• Gdy pogoda zmienia bieg historii
    Przebudźcie się! — 2011 | czerwiec

    • Ofiary sztormu

      W roku 1588 król Hiszpanii Filip II wysłał swoją flotę wojenną, zwaną Wielką Armadą, na podbój Anglii. Ale jego plany pokrzyżowała pogoda.

      Hiszpanie wpłynęli do kanału La Manche, gdzie napotkali flotyllę angielskich statków. Bardziej zwrotne jednostki angielskie starły się z przeciwnikiem, ale nie zadały mu poważnych strat. Hiszpańskie okręty zarzuciły kotwice w pobliżu francuskiego portu Calais, by zgodnie z rozkazem zabrać oddziały mające dokonać inwazji na Anglię.

      Pod osłoną nocy Anglicy podpalili parę własnych statków, po czym bez załogi puścili je z korzystnym wiatrem w kierunku zakotwiczonej floty hiszpańskiej. Aby uniknąć staranowania przez płonące statki, Hiszpanie wielu swoim okrętom odcięli kotwice. Później krok ten okazał się dla nich zgubny w skutkach.

      Po tym incydencie w Calais obie flotylle, gnane wiatrem, wypłynęły na Morze Północne, gdzie doszło do decydującego starcia. W końcu Anglikom zaczęło brakować prochu, toteż wycofali się ku wybrzeżom Anglii. Hiszpanie, mając przeciwny wiatr oraz Anglików uniemożliwiających im powrót do domu tym samym szlakiem, musieli płynąć dalej na północ, by dotrzeć do Hiszpanii okrężną drogą — wokół Szkocji oraz Irlandii.

      Do tego czasu hiszpańskiej flocie niemal wyczerpał się prowiant i woda, a uszkodzone okręty wiozły sporo chorych na szkorbut i rannych. Marynarze otrzymywali głodowe racje żywnościowe i wciąż słabli.

      Gdy Armada opłynęła Szkocję, szalejący na Atlantyku sztorm zepchnął sporo statków w kierunku wybrzeża Irlandii. W takich sytuacjach zwykle rzucano kotwice i czekano na pomyślne wiatry. Ponieważ jednak wielu swoim statkom Hiszpanie odcięli kotwice już wtedy, gdy flocie zagrażały płonące okręty, o wybrzeże irlandzkie rozbiło się 26 hiszpańskich jednostek i śmierć poniosło 5000—6000 ludzi.

      Zanim Armada powróciła do Hiszpanii, zginęło prawie 20 000 marynarzy. Te ogromne straty w ludziach i statkach miały ścisły związek z niesprzyjającą pogodą. Przynajmniej tak ocenili to sprzymierzeni wówczas z Anglikami Niderlandczycy. Na wydanym przez nich medalu upamiętniającym rozgromienie Wielkiej Armady widnieje napis odzwierciedlający pogląd, że to Bóg jest odpowiedzialny za działanie sił przyrody: „Zadął Jehowa i zostali rozproszeni”.