Kraje byłej Jugosławii

PAŃSTWA tworzące kiedyś Jugosławię to fascynująco zróżnicowany region. Na północy sąsiadują z nim kraje Europy środkowej i wschodniej, na południu leży Grecja i Turcja, a na zachodzie Włochy. Nic więc dziwnego, że region ten stanowi mieszankę kultur, języków i religii. Wielu ludziom nazwa Jugosławia kojarzy się jednak głównie z ciągłymi konfliktami. Od zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda w roku 1914 do czystek etnicznych sprzed kilkunastu lat ta część Półwyspu Bałkańskiego zaznała niewiele spokoju. Różne grupy narodowościowe ścierały się ze sobą, by uzyskać niepodległość, a poszczególne republiki stawały się niezależnymi państwami. W końcu Jugosławia się rozpadła, a na jej dawnym obszarze istnieją niepodległe kraje: Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Czarnogóra, Macedonia, Serbia i Słowenia.

[Ramka na stronie 144]

Kontrasty na terenie byłej Jugosławii

Jeśli zapytasz kilka osób o różnice między krajami byłej Jugosławii, zapewne usłyszysz rozmaite odpowiedzi. Mieszka tu siedem odrębnych narodów, które wyznają różne religie i posługują się odmiennymi językami, a nawet alfabetami. Grupy etniczne różnią się przede wszystkim religią. Jakieś 1000 lat temu wyznawcy chrześcijaństwa podzielili się na katolików i prawosławnych. Granica między nimi przebiega przez samo serce byłej Jugosławii. Chorwaci i Słoweńcy są na ogół katolikami, a mieszkańcy Serbii i Macedonii — prawosławnymi. W Bośni mieszkają obok siebie muzułmanie, katolicy i prawosławni.

Ludzi dzieli nie tylko religia, ale również język. We wszystkich krajach byłej Jugosławii z wyjątkiem Kosowa w użyciu są języki południowosłowiańskie. Każdy kraj ma swój język urzędowy, ale dzięki wspólnemu słownictwu Serbowie, Chorwaci, Bośniacy i Czarnogórcy potrafią bez trudu się porozumieć. Nieco inaczej wygląda sytuacja w Kosowie, Macedonii i Słowenii. Od końca XIX wieku usiłowano ujednolicić podobne do siebie języki, ale rozpad Jugosławii w 1991 roku położył kres tym próbom. Od ponad dziesięciu lat poszczególne kraje starają się podkreślać swą odrębność, na przykład przez używanie takich a nie innych słów.