W połowie IV wieku narzekania pogan ucichły. Dlaczego? Do zboru wkradało się coraz więcej fałszywych chrześcijan, toteż mnożyły się odstępcze poglądy. Prowadziło to do kompromisu ze światem rzymskim. W książce The Paganism in Our Christianity (Elementy pogańskie w naszym chrystianizmie) napisano na ten temat: „Chrześcijanie wyraźnie obrali taktykę przejmowania pogańskich świąt, do których ludzie przez lata się przywiązali, i nadawania im chrześcijańskiej otoczki”. Wielkie odstępstwo rzeczywiście zbierało żniwo. Dzięki chętnemu przejmowaniu pogańskich obrzędów tak zwani chrześcijanie zapewnili sobie pewną miarę akceptacji środowiska. Po niedługim czasie zaczęli obchodzić nie mniej dorocznych świąt niż sami poganie. Nic dziwnego, że jednym z ważniejszych stało się Boże Narodzenie.

Boże Narodzenie szybko przejęło liczne elementy świeckich świąt plonów obchodzonych na północy Europy. Pobożność została usunięta w cień przez huczne zabawy, których uczestnicy bez umiaru oddawali się jedzeniu i piciu. Kościół nie potępiał takiego rozpasania, ale wręcz je popierał (porównaj Rzymian 13:13; 1 Piotra 4:3). W roku 601 papież Grzegorz I napisał do Mellita, swego misjonarza w Anglii, by „nie rugował takich pradawnych świąt pogańskich, lecz dostosował je do obrzędów Kościoła, zmieniając jedynie powód ich obchodzenia z pogańskiego na chrześcijański”. Donosi o tym Arthur Weigall, piastujący niegdyś urząd naczelnego inspektora do spraw zabytków w Egipcie.