Przetłumaczony tekst najpierw pisało się ręcznie, a później wielokrotnie przepisywało na maszynie, zanim można go było wysłać do drukarni w australijskim Biurze Oddziału. Z kolei tam każdy maszynopis dwie siostry oddzielnie przepisywały na komputerze, mimo iż nie znały języka tuvalu. Dzięki podwójnemu wpisywaniu tekstu i porównywaniu go na komputerze udawało się wychwycić większość błędów. Złożone strony przesyłano nam pocztą do sprawdzenia, a potem my odsyłaliśmy je do druku.

Teraz tłumaczenie wygląda inaczej. Zespół od razu wprowadza tekst do komputera. Poprawiony tekst zwykle składa się na miejscu, a gotowe pliki wysyła przez Internet do oddziału drukującego. Nie trzeba już pędzić z maszynopisami na pocztę.

DALSZE ZADANIA

Z biegiem lat oboje z Jenny otrzymywaliśmy rozmaite zadania na wyspach Pacyfiku. W roku 1985 z Tuvalu skierowano nas do Biura Oddziału w Samoa. Pomagaliśmy tam przy tłumaczeniu na języki samoański, tonga i tokelau, a jednocześnie przekładaliśmy na język tuvalub. Potem, w roku 1996, w podobnym celu zostaliśmy wysłani do Biura Oddziału na Fidżi, gdzie wspieraliśmy prace tłumaczeniowe na języki fidżyjski, kiribati, nauru, rotumański i tuvalu.

Nie mogę wyjść z podziwu, widząc gorliwość tych, którzy tłumaczą naszą literaturę. Zajęcie to bywa nużące i wyczerpujące. Ale te wierne osoby starają się odzwierciedlać pragnienie Jehowy, by dobra nowina była głoszona „każdemu narodowi i plemieniu, i językowi, i ludowi” (Obj. 14:6). Kiedy na przykład organizowaliśmy pracę przy tłumaczeniu pierwszej Strażnicy na język tonga, spotkałem się ze wszystkimi miejscowymi starszymi i zapytałem, kogo można by szkolić na tłumacza. Jeden ze starszych, mający dobrą posadę jako mechanik, zaproponował, że następnego dnia z niej zrezygnuje i od razu podejmie się tłumaczenia. Było to szczególnie wzruszające, ponieważ miał rodzinę i nie wiedział, z czego ją utrzyma. Ale Jehowa zadbał o tego brata i jego bliskich, dzięki czemu przez wiele lat mógł on zajmować się tłumaczeniem.

Tacy oddani tłumacze podzielają pogląd Ciała Kierowniczego, które bardzo się troszczy o potrzeby duchowe mniejszych grup językowych. Kiedyś na przykład pojawiło się pytanie, czy warto się wysilać, żeby wydawać literaturę w języku tuvalu. Poczułem się niezwykle zachęcony odpowiedzią, jakiej udzieliło Ciało Kierownicze: „Nie widzimy żadnego powodu, dla którego mielibyście przestać tłumaczyć na język tuvalu. Chociaż jego odbiorców może być mało w porównaniu z innymi grupami językowymi, to jednak w dalszym ciągu trzeba docierać do ludzi z dobrą nowiną w ich języku”.

W roku 2003 oboje z Jenny zostaliśmy przeniesieni z Działu Tłumaczeń w fidżyjskim Biurze Oddziału do Działu Wspierania Tłumaczeń w Patterson w stanie Nowy Jork. To było jak spełnienie marzeń! Weszliśmy w skład zespołu, który pomaga w tym, by nasza literatura była tłumaczona na kolejne języki. Przez jakieś dwa lata mieliśmy zaszczyt odwiedzać różne kraje i szkolić zespoły tłumaczy.

Powrócę teraz do prezentacji, o której wspomniałem na początku. Już w roku 2000 Ciało Kierownicze zauważyło, że trzeba zapewnić wsparcie zespołom tłumaczy na całym świecie. Do tego czasu większość z nich nie miała prawie żadnych szkoleń. Gdy przedstawiliśmy tę prezentację Komitetowi Redakcyjnemu, Ciało Kierownicze zatwierdziło program szkoleniowy mający objąć wszystkich tłumaczy. W jego zakres weszły takie zagadnienia, jak rozumienie języka angielskiego, techniki translatorskie oraz praca zespołowa.

Jakie rezultaty to przyniosło? Między innymi poprawiła się jakość tłumaczenia. Ponadto znacząco wzrosła liczba języków, w których obecnie wydajemy literaturę. Kiedy w 1979 roku przybyliśmy na nasz pierwszy teren misjonarski, czasopismo Strażnica było dostępne jedynie w 82 językach. W większości z nich ukazywało się kilka miesięcy po wersji angielskiej. Teraz jednak Strażnica jest tłumaczona na ponad 240 języków, przy czym większość wersji ukazuje się równocześnie z wydaniem angielskim. Z pokarmu duchowego w takiej czy innej formie można korzystać w przeszło 700 językach. Przed laty o czymś takim mogliśmy tylko pomarzyć.

W roku 2004 Ciało Kierownicze podjęło kolejną przełomową decyzję — chodziło o przyśpieszenie tłumaczenia Biblii. Parę miesięcy później zadanie to włączono do standardowych prac tłumaczeniowych, dzięki czemu Przekład Nowego Świata stał się dostępny w znacznie większej liczbie języków. Do roku 2014 ukazał się on w całości lub części w 128 językach — również w wielu używanych w rejonie południowego Pacyfiku.

Gdy myślę o minionych latach, bardzo podnosi mnie na duchu to, jak nasz kochający Ojciec niebiański, Jehowa, wciąż dba o potrzeby grup językowych — tych małych i tych wielkich (Ps. 49:1-3). Jego miłość dostrzegam w radości malującej się na twarzach osób, które po raz pierwszy widzą jakąś naszą publikację w rodzimym języku lub śpiewem wysławiają Jehowę w języku swego serca (Dzieje 2:8, 11). Ciągle dźwięczy mi w uszach to, co powiedział Saulo Teasi, starszy wiekiem brat z Tuvalu. Kiedy pierwszy raz zaśpiewał jedną z pieśni Królestwa w swoim języku, stwierdził: „Myślę, że powinieneś powiedzieć Ciału Kierowniczemu, że te pieśni brzmią lepiej w języku tuvalu niż po angielsku”.

We wrześniu 2005 roku zostałem niespodziewanie zaproszony do wejścia w skład Ciała Kierowniczego Świadków Jehowy. Chociaż nie usługuję już jako tłumacz, to dziękuję Jehowie, że pozwala mi dalej angażować się we wspieranie prac tłumaczeniowych na całym świecie.