Lekcja 8
Znaczenie przygotowywania się
1-5. Dla kogo przygotowywanie się ma istotne znaczenie i dlaczego?
1 Paweł, apostoł dla narodów, gorąco zachęcał swego współsługę Tytusa: „Przypominaj im [chrześcijanom], że powinni (...) okazywać gotowość do wszelkiego dobrego czynu” (Tyt. 3:1, BT). Oznaczało to, że w swym umyśle i nastawieniu musieli być przygotowani do przyszłej działalności.
2 Przygotowanie ma istotne znaczenie we wszelkich poczynaniach teokratycznych. Oczywiście wzięcie udziału w jakiejś czynności po raz pierwszy wymaga dodatkowego przygotowania się, ponieważ ta dziedzina jest dla ciebie nowa. Jednakże w miarę rozszerzania się zakresu twej wiedzy stwierdzasz, że możesz czerpać z tego, co kiedyś studiowałeś, oraz ze zdobytego doświadczenia. Ale bez względu na to, jak często wykonywało się już jakieś zadanie, przygotowanie się do niego zawsze jest pożyteczne.
3 Przygotowywać się muszą nie tylko ci, którym wyznaczono wygłoszenie przemówienia, ale jest to potrzebne każdemu, kto chce być wykwalifikowanym kaznodzieją dobrej nowiny. Gdy od wielu miesięcy lub lat uczestniczysz w działalności kaznodziejskiej od domu do domu, wówczas stwierdzasz, że przed wyjściem nie potrzebujesz już poświęcać tyle czasu na przygotowanie się. Niemniej jednak zawsze zdziałasz więcej, gdy się przygotujesz. Dotyczy to także prowadzenia studium biblijnego. Pierwsze studium Biblii, które prowadziłeś, wymagało długiego przygotowywania się. Ale bez względu na to, ile razy już przestudiowałeś dany materiał, poprowadzisz studium lepiej, gdy go sobie powtórzysz z myślą o osobie, z którą masz go studiować. To samo można powiedzieć o przemawianiu z podium. Zdobyte z biegiem lat doświadczenie jest bardzo pomocne, ale jeżeli cię uprzedzono, że masz wygłosić przemówienie, to nigdy nie zabieraj się do tego bez przygotowania.
4 Przygotowywanie się ma dla każdego z nas wielkie znaczenie w teokratycznej szkole służby kaznodziejskiej. Każdy ze studiujących ma egzemplarz programu szkoły i może się z niego dowiedzieć, jakie rozdziały Biblii lub jaki inny materiał będzie przerabiany w danym dniu. Im lepiej potrafisz się przygotować, tym więcej korzyści odniesiesz ze szkoły. Bagatelizowaniem znaczenia uprzedniego przygotowania się możesz się pozbawić wielu błogosławieństw.
5 Przygotowywanie się kosztuje trochę czasu, ale wyniki są warte trudu. Nie tylko umożliwia ci ono branie ożywionego udziału w powtórkach ustnych, lecz także pomaga w przyswojeniu sobie sposobu myślenia Jehowy i w lepszym pojmowaniu „czystej mowy” prawdy (Sof. 3:9, NW). W celu wyrobienia w sobie nawyku uprzedniego przygotowywania się do zajęć szkolnych mógłbyś tak się urządzić, żeby czytać i studiować wspólnie z rodziną lub w gronie przyjaciół. Oczywiście każdy, kto się zapisze do szkoły, ma sposobność wygłaszania przemówień, i w związku z tym przyda się kilka uwag na temat sposobu przygotowywania się.
6. Jak należy się przygotowywać do czytania w ramach zadań w szkole służby kaznodziejskiej?
6 Zadanie z czytania. Od czasu do czasu w programie teokratycznej szkoły służby kaznodziejskiej może być przewidziane przydzielanie zadań z czytania. Przygotowując się do takiego zadania, powinieneś starannie przeczytać materiał. Zapoznaj się z wymową imion i trudnych słów. Przez próbne czytanie na głos staraj się opanować konwersacyjne, płynne przedstawienie materiału bez wahań i niedokładności. A przy tym starannie dbaj o to, żeby przedstawić materiał w wyznaczonym czasie.
7-11. Nad czym trzeba się zastanowić, żeby sobie ułatwić wybór określonego materiału przy opracowywaniu przemówienia z opublikowanego artykułu?
7 Opracowanie przemówienia na podstawie opublikowanego artykułu. Przy tego rodzaju przemówieniu trzeba najpierw uważnie przeczytać cały przydzielony materiał. Podkreśl główne punkty lub spisz je na kartce papieru w formie krótkiego szkicu. Staraj się dokładnie pojąć zasadnicze myśli danego artykułu. Co teraz wybrać, bo najprawdopodobniej jest zbyt dużo materiału, żeby dało się go wykorzystać w wyznaczonym czasie? Pewne rzeczy mogą mieć korzystny wpływ na wybór materiału: (1) słuchacze oraz sposób przedstawienia, jeśli oczywiście to ostatnie ma pomóc zademonstrować praktyczne wykorzystanie materiału, oraz (2) temat i swoiste zastosowanie materiału.
8 Jeżeli uwzględniasz rodzaj słuchaczy, to z opublikowanego artykułu wybierzesz materiał, który będzie dla nich interesujący i pożyteczny. Gdyby niektóre akapity opublikowanego artykułu wydawały się zbyt trudne dla przewidywanych słuchaczy, wówczas skoncentruj uwagę na innych akapitach. Poza tym kilka dobranych wersetów biblijnych będzie stanowić podstawę twoich wywodów. Jeżeli bierzesz pod uwagę rodzaj słuchaczy, to nie będziesz próbował omówić zbyt dużo materiału, ponieważ pobieżne przedstawienie go znacznie obniżyłoby jego wartość. Lepiej jest więc omówić mniej punktów, ale za to dobrze.
9 Przy niejednym przemówieniu ćwiczebnym byłoby dobrze nadać wywodom jakieś określone ramy. Mógłbyś tak przedstawić materiał, jak gdybyś rozmawiał z kimś w czasie głoszenia od domu do domu; możesz to przedstawić również w formie odpowiedzi na pytanie podczas odwiedzin ponownych albo w formie nieoficjalnego wydania świadectwa. Mógłbyś nawet nadać temu formę wyjaśnienia udzielanego własnemu dziecku. Można też ująć przemówienie w cały szereg innych ram. Ważne jest przy tym, żeby te ramy były jak najbardziej realistyczne. Dlatego obmyśl wszystko dokładnie. Porozmawiaj też z innymi głosicielami, mogą bowiem mieć jakieś świetne pomysły.
10 Jaki temat wybrałeś i jak chcesz zastosować materiał? W zależności od tego wybierz sobie materiał z opublikowanego artykułu. Pomiń myśli, które nie wnoszą nic istotnego do tematu i nie odpowiadają celowi przemówienia. Najczęściej myśli, które trzeba poruszyć, są zawarte w artykule i dlatego lepiej jest skoncentrować się na nim, niż próbować wprowadzić mnóstwo innego materiału. Oczywiście to nie znaczy, że nie można wpleść jakiegoś stosownego przykładu lub dodatkowego punktu, który mógłby pomóc słuchaczom ocenić wartość wyznaczonego materiału. W miarę możności staraj się dostosować materiał do słuchaczy, żeby wszyscy odnieśli jak najwięcej pożytku.
11 Po wyborze tematu i stosownych ram możesz stwierdzić, że niektóre akapity opublikowanego artykułu nie pasują do twego przemówienia. Wcale nie musisz wykorzystać myśli zawartych w każdym akapicie. Możesz postarać się wybrać taki temat i takie ramy, żebyś mógł wykorzystać podyktowaną rozsądkiem ilość materiału.
12. Jak postąpić przy opracowywaniu przemówienia na podstawie podanych wersetów biblijnych?
12 Opracowanie przemówienia na podstawie szeregu wersetów biblijnych. Od czasu do czasu możesz otrzymać wykaz wersetów biblijnych, zaczerpnięty np. z Biblijnych tematów do rozmów lub z książki Prowadzenie rozmów na podstawie Pism, jeżeli te publikacje ukazały się w twoim języku. Twoim zadaniem jest wtedy opracowanie na podstawie tych wersetów normalnego wykładu albo tematu do rozmowy wygłaszanego w służbie kaznodziejskiej. Jeżeli w tym wykazie jest więcej wersetów, niż zdołasz omówić w wyznaczonym czasie, to zastanów się, z których chciałbyś skorzystać. Najlepiej będzie użyć tylko tyle wersetów, ile da się odpowiednio omówić w czasie, który stoi do dyspozycji. Następnie przeanalizuj każdy werset, którym chcesz się posłużyć. Ustal, dlaczego chcesz go wykorzystać. Przygotuj swoje wywody w taki sposób, żeby wprowadzenie każdego wersetu skupiało uwagę na przyczynie cytowania go. Również sposobem odczytywania wersetu powinno się podkreślać jego najważniejszą myśl. I wreszcie zastosowanie wersetu ostatecznie wyjaśni główną myśl.
13-15. Jakie kroki można podjąć przy opracowywaniu przemówienia na podany temat, gdy nie wskazano na żaden opublikowany materiał, który mógłby stanowić podstawę wywodów?
13 Gdy znany jest tylko sam temat. Może się zdarzyć, że w teokratycznej szkole służby kaznodziejskiej, na zebraniu służby czy w innym programie zostaniesz poproszony o wygłoszenie przemówienia, do którego będzie podany tylko sam temat. Nie otrzymasz żadnego określonego materiału, który mógłby stanowić podstawę twoich wywodów. W takim wypadku najlepiej będzie obrać następujący sposób postępowania: Zastanów się i wynotuj punkty, które twoim zdaniem należałoby rozwinąć. Ten pierwszy krok jest bardzo ważny. Od niego może zależeć, czy rozwinięcie twego tematu będzie świeże, czy też będzie jedynie polegać na odgrzewaniu cudzych myśli. Dzięki temu możesz także uniknąć bezładnego szukania i czytania, ponieważ zakres twoich poszukiwań zostanie ograniczony. Poza tym istnieje większe prawdopodobieństwo, że ostatecznie przemówienie zostanie wygłoszone twoim stylem, a nie stylem obcym twej osobowości. Może tu dużo pomóc rozmowa na dany temat z dojrzałymi osobami, które mogą ci podsunąć kilka myśli co do sposobu opracowania go.
14 Teraz nadchodzi odpowiedni moment, żebyś do własnych wiadomości dodał to, co znajdziesz w Biblii i w różnych publikacjach za pomocą konkordancji i skorowidzów wydanych przez Towarzystwo. Zazwyczaj przy poszukiwaniu najwięcej da ci przejrzenie najpierw spisu treści danej publikacji. Następnie zajrzyj do skorowidza rzeczowego, żeby stwierdzić, gdzie się znajduje materiał, który byłby najprzydatniejszy. Taka selekcja pozwoli ci zaoszczędzić mnóstwo czasu. Przy czytaniu grozi niebezpieczeństwo zejścia na ślepy tor wskutek napotkania innych ciekawych myśli, które jednak nie mają bezpośredniego związku z tematem. Unikaj tego przez pobieżne przeglądanie materiału i zaznaczanie sobie tylko tych urywków, które chciałbyś wykorzystać. Często wystarczy zaznaczyć kluczowe zdanie w każdym akapicie, a potem przeczytać tylko te akapity, które mogą ci się najbardziej przydać.
15 Mając teraz własne myśli oraz myśli zaczerpnięte z innych źródeł, możesz wreszcie przystąpić do wybrania najlepszych punktów, które da się rozwinąć w wyznaczonym czasie. Podczas dokonywania wyboru z tej obfitości materiału zadawaj sobie następujące pytania: Czy to ma praktyczną wartość? Czy jest interesujące? Czy uwypukli mój temat?
16, 17. Jakich rad udzielono w sprawie sporządzania notatek?
16 Sporządzanie notatek. Podczas przygotowywania się i prowadzenia poszukiwań związanych z opracowaniem zadanego przemówienia trzeba jakoś utrwalać nasuwające się myśli. Niektórzy studiujący uważają za przydatne posługiwanie się luźnymi kartkami papieru, notując na każdej z nich po jednej głównej myśli, która ma być przedstawiona w przemówieniu.
17 Notatki te mogą być bardzo krótkie; na ogół wystarczy zapisać tylko tyle, żeby sobie przypomnieć daną myśl. Krótkie notatki mają tę zaletę, że się nadają do przemawiania z głowy, uwalniając od sztywnego trzymania się zwrotów i zdań zapożyczonych od kogoś innego. Zaznaczaj sobie krótko, skąd zaczerpnąłeś poszczególne myśli, żebyś w razie potrzeby mógł odnaleźć odpowiednią stronicę i akapit. Powinieneś też zanotować sobie każdy ważniejszy werset biblijny, na który zamierzasz się powołać. Posługiwanie się luźnymi kartkami ma jeszcze taką zaletę, że w trakcie przygotowywania przemówienia można usuwać niektóre kartki lub dołączać nowe bez potrzeby żmudnego przepisywania.
18. Dlaczego powinniśmy dążyć do tego, żeby być ludem przygotowanym?
18 Przygotowany lud. W razie odezwania się skłonności do zaniedbywania ćwiczeń domowych mających związek z jakimś zadaniem teokratycznym należałoby się dobrze zastanowić, jak ważne jest przygotowywanie się dla tych, którym zależy na uznaniu Jehowy. Pomyśl na przykład, że Jan Chrzciciel otrzymał polecenie, „aby przysposobić Jehowie lud gotowy” (Łuk. 1:17, NW). Ci ‛gotowi’, czyli przygotowani Izraelici byli ludźmi, którzy pozwolili, żeby Jehowa ukształtował ich korzystnie przez swój sposób postępowania z nimi, dzięki czemu byli w stanie wykonać dzieło, które dla nich przewidział. Tak samo ma się rzecz z nami: przez pełne korzystanie z teokratycznej szkoły służby kaznodziejskiej i staranne przygotowywanie się do każdego zadania pozwalamy się kształtować w ramach tego programu wychowawczego, o który się zatroszczył Jehowa. W ten sposób i my zostajemy wyposażeni do owocnej służby w charakterze sług Bożych.