Wprowadzenie do Dziejów Apostolskich

Ciekawe informacje:

• Dzieje Apostolskie opisują, jak w wyniku oddziaływania ducha świętego powstał zbór chrześcijański. Łukasz kontynuuje w nich relację, którą rozpoczął w swojej Ewangelii. Przedstawia ważne wydarzenia, które rozegrały się między 33 a mniej więcej 61 r. n.e., czyli w ciągu jakichś 28 lat. Pierwsze 12 rozdziałów dotyczy głównie działalności Piotra, a pozostałe 16 — Pawła.

• Łukasz skierował swoją Ewangelię i Dzieje Apostolskie do Teofila (Łk 1:3, 4; Dz 1:1). Teofil najwidoczniej był chrześcijaninem — już wcześniej „ustnie uczono” go o Jezusie Chrystusie i jego służbie (Łk 1:4, przyp.; zob. komentarz do Łk 1:3).

• Z Dziejów Apostolskich dowiadujemy się, że w Antiochii Syryjskiej ‛dzięki kierownictwu Bożemu po raz pierwszy nazwano uczniów chrześcijanami’ (Dz 11:26).

• Łukasz najwyraźniej został uczniem Jezusa jakiś czas po 33 r. n.e. Nie należał do grona apostołów, ale był z nimi blisko związany. Apostoł Paweł trzykrotnie wymienił go z imienia. Łukasz przez całe lata był wiernym współpracownikiem Pawła, który nazwał go „kochanym lekarzem” (Kol 4:14; 2Tm 4:11; Flm 24).

• W Dziejach Apostolskich wymieniono z imienia ok. 100 osób. Wspomniano też o jakichś 100 miejscach (m.in. o krajach, krainach, prowincjach, miastach i wyspach) w basenie Morza Śródziemnego. Dokładność sprawozdania Łukasza potwierdzają odkrycia archeologiczne. Na przykład w trakcie prac wykopaliskowych w Efezie odkryto świątynię Artemidy oraz starożytny teatr, w którym doszło do rozruchów w związku z działalnością apostoła Pawła (Dz 19:27-41). Odkryto też napisy poświadczające, że Łukasz poprawnie użył w odniesieniu do urzędników z Tesaloniki greckiego tytułu przetłumaczonego na „władcy miasta” (Dz 17:6, 8). Z kolei dwie inskrypcje znalezione na Malcie, jedna po łacinie, a druga po grecku, dowodzą, że również wobec Publiusza użył stosownego greckiego tytułu, oddanego jako „naczelnik wyspy” (Dz 28:7). Jeszcze inna inskrypcja poświadcza, że trafnie określił Galliona „prokonsulem Achai” (Dz 18:12).

• Dzieje Apostolskie, podobnie jak relacje ewangeliczne, potwierdzają autentyczność i natchnienie Pism Hebrajskich. Na przykład Piotr przytoczył dwa proroctwa zapisane przez króla Dawida, które spełniły się na zdrajcy Judaszu (Ps 69:25; 109:8; Dz 1:16, 20). A podczas Pięćdziesiątnicy oznajmił zdumionym tłumom, że na ich oczach spełnia się proroctwo Joela (Jl 2:28-32; Dz 2:16-21). Zdarzenia opisane w Dziejach Apostolskich pokazują, że również Filip, Jakub i Paweł nauczali na podstawie Pism Hebrajskich (Dz 8:28-35; 15:15-18; 26:22; 28:23, 25-27).