„Nie mogę milczeć”

1. Dlaczego Jeremiasz i inni prorocy Jehowy nie milczeli?

„SŁUCHAJCIE słowa Jehowy”. Wezwanie to rozbrzmiewało na ulicach i placach Jerozolimy od 647 roku p.n.e. Prorok Boży nie ustawał — nawet gdy 40 lat później miasto zostało zniszczone, wciąż przekazywał tę zachętę (Jer. 2:4; 42:15). Wszechmocny Bóg posyłał proroków, by dać Żydom sposobność usłuchania Jego rad i okazania skruchy. Jak już wspomnieliśmy, Jeremiasz odegrał wśród tych proroków szczególną rolę. Powołując go na swego rzecznika, Jehowa mu polecił: „Wstań i powiedz im to wszystko, co ci nakazałem. Nie popadaj w przerażenie” (Jer. 1:17). Zadanie to nie należało do łatwych. Prorok znosił fizyczne i emocjonalne udręki, ale pomimo przeciwności odczuwał wewnętrzny przymus, by kontynuować swą działalność. Wyznał: „Moje serce jęczy we mnie. Nie mogę milczeć” (Jer. 4:19).

2, 3. (a) Pod jakim względem uczniowie Jezusa naśladowali Jeremiasza? (b) Dlaczego powinieneś wzorować się na Jeremiaszu?

² Swoim podejściem do otrzymanego zadania Jeremiasz dał wzór późniejszym sługom Jehowy (Jak. 5:10). Gdy wkrótce po dniu Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e. żydowscy przywódcy aresztowali Piotra i Jana i zakazali im głosić, ci odrzekli: „Nie możemy przestać mówić o tym, cośmy widzieli i słyszeli” (Dzieje 4:19, 20). Choć władcy ludu próbowali ich zastraszyć, wierni apostołowie nie zamierzali milczeć. Kiedy puszczono ich wolno, dalej głosili.

³ Czy postawa Piotra i Jana przebijająca ze słów zapisanych w Dziejach Apostolskich 4:20 nie przypomina ci żarliwości Jeremiasza? Czy jako sługa Jehowy występujący w Jego imieniu w obecnych dniach ostatnich z podobną determinacją myślisz: „Nie mogę milczeć”? Zobaczmy, jak wzorem Jeremiasza możemy zachować siły, by mimo pogarszających się warunków nieustannie głosić dobrą nowinę.

TRWAJ MIMO OBOJĘTNOŚCI LUDZI

4. Jaką postawę zajmowało wielu mieszkańców starożytnej Jerozolimy?

⁴ Zapewne jesteś przekonany, że obietnica Jehowy dotycząca cudownej przyszłości pod rządami Jego Syna to najlepsza nowina, jaką ludzie mogą usłyszeć. A jednak wielu reaguje dziś na nią tak jak Żydzi na orędzie głoszone przez Jeremiasza: „Jeśli chodzi o słowo, które wypowiedziałeś do nas w imieniu Jehowy, nie słuchamy cię” (Jer. 29:19; 44:16). Jeremiasz często spotykał się z tego rodzaju reakcją. Podobnie dzisiejsi słudzy Jehowy nieraz słyszą: „Mnie to nie interesuje”. Taka powszechna obojętność może osłabiać zapał. Co zrobić, jeśli zniechęcenie ogarnia nas samych lub członków naszego zboru?

5. (a) Jak Jeremiasz reagował na obojętność ludzi? (b) Dlaczego osoby obojętne na dobrą nowinę są w poważnym niebezpieczeństwie?

⁵ Zwróćmy uwagę, jakie nastawienie pomogło Jeremiaszowi stawić czoła powszechnej obojętności Judejczyków. We wczesnym okresie jego służby Jehowa dał mu wgląd w to, jaki wyrok zamierza wykonać na tym narodzie (odczytaj Jeremiasza 4:23-26). A zatem Jeremiasz dobrze wiedział, że życie tysięcy ludzi zależy od tego, czy usłuchają głoszonego przez niego orędzia. W podobnej sytuacji są ludzie żyjący obecnie, także mieszkańcy twojego terenu. Na temat dnia, w którym Bóg osądzi dzisiejszy niegodziwy świat, Jezus powiedział: „Przyjdzie (...) na wszystkich, którzy mieszkają na obliczu całej ziemi. Czuwajcie więc, cały czas błagając, żebyście zdołali ujść tego wszystkiego, co ma nastąpić, i stanąć przed Synem Człowieczym” (Łuk. 21:34-36). Słowa Jezusa wskazują, że osoby odrzucające dobrą nowinę znajdują się w poważnym niebezpieczeństwie.

6. Dlaczego powinieneś dalej głosić, nawet tym, którzy nie okazują zbytniego zainteresowania?

⁶ Natomiast ci, którzy słuchają głoszonego przez nas słowa Jehowy i pozytywnie na nie reagują, mogą zaznać bezcennych dobrodziejstw. Bóg daje ludziom szansę przeżycia zagłady i wejścia do nowego świata. Pod niejednym względem podobnie było w czasach Jeremiasza. Mieszkańcy Judy mogli uniknąć nadciągającego nieszczęścia (odczytaj Jeremiasza 26:2, 3). Aby im pomóc, Jeremiasz przez kilkadziesiąt lat ich zachęcał, by ‛posłuchali i zawrócili’ — by wzięli sobie do serca słowa prawdziwego Boga. Nie wiemy, ilu Judejczyków okazało skruchę i zmieniło swe życie pod wpływem działalności proroka. Ale niektórzy to uczynili, i tak samo jest dzisiaj. Ponieważ nieprzerwanie pełnimy służbę kaznodziejską, raz po raz się zdarza, że osoby niegdyś obojętne zmieniają swój stosunek do dobrej nowiny (zobacz ramkę „Obojętność może przerodzić się w zainteresowanie”, strona 184). Czyż nie jest to ważny powód, dla którego powinniśmy dalej gorliwie uczestniczyć w zbawczym dziele głoszenia?

BEZSKUTECZNE DZIAŁANIA PRZECIWNIKÓW

7. Jak wrogowie próbowali powstrzymać działalność Jeremiasza?

⁷ Pełniąc służbę, Jeremiasz był nieustannie narażony na ataki wrogów wymierzone przeciw niemu samemu i jego działalności. Fałszywi prorocy publicznie kwestionowali jego zapowiedzi (Jer. 14:13-16). Przechodnie na ulicy obrzucali go szyderstwami i wyzwiskami (Jer. 15:10). Niektórzy przeciwnicy szukali przebiegłych sposobów, by go zdyskredytować (Jer. 18:18). Inni za pomocą szeptanej propagandy starali się zniechęcić szczere osoby do głoszonych przez niego Bożych prawd (Lam. 3:61, 62). Ale jak wiemy, Jeremiasz nie dał za wygraną. Co mu pomogło?

8. Jak reagował Jeremiasz w obliczu narastającego sprzeciwu?

⁸ Główną bronią Jeremiasza w walce ze sprzeciwem było zaufanie do Jehowy. Powołując go na proroka, Bóg obiecał mu wsparcie i ochronę (odczytaj Jeremiasza 1:18, 19). Jeremiasz zaufał temu zapewnieniu i się nie zawiódł. Chociaż wrogowie wywierali na niego nacisk i stosowali coraz drastyczniejsze metody, przejawiał coraz większą odwagę, dzielność i wytrwałość. Zobaczmy, jak bardzo przydały mu się te przymioty.

9, 10. Jakie zdarzenia z życia Jeremiasza powinny cię zachęcić do przejawiania odwagi?

⁹ Pewnego razu wrogo nastawieni kapłani i prorocy zaprowadzili Jeremiasza przed książąt judzkich i zażądali jego śmierci. Czy ich groźby go sparaliżowały? W żadnym razie. Zdołał tak skutecznie odpowiedzieć na stawiane mu zarzuty, że wybronił się przed śmiercią (odczytaj Jeremiasza 26:11-16; Łuk. 21:12-15).

¹⁰ Jak pamiętamy, gdy dobitne orędzie głoszone przez Jeremiasza usłyszał kapłan Paszchur, kazał zakuć go w dyby. Następnego dnia go uwolnił, przypuszczalnie uznając, że zastraszony Jeremiasz będzie milczał. A tymczasem prorok, zapewne bardzo obolały, otwarcie przekazał mu wyrok Jehowy. Tak więc nawet tortury nie zamknęły Jeremiaszowi ust! (Jer. 20:1-6). Dlaczego? On sam wyjaśnił: „Jehowa był ze mną jak straszliwy mocarz. Dlatego moi prześladowcy się potkną i nie przemogą” (Jer. 20:11). Choć był atakowany przez zaciekłych przeciwników, nie stracił odwagi. Miał mocne podstawy, by ufać Jehowie — i podobnie jest z tobą.

11, 12. (a) Jak Jeremiasz wykazał się zdrowym rozsądkiem w obliczu sprzeciwu ze strony Chananiasza? (b) Jaką korzyść może przynieść ‛opanowanie się w obliczu zła’?

¹¹ Oczywiście Jeremiasz nie był fanatykiem. W kontaktach z wrogami kierował się zdrowym rozsądkiem. Wiedział, kiedy się wycofać. Rozważmy dla przykładu zdarzenie z Chananiaszem. Gdy ten fałszywy prorok publicznie zakwestionował Boże orędzie, Jeremiasz go skorygował i wyjaśnił, po czym można rozpoznać prawdziwego proroka. Rozzłoszczony Chananiasz zerwał z szyi Jeremiasza drewniane jarzmo symbolizujące zależność od Babilonu i je połamał. W tej sytuacji trudno było powiedzieć, do czego jeszcze mógł się posunąć. Co więc zrobił Jeremiasz? „Odszedł swoją drogą”. Nie dążył do konfrontacji. Później na polecenie Jehowy wrócił i przekazał Chananiaszowi Bożą zapowiedź, że Żydzi będą musieli służyć Babilończykom, a on poniesie śmierć (Jer. 28:1-17).

¹² Ta natchniona relacja wyraźnie pokazuje, że podczas głoszenia należy równoważyć odwagę zdrowym rozsądkiem. Jeżeli ktoś odrzuca biblijną argumentację i wpada w gniew, grożąc nawet użyciem siły, grzecznie się żegnamy i idziemy do następnego domu. Naszym celem nie jest prowadzenie zaciekłych sporów o dobrą nowinę. ‛Opanowanie się w obliczu zła’ otwiera drogę do porozmawiania z domownikiem w bardziej sprzyjających okolicznościach (odczytaj 2 Tymoteusza 2:23-25; Prz. 17:14).

„NIE LĘKAJ SIĘ”

13. Dlaczego Jehowa powiedział Jeremiaszowi, żeby się nie lękał, i z jakiego względu powinno nas to interesować?

¹³ W okresie poprzedzającym zburzenie Jerozolimy w 607 roku p.n.e. w mieście zapanowała przerażająca sytuacja, co odbiło się także na wiernych sługach Bożych. Rozumiemy więc, dlaczego Bóg powiedział Jeremiaszowi: „Nie lękaj się” (Jer. 1:8; Lam. 3:57). Te pokrzepiające słowa prorok miał przekazywać również innym chwalcom Jehowy (odczytaj Jeremiasza 46:27). Jak moglibyśmy odnieść to do siebie? Obecnie też żyjemy w niebezpiecznych czasach i niekiedy może nas ogarnąć strach. Czy usłuchamy wtedy Jehowy, który i do nas mówi: „Nie lękaj się”? Jak wykazaliśmy we wcześniejszych rozdziałach, Jeremiasz w ciężkich chwilach mógł liczyć na wsparcie od Boga. Przypomnijmy sobie pokrótce tamte wydarzenia i wyciągnijmy z nich dla siebie lekcję.

14, 15. (a) W jakim niebezpieczeństwie znalazł się Jeremiasz? (b) Jak Jehowa spełnił obietnicę, że będzie chronił proroka?

¹⁴ Gdy Babilończycy otoczyli Jerozolimę, w mieście zaczęły się wyczerpywać zapasy żywności. Wkrótce ludziom zajrzał w oczy głód (Jer. 37:21). Na domiar złego Jeremiasz trafił do miejsca, które mogło się stać jego grobem. Pod naciskiem książąt bojaźliwy król Sedekiasz zgodził się na wrzucenie proroka do głębokiej cysterny, w której zalegała gruba warstwa błota. Kiedy Jeremiasz zaczął się w nim pogrążać, z ludzkiego punktu widzenia mogło się wydawać, że już stamtąd nie wyjdzie. Gdybyś znalazł się w takiej sytuacji, czy nie byłbyś przerażony? (Jer. 38:4-6).

¹⁵ Jeremiasz był śmiertelnikiem jak każdy z nas, ale ufał Jehowie, który obiecał, że nigdy go nie opuści (odczytaj Jeremiasza 15:20, 21). I jak wiemy, Jehowa nagrodził go za to zaufanie. Pobudził Ebed-Melecha, by wbrew woli książąt ujął się za Jeremiaszem. Uzyskawszy pozwolenie króla, Ebed-Melech wyciągnął proroka z cysterny i w ten sposób uratował mu życie (Jer. 38:7-13).

16. Z jakich niebezpieczeństw Jehowa wyratował swych lojalnych sług?

¹⁶ Nie znaczy to jednak, że Jeremiaszowi nic więcej nie groziło. Kiedy Ebed-Melech wcześniej wstawiał się za nim u króla, stwierdził między innymi: „Umrze tam z głodu. Bo w mieście już nie ma chleba” (Jer. 38:9). Brak żywności był tak dotkliwy, że dochodziło nawet do kanibalizmu. Ale Jehowa po raz kolejny podjął działania na rzecz swego proroka. Poza tym polecił mu zapewnić Ebed-Melecha, że i on może liczyć na ocalenie (Jer. 39:16-18). Jeremiasz nie zapomniał o Bożej obietnicy: „Jestem z tobą, by cię wyzwolić” (Jer. 1:8). Mając po swojej stronie wszechmocnego Boga, ci dwaj wierni mężczyźni nie musieli się bać ani głodu, ani ludzi. Nie stracili życia w skazanym na zagładę mieście. Jaki płynie stąd wniosek? Jehowa obiecał ochronę i dotrzymał słowa (Jer. 40:1-4).

17. Dlaczego powinieneś zawierzyć obietnicy Jehowy, że On ochroni swych sług?

¹⁷ Obecnie żyjemy w okresie spełniania się proroctwa Jezusa o zakończeniu systemu rzeczy. Okres ten nieuchronnie zbliża się do punktu kulminacyjnego. W niedalekiej przyszłości pojawią się „znaki na słońcu i księżycu, i gwiazdach, a na ziemi udręczenie narodów nie znających wyjścia (...), podczas gdy ludzie będą mdleć ze strachu i w oczekiwaniu rzeczy przychodzących na zamieszkaną ziemię” (Łuk. 21:25, 26). Czas pokaże, jaką formę przybiorą te znaki i jak wielkie wzbudzą przerażenie. Ale bez względu na rozwój wypadków nie masz najmniejszego powodu, by wątpić, że Jehowa potrafi i pragnie ocalić swój lud — chociaż tych, którzy nie cieszą się Jego uznaniem, czeka zupełnie odmienny los (odczytaj Jeremiasza 8:20; 14:9). Nawet gdyby sytuacja Jego sług w jakimś momencie wydawała się tak beznadziejna, jakby tkwili na dnie wilgotnej, ciemnej cysterny, On będzie w stanie ich wyratować! Po raz kolejny spełnią się wtedy słowa, które Bóg skierował do Ebed-Melecha: „‚Bez wątpienia zgotuję ci ocalenie i nie padniesz od miecza; i zachowasz swą duszę jako łup, gdyż mi zaufałeś’ — brzmi wypowiedź Jehowy” (Jer. 39:18).

SŁOWA SKIEROWANE TAKŻE DO CIEBIE

18. (a) Jakie słowa zmieniły życie Jeremiasza? (b) Jak możesz odnieść do siebie Boże polecenie zanotowane w Jeremiasza 1:7?

¹⁸ „Do wszystkich, do których cię poślę, masz iść; i wszystko, co ci nakażę, masz mówić” (Jer. 1:7). Gdy Jeremiasz usłyszał to Boże polecenie, jego życie nieodwracalnie się zmieniło. Od tego momentu był bez reszty pochłonięty ogłaszaniem „słowa Jehowy”, na co wielokrotnie wskazuje spisana przez niego księga. W końcowym rozdziale prorok relacjonuje zdobycie Jerozolimy i uprowadzenie do niewoli ostatniego króla, Sedekiasza. A zatem Jeremiasz wypełnił swe zadanie — do samego końca niestrudzenie nauczał i zachęcał mieszkańców Judy, by usłuchali Jehowy.

19, 20. (a) Dlaczego służba Jeremiasza jest dla ciebie wzorem? (b) Jaki związek zachodzi między działalnością kaznodziejską a zaznawaniem radości? (c) Jak wpłynęło na ciebie rozważenie Księgi Jeremiasza i Lamentacji?

¹⁹ Między działalnością Jeremiasza a publiczną służbą kaznodziejską pełnioną obecnie przez Świadków Jehowy istnieje dużo podobieństw. Tak jak tamten prorok służysz prawdziwemu Bogu w rozstrzygającym okresie dziejów. Musisz poświęcać czas i siły na różne obowiązki, ale głoszenie dobrej nowiny jest zdecydowanie najważniejszą pracą, jaką możesz dziś wykonywać. Angażując się w nią, wychwalasz wielkie imię Boga i pokazujesz, że uznajesz Jego absolutne prawo do sprawowania zwierzchniej władzy we wszechświecie (odczytaj Lamentacje 5:19). Dowodzisz też głębokiej miłości do bliźnich, gdyż pomagasz im poznać Jehowę oraz Jego wymagania warunkujące dostąpienie życia (Jer. 25:3-6).

²⁰ Nawiązując do zadania zleconego mu przez Jehowę, Jeremiasz powiedział: „Słowo twoje staje się dla mnie radosnym uniesieniem i radością mego serca; bo jest nade mną wzywane twoje imię, Jehowo, Boże Zastępów” (Jer. 15:16). Takiej radości może zaznawać każdy, kogo serce pobudza do występowania w imieniu prawdziwego Boga. Masz więc istotny powód, by wzorem Jeremiasza nie ustawać w ogłaszaniu orędzia Jehowy.