Nauczaj publicznie i od domu do domu

„Nie wzbraniałem się (...) nauczać was publicznie i od domu do domu” (DZIEJE APOSTOLSKIE 20:20, Byington).

1. Jak skutecznie, zdaniem pewnego księdza, Świadkowie Jehowy głoszą od domu do domu?

„KATOLICY idą z ewangelią od domu do domu” — obwieścił nagłówek w gazecie The Providence Sunday Journal z 4 października 1987 roku. Jak dalej wyjaśniono, jednym z głównych celów tej inicjatywy było „pobudzenie niepraktykujących parafian do większej aktywności religijnej”. W artykule znalazła się następująca wypowiedź księdza Johna Allarda, przełożonego urzędu katechetycznego diecezji Providence: „Owszem, trzeba się liczyć z bardzo chłodnym przyjęciem. Ludzie będą mówić: ‛Chodzą jak ci Świadkowie Jehowy’. Ale czyż Świadkowie Jehowy nie odnoszą sukcesów? Założę się, że w każdej Sali Królestwa naszego stanu [Rhode Island, USA] znajdziecie zbory pełne byłych katolików”.

2. Jakie słuszne pytanie tu postawiono?

² Świadkowie Jehowy faktycznie słyną z owocnego głoszenia od domu do domu. Ale dlaczego to czynią?

Metoda apostolska

3. (a) Jakie zadanie Jezus powierzył swym naśladowcom? (b) Głównie w jaki sposób pierwsi uczniowie Chrystusa spełniali to zlecenie?

³ Jezus Chrystus powierzył swym naśladowcom odpowiedzialne zadanie: „Ruszajcie w drogę, pozyskujcie uczniów wśród wszystkich narodów i chrzcijcie ich w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Uczcie ich zachowywać wszystko, co wam nakazałem. Pamiętajcie: Ja zawsze jestem z wami aż do końca świata” (Mateusza 28:19, 20, Przekład współczesny). Wkrótce po dniu Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e. stało się jasne, na czym miała polegać ich podstawowa metoda działania. „Każdego dnia w świątyni i od domu do domu niestrudzenie nauczali i głosili dobrą nowinę o Chrystusie, Jezusie” (Dzieje Apostolskie 5:42). Mniej więcej w 20 lat później w tej gałęzi służby kaznodziejskiej uczestniczył apostoł Paweł, który przypomniał starszym z Efezu: „Nie uchylałem się od oznajmiania wam wszystkiego, co pożyteczne, ani od nauczania was publicznie i od domu do domu” (Dzieje Apostolskie 20:20).

4. Dlaczego można powiedzieć, że według Dziejów Apostolskich 5:42 i 20:20 uczniowie Jezusa rozdzielali orędzie od domu do domu?

⁴ Sformułowanie „od domu do domu”, użyte w Dziejach Apostolskich 5:42, jest odpowiednikiem greckiego wyrażenia kat’ oiʹkon. Słowo ka·taʹ występuje tutaj w funkcji dystrybutywnej, czyli wskazuje na rozdzielanie. A zatem chrześcijanie w jednym domu po drugim niejako rozdzielali głoszone orędzie. Randolph O. Yeager napisał w komentarzu do wersetu z Dziejów Apostolskich 20:20, że Paweł nauczał „zarówno na zgromadzeniach publicznych [de·mo·siʹa], jak i od domu do domu (przyimek [ka·taʹ] w funkcji dystrybutywnej oraz rzeczownik w bierniku). Apostoł spędził w Efezie trzy lata. Odwiedził tam każdy dom, a przynajmniej głosił wszystkim mieszkańcom miasta (werset 26). Oto biblijna podstawa gorliwego głoszenia od domu do domu oraz na zgromadzeniach publicznych”.

5. Skąd wiadomo, że w Dziejach Apostolskich 20:20 Paweł nie mówi jedynie o spotkaniach towarzyskich ze starszymi albo o wizytach pasterskich?

⁵ Podobne znaczenie ma wyraz ka·taʹ w Ewangelii według Łukasza 8:1, gdzie czytamy, że Jezus głosił „od miasteczka do miasteczka i od wsi do wsi” (Kowalski). W Dziejach Apostolskich 20:20 Paweł użył formy liczby mnogiej — kat’ oiʹkous. Słowa te oddano w niektórych przekładach biblijnych wyrażeniem: „w waszych domach”. Jednakże apostoł nie mówił wyłącznie o spotkaniach towarzyskich ze starszymi ani o wizytach pasterskich u chrześcijańskich braci i sióstr. Z jego dalszych słów wynika, że miał na myśli zachodzenie z dobrą nowiną do domów ludzi niewierzących, oświadczył bowiem: „Wszak dokładnie dawałem świadectwo zarówno Żydom, jak i Grekom, co do skruchy wobec Boga i wiary w Pana naszego, Jezusa” (Dzieje Apostolskie 20:21). Współwyznawcy już wcześniej okazali skruchę i uwierzyli w Jezusa. A zatem w Dziejach Apostolskich 5:42 i 20:20 chodzi o głoszenie osobom niewierzącym — „od domu do domu”, od drzwi do drzwi.

Niezastąpiona działalność

6. Jak scharakteryzowano działalność kaznodziejską Pawła w Efezie?

⁶ W roku 1844 Abiel Abbot Livermore tak skomentował słowa Pawła z Dziejów Apostolskich 20:20: „Nie poprzestał na wygłaszaniu wykładów publicznych, z pominięciem wszelkich innych metod, lecz gorliwie wykonywał swoje doniosłe zadanie na płaszczyźnie prywatnej, od domu do domu, dosłownie wnosząc niebiańską prawdę do domów i serc Efezjan”. A nie tak dawno wyrażono następującą opinię: „Od samego początku cechą charakterystyczną chrześcijan z I wieku było rozsiewanie ziarna ewangelii od domu do domu (zob. Dzieje Apostolskie 2:46; 5:42). (...) [Paweł] sumiennie spełnił swój obowiązek wobec Żydów i pogan mieszkających w Efezie, toteż gdyby poginęli w swych grzechach, nie mieliby żadnej wymówki” (The Wesleyan Bible Commentary, tom 4, strony 642, 643).

7. Dlaczego można powiedzieć, że Bóg darzy uznaniem prowadzoną przez Świadków Jehowy służbę od domu do domu?

⁷ Mimo że przemawianie publiczne odgrywa pewną rolę w szerzeniu dobrej nowiny, nic nie zastąpi osobistego kontaktu z ludźmi u ich drzwi. W związku z tym Joseph Addison Alexander oświadczył: „Kościół nie wymyślił dotąd niczego, co mogłoby zająć miejsce głoszenia z ambony i w rodzinach albo co byłoby równie owocne”. Uczony O. A. Hills wyraził tę myśl następująco: „Nauczanie publiczne musi iść w parze z nauczaniem od domu do domu”. Świadkowie Jehowy udzielają pouczeń za pomocą cotygodniowych wykładów publicznych, niemniej mają też wyraźne dowody skuteczności apostolskiej metody krzewienia prawdy biblijnej od domu do domu. A Jehowa bez wątpienia darzy uznaniem tę działalność, gdyż za jej pośrednictwem co roku skłania tysiące osób, by podjęły Jego wzniosłe wielbienie (Izajasza 2:1-4; 60:8, 22).

8. (a) Jak wyjaśniono przyczyny skuteczności głoszenia od domu do domu? (b) Dlaczego głoszenie od drzwi do drzwi oraz inne formy świadczenia pozwalają porównać Świadków Jehowy do apostoła Pawła?

⁸ Inny autorytet oświadczył: „Ludziom łatwiej zapamiętać nauki podawane w domu niż w kościele”. Paweł regularnie zachodził do domów i był wspaniałym wzorem kaznodziei. „Nie zadowalał się nauczaniem i prowadzeniem dysput w synagodze i na rynku” — podkreślił biblista Edwin W. Rice. „Zawsze pilnie ‛nauczał’ ‛od domu do domu’. W Efezie właśnie w ten sposób toczył ze złem walkę wręcz, twarzą w twarz, by pozyskać ludzi dla Chrystusa”. Świadkowie Jehowy wiedzą, że osobiste rozmowy z ludźmi w ich mieszkaniach są owocne. Prócz tego dokonują odwiedzin ponownych i chętnie rozmawiają nawet z przeciwnikami, jeśli są oni gotowi prowadzić rozsądną wymianę argumentów. Zupełnie jak Paweł! F. N. Peloubet napisał: „Paweł pełnił swą służbę nie tylko na zebraniach. Wiele ludzi na pewno odwiedził w ich domach — gdy się dowiedział, że ktoś ma pytania albo że z ciekawości czy nawet z przekory chce porozmawiać o religii”.

Starsi mają przewodzić

9. Jaki przykład Paweł dał współstarszym?

⁹ Jaki przykład dał Paweł współstarszym? Pokazał, że powinni śmiało i niestrudzenie obwieszczać dobrą nowinę od domu do domu. W roku 1879 J. Glentworth Butler napisał: „[Starsi efescy] wiedzieli, że myśl o własnym bezpieczeństwie bądź popularności nawet w najmniejszym stopniu nie wpłynęła na jego głoszenie, że nie zataił żadnej z niezbędnych prawd i że nie skupiał się jednostronnie na jakichś osobliwych bądź oryginalnych aspektach prawdy, lecz usilnie zalecał wszystko to — i wyłącznie to — co pożyteczne ‛w dziele budowania’: całą radę Bożą, czystą i pełną! Tym wiernym ‛pokazywaniem’, płomiennym ‛nauczaniem’ chrześcijańskiej prawdy zajmował się nie tylko w szkole Tyranosa czy w innych miejscach spotkań uczniów, lecz także w każdym dostępnym domostwie. Od domu do domu i od duszy do duszy niósł dzień po dniu radosną wieść, wzorując się na dążeniach i pragnieniach Chrystusa. Ludziom ze wszystkich warstw społecznych i ras, nieprzyjaznym Żydom i szyderczym Grekom, głosił jedną prawdę, której pełna wykładnia obejmuje wszystkie inne prawdy niezbędne do zbawienia: o skrusze wobec Boga i wierze w naszego Pana, Jezusa Chrystusa”.

10, 11. (a) Czego Paweł oczekiwał od starszych z Efezu, jeśli chodzi o służbę kaznodziejską? (b) W jakich formach głoszenia uczestniczą wszyscy Świadkowie Jehowy, nie wyłączając nadzorców?

¹⁰ Czego więc Paweł oczekiwał od starszych z Efezu? Uczony E. S. Young tak sparafrazował jego słowa: „Nie tylko przemawiałem publicznie, lecz także trudziłem się od domu do domu wśród ludzi ze wszystkich warstw, zarówno Żydów, jak i Greków. Tematem mojej służby kaznodziejskiej zawsze była ‛skrucha wobec Boga i wiara w naszego Pana, Jezusa Chrystusa’”. Jeszcze inaczej ujął słowa Pawła W. B. Riley: „Oczywisty sens był następujący: ‛Spodziewam się, że co ja zacząłem, wy będziecie kontynuowali w czynie i nauczaniu, że wytrwacie, tak jak ja wytrwałem, że będziecie nauczać publicznie i na osobności, jak to ja czyniłem na ulicach i od domu do domu, że będziecie świadczyć Żydom i Grekom o skrusze wobec Boga i o wierze w naszego Pana, Jezusa Chrystusa, gdyż są to sprawy podstawowe!’”

¹¹ W 20 rozdziale Dziejów Apostolskich Paweł najwyraźniej uzmysławiał współstarszym, że powinni świadczyć o Jehowie od domu do domu. Mieli pod tym względem przewodzić, dając należyty przykład pozostałym członkom zboru (por. Hebrajczyków 13:17). Toteż wzorem Pawła dzisiejsi Świadkowie Jehowy głoszą od domu do domu i nauczają ludzi ze wszystkich narodów o Królestwie Boga, o skrusze wobec Niego oraz o wierze w Jezusa Chrystusa (Marka 13:10; Łukasza 24:45-48). Od zamianowanych nadzorców w szeregach nowożytnych Świadków Jehowy oczekuje się, że będą przewodzić w tej działalności (Dzieje Apostolskie 20:28).

12. Czego nie chcieli czynić niektórzy dawniejsi starsi, a w czym przewodzą dzisiejsi nadzorcy?

¹² W roku 1879 Charles Taze Russell zaczął wydawać czasopismo Strażnica Syjońska i Zwiastun Obecności Chrystusa, znane obecnie jako Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy. Wraz z innymi Badaczami Pisma Świętego obwieszczał orędzie o Królestwie metodą apostolską. Jednakże w późniejszych latach niektórzy starsi zborowi uchylali się od obowiązku świadczenia. Na przykład pewna chrześcijanka napisała: „Sprawy układały się dobrze, dopóki nie wezwano wszystkich do pracy od domu do domu z czasopismami, a zwłaszcza do niedzielnego świadczenia po domach. Było to w roku 1927. Nasi starsi z wyboru sprzeciwili się temu i próbowali zniechęcić całą klasę do angażowania się w jakąkolwiek formę tej działalności”. Mężczyźni, którzy nie chcieli głosić od domu do domu, z czasem utracili przywilej usługiwania w charakterze starszych. Dzisiaj nadzorcy i słudzy pomocniczy też mają przewodzić w takim świadczeniu i w innych gałęziach służby kaznodziejskiej.

Każdy powinien świadczyć

13. (a) Co powinniśmy czynić, nawet jeśli ludzie nie słuchają orędzia Królestwa? (b) Jak przyrównano Pawła do Ezechiela?

¹³ Z pomocą Jehowy chrześcijanie powinni głosić orędzie Królestwa od domu do domu, choćby się to nie spotykało z docenianiem. Ezechiel, strażnik wyznaczony przez Boga, miał ostrzegać ludzi niezależnie od tego, czy chcieliby słuchać, czy nie (Ezechiela 2:5-7; 3:11, 27; 33:1-6). Wskazując na podobieństwo między tym prorokiem a Pawłem, E. M. Blaiklock napisał o przemówieniu zapisanym w 20 rozdziale Dziejów Apostolskich: „Wyłania się z niego wyraźny obraz działalności kaznodziejskiej w Efezie. Zwróćmy uwagę na następujące cechy Pawła: Po pierwsze, niezłomna wierność. Nie zabiegał o poklask ani o uznanie ogółu. Ustanowiony stróżem, tak jak Ezechiel, spełniał swój obowiązek uczciwie i ze szczerym zapałem, by uwiarygodnić swe słowa. Po drugie, serdeczne współczucie. Nie był z tych, którzy zagładę zwiastują beznamiętnie. Po trzecie, niestrudzona ewangelizacja. Głosił ewangelię publicznie i od domu do domu, w mieście i po całej prowincji”.

14. Dlaczego świadczenie jest obowiązkiem każdego, kto za pośrednictwem Jezusa Chrystusa oddaje się w modlitwie Jehowie Bogu?

¹⁴ Bóg szczodrze błogosławi swym nowożytnym sługom, co niewątpliwie dowodzi, że zjednali sobie Jego upodobanie nosząc miano Świadków Jehowy (Izajasza 43:10-12). Są oni także świadkami Chrystusa, gdyż Jezus powiedział swym naśladowcom: „Otrzymacie moc, gdy duch święty zstąpi na was, i będziecie mi świadkami tak w Jeruzalem, jak w całej Judei i Samarii, i aż do najodleglejszego miejsca na ziemi” (Dzieje Apostolskie 1:8). A zatem każdy, kto za pośrednictwem Jezusa Chrystusa oddaje się w modlitwie Jehowie Bogu, ma obowiązek dawać świadectwo.

15. Co powiedziano o dziele świadczenia wykonywanym przez pierwszych chrześcijan?

¹⁵ Na temat świadczenia powiedziano: „Dotyczyło całego kościoła. Działalność misjonarska wczesnego kościoła nie znajdowała się w gestii Żeńskiego Towarzystwa Misyjnego ani Rady Misji Zagranicznych. Świadczenia nie pozostawiono też profesjonalistom, na przykład starszym, diakonom ani nawet apostołom. (...) W tym początkowym okresie kościół po prostu był misją. Jego program misjonarski opierał się na dwóch założeniach: 1. Naczelnym zadaniem kościoła jest powszechna ewangelizacja. 2. Odpowiedzialność za wykonanie tego zadania spoczywa na całej społeczności chrześcijańskiej” (J. Herbert Kane).

16. Co w związku ze świadczeniem przyznają nawet pisarze należący do chrześcijaństwa?

¹⁶ Chociaż współcześni pisarze „chrześcijańscy” nie zgadzają się z orędziem Królestwa, to jednak niektórzy z nich przyznają, że naśladowcy Chrystusa mają obowiązek świadczyć. Na przykład Oscar E. Feucht, autor książki Everyone a Minister (Każdy kaznodzieją), pisze: „Żaden pastor nie zdoła wypełnić służby, którą Bóg powierzył ogółowi wiernych. Niestety, po stuleciach błędnego myślenia zadanie 500 parafian stało się zadaniem jednego pastora. Nie tak było we wczesnym kościele. Wszyscy wierzący głosili wszędzie Słowo”.

17. Jakie miejsce w życiu pierwszych chrześcijan zajmowało świadczenie?

¹⁷ Świadczenie było w życiu pierwszych chrześcijan sprawą najwyższej wagi i tak samo ceni je nowożytny lud Jehowy. Edward Caldwell Moore z Uniwersytetu Harvarda napisał: „Ogólnie rzecz biorąc, pierwsze trzy wieki chrystianizmu charakteryzował ogromny entuzjazm w krzewieniu wiary. Pasją chrześcijan była ewangelizacja, głoszenie wieści o odkupieniu. (...) Ale w najwcześniejszym okresie szerzenie wpływu i nauk Jezusa tylko w niewielkim stopniu można przypisać ludziom, których nazwalibyśmy misjonarzami. Było raczej zasługą przedstawicieli wszelkich rzemiosł i zawodów oraz wszystkich warstw społecznych. Do najdalszych krańców cesarstwa [rzymskiego] nieśli tajemnicę życia duchowego, ów nowy stosunek do świata, składający się w ich mniemaniu na zbawienie. (...) [Pierwsi chrześcijanie] byli głęboko przekonani o bliskości końca obecnego porządku światowego. Wierzyli w nagłe i cudowne ustanowienie nowego porządku”.

18. Jaka wspaniała nadzieja daleko przewyższa marzenia przywódców politycznych?

¹⁸ Podczas głoszenia od domu do domu oraz w innych gałęziach służby kaznodziejskiej Świadkowie Jehowy z radością kierują uwagę słuchaczy na obiecany przez Boga nowy system rzeczy. Przepowiedziane błogosławieństwa bezkresnego życia niepomiernie przewyższają najśmielsze marzenia dzisiejszych niedoszłych budowniczych nowego ładu światowego (2 Piotra 3:13; Objawienie 21:1-4). Wbrew pozorom nie wszyscy chcieliby żyć w cudownym nowym świecie Bożym. Zapoznajmy się jednak z kilkoma skutecznymi metodami, którymi słudzy Jehowy mogą uczyć osoby pragnące żyć wiecznie.

Jak byś odpowiedział?

◻ Dlaczego można powiedzieć, że według Dziejów Apostolskich 5:42 i 20:20 uczniowie Jezusa powinni głosić od domu do domu?

◻ Skąd wiemy, że Bóg darzy uznaniem pełnioną przez Świadków Jehowy służbę od domu do domu?

◻ Czego wymaga się od starszych i sług pomocniczych, jeśli chodzi o służbę kaznodziejską?

◻ Jakie miejsce w życiu chrześcijanina powinno zajmować świadczenie?

[Ilustracja na stronie 10]

W 33 roku n.e. uczniowie Jezusa niestrudzenie świadczyli od domu do domu

[Ilustracja na stronie 13]

Paweł nauczał „od domu do domu”. Świadkowie Jehowy stosują dziś tę samą metodę ewangelizacji