Rozdział 8

Czy nauka dowiodła, że Biblia się myli?

W roku 1613 włoski uczony Galileusz opublikował pracę o plamach słonecznych, w której przedstawił dowód na to, że Ziemia krąży wokół Słońca, a nie na odwrót. Zapoczątkował tym serię wydarzeń, które ściągnęły na niego „poważne podejrzenie o herezję” i w końcu zawiodły go przed katolicki trybunał inkwizycyjny. Ostatecznie został zmuszony do odwołania swych wywodów. Dlaczego twierdzenie, że Ziemia porusza się wokół Słońca, uznano za herezję? Otóż oskarżyciele Galileusza utrzymywali, iż jest to sprzeczne z wypowiedziami Biblii.

1 (oraz wstęp). (a) Do czego doszło, gdy Galileusz wystąpił z sugestią, że Ziemia krąży wokół Słońca? (b) Co wyjawia zestawienie Biblii ze współczesną nauką, mimo iż Księga ta nie jest podręcznikiem naukowym?

W DOBIE dzisiejszej utrzymuje się pogląd, że Biblia jest nienaukowa, a na potwierdzenie przytaczane bywają przeżycia Galileusza. Czy słusznie? Chcąc odpowiedzieć na to pytanie, trzeba pamiętać, iż Biblia jest Księgą zawierającą proroctwa, relacje historyczne, modlitwy, prawa i pouczenia, Księgą pozwalającą poznać Boga. Nie rości sobie pretensji do miana rozprawy naukowej. Mimo to gdy porusza kwestie naukowe, można na niej całkowicie polegać.

Nasza planeta — Ziemia

2. Co podaje Biblia na temat położenia Ziemi w przestrzeni kosmicznej?

² Weźmy na przykład pod uwagę, co Biblia mówi o naszej planecie, o Ziemi. W Księdze Hioba czytamy: „[Bóg] rozciąga północ nad miejscem pustym, ziemię zawiesza na niczym” (Hioba 26:7). A Izajasz napisał o Bogu, że „siedzi nad okręgiem ziemi” (Izajasza 40:22, Bw). Taki obraz okrągłej Ziemi ‛zawieszonej na niczym’, w „miejscu pustym”, wyraźnie przypomina wykonane przez astronautów fotografie kuli ziemskiej, unoszącej się w pustce kosmicznej.

3, 4. Na czym polega obieg wody w przyrodzie i co mówi o nim Biblia?

³ Zastanówmy się również nad zdumiewającym obiegiem wody w przyrodzie. Compton’s Encyclopedia tak opisuje ten proces: „Woda (...) parując z powierzchni oceanów dostaje się do atmosfery (...) Stałe prądy atmosferyczne przenoszą wilgotne powietrze w głąb lądu. Gdy powietrze się ochładza, zawarta w nim para kondensuje się w postaci kropelek wody, które na ogół stają się widoczne jako chmury. Często kropelki łączą się ze sobą, tworząc krople deszczu albo płatki śniegu — jeśli w atmosferze panuje wystarczająco niska temperatura. W obu wypadkach woda przeniesiona znad oceanu na odległość setek, a nawet tysięcy kilometrów, spada na ziemię. Tu łączy się w strumienie lub wsiąka w grunt i tak rozpoczyna swą powrotną wędrówkę do morza”.¹

⁴ Ten ciekawy proces, od którego właściwie zależy wszelkie życie na lądzie, został prosto i jasno opisany w Biblii już jakieś 3 tysiące lat temu: „Wszystkie rzeki płyną do morza, a morze nie wylewa; do miejsca, z którego wyszły rzeki, wracają się, aby znowu płynąć” (Eklezjastesa [Kaznodziei] 1:7, Wujek).

5. Z jakiego względu wypowiedź psalmisty na temat dziejów gór jest zdumiewająco aktualna?

⁵ Chyba jeszcze bardziej zadziwiające jest biblijne spojrzenie na historię gór. Oto, co na ten temat powiedziano w pewnym podręczniku geologii: „Od ery prekambryjskiej po dziś dzień trwa nieprzerwany proces tworzenia się i niszczenia gór. (...) Góry podnosiły się z dna dawnych mórz, ale często pozostawały jeszcze długo zanurzone, a dopiero potem dalej się wypiętrzały”.² Zestawmy to z poetyckim opisem psalmisty: „Oceanem ją [ziemię] okryłeś jak szatą, nad górami wznosiły się wody. Podniosły się góry, opadły doliny na miejsce, któreś im wyznaczył” (Psalm 104:6, 8, Wójcik).

„Na początku”

6. Jakie słowa Biblii harmonizują z powszechnie dziś uznanymi teoriami powstawania wszechświata?

⁶ Pierwszy werset Biblii brzmi: „Na początku Bóg stworzył niebiosa i ziemię” (Rodzaju 1:1). Różne obserwacje dały naukowcom podstawę do wysunięcia hipotezy, że materialny wszechświat rzeczywiście miał swój początek. Nie istniał od zawsze. Astronom Robert Jastrow, podający się za agnostyka, napisał: „Zachodzą wprawdzie różnice w szczegółach, ale zasadnicze elementy w astronomicznej i biblijnej Księdze Rodzaju są jednakowe: łańcuch wydarzeń prowadzących do człowieka rozpoczął się nagle i gwałtownie w określonym momencie, w błysku światła i energii”.³

7, 8. Co muszą przyznać liczni naukowcy, jeśli chodzi o początek wszechświata, mimo iż pomijają przy tym rolę Boga?

⁷ Wielu uczonych uznających, iż wszechświat miał początek, nie zgadza się jednak z wyjaśnieniem, że to ‛Bóg go stworzył’. Niektórzy przyznają wszakże, iż trudno zignorować widoczne wokół świadectwa jakiegoś rozumu. Profesor fizyki Freeman Dyson nadmienia: „Im dłużej poznaję wszechświat i studiuję szczegóły jego struktury, tym więcej znajduję dowodów, że musiał on niejako wiedzieć, iż się pojawimy”.

⁸ Dyson dodaje: „Będąc naukowcem przyzwyczajonym do myślenia i wypowiadania się raczej w kategoriach dwudziestego niż osiemnastego wieku, nie utrzymuję bynajmniej, jakoby budowa wszechświata dowodziła istnienia Boga. Twierdzę jednak, iż daje się ona pogodzić z hipotezą, że zasadniczą rolę w funkcjonowaniu wszechświata odgrywa rozum”.⁴ Komentarz ten z pewnością zdradza sceptyczną postawę znamionującą nasze czasy. Ale gdy pominiemy ów sceptycyzm, zauważymy zdumiewającą harmonię między współczesną nauką a biblijnym oświadczeniem: „Na początku Bóg stworzył niebiosa i ziemię” (Rodzaju 1:1).

Zdrowie i higiena

9. Jakie biblijne przepisy dotyczące zaraźliwych chorób skórnych są odzwierciedleniem praktycznej mądrości? (Hioba 26:3).

⁹ Zobaczmy teraz, co Biblia mówi na temat zdrowia i higieny. Jeżeli Izraelita miał na skórze plamy nasuwające podejrzenie o trąd, musiał być poddany kwarantannie. „Przez cały czas trwania tej choroby będzie nieczysty. Będzie mieszkał w odosobnieniu. Jego mieszkanie będzie poza obozem” (Kapłańska [3 Mojżeszowa] 13:46, BT). Zakażona odzież była palona (Kapłańska 13:52). W owych czasach środki takie skutecznie zapobiegały rozprzestrzenianiu się zarazy.

10. Jakie korzyści odnieśliby mieszkańcy niektórych krajów, gdyby dziś posłuchali biblijnych wskazówek dotyczących higieny?

¹⁰ Inne ważne prawo dotyczyło usuwania odchodów ludzkich i nakazywało zakopywać je poza obozem (Powtórzonego Prawa 23:13, 14, BT). Bez wątpienia chroniło to Izraelitów przed wieloma chorobami. Nawet obecnie w niektórych krajach szerzą się groźne choroby będące skutkiem niewłaściwego obchodzenia się z ekskrementami. Gdyby mieszkańcy tych państw przestrzegali przepisów spisanych tysiące lat temu w Biblii, byliby znacznie zdrowsi.

11. Jaka rada biblijna w sprawie zdrowia psychicznego okazała się słuszna?

¹¹ Wysokie mierniki co do higieny, wyłuszczone w Piśmie Świętym, obejmowały również zdrowie psychiczne. Biblijne przysłowie powiada: „Serce spokojne jest życiem ciała, próchnicą kości — zazdrość” (Przysłów [Przypowieści] 14:30, Bp). W ostatnich latach badania medyczne potwierdziły, że stan naszej psychiki rzeczywiście wpływa na zdrowie fizyczne. Na przykład dr C. B. Thomas z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa w ciągu 16 lat obserwowała przeszło tysiąc absolwentów, badając związek między ich usposobieniem a podatnością na choroby. Stwierdziła, że najsłabszym zdrowiem odznaczały się osoby, które w sytuacjach stresowych były bardziej niespokojne lub gniewne.⁵

Co naprawdę mówi Biblia?

12. Dlaczego Kościół katolicki uznawał za herezję twierdzenie Galileusza co do Ziemi?

¹² Skoro treść Biblii tak dobrze harmonizuje z różnymi dziedzinami wiedzy, to dlaczego Kościół katolicki uznał twierdzenie Galileusza, iż Ziemia porusza się wokół Słońca, za sprzeczne z Pismem Świętym? Przyczyną była interpretacja niektórych wersetów biblijnych.⁶ Czy władze kościelne miały rację? Aby się o tym przekonać, przeanalizujmy dwa urywki, na które się wtedy powoływano.

13, 14. Które wersety błędnie wykładał Kościół katolicki? Objaśnij to szerzej.

¹³ Jeden z nich brzmi: „Słońce wschodzi i zachodzi, i na miejsce swoje spieszy z powrotem, i znowu tam wschodzi” (Koheleta [Kaznodziei] 1:5, BT). Według argumentacji Kościoła słowa „słońce wschodzi i zachodzi” oznaczały, iż porusza się Słońce, a nie Ziemia. Ale nawet dzisiaj mówimy, że słońce wschodzi i zachodzi, chociaż większość z nas wie, iż to Ziemia krąży wokół Słońca. W ten sposób po prostu opisujemy pozorny ruch Słońca, obserwowany z Ziemi. Dokładnie to samo uczynił pisarz biblijny.

¹⁴ Drugi werset mówi: „Umocniłeś ziemię w jej podstawach, na wieki wieków się nie zachwieje” (Psalm 104:5, BT). Utrzymywano, jakoby wynikało stąd, że Ziemia od chwili stworzenia nie może się poruszyć. W rzeczywistości jednak słowa te zwracają uwagę nie na bezruch, ale na trwałość Ziemi. Nigdy „się nie zachwieje” w swym istnieniu, czyli nie ulegnie zagładzie, co zresztą potwierdzają inne wypowiedzi biblijne (Psalm 37:29; Kaznodziei 1:4). Co więcej, omawiany werset w ogóle nie zabiera głosu w sprawie wzajemnego ruchu Ziemi i Słońca. To nie Biblia, lecz Kościół ograniczał w czasach Galileusza swobodę rozważań naukowych.

Ewolucja a stwarzanie

15. Co twierdzi teoria ewolucji i w czym jest sprzeczna z Biblią?

¹⁵ Istnieje wszakże dziedzina, w której zdaniem wielu Biblia wiedzie beznadziejny spór ze współczesną nauką. Chodzi o uznawaną przez większość uczonych teorię ewolucji, głoszącą, jakoby wszystko, co żywe, rozwinęło się z pewnej prostej formy życia, która pojawiła się miliony lat temu. Natomiast Pismo Święte naucza, że każda większa grupa istot żyjących była stworzona oddzielnie i rozmnaża się „według swego rodzaju”, o człowieku zaś mówi, iż został stworzony „z prochu ziemi” (Rodzaju 1:21; 2:7). Czyżby Biblia tak rażąco rozmijała się z prawdą naukową? Zanim to rozstrzygniemy, sprawdźmy najpierw, co nauce faktycznie wiadomo, a co jest tylko hipotezą.

16-18. (a) Jakie obserwacje skłoniły Darwina do uwierzenia w ewolucję? (b) Jak można wykazać, że to, co Darwin zobaczył na wyspach Galapagos, nie przeczy Biblii?

¹⁶ Teorię ewolucji spopularyzował w minionym stuleciu Karol Darwin. W czasie podróży po Oceanie Spokojnym dotarł on między innymi na wyspy Galapagos, gdzie mocno zaintrygowały go różnice między łuszczakami zamieszkującymi poszczególne wyspy tego archipelagu. Doszedł do wniosku, że wszystkie te ptaki muszą pochodzić od jakiegoś jednego gatunku. Opierając się między innymi na tych obserwacjach, wysunął hipotezę, iż także wszystkie żywe istoty wywodzą się od jednej prostej formy życia. Siłą napędową ewolucji, czyli powolnego rozwoju, który doprowadził do powstania stworzeń wyższego rzędu z organizmów niższych, był według niego dobór naturalny, to znaczy przeżywanie osobników najlepiej przystosowanych. Uważał, że wskutek ewolucji zwierzęta lądowe rozwinęły się z ryb, ptaki z gadów i tak dalej.

¹⁷ W gruncie rzeczy to, co Darwin zaobserwował na tych samotnych wyspach, nie pozostaje w sprzeczności z Biblią, która dopuszcza zróżnicowanie w obrębie głównych rodzajów żywych stworzeń. Na przykład wszystkie rasy ludzkie pochodzą od dwojga prarodziców (Rodzaju 2:7, 22-24). Toteż nie byłoby niczym dziwnym, gdyby te rozmaite łuszczaki istotnie wywodziły się od jednego gatunku. Dalej jednak pozostają one łuszczakami. Nie przeobraziły się w sokoły ani w orły.

¹⁸ Ani różnorodność łuszczaków, ani nic innego, co widział Darwin, nie dowodzi bynajmniej, że wszelkie twory żywe — rekiny i mewy, słonie i dżdżownice — mają jakiegoś wspólnego przodka. Tymczasem wielu naukowców zapewnia, iż ewolucja nie jest już teorią, lecz faktem. Inni z kolei zdają sobie sprawę z jej słabości, ale mimo wszystko mówią, że w nią wierzą. Uznawanie jej jest po prostu dobrze widziane. Sprawdźmy jednak, czy ewolucja naprawdę została do tego stopnia udowodniona, by można było powiedzieć, że Biblia się myli.

Czy jest udowodniona?

19. Czy zapis kopalny popiera ewolucję, czy stwarzanie?

¹⁹ Jak można sprawdzić teorię ewolucji? Najbardziej oczywistą metodą jest zbadanie kroniki skamieniałości i przekonanie się, czy rzeczywiście zachodziła stopniowa przemiana jednego rodzaju w drugi. Czy takie przeobrażenia znalazły potwierdzenie? Nie — co uczciwie przyznaje sporo uczonych. Jeden z nich, Francis Hitching, pisze: „Kto poszukuje ogniw łączących główne grupy zwierząt, trudzi się na próżno”.⁷ Brak dowodów wśród skamieniałości tak wyraźnie rzuca się w oczy, że ewolucjoniści wysunęli rozwiązania alternatywne wobec darwinowskiej teorii powolnych zmian. Nie zmienia to jednak faktu, iż nagłe pojawienie się w zapisie kopalnym poszczególnych rodzajów zwierząt dużo bardziej przemawia za stwarzaniem niż za ewolucją.

20. Dlaczego sposób rozmnażania się żywych komórek wyklucza ewolucję?

²⁰ Hitching wskazuje ponadto, że żywe stworzenia są zaprogramowane raczej na dokładną reprodukcję niż na przekształcanie się w coś innego. Wyjaśnia: „Żywe komórki rozmnażają się przez podział z niemal absolutną wiernością. Wskaźnik odchyleń jest tak nikły, jak w żadnym mechanizmie wykonanym przez człowieka. Istnieją też z góry ustalone ograniczenia. Rośliny osiągają określone rozmiary i przestają się dalej rozrastać. Muszka owocowa w nie wiadomo jak zmienionych warunkach pozostaje muszką owocową”.⁸ Naukowcy od kilkudziesięciu lat poddają tego owada sztucznym mutacjom, lecz nie zmusili go do przeobrażenia się w coś innego.

Pochodzenie życia

21. Jaki kłopotliwy dla ewolucjonistów fakt został dowiedziony przez Ludwika Pasteura?

²¹ Kolejne drażliwe pytanie, na które nie potrafią odpowiedzieć ewolucjoniści, brzmi: Jak powstało życie? Skąd się wzięło pierwsze prymitywne żyjątko, od którego wszyscy się rzekomo wywodzimy? Przed kilkuset laty wyjaśnienie wydawałoby się proste. Większość ludzi uważała wtedy, iż muchy lęgną się z zepsutego mięsa, a myszy rodzą się samoistnie w stertach starych szmat. Dopiero trochę więcej jak sto lat temu francuski chemik Ludwik Pasteur wykazał ponad wszelką wątpliwość, iż życie może pochodzić jedynie z istniejącego już życia.

22, 23. Jak według ewolucjonistów powstało życie, o czym jednak świadczą fakty?

²² Jak zatem ewolucjoniści wyjaśniają, skąd się wzięło życie? Najpopularniejsza teoria głosi, iż miliony lat temu powstało ono samorzutnie z przypadkowego połączenia się różnych substancji chemicznych i energii. A co z zasadą odkrytą przez Pasteura? The World Book Encyclopedia wyjaśnia: „Pasteur dowiódł, że w warunkach chemicznych i fizycznych panujących obecnie na ziemi życie nie może się pojawić spontanicznie. Jednakże miliardy lat temu ziemskie warunki chemiczne i fizyczne kształtowały się zupełnie inaczej”.⁹

²³ Niemniej nawet w całkowicie odmiennych warunkach materię nieożywioną dzieli od najprostszej formy życia ogromna przepaść. W książce Evolution: A Theory in Crisis (Kryzys teorii ewolucji) Michael Denton pisze: „Między żywą komórką a najwyżej zorganizowanym układem niebiologicznym, takim jak kryształ czy płatek śniegu, rozciąga się niewiarogodnie wielka, nieprzebyta przepaść”.¹⁰ Powstanie życia z nieożywionej materii dzięki ślepemu przypadkowi jest tak nieprawdopodobne, że aż niemożliwe. Biblijne wyjaśnienie, iż życie pochodzi z życia, bo zostało stworzone przez Boga, bez porównania lepiej zgadza się z faktami.

Druga możliwość: stwarzanie

24. Dlaczego większość naukowców trzyma się teorii ewolucji mimo wszystkich wątpliwości z nią związanych?

²⁴ Pomimo problemów, jakie nastręcza teoria ewolucji, wiarę w stwarzanie traktuje się dziś jako nienaukową, a nawet jako przejaw dziwactwa. Dlaczego? Dlaczego nawet taki autorytet jak Francis Hitching, który uczciwie wytyka ewolucji słabe miejsca, odrzuca koncepcję stwarzania?¹¹ Michael Denton wyjaśnia, że ewolucja — ze wszystkimi jej wadami — będzie nadal propagowana, ponieważ teorie nawiązujące do stwarzania „otwarcie odwołują się do przyczyn nadprzyrodzonych”.¹² Innymi słowy, stwarzanie jest nie do przyjęcia, gdyż wymaga istnienia Stworzyciela. Z równie pokrętnym rozumowaniem spotkaliśmy się już przy omawianiu kwestii cudów: Cuda są niemożliwe, ponieważ są cudami!

25. Jaką słabość wykazuje z naukowego punktu widzenia ewolucja i czy lepiej niż stwarzanie wyjaśnia pochodzenie życia?

²⁵ A przecież nawet ze ściśle naukowego punktu widzenia teoria ewolucji budzi mnóstwo wątpliwości. Michael Denton tak komentuje teorię darwinowską: „Opierając się zasadniczo na historycznej rekonstrukcji, nie daje się ona sprawdzić metodą doświadczeń lub bezpośredniej obserwacji, stosowaną zazwyczaj przez naukę. (...) Co więcej, teoria ewolucji uwzględnia szereg jednorazowych zdarzeń, jak pojawienie się życia, intelektu i tak dalej. Tego typu wydarzenia są niepowtarzalne i nie mogą być objęte żadnymi badaniami empirycznymi”.¹³ Zatem teoria ewolucji pomimo swej popularności aż roi się od luk i nie rozwiązanych zagadnień. Nie dostarcza przekonujących podstaw do odrzucenia biblijnego sprawozdania o pochodzeniu życia. Pierwszy rozdział Księgi Rodzaju podaje najzupełniej racjonalną relację o tym, jak przebiegały te „niepowtarzalne”, „jednorazowe zdarzenia” w ciągu „dni” stwarzania, trwających całe tysiąclecia.a

Co z potopem?

26, 27. (a) Co Biblia mówi o potopie? (b) Skąd musiała pochodzić część wód potopu?

²⁶ Wielu wskazuje na inną rzekomą sprzeczność między Biblią a dzisiejszą nauką. Księga Rodzaju donosi, że tysiące lat temu ludzie stali się tak niegodziwi, iż Bóg postanowił ich zgładzić. Jednakże sprawiedliwemu człowiekowi imieniem Noe polecił zbudować ogromny drewniany statek — arkę. Następnie Bóg sprowadził na ludzkość potop, z którego ocalał tylko Noe z rodziną oraz przedstawiciele wszystkich rodzajów zwierząt. Potop miał tak niebywałe rozmiary, że „wody (...) zakryły wszystkie góry wysokie, które były pod niebem” (Rodzaju 7:19, BT).

²⁷ Skąd się wzięły te masy wody, które pokryły całą ziemię? Na pytanie to odpowiada samo Pismo Święte. Jeszcze w początkach stwarzania, gdy zaczęła się kształtować atmosfera, pojawiły się wody „poniżej przestworza” i wody „powyżej przestworza” (Rodzaju 1:7; 2 Piotra 3:5). Kiedy nastał potop, „otworzyły się upusty niebios” — jak podaje Biblia (Rodzaju 7:11). Najwyraźniej więc większa część wód potopu znajdowała się wcześniej „powyżej przestworza”, a potem opadła na ziemię.

28. Jak się zapatrywali na potop starożytni słudzy Boży, nie wyłączając Jezusa?

²⁸ Współczesne podręczniki na ogół nic nie mówią o powszechnym potopie. Zachodzi więc pytanie: Czy potop to zwykły mit, czy rzeczywiste wydarzenie? Zanim odpowiemy, warto zaznaczyć, że późniejsi czciciele Jehowy nie uważali opowieści o potopie za legendę, lecz za relację historyczną; Izajasz, Jezus, Paweł, Piotr i inni powoływali się na potop jako na coś, co się faktycznie zdarzyło (Izajasza 54:9; Mateusza 24:37-39; Hebrajczyków 11:7; 1 Piotra 3:20, 21; 2 Piotra 2:5; 3:5-7). Niemniej w związku z potopem nasuwają się pewne pytania, na które trzeba odpowiedzieć.

Wody potopu

29, 30. Jakie dane co do zasobów wody na ziemi ukazują, że potop był możliwy?

²⁹ Przede wszystkim czy nie trąci przesadą twierdzenie, że podczas potopu została zalana cała ziemia? Bynajmniej. Przecież spore obszary kontynentów są zatopione po dziś dzień. Suchy ląd stanowi tylko 30 procent powierzchni naszej planety, podczas gdy aż 70 procent pokrywa woda. Ponadto 75 procent ziemskich zasobów wody słodkiej jest zgromadzonych w lodowcach i w lodowych czapach polarnych. Gdyby wszystkie te lody stopniały, poziom mórz tak by się podniósł, że Nowy Jork, Tokio i wiele innych miast zniknęłoby pod wodą.

³⁰ Co więcej, The New Encyclopædia Britannica informuje: „Średnią głębokość wszystkich mórz ocenia się na 3790 metrów — to jest znacznie więcej niż przeciętna wysokość lądów, wynosząca 840 metrów nad poziom morza. Jeżeli tę średnią głębokość pomnożyć przez łączną powierzchnię wód, okaże się, że objętość Wszechoceanu jest prawie 11 razy większa od objętości lądu wznoszącego się nad poziomem morza”.¹⁴ Gdyby zatem zniwelować góry i wypełnić baseny oceaniczne, wówczas cały glob ziemski pokryłoby morze o głębokości kilku tysięcy metrów.

31. (a) Jak musiała dawniej wyglądać ziemia, aby mógł się zdarzyć potop? (b) Co wskazuje, że przed potopem góry mogły być niższe, a baseny oceaniczne płytsze?

³¹ Jeżeli potop rzeczywiście miał miejsce, to przedpotopowe morza musiały być płytsze, a góry niższe niż obecnie. Czy to możliwe? W pewnym podręczniku czytamy: „Gdzie dziś wznoszą się na ziemi niebotyczne góry, tam niegdyś — miliony lat temu — rozciągała się monotonna płaszczyzna równin i oceanów. (...) Wskutek ruchów płyt kontynentalnych ląd wypiętrzał się w góry, na których mogły przetrwać tylko najodporniejsze rośliny i zwierzęta, lub pogrążał się i krył swój majestat w podmorskich głębinach”.¹⁵ Skoro powierzchnia ziemi wznosi się i opada, to najwyraźniej góry nie były kiedyś tak wysokie, a oceany tak głębokie, jak dzisiaj.

32. Gdzie się podziały wody potopu i jak to można wyjaśnić?

³² A co się stało później z wodami potopu? Niewątpliwie spłynęły do basenów oceanicznych. Jak do tego doszło? Uczeni twierdzą, że kontynenty spoczywają na gigantycznych płytach, których ruchy mogą zmieniać rzeźbę skorupy ziemskiej. Na liniach styku tych płyt istnieją obecnie wielkie rowy podwodne o głębokości przeszło 10 kilometrów.¹⁶ Jest dość prawdopodobne, że owe płyty się poruszyły — może właśnie wskutek potopu — powodując obniżenie się dna morskiego i powstanie ogromnych otchłani, do których mogła spłynąć woda z lądów.b

Ślady potopu?

33, 34. (a) Jakimi świadectwami, mogącymi stanowić dowody na rzecz potopu, już dziś dysponują naukowcy? (b) Czy są podstawy do twierdzenia, że naukowcy niekiedy błędnie interpretują fakty?

³³ Skoro wielki potop mógł się wydarzyć, to nasuwa się pytanie: Dlaczego uczeni nie natrafili na jego ślady? Być może natrafili, lecz inaczej je interpretują. Ortodoksyjna nauka głosi na przykład, że sporą część powierzchni naszego globu ukształtowały w okresie kolejnych zlodowaceń potężne lodowce. Tymczasem to, co brano za dowód przesuwania się lodowców, może być niekiedy rezultatem działania wody. Bardzo możliwe więc, że i niektóre ślady potopu błędnie odczytano jako skutki zlodowacenia.

³⁴ Podobne omyłki istotnie się zdarzały. Na przykład o naukowcach tworzących teorię epok lodowcowych czytamy: „Odnajdywali zlodowacenia w każdym okresie geologicznym, bo tak nakazywała filozofia uniformitaryzmu. Jednakże po starannej weryfikacji dowodów, dokonanej w ostatnich latach, wiele epok lodowcowych skreślono; formacje identyfikowane dawniej z morenami lodowcowymi uznaje się obecnie za pokłady naniesione przez lawiny błotne, osuwiska podmorskie i prądy zawiesinowe — strugi zmąconej wody transportującej po dnie oceanicznym muł, piasek i żwir”.¹⁸

35, 36. Jakie informacje dostarczane przez geologię i kronikę skamieniałości można odnieść do potopu? Objaśnij to szerzej.

³⁵ Dalsze dowody przemawiające za potopem można by znaleźć w kronice skamieniałości. Z różnych znalezisk wynika, że po Europie grasowały niegdyś wielkie tygrysy szablozębne, Amerykę Północną przemierzały konie znacznie większe od dzisiejszych, a na Syberii pasły się mamuty. Ale później wszędzie na świecie wymarły całe gatunki ssaków. W tym samym czasie nastąpiła nagła zmiana klimatu. Na Syberii wyginęły i raptownie zamarzły dziesiątki tysięcy mamutów.c Alfred Wallace, znany uczony współczesny Darwinowi, upatrywał przyczyny tak masowej zagłady w jakimś niecodziennym wydarzeniu o zasięgu ogólnoziemskim.¹⁹ Wielu jest zdania, iż chodzi tu o potop.

³⁶ W artykule redakcyjnym periodyku Biblical Archaeologist nadmieniono: „Trzeba pamiętać, że opowieść o wielkim potopie należy do najbardziej rozpowszechnionych tradycji cywilizacji ludzkiej (...) W każdym razie za najstarszymi przekazami napotykanymi w źródłach bliskowschodnich może się kryć rzeczywista powódź gigantycznych rozmiarów, która zdarzyła się w jednym z okresów pluwialnych (...) tysiące lat temu”.²⁰ W okresach pluwialnych, czyli deszczowych, na lądach znajdowało się dużo więcej wody niż dzisiaj, na przykład jeziora słodkowodne były wszędzie znacznie większe. Według jednej z teorii spowodowały to ulewne deszcze towarzyszące schyłkowi epok lodowych. Niektórzy sugerują jednak, że swego czasu doszło do niezwykle obfitego nawodnienia powierzchni ziemi w rezultacie potopu.

Ludzkość nie zapomniała

37, 38. Jak pewien naukowiec wykazał, że posiadane dowody mogą przemawiać za potopem, i skąd wiemy, iż istotnie miał on miejsce?

³⁷ Profesor geologii John McCampbell napisał kiedyś: „Zasadnicze różnice pomiędzy katastrofizmem biblijnym [potopem] a ewolucyjnym uniformitaryzmem nie tkwią w danych geologicznych, lecz w ich interpretacji. Wybór interpretacji będzie w znacznym stopniu zależał od poglądów i przemyśleń poszczególnych badaczy”.²¹

³⁸ O tym, że potop istotnie się zdarzył, świadczy okoliczność, iż ludzkość nigdy o nim nie zapomniała. Starodawne opowieści o potopie napotyka się na całym świecie, i to w miejscach tak od siebie odległych, jak Alaska i Oceania. Podania takie zachowały się zarówno w rodzimych, prekolumbijskich cywilizacjach Ameryki, jak i wśród tubylców australijskich. Chociaż niektóre z tych opowieści różnią się w szczegółach, to niemal wszystkie odnotowują podstawowy fakt, mianowicie, że ziemia została kiedyś zatopiona, a kataklizm ten przeżyło tylko kilka osób, w statku zbudowanym rękami ludzkimi. Powszechną zgodność owych przekazów daje się wyjaśnić jedynie tym, iż potop był wydarzeniem historycznym.d

39. Jaki poznaliśmy kolejny dowód na to, że Biblia jest Słowem Bożym, a nie dziełem ludzkim?

³⁹ Tak więc w zasadniczych kwestiach Biblia jest zgodna ze współczesną nauką. Jeśli występują jakieś rozbieżności, to w sprawach, w których argumentacja naukowców pozostawia wiele do życzenia. Tam zaś, gdzie stanowiska się pokrywają, Pismo Święte jest często tak dokładne, że zawarte w nim informacje mogą pochodzić tylko od nadludzkiego rozumu. Zgodność Biblii z autentycznymi dowodami naukowymi ponownie potwierdza, iż nie jest ona słowem człowieka, ale Boga.

Rozdział 9

Proroctwa, które się spełniły

Ludzie nie potrafią trafnie przepowiadać przyszłości. Już nieraz żałośnie zawiedli pod tym względem. Dlatego księga zawierająca proroctwa, które się spełniły, siłą rzeczy zwraca na siebie uwagę. A właśnie taką Księgą jest Biblia.

1 (oraz wstęp). Czego dowodzi fakt, że Biblia zawiera proroctwa, które się sprawdziły?

LICZNE proroctwa Pisma Świętego spełniły się w tak drobnych szczegółach, że krytycy uważają, jakoby zostały spisane po fakcie. Twierdzenia takie są jednak gołosłowne. Przecież wszechmocny Bóg z pewnością jest w stanie przepowiadać przyszłość (Izajasza 41:21-26; 42:8, 9; 46:8-10). Spełnianie się proroctw biblijnych nie oznacza, że zostały spisane po czasie, lecz raczej poświadcza ich Boskie natchnienie. Omówimy teraz niektóre zdumiewające proroctwa, które się już sprawdziły. Stanowią one kolejny dowód, że Biblia jest Słowem Boga, a nie dziełem człowieka.

Zesłanie do Babilonu

2, 3. Jak doszło do tego, że król Ezechiasz pokazał wysłannikom Babilonu wszystkie skarby swego pałacu i państwa?

² Król Ezechiasz panował w Jeruzalem około 30 lat. W roku 740 p.n.e. był świadkiem podbicia przez Asyrię królestwa Izraela, sąsiadującego z nim od północy. W roku 732 p.n.e. doświadczył na sobie zbawczej mocy Bożej, gdy próba zdobycia Jeruzalem skończyła się dla Asyryjczyków wręcz katastrofalnie (Izajasza 37:33-38).

³ Niedługo potem Ezechiasz gości posłów Merodacha-Baladana, króla Babilonu. Na pozór przybywają oni złożyć Ezechiaszowi gratulacje z okazji powrotu do zdrowia po ciężkiej chorobie. Ale Merodach-Baladan widzi chyba w Ezechiaszu ewentualnego sojusznika przeciwko asyryjskiej potędze światowej. Ezechiasz niczym nie rozwiewa tych nadziei, gdy pokazuje Babilończykom wszystkie bogactwa swego pałacu i państwa. Być może i on szuka sprzymierzeńców na wypadek powrotu Asyryjczyków (Izajasza 39:1, 2).

4. Jakie tragiczne następstwa błędnego posunięcia Ezechiasza przepowiedział Izajasz?

⁴ Nierozważny postępek Ezechiasza natychmiast dostrzegł Izajasz, wybitny prorok żyjący w tamtych czasach. Wie on, że najskuteczniejszą ochronę może zapewnić królowi Jehowa, a nie Babilończycy, toteż oświadcza, iż takie popisywanie się przed nimi bogactwem będzie mieć tragiczne następstwa. „Oto idą dni”, mówi Izajasz, „w których wszystko, co jest w twoim domu i co nagromadzili twoi ojcowie aż po dziś dzień, zostanie zabrane do Babilonii”. Jehowa zadecydował: „Nie pozostanie nic” (Izajasza 39:5, 6, Bw).

5, 6. (a) Jak Jeremiasz potwierdził słowa Izajasza? (b) W jaki sposób spełniły się proroctwa Izajasza i Jeremiasza?

⁵ W tamtych czasach, w VIII wieku p.n.e., spełnienie się takiego proroctwa mogło się wydawać nieprawdopodobne. Jednakże sto lat później sytuacja się zmieniła. Babilon zepchnął Asyrię z pozycji dominującej potęgi światowej, natomiast Juda tak podupadła pod względem religijnym, że Bóg cofnął jej swe błogosławieństwo. Natchnął innego proroka, Jeremiasza, by powtórzył Izajaszową przestrogę i obwieścił w imieniu Jehowy: „Sprowadzę ich [Babilończyków] przeciw temu krajowi, przeciw jego mieszkańcom (...) Cały ten kraj zostanie spustoszony i opuszczony, a narody będą służyć królowi babilońskiemu przez siedemdziesiąt lat” (Jeremiasza 25:9, 11, BT).

⁶ Mniej więcej cztery lata po wygłoszeniu przez Jeremiasza tego proroctwa Babilończycy wcielili Judę do swego imperium. Trzy lata później uprowadzili do Babilonu grupę jeńców żydowskich oraz zagarnęli część skarbów świątyni jeruzalemskiej. Po dalszych 8 latach Juda się zbuntowała i została znowu podbita przez króla Babilonu, Nabuchodonozora. Tym razem Jeruzalem i świątynia uległy zburzeniu. Wszelkie nagromadzone w nich bogactwa oraz sami Żydzi zostali zabrani do dalekiego Babilonu — dokładnie tak, jak to przepowiedzieli Izajasz i Jeremiasz (2 Kronik 36:6, 7, 12, 13, 17-21).

7. Jak archeologia poświadcza spełnienie się proroctw Izajasza i Jeremiasza, dotyczących Jeruzalem?

⁷ The Archaeological Encyclopedia of the Holy Land (Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej) podaje, że po zbrojnej napaści Babilończyków „miasto [Jeruzalem] było doszczętnie zburzone”.¹ Archeolog W. F. Albright stwierdza: „Wykopaliska i eksploracja powierzchniowa na obszarze Judy wykazały, że wskutek dwukrotnego najazdu Chaldejczyków tamtejsze miasta nie tylko zostały obrócone w perzynę, lecz nie były zamieszkane przez całe pokolenia — niekiedy już na zawsze”.² A zatem archeologia potwierdza wstrząsające spełnienie się owych proroctw.

Zagłada Tyru

8, 9. Jakie proroctwo wypowiedział Ezechiel przeciwko Tyrowi?

⁸ Następnym pisarzem starożytnym, który zanotował proroctwa natchnione przez Boga, był Ezechiel. Prorokował on na przełomie VII i VI wieku p.n.e., czyli w latach poprzedzających zburzenie Jeruzalem i w pierwszych dziesięcioleciach pobytu zesłańców żydowskich w Babilonie. Nawet niektórzy nowożytni krytycy nie zaprzeczają, że Księgę Ezechiela spisano mniej więcej w tym czasie.

⁹ Ezechiel utrwalił na piśmie doniosłe proroctwo o zagładzie północnego sąsiada Izraela, Tyru, który zerwał przyjacielskie stosunki z ludem Bożym i stał się jego wrogiem (1 Królów 5:1-9; Psalm 83:3-9, Bw). Napisał: „Tak mówi Pan, Jahwe: Oto Ja jestem przeciw tobie, Tyrze. Sprowadzę na ciebie liczne ludy, podobnie jak morze spiętrza swoje fale. Zburzą mury Tyru i rozwalą jego wieże. Wymiotę zeń jego proch i uczynię z niego nagą skałę (...) a twoje kamienie, drzewo i gruzy wrzucą do wody” (Ezechiela 26:3, 4, 12, Bp).

10-12. Kiedy i jak spełniło się ostatecznie proroctwo Ezechiela?

¹⁰ Czy rzeczywiście do tego doszło? Niewiele lat po ogłoszeniu przez Ezechiela tego proroctwa król babiloński Nabuchodonozor rozpoczął oblężenie Tyru (Ezechiela 29:17, 18). Nie było to łatwe przedsięwzięcie. Na stałym lądzie leżała tylko część miasta (tak zwany Stary Tyr), reszta zaś — na wyspie odległej jakieś 800 metrów od brzegu. Nabuchodonozor oblegał tę wyspę przez 13 lat, zanim się w końcu poddała.

¹¹ Jednakże w roku 332 p.n.e. proroctwo Ezechiela spełniło się we wszystkich szczegółach. Azję najechał wówczas macedoński zdobywca Aleksander Wielki. Tyr stawił mu opór, czując się bezpieczny na swej wyspie. Aleksander nie chciał pozostawiać na tyłach potencjalnego wroga, ale nie miał też zamiaru iść w ślady Nabuchodonozora i oblegać miasto przez długie lata.

¹² Jaką obrał strategię? Zbudował groblę, po której jego żołnierze mogli się dostać na wyspę i zaatakować stojące na niej miasto. Zwróćmy jednak uwagę, czego użył do usypania tej grobli. The Encyclopedia Americana donosi: „Z gruzów zburzonej uprzednio lądowej części miasta zbudował w roku 332 ogromną groblę, aby połączyć wyspę z lądem stałym”. Po stosunkowo krótkim oblężeniu zrównano z ziemią również miasto na wyspie. Tym samym proroctwo Ezechiela spełniło się w całej rozciągłości. Nawet „kamienie, drzewo i gruzy” starego Tyru ‛wrzucono do wody’.

13. Jak pewien XIX-wieczny podróżnik opisał miejsce po starożytnym Tyrze?

¹³ Pewien XIX-wieczny podróżnik tak opisywał, co do jego czasów zachowało się z tego starożytnego miasta: „Z dawnego Tyru, jaki znał Salomon i prorocy izraelscy, nie pozostały żadne ślady poza wykutymi w skale grobowcami na górskich zboczach oraz fundamentami murów (...) Nawet na wyspie, którą Aleksander Wielki podczas oblegania miasta zamienił w półwysep, zasypując cieśninę dzielącą ją od lądu stałego, najwcześniejsze szczątki pochodzą z okresu wypraw krzyżowych. Dzisiejsze miasteczko, w całości stosunkowo młode, leży w północnej części dawnej wyspy, a prawie całą resztę jej powierzchni pokrywają bliżej nieokreślone ruiny”.³

Kolej na Babilon

14, 15. Jakie proroctwa przeciw Babilonowi zanotowali Izajasz i Jeremiasz?

¹⁴ Prorok Izajasz, który już w VIII wieku p.n.e. ostrzegał Żydów przed przyszłym najazdem Babilończyków, wygłosił jeszcze inną zdumiewającą przepowiednię, dotyczącą tym razem unicestwienia samego Babilonu. W obrazowych słowach przedstawił następujące informacje: „Oto ja pobudzam przeciw nim Medów (...). Wtedy Babilon, perła królestw, klejnot, duma Chaldejczyków, stanie się jak Sodoma i Gomora, gdy je Bóg wywrócił. Nie będzie nigdy więcej zamieszkany ani zaludniony z pokolenia w pokolenie” (Izajasza 13:17-20, BT).

¹⁵ Również prorok Jeremiasz na wiele lat naprzód przepowiedział upadek Babilonu, podając przy tym interesujący szczegół: „Posucha na jego wody, aby wyschły (...) Przestali walczyć rycerze Babilonu, siedzą w warowniach, siła ich wyczerpała się” (Jeremiasza 50:38; 51:30, Bw).

16. Kto i kiedy zdobył Babilon?

¹⁶ Panowanie Babilonu jako dominującej potęgi światowej dobiegło końca w 539 roku p.n.e., kiedy przeciwko temu miastu wyruszył mężny władca perski Cyrus, sprzymierzony z wojskami medyjskimi. Czekało go arcytrudne zadanie. Babilon miał potężne mury i uchodził za twierdzę nie do zdobycia. Na dodatek przez miasto płynęła wielka rzeka Eufrat, stanowiąca ważny element systemu obronnego.

17, 18. (a) Jak spadła ‛posucha na wody’ Babilonu? (b) Dlaczego obrońcy Babilonu „przestali walczyć”?

¹⁷ Grecki historyk Herodot opisuje, jak Cyrus uporał się z tym problemem: „Ustawił całe swe wojsko, jednych u wpadu rzeki do miasta, innych znowu w tyle miasta, w punkcie, gdzie rzeka z miasta wypływa, i przykazał wojsku, żeby z chwilą gdy zobaczą, że łożysko rzeki da się przejść, w tym miejscu weszli do miasta (...) wprowadził rzekę kanałem do jeziora [sztucznego zbiornika założonego przez jedną z poprzednich władczyń Babilonu], które właściwie było bagnem, i sprawił przez to, że stare łożysko rzeki, której woda opadła, stało się możliwe do przejścia. Gdy to nastąpiło i rzeka na tyle opadła, że mniej więcej do połowy biodra mężczyźnie sięgała, Persowie, których w tymże celu ustawiono przy łożysku Eufratu, wdarli się z tej strony do Babilonu”.⁴

¹⁸ Tak oto zgodnie z przepowiedniami Izajasza i Jeremiasza zdobyto owo miasto. Zauważmy jednak, jak dokładnie spełniły się proroctwa. Rzeczywiście przyszła „posucha na jego [Babilonu] wody, aby wyschły”. Opadnięcie wód Eufratu otworzyło Cyrusowi dostęp do miasta. Czy „przestali walczyć rycerze Babilonu”, jak ostrzegał Jeremiasz? Zarówno Biblia, jak i greccy kronikarze Herodot i Ksenofont donoszą, że gdy nastąpił atak Persów, Babilończycy akurat ucztowali.⁵ Kronika Nabonida, urzędowy dokument sporządzony pismem klinowym, informuje, iż oddziały Cyrusa wkroczyły do Babilonu „bez walki”, a więc zapewne bez stoczenia regularnej bitwy.⁶ Najwyraźniej wojownicy babilońscy niewiele uczynili w obronie swej stolicy.

19. Czy spełniły się słowa, że Babilon „nie będzie nigdy więcej zamieszkany”? Objaśnij to szerzej.

¹⁹ A co z zapowiedzią, że Babilon „nie będzie nigdy więcej zamieszkany”? Sprawdziła się co do joty, choć nie nastąpiło to zaraz w roku 539 p.n.e. W późniejszych czasach Babilon wielokrotnie stawał się gniazdem buntu, aż wreszcie w 478 roku p.n.e został zburzony przez Kserksesa. Pod koniec IV wieku p.n.e. Aleksander Wielki planował podjęcie odbudowy, lecz zmarł, zanim prace posunęły się naprzód. Od tej pory miasto coraz bardziej podupadało. W pierwszym stuleciu naszej ery było jeszcze zamieszkane, ale dziś ze starożytnego Babilonu pozostało jedynie rumowisko leżące na terenie Iraku. Chociażby został częściowo odrestaurowany, będzie stanowił jedynie atrakcję turystyczną, a nie tętniącą życiem metropolię. Ruiny te stanowią wymowne świadectwo ostatecznego spełnienia się natchnionych proroctw dotyczących Babilonu.

Pochód mocarstw światowych

20, 21. Co oglądał Daniel w proroczej wizji dotyczącej potęg światowych i jak się ona spełniła?

²⁰ Kiedy w VI wieku p.n.e. wygnańcy żydowscy przebywali w Babilonie, jeszcze inny prorok — Daniel — opisał pod wpływem natchnienia szereg godnych uwagi wizji, przepowiadających przyszły bieg wydarzeń światowych. W jednej z nich Daniel przedstawia kilka symbolicznych zwierząt, które kolejno zajmują miejsce na arenie dziejów. Anioł wyjaśnia prorokowi, że wyobrażają one pochód potęg światowych, rozpoczynający się w jego czasach. O dwóch zwierzętach powiedział na przykład: „Baran z dwoma rogami, którego widziałeś, oznacza królów Medii i Persji. A kozioł, to król grecki, a wielki róg, który jest między jego oczami, to król pierwszy. A to, że został złamany, a cztery inne wyrosły zamiast niego, znaczy: Z jego narodu powstaną cztery królestwa, ale nie z taką mocą, jaką on miał” (Daniela 8:20-22, Bw).

²¹ To prorocze spojrzenie w przyszłość dokładnie się sprawdziło. Imperium babilońskie zostało obalone przez Medo-Persję, która 200 lat później ustąpiła miejsca greckiemu mocarstwu światowemu. Na czele potęgi greckiej stał Aleksander Macedoński — „wielki róg”. Ale gdy umarł, jego wodzowie zaczęli walczyć o władzę, toteż rozległe imperium Aleksandra rozpadło się w końcu na cztery mniejsze państwa — „cztery królestwa”.

22. Jaką jeszcze potęgę zapowiedziano w innym proroctwie o pochodzie mocarstw światowych?

²² W 7 rozdziale Księgi Daniela znajdujemy podobną wizję, również dotyczącą dalekiej przyszłości. Babilońską potęgę światową obrazuje w niej lew, perską — niedźwiedź, grecką zaś czterogłowy lampart z czterema skrzydłami na grzbiecie. Daniel widzi następnie inne dzikie zwierzę, „straszne i groźne, i nadzwyczaj silne; (...) a miało dziesięć rogów” (Daniela 7:2-7, Bw). Ta czwarta bestia przedstawiała potężne cesarstwo rzymskie, które zaczęło powstawać jakieś 300 lat po zanotowaniu tego proroctwa przez Daniela.

23. W czym czwarta bestia z proroctwa Daniela była „inna niż wszystkie królestwa”?

²³ Anioł tak prorokował o Rzymie: „Czwarte zwierzę oznacza czwarte królestwo na ziemi, które jest inne niż wszystkie królestwa; ono pochłonie całą ziemię, podepcze i zmiażdży ją” (Daniela 7:23, Bw). H. G. Wells w książce Historia świata powiada: „To nowe mocarstwo rzymskie, które w II i I w. przed Chr. zdobyło siły do panowania nad światem zachodnim, różniło się pod wielu względami od wszystkich dotychczasowych wielkich państw cywilizowanego świata”.⁷ Z początku było republiką, a następnie przeistoczyło się w monarchię. W odróżnieniu od poprzednich mocarstw nie powstało dzięki jednemu zdobywcy, lecz rozrastało się w ciągu kilku stuleci. Przetrwało też o wiele dłużej i opanowało daleko rozleglejsze obszary niż którekolwiek dawniejsze imperium.

24, 25. (a) Jak pojawiło się dziesięć rogów tej bestii? (b) Jakie zmagania pomiędzy rogami owej bestii oglądał w wizji Daniel?

²⁴ A co przedstawiało dziesięć rogów tej potężnej bestii? Anioł wyjaśnił: „Dziesięć rogów znaczy, że z tego królestwa powstanie dziesięciu królów, a po nich powstanie inny; ten będzie inny niż poprzedni i obali trzech królów” (Daniela 7:24, Bw). Jak się to spełniło?

²⁵ Kiedy w V wieku n.e. cesarstwo rzymskie zaczęło się chylić ku upadkowi, nie od razu zostało zastąpione przez inną potęgę światową. Przeciwnie, rozpadło się na szereg królestw — na „dziesięciu królów”. Z czasem imperium brytyjskie pokonało trzech rywali: Hiszpanię, Francję oraz Holandię, dzięki czemu stało się największym mocarstwem. W ten sposób „róg”, który wyrósł ostatni, obalił „trzech królów”.

Czy proroctwa Daniela spisano po fakcie?

26. Kiedy zdaniem krytyków napisano Księgę Daniela i dlaczego wtedy?

²⁶ Z Biblii wynika, że Księgę Daniela spisano w VI wieku p.n.e. Jednakże zawarte w niej proroctwa sprawdziły się tak dokładnie, że krytycy obstają przy tym, iż musiała ona powstać około 165 roku p.n.e., gdy część tych proroctw już się spełniła.⁸ W wielu podręcznikach przytacza się ową datę jako niepodważalną, chociaż jedyną istotną podstawą do takiego twierdzenia jest okoliczność, że owe proroctwa okazały się zgodne z prawdą.

27, 28. Jakie fakty dowodzą, że Księga Daniela musiała powstać przed rokiem 165 p.n.e.?

²⁷ Powyższej hipotezie należy jednak przeciwstawić następujące fakty: Po pierwsze, na księgę tę powołują się dzieła żydowskie pochodzące z II wieku p.n.e., takie jak Księga 1 Machabejska. Po drugie, Księgę Daniela włączono do greckiego przekładu Pism Hebrajskich zwanego Septuagintą, nad którym prace rozpoczęto w III stuleciu p.n.e.⁹ Po trzecie, fragmenty odpisów tej księgi należą do najliczniejszych znalezisk wśród Zwojów znad Morza Martwego, a datowane są na 100 rok p.n.e.¹⁰ Tak więc wkrótce po domniemanym czasie spisania dzieło Daniela było już szeroko znane i cenione, co stanowi przekonujący dowód, że powstało znacznie wcześniej niż utrzymują krytycy.

²⁸ Co więcej, Księga Daniela podaje szczegóły historyczne, których nie mógł znać pisarz z II wieku p.n.e. Wyraźnie wskazuje na to przykład władcy Babilonu Baltazara, zabitego przez zdobywców tego miasta w 539 roku p.n.e. Najważniejsze źródła pozabiblijne mówiące o upadku Babilonu to dzieła Herodota (V wiek), Ksenofonta (V/IV wiek) oraz Berossosa (III wiek p.n.e.). Żaden z nich nic nie wiedział o Baltazarze.¹¹ Jest zatem zupełnie nieprawdopodobne, aby pisarz z II wieku p.n.e. dysponował jakąś informacją niedostępną dla tych wcześniejszych kronikarzy. Wzmianka o Baltazarze w 5 rozdziale Księgi Daniela mocno przemawia za tym, że Daniel sporządził swą księgę, zanim powstały dzieła tamtych historyków.a

29. Dlaczego jest niemożliwe, by Księgę Daniela spisano po spełnieniu się zawartych w niej proroctw?

²⁹ Na koniec wspomnijmy, iż Księga Daniela zawiera proroctwa, które spełniły się długo po 165 roku p.n.e. Jedno z nich, omówione powyżej, odnosiło się do cesarstwa rzymskiego. Innym jest zdumiewające proroctwo o przyjściu Mesjasza, to znaczy Jezusa.

Nadejście Pomazańca

30, 31. (a) Które proroctwo Daniela przepowiedziało czas pojawienia się Mesjasza? (b) Jak na podstawie proroctwa Daniela można obliczyć rok, w którym miał się pojawić Mesjasz?

³⁰ Proroctwo to zanotowano w 9 rozdziale Księgi Daniela, a brzmi ono tak: „Siedemdziesiąt tygodni [lat, czyli czterysta dziewięćdziesiąt lat] wyznaczono nad twoim ludem i nad twym świętym miastem”b (Daniela 9:24, The Amplified Bible). Co miało się stać w ciągu tych 490 lat? Czytamy: „Od wydania rozkazu o przywróceniu i odbudowie Jeruzalem do [nadejścia] pomazańca, księcia, ma być siedem tygodni [lat] i sześćdziesiąt dwa tygodnie [lat]” (Daniela 9:25, AB). Proroctwo to dotyczy zatem czasu pojawienia się „pomazańca”, czyli Mesjasza. A jak się spełniło?

³¹ Polecenie odbudowania Jeruzalem wydano w „dwudziestym roku panowania króla Artakserksesa”, władcy Persji, czyli w 455 roku p.n.e. (Nehemiasza 2:1-9, Bw). Po upływie 49 lat (7 tygodni lat) przywrócono miastu sporo z dawnej świetności. Natomiast okres 483 lat (7 plus 62 tygodnie lat) — licząc od 455 roku p.n.e. — dobiegł kresu w 29 roku n.e. Był to zarazem „piętnasty rok panowania cesarza Tyberiusza”, rok, w którym Jan Chrzciciel ochrzcił Jezusa (Łukasza 3:1, Bw). Jezus został wówczas publicznie przedstawiony jako Syn Boży i rozpoczął służbę kaznodziejską, polegającą na głoszeniu dobrej nowiny narodowi żydowskiemu (Mateusza 3:13-17; 4:23). Właśnie wtedy stał się „pomazańcem”, czyli Mesjaszem.

32. Jak długo w myśl proroctwa Daniela miała trwać ziemska służba Jezusa i co miało się stać po jej ukończeniu?

³² Proroctwo oznajmia dalej: „A po sześćdziesięciu dwóch tygodniach [lat] pomazaniec ma być odcięty”. Następnie dodaje: „I ma wstąpić w mocne i trwałe przymierze z wieloma na jeden tydzień [siedem lat]; a w połowie tygodnia ma sprawić, że zaniknie ofiara i dar ofiarny” (Daniela 9:26, 27, AB). Jezus faktycznie przyszedł wyłącznie do „wielu”, to jest do cielesnych Żydów. Niekiedy głosił również Samarytanom, którzy co prawda wierzyli w część świętych Pism, lecz tworzyli sektę trzymającą się z dala od judaizmu. „W połowie tygodnia”, czyli po trzyipółletnim okresie głoszenia, Jezus złożył swe życie w ofierze i w ten sposób został „odcięty”. Oznaczało to kres Prawa Mojżeszowego wraz z jego obrzędowymi darami i ofiarami (Galatów 3:13, 24, 25). Tak więc Jezus przez swą śmierć ‛sprawił, że zaniknęła ofiara i dar ofiarny’.

33. Jak długo Jehowa interesował się wyłącznie Żydami i jakie wydarzenie zakończyło ten okres?

³³ Niemniej nowo powstały zbór chrześcijański jeszcze przez następne trzy i pół roku dawał świadectwo tylko Żydom, a potem też Samarytanom. Ale w 36 roku n.e., po upływie 70 tygodni lat, apostoł Piotr został skierowany z dobrą nowiną do poganina Korneliusza (Dzieje 10:1-48). Odtąd „przymierze z wieloma” nie ograniczało się do Żydów. Wybawienie głoszono również nie obrzezanym poganom.

34. Co zgodnie z proroctwem Daniela spotkało cielesny Izrael wskutek odrzucenia Mesjasza?

³⁴ Ponieważ Żydzi jako naród odrzucili Jezusa i sprzysięgli się na jego śmierć, Jehowa nie zapewnił im ochrony, gdy w roku 70 n.e. nadciągnęli Rzymianie i zburzyli Jeruzalem. Tym samym znalazły spełnienie dalsze słowa Daniela: „A lud innego księcia, który ma nadejść, zniszczy miasto i sanktuarium. Kres jego ma nadejść z powodzią i aż do końca ma być wojna” (Daniela 9:26b, AB). Tym drugim „księciem” był Tytus, wódz rzymski, który w 70 roku n.e. zburzył Jeruzalem.

Natchnione proroctwa

35. Jakie jeszcze proroctwa o Jezusie dokładnie się sprawdziły?

³⁵ Okazało się zatem, że proroctwo Daniela o 70 tygodniach sprawdziło się z zadziwiającą ścisłością. W pierwszym wieku spełniło się zresztą wiele proroctw zanotowanych w Pismach Hebrajskich, a część z nich odnosiła się do Jezusa. Miejsce jego urodzenia, jego gorliwość dla domu Bożego, działalność kaznodziejska, zdradzenie go za 30 srebrników, sposób zadania mu śmierci, rzucanie losów o jego szatę — wszystkie te szczegóły przepowiedziano w Pismach Hebrajskich. Urzeczywistnienie owych proroctw wykazało ponad wszelką wątpliwość, że Jezus był Mesjaszem, i po raz kolejny poświadczyło ich natchniony charakter (Micheasza 5:1, Bw; Łukasza 2:1-7; Zachariasza 11:12; 12:10; Mateusza 26:15; 27:35; Psalm 22:19, Bw; 34:21, Bw; Jana 19:33-37).

36, 37. Czego uczy nas fakt, że proroctwa biblijne się spełniły, i o czym nas to upewnia?

³⁶ Proroctwa biblijne zawsze spełniały się w przewidzianym czasie. Wszystko rozgrywało się dokładnie tak, jak zapowiadała Biblia. Stanowi to niezbity dowód, że jest ona Słowem Bożym. Za tymi proroczymi wypowiedziami musiała się kryć mądrość przewyższająca ludzką, w przeciwnym razie nie mogłyby one być tak trafne.

³⁷ Ale w Piśmie Świętym są też inne przepowiednie, które nie spełniły się w tamtych czasach. Dlaczego? Ponieważ miały się urzeczywistnić za naszych dni, a nawet w jeszcze dalszej przyszłości. Niezawodność tamtych starożytnych proroctw upewnia nas, że i pozostałe bez wątpienia się sprawdzą. Następny rozdział utwierdzi nas w tym przekonaniu.

[Przypisy]

[Napis na stronie 133]

Proroctwa biblijne zawsze się spełniały w przewidzianym czasie. Wszystko rozgrywało się dokładnie tak, jak zapowiadała Biblia

[Ilustracja na stronie 118]

Archeolodzy stwierdzili, że Nabuchodonozor doszczętnie zburzył Jeruzalem

[Ilustracja na stronie 121]

Dzisiejszy Tyr. Dawne miasto, znane prorokom izraelskim, zniknęło niemal bez śladu

[Ilustracja na stronie 123]

Turyści zwiedzający ruiny starożytnego Babilonu są świadkami spełnienia się proroctw dotyczących tego miasta

[Ilustracje na stronie 126]

Proroctwa Daniela o pochodzie mocarstw światowych spełniły się tak dokładnie, że zdaniem nowożytnych krytyków musiały być spisane po fakcie

BABILON

PERSJA

GRECJA

RZYM

BRYTANIA

[Ilustracja na stronie 130]

Daniel ściśle przepowiedział czas pojawienia się w Izraelu Mesjasza

Rozdział 10

Proroctwo biblijne spełniające się na naszych oczach

Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego świat jest dziś zupełnie inny niż 100 lat temu? Sporo zmieniło się na lepsze. W wielu krajach rutynowo leczy się choroby, które dawniej nieuchronnie kończyły się śmiercią, a przeciętny człowiek żyje na poziomie nieosiągalnym dla jego przodków. Z drugiej strony nasze stulecie było świadkiem najstraszliwszych wojen i najpotworniejszych okrucieństw w dziejach ludzkości. Eksplozja demograficzna, zanieczyszczenie środowiska oraz kolosalne arsenały broni nuklearnej, biologicznej i chemicznej, nagromadzonej na świecie, zagrażają pomyślności, a nawet dalszemu istnieniu rodzaju ludzkiego. Dlaczego wiek XX tak bardzo różni się od minionych stuleci?

1 (oraz wstęp). (a) Czym wiek XX różni się od poprzednich stuleci? (b) Co pomoże nam zrozumieć, dlaczego nasze czasy są tak odmienne?

ODPOWIEDŹ na powyższe pytanie wiąże się ze zdumiewającym proroctwem biblijnym, które się spełnia na naszych oczach. Wypowiedział je sam Jezus, a dowodzi ono nie tylko natchnienia Biblii, lecz także tego, że żyjemy w przededniu dramatycznych zmian na arenie światowej. Co to za proroctwo? I skąd wiemy, iż oglądamy jego spełnienie?

Wielkie proroctwo Jezusa

2, 3. Jakie pytanie zadali Jezusowi jego uczniowie i gdzie znajdujemy jego odpowiedź?

² Biblia donosi, że na krótko przed śmiercią Jezusa jego uczniowie rozmawiali o okazałych budynkach świątyni w Jeruzalem, których ogrom i pozorna trwałość robiły na nich duże wrażenie. Jezus powiedział jednak: „Czyż nie przyglądacie się temu wszystkiemu? Zaprawdę powiadam wam: Żadną miarą nie pozostanie tu kamień na kamieniu, który by nie był zwalony” (Mateusza 24:1, 2).

³ Słowa te musiały zaskoczyć uczniów, więc nieco później poprosili Jezusa o dalsze informacje: „Powiedz nam, kiedy się to stanie oraz co będzie znakiem twej obecności i zakończenia systemu rzeczy” (Mateusza 24:3). Jego odpowiedź znajdujemy w następnych wersetach rozdziału 24 oraz 25 Ewangelii według Mateusza. Zanotował ją również Marek w rozdziale 13 swego sprawozdania ewangelicznego oraz Łukasz — w rozdziale 21. Było to bez wątpienia najważniejsze z proroctw wypowiedzianych przez Jezusa podczas jego pobytu na ziemi.

4. O jakie różne sprawy chodziło uczniom Jezusa?

⁴ Uczniowie dopytywali się w gruncie rzeczy o kilka spraw. Zaczęli od pytania: „Kiedy się to stanie?” — innymi słowy: Kiedy będzie zburzone Jeruzalem i świątynia? Ponadto chcieli się dowiedzieć, co za znak poświadczy, że rozpoczęła się obecność Jezusa w charakterze władcy niebiańskiego Królestwa Bożego i że zbliża się koniec dotychczasowego systemu rzeczy.

5. (a) Jak wyglądało wstępne spełnienie proroctwa Jezusa, a kiedy jego słowa miały się urzeczywistnić w całej pełni? (b) Od czego rozpoczął Jezus swoją odpowiedź na pytanie uczniów?

⁵ Jezus w swej odpowiedzi uwzględnił obie kwestie. Spora część jego słów spełniła się jeszcze w I wieku, w latach poprzedzających straszliwą zagładę Jeruzalem z roku 70 n.e. (Mateusza 24:4-22). Ale jego proroctwo miało nabrać jeszcze większego znaczenia później, właśnie za naszych dni. Cóż takiego powiedział więc Jezus? Rozpoczął słowami zanotowanymi w wersetach 7 i 8: „Powstanie (...) naród przeciw narodowi i królestwo przeciw królestwu, będą też braki żywności i trzęsienia ziemi w jednym miejscu po drugim. Wszystko to dopiero początek boleści”.

6. Jakie pokrewne proroctwo przypominają nam słowa Jezusa z Mateusza 24:7, 8?

⁶ Jak stąd wynika, obecności Jezusa w roli niebiańskiego Króla miały towarzyszyć burzliwe wydarzenia na ziemi. Znajduje to potwierdzenie w równoległym proroctwie z Księgi Objawienia, zwanej też Apokalipsą — w wizji czterech jeźdźców (Objawienie 6:1-8). Pierwszy z nich obrazuje samego Jezusa jako zwycięskiego Króla. Pozostali jeźdźcy oraz ich rumaki symbolizują ziemskie wypadki, które miały znamionować początek jego rządów: wojnę, głód oraz przedwczesną śmierć z różnych przyczyn. Czy dostrzegamy dziś spełnianie się obu tych proroctw?

Wojna

7. Co zostało proroczo zobrazowane przez szarżę drugiego z jeźdźców apokaliptycznych?

⁷ Przypatrzmy się im nieco bliżej. Jezus oznajmił najpierw: „Powstanie (...) naród przeciw narodowi i królestwo przeciw królestwu”. Przepowiedział zatem wojnę. Wyobrażał ją również drugi z czterech jeźdźców Apokalipsy. Czytamy: „I pojawił się inny koń, maści ognistej, a siedzącemu na nim zezwolono odebrać ziemi pokój, aby jedni drugich zabijali; i dano mu wielki miecz” (Objawienie 6:4). Ale przecież ludzkość toczy wojny od tysięcy lat. Dlaczego w takim razie słowa te miałyby się w jakimś szczególnym sensie odnosić do naszych czasów?

8. Dlaczego należało oczekiwać, że wyróżniającym się elementem znaku będzie wojna?

⁸ Trzeba pamiętać, że wojna sama w sobie nie jest znakiem obecności Jezusa. Na ów znak składają się wszystkie zdarzenia przepowiedziane w jego proroctwie, zachodzące mniej więcej w tym samym czasie. Wojna jest jednak pierwszym z wymienionych szczegółów, można więc oczekiwać, że spełnianie się tej części znaku będzie wyjątkowo przykuwać uwagę. A nikt nie zaprzeczy, iż całe dotychczasowe dzieje ludzkości nie znały takich wojen, jak te, które stoczono w XX wieku.

9, 10. Jak zaczęły się spełniać proroctwa dotyczące wojny?

⁹ Na przykład żadna z dawniejszych wojen — a nieraz bywały one okrutne i niszczycielskie — nawet w przybliżeniu nie dorównuje pod względem spustoszeń dwom wojnom światowym wywołanym w naszym stuleciu. Już pierwsza z nich pociągnęła za sobą 14 milionów ofiar, to jest więcej niż wynosi liczba mieszkańców niejednego kraju. Istotnie „zezwolono odebrać ziemi pokój, aby jedni drugich zabijali”.

¹⁰ Proroctwo podaje, że wojowniczy drugi jeździec Apokalipsy otrzymał „wielki miecz”. Co to oznacza? Coraz bardziej śmiercionośny oręż wojenny. Czołgi, samoloty, gazy trujące, łodzie podwodne, działa rażące ogniem z odległości wielu kilometrów — cała ta broń pozwala człowiekowi coraz skuteczniej zabijać bliźnich. A od pierwszej wojny światowej „wielki miecz” stał się jeszcze bardziej niszczycielski, gdyż zaczęto stosować łączność radiową, radar, udoskonaloną broń palną, bakteriologiczną i chemiczną, miotacze ognia, napalm, nowe rodzaje bomb, międzykontynentalne rakiety balistyczne, łodzie podwodne o napędzie atomowym, nowoczesne samoloty i wielkie okręty wojenne.

„Początek boleści”

11, 12. W jakim sensie pierwsza wojna światowa była jedynie „początkiem boleści”?

¹¹ Wstępne wersety proroctwa Jezusa zamyka oświadczenie: „To dopiero początek boleści”. Słowa te z pewnością można odnieść do pierwszej wojny światowej. Zakończenie jej w roku 1918 nie przyniosło trwałego pokoju. Wkrótce potem nastąpiły mniejsze, choć równie okrutne konflikty zbrojne w Etiopii, Libii, Hiszpanii, Rosji, w Indiach i innych krajach. Później wybuchła straszliwa druga wojna światowa, której ofiarą padło ponad 50 milionów żołnierzy i cywilów.

¹² Porozumienia pokojowe oraz okresowe zawieszenia broni nie zmieniają faktu, iż ludzkość w dalszym ciągu jest w stanie wojny. W roku 1987 podano, że od 1960 roku rozgorzało 81 większych wojen, w których zginęło 12 555 000 mężczyzn, kobiet i dzieci. W roku 1987 prowadzono więcej wojen niż w jakimkolwiek innym roku w dotychczasowych dziejach.¹ Poza tym gospodarkę świata obciążają wydatki na zbrojenia, sięgające biliona dolarów rocznie.² Nie ulega wątpliwości, że obecnie spełnia się proroctwo Jezusa, iż „powstanie (...) naród przeciw narodowi i królestwo przeciw królestwu”. Czerwony koń wojny nie przerywa złowrogiego galopu po ziemi. A co można powiedzieć o drugim elemencie znaku?

Braki żywności

13. Jakie kolejne tragiczne zdarzenia przepowiedział Jezus i jak wizja trzeciego jeźdźca Apokalipsy potwierdziła jego proroctwo?

¹³ Jezus przepowiedział też „braki żywności (...) w jednym miejscu po drugim”. Popatrzmy, jak dalece harmonizuje to z szarżą trzeciego z czterech jeźdźców apokaliptycznych. Czytamy o nim: „Zobaczyłem: oto koń czarny, a siedzący na nim miał w ręce wagę szalkową. I usłyszałem głos jakby spośród czworga żywych stworzeń, mówiący: ‚Litr pszenicy za denara i trzy litry jęczmienia za denara; a nie czyń szkody oliwie i winu’” (Objawienie 6:5, 6). Jakże dotkliwy brak żywności!

14. Jakie znaczniejsze klęski głodu, szerzące się od roku 1914, spełniły proroctwo Jezusa?

¹⁴ Czy proroctwo to może się spełnić w dobie dzisiejszej, kiedy tyle krajów osiągnęło niezwykle wysoką stopę życiową? Rzut oka na świat jako całość jednoznacznie odpowiada na to pytanie. Historia uczy, że wojny oraz katastrofy żywiołowe pociągają za sobą głód. Trudno zatem się dziwić, iż raz po raz pojawia się on w naszym stuleciu, które dużo bardziej niż minione wieki obfituje w nieszczęścia i wojny. Od roku 1914 srożył się w wielu rejonach ziemi. W pewnym doniesieniu wymieniono ponad 60 większych klęsk głodu odnotowanych po 1914 roku w tak odległych od siebie krajach, jak: Grecja, Holandia, ZSRR, Nigeria, Czad, Chile, Peru, Bangladesz, Bengal Zachodni, Kambodża, Etiopia i Japonia.³ Gdzieniegdzie brakowało pożywienia przez kilka lat, co miliony ludzi przypłaciło życiem.

15, 16. Jaki jeszcze niedobór stanowi dziś naprawdę śmiertelne zagrożenie?

¹⁵ O wielkich klęskach głodu zazwyczaj jest dość głośno, a kiedy wreszcie się kończą, ludzie nimi dotknięci powoli wracają do względnie normalnego życia. Jednakże w XX wieku pojawił się jeszcze groźniejszy niedobór żywności. Jest mniej dramatyczny i dlatego często nie zwraca się na niego uwagi, tymczasem ciągnie się przez całe lata. Chodzi o dotkliwe niedożywienie, będące udziałem piątej części mieszkańców naszej planety i powodujące śmierć od 13 do 18 milionów osób rocznie.⁴

¹⁶ Innymi słowy, co dwa dni niedostatek pożywienia pozbawia życia tyle ludzi, ile bomba atomowa zrzucona na Hirosimę. W ciągu dwóch lat umiera wskutek następstw głodu więcej osób niż zginęło żołnierzy na polach pierwszej i drugiej wojny światowej. Czy więc od roku 1914 występowały „braki żywności (...) w jednym miejscu po drugim”? Z całą pewnością!

Trzęsienia ziemi

17. Jakie niszczycielskie trzęsienie ziemi wystąpiło wkrótce po roku 1914?

¹⁷ Dnia 13 stycznia 1915 roku, zaledwie kilka miesięcy po wybuchu pierwszej wojny światowej, Abruzję we Włoszech nawiedziło trzęsienie ziemi, które pochłonęło 32 610 ofiar. Katastrofa ta uprzytamnia nam, że wojnom i brakom żywności znamionującym obecność Jezusa miało towarzyszyć jeszcze coś innego, mianowicie „trzęsienia ziemi w jednym miejscu po drugim”. Trzęsienie ziemi w Abruzji stanowiło — podobnie jak wojna i głód — zaledwie „początek boleści”.a

18. W jaki sposób spełniło się proroctwo Jezusa o trzęsieniach ziemi?

¹⁸ W XX wieku wstrząsy sejsmiczne są zjawiskiem powszednim, a dzięki nowoczesnym środkom przekazu cała ludzkość jest świetnie poinformowana o zaistniałych spustoszeniach. Wymieńmy chociaż niektóre: w roku 1920 podczas trzęsienia ziemi w Chinach zginęło 200 000 osób, w 1923 w Japonii — 99 300, w 1935 na obszarze dzisiejszego Pakistanu — 25 000, a w 1939 w Turcji — 32 700 osób. Trzęsienie ziemi, jakie nawiedziło Peru w 1970 roku, pociągnęło za sobą 66 800 ofiar. W roku 1976 w chińskim mieście Tangszan poniosło śmierć 240 000 (a według niektórych źródeł aż 800 000) ludzi. Stosunkowo niedawno, bo w 1988 roku, potężny wstrząs w Armenii uśmiercił 25 000 osób.b Na świecie faktycznie występują „trzęsienia ziemi w jednym miejscu po drugim”!⁶

„Plaga śmiertelna”

19. Jaki kolejny składnik znaku został przepowiedziany przez Jezusa, a zobrazowany przez czwartego z jeźdźców Apokalipsy?

¹⁹ Następny element proroctwa Jezusa wiąże się z chorobami. Przepowiedział on, jak donosi ewangelista Łukasz, „w jednym miejscu po drugim zarazy” (Łukasza 21:11). Również ten szczegół harmonizuje z wizją czterech jeźdźców apokaliptycznych. Ostatni z nich ma bowiem na imię Śmierć. Obrazuje przedwczesny zgon z rozmaitych przyczyn, między innymi od „plagi śmiertelnej” i dzikich „bestii ziemi” (Objawienie 6:8).

20. Jaka tragiczna pandemia spełniła częściowo proroctwo Jezusa o zarazach?

²⁰ Jeszcze w latach 1918-1919 przeszło miliard osób zachorowało na grypę hiszpankę, a ponad 20 milionów zmarło. Pandemia ta pochłonęła więcej istnień ludzkich niż sama wojna.⁷ A mimo wielu osiągnięć medycyny obecne pokolenie w dalszym ciągu jest nękane przez „plagę śmiertelną”, inaczej mówiąc „zarazę”. Dlaczego? Choćby dlatego, że kraje uboższe nie zawsze są w stanie skorzystać z dorobku nauki. Ich mieszkańcy cierpią i umierają wskutek chorób, które dałyby się wyleczyć, gdyby było na to więcej pieniędzy.

21, 22. Jak mieszkańcy krajów bogatych i biednych cierpią z powodu „plagi śmiertelnej”?

²¹ Na całym świecie około 150 milionów ludzi choruje na malarię. Jakieś 200 milionów jest zarażonych bilharcjozą. Choroba Chagasa nęka w przybliżeniu 10 milionów osób. Mniej więcej 40 milionów cierpi na onchocerkozę (ślepotę rzeczną). Miliony dzieci umierają rokrocznie na ostrą biegunkę.⁸ Sporo zmartwień dalej przysparza gruźlica i trąd. ‛Zarazy w jednym miejscu po drugim’ dają się we znaki zwłaszcza ubogim tego świata.

²² Nie lepiej wiedzie się jednak ludziom zamożnym. Na przykład grypa dosięga zarówno biednych, jak i bogatych. W roku 1957 epidemia grypy w USA uśmierciła 70 000 osób. Ocenia się, że co szósty mieszkaniec RFN prędzej czy później zapadnie na raka.⁹ Bogatych i biednych nawiedzają także choroby przenoszone drogą płciową. Najczęstszą chorobą zakaźną w USA jest rzeżączka, a również w pewnych rejonach Afryki cierpi na nią aż 18,9 procent ludności.¹⁰ Kiła, opryszczka narządów płciowych, zakażenia chlamydiami — to tylko kilka „zaraz” szerzących się na całym świecie przez kontakty seksualne.

23. Jaka „plaga śmiertelna” trafiła ostatnio na pierwsze strony gazet?

²³ Ostatnimi czasy lista „zaraz” powiększyła się o jeszcze jedną „plagę śmiertelną” — o AIDS. Choroba ta sieje grozę choćby dlatego, że jak dotąd (do chwili napisania tej książki) nie ma na nią lekarstwa, a liczba ofiar stale wzrasta. Doktor Jonathan Mann, który z ramienia WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) kieruje programem zwalczania AIDS, oświadczył: „Według naszych ocen na świecie jest dziś 5 do 10 milionów osób zarażonych wirusem powodującym zanik odporności (HIV)”.¹¹ Szacuje się, że wirus AIDS co minuta atakuje nową ofiarę. Rzeczywiście jest to „plaga śmiertelna”! A co z proroctwem o groźnych dzikich bestiach?

„Bestie ziemi”

24, 25. (a) Do jakich „bestii” nawiązywał Ezechiel? (b) Co powiedział Jezus o panoszeniu się takich „bestii” na ziemi podczas jego obecności?

²⁴ Jeżeli w naszych czasach prasa wspomina o dzikich zwierzętach, to zazwyczaj dlatego, że niektóre gatunki są zagrożone lub bliskie wyginięcia. To raczej człowiek jest niebezpieczny dla „bestii ziemi” niż na odwrót. Niemniej ludzie padają czasem ofiarą dzikich zwierząt, na przykład tygrysów w Indiach.

²⁵ Biblia jednak kieruje naszą uwagę na inne bestie, które w ostatnich latach faktycznie szerzą trwogę. Prorok Ezechiel przyrównał do dzikich zwierząt pewnych brutalnych ludzi, pisząc: „Przywódcy pośród niej są jak wilki rozdzierające zdobycz: rozlewają krew, zabijają ludzi, aby osiągnąć niesprawiedliwe zyski” (Ezechiela 22:27, BT). Kiedy Jezus wygłaszał proroctwo o „wzmagającym się bezprawiu”, mówił w gruncie rzeczy o takich „bestiach” grasujących na ziemi podczas jego obecności (Mateusza 24:12). Pisarz biblijny Paweł dodał, że „w dniach ostatecznych” ludzie będą „chciwi, (...) niepowściągliwi, okrutni, nie miłujący tego, co dobre” (2 Tymoteusza 3:1-3, Bw). Czyż nie dzieje się tak od roku 1914?

26-28. Jakie doniesienia z całego świata wskazują, że po ziemi grasują zbrodnicze „bestie”?

²⁶ Z całą pewnością. Może to potwierdzić niemal każdy człowiek, a zwłaszcza mieszkańcy dużych miast. Gdyby ktoś miał wątpliwości, wystarczy się zapoznać z poniższymi doniesieniami. Kolumbia: „W minionym roku policja odnotowała (...) jakieś 10 000 morderstw i 25 000 napadów z bronią w ręku”. Stan Wiktoria w Australii: „Gwałtowny wzrost przestępczości”. USA: „Rekordowa liczba zabójstw w Nowym Jorku”. „W ubiegłym roku Detroit miało najwyższy w kraju wskaźnik morderstw — 58 na 100 000 mieszkańców — i tym samym prześcignęło miasto Gary w stanie Indiana”.

²⁷ Zimbabwe: „Dzieciobójstwo przybrało zastraszające rozmiary”. Brazylia: „Dokonuje się tu tylu przestępstw i tyle ludzi nie rozstaje się z bronią, że wiadomości o napadach nie robią już na nikim wrażenia”. Nowa Zelandia: „Przestępstwa kryminalne i napady na tle seksualnym pozostają główną troską policji”. „Porywczość Nowozelandczyków zasługuje tylko na miano barbarzyństwa”. Hiszpania: „Kraj boryka się z problemem narastającej przestępczości”. Włochy: „Seria zabójstw sygnalizuje, że mafia sycylijska podniosła się po porażce”.

²⁸ To tylko niewielka próbka doniesień, jakie ukazały się w prasie na krótko przed opublikowaniem niniejszej książki. Po świecie bez wątpienia grasują istne „bestie”, przez które ludzie drżą o swe bezpieczeństwo.

Głoszenie dobrej nowiny

29, 30. Jaka sytuacja w chrześcijaństwie stanowi spełnienie proroctwa Jezusa?

²⁹ A jak w trudnych czasach obecności Jezusa miało się powodzić religii? Z jednej strony prorokował on, że nastąpi wzrost aktywności religijnej: „I powstanie wielu fałszywych proroków, i wprowadzą wielu w błąd” (Mateusza 24:11). Z drugiej strony przepowiedział zanik zainteresowania Bogiem wśród ogółu wyznawców chrześcijaństwa, oświadczył bowiem: „U większości ostygnie miłość” (Mateusza 24:12).

³⁰ Słowa te trafnie opisują to, co się obecnie dzieje w chrześcijaństwie. Główne kościoły wszędzie tracą wiernych i podupadają. W Anglii oraz w państwach skandynawskich, stanowiących niegdyś ostoję protestantyzmu, religia jest już niemal martwa. Również Kościół katolicki narzeka na brak księży i spadek popularności. Kwitną natomiast marginalne wyznania. Rozrastają się sekty oparte na religiach Wschodu, a zachłanni kaznodzieje telewizyjni wyłudzają od ludzi miliony dolarów.

31. Co zgodnie z przepowiednią Jezusa ułatwia nam dziś zidentyfikowanie prawdziwych chrześcijan?

³¹ A co można powiedzieć o prawdziwym chrystianizmie, religii założonej przez Jezusa i głoszonej przez jego apostołów? Miała ona istnieć podczas jego obecności, ale jak ją rozpoznać? Chrystianizm posiada wiele cech charakterystycznych, a jedną z nich wymienił Jezus w swym wielkim proroctwie: otóż prawdziwi chrześcijanie mieli się zajmować ogólnoświatową działalnością kaznodziejską. Oznajmił: „A ta dobra nowina o Królestwie będzie głoszona po całej zamieszkanej ziemi na świadectwo wszystkim narodom; i wtedy nadejdzie koniec” (Mateusza 24:14).

32. Które ugrupowanie jako jedyne spełnia proroctwo Jezusa z Mateusza 24:14?

³² Głoszenie to odbywa się obecnie, i to na ogromną skalę! Ugrupowanie religijne noszące nazwę Świadków Jehowy prowadzi najrozleglejszą działalność kaznodziejską w dziejach chrystianizmu (Izajasza 43:10, 12). Do tej ogólnoziemskiej kampanii głoszenia Świadkowie Jehowy przygotowywali się już w roku 1919, gdy główne religie chrześcijaństwa mieszały się do polityki, popierając skazaną na niepowodzenie Ligę Narodów.

33, 34. Na jaką skalę głoszona jest po całym świecie dobra nowina o Królestwie?

³³ Na świecie było wówczas zaledwie 10 000 owych Świadków, wiedzieli oni jednak, jakie dzieło należy wykonać. Odważnie podjęli się głoszenia. Zdawali sobie sprawę, że podział na duchowieństwo i laików pozostaje w sprzeczności z nakazami biblijnymi i pierwowzorem apostolskim. Toteż wszyscy co do jednego zaczęli się szkolić w rozmawianiu z bliźnimi o Królestwie Bożym. Stali się społecznością kaznodziejów.

³⁴ Z biegiem czasu głosiciele ci napotkali ostry sprzeciw. W Europie zwalczały ich rozmaite rządy totalitarne. W USA i w Kanadzie sięgano przeciw nim po środki prawne i podjudzano motłoch. W innych krajach stawili czoło fanatycznym uprzedzeniom religijnym oraz okrutnym prześladowaniom ze strony bezwzględnych dyktatorów. W ostatnich latach muszą się bronić przed panoszącym się wokół duchem sceptycyzmu i pogoni za przyjemnościami. Wytrwali jednak aż do dziś, a jest ich już przeszło 4 miliony w 212 krajach. Dobra nowina jeszcze nigdy nie była głoszona z takim rozmachem, co stanowi niezbity dowód spełniania się tej części znaku!

Co to wszystko oznacza?

35. (a) Dlaczego obecne spełnianie się proroctw dodatkowo dowodzi, że Biblia jest natchniona przez Boga? (b) Co dziś oznacza dla nas pojawienie się znaku podanego przez Jezusa?

³⁵ Nie ulega wątpliwości, że na własne oczy oglądamy wielki znak podany przez Jezusa. Jest to kolejny fakt potwierdzający, iż Biblia rzeczywiście została natchniona przez Boga. Nikt z ludzi nie mógł na tyle lat naprzód przepowiedzieć wydarzeń rozgrywających się w XX wieku. Co więcej, spełnianie się znaku wskazuje, że żyjemy w okresie obecności Jezusa i zakończenia systemu rzeczy (Mateusza 24:3). Jakie to ma znaczenie? Co się wiąże z obecnością Jezusa? I co za system rzeczy dobiega teraz kresu? Chcąc uzyskać odpowiedź na te pytania, musimy się zapoznać z innym ważnym dowodem natchnionego charakteru Biblii — z jej zdumiewającą harmonią wewnętrzną. Zagadnienie to omówimy w następnym rozdziale, z którego dowiemy się też, jak myśl przewodnia Biblii osiągnie niebawem zadziwiający punkt kulminacyjny.

[Przypisy]

Rozdział 11

Wewnętrzna harmonia Biblii

Wyobraź sobie księgozbiór złożony z 66 utworów napisanych w okresie 1600 lat przez mniej więcej 40 ludzi. Żyli oni w różnych krajach i posługiwali się trzema językami. Pochodzili z różnych środowisk, mieli odmienne zdolności i usposobienie. Ale gdy na koniec ich pisma zebrano razem, okazało się, że tworzą jedną wielką Księgę, w której od pierwszej do ostatniej strony przewija się ten sam temat. Czy nie wydaje się to niemożliwe? A jednak takim właśnie księgozbiorem jest Biblia.

1 (oraz wstęp). Jaka zastanawiająca zgodność stanowi potwierdzenie faktu, że Biblia jest natchniona przez Boga?

NA KAŻDYM szczerym czytelniku Biblii duże wrażenie robi fakt, że choć składa się ona z odrębnych ksiąg, to stanowi jednolitą całość. Od początku do końca popiera oddawanie czci wyłącznie jedynemu, niezmiennemu Bogu, a wszystkie jej księgi rozwijają jedną myśl przewodnią. Ta wewnętrzna harmonia niezbicie dowodzi, iż Biblia rzeczywiście jest Słowem Bożym.

2, 3. Jakie proroctwo wypowiedziane w Edenie dało podstawę do nadziei i w jakich okolicznościach zostało ogłoszone?

² Główny temat Biblii pojawia się już w początkowych rozdziałach pierwszej księgi, noszącej tytuł Księgi Rodzaju lub 1 Mojżeszowej. Czytamy tam, że nasi prarodzice, Adam i Ewa, zostali stworzeni jako ludzie doskonali i osadzeni w rajskim ogrodzie Eden. Tymczasem pewien wąż zakwestionował słuszność praw Bożych i wyrafinowanymi kłamstwami zwabił Ewę na drogę grzechu. W jej ślady poszedł Adam, który także wypowiedział posłuszeństwo Bogu. Co z tego wynikło? Oboje zostali skazani na śmierć i wypędzeni z Edenu. Skutki owego pierwszego buntu odczuwamy po dziś dzień, gdyż po naszych pierwszych rodzicach odziedziczyliśmy grzech i śmierć (Rodzaju 3:1-7, 19, 24; Rzymian 5:12).

³ Jednakże w owej tragicznej chwili Bóg ogłosił proroctwo, które dało podstawę do nadziei. Wprawdzie skierował je do węża, ale uczynił to w obecności Adama i Ewy, którzy mogli przekazać te słowa swym dzieciom. Oznajmił: „Ustanowię też nieprzyjaźń między tobą a niewiastą i między nasieniem twoim a jej nasieniem. On rozgniecie ci głowę, a ty mu rozgnieciesz piętę” (Rodzaju 3:15; Rzymian 8:20, 21).

4. Jakie postacie wymienił Jehowa w proroctwie podanym w Edenie i jak w ciągu stuleci miały się układać ich stosunki?

⁴ Zwróćmy uwagę, że w tym doniosłym wersecie zostały wymienione cztery postacie: wąż i jego nasienie oraz niewiasta i jej nasienie. W następnych tysiącleciach miały one odgrywać kluczowe role na arenie wydarzeń. Zapowiedziano, że pomiędzy niewiastą i jej nasieniem a wężem i jego nasieniem będzie się utrzymywać nieprzyjaźń łącząca się z nieustannym konfliktem między wielbieniem prawdziwym a fałszywym, między prawością a niegodziwością. W pewnym momencie wąż uzyska pozorną przewagę i zmiażdży piętę nasieniu niewiasty. W końcu jednak rozgniecie ono głowę węża, dzięki czemu po pierwotnym buncie zniknie wszelki ślad, a Bóg zostanie oczyszczony z zarzutów.

5. Skąd wiemy, że to nie Ewa była niewiastą wspomnianą w proroctwie?

⁵ Kim jest niewiasta, a kim wąż? Kogo wyobraża jedno i drugie nasienie? Kiedy Ewa urodziła swego pierwszego syna, Kaina, zawołała: „Wydałam mężczyznę z pomocą Jehowy” (Rodzaju 4:1). Być może sądziła, że to ona jest niewiastą wspomnianą w proroctwie, a jej syn okaże się nasieniem. Ale Kain, podobnie jak wąż, miał niegodziwe usposobienie. Stał się mordercą, zabił bowiem swego młodszego brata Abla (Rodzaju 4:8). Najwyraźniej więc owo proroctwo miało głębsze, symboliczne znaczenie, które mógł objaśnić tylko Bóg. Tak też uczynił, choć odbywało się to stopniowo. Wszystkie 66 ksiąg Pisma Świętego w ten czy inny sposób przyczynia się do wyjawienia sensu pierwszego proroctwa biblijnego.

Kim jest wąż?

6-8. Jakie słowa Jezusa pomagają rozpoznać siłę, która kryła się za wężem? Objaśnij to szerzej.

⁶ Zastanówmy się najpierw, kim jest wąż wymieniony w Księdze Rodzaju 3:15. W sprawozdaniu biblijnym czytamy, że w Edenie zwrócił się do Ewy literalny wąż, ale przecież zwierzęta nie potrafią mówić. Musiała się więc kryć za tym jakaś inna siła. Jaka? Wyraźnie zidentyfikowano ją dopiero w I wieku n.e., podczas ziemskiej służby Jezusa.

⁷ Pewnego razu Jezus rozmawiał z żydowskimi przywódcami religijnymi, którzy zarozumiale chełpili się tym, że są synami Abrahama. Mimo to uparcie sprzeciwiali się prawdzie głoszonej przez Jezusa. Oznajmił im więc: „Ojcem waszym jest Diabeł, a wy chcecie spełniać pragnienia waszego ojca. Ten był zabójcą, gdy rozpoczynał, i nie obstawał przy prawdzie, bo u niego prawdy nie ma. Kiedy mówi kłamstwo, mówi zgodnie z własnym usposobieniem, gdyż jest kłamcą i ojcem kłamstwa” (Jana 8:44).

⁸ Dobitne słowa Jezusa trafiały w samo sedno. Nazwał Diabła „zabójcą” i „ojcem kłamstwa”. Pierwsze kłamstwa, o których donosi sprawozdanie biblijne, zostały wypowiedziane przez węża w Edenie. Ten, od kogo pochodziły, istotnie był „ojcem kłamstwa”. Ponadto doprowadziły one do śmierci Adama i Ewy, a więc ów pradawny kłamca stał się zarazem zabójcą. Z tego wynika, że siłą posługującą się wężem w Edenie był w rzeczywistości Szatan Diabeł i że właśnie do niego zwracał się Jehowa w tym starodawnym proroctwie.

9. Skąd się wziął Szatan?

⁹ Niektórzy pytają: Skoro Bóg jest dobry, to dlaczego stworzył kogoś takiego jak Diabeł? Również na to pytanie znajdujemy odpowiedź w słowach Jezusa: „Ten był zabójcą, gdy rozpoczynał”. A zatem ów zwodziciel dopiero w chwili okłamania Ewy zaczął być Szatanem, zresztą sam ten wyraz pochodzi od hebrajskiego słowa „przeciwnik”. Bóg nie stworzył Szatana. To jeden z wiernych przedtem aniołów dopuścił, by w jego sercu rozwinęło się złe pragnienie, wskutek czego stał się Szatanem (Powtórzonego Prawa 32:4; por. Hioba 1:6-12; 2:1-10; Jakuba 1:13-15).

Nasienie węża

10, 11. Jak Jezus i apostoł Jan ułatwili nam rozpoznanie nasienia Węża?

¹⁰ A kim lub czym jest ‛nasienie węża’? Zagadkę tę także możemy rozwiązać na podstawie słów Jezusa. Oświadczył on żydowskim przywódcom religijnym: „Ojcem waszym jest Diabeł, a wy chcecie spełniać pragnienia waszego ojca”. Żydzi ci byli potomkami Abrahama, czym się zresztą pysznili. Jednakże na skutek swego niegodziwego postępowania stali się duchowymi dziećmi Szatana, inicjatora grzechu.

¹¹ Pod koniec I wieku n.e. apostoł Jan niedwuznacznie wyjaśnił w swoim liście, kto wchodzi w skład nasienia Węża, czyli Szatana. Napisał: „Kto trwa w grzechu, pochodzi od Diabła, gdyż Diabeł grzeszy od początku. (...) Dzieci Boże i dzieci Diabła ujawniają się w ten sposób: Kto nie trwa przy sprawiedliwości, nie pochodzi od Boga; tak samo ten, kto nie miłuje swego brata” (1 Jana 3:8, 10). Śmiało można powiedzieć, że w ciągu całych dziejów ludzkości nasienie Węża było niezwykle aktywne.

Kto jest nasieniem niewiasty?

12, 13. (a) W jaki sposób Jehowa wyjawił Abrahamowi, że nasienie niewiasty pojawi się wśród jego potomków? (b) Kto odziedziczył obietnicę co do Nasienia?

¹² Kto w takim razie jest ‛nasieniem [czyli potomstwem] niewiasty’? Chodzi tu o jedno z najistotniejszych pytań wszech czasów, bo nasienie niewiasty ma w ostatecznym rezultacie zmiażdżyć głowę Szatanowi i odwrócić zgubne skutki pierwszego buntu. Ważną wskazówkę co do tożsamości tego Nasienia objawił Bóg wiernemu Abrahamowi już w XX wieku p.n.e. Ze względu na wielką wiarę tego patriarchy złożył szereg obietnic dotyczących jego potomstwa. Z jednej z nich wynika, że właśnie wśród potomków Abrahama miało się pojawić ‛nasienie niewiasty’, które ‛rozgniecie głowę węża’. Bóg oznajmił: „Nasienie twe posiądzie bramę swych nieprzyjaciół. A za pośrednictwem twojego nasienia na pewno zjednają sobie błogosławieństwo wszystkie narody ziemi, ponieważ usłuchałeś mego głosu” (Rodzaju 22:17, 18).

¹³ Po latach Jehowa powtórzył obietnicę daną Abrahamowi — najpierw wobec jego syna, Izaaka, a potem wobec wnuka, Jakuba (Rodzaju 26:3-5; 28:10-15). Potomkowie Jakuba rozrośli się później w 12 plemion, a jedno z nich, plemię Judy, otrzymało specjalną obietnicę: „Nie przeniesie się berło od Judy ani buława spomiędzy jego stóp, aż nadejdzie Szilo; a temu należeć się będzie posłuch u ludów” (Rodzaju 49:10). Najwyraźniej więc Nasienie miało się pojawić w plemieniu Judy.

14. Kogo zorganizowano w naród i w ten sposób przygotowano na nadejście Nasienia?

¹⁴ Pod koniec XVI wieku p.n.e. 12 plemion Izraela zorganizowano w naród cieszący się szczególnymi względami Boga. Zawarł On z nimi uroczyste przymierze i nadał im zbiór praw. Uczynił to przede wszystkim w celu przygotowania tego ludu na nadejście Nasienia (Wyjścia 19:5, 6; Galatów 3:24). Od tej pory nienawiść Szatana do Nasienia niewiasty uwidaczniała się we wrogości, jaką inne narody darzyły wybrany lud Boży.

15. Jak ostatecznie wyjawiono, w którym rodzie potomków Abrahama pojawi się Nasienie?

¹⁵ Ostatnią wskazówkę co do tego, który ród wyda Nasienie, podano w XI wieku p.n.e. Drugi król Izraela, Dawid, otrzymał wtedy obietnicę Bożą, że będzie ono pochodzić z jego linii i że tron tego Nasienia zostanie ‛utwierdzony na wieki’ (2 Samuela 7:11-16, Bw). Odtąd słusznie można było je nazywać synem Dawida (Mateusza 22:42-45).

16, 17. Jak Izajasz opisuje błogosławieństwa, które zjedna ludziom Nasienie?

¹⁶ W późniejszych latach Bóg powoływał proroków, którzy podawali dalsze natchnione informacje o oczekiwanym Nasieniu. Na przykład w VIII wieku p.n.e. Izajasz pisał: „Dziecię narodziło się nam, syn jest nam dany i spocznie władza na jego ramieniu, i nazwą go: Cudowny Doradca, Bóg Mocny, Ojciec Odwieczny, Książę Pokoju. Potężna będzie władza i pokój bez końca na tronie Dawida i w jego królestwie” (Izajasza 9:5, 6, Bw).

¹⁷ Prócz tego Izajasz tak prorokował o tym Nasieniu: „Według sprawiedliwości będzie sądził biednych i według słuszności rozstrzygał sprawy ubogich na ziemi. (...) I będzie wilk gościem jagnięcia, a lampart będzie leżał obok koźlęcia. Cielę i lwiątko, i tuczne bydło będą razem (...). Nie będą krzywdzić ani szkodzić na całej mojej świętej górze, bo ziemia będzie pełna poznania Pana jakby wód, które wypełniają morze” (Izajasza 11:4-9, Bw). Jakże obfite błogosławieństwa miało zjednać ludziom to Nasienie!

18. Jakie dalsze informacje o Nasieniu zanotował Daniel?

¹⁸ Kolejne proroctwo o Nasieniu zanotował w VI wieku p.n.e. Daniel. Przepowiedział, że w niebie pojawi się ktoś podobny do syna człowieczego i że „dano mu władzę i chwałę, i królestwo, aby mu służyły wszystkie ludy, narody i języki” (Daniela 7:13, 14, Bw). A zatem oczekiwane Nasienie miało odziedziczyć niebiańskie królestwo, a swe panowanie rozciągnąć nad całą ziemią.

Zagadka rozwiązana

19. Jaką rolę w pojawieniu się Nasienia miała według słów anioła odegrać Maria?

¹⁹ Tożsamość Nasienia została ostatecznie wyjawiona u zarania naszej ery. W 2 roku p.n.e. młodej Żydówce imieniem Maria, pochodzącej z rodu Dawida, ukazał się anioł. Powiedział jej, że urodzi niezwykłe dziecko, po czym wyjaśnił: „Ten będzie wielki i zostanie nazwany Synem Najwyższego, a Jehowa Bóg da mu tron Dawida, jego ojca; i będzie królował nad domem Jakuba na zawsze, a jego Królestwo nie będzie mieć końca” (Łukasza 1:32, 33). Długie oczekiwanie na „nasienie” wreszcie dobiegało kresu.

20. Kto jest obiecanym Nasieniem i jakie orędzie głosił w Izraelu?

²⁰ W roku 29 n.e. (na który długo wcześniej wskazał Daniel) Jezus został ochrzczony. Zstąpił wtedy na niego duch święty, a Bóg uznał go za swego Syna (Daniela 9:24-27, BT; Mateusza 3:16, 17). Potem przez trzy i pół roku Jezus dawał świadectwo Żydom, ogłaszając, że „przybliżyło się (...) Królestwo Niebios” (Mateusza 4:17). W tym okresie spełniło się na nim tyle proroctw z Pism Hebrajskich, że nie ulegało najmniejszej wątpliwości, iż to właśnie on jest obiecanym Nasieniem.

21. Co na temat tożsamości Nasienia wiedzieli pierwsi chrześcijanie?

²¹ Doskonale zdawali sobie z tego sprawę pierwsi chrześcijanie. Paweł wyjaśnił współwyznawcom w Galacji: „A obietnice były dane Abrahamowi i jego nasieniu. Nie powiada: ‚I nasionom’, jak w wypadku wielu, ale jak o jednym: ‚I nasieniu twemu’ — którym jest Chrystus” (Galatów 3:16). To Jezus ma być przepowiedzianym przez Izajasza „Księciem Pokoju”. Kiedy już obejmie władzę w swym Królestwie, na całym świecie zapanuje prawo i sprawiedliwość.

Kim zatem jest niewiasta?

22. Kim jest niewiasta z proroctwa ogłoszonego przez Jehowę w Edenie?

²² Jeżeli Jezus jest Nasieniem, to kim jest niewiasta wspomniana jeszcze w Edenie? Skoro za wężem kryło się potężne stworzenie duchowe, nie powinno nas dziwić, że również owej niewiasty nie należy szukać wśród ludzi, lecz w dziedzinie duchowej. O pewnej „niewieście” niebiańskiej nadmienił apostoł Paweł, pisząc: „Natomiast Jeruzalem górne jest wolne i to jest naszą matką” (Galatów 4:26). Inne wersety wskazują, że owo „Jeruzalem górne” istniało już od tysięcy lat. Chodzi o niebiańską organizację Jehowy, złożoną ze stworzeń duchowych. Ona to wyłoniła Jezusa, by podjął się na ziemi roli ‛nasienia niewiasty’. Tylko taka, a więc duchowa „niewiasta” mogła przetrwać całe tysiąclecia nieprzyjaźni „pradawnego węża” (Objawienie 12:9; Izajasza 54:1, 13; 62:2-6).

23. Dlaczego stopniowe odsłanianie znaczenia proroctwa Jehowy z Edenu jest tak zdumiewające?

²³ Powyższy zarys stopniowego objawiania sensu starodawnego proroctwa z Księgi Rodzaju 3:15 stanowi przekonujący dowód niezrównanej harmonii Pisma Świętego. Naprawdę godny uwagi jest fakt, że proroctwo to można zrozumieć dopiero wtedy, gdy wydarzenia i wypowiedzi z XX, XI, VIII i VI wieku p.n.e. powiąże się ze zdarzeniami i słowami z I wieku n.e. Nie może tu być mowy o żadnym zbiegu okoliczności. Musiała tym kierować czyjaś ręka (Izajasza 46:9, 10).

Co to oznacza dla nas

24. Co oznacza dla nas rozpoznanie Nasienia?

²⁴ Jakie to wszystko ma znaczenie dla nas? Wiemy już, że głównym ‛nasieniem niewiasty’ jest Jezus. Proroctwo z Księgi Rodzaju 3:15 przepowiadało, że Wąż ‛rozgniecie’ mu piętę, co spełniło się wtedy, gdy Jezus umarł na palu męki. Ale zraniona pięta w końcu się goi. Pozorne zwycięstwo Węża rychło obróciło się w porażkę, Jezus bowiem został wskrzeszony. (Jak się dowiedzieliśmy z rozdziału 6, jest na to mnóstwo dowodów). Śmierć Jezusa położyła podwaliny pod wybawienie ludzi usposobionych sprawiedliwie. W ten sposób Nasienie zaczęło zjednywać im błogosławieństwo, zgodnie z obietnicą Bożą daną Abrahamowi. A co można powiedzieć o proroctwach zapowiadających, że cała ziemia będzie podlegać Jezusowi, panującemu nad nią z niebiańskiego królestwa?

25, 26. Z jaką kwestią sporną wiązała się według Objawienia nieprzyjaźń między Wężem a ‛nasieniem niewiasty’?

²⁵ W 12 rozdziale Objawienia znajdujemy proroczą wizję, która obrazowo przedstawia to Królestwo jako chłopca narodzonego w niebie. Władzę w tym Królestwie obejmuje obiecane Nasienie, któremu nadano tu tytuł Michał, co znaczy „Któż jest jak Bóg?” Udowadnia, że nikt nie ma prawa kwestionować słuszności zwierzchniej władzy Jehowy, i raz na zawsze strąca z nieba na ziemię „pradawnego węża”. Czytamy: „Zrzucony więc został wielki smok, pradawny wąż, nazywany Diabłem i Szatanem, który wprowadza w błąd całą zamieszkaną ziemię; zrzucony został na ziemię, a wraz z nim zostali zrzuceni jego aniołowie” (Objawienie 12:7-9).

²⁶ Wydarzenia te przynoszą ulgę niebiosom, lecz zarazem sprowadzają udrękę na ziemię. Rozlega się tryumfalny okrzyk: „Teraz nastało wybawienie i moc, i Królestwo naszego Boga oraz władza Jego Chrystusa”. A dalej napisano: „Dlatego rozweselcie się, niebiosa i wy, którzy w nich przebywacie! Biada ziemi i morzu, ponieważ Diabeł zstąpił do was w wielkim gniewie, wiedząc, że mało ma czasu!” (Objawienie 12:10, 12).

27. Kiedy się spełniło proroctwo o usunięciu Szatana z niebios? Skąd o tym wiemy?

²⁷ Czy można ustalić, kiedy miało się spełnić to proroctwo? Właśnie tego chcieli się dowiedzieć uczniowie, gdy pytali Jezusa o ‛znak jego obecności i zakończenia systemu rzeczy’ — o czym była mowa w rozdziale 10 (Mateusza 24:3). Jak się przekonaliśmy, istnieją niezbite dowody, iż obecność Jezusa jako władcy niebiańskiego Królestwa rozpoczęła się w roku 1914. Od tej pory faktycznie sprawdzają się słowa: „Biada ziemi”!

28, 29. Jakie wielkie zmiany na arenie światowej są jeszcze przed nami i co nas upewnia o ich bliskości?

²⁸ Zwróćmy jednak uwagę, że wzniesiony w niebiosach okrzyk zapowiada, iż Szatan „mało ma czasu”. A zatem proroctwo z Księgi Rodzaju 3:15 nieuchronnie zbliża się do punktu kulminacyjnego. Wiadomo już, kim jest wąż i jego nasienie, a kim niewiasta i jej nasienie. Temu ostatniemu ‛rozgnieciono piętę’, ale rana ta została zagojona. Już wkrótce Chrystus Jezus jako Król panujący z woli Boga zada miażdżący cios Szatanowi i jego nasieniu.

²⁹ Spowoduje to olbrzymie zmiany na arenie światowej. Wraz z Szatanem zostaną usunięci wszyscy ci, którzy okażą się jego nasieniem. Jak prorokował psalmista: „Jeszcze trochę, a nie będzie bezbożnego; spojrzysz na miejsce jego, a już go nie będzie” (Psalm 37:10, Bw). Cóż za radykalna zmiana! Spełnią się wtedy dalsze słowa psalmisty: „Lecz pokorni odziedziczą ziemię i rozkoszować się będą obfitym pokojem” (Psalm 37:11, Bw).

30. Dlaczego sceptykom powątpiewającym w natchnienie Biblii, a nawet w istnienie Boga, brak poczucia realizmu?

³⁰ W ten sposób „Książę Pokoju” w końcu zapewni ludzkości pokój, jak obiecała Biblia w Księdze Izajasza 9:5, 6 (Bw). W dzisiejszym sceptycznym świecie wielu uzna to za nierealne. Ale czy ludzie mają do zaproponowania jakieś inne wyjście? Skądże! Tymczasem obietnica ta została jasno wyrażona w Biblii, która jest niezawodnym Słowem Bożym. To raczej sceptykom brak trzeźwości sądu (Izajasza 55:8, 11). Ignorują Boga, z którego natchnienia powstała Biblia i który jest kimś jak najbardziej realnym.