• Dlaczego duchowieństwo wtrąca się do polityki?
    Przebudźcie się! — 1987 | nr 11

    • Prawa obywatelskie, sprawiedliwość społeczna

      Jak już wspomniano, niekiedy ogół szczerze podziwia przywódców religijnych, którzy z jeszcze innych powodów angażują się w politykę.

      Przykładem tego może być amerykański pastor Kościoła baptystów Martin Luter King, junior, przywódca ruchu na rzecz praw obywatelskich, którego zwolennicy od lat zwalczają dyskryminację rasową. Inni duchowni stanęli na czele ruchów walczących o prawa kobiet i niektórych mniejszości. Szereg księży i kaznodziejów aktywnie zajęło się takimi kwestiami, jak prawo do głosowania, domaganie się równej płacy za jednakową pracę oraz żądanie sprawiedliwych warunków zatrudnienia. Poza tym od niedawna propaguje się tak zwaną teologię wyzwolenia, żeby jakoś ulżyć niedoli biednych, na przykład przez rozdzielanie ziemi między ubogich.

      Co sądzić o wtrącaniu się dostojników religijnych do polityki w celu propagowania działań społecznych, tak zwanego „świeckiego humanizmu”? Nawet niektórzy duchowni nie są zadowoleni z tego, co widzą w swojej religii. Fundamentalistyczny duchowny Keith Gephart powiedział: „W młodości zawsze mi mówiono, że kościoły powinny się trzymać z dala od polityki. Dziś wydaje się wręcz grzechem nie być w nią zaangażowanym”. Pewien dziennikarz zajmujący się sprawami religii oświadczył: „Od początku lat siedemdziesiątych naszego stulecia fundamentalistyczni chrześcijanie zaczęli stopniowo dochodzić do przekonania, że aktywność polityczna jest po prostu obowiązkiem”.

      Nawet gdy chodzi o przyczyny, które mogłyby zasługiwać na pochwałę, przed zaakceptowaniem ich warto się zastanowić, dokąd takie przedsięwzięcia prowadzą?

      Co się dzieje w imię „teologii wyzwolenia”?

      Za twórcę „teologii wyzwolenia” jako reakcji na opłakaną sytuację biednych, powszechnie uznaje się katolickiego księdza peruwiańskiego Gustavo Gutiérreza. Teologia ta jest bardzo rozpowszechniona wśród duchowieństwa Ameryki Łacińskiej i nie tylko tam. W angielskim tygodniku Manchester Guardian Weekly powiedziano, że biskup z Durham skrytykował politykę rządu i tym samym zachęcił do „propagowania ‚teologii wyzwolenia’”.

      Czy celem tej teologii jest jedynie podkreślanie potrzeby troszczenia się o biednych, jak do tego zachęca Biblia? Chyba nie. Według wspomnianego tygodnika Guardian biskup ten przyznaje, że „teologia wyzwolenia na gruncie brytyjskim bardzo poważnie traktuje niektóre założenia marksistowskie”. Dotyczy to między innymi koncepcji walki klasowej biednych. Jakie stąd wynikają następstwa?

      W czasopiśmie National Catholic Reporter (z 4 lipca 1986) można było spotkać taki nagłówek: „W Brazylii Kościół występuje przeciwko państwu w walce o ziemię”. U podłoża tego konfliktu leży fakt, że w rękach nielicznej grupy „wielkich właścicieli ziemskich znalazło się 83 procent ziemi”. W ramach „walki o ziemię” duchowieństwo organizuje wiece i marsze protestacyjne. Słowa „walka” użyto tu bardzo trafnie. W artykule powiedziano bowiem, że „w minionym roku w ponad 700 zatargach o ziemię straciło życie 218 osób, w tym Ojciec Josimo Tavares, brazylijski ksiądz i propagator reformy rolnej, który 11 czerwca padł ofiarą zamachu”.