Pytania czytelników
■ Czy można mówić o zbliżaniu się „nowego świata”?
Pytanie takie istotnie może się nasunąć, gdyż greckie słowo kosmos, często tłumaczone na „świat”, oznacza w gruncie rzeczy „ludzkość”, a przecież Bóg nie zamierza stworzyć nowego rodu ludzkiego. Co więcej, w samej Biblii nie spotykamy wyrażenia kainos kosmos (co dosłownie znaczyłoby „nowy świat”).
Mimo to sposób użycia w tej Księdze słowa kosmos daje chrześcijanom podstawę do mówienia o „nowym świecie”, jeśli mają na myśli raj, jaki niebawem ma być przywrócony na ziemi. W dziele „The New International Dictionary of New Testament Theology” (Nowy międzynarodowy słownik teologii Nowego Testamentu) wyjaśniono: ‛Rzeczownik kosmos oznaczał początkowo budowanie, przede wszystkim jednak określa ład, porządek’. Dodano tam, że wyraz ten ma ponadto wyspecjalizowane znaczenia, takie jak: „wystrój, ozdoba”, „normowanie życia w społeczeństwie ludzkim” oraz „mieszkańcy ziemi, ludzkość”.
W Chrześcijańskich Pismach Greckich kosmos często odnosi się do całej rodziny ludzkiej. Czytamy na przykład, że „wszyscy [to znaczy wszyscy niedoskonali potomkowie Adama] (...) zgrzeszyli i niedostaje im chwały Bożej” (Rzym. 3:19, 23). Z drugiej strony „Bóg (...) tak bardzo umiłował świat [kosmos], że dał swego Syna jednorodzonego, aby każdy, kto w niego wierzy, (...) posiadł życie wieczne” (Jana 3:16). Ofiara Chrystusa rzeczywiście dostępna jest wszystkim członkom rodziny ludzkiej, przejawiającym wiarę.
Gdyby takie było jedyne biblijne zastosowanie słowa kosmos, wówczas mówienie o zbliżającym się „nowym świecie” byłoby niestosowne. Dlaczego? Niektórzy ludzie przeżyją przecież nadchodzący wielki ucisk. Otrzymają potem sposobność życia w odbudowanym raju. Bóg nie stworzy więc nowego rodu ludzkiego, nowej ludzkości, nowego świata ludzi. Słowa kosmos użyto jednak w Biblii nie tylko w odniesieniu do całej ludzkości.
Niekiedy na przykład ten grecki wyraz określa ogół tych ludzi, którzy się oddalili od Boga. W Liście do Hebrajczyków 11:7 powiedziano, że „dzięki wierze Noe (...) potępił świat [kosmos]”. Oczywiście nie potępił on wszystkich ludzi co do jednego; sam Noe i jego siedmioosobowa rodzina ocaleli z potopu. Podobnie Jezus modlił się słowami: „Nie proszę za światem [kosmos], lecz za tymi, których mi dałeś; (...) świat ich znienawidził, ponieważ nie należą do świata, jak i ja nie należę do świata” (Jana 17:9, 14; por. 2 Piotra 2:5; 3:6).
Weźmy zatem pod uwagę jeszcze inne znaczenie słowa kosmos, w jakim go użyto w Biblii. Nawiązuje ono nieraz do zakresu bądź też ram, w jakich się toczy życie ludzkie.a Z zastosowaniem takim mamy do czynienia w wypowiedzi Jezusa: „Co za pożytek ma człowiek, jeśli zdobywa cały świat [kosmos], lecz traci swą duszę?” (Mat. 16:26). Oczywiście Chrystus nie miał tu na myśli ‛zdobywania całego świata ludzkiego’, nie nawiązywał też do ‛całego świata ludzi oddalonych od Boga’. Człowiek usposobiony materialistycznie nie mógł przecież zdobyć ludzkości, lecz tylko to, co ludzie posiadają, robią czy urządzają. Potwierdził to także apostoł Paweł, gdy w odniesieniu do osoby pozostającej w związku małżeńskim napisał, że „troszczy się o rzeczy świata”. Chrześcijanin zaś nie powinien ‛korzystać ze świata w pełni’ (1 Kor. 7:31-33).
W tym ujęciu wyraz kosmos jest znaczeniowo bliski greckiemu słowu aion, które można przetłumaczyć na „system rzeczy” lub „wiek” (zob. „Aid to Bible Understanding” [Pomoc do zrozumienia Biblii], strony 1671-74). Okazuje się, że w niektórych wypadkach oba te określenia mogą występować niemal zamiennie. Rozważmy dwa przykłady świadczące o podobieństwie treści słów kosmos i aion: (1) Paweł napisał, że opuścił go Demas, który „umiłował teraźniejszy system rzeczy [aion]”. Natomiast apostoł Jan przestrzegał przed ‛miłowaniem świata [kosmos]’, z którego pochodzi ‛pragnienie ciała i pragnienie oczu, i popisywanie się swymi środkami do życia’ (2 Tym. 4:10; 1 Jana 2:15-17); (2) w Ewangelii według Jana 12:31 wspomniano o „władcy tego świata [kosmos]”, którego w Liście 2 do Koryntian 4:4 utożsamiono z „bogiem tego systemu rzeczy [aion]”.
A zatem słowo kosmos, to znaczy „świat”, można używać zarówno w odniesieniu do całej ludzkości, jak i do ram ludzkiego działania. Dlatego stosowne i równie słuszne jest stwierdzenie, że nadchodzi „nowy system rzeczy” oraz że nastanie „nowy świat”. Będzie to nowa struktura, nowy porządek świata, nowa sfera życia ludzi. Większość osób, które zamieszkają w raju odbudowanym na ziemi, będzie miała za sobą życie w starym systemie rzeczy, ocaleje wszakże lub dostąpi zmartwychwstania. Ludzkość pozostanie więc ta sama. Ponieważ jednak nie będzie świata ludzkiego odstręczonego od Boga, gdyż nastanie nowy ład, czyli porządek, w którym decydującą rolę będzie odgrywać objawiona wola Boża, więc ten przywrócony raj okaże się nowym światem.
[Przypis]
a W wyżej przytoczonym słowniku wskazano, że nawet w pozabiblijnej starożytnej grece „słowo kosmos jest podstawowym terminem określającym porządek świata, system ogólnoświatowy”.
[Ilustracja na stronie 28]
W nowym świecie sprawiedliwa ludzkość ponownie urządzi raj