Tło pierwszego listu. Podczas spotkania ze starszymi zboru efeskiego, które się odbyło ok. 56 r. w Milecie, Paweł powiedział: „Ja wiem, że po moim odejściu wejdą pomiędzy was ciemięskie wilki i nie będą się czule obchodzić z trzodą, a spośród was samych powstaną ludzie mówiący rzeczy przewrotne, aby pociągnąć za sobą uczniów” (Dz 20:29, 30). Po kilku latach fałszywe poglądy tak bardzo się rozprzestrzeniły, iż Paweł zachęcił Tymoteusza do pozostania w Efezie, gdzie miał nakazać pewnym ludziom, by „nie głosili odmiennej nauki ani nie zwracali uwagi na fałszywe opowieści oraz na rodowody” (1Tm 1:3, 4). Tymoteusz musiał zatem toczyć duchowy bój wewnątrz zboru chrześcijańskiego, aby strzec jego czystości i pomóc braciom trwać w wierze (1:18, 19). Dzięki zastosowaniu rad apostoła z tego listu mógł ochronić członków zboru przed odpadnięciem od wiary.

Dwa natchnione listy należące do Chrześcijańskich Pism Greckich, napisane do Tymoteusza przez apostoła Pawła, który w obu sam się przedstawia w słowach wstępnych (1Tm 1:1; 2Tm 1:1). Pierwszy list najwyraźniej powstał w Macedonii. Czas można w przybliżeniu ustalić na podstawie słów z 1 rozdziału, 3 wersetu: „Jak cię zachęcałem do pozostania w Efezie, gdy się wybierałem do Macedonii, tak samo czynię teraz”. O takiej sytuacji nie wspominają Dzieje Apostolskie, które obejmują okres od wniebowstąpienia Jezusa w 33 r. n.e. do drugiego roku uwięzienia Pawła w Rzymie, czyli do ok. 61 r. Narzuca się więc wniosek, że w jakiś czas po odzyskaniu wolności Paweł zachęcił Tymoteusza, by pozostał w Efezie, a sam udał się do Macedonii. Oznaczałoby to, iż apostoł napisał List 1 do Tymoteusza po pierwszym uwięzieniu w Rzymie, lecz jeszcze przed ostatnim uwięzieniem, czyli mniej więcej w latach 61—64 n.e. Drugi list Paweł napisał w Rzymie podczas ostatniego uwięzienia (prawdopodobnie ok. 65 r.), krótko przed śmiercią (2Tm 1:8, 17; 4:6-9).

Tło drugiego listu. W 64 r. w Rzymie wybuchł wielki pożar, który zniszczył czwartą część miasta. Rozeszła się pogłoska, że został wzniecony na rozkaz cesarza Nerona. Aby zrzucić winę z siebie, Neron oskarżył chrześcijan i najwyraźniej dlatego zaczęto ich zaciekle prześladować. Prawdopodobnie w tym czasie (ok. 65 r.) apostoł Paweł został ponownie uwięziony w Rzymie. Choć opuszczony przez wielu cierpiał w łańcuchach i spodziewał się szybkiej śmierci (2Tm 1:15, 16; 4:6-8), to napisał do swego młodszego współpracownika Tymoteusza pokrzepiający list, chcąc go przygotować do odpierania odstępczych wpływów w zborze i umocnić do niewzruszonego trwania mimo prześladowań (2:3-7, 14-26; 3:14 do 4:5). Słysząc o sytuacji Pawła, Tymoteusz mógł czerpać zachętę z przykładnej postawy apostoła, który w wielkim ucisku zachowywał wierność i wytrwałość (2:8-13).