Książka, która wstrząsnęła światem

Książka: O powstawaniu gatunków. „Żadne inne dzieło oprócz Biblii nie wywiera na ludzi tak silnego wpływu” — oświadczył antropolog Ashley Montagu.

Autor: Karol Darwin, nazywany swego czasu „najniebezpieczniejszym człowiekiem w Anglii”.

Temat: teoria ewolucji. „Dobór naturalny”, „przeżywanie najlepiej przystosowanych” oraz „ewolucja” to słowa i wyrażenia, które na dobre zakorzeniły się w naszym języku. Ale czy wpływ tej teorii ograniczył się jedynie do języka?

KIEDY w roku 1859 Karol Darwin opublikował pracę O powstawaniu gatunków, wywołała ona zacięte dyskusje w kręgach naukowych i religijnych, a później także gospodarczych i społecznych.a Polemiki te trwają do dziś, mimo upływu 136 lat.

C. W. Grimes tak napisał o dziele Darwina: „Żadna inna książka nie wzbudziła wśród ludzi myślących tylu kontrowersji. Żaden inny temat w dziejach człowieka nie godził w tradycyjne wierzenia, nie zrewolucjonizował świata Natury, nie ukształtował ani nie skrystalizował myśli ludzkiej tak bardzo, jak Ewolucja” (A Story Outline of Evolution).

Darwin w gruncie rzeczy nie był twórcą teorii ewolucji, sięga ona bowiem korzeniami starożytnej Grecji. Kilku prekursorów ewolucjonizmu pojawiło się też w XVIII wieku. Utorowali drogę dziełu O powstawaniu gatunków, dzięki czemu mogło się ono spotkać z szerokim uznaniem.

Jednakże dopiero książka Darwina stała się podwaliną współczesnego ewolucjonizmu. Wstrząsnęła światem, gdyż sformułowana w niej teoria ewolucji nie tylko zainicjowała rewolucję w biologii, ale też z siłą huraganu uderzyła w podstawy społeczeństwa — religię, naukę, idee polityczne, ekonomię, życie społeczne, historię i przewidywania co do przyszłości.

Jakie są skutki ponadstuletniego oddziaływania na świat tej teorii? Jak wpływa ona na twoje życie? I co w ogóle można powiedzieć o jej spuściźnie? Kwestie te zostaną rozważone w następnych artykułach.

[Przypis]