹⁶ Chociaż Jezus pod każdym względem przewyższał niedoskonałych ludzi i otrzymał od swego Ojca niezrównaną władzę, to w kontaktach z uczniami przejawiał skromność. Nie onieśmielał słuchaczy popisami wiedzy. Odznaczał się wrażliwością i współczuciem wobec swych naśladowców oraz brał pod uwagę ich ludzkie potrzeby (Mateusza 15:32; 26:40, 41; Marka 6:31). Nigdy nie wymagał od swoich uczniów więcej, niż mogliby z siebie dać, nigdy też nie nakładał na nich brzemion, których nie byliby w stanie udźwignąć (Jana 16:12). Był „łagodnie usposobiony i uniżony w sercu”. Nic więc dziwnego, że wielu znalazło u niego pokrzepienie (Mateusza 11:28-30).

17. Jak starsi powinni w kontaktach z innymi członkami zboru przejawiać skromność wzorowaną na Chrystusie?

¹⁷ Skoro Chrystus, nasz Wódz, przejawiał skromność, o ileż bardziej powinni to robić ci, którzy przewodzą w zborze! Dlatego wystrzegają się nadużywania powierzonej im władzy. ‛Nie przychodzą też z niezwykłością mowy’ i nie usiłują robić wrażenia na innych (1 Koryntian 2:1, 2). Dokładają natomiast starań, by wypowiadać słowa prawdy biblijnej w sposób prosty i szczery. Ponadto starają się mieć rozsądne oczekiwania wobec drugich oraz zważać na ich potrzeby (Filipian 4:5). Wiedząc, że każdy ma jakieś ograniczenia, z miłością uwzględniają to w kontaktach z braćmi (1 Piotra 4:8). Czy pokorni i łagodnie usposobieni starsi nie są prawdziwym pokrzepieniem? Na pewno tak!

18. Czego starsi mogą się nauczyć ze sposobu, w jaki Jezus traktował dzieci?

¹⁸ Jezus był przystępny nawet dla osób niewiele znaczących. Rozważmy, jak zareagował, gdy uczniowie strofowali ludzi za ‛przyprowadzanie do niego małych dzieci’. Rzekł: „Pozwólcie małym dzieciom przychodzić do mnie; nie próbujcie ich zatrzymywać”. Następnie „brał dzieci w ramiona i zaczął je błogosławić, wkładając na nie ręce” (Marka 10:13-16). Jezus był serdeczny i życzliwy, czym pociągał do siebie innych. Ludzie się go nie bali. Nawet dzieci czuły się swobodnie w jego obecności. Również starsi są przystępni, a gdy okazują serdeczność i życzliwość, drudzy — łącznie z dziećmi — nie są przy nich skrępowani.

19. Co się wiąże z przejawianiem „umysłu Chrystusowego” i jakich starań to wymaga?

¹⁹ Zakres, w jakim starsi naśladują Chrystusa Jezusa, zależy od tego, jak dalece go znają. „Któż poznał umysł Jehowy, żeby mógł go pouczać?” — zapytał Paweł. Następnie dodał: „My wszakże mamy umysł Chrystusowy” (1 Koryntian 2:16). Przejawianie umysłu Chrystusa wiąże się ze znajomością jego sposobu myślenia i całej jego osobowości, dzięki czemu wiadomo, co by uczynił w danej sytuacji. Pomyśl tylko: można tak dobrze poznać naszego Wodza! W tym celu trzeba pilnie studiować Ewangelie i regularnie zastanawiać się nad życiem i przykładem Jezusa. Kiedy starsi starają się w jak największej mierze uznawać przewodnictwo Chrystusa, członkowie zboru są bardziej skłonni naśladować ich wiarę. Starszych zaś cieszy, gdy widzą, jak inni z radością kroczą śladami Wodza.

Dalej podporządkowujmy się przewodnictwu Chrystusa

20, 21. Na co powinniśmy być zdecydowani, wyczekując obiecanego nowego świata?

²⁰ To bardzo ważne, byśmy wszyscy dalej podporządkowywali się przewodnictwu Chrystusa. Zbliża się koniec obecnego systemu rzeczy, znajdujemy się więc w podobnej sytuacji, jak Izraelici na równinach moabskich w roku 1473 p.n.e. Stali u progu Ziemi Obiecanej, a Bóg za pośrednictwem proroka Mojżesza rzekł do Jozuego: „Wprowadzisz ten lud do ziemi, co do której Jehowa przysiągł ich praojcom, że im ją da” (Powtórzonego Prawa 31:7, 8). Jozue został wyznaczony na wodza. Aby wejść do Ziemi Obiecanej, Izraelici musieli podporządkować się jego przewodnictwu.

²¹ W Biblii czytamy: „Jeden jest wasz Wódz, Chrystus”. Tylko on wprowadzi nas do obiecanego nowego świata, w którym ma mieszkać prawość (2 Piotra 3:13). Bądźmy zatem zdecydowani w każdej dziedzinie życia podporządkowywać się przewodnictwu Chrystusa.

[Przypis]