SODOMA

Miasto na pd.-wsch. granicy Kanaanu (Rdz 10:19; 13:12), często wymieniane wraz z Gomorą. Było chyba najbardziej znane spośród pięciu miast, które przypuszczalnie leżały na nizinie Siddim (Rdz 14:2, 3). Wielu uczonych sądzi, że Sodoma oraz inne „miasta tego Okręgu” są obecnie przykryte wodami Morza Martwego, choć ostatnio pojawiły się opinie, iż ich ruin należałoby szukać wzdłuż suchych dolin biegnących na wsch. i pd. wsch. od tego akwenu (Rdz 13:12; zob. też SŁONE, MORZE).

Kiedy Abraham i Lot postanowili się rozdzielić, by uniknąć kłótni między swymi pasterzami, Lot udał się na wsch., gdzie leżał dobrze nawodniony Okręg Jordanu, i rozbił namiot w pobliżu Sodomy. Ku swemu utrapieniu przekonał się jednak, że „mężczyźni mieszkający w Sodomie byli źli i ciężko grzeszyli przeciwko Jehowie” (Rdz 13:5-13; 2Pt 2:7, 8). Jakiś czas później mieszkańcy Sodomy i czterech innych miast po 12 latach uległości wobec króla Elamu Kedorlaomera zbuntowali się przeciw niemu. W 14 roku Kedorlaomer wraz ze sprzymierzeńcami pobił króla Sodomy Berę i jego sojuszników. Zwycięzcy zabrali ze sobą dobytek, żywność oraz jeńców, a wśród nich Lota (Rdz 14:1-12).

Abraham ze swymi ludźmi pokonał Kedorlaomera i odzyskał łupy i jeńców, łącznie z Lotem i jego domownikami. Król Sodomy nalegał, by Abraham zatrzymał odebrane dobra, ten jednak odmówił. Nie chciał bowiem, żeby Bera mógł powiedzieć: „To ja wzbogaciłem Abrama” (Rdz 14:13-24).

Wieczna zagłada. Sodoma trwała jednak w postępowaniu urągającym Jehowie i zasłynęła z homoseksualizmu i innych niemoralnych praktyk. Jehowa oznajmił: „Krzyk skargi na Sodomę i Gomorę — o jakże donośny, a ich grzech — jakże bardzo ciężki”. Bóg posłał więc swoich aniołów, by zniszczyli Sodomę, choć wcześniej zapewnił Abrahama, że jeśli znajdzie się w niej dziesięciu prawych, to ją oszczędzi (Rdz 18:16, 20-33).

Miasto dowiodło, że zasługuje na zagładę, kiedy nikczemna zgraja jego mieszkańców, nie wyłączając chłopców i starców, otoczyła dom Lota z zamiarem dopuszczenia się gwałtu na goszczących u niego aniołach. Następnego dnia Lot z żoną i dwiema córkami uciekli z miasta, a Sodoma i Gomora zostały zniszczone siarką i ogniem (Rdz 19:1-29; Łk 17:28, 29). Odtąd były przysłowiowym symbolem całkowitej zagłady dokonanej przez wszechmocnego Boga (Pwt 29:23; Iz 1:9; 13:19; Jer 49:18; 50:40; Lam 4:6; Am 4:11; Sof 2:9; Rz 9:29) oraz skrajnej niegodziwości (Pwt 32:32; Iz 1:10; 3:9; Jer 23:14; Eze 16:46-56; zob. GOMORA).

Jezus tak oto powiedział o mieście żydowskim, które odrzuciłoby dobrą nowinę: „W Dniu Sądu znośniej będzie ziemi Sodomy i Gomory niż owemu miastu” (Mt 10:15; 11:23, 24). Z Judy 7 dowiadujemy się jednak, że Sodoma i Gomora „stanowią dany nam ostrzegawczy przykład przez to, że ponoszą sądową karę ognia wiecznego”. A zatem Jezus najwyraźniej posłużył się hiperbolą, chcąc podkreślić, jak nieprawdopodobne jest to, by mieszkańcy niektórych miast żydowskich z I w. n.e. okazali skruchę, i to nawet w Dniu Sądu.

„W sensie duchowym”. W Objawieniu 11:3, 8 powiedziano, że zwłoki ‛dwóch świadków Bożych’ będą leżeć „na szerokiej ulicy wielkiego miasta, które w sensie duchowym jest nazywane Sodomą i Egiptem”. Proroctwo Izajasza (1:8-10) przyrównuje do Sodomy Syjon, czyli Jerozolimę, a sprawujących w niej rządy nazywa „dyktatorskimi władcami Sodomy”. Ale Jerozolima została zburzona w 70 r. n.e., a opisaną w Objawieniu wizję przyszłych wydarzeń ukazano Janowi dużo później — ok. r. 96. Musi w niej zatem chodzić o symboliczne „wielkie miasto”, o organizację, której starożytnym pierwowzorem była tamta niewierna stolica.