PROKONSUL

Zarządca prowincji podległej rzymskiemu senatowi.

W 27 r. p.n.e. cesarz August przejął kontrolę nad wszystkimi prowincjami wymagającymi obecności wojska, a pozostałe dziesięć pozostawił we władzy senatu. Zarządzaniem prowincji senatorskich zajmowali się prokonsulowie. Urząd ten powierzano albo byłym konsulom, kierowanym do prowincji w Azji i Afryce (gdzie utrzymywano legiony), albo byłym pretorom, których wysyłano do innych prowincji senatorskich.

Do obowiązków prokonsula należało zarządzanie sprawami administracyjnymi i sądowniczymi oraz utrzymywanie prawa i porządku. Prokonsul sprawował najwyższą władzę w prowincji, ale jego poczynania podlegały ocenie rzymskiego senatu. Zbieraniem podatków zajmował się kwestor. Prokonsul nie nosił stroju wojskowego ani miecza.

Jak donoszą Dzieje 13:7, 12, Sergiusz Paweł, prokonsul Cypru, został chrześcijaninem. W Dziejach 18:12 wspomniano o Gallionie, prokonsulu Achai. Łukasz słusznie użył w tych wersetach tytułu „prokonsul”, gdyż Achaja była prowincją senatorską od 27 r. p.n.e. do 15 n.e., a potem znów od r. 44, Cypr zaś został prowincją senatorską w 22 r. p.n.e. Na wyspie tej znaleziono monetę, na awersie której widnieje podobizna i łaciński tytuł Klaudiusza, a na rewersie grecki napis: „Za Arminiusza Proklusa, prokonsula Cypryjczyków”.