Kto wymyślił krawat?

OD NASZEGO KORESPONDENTA W NIEMCZECH

NA CAŁYM świecie dzień w dzień zakłada je jakieś 600 milionów mężczyzn. Oczywiście mowa o krawatach, których przeciętny Niemiec ma około 20. Wiążąc krawat, niejeden poirytowany pan zadaje sobie pytanie: „Ciekawe, kto wymyślił coś takiego?” Skąd zatem wziął się krawat?

„Wymyślenie” krawata dumnie przypisuje sobie belgijskie miasto Steenkerke. W roku 1692 stacjonujące tam wojska francuskie zostały niespodziewanie zaatakowane przez oddziały angielskie. Według niemieckiej gazety Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung „[francuscy] oficerowie nie zdążyli się odpowiednio ubrać. Jedynie luźno zawiązali wokół szyi szarfy od munduru i przewlekli ich końcówki przez dziurki od guzików w żakietach. Tak oto pojawiła się pierwotna forma krawata”.

Jednakże ów nowatorski element żołnierskiego stroju nie był zupełną rewelacją. Znawcy historii krawata twierdzą bowiem, iż wiele stuleci wcześniej wojownicy chińskiego cesarza Czenga (Szy Huang Ti) nosili na szyi paski tkaniny, które wskazywały ich rangę.

Najsłynniejsze jednak były chyba szarfy Chorwatów walczących po stronie króla Francji Ludwika XIV. Podczas zwycięskiego pochodu w Paryżu tak się spodobały Francuzom, iż nadali im nazwę cravates (od Cravate — Chorwat) i sami zaczęli je nosić. „Od tamtej pory”, podaje wspomniana gazeta, „nastała moda na krawaty, chociaż po raz pierwszy węzeł na szarfie zrobili żołnierze ze Steenkerke”.

W okresie rewolucji francuskiej (1789-1799) po kolorze „chorwatki”, czyli szarfy okalającej szyję, rozpoznawano orientację polityczną jej właściciela. W XIX wieku ten element ubioru „odkryli” europejscy eleganci. Z wojska i świata polityki krawat trafił wówczas do męskiej garderoby. Dzisiaj w większości społeczeństw jest nie tylko ogólnie przyjęty, lecz w pewnych okolicznościach wręcz wymagany.

[Prawa własności do ilustracji, strona 31]

Historic Costume in Pictures/​Dover Publications, Inc., New York