EZEQUIEL

1 Noqaqa 30 watapi, phishqa kaj pʼunchaypi, tawa kaj killapi presos apasqa kajkunawan khuska kasharqani,+ Kebar mayu kantupi.+ Chaypi kashajtiytaj cielos kicharikorqanku, Diostaj mosqoykunapi jina rikuchiwarqa. 2 Chay killaj phishqa kaj pʼunchayninpajqa, rey Joaquín+ preso apasqa kasqanmanta phishqa wataña karqa. 3 Sacerdote* Buzijpa wawan Ezequielqa,* caldeospa+ jallpʼankupi, Kebar mayu kantupi Jehová Diospa parlasqanta uyarerqa. Chaypi payqa Jehová Diospa atiyninta japʼerqa.+

4 Qhawashajtillay norte ladomanta* uj muyoj wayrata+ jamojta rikorqani. Chantá rikorqani uj jatun phuyuta, muyuyninpitaj nina sinchʼita kʼancharisharqa.*+ Chay nina chaupipitaj kʼancharishaj metal* kasharqa.+ 5 Chay nina chaupipeqa tawa kausajkunaman rijchʼakojkuna kasharqanku,+ tukuyninkutaj runaman rijchʼakorqanku. 6 Sapa ujninkoqa karqanku tawa uyasniyoj, tawa lijrasniyoj.*+ 7 Paykunaqa cheqan chakisniyoj karqanku, chaki plantasninkutaj waka uñaj chakisnin jina karqa. Chay chakisninkoqa lluskʼachasqa cobre jina lliphipirisharqanku.+ 8 Paykunaqa tawantin ladosninkupi, lijrasninku urapi runa makisniyoj karqanku. Tawantinkutaj uyasniyoj, lijrasniyoj karqanku. 9 Lijrasninkoqa purajmanta tinkunakusharqanku. Paykunaqa rishaspa mana kutirejchu kanku,* sapa uj ñaupajllamanpuni rej kanku.+

10 Chay tawantinkojta uyasninkoqa kay jina karqanku: ñaupajpi kajqa runa uya karqa, paña ladopi kajqa león+ uya karqa, lloqʼe ladopi kajqa toro+ uya karqa, wasa ladopi kajtaj águila+ uya+ karqa. 11 Ajina karqa uyasninkoqa. Paykunaj lijrasninkoqa pataman aysarisqa kasharqa. Sapa ujpata iskay lijrasninkoqa tinkunakoj, iskay lijrasninkutaj cuerponkuta qhataykoj.+

12 Sapa ujninku ñaupajllamanpuni rej kanku, maymanchus espíritu* pusaj chayman.+ Rillajpuni kanku mana kutirispa. 13 Chay kausajkunaqa kʼajashaj nina brasasman rijchʼakorqanku. Chay kausajkunaj chaupinkupeqa uj ima ñaupajmantaj qhepamantaj kuyusharqa, kʼancharishaj antorchas jina. Nina ukhumantataj rayos llojsimusharqa.+ 14 Chay kausajkunaqa rayos jinapuni rejtaj jamojtaj kanku.

15 Chay tawa uyasniyoj kausajkunata qhawashaspaqa, sapa uj kausajpa ladonpi pampapi uj ruedata rikorqani.+ 16 Ruedasnenqa crisólito rumimantapis ruwasqa kankuman jina kʼancharisharqa. Tawantin ruedasqa kikinkamalla kaspa jinarqanku. Chay ruedasqa, uj ruedapis waj ruedaj ukhunpi ruwasqa kashanman jina karqa.* 17 Rishaspataj tawantin ladosman rillajpuni kanku mana kutirispa. 18 Ruedasninpa sayaynenqa tʼukunapaj jina karqa. Chay tawantin ruedaspa muyuynintaj ñawiswan juntʼa karqa.+ 19 Chay kausajkuna purejtinku chay ruedaspis paykunawan khuska purillajtaj kanku. Chay kausajkuna pampamanta pataman oqharikojtinku, chay ruedaspis oqharikullajtaj kanku.+ 20 Paykunaqa maymanchus espíritu pusaj chayman rej kanku, chay espíritu mayman rejtinpis. Paykunawan khuska ruedaspis oqharikoj kanku, imaraykuchus chay kausajkunapi kaj espiritullataj* chay ruedaspipis kasharqa. 21 Paykuna purejtinku chay ruedaspis purillajtaj kanku, paykuna sayajtinku chay ruedaspis sayallajtaj kanku, paykuna pampamanta pataman oqharikojtinku, chay ruedaspis paykunawan khuska oqharikullajtaj kanku, imaraykuchus chay kausajkunapi kaj espiritullataj chay ruedaspipis kasharqa.

22 Chay kausajkunaj umanku patapi uj pampa kasharqa chhullunka jina kʼancharishaj, tʼukunataj karqa. Chaytaj umasninku patapi kasharqa.+ 23 Chay pampa urapitaj kausajkunaj lijrasninkoqa cheqan sayasqa kasharqanku,* purajmanta qhawanasqas. Sapa ujninkoqa iskay lijrasninkuwan cuerponkoj uj ladonta qhatakoj kanku, iskaywantaj ujnin ladonta qhatakoj kanku. 24 Chantá lijrasninpa sonasqanta uyarerqani, chay sonasqanqa karqa ashkha yakuspa sonasqan jina, Tukuy Atiyniyojpa sonaynin jina.+ Paykuna purejtinkutaj may chhika soldadospis purishankuman jina uyarikorqa. Paykunaqa sayaspa lijrasninkuta uraykuchej kanku.

25 Chay pampa patamantaqa uj parlay uyarikorqa, mayqenchus umasninku patapi kasharqa chaymanta. (Paykunaqa sayaspa lijrasninkuta uraykuchej kanku). 26 Chay umasninku patapi kasharqa chay pampa patapi, uj ima kasharqa, zafiro rumi jina,+ kamachina tiyanaman rijchʼakojtaj.+ Chay kamachina tiyanapitaj pichá uj runaman rijchʼakoj tiyasqa kasharqa.+ 27 Chantá kʼancharishaj metalta jina lliphipirishajta+ rikorqani, cinturanman rijchʼakorqa chaymanta pataman nina jina llojsimusharqa. Cinturanmanta uramantaj imatachá ninaman rijchʼakojta rikorqani.+ Payqa kʼanchaywan muyurisqa kasharqa. 28 Chay kʼanchayqa para diapi phuyuspi rikhurej kʼuychi+ jina* karqa. Ajina karqa chay muyuyninpi kaj kʼanchayqa. Jehová Diospa jatun kayninmantaj rijchʼakorqa.+ Chayta rikuspa pampakama kʼumuykukorqani, uj parlaytataj uyarerqani.

2 Chantá pay niwarqa: “Runaj wawan,* sayariy qanwan parlanaypaj”,+ nispa. 2 Pay parlashawajtin Diospa espiritun noqaman yaykuwarqa. Chaytaj sayarichiwarqa,+ pichus noqawan parlasharqa chayta uyarinaypaj.

3 Payqa niwarqa: “Runaj wawan, qantaqa Israel nacionman kachashayki,+ contraypi oqharikoj chay mana kasukoj nacionesman.+ Paykunapis, ñaupa tatasninkupis kunan pʼunchaykama leyesniyta pʼakishanku.+ 4 Noqaqa mana uyarikoj wawasman kachashayki, kʼullu* sonqoyojkunaman.+ Paykunamanqa niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin’, nispa. 5 Paykuna uyarisuchunkupis amapis, chaypi yachanqanku paykuna ukhupi uj profeta* kasqanta.+ Paykunaqa contrayta oqharikoj runas kanku.+

6 ”Qantajrí runaj wawan, ama paykunata manchachikuychu,+ nitaj parlasqankutapis manchachikuychu. Khishkaswan muyurisqa kaspapis,*+ alacranes chaupipi tiyakuspapis, ama paykunata manchachikuychu. Ama parlasqankuta uyarispa mancharikuychu,+ nitaj uyankuta rikuspapis manchariywan kharkatiychu,+ imaraykuchus paykunaqa contraypi oqharikoj runas kanku. 7 Paykunaman nisqasniyta willay, uyarisuchunkupis amapis, imaraykuchus paykunaqa contraypi oqharikoj runas kanku.+

8 ”Qantajrí runaj wawan, uyariway imatachus nisusqayta. Ama noqaj contrayta oqharikuychu, contrayta oqharikoj runas jinaqa. Simiykita kichariy, imatachus qosusqaytataj mikhuy”,+ nispa.

9 Qhawarispataj uj makita rikorqani, noqa ladoman aysarisqata.+ Chay makipeqa kasharqa qhelqasqa kʼuyuna libro.*+ 10 Paytaj chay librota ñaupaqeypi kʼuyurarqa, chay kʼuyuna libroqa puraj ladonpi qhelqasqa kasharqa.+ Chaypeqa qhelqasqa kasharqa llakiy takiykuna, llakiykuna, ay ay niykuna ima.+

3 Chantá pay niwarqa: “Runaj wawan, imachus ñaupaqeykipi kashan chayta mikhuy.* Kay kʼuyuna librota* mikhuykuy, chantá Israel nacionmanta kajkunaman willamuy”,+ nispa.

2 Chayrayku simiyta kicharerqani, paytaj chay kʼuyuna librota mikhuchiwarqa. 3 Chantá nillawarqataj: “Runaj wawan, qoshayki chay kʼuyuna librota mikhuykuy, chaywan wijsaykita juntʼaykuchiy”, nispa. Ajinapi noqaqa chay librota mikhuyta qallarerqani, simiypitaj miskʼi jina miskʼipuni karqa.+

4 Chantá niwarqa: “Runaj wawan, Israel nacionmanta kajkuna maypichus kashanku chayman riy, noqaj nisqasniytataj willamuy. 5 Noqaqa manamin mana rejsisqa parlayniyoj llajtamanchu kachashayki, nitaj mana entiendey atina parlayniyojmanchu, manachayqa Israel nacionman kachashayki. 6 Noqaqa manamin mana rejsisqa parlayniyoj ashkha llajtasmanchu kachashayki, nitaj mana entiendey atina parlayniyojkunamanchu. Paykunaj parlasqankutaqa mana entiendewajchu. Sichus paykunaman kachaykiman chaypis, paykunaqa uyarisunkuman.+ 7 Jinapis Israel nacionmanta kajkunaqa mana uyarisuyta munanqankuchu, imaraykuchus paykunaqa mana uyariyta munawankuchu.+ Israelitasqa tukuyninku tʼuru umas kanku, kʼullu* sonqostaj.+ 8 Qhaway, noqaqa paykunata jina mana uyarikojman tukuchiyki,* frenteykitapis paykunaj frentenkuta jina duroyachini.+ 9 Frenteykitaqa diamanteman jina tukuchini, rumimantapis aswan duroman.+ Ama paykunata manchachikuychu, nitaj uyankuta rikuspapis manchariywan kharkatiychu,+ imaraykuchus paykunaqa contraypi oqharikoj runas kanku”, nispa.

10 Chantá pay niwarqa: “Runaj wawan, kay tukuy nisusqayta uyariway, sonqoykipitaj japʼikuy. 11 Llajtaykimanta presos apasqa kajkuna maypichus kashanku chayman riy,+ paykunawantaj parlamuy. Paykuna uyarisuchunkupis amapis, qanqa kayta niy:+ ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin’, nispa”.

12 Chantá uj espíritu* apawarqa,+ qhepaypitaj uyarerqani uj sinchʼi parlayta, nerqataj: “Jehová Diospa jatun kaynin alabasqa kachun, maypichus tiyakun chaymantapacha”, nispa. 13 Chantá uyarerqani chay kausajkunaj lijrasninku* tinkunakuspa sonasqanta.+ Chaytawan khuskataj uyarerqani ruedaspa sonasqanta,+ uj sinchʼi sonaytawan. 14 Jinapi espiritoqa oqharispa apawarqa. Noqataj may llakisqa, phiñasqataj rerqani. Jehová Diospa espiritonqa noqapi sinchʼita trabajasharqa. 15 Ajinapi noqaqa Tel-Abibman rerqani, Kebar mayu kantuman,+ maypichus presos apasqa kajkuna kasharqanku chayman. Paykuna tiyakusharqanku chaypitaj quedakorqani. Chaypi paykunawan kashaspa qanchis pʼunchayta uma muyusqa kasharqani.+

16 Chay qanchis pʼunchay pasayta Jehová Diosqa kayta niwarqa:

17 “Runaj wawan, qanta churayki Israel nacionpata qhawajnin* kanaykipaj.+ Imatachus nisqayta uyarispaqa, sutiypi paykunata kʼaminki.+ 18 Sichus uj sajra runata nisaj ‘qanqa wañunkipuni’ nispa chayqa, qantaj mana chayta willankichu, nitaj chay sajra runata kʼamispa reparachinkichu chay sajra ruwayninta saqespa kausanallanpajpuni chayqa,+ chay sajra runaqa juchanrayku wañonqa,+ chay runaj wañuyninmantataj qanmanta cuentata mañasqayki.*+ 19 Sichus chay sajra runata kʼamispa reparachinki, paytaj chay sajra ruwayninta, chay sajra kausaynintapis mana saqenqachu chayqa, payqa juchanrayku wañonqa. Qantajrí kausayniykita salvanki.+ 20 Sichus uj cheqan runa, cheqan kausayninta saqespa sajra kajta ruwanman chayqa, noqa payta urmachisaj ñaupaqenman uj imata churaspa, paytaj wañonqa.+ Sichus qan payta kʼamispa mana reparachinkichu chayqa, pay juchanrayku wañonqa, cheqan kausaynintaj mana yuyarisqachu kanqa. Noqatajrí paypa wañuyninmanta cuentata mañasqayki.*+ 21 Jinapis sichus chay cheqan kausayniyoj runata kʼaminki manaña juchallikunanpaj, paytaj manaña juchallikonqachu chayqa, payqa chay kʼamisqaykirayku kausallanqapuni.+ Qanpis kausayniykita salvanki”, nispa.

22 Chay lugarpi kashajtiy, Jehová Diospa atiynin* jamuwarqa, paytaj niwarqa: “Sayarikuy, uj pampaman riy, chaypi qanwan parlasaj”, nispa. 23 Ajinapi sayarispa uj pampaman rerqani. Chaypitaj Jehová Diospa jatun kaynin kashasqa.+ Chay jatun kaynenqa Kebar mayu kantupi+ rikorqani chayman rijchʼakorqa. Chantá pampakama kʼumuykukorqani. 24 Chaymanta Diospa espiritun noqaman yaykuwarqa, sayarichiwarqataj.+ Chantá Dios noqawan parlarqa, niwarqataj:

“Rispa wasiykipi wisqʼaykakamuy. 25 Runaj wawan, qantaqa mana llojsinaykipaj, nitaj paykunawan khuska kanaykipaj waskhaswan wataykusonqanku. 26 Noqaqa qalluykita simiykiman* kʼaskaykuchisaj, ajinapi qanqa opayapunki, manataj paykunata cheqanyachiyta atinkichu, imaraykuchus paykunaqa contraypi oqharikoj runas kanku. 27 Noqa qanwan parlasaj chaypachaqa, simiykita kicharisaj, qantaj paykunaman ninki:+ ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin’, nispa. Pichus uyarisuyta munajqa uyarisuchun.+ Pichus mana uyarisuyta munajtajrí, ama uyarisuchunchu, imaraykuchus paykunaqa contraypi oqharikoj runas kanku.+

4 ”Qantajrí runaj wawan, uj ladrillota oqharispa ñaupaqeykiman churay. Chaypeqa Jerusalén llajtata dibujay. 2 Chaytataj cercaykuy,+ perqawantaj muyuykuchiy.+ Chaynejpi uj jallpʼa lomata ruway chay llajtawan maqanakunapaj,+ chantá toldo wasista* sayarichiy chay llajtaj contranpi maqanakunapaj, perqasta thuñinapaj llasa kʼulluswantaj muyuykuchiy.+ 3 Chantá uj fierro planchata oqharispa fierro perqata jina churay qanmanta llajtata tʼaqananpaj. Chantá chay llajtata qhawallaypuni, cercasqataj kanqa, chay llajtataqa qan cercaykunki. Chaytaj uj señal kanqa Israel nacionmanta kajkunapaj.+

4 ”Chantá qanqa lloqʼe ladomanta siriykuy* Israel nacionmanta kajkunaj juchankutaj pataykipi kanqa.+ Mashkha diastachus chay ladomanta sirisqa kanki, chay chhika unayta paykunaj juchanku pataykipi kanqa. 5 Noqa chayta ruwachisqayki 390 diasta, paykuna mashkha watastachus juchallikusqankuman jina.+ Qanmin Israel nacionmanta kajkunaj juchankuta apanki. 6 Chaytaqa juntʼanayki tiyan.

”Chantá watejmanta siriykullankitaj, kay kutipitaj paña ladomanta siriykunki, Judá nacionmanta+ kajkunaj juchankutaj pataykipi kanqa 40 diasta. Sapa watamanta uj diata, sapa watamanta uj diata, noqa chayta kamachiyki. 7 Chantá Jerusalén cercasqa kasqanta qhawariy,+ maki mangaykita qʼempiykukuspataj chay llajtaj contranpi profeta jina willay.

8 ”Qhaway, noqaqa waskhaswan wataykusqayki ama kutirispa uj ladomanta siriykunaykipaj. May ladomantachus sirisqa kashanki, chay ladollamanta kanayki tiyan maykʼajkamachus chay llajta cercasqa kanqa, chay pʼunchaykuna juntʼakunankama.

9 ”Chantá uj fuenteman churaykunki trigota, granota,* habasta, lentejasta, mijota, espeltata ima, chaywantaj tʼantata ruwanki. Chay tʼantataqa uj ladomanta sirisqa kashaspa 390 diasta mikhunki.+ 10 Mikhunaykipajqa 20 siclosta* pesanki, chaytataj sapa día mikhunki kikin horasllapipuni.

11 ”Yakutapis midisqata tomanki, khuskan litrota jina.* Chaytataj sapa día tomanki kikin horasllapipuni.

12 ”Chay tʼantataqa mikhunki imaynatachus granomanta muyu tʼantata mikhuwaj ajinata. Chay tʼantataqa paykunaj rikunankuta chayachinki runaj chʼaki akanwan* enqhaspa”. 13 Chantá Jehová Dios niwarqa: “Ajinata israelitasqa chʼichipaj qhawasqa tʼantankuta mikhonqanku. Chayta ruwanqanku may nacionesmanchus noqa chʼeqerachisaj* chay naciones ukhupi”,+ nispa.

14 Noqataj nerqani: “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosníy, chaytaqa ama mañawaychu ari. Joven kasqaymantapacha kunankama, manapuni chʼichichakorqanichu wañusqalla rikhurej chayri mitharasqa* rikhurej animalespa aychankuta mikhuspa,+ nillataj simiymanqa churaykorqanichu chʼichipaj qhawasqa aychata”,*+ nispa.

15 Chantá pay niwarqa: “Ya, jina kajtenqa runa akawan enqhaspa tʼantaykita chayachinaykimantaqa waka akawan enqhaspa chayachinki”, nispa. 16 Chaymantataj niwarqa: “Runaj wawan, noqaqa manaña Jerusalenman mikhunata yaykuchisajchu.*+ Runasqa llakiywan mikhonqanku pesaspa partisqa tʼantata,+ midisqa yakutapis manchay mancharisqa tomanqanku.+ 17 Chayqa ajina kanqa tʼantankupis yakunkupis pisejtin, paykunapura tʼukuspa qhawanakunankupaj, ajinamantataj juchankurayku llakiywan tukukunankupaj.

5 ”Runaj wawan, uj afilasqa espadawan chujchaykita, barbaykitawan* rasurakuy, uj navajawanpis rasurakushawaj jina. Chay rasurakusqayki pelotataj uj balanzapi pesay, kinsamantaj tʼaqay. 2 Chay cercasqayki días juntʼakusqantawan,+ chay tʼaqasqayki pelomanta ujnin parteta llajta ukhupi ninawan ruphaykuchinki. Chantá chay ujnin parteta oqharispa espadawan kʼuturanki llajtaj tukuy muyuyninpi.+ Chay ujnin partetataj wayraman qhallanki,* noqataj uj espadata jallchʼananmanta orqhosaj qhepanta qhatiykunaypaj.+

3 ”Chantapis uj chhika chujchata ropaykej kantunman maytʼuykuy. 4 Chantá uj chhika chujchatawan oqhariy, chaytataj ninaman choqaykuspa ruphaykuchiy. Chay ninataj Israel nacionmanta kajkunata tukuyninkuta ruphaykonqa.+

5 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Kaymin Jerusalenqa. Kay llajtataqa nacionespa chaupinkuman churani, suyuswan muyurisqata. 6 Payqa leyesniypa, kamachiykunasniypa contranpi oqharikun. Payqa muyuyninpi kaj nacionesmanta, muyuyninpi kaj llajtasmanta ima, aswan sajra imastaraj ruwarqa.+ Imaraykuchus chay llajtapi tiyakojkunaqa leyesniyta qhesacharqanku, nitaj kamachisqayman jinachu purerqanku’, nispa.

7 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Qankunaqa muyuyniykichejpi kaj nacionesmanta aswan mana allinraj karqankichej, mana kamachisqasniyman jinachu purerqankichej, nitaj leyesniytapis juntʼarqankichejchu, astawanqa muyuyniykichejpi kaj nacionespa leyesninkuman jina kausarqankichej.+ 8 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Llajta, kaypi kashani qanpa contraykipi,+ noqa kikin castigasqayki nacionespa ñaupaqenkupi.+ 9 Tukuy millay imasta ruwasqaykirayku, ni jaykʼaj ruwasqayta qanwan ruwasaj, chaytataj manaña jaykʼajpis ruwasajchu.+

10 ”’”Qankuna ukhupi wakin tatasqa wawasninkuta mikhuykakaponqanku,+ wakin wawaspis tatasninkuta mikhuykakaponqanku. Noqaqa qankunata castigasqaykichej, puchojkunatataj tukuy ladosman* chʼeqerachisqaykichej”,*+ nispa’.

11 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Kausayniyrayku jurani: Temployta tukuy millay santosniykiwan juntʼaykuchisqaykirayku, tukuy millay imastataj ruwasqaykirayku,+ noqapis qanta qhesachayki. Qanta qhawarispaqa mana llakikusajchu, nitaj khuyakusqaykichu.+ 12 Qanmanta uj grupo runasqa onqoywan chayri yarqhaywan chaupiykipi wañonqanku. Uj grupo runastaj muyuyniykipi espadawan wañuchisqa kanqanku.+ Paykunamanta puchojkunatataj tukuy ladosman* chʼeqerachisaj. Noqaqa uj espadata jallchʼananmanta orqhosaj qhepankuta qhatiykunaypaj.+ 13 Chantá phiñakuyneyqa tukukaponqa, paykunaj contrankupi rabiaypis chinkaponqa, noqataj sonqo juntʼasqa kasaj.+ Paykunaj contrankupi phiñakuyniyta kachaykuyta tukusqaytawan, paykuna yachanqanku noqa Jehová Dios parlamusqayta. Noqaqa munani noqallata yupaychanawankuta.+

14 ”’Noqaqa chʼin lugarman tukuchisqayki, qayllaykipi kaj nacionespa burlakunankuman, chaytaqa ruwasaj chayninta pasajkunaj rikunankuta.+ 15 Maypachachus noqa castigasqayki phiñakuywan, rabiawan,+ sinchʼi castigoswantaj chaypacha, wajkunaj burlakunankuman tukunki, pisipaj qhawasqataj kanki. Imachus qanta pasasusqanqa wajkuna mana chayta ruwanankupaj kanqa, muyuyniykipi kaj nacionestaj manchachikunankupaj. Noqa Jehová Diosmin chayta nini.

16 ”’Paykunata tukuchinaypajqa yarqhayta kachaykamusaj wañuchej flechasta jina. Noqaj kachaykamusqay flechasqa paykunata tukurparichenqa.+ Yarqhayqa aswan sinchʼi kanqa, mikhunata mana llajtaman yaykuchejtiy.*+ 17 Qankunaman kachaykamusqaykichej yarqhayta, phiña animalestawan,+ chaytaj mana wawasniyojta saqesonqachej. Qankunataqa onqoywan espadawan wañuchisonqachej.+ Noqa Jehová Diosmin chayta nini’, nispa”.

6 Watejmanta Jehová Diosqa niwarqa: 2 “Runaj wawan, Israel orqos ladota qhawariy, contrankupitaj profeta jina willay. 3 Kaytataj ninayki tiyan: ‘Israel orqos, Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diospa nisqanta uyariychej. Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa orqosman, lomasman, correshaj yakusman, wayqʼosman ima kayta nin: “Qhawaychej, contraykichejpi uj espadata apachimusaj, pata lugaresniykichejtataj tukuchisaj. 4 Altaresniykichejqa phirisqa kanqanku, incienso altaresniykichejpis tʼunasqa kanqanku.+ Noqaqa wañusqasniykichejta chay millay santosniykichejpa* ñaupaqenman choqasaj.+ 5 Noqaqa Israelmanta kajkunaj ayasninkuta* chay millay santosninkoj ñaupaqenman choqasaj, tullusninkutataj chay altaresninkoj muyuyninman choqarasaj.+ 6 Maykunapichus tiyakunku chay tukuy llajtas tukuchisqa kanqanku,+ pata lugarespis phirisqa kanqanku, chʼinpachataj qhepakonqanku.+ Altaresninkoqa phirisqas, tʼunasqastaj kanqanku, millay santosninkoqa chinkachisqa kanqanku, incienso altaresninkupis tʼunasqa kanqanku, ruwasqasninkupis chinkachisqa kanqanku. 7 Qankuna chaupipi ashkha wañusqas wijchʼurayanqanku.+ Chaypi qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta.+

8 ”’”Jinapis puchojkunataqa saqellasaj, imaraykuchus qankunamanta wakenqa espadamanta ayqekunkichej naciones ukhupi kashaspa, suyuspi chʼeqerachisqa* kashaspa.+ 9 Chay ayqekojkunaqa noqamanta yuyarikonqanku, mayqen nacionesmanchus presos apasqa kanqanku chaypi.+ Paykunaqa chaypi reparanqanku mayta llakichiwasqankuta, chay wasanchaj sonqonkuwan* noqamanta karunchakuspa,+ chay millay santosninkuta ñawisninkuwan mayta munapayaspa ima.+ Paykunaqa mayta pʼenqakonqanku, millachikonqankutaj tukuy sajra imasta ruwasqankumanta, millay imasta ruwasqankumantapis.+ 10 Paykunaqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta, ñakʼariykunata apachimunayta nispataj mana qhasitachu parlasqayta”’.+

11 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Makisniykiwan tʼajllakuy, chakisniykiwantaj pampata sonachiy. Sinchʼita llakikuy Israel nacionmanta kajkuna tukuy sajra imasta ruwasqankumanta, millay imasta ruwasqankumanta ima. Imaraykuchus paykunaqa espadawan wañuchisqa kanqanku, yarqhaywan, onqoywan ima.+ 12 Karupi kajqa onqoywan wañonqa, qayllapi kajqa espadawan wañonqa, kay imasmanta kausashaj ayqekojtaj yarqhaywan wañonqa. Paykunaj contrankupi tukuy phiñakuyniyta apachimusaj.+ 13 Paykunaqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta.+ Chaytaqa yachanqanku wañusqasninku wijchʼurayashajtinku millay santosninku chaupipi,+ altaresninkoj muyuyninpi, tukuynin jatuchaj lomaspi, tukuynin orqo puntaspi, tukuynin ramarara sachʼa uraspi, jatuchaj sachʼaspa ramasninku urapi wijchʼurayashajtinku, maypichus millay santosninkuta mana phiñachinankupaj sumaj qʼapashaj jaywanasta jaywarqanku chaypi.+ 14 Noqaqa paykunaj contrankupi makiyta oqharisaj, jallpʼatataj chʼinpachata saqesaj. Maykunapichus paykuna tiyakunku chay tukuy lugaresqa chʼinpacha qhepakonqanku, Diblá qayllapi kaj chʼin jallpʼamantapis aswan chʼinraj kanqanku. Chaypi paykunaqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta’, nispa”.

7 Jehová Diosqa watejmanta nillawarqataj: 2 “Runaj wawan, Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin Israel jallpʼaman: ‘Tukukoyqa chayamun, tukukoyqa kay jallpʼaj tawantin kʼuchusninman chayamun. 3 Kunanqa tukukuy chayamusunki, noqataj phiñakuyniyta contraykipi kachaykamusaj, kausasqaykiman jina juzgasqayki, tukuy millay imasta ruwasqaykimantataj cuentata mañasqayki. 4 Qanta qhawarispaqa mana llakikusajchu, nitaj khuyakusqaykichu.+ Qanmanqa kausasqaykiman jina qopusqayki, millay imasta ruwasqaykiman jinataj ñakʼarinki.+ Ajinamanta qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta’,+ nispa.

5 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Qhaway, uj ñakʼariy jamushan, chay ñakʼariy jinaqa mana waj kanchu.+ 6 Tukukoyqa jamushanña. Tukukoyqa jamonqa, contraykipitaj sayaykonqa.* Qhaway, jamushanña. 7 Nacionpi tiyakoj, qanman tocasunki. Chay tiempoqa chayamushanña, qayllapiña chay pʼunchayqa.+ Orqospeqa manchariywan qhapariylla tiyan kusiywan qhapariy kananmantaqa.

8 ”’Tumpamantawan noqaqa rabiayta contraykipi kachaykamusaj,+ tukuy phiñakuyniyta contraykipi apachimusaj,+ kausasqaykiman jina juzgasqayki, tukuy millay imasta ruwasqaykimantataj cuentata mañasqayki. 9 Qanta qhawarispaqa mana llakikusajchu, nitaj khuyakusqaykichu.+ Qanmanqa kausasqaykiman jina qopusqayki, millay imasta ruwasqaykiman jinataj ñakʼarinki. Ajinamanta yachankichej noqa Jehová Dios qankunata castigashasqayta.+

10 ”’Qhaway, chay pʼunchay jamushanña, qayllapiña kashan.+ Qanman tocasunki,* castiganaypaj varaqa listoña kashan, enemigoj jatunchakusqanqa wiñanña. 11 Sajra imasta ruwasqaykirayku varaqa, mana khuyarispa seqʼosonqa.+ Ni qan, ni qhapaj kayniyki, ni runasniyki, ni jatunpaj qhawasqa kasqaykipis kallanqapunichu. 12 Uj tiempo jamonqa, chay día chayamonqa. Rantikojqa ama kusikuchunchu, vendejpis ama llakikuchunchu, imaraykuchus phiñakuy tiyan chay tukuy runaspa contrankupi.*+ 13 Imaraykuchus vendejqa kausashaj qhepakuspapis niña vendesqan jallpʼaman kutenqachu. Chay mosqoypi jina rikukusqanqa kay tukuy runaspa contranpi kashan. Ni mayqen kutenqachu. Pantasqanrayku ni mayqen kausayninta salvanqachu.

14 ”’Cornetata waqachinku,+ tukuytaj wakichikunku, nitaj pipis maqanakuman rinchu, imaraykuchus chay tukuy runaspa contrankupi phiñakuyniy kʼajarishan.+ 15 Espadaqa jawapi kashan,+ onqoywan yarqhaywantaj ukhupi kashanku. Campopi kajkunaqa tukuyninku espadawan wañuchisqa kanqanku. Llajta ukhupi kajkunataj tukuyninku yarqhaywan onqoywan tukukonqanku.+ 16 Kausashaj ayqekojkunaqa orqosman renqanku. Paykunaqa sapa ujninku juchankumanta waqanqanku, wayqʼosmanta palomas jina.+ 17 Tukuypa makisninkoqa mana kallpayoj rikhurenqanku. Tukuypa chaki moqosninmantataj yaku sururenqa.*+ 18 Paykunaqa qhashqa telata churakunku,+ kharkatinkutaj. Tukuyninku pʼenqaypi rikhurenqanku, tukuyninkoj umasninkutaj pʼajlapacha* kanqa.+

19 ”’Paykunaqa qolqenkuta* callesman wijchʼonqanku, oronkutapis millachikonqanku. Jehová Diospa phiñakuynin pʼunchaypeqa, ni qolqenkupis ni oronkupis paykunata salvanqachu.+ Paykunaqa mana sajsakonqankuchu, nitaj wijsankutapis juntʼachenqankuchu, imaraykuchus paykunataqa qolqenkupis oronkupis juchaman urmacherqa. 20 Paykunaqa kʼachanchanasninku kʼachitus kasqanmanta runaykachasharqanku, chaykunawantaj millay diosesninkuman rijchʼakoj imasta, millay santosninkuta ima ruwarqanku.+ Chayrayku qolqenkuta, oronkuta ima millachikunankuman tukuchisaj. 21 Chaykunataqa waj llajtayojkunaman jaywaykusaj maqanakoj jamojtinku, kay jallpʼamanta sajra runasmantaj premiota jina jaywaykusaj. Paykunataj chay imasta chʼichichanqanku.

22 ”’Paykunamanta karunchakusaj,+ pakasqa lugarniytaj* chʼichichasqa kanqa. Suwas chayman yaykuykuspa chʼichichanqanku.+

23 ”’Cadenasta* wakichiy,+ imajtinchus mana allin juicios ruwakusqanrayku jallpʼaqa yawarwan juntʼa kashan,+ llajtapis maqanakuymanta juntʼa kashan.+ 24 Nacionesmanta aswan mana sirvej qharista apamusaj,+ paykunataj wasisninkuta japʼikaponqanku.+ Atiyniyojkunaj runaykachasqankuta tukuchisaj, santo lugaresninkutaj chʼichichasqa kanqa.+ 25 Llakiyninku chayamojtenqa allin kausayta maskʼanqanku, nitaj tarenqankuchu.+ 26 Desgraciaqa qhepanpi qhepanpi chayamonqa, willaykunapis qhepanpi qhepanpi chayamonqanku. Runasqa uj profeta mosqoypi jina rikusqanta yachayta munanqanku.+ Jinapis sacerdotespa leyninku,* kurajkunaj yuyaychasqankupis niña kanqachu.+ 27 Reyqa sinchʼita llakikonqa,+ kamachejqa ni imanakuyta atenqachu, nacionmanta runaspa makisninkupis manchariywan kharkatitenqanku. Paykunamanqa imatachus ruwasqankuman jina qopusaj, imaynatachus juzgasqankuman jinataj juzgasaj. Chaypi paykunaqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta’,+ nispa”.

8 Sojta kaj watapi, sojta kaj killapi, phishqa kaj pʼunchaypi, noqaqa wasiypi tiyakusharqani, Judamanta kurajkunapis ñaupaqeypi tiyasqa kasharqanku, chayllapitaj Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diospa makenqa llankhaykuwarqa. 2 Qhawarispataj ninata rikorqani runaman rijchʼakojta. Cinturanman rijchʼakorqa chaymanta uraman nina karqa,+ cinturanmanta patamantaj kʼancharishaj metal jina* lliphipirisharqa.+ 3 Chantá payqa makiman rijchʼakojta aysarimorqa, uj chhika chujchaymantataj japʼiykuwarqa. Uj espiritutaj* jallpʼamanta pataman oqhariwaspa Jerusalenman apawarqa, Dios mosqoypi jina rikuchiwasqanpi. Apawarqa norte ladopi* ukhu punku yaykunaman,+ maypichus phiñachej* santoj rijchʼaynin kasharqa chayman, chay santoqa Diosta phiñachinanpaj* sayachisqa karqa.+ 4 Chaypitaj Israelpa Diosninpa jatun kaynin kashasqa.+ Chayqa karqa pampapi mosqoypi jina rikorqani chay jinallataj.+

5 Chantá pay niwarqa: “Runaj wawan, ama jina kaspa norte ladota qhawariy”, nispa. Noqataj norte ladota qhawarerqani, chaypitaj altarman* yaykuna norte lado punkupi, Diosta phiñachej* santoj rijchʼaynin sayasqa kasharqa. 6 Chantá nillawarqataj: “Runaj wawan, ¿rikunkichu Israel nacionmanta kajkuna ima millay pʼenqay imastachus ruwashasqankuta?+ Chay ruwasqankoqa temploymanta karunchachiwan.+ Jinapis aswan millay pʼenqay imastaraj ruwasqankuta rikunki”, nispa.

7 Chantá patioman yaykuna cheqaman apawarqa. Chaypi qhawarispataj perqapi uj juskʼuta rikorqani. 8 Paytaj niwarqa: “Runaj wawan, ama jina kaspa, perqata juskʼuy”, nispa. Noqataj juskʼorqani, rikorqanitaj uj yaykunata. 9 Nillawarqataj: “Yaykuy, rikunkitaj ima sajra imastachus, ima millay imastachus ruwashasqankuta”, nispa. 10 Ajinapi yaykuspa rikorqani imaymana qhatatakoj animalesman rijchʼakoj dibujosta, millay animalesman rijchʼakoj dibujosta,+ Israel nacionmanta kajkunaj tukuy millay santosninkuta ima.+ Chay imasqa dibujasqa kasharqanku tukuy perqantinpi. 11 Chaykunaj ñaupaqenpitaj Israel nacionmanta 70 kurajkuna sayasharqanku, paykuna ukhupitaj kasharqa Safanpa+ wawan Jaazanías. Tukuyninkutaj incienso qʼoshñichinankuta makisninkupi japʼisharqanku, inciensoj qʼaparishaj qʼoshñintaj pataman wicharisharqa.+ 12 Paytaj niwarqa: “Runaj wawan, ¿rikunkichu Israel nacionmanta kurajkuna imatachus laqhallapi ruwashasqankuta, ukhu kaj cuartonkupi maypichus santosninku kashan chaypi? Paykunaqa nishanku: ‘Jehová Diosqa mana rikushawanchejchu. Jehová Diosqa kay nacionta saqerparin’,+ nispa”.

13 Chantá niwarqa: “Rikunki millay imasta ruwashasqankuta, aswan millay imastaraj”, nispa. 14 Chaymanta apawarqa Jehová Diospa templonman, norte ladomanta yaykuna punkuman. Chaypitaj rikorqani wakin warmista tiyaykuspa Tamuz diosmanta waqashajta.

15 Pay nillawarqataj: “Runaj wawan, ¿kayta rikunkichu? Jinapis kaymanta aswan millay imastaraj rikunki, aswan millay imastaraj”,+ nispa. 16 Chantá Jehová Diospa templonpa ukhu pationman apawarqa.+ Chaypitaj rikorqani 25 runasta, paykunaqa kasharqanku Jehová Diospa templonman yaykunapi, temploj torrenwan altarwan kashanku chay chaupipi. Paykunaqa inti llojsimuy lado qhawarisqa kasharqanku, Jehová Diospa templonman wasankuta rikuchispa, paykunaqa intiman kʼumuykukusharqanku, inti llojsimuy ladoman.+

17 Pay niwarqa: “Runaj wawan, ¿kayta rikunkichu? ¿Nichu Judá nacionmanta kajkunaqa contentakunku chay millay imasta ruwaspa, nacionman maqanakuykunata juntʼachispa,+ noqata phiñachiwaspa ima? Qhaway, paykunaqa uyayman choqamushawanku chay millay imata.* 18 Chayrayku paykunaman phiñakuyniyta chayachisaj. Paykunata qhawarispaqa mana llakikusajchu, nitaj khuyakusajchu.+ May jinata qhaparikamuwajtinkupis, paykunataqa mana uyarisajchu”,+ nispa.

9 Chantá noqa kikin uyarerqani uj sinchʼi qhapariyta, kayta nimojta: “Llajtata castigajkunata tantay, sapa ujninku wañuchinapaj arma japʼirisqa kachunku”, nispa.

2 Chaymanta rikorqani sojta runasta pata punkumanta+ jamushajta, mayqenchus norte lado* qhawarisqa kashan chaymanta. Sapa ujtaj wañuchinapaj arma japʼirisqa kasharqanku. Paykunawan khuskataj lino ropawan vistisqa runa kasharqa, paypa cinturanpeqa secretarioj tinta churanan* kasharqa. Paykunaqa yaykuspa cobre altarpa+ ladonpi sayaykorqanku.

3 Chantá Israelpa Diosninpa jatun kaynenqa,+ maypichus kasharqa chaymanta pataman oqharikorqa, querubinespa* patankuman. Chaymantataj rerqa templo punkoj pata kʼaspin chay ladoman.+ Chantá Diosqa* lino ropawan vistisqa runata wajyarqa, cinturanpi secretarioj tinta churananta japʼisharqa chayta. 4 Jehová Diosqa payta nerqa: “Tukuy llajtanta purimuy, tukuy Jerusalenta purimuy. Llajtapi tukuy millay imas ruwakushasqanrayku+ sonqonkuta nanachikojkunata,* llakikojkunata ima+ frentenkupi marcamuy”, nispa.

5 Noqa chaypi kashajtiytaj, payqa chay ujkunaman nerqa: “Paypa qhepanta purimuychej llajtapi runasta wañurachispa. Chay runasta qhawarispaqa ama paykunamanta sonqoykichejta nanachikuychejchu, nitaj paykunamanta khuyakuychejchu.+ 6 Tukuyta wañurachimuychej, machu runasta, jovenesta, doncellasta, wawasta, warmista ima.+ Ajinapis marcasqa kajkunamanqa ama qayllaykuychejchu.+ Templomanta qallariychej”,+ nispa. Ajinapi paykunaqa temploj ñaupaqenpi kasharqanku chay kurajkunawan qallarerqanku.+ 7 Chantá paykunata nillarqataj: “Templota chʼichichaychej, temploj patiosninta wañusqaswan juntʼarachiychej.+ Chayta ruwamuychej”, nispa. Chayrayku paykunaqa llojsispa llajtamanta runasta wañurachimorqanku.

8 Paykuna runasta wañurachishajtinku, noqallaña quedakorqani. Chayrayku pampakama kʼumuykukuspa qhaparerqani: “Ay Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosníy, ¿Israelmanta tukuy puchojkunatachu wañurachinki Jerusalenman phiñakuyniykita apachimuspa imatajri?”,+ nispa.

9 Paytaj kutichiwarqa: “Israel nacionpata, Judá nacionpatapis juchankoqa may, may jatunpuni.+ Nacionnintin yawarmanta juntʼa kashan,+ llajtantin sajrata ruwaj runasmanta juntʼa kashan.+ Paykunaqa nishanku: ‘Jehová Diosqa kay nacionta saqerparin. Jehová Diosqa mana imatapis rikunchu’,+ nispa. 10 Noqatajrí paykunata qhawarispa mana llakikusajchu, nitaj khuyakusajchu.+ Noqaqa paykunaman qopusaj imaynatachus kausasqankuman jina”, nispa.

11 Chantá rikorqani lino ropawan vistisqa runata, cinturanpi secretarioj tinta churananta japʼisharqa chayta. Payqa kayta willaj kutimorqa: “Kamachiwasqaykiman jinapuni ruwani”, nispa.

10 Qhawashaspaqa uj imata rikorqani zafiro rumiman rijchʼakojta. Chayqa kasharqa querubines* patapi, umasninku patapi kasharqa chay pampa patapi. Chay rikusqayqa kamachina tiyanaman rijchʼakorqa.+ 2 Chantá Diosqa* lino ropayoj runata nerqa:+ “Ruedas kashan chayman yaykuy,+ querubinespa urankuman. Chaypi makisniykita kʼajarishaj brasaswan juntʼachimuy,+ mayqenkunachus querubines chaupimanta orqhosqa kashan chaywan. Chantá chay brasasta llajtaman choqaykuy”,+ nispa. Ajinapi chay runaqa qhawashajtiy yaykorqa.

3 Chay runa yaykushajtin querubinesqa temploj paña ladonpi sayasharqanku, phuyutaj ukhu patioman juntʼaykorqa. 4 Chantá Jehová Diospa jatun kaynenqa,+ querubines kasharqanku chaymanta pataman oqharikorqa, templo punkoj pata kʼaspin chaykama. Ajinapi temploqa phuyuwan juntʼaykorqa.+ Patiotaj Jehová Diospa jatun kayninpa kʼanchayninwan juntʼa kasharqa. 5 Querubinespa lijrasninpa* sonaynenqa jawa patiopi uyarikorqa. Chay sonayqa karqa Tukuy Atiyniyoj Diospa parlasqan jina.+

6 Chantá Diosqa* lino ropayoj runata kamacherqa: “Chay ruedas chaupimanta, chay querubinespa chaupinkumanta ninata japʼiy”, nispa. Chay runataj yaykuspa ujnin ruedaj ladonpi sayaykorqa. 7 Chantá chay querubinesmanta ujnenqa, querubines chaupipi kasharqa chay ninaman makinta aysarerqa,+ uj chhika ninata japʼispataj lino ropayoj runaj makisninman churarqa.+ Chay runataj chayta japʼiytawan llojsimorqa. 8 Chay querubinesqa lijrasninku urapi runa makisniyoj jina karqanku.+

9 Qhawashaspaqa querubinespa ladonkupi tawa ruedasta rikorqani, sapa querubinpa ladonpi uj ruedata. Chay ruedasqa crisólito rumis jina kʼancharisharqanku.+ 10 Chay tawa ruedaspa rijchʼaynenqa kikinkamalla karqanku. Chay ruedasqa, uj ruedapis waj ruedaj ukhunpi ruwasqa kashanman jina karqa. 11 Rishaspaqa tawantin ladosman rillaj kanku, mana kutirispa. Paykunaqa mana kutirispa rej kanku may ladomanchus querubinespa umasninku qhawasharqa* chay ladoman. 12 Querubinespa tukuynin cuerponkoqa ñawiswan juntʼa kasharqa, wasanku, makisninku, lijrasninku ima. Tawantin querubinespa ladonkupi kasharqa chay ruedaspis, muyuynintinpi ñawiswan juntʼa kasharqa.+ 13 Chantá uyarerqani uj parlayta, ruedasmantaj qhaparispa nerqa: “Ruedas, muyuychej”, nispa.

14 Sapa ujninkoqa* tawa uyasniyoj karqanku. Ñaupaj kaj uyaqa querubín uya karqa, iskay kaj uyaqa runa uya karqa, kinsa kaj uyaqa león uya karqa, tawa kaj uyataj águila uya karqa.+

15 Chay querubinestaj pataman oqharikorqanku. Chaykunaqa Kebar mayu kantupi+ rikorqani chay kausajkunallataj karqanku. 16 Chay querubines purejtinku chay ruedaspis paykunawan khuska purillajtaj kanku. Chay querubinesqa pampamanta pataman oqharikunankupaj lijrasninkuta pataman oqharej kanku, ruedastaj mana kutirejchu kanku, nitaj ladonkumanta kuyurejchu kanku.+ 17 Chay querubines sayajtinkoqa, chay ruedaspis sayallajtaj kanku. Querubines pataman oqharikojtinkutaj, ruedaspis paykunawan khuska oqharikullajtaj kanku, imaraykuchus chay kausajkunapi kaj espiritullataj* chay ruedaspipis kasharqa.

18 Jehová Diospa jatun kaynenqa,+ templo punkoj pata kʼaspin chaymanta riporqa, querubinespa patankupitaj sayaykorqa.+ 19 Chantá noqa qhawashajtillayraj, querubinesqa lijrasninkuta pataman oqharerqanku, pampamantataj pataman oqharikorqanku. Ladonkupi kasharqa chay ruedaspis paykunawan khuska riporqanku. Paykunaqa Jehová Diospa templonman yaykuna punkupi sayaykorqanku, inti llojsimuy ladopi kaj punkupi. Israelpa Diosninpa jatun kaynintaj paykunaj patankupi kasharqa.+

20 Paykunaqa Kebar mayu kantupi+ rikorqani chay kausajkunallataj karqanku, mayqenkunachus Israelpa Diosninpa kamachina tiyananpa uranpi kasharqanku chaykuna. Ajinapi yacharqani paykuna querubines kasqankuta. 21 Sapa ujninkoqa karqanku tawa uyasniyoj, tawa lijrasniyoj, lijrasninku urapitaj runa makisniyoj jina.+ 22 Paykunaj uyasninkoqa, Kebar mayu kantupi rikorqani chay kausajkunaj uyasninku jinallataj karqa.+ Sapa querubinqa ñaupajllamanpuni rej.+

11 Chantá uj espíritu* oqhariwaspa apawarqa Jehová Diospa templonpa punkunman, inti llojsimuy lado qhawarisqa kashan chay punkuman.+ Chay punku yaykunapeqa 25 runasta rikorqani, paykuna ukhupitaj kasharqanku Azurpa wawan Jaazanías, Benayaj wawan Pelatías ima, paykunaqa llajtamanta kuraj kamachejkuna karqanku.+ 2 Diostaj* niwarqa: “Runaj wawan, kay runasqa sajrata ruwayta yuyashanku, sajra imastataj kay llajtapi* yuyaychashanku. 3 Paykunaqa nishanku: ‘¿Manachu kunanqa wasista ruwakuna tiempo?+ Kay llajtaqa* manka,*+ noqanchejtaj aycha kanchej’, nispa.

4 ”Chayrayku paykunaj contrankupi profeta jina willay. Runaj wawan, profeta jina willay”,+ nispa.

5 Chantá Jehová Diospa espiritun jamuwarqa,+ Diostaj* niwarqa: “Kayta ninki: ‘Jehová Diosqa kayta nin: “Israelitas, qankunaj nisqaykichejqa ajinapuni, noqaqa yachani imatachus yuyashasqaykichejta. 6 Qankuna juchayoj kankichej ashkha runas wañunankupaj, qankuna callesta wañusqaswan juntʼachinkichej”,+ nispa’”. 7 “Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Llajtantinman juntʼachisqaykichej wañusqasqa aycha kanku, kay llajtataj manka.+ Qankunatajrí chay mankamanta orqhosqa kankichej’, nispa”.

8 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Qankunaqa espadata manchachikorqankichej,+ noqatajrí espadata contraykichejpi kachamusaj. 9 Noqaqa chay mankamanta orqhosqaykichej, waj llajtayojkunaj makisninkuman jaywaykusqaykichej, qankunatataj castigasqaykichej.+ 10 Qankunaqa espadawan wañuchisqa kankichej.+ Israelpa lindesninpi* juzgasqaykichej,+ ajinamanta yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta.+ 11 Llajtaqa manaña mankaykichejchu kanqa, qankunataj manaña chay manka ukhupi aychachu kankichej. Israelpa lindesninpi juzgasqaykichej, 12 ajinamanta yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta. Qankunaqa mana kamachisqayman jinachu kausarqankichej, nitaj leyesniytapis juntʼarqankichejchu,+ astawanqa muyuyniykichejpi kaj nacionespa leyesninkuman jina ruwarqankichej’,+ nispa”.

13 Profeta jina willayta tukusqaytawan, Benayaj wawan Pelatías wañuporqa. Noqataj pampakama kʼumuykukuspa jatunmanta qhaparerqani: “Ay Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosníy, ¿Israelmanta tukuy puchojkunatachu wañuchinki imatajri?”,+ nispa.

14 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 15 “Runaj wawan, Jerusalenpi tiyakojkunaqa, watejmanta rantinankupaj derechoyoj kanku chay hermanosniykiman, tukuy israelitasmanwan kayta ninku: ‘Jehová Diosmanta karupi kaychej. Kay jallpʼaqa noqaykojta, noqaykuman qopuwayku’, nispa. 16 Chayrayku kayta ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Paykunata karuman apajtiypis, naciones ukhuman apajtiypis, suyusman chʼeqerachejtiypis,*+ noqaqa uj pisi tiempollata chay suyus ukhupi paykunapaj uj templo kasaj, may suyusmanchus paykuna rerqanku chaypi”,+ nispa’.

17 ”Chayrayku kayta ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Paykunataqa tantamusaj llajtas ukhumanta, suyus ukhumanta ima, maykunamanchus chʼeqerachisqa karqanku chaykunamanta, chaymantataj Israel jallpʼata paykunaman qosaj.+ 18 Paykunaqa chayman kutispa chinkachenqanku tukuy millay imasta, jinallataj millay ruwaykunatapis.+ 19 Paykunaj sonqonkuta ujllamanña tukuchisaj,*+ paykunamanqa uj mosoj yuyayta qosaj.+ Ukhunkumanta rumi sonqonkuta orqhospa,+ aycha sonqota* churasaj.+ 20 Ajinamanta kamachisqasniyman jina purinankupaj, leyesniyta juntʼanankupaj, kasukunankupajtaj. Chaypacha paykunaqa llajtay kanqanku, noqataj Diosninku kasaj”, nispa’.

21 ”‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “Pikunajtachus sonqonku millay imasman, millay ruwaykunaman kʼaskasqa kashan chaykunamanqa, imaynatachus kausasqankuman jina qopusaj”, nispa’”.

22 Querubinesqa* lijrasninkuta* pataman oqharerqanku, qayllankupitaj ruedas kasharqanku.+ Paykunaj patankupeqa Israelpa Diosninpa jatun kaynin kasharqa.+ 23 Chantá Jehová Diospa jatun kaynenqa+ llajtamantapacha pataman oqharikorqa, llajtaj inti llojsimuynin ladopi kasharqa chay orqo patapitaj sayaykorqa.+ 24 Chantataj uj espíritu oqhariwarqa Diospa espiritunwan mosqoypi jina rikusqaypi, chaymantataj Caldeaman apawarqa, maypichus llajtaymanta presos apasqa kajkuna kasharqanku chayman. Chantá mosqoypi jina rikusqayqa tukukaporqa. 25 Chaymantataj llajtaymanta presos apasqa kajkunaman willarqani Jehová Dios tukuy ima rikuchiwasqanta.

12 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Runaj wawan, qanqa contraypi oqharikoj runaspa chaupinkupi tiyakushanki. Paykunaqa rikunankupaj ñawisniyoj kanku nitaj rikunkuchu, uyarinankupaj ninrisniyoj kanku nitaj uyarinkuchu.+ Paykunaqa contraypi oqharikoj runas kanku.+ 3 Runaj wawan, qʼepiykita wakichikuy preso apasqa jina ripunaykipaj. Chantá pʼunchay ripuy preso apasqa jina, paykuna qhawashasojtinku. Wasiykimanta waj lugarman preso apasqa jina ripuy, paykuna qhawashasojtinku. Ichapis ajinamanta paykunaqa uyarisunkuman contraypi oqharikoj runas kashaspapis. 4 Paykuna qhawashasojtinku pʼunchaypi qʼepiykita orqhoy preso apasqa jina ripunaykipaj. Chʼisiyaytataj paykuna qhawashasojtinku pipis presota apashasunkiman jina llojsinayki tiyan.+

5 ”Paykuna qhawashasojtinku perqata juskʼuy, chaynintataj qʼepiykita orqhoy.+ 6 Paykuna qhawashasojtinkutaj qʼepiykita qʼepirikuspa laqhallapi jawaman orqhoy. Uyaykita tapaykukuy ama pampata rikunaykipaj. Imaraykuchus israelitaspaj uj señalman qanta tukuchishayki”,+ nispa.

7 Chantá noqaqa kamachiwasqanman jinapuni ruwarqani. Pʼunchaypi qʼepiyta orqhomorqani, preso apasqa kajkunaj qʼepinkuta jina. Chʼisiyaytataj perqata makisniywan juskʼorqani. Laqhaña kashajtintaj qʼepiyta qʼepiriykukuspa jawaman orqhorqani. Chaytaqa paykuna qhawashawajtinku ruwarqani.

8 Jehová Diosqa qʼayantin paqarin watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 9 “Runaj wawan, ¿manachu contrayta oqharikoj israelitasqa tapusorqanku: ‘¿Imatataj ruwashanki?’, nispa? 10 Paykunaman ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Kay willayqa kashan Jerusalenpi kamachejpaj,+ llajtapi kashanku chay israelitaspajwan”, nispa’.

11 ”Qanqa ninki: ‘Qankunapaj uj señal kani.+ Imatachus noqa ruwani, chayllatataj paykunata ruwanqanku. Paykunaqa presos apasqa kanqanku, llajtankumanta karuman apasqa kanqanku.+ 12 Paykuna ukhupi kaj kamachejqa, qʼepinta qʼepiriykukuspa laqhallapi llojsenqa. Payqa llajtaj perqanta juskʼonqa, chaynintataj qʼepinta orqhonqa.+ Payqa uyanta tapakonqa mana pampata rikunanpaj’, nispa. 13 Noqaqa chʼipayta paypa patanman choqaykusaj, japʼina chʼipaypitaj japʼichikonqa.+ Chantá Babiloniaman apasaj, caldeospa jallpʼankuman, chay jallpʼataqa mana rikonqachu, chaypitaj wañonqa.+ 14 Paypa muyuyninpi tukuy kajkunata, payta yanapajkunata, soldadosnintawan, tukuy ladosman chʼeqerachisaj.*+ Paykunata qhatiykunaypajtaj espadata jallchʼananmanta orqhosaj.+ 15 Paykunata nacionesman, suyusman chʼeqerachejtiy, chaypi paykuna yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta. 16 Jinapis pisi runasllata librasaj espadamanta, yarqhaymanta, wañuchej onqoymanta ima. Ajinamanta paykuna millay sajra ruwasqankumanta willanankupaj may nacionesmanchus renqanku chaypi. Chaypacha paykunaqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta”, nispa.

17 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 18 “Runaj wawan, tʼantaykita kharkatitispa mikhuy, yakutataj mancharisqa, llakisqataj tomay.+ 19 Chay suyumanta runasman niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa Jerusalenpi tiyakojkunaman, pikunachus Israel jallpʼapi kashanku chaykunaman kayta nin: “Tʼantankuta llakiywan mikhonqanku, yakutataj sinchʼi mancharisqa tomanqanku. Imaraykuchus llajtankoqa chʼinpacha qhepakonqa,+ chaypi tiyakojkuna maqanakuykunata juntʼachisqankurayku.+ 20 Runasniyoj llajtasqa raqayllaña* kanqanku, jallpʼataj chʼin lugarman tukonqa.+ Chaypacha qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta”,+ nispa’”.

21 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 22 “Runaj wawan, ¿imatataj Israelpi niyta yachankichej kayta nispari: ‘Días pasanku, mosqoypi jina rikukusqantaj mana juntʼakunchu’, nispari?+ 23 Chayrayku kayta niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Chay parlasqaykichejta tukuchisaj, manaña ujtawan ajinata Israelpi parlankichejchu”, nispa’. Chantá nillaytaj: ‘Días qayllamushan,+ chaypachataj mosqoypi jina rikukusqanqa tukuynin juntʼakonqa’, nispa. 24 Israelitas ukhupeqa niña kanqachu mosqoypi jina llulla rikuykuna, nitaj engañaspa adivinaypis.+ 25 ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “Imaraykuchus noqa Jehovamin parlasaj. Imatachus parlasqayqa maychus tiemponpi juntʼakonqa.+ Contraypi oqharikoj runas, qankuna kausashajtiykichej+ nisaj imatachus ruwanayta, kausashajtillaykichejtaj chay nisqayta juntʼasaj”, nispa’”.

26 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 27 “Runaj wawan, Israel nacionmanta kajkunaqa nishanku: ‘Mosqoypi jina rikusqanqa kaymanta unaymanraj juntʼakonqa, profeta jina willasqanpis aswan qhepapajraj’,+ nispa. 28 Chayrayku paykunaman niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “‘Imastachus nisqayqa mana qheparenqachu, imatachus nisqayqa juntʼakonqapuni’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”’”.

13 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Runaj wawan, profeta jina willay Israelpa profetasninpa contranpi,+ pikunachus paykunallamanta* profetas jina willanku chaykunaman kayta niy:+ ‘Jehová Diospa nisqasninta uyariychej. 3 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Ay mana yuyayniyoj profetas, qankunaqa mana imata rikuspalla piensasqallaykichejta ruwankichej.+ 4 Israel, profetasniykeqa raqaykunapi* tiyakoj atojkunaman jina tukunku. 5 Qankunaqa ama rinkichejchu rumi perqaspa qʼasasninta perqaykoj, ajinamanta Israel llajta jarkʼasqa kananpaj.+ Chay jinamanta Israelqa maqanakupi sinchʼita sayananpaj Jehová Diospa pʼunchayninpi”.+ 6 “Mosqoypi jina rikusqankoqa llullalla, llullastataj willashanku. Jehová Dios paykunata mana kachamushajtinpis, paykunaqa nishanku ‘kay willayqa Jehová Diospa nisqanpuni’ nispa, suyashankurajtaj chay willasqanku juntʼakunanta.+ 7 ¿Manachu mosqoypi jina rikusqaykichejqa llullalla, willasqaykichejpis llullalla? Ajinapis qankunaqa nishankichejraj ‘kay willayqa Jehová Diospa nisqanpuni’ nispa, noqa chayta mana nishajtiypis”’.

8 ”‘Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “‘Qankunaqa llullasta willarqankichej, mosqoypi jina rikusqaykichejpis llullalla, chayrayku contraykichejpi kashani’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.+ 9 Atiyniyoj makeyqa chay profetaspa contrankupi kashan, pikunachus mosqoypi jina llulla imasta rikunku, llullastataj willanku chaykunaj contrankupi.+ Paykunaqa mana atienekusqay runas ukhupichu kanqanku, nitaj sutisninkupis Israel llajtamanta kajkunaj sutisninkuwan khuskachu qhelqasqa kanqa, nitaj Israel jallpʼamanpis kutenqankuchu. Chaypacha qankunaqa yachankichej noqa Tukuyta Kamachej Señor Jehová Dios kasqayta.+ 10 Tukuy chay imasqa kanqa paykuna llajtaymanta runasta wistʼuykuchisqankurayku, “allin kausay kan” nispa, mana allin kausay kashajtin.+ Pillapis uj perqata mana allinta sayachejtin paykunaqa patallanmanta calwan llutʼaykunku’.+

11 ”Calwan perqata llutʼaj runastaqa niy chay perqa urmaykunanta. Sinchʼi para jamonqa, granizo urmamonqa, sinchʼi wayras jamuspataj chay perqata urmaykuchenqa.+ 12 Chay perqa urmaykojtintaj tapusonqachej: ‘¿Maytaj chay calwan llutʼasqaykichej perqari?’,+ nispa.

13 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Rabiaypi sinchʼi wayrasta apachimusaj, phiñakuyniypi sinchʼita parachimusaj, kʼajaj phiñakuyniypitaj tukuchej granizota apachimusaj. 14 Calwan llutʼaykusqaykichej perqata thuñiykusaj, pampamantaj urmachisaj, ajinamanta cimientosnenqa sutʼipacha rikhurenqa. Llajta urmaykojtenqa qankuna chay ukhupi wañunkichej. Chaypacha qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta’, nispa.

15 ”‘Tukuy phiñakuyniyta apachimusaj chay perqaman, chay perqata calwan llutʼajkunamanwan, chaypachataj noqa nisaj: “Chay perqaqa manaña kanchu, chay perqata calwan llutʼajkunapis niña kankuchu.+ 16 Israelmanta profetasqa manaña kankuchu, pikunachus profetas jina Jerusalenmanta willarqanku, paypajtaj mosqoypi jina rikorqanku allin kausay kananta mana allin kausay kashajtin chaykuna”’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

17 ”Runaj wawan, llajtaykej warmi wawasninpa contranpi sayaykuy. Paykunaqa paykunallamanta profetas jina willashanku. Chayrayku paykunaj contrankupi profeta jina willay, 18 niytaj: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Ay warmis imanankichejchus, qankunaqa runasta japʼinaykichejpaj makisman churakunapaj cintasta* sirankichej, uma pañostapis tukuy tamañosta ruwankichej. Qankunaqa llajtaymanta runasta japʼishankichej, kausayniykichejtataj salvayta munankichej. 19 ¿Uj chhika granoraykuchu,* uj chhika tʼanta tʼunasraykuchu llajtay ukhupi pisipaj qhawawankichej,+ mana wañunankuchu karqa chaykunata wañuchispa, wañunanku karqa chaykunatataj kausajta saqespa? Qankunaqa chayta ruwashankichej llajtayman llullakuspa, pikunachus chay llullakusqaykichejta uyarinku chaykunawan”,+ nispa’.

20 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Warmis, qankunaqa runasta pʼisqosta jina cintaswan japʼinkichej, noqataj chaykunaj contranpi kashani. Chay cintastaqa paykunaj makisninkumanta pʼitirasaj,* pʼisqosta jina japʼishankichej chaykunatataj kacharichisaj. 21 Uma pañosninkuta orqhorasaj, makisniykichejmantataj llajtayta kacharichisaj. Paykunataqa manaña japʼiyta atinkichejchu. Chaypacha qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta.+ 22 Imaraykuchus qankunaqa llulleriosniykichejwan+ cheqan runasta llakicherqankichej mana noqa llakichishajtillay. Chantapis qankunaqa sajra runasta+ kallpacharqankichej sajra kausayninkuta mana saqenankupaj, ajinamantataj kausanallankupajpuni.+ 23 Chayrayku warmis, qankunaqa manaña mosqoypi jina llulla imasta rikunkichejchu, manañataj adivinankichejchu.+ Noqaqa makisniykichejmanta llajtayta kacharichisaj. Chaypacha qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta’, nispa”.

14 Israelmanta wakin kurajkunaqa jamuspa ñaupaqeypi tiyaykukorqanku.+ 2 Chantá Jehová Diosqa parlamuwaspa niwarqa: 3 “Runaj wawan, kay runasqa millay santosninkuta yupaychallaytapuni yuyashanku, runas juchaman urmanankupajtaj trampata churanku. Chayrayku, ¿saqellasajchu noqata tapukunawankuta?+ 4 Chayrayku paykunawan parlay, niytaj: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Sichus uj israelita millay santosninta yupaychallaytapuni yuyashan chayqa, sitajchus runasta juchaman urmachinanpaj imatapis churan chayqa, sitajchus chay qhepata uj profetata watukoj rin chayqa, noqa Jehová Diosqa payman kutichisaj may chhika millay santosniyojchus kasqanman jina. 5 Israelitasta mancharichisaj, imaraykuchus paykunaqa tukuyninku noqamanta karunchakunku, millay santosninkutataj yupaychanku”,+ nispa’.

6 ”Chayrayku israelitasman niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Noqaman kutimuychej, millay santosniykichejta saqeychej, tukuy millay ruwasqasniykichejtapis saqellaychejtaj.+ 7 Sichus uj israelita chayri Israelpi tiyakoj forastero, noqamanta karunchakuspa millay santosninta yupaychallaytapuni yuyashan chayqa, sitajchus runasta juchaman urmachinanpaj imatapis churan chayqa, sitajchus chay qhepata profetayta watukoj rin chayqa,+ noqa Jehová Diospuni paymanqa kutichisaj. 8 Chay runamanqa noqa sayaykusaj. Paytaqa uj señalman tukuchisaj wajkuna mana kikinta ruwanankupaj, nitaj payta qhatinankupaj. Paytaqa llajtaymanta chinkachisaj.+ Chaypacha qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta”, nispa’.

9 ”‘Sichus uj profeta engañachikuspa kutichin chayqa, noqa Jehová Dios chay profetataqa engañaykuni.+ Chantá paypa contranta makiyta oqharisaj, Israel llajtaymantataj chinkachisaj. 10 Juchankoqa patankupi kanqa. Profetata watukojpa juchanqa profetaj juchan jinallataj kanqa. 11 Chayqa kanqa israelitas mana musphaykachanankupaj, nitaj noqamanta karunchakunankupaj, niñataj tukuy juchasninkuwan chʼichichakunankupaj. Paykunaqa llajtay kanqanku, noqataj Diosninku kasaj’+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

12 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 13 “Runaj wawan, sichus uj nación noqata wasanchawaspa contraypi juchallikun chayqa, paypa contranpi makiyta oqharisaj, mikhuna jallchʼanasnintataj chinkachisaj.*+ Chay nacionmanqa yarqhayta apachimusaj,+ chaypi kaj runasta, uywasta imataj chinkachisaj.+ 14 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Sichus chay nacionpi kay kinsa runas, Noé,+ Daniel,+ Job+ ima kashankuman chayqa, cheqan runas kasqankurayku paykunalla salvakunkuman’, nispa”.+

15 “‘Sichus chay nacionman noqa phiña animalesta kachaykamuyman, chay animalestaj runasta wañurachinkuman* chayqa, chay naciontaqa chʼin lugarman tukuchinkuman, nitaj pipis chayninta pasayta munanmanchu chay phiña animalesta manchachikuspa.+ 16 Noqaqa kausayniyrayku jurani, sichus chay kinsa runas chay llajtapi kankuman chayqa, mana qhari wawasninkuta, nitaj warmi wawasninkutapis salvankumanchu, manaqa paykunalla salvakunkuman, chay naciontaj chʼinpacha qhepakunman’ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

17 “‘Sichus chay nacionpa contranta uj espadata apachimuyman,+ niymantaj “nacionninta uj espada pasachun” nispa chayqa, chay nacionmanta runaspis uywaspis chinkachisqas kankuman.+ 18 Noqaqa kausayniyrayku jurani, sichus chay kinsa runas chay llajtapi kankuman chayqa, mana qhari wawasninkuta, nitaj warmi wawasninkutapis salvankumanchu, manaqa paykunalla salvakunkuman’ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

19 “‘Sichus chay nacionman uj wañuchej onqoyta apachimuyman,+ chay nacionpa contranpitaj phiñakuyniy kutirimunman tukuy runasta, uywastapis wañuchinanpaj yawarninkuta jichʼaspa chayqa, 20 noqaqa kausayniyrayku jurani, sichus Noé,+ Daniel,+ Job+ ima, chay llajtapi kankuman chayqa, mana qhari wawasninkuta, nitaj warmi wawasninkutapis salvankumanchu, manaqa cheqan runas kasqankurayku paykunalla salvakunkuman’+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

21 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Ajina kanqa Jerusalenpa contranpi kay tawa castigosta apachimojtiy,+ espadata, yarqhayta, phiña animalesta, wañuchej onqoyta ima.+ Chaykunataqa apachimusaj runasta, uywastapis chinkachinankupaj.+ 22 Ajinapis chaypeqa wakinkuna puchonqankuraj, kausashaj qhepakoj qhari wawaspis warmi wawaspis jawaman apasqa kanqanku.+ Paykunaqa qankunaman jamonqanku, qankunataj kausasqankuta, ruwasqankutapis rikuspa sonqochakunkichej Jerusalenman chay jina llakiyta apachimusqaymanta, chay llajtata imastachus ruwaykusqaymantapis’, nispa”.

23 “‘Qankunaqa paykunaj kausasqankuta, ruwasqankutapis rikuspa sonqochakunkichej. Chaypacha qankunaqa yachankichej mana qhasillamantachu chay imasta ruwaykusqayta’+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

15 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Runaj wawan, ¿imaynataj uva sachʼa waj sachʼasmanta nisqari chayri montepi kaj sachʼaspa ramasninmanta nisqari? 3 Uva sachʼaj kʼaspinmanta, ¿imallatapis ruwakunmanchu? Chayri, ¿ima warkhunallatapis kʼaspinmanta ruwankumanchu? 4 Chay kʼaspeqa llantʼa jinalla ninaman choqaykunapaj, ninaqa kantusninta ruphaykun, ukhuntataj qʼaspaykun. Ajina ruphasqa, ¿imata ruwanapajpis sirvinmanchu? 5 Sichus manaraj ruphasqa kashaspa mana imapajpis valerqachu chayqa, ninawan ruphasqa, qʼaspasqataj kaspa, ¿imapajñataj valenqari?”, nispa.

6 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Imaynatachus montepi kaj sachʼasmanta uva sachʼata ninaman wijchʼuykunapaj llantʼata jina churani, ajinallatataj Jerusalenpi tiyakojkunatapis ruwasaj.+ 7 Paykunaman sayaykuni. Paykunaqa ninamanta ayqekorqanku, jinapis ninaqa paykunata ruphaykonqa. Paykunaman sayaykojtiy qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta’,+ nispa”.

8 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Noqaqa chay jallpʼata chʼinpachata saqesaj+ paykuna wasanchawasqankurayku’,+ nispa”.

16 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Runaj wawan, Jerusalenman rejsichiy tukuy millay ruwasqasninta.+ 3 Paymanqa ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa Jerusalenman kayta nin: “Qanqa Canaán jallpʼapi rikhurerqanki, chaypitaj nacekorqanki. Papasuykeqa amorreo+ karqa, mamaykitaj hitita.+ 4 Nacekorqanki chay pʼunchayqa mana pupuykita khuchusorqankuchu, llimphu kanaykipajpis mana yakuwan mayllasorqankuchu, nillataj kachiwanpis qhaqosorqankuchu, nitaj imawanpis maytʼusorqankuchu. 5 Mana pipis qanta rikuspa sonqonta nanachikorqachu chay imasta ruwasunanpaj. Ni pi qanta khuyakusorqachu. Astawanpis jawaman wijchʼusorqanku, imaraykuchus nacekusqayki pʼunchaypi chejnisorqanku.

6 ”’”Noqatajrí chayninta pasashaspa yawarniyki patapi watʼaqeshajta rikorqayki. Yawarniyki patapi kashajtiyki, noqa nerqayki: ‘Kausallaypuni’, nispa. Arí, yawarniyki patapi kashajtiyki, noqa nerqayki: ‘Kausallaypuni’, nispa. 7 Qantaqa mayta ashkhayacherqayki campopi wiñaj qhorasta jina. Qanqa jatunyaspa uj sipasitaman tukorqanki, sumaj imaswantaj kʼachanchasqa karqanki. Ñuñusniykipis wiñarqanku, chujchaykipis wiñarqa. Jinapis qʼalallaraj kasharqanki, ni ima ropayoj”, nispa’.

8 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Noqaqa chayninta pasashaspa rikorqayki, repararqanitaj casaranapaj edadniyojña kasqaykita. Chayrayku noqaqa qhatanaywan qhataykususpa+ qʼalaykita tapaykorqani. Chantá uj juramentota ruwaspa qanwan uj tratota ruwarqani, ajinamanta qanqa noqajta karqanki. 9 Chantapis yakuwan bañarqayki, yawarniykita mayllarqayki, aceitewantaj jawiykorqayki.+ 10 Chantá bordasqa vestidota churaykorqayki, sumaj qaramanta* jukʼutasta* qorqayki, sumaj lino telawan umaykita maytʼuykorqayki, may valesqa ropaswantaj visterqayki. 11 Qanmanqa kʼachanchanasta churarqayki, makisniykiman manillasta, kunkaykimantaj uj collarta.* 12 Chantá churarqayki senqaykiman uj anillota, ninrisniykiman aretesta, umaykimantaj uj kʼachitu coronata. 13 Qanqa kʼachanchakoj kanki qoriwan qolqewan, vistikojtaj kanki sumaj linowan, valesqa ropaswan, bordasqa vestidowan ima. Mikhunaykeqa karqa sumaj jakʼu, chantá miskʼi, aceite ima. May kʼachitapuni karqanki,+ wakichisqataj kasharqanki reina kanaykipaj’, nispa”.

14 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Kʼachita kasqaykirayku waj nacionespi may rejsisqa karqanki.*+ Allin kʼachitapuni karqanki noqa kʼanchayniyta pataykiman churasqayrayku’,+ nispa”.

15 “‘Qanqa kʼachita kasqaykipi atienekorqanki,+ may rejsisqa kasqaykiraykutaj khuchi warmiman* tukorqanki.+ Mana pʼenqakuspa qhenchachakoj kanki chayninta pasajkunawan,+ paykunamantaj entregaykukoj kanki. 16 Qanqa wakin ropasniykita apariykukuspa, kʼanchashaj coloresmanta pata lugaresta ruwarqanki, chaypitaj qhenchachakorqanki.+ Chay imasqa mana kananchu karqa, mana jaykʼajpis kananchu karqa. 17 Chantapis qorimanta, qolqe metalmantawan qorqayki chay kʼachanchanasta apariykukuspa, qhariman rijchʼakoj santosta ruwarqanki, chaykunawantaj qhenchachakorqanki.+ 18 Chaykunatataj* bordasqa vestidosniykiwan qhataykorqanki. Chantá aceiteyta, inciensoytawan chaykunaman jaywarqanki.+ 19 Aceitewan miskʼiwan, sumaj jakʼumanta ruwasqa tʼantata mikhunaykipaj qorqayki. Qantaj chay tʼantata chaykunaman jaywaykorqanki sumaj qʼaparishaj jaywanata jina.+ Chayqa ajinapuni karqa’ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

20 “‘Noqapaj rejserqanki chay qhari wawasta, chay warmi wawastapis+ santosman jaywarqanki jaywanata jina.+ ¿Manachu qhenchachakusqaykiwan contentakorqanki? 21 Wawasniyta wañuracherqanki, ninapi ruphaykuchispataj* santosman jaywarqanki.+ 22 Tukuy chay millay imasta ruwashaspa, qhenchachakushaspa ima, mana yuyarikorqankichu sipas karqanki chay pʼunchaykunamanta, maypachachus qʼalalla, ni ima ropayoj, yawarniyki patapi watʼaqespa kasharqanki chaymanta. 23 Ay qanmanta, tukuy sajra imasta ruwasqaykirayku imachus qanwan kanqapis,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa. 24 Qanqa llulla dioskunata yupaychanapaj uj lugarta ruwakorqanki, sapa plazapitaj uj pata lugarta ruwakorqanki. 25 Sapa callepi aswan sutʼi cheqapi pata lugaresniykita ruwakorqanki. Kʼachita kasqaykita millayman tukucherqanki chayninta tukuy pasajkunaman entregaykukusqaykirayku,+ astawan astawantaj qhenchachakorqanki.+ 26 Egiptoj wawasninwan qhenchachakorqanki,+ chay qʼoñirisqa vecinosniykiwan. Chantapis noqata phiñachiwarqanki chay mana yupay atina qhenchachakusqasniykiwan. 27 Kunantaj contraykipi makiyta oqharisaj, mikhunaykita pisiyachisaj,+ chejnisoj warmismantaj jaywaykusqayki munasqankuta ruwasunankupaj.+ Filisteospa warmi wawasninkuman jaywaykusqayki, pikunachus may mancharisqa kasharqanku chay jina millayta purisqaykirayku chaykunaman.+

28 ”’Qanqa mana sajsakuyta atispa Asiriaj wawasninwanñataj qhenchachakorqanki.+ Paykunawan qhenchachakuspapis nipuni sajsakorqankichu. 29 Chayrayku astawanraj qhenchachakorqanki, comerciantespa jallpʼankupi,* jinallataj caldeoswanpis.+ Chay tukuywanpis nipuni sajsakorqankichu. 30 Sonqoykeqa may onqosqa* kasharqa.* Chayrayku tukuy chay imasta ruwarqanki mana pʼenqayniyoj khuchi warmi jina,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa. 31 Chantapis qanqa sapa callepi aswan sutʼi cheqapi, llulla dioskunata yupaychanapaj uj lugarta ruwakorqanki, sapa plazapitaj uj pata lugarta ruwakorqanki. Qanqa mana khuchi warmichu karqanki, imaraykuchus mana ima pagotapis japʼikojchu kanki. 32 Qanqa qhenchachakoj warmi kanki, qosanta japʼikunanmantaqa waj qharista japʼikoj warmi.+ 33 Tukuy khuchi warmismanqa regalosta qonku,+ qantajrí munapayasojkunaman regalosta qonki,+ llukʼiykunkitaj* tukuynejmanta qanwan qhenchachakoj jamunankupaj.+ 34 Qanqa qolqerayku khuchichakoj warmismanta uj jina kanki. Ni mayqen khuchi warmipis qan jinaqa ruwanchu. Qanqa wajkunaman paganki paykuna pagasunankumanta nisqaqa. Qanqa waj jinatapuni ruwanki’.

35 ”Chayrayku khuchi warmi,+ Jehová Diospa nisqanta uyariy. 36 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Qʼoñirisqa kasqaykeqa yapakun. Qʼalaykipis sutʼipacha rikukorqa qharisniykiwan qhenchachakushajtiyki, chantá tukuy millay santosniykiwan+ qhenchachakushajtiyki, pikunamanchus wawasniykej yawarninta jaywarqanki chaykunawan.+ 37 Chayrayku tukuy qharisniykita tantaykusaj pikunatachus kusicherqanki chaykunata. Noqa tantaykusaj pikunatachus munakorqanki, pikunatachus chejnikorqanki chaykunata. Tukuynejmanta tantaykamusaj qanpa contraykipi jamunankupaj, paykunaj ñaupaqenkupitaj qʼalallata saqesqayki, paykunaqa qʼalapachata rikusonqanku.+

38 ”’Noqa qanta castigasqayki qhenchachakoj warmista jina,+ yawarta jichʼaj warmista jinataj.+ Noqa yawarniykita jichʼasaj phiñakuyniypi, celosniypitaj.+ 39 Qharisniykej makisninkuman jaywaykusqayki. Paykunaqa llulla dioskunata yupaychanaykipaj lugaresniykita phiriykonqanku, pata lugaresniykita pampachanqanku,+ ropaykita lluchʼusonqanku,+ sumaj kʼachanchanasniykita apakaponqanku,+ qʼalallatataj saqesonqanku, mana ima ropayojta. 40 Paykunaqa ashkha runasta contraykipi pusamonqanku,+ chantá rumiswan chʼanqaykusonqanku,+ espadasninkuwantaj wañuchisonqanku.+ 41 Wasisniykita ninawan ruphaykuchenqanku,+ ashkha warmispa rikunankutataj castigoyta chayachimusonqanku. Ajinamanta qhenchachakusqaykita tukuchisaj,+ niñataj pimanpis pagankiñachu. 42 Qanpa contraykipi phiñakuyniy thasnukonqa,+ phiñakuyniytaj qanmanta karunchakonqa.+ Sonqoyqa tiyaykonqa, niñataj phiñakusajchu’, nispa.

43 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Sipas karqanki chay pʼunchaykunamanta mana yuyarikusqaykirayku,+ tukuy chay imasta ruwaspataj phiñachiwasqaykirayku, imatachus ruwasqaykiman jina qopusqayki. Manaña chay jina millayta purinkichu, niñataj millay imastapis ruwankichu.

44 ”’Qhaway, paykunaqa kay nisqata qanmanta nenqanku: “Warmi wawanpis maman jinallataj”,+ nispa. 45 Qanqa mamayki jinapuni kanki, mamaykeqa qosanta, wawasnintapis mana rikullaytapis munarqachu. Qanqa hermanasniyki jinapuni kanki, paykunaqa qosankuta, wawasninkutapis mana rikullaytapis munarqankuchu. Mamaykichejqa hitita karqa, papasuykichejtaj amorreo+ karqa’, nispa”.

46 “‘Kuraj hermanaykeqa Samaria,+ paytaj qanmanta norte ladopi* warmi wawasninwan* tiyakun.+ Sullkʼa hermanaykitaj Sodoma,+ paytaj qanmanta sur ladopi* warmi wawasninwan tiyakun.+ 47 Qanqa mana paykunaj ñannillankutachu purerqanki, nitaj sajra ruwasqasnillankutachu ruwarqanki, astawanpis pisi tiempollapi paykunamanta nisqaqa aswan mana allin imastaraj ruwarqanki.+ 48 Noqaqa kausayniyrayku jurani nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa. Hermanayki Sodomawan warmi wawasninwanqa, mana qan jinachu, nitaj warmi wawasniyki jinachu ruwarqanku. 49 Qhaway, hermanayki Sodomaj jucha ruwasqanqa kay karqa: Paywan warmi wawasninwanqa+ may kasqankuta yuyakorqanku.+ Paykunaqa mikhuna patapi kausarqanku+ ni imamanta llakikuspa,+ jinapis mana yanaparerqankuchu sufrej runata, nitaj pobretapis.+ 50 Paykunaqa jatunchakullarqankupuni,+ millay imastataj ñaupaqeypi ruwallarqankupuni.+ Chayrayku paykunata tukucherqani.+

51 ”’Samariaqa+ qanpa juchallikusqaykimanta mana khuskallantapis juchallikorqachu. Qanqa may chhika millay imasta ruwarqanki, paymanta aswan ashkhata. Qanpa millay ruwasqasniykeqa may chhikapuni karqanku, chayrayku hermanasniykeqa qanpa ladoykipi aswan cheqanpaj qhawasqa karqanku.+ 52 Kunanqa pʼenqaypi rikhurinki, kʼumuykachachisqataj kanki, imaraykuchus hermanasniykita allinpaj qhawachinki.* Paykunaqa aswan cheqanpaj qhawasqa kanku juchaykirayku, paykunamanta nisqa aswan millay imasta ruwasqaykirayku. Chayrayku kunanqa pʼenqaypi rikhuriy, kʼumuykachachisqataj kay hermanasniykita aswan cheqanpaj qhawachisqaykirayku’.

53 ”‘Noqaqa paykunamanta presos apasqa kajkunata tantaykusaj: Sodomamanta, warmi wawasninmantawan presos apasqa kajkunata, Samariamanta, warmi wawasninmantawan presos apasqa kajkunata. Paykunatawan khuskataj qanmanta presos apasqa kajkunata tantaykusaj,+ 54 ajinamanta pʼenqaypi rikhurinaykipaj. Chayta ruwaspa paykunata sonqochasqaykimanta pʼenqakunki. 55 Hermanayki Sodomawan warmi wawasninwanqa imaynachus ñaupajta karqanku ajinallamantaj tukonqanku. Hermanayki Samariawan warmi wawasninwanqa imaynachus ñaupajta karqanku ajinallamantaj tukonqanku. Qanpis warmi wawasniykiwan khuska imaynachus ñaupajta karqanki ajinallamantaj tukunki.+ 56 Jatunchakorqanki chay pʼunchaypeqa, hermanayki Sodomaqa mana paymanta parlanaykipaj jinachu karqa. 57 Qanqa chayta parlarqanki niraj juchayki sutʼiman llojsishajtin.+ Kunanqa Siriaj warmi wawasnin, vecinasninpis insultasunku. Muyuyniykipi kaj filisteospa+ warmi wawasninpis pisipaj qhawasunku. 58 Millay kausaypi purisqaykirayku, millay imasta ruwasqaykiraykutaj llakiy qhatirisonqa’, nispa nin Jehová Diosqa”.

59 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Imatachus qan ruwarqanki chay kikinta ruwasqayki.+ Imaraykuchus qanqa tratoyta pʼakispa jurasqaykita pisipaj qhawarqanki.+ 60 Jinapis noqaqa sipas karqanki chay pʼunchaykunapi qanwan trato ruwasqayta yuyarikusaj. Chantá qanwan wiñaypaj uj tratota ruwasaj.+ 61 Kuraj hermanasniykita, sullkʼa hermanasniykitapis japʼikapushaspaqa imaynatachus purisqaykimanta yuyarikunki, pʼenqakunkitaj.+ Paykunataqa warmi wawasniyki kanankupaj jaywaykusqayki, qanwan mana uj tratota ruwaspapis’, nispa.

62 ”‘Noqa kikin qanwan uj tratota ruwasaj. Chaypachataj qan yachanki noqa Jehová Dios kasqayta. 63 Tukuy chay ruwasqasniykimanta perdonasojtiy, qanqa yuyarikunki imastachus ruwasqaykimanta, mayta pʼenqakusqaykiraykutaj mana parlarillaytapis munankichu,+ manchay kʼumuykachachisqapuni kanki’+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

17 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Runaj wawan, Israel nacionmanta uj imasmarita* niy, chantá uj kikinchaytawan churay.+ 3 Ninkitaj: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Jatuchaj lijrasniyoj* jatun águila+ jamorqa, mayqenchus jatuchaj phurusniyoj, ashkha phurusniyojtaj. Chay phurusnenqa imaymana coloresniyoj karqa. Chay aguilaqa Líbano orqoman+ jamuspa cedro sachʼaj puntanta orqhorqa.+ 4 Aswan patapi kaj ramitanta orqhospa comerciantespa jallpʼankuman* aparqa, chaytataj comerciantespa uj llajtankupi plantaykorqa.+ 5 Chantá jallpʼamanta mujuta oqharispa+ sumaj jallpʼaman tarpuykorqa. Chaytaqa plantarqa imaynatachus ashkha yakuyoj mayu kantupi sauceta plantakun ajinata. 6 Chantá chay tarpusqanqa pʼutumorqa, ashkha ramasniyoj chʼampa uva sachʼamantaj tukorqa.+ Ramasnenqa pay ladollamantaj wiñarqanku, saphisninpis uranpi wiñasharqanku. Ajinamanta uva sachʼaman tukorqa, waj ramitastaj paymanta ijimorqa,* chay ramastaj wiñarqa.+

7 ”’”Chantá waj jatun águila jamorqa,+ jatuchaj lijrasniyoj, jatuchaj phurusniyojtaj.+ Chaymantataj chay uva sachʼaqa saphisninta aysarerqa chay águila ladoman, maypichus plantasqa kasharqa chay jallpʼamanta karuman. Ramasnintapis wiñacherqa chay águila ladoman, pay qarpananpaj.+ 8 Payqa sumaj jallpʼapi plantasqaña karqa, ashkha yakus qayllapi, ajinamanta ramasniyoj kananpaj, poqonanpaj, sumaj uva sachʼamantaj tukunanpaj”,+ nispa’.

9 ”Ninkitaj: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “¿Sumajtachu wiñanqa? ¿Nichu pipis saphinmanta sikʼenqa,+ poqoyninta ismuykuchenqa, ramitasnintapis chʼakichenqa?+ Allin chʼakisqata chʼakiponqa, nitaj kallpawanchu tʼirana kanqa, nitaj ashkha runaschu necesitakonqa saphimantapacha tʼirasqa kananpaj. 10 Waj jallpʼapi plantaykojtinku, ¿sumajtachu wiñanqa? ¿Nichu inti llojsimuy ladomanta wayramojtin chʼakisqata chʼakiponqa? Maypichus wiñamorqa chay jallpʼallapitaj chʼakiponqa”, nispa’”.

11 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 12 “Ama jina kaspa, contrayta oqharikoj runasman kayta niy: ‘¿Manachu yachankichej kay imas ima niytachus munasqanta?’, nispa. Chantá paykunaman nillankitaj: ‘Qhawaychej, Babiloniamanta reyqa Jerusalenman jamorqa, paytaj reyta, kuraj kamachejkunasnintawan japʼispa Babiloniaman apakaporqa.+ 13 Chantapis payqa reypa mirayninmanta ujninkuta japʼispa+ paywan uj tratota ruwarqa, uj juramentotataj ruwacherqa.+ Chantá chay suyumanta aswan sumajpaj qhawasqa qharista apakaporqa,+ 14 ajinamanta chay gobierno pisi atiyniyoj kananpaj, manañataj sayariyta atinanpaj. Chay gobiernoqa sayasqallapuni kayta atinman karqa trato ruwasqanman jina ruwaspalla.+ 15 Chantá chay churasqan reyqa,* paypa* contranpi oqharikorqa,+ chayrayku Egiptoman runasninta kacharqa caballosta,+ ashkha soldadostawan qochikunanpaj.+ ¿Payta allinchu rinman? ¿Chay imasta ruwajqa castigomanta ayqenmanchu? ¿Atinmanchu tratota pʼakispa castigomanta ayqeyta?’,+ nispa.

16 ”‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “Kausayniyrayku jurani: Payqa* Babiloniapi wañonqa, maypichus rey kananpaj payta churarqa chay rey* tiyakun chaypi. Payqa juramentonta pisipaj qhawarqa, trato ruwasqantapis pʼakerqa.+ 17 Faraonpa* tukuy soldadosnenqa mana paykunata yanapanqankuchu,+ maypachachus babiloniospa soldadosninku llajtaman yaykuykunankupaj jallpʼa lomasta oqharenqanku, muyuynintataj perqawan muyuykuchenqanku ashkha runasta wañuchinankupaj chaypacha. 18 Payqa uj juramentota pisipaj qhawarqa, tratotapis pʼakerqa. Payqa ujta ruwasaj nishaspa* tukuy chay imasta ruwarqa. Payqa mana librakonqachu”, nispa’.

19 ”‘Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Kausayniyrayku jurani: Paymanqa imatachus ruwasqanman jina qopusaj, juramentoyta pisipaj qhawasqanrayku,+ tratoytapis pʼakisqanrayku. 20 Paypa patanman chʼipayta choqaykusaj, chay japʼina chʼipaypitaj japʼichikonqa.+ Paytaqa Babiloniaman apasaj, chaypitaj paywan juicioman yaykusaj noqata wasanchawasqanrayku.+ 21 Tukuy ayqekoj soldadosnenqa espadawan wañuchisqa kanqanku, puchojkunataj tukuy ladosman* chʼeqerachisqa* kanqanku.+ Chaypacha qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios chayta parlasqayta”,+ nispa’.

22 ”‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Jatun cedroj pata puntanmanta uj ramitata orqhosaj,+ plantaykusajtaj. Ramitasninpa puntanmanta aswan wawita kajta orqhosaj,+ chaytataj noqa kikin may jatun orqopi plantaykamusaj.+ 23 Noqaqa plantaykusaj Israelmanta jatun orqopi, chaypitaj ramasnin wiñanqa, sumajtataj poqorenqa. Chay sachʼaqa sumaj cedro sachʼaman tukonqa. Tukuy laya* pʼisqos chay sachʼaj llanthun urapi tiyakonqanku, ramasninpitaj thapachakonqanku. 24 Tukuy campo sachʼas yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta. Noqaqa jatun sachʼata juchʼuyyachini, juchʼuy sachʼatataj jatunyachini,+ qʼomer sachʼata chʼakichini, chʼaki sachʼatataj tʼikarichini.+ Noqa Jehová Dios chayta nerqani, chaytataj ruwarqani”, nispa’”.

18 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Qankunaqa Israel jallpʼapi kayta niyta yachankichej: ‘Tatasqa kʼallku uvasta mikhorqanku, wawasninkoj kirusninkutaj ras nerqanku’,* nispa.+ Chay nisqaykichej, ¿ima niytataj munanri?

3 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Kausayniyrayku jurani: Chay nisqataqa manaña Israelpi ninkichejñachu. 4 Tukuy runaspa kausayninkoqa noqajta. Tataj kausayninpis wawaj kausayninpis noqajta. Juchallikoj runaqa* wañonqa.

5 ”’Uj cheqan runaqa, cheqan kajta, allin kajtataj ruwan. 6 Payqa orqospi santosman jaywasqa uywa wañuchisqasta mana mikhunchu,+ nitaj Israel nacionmanta kajkunaj millay santosninkumanta mañakunchu, nillataj runa masinpa warminwan qhenchachakunchu,+ ni killa yawarninpi kashaj warmiwanpis puñuykunchu.+ 7 Mana pitapis sufrichinchu,+ astawanqa paymanta manukojman prenda saqesqanta kutichipun.+ Mana pimantapis suwanchu,+ astawanpis yarqhachikojman mikhunanmanta jaywarin,+ mana ropayojtapis vistin.+ 8 Manurispaqa mana interesniyojta manun, nitaj paymanta aprovechakunchu,+ astawanqa cheqan kajman jina ruwan.+ Demandapi kaj runasta juzgaspapis, cheqan kajman jina justiciata ruwan.+ 9 Kamachisqasniyta juntʼanpuni, leyesniytapis kasukunpuni cheqan imasta ruwananpaj. Chaymin cheqan runaqa, paytaj kausallanqapuni’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

10 ”‘Ichapis chay runaj wawanqa suwa+ chayri runa wañuchi+ kanman, chay imastataj ruwanman, 11 (mayqentachus tatan mana ruwarqachu chayta), orqospi santosman jaywasqa uywa wañuchisqasta mikhunman, runa masinpa warminwan qhenchachakunman, 12 pisichikojta, wajcha runata sufrichinman,+ suwanman, paymanta manukojman prenda saqesqanta mana kutichipunmanchu. Millay santosmantapis mañakunman,+ millay imastapis ruwanman,+ 13 manurispapis interesniyojta manunman, aprovechakunmantaj chayqa,+ chay wawaqa mana kausallanqapunichu. Tukuy millay imasta ruwasqanrayku wañunanpuni tiyan. Wañuyninmantaqa paylla juchayoj kanqa.

14 ”’Chantá ichapis paypata uj wawan kanman, paytaj tatanpa tukuy jucha ruwasqasninta rikunman, chayta rikushaspapis mana pay jinachu ruwanman, 15 nitaj orqospi santosman jaywasqa uywa wañuchisqasta mikhunmanchu, nitaj Israel nacionmanta kajkunaj millay santosninkumanta mañakunmanchu, nillataj runa masinpa warminwan qhenchachakunmanchu, 16 nitaj pitapis sufrichinmanchu, nitaj paymanta manukojpa prenda saqesqantapis japʼikapunmanchu, nillataj suwanmanchu, astawanpis yarqhachikojman mikhunanmanta jaywarinman, mana ropayojtapis vistinman, 17 pobre runatapis mana sufrichinmanchu, manurispaqa mana interesniyojta manunman, nitaj paymanta aprovechakunmanchu, astawanpis leyesniyta juntʼanman, kamachisqayman jinataj kausanman chayqa, chay jina runaqa tatanpa juchanrayku mana wañonqachu, manachayqa kausallanqapuni. 18 Tatantajrí, runasta engañasqanrayku, hermanonmanta suwasqanrayku, llajtanmanta runas ukhupi sajra imasta ruwasqanrayku wañonqa. Payqa juchanrayku wañonqa.

19 ”’Chaywanpis qankunaqa tapukunkichej: “¿Imaraykutaj wawanqa tatanpa juchasninmanta mana juchayojchu kanmanri?”, nispa. Wawanqa cheqan kajta, allin kajtataj ruwarqa, kamachisqasniytapis juntʼarqa, kasukorqataj. Chayrayku payqa kausallanqapuni.+ 20 Juchallikoj runaqa* wañonqa.+ Wawaqa tatanpa juchanmanta mana juchayojchu kanqa, nitaj tatapis wawanpa juchanmanta juchayojchu kanqa. Cheqan kajta ruwaj runaqa, cheqan kajta ruwasqanrayku paylla tʼinkata japʼenqa. Sajra kajta ruwaj runapis, sajrata ruwasqanrayku paylla castigasqa kanqa.+

21 ”’Sichus uj sajra runa tukuy jucha ruwasqasninta saqepunman, kamachisqasniytapis kasukunman, cheqan kajta, allin kajtataj ruwanman chayqa, payqa kausallanqapuni. Payqa mana wañonqachu.+ 22 Sajra ruwasqasninpis mana yuyarisqachu kanqa.+ Payqa cheqan kajta ruwasqanrayku kausallanqapuni’.+

23 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘¿Noqaqa kusikuymanchu uj sajra runa wañojtin?+ ¿Manachu noqaqa munayman sajra ruwasqasninta saqespa kausanallantapuni?’,+ nispa.

24 ”‘Sichus uj cheqan runa, cheqan kausayninta saqespa sajra kajta ruwanman, sajra runaj millay ruwaykunasnintapis ruwanman chayqa, ¿chay runaqa kausallanmanpunichu? Paypataqa mana ima cheqan ruwasqanpis yuyarisqachu kanqa.+ Wasanchaj runa kasqanrayku, juchallikusqanraykutaj wañonqa.+

25 ”’Qankunatajrí ninkichej: “Jehová Diospa ñannenqa mana cheqanchu”, nispa.+ Israelitas, uyariwaychej. ¿Noqaj ñanniychu mana cheqan kashan?+ ¿Manachu qankunaj ñankunasniykichej wistʼu kashan?+

26 ”’Sichus uj cheqan runa, cheqan kausayninta saqespa sajra kajta ruwanman, chayraykutaj wañunman chayqa, payqa sajra imasta ruwasqanrayku wañonqa.

27 ”’Sichus uj sajra runa sajra ruwasqasninta saqepunman, cheqan kajta, allin kajtataj ruwanman chayqa, payqa kausallanqapuni.+ 28 Sichus sajra ruwasqasninmanta cuentata qokuspa, chay sajra ruwasqasninta saqepunman chayqa, kausallanqapuni. Payqa mana wañonqachu.

29 ”’Israelitastaj nenqanku: “Jehová Diospa ñannenqa mana cheqanchu”, nispa. Israelitas, ¿noqaj ñankunasniypunichu mana cheqan kashan?+ ¿Manachu qankunaj ñankunasniykichej wistʼu kashan?’.

30 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Israelitas, sapa ujta ñankunasniykichejman jina juzgasqaykichej.+ Chayrayku tukuy sajra ruwasqasniykichejta saqepuychej. Arí, saqepuychej, ajinamanta chay sajra imasta ruwasqaykichejrayku mana juchayoj rikhurinaykichejpaj. 31 Tukuy sajra ruwasqasniykichejmanta tʼaqakuychej,+ mosoj sonqoyojman, mosoj yuyayniyojmantaj tukuychej.+ Israelitas, ¿imaraykutaj wañuwajchejri?’,+ nispa.

32 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Noqaqa mana kusikunichu runa wañojtin.+ Chayrayku noqaman kutinpuychej kausallaychejpunitaj’,+ nispa”.

19 “Israelpa kamachejkunasninmanta uj llakiy takiyta takiy. 2 Ninkitaj:

‘¿Imataj mamayki karqari? Mamaykeqa leones chaupipi china león karqa.

Kallpasapa maltón leonespa chaupinkupi winkuykorqa,* uñasnintataj uywarqa.

 5 Mama leonqa suyarqa pay kutimunanta, jinapis repararqa manaña kutimunanta.

Chayrayku ujnin uñantañataj uywaspa kallpasapa maltón leonman tukucherqa.

 6 Chay leonpis leones ukhupi purillarqataj, kallpasapa maltón leonmantaj tukorqa.

Chay leonqa japʼisqan uywasta mitharayta yachakorqa, runastapis mikhuykorqa.+

 7 Chay leonqa jarkʼachasqa torresta muyuykacharqa, llajtastataj chʼinman tukucherqa.

Qhaparisqanqa chay chʼin jallpʼa juntʼata uyarikorqa.+

 9 Paytaqa fierro ganchoswan japʼiykuspa jaulaman apaykorqanku, chaymantataj Babiloniamanta reyman aparqanku.

Chaypi paytaqa wisqʼaykorqanku, qhaparisqan niña Israel orqospi uyarikunanpaj.

10 Mamaykeqa uva sachʼa jina karqa,*+ yaku kantuspi plantasqa.

Ashkha yaku kasqanrayku poqorqa, ashkha ramasniyojtaj karqa.

11 Paymantaqa may duro ramas* llojsimorqa, kamachejkunaj varanku kananpaj.

Payqa wiñarqa, waj sachʼasmanta aswan jatunta.

Payqa rejsisqa karqa jatun kasqanrayku, qʼomer ramasniyoj kasqanraykutaj.

12 Jinapis rabiawan tʼirasqa karqa,+ pampaman wijchʼusqataj.

Chantá inti llojsimuy ladomanta wayra wayramuspa poqoyninta chʼakicherqa.

14 Ninaqa ruphaykorqa ramasninta, chantá wiñamusharqa chay ramitasninta, poqoyninta ima.

Ni uj sumaj duro ramanpis puchorqachu, kamachejkunaj varankupaj.+

”’Kay takeyqa llakiy takiy, kay takeyqa llakiy takiy jina takikonqa”’.

20 Qanchis kaj watapi, phishqa kaj killaj chunka pʼunchayninpi, Israelmanta wakin kurajkunaqa jamorqanku, ñaupaqeypitaj tiyaykukorqanku Jehová Diosta tapukunankupaj. 2 Chantá Jehová Diosqa parlamuwaspa niwarqa: 3 “Runaj wawan, Israelmanta kurajkunaman kayta niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “¿Noqata tapukuwajchu jamunkichej? ‘Kausayniyrayku jurani: Tapuwasqaykichejmanqa mana kutichisqaykichejchu’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”’.

4 ”¿Juzganaykipaj wakichisqachu kashanki? Runaj wawan, ¿juzganaykipaj wakichisqachu kashanki? Paykunaman willay ima millay imastachus ñaupa tatasninku ruwasqankuta.+ 5 Paykunaman kayta niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “Israelta ajllakusqay pʼunchaypeqa+ Jacobpa wawasninman jurarqani, paykunamantaj Egipto jallpʼapi rejsichikorqani.+ Arí, paykunaman juraspa nerqani: ‘Noqa Jehová Diosniykichej kani’, nispa. 6 Chay pʼunchayqa paykunaman jurarqani Egipto jallpʼamanta orqhonayta, paykunapaj maskʼaporqani chay jallpʼamantaj pusanayta, maypichus lechewan miskʼiwan jinantin tiyan chayman.+ Chay jallpʼaqa tukuy jallpʼasmanta aswan kʼachitu karqa. 7 Chantá paykunaman nerqani: ‘Sapa ujniykichej sirvishankichej chay millay santosniykichejta wijchʼuychej, ama Egiptoj millay santosninwan chʼichichakuychejchu.+ Noqamin Jehová Diosniykichej kani’,+ nispa.

8 ”’”Paykunatajrí contraypi oqharikorqanku, nitaj uyariyta munawarqankuchu. Paykunaqa sirvisharqanku chay millay santosninkuta mana wijchʼorqankuchu, ni Egiptoj millay santosnintapis saqerqankuchu.+ Chayrayku Egipto jallpʼapi kashajtinku nerqani phiñakuyniyta paykunaman apachimunayta, sinchʼi phiñakuyniytataj contrankupi apachimunayta. 9 Jinapis sutiyrayku chay nisqayta mana ruwarqanichu, nacionespa ñaupaqenkupi sutiy mana chʼichichasqa kananpaj, mayqen nacionespichus paykuna tiyakorqanku chaypi.+ Noqaqa chay nacionespa ñaupaqenkupi paykunaman* rejsichikorqani, maypachachus paykunata Egipto jallpʼamanta orqhomorqani chaypacha.+ 10 Paykunataqa Egipto jallpʼamanta orqhomorqani, chʼin jallpʼamantaj pusarqani.+

11 ”’”Chantá paykunaman kamachisqasniyta qorqani, leyesniytapis rejsicherqani.+ Ajinamanta pichus chayta juntʼajqa kausananpaj.+ 12 Chantapis samarikuna pʼunchaykunasniyta qorqani,+ paykunawan noqawan uj señal kananpaj.+ Ajinamantataj yachanankupaj noqa Jehová Dios paykunata llimphuchaj kasqayta.

13 ”’”Israelitastajrí chʼin jallpʼapi noqaj contraypi oqharikorqanku.+ Paykunaqa mana kamachisqasniyman jinachu kausarqanku, nitaj leyesniytapis valecherqankuchu. Jinapis pichus leyesniyta juntʼajqa kausallanqapuni. Paykunaqa samarikuna pʼunchaykunasniyta chʼichicharqanku. Chayrayku nerqani phiñakuyniyta paykunaman apachimunayta, chʼin jallpʼapi paykunata tukuchinaypaj.+ 14 Jinapis sutiyrayku chay nisqayta mana ruwarqanichu, nacionespa ñaupaqenkupi sutiy mana chʼichichasqa kananpaj. Chay nacionespa rikunankuta Egiptomanta paykunata orqhomorqani.+ 15 Chantapis chʼin jallpʼapi paykunaman jurarqani, qorqani chay jallpʼaman mana pusanayta,+ maypichus lechewan miskʼiwan jinantin tiyan chayman.+ Chay jallpʼaqa tukuy jallpʼasmanta aswan kʼachitu karqa. 16 Imaraykuchus paykunaqa leyesniyta mana valecherqankuchu, nitaj kamachisqasniyman jinachu kausarqanku, samarikuna pʼunchaykunasniytapis chʼichicharqanku. Paykunaqa millay santosninkuta astawan yupaychayta munarqanku.+

17 ”’”Jinapis paykunamanta sonqoyta nanachikorqani, manataj chinkacherqanichu. Paykunataqa chʼin jallpʼapi mana tukucherqanichu. 18 Wawasninkumanqa chʼin jallpʼapi nerqani:+ ‘Ama ñaupa tatasniykichej kamachisqankuman jina kausaychejchu,+ ama leyesninkuta kasuychejchu, nitaj millay santosninkuwanpis chʼichichakuychejchu. 19 Noqa Jehová Diosniykichej kani. Kamachisqasniyman jina kausaychej, leyesniytapis kasuychej, juntʼaychejtaj.+ 20 Samarikuna pʼunchaykunasniyta noqapaj tʼaqaychej,+ chaytaj uj señal kanqa noqa Jehová Diosniykichej kasqayta yuyarikunaykichejpaj’,+ nispa.

21 ”’”Jinapis wawasninkoqa contraypi oqharikorqanku.+ Paykunaqa mana kamachisqasniyman jinachu kausakorqanku, nitaj leyesniytapis kasorqankuchu, nillataj juntʼarqankuchu. Jinapis pichus leyesniyta juntʼajqa kausallanqapuni. Paykunaqa samarikuna pʼunchaykunasniyta chʼichicharqanku. Chayrayku nerqani phiñakuyniyta paykunaman apachimunayta, sinchʼi phiñakuyniytataj contrankupi apachimunayta, paykunata chʼin jallpʼapi tukuchinaypaj.+ 22 Jinapis sutiyrayku+ chay nisqayta mana ruwarqanichu,+ nacionespa ñaupaqenkupi sutiy mana chʼichichasqa kananpaj. Imaraykuchus chay nacionespa rikunankuta Egiptomanta paykunata* orqhomorqani. 23 Chantapis chʼin jallpʼapi paykunaman juraspa nerqani, naciones ukhuman paykunata chʼeqerachinayta, suyusmantaj tʼaqarachinayta.+ 24 Paykunaqa leyesniyta mana juntʼarqankuchu, nitaj kamachisqasniytapis valecherqankuchu,+ samarikuna pʼunchaykunasniytapis chʼichicharqanku. Paykunaqa ñaupa tatasninkoj millay santosninkuta yupaycharqanku.+ 25 Chantá paykunata saqellarqani mana allin kamachiykunaman jina kausanankuta, mana kausayta atinankupaj jina leyesta qhatinankuta.+ 26 Noqaqa saqellarqani chʼichichakunankuta kuraj wawasninkuta uywa wañuchisqata jina ninawan ruphaykuchispa.*+ Chayta ruwasqankurayku tukuchisqa kanankupaj. Ajinamanta noqa Jehová Dios kasqayta yachanankupaj”’.

27 ”Runaj wawan, israelitaswan parlamuspa kayta niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Ñaupa tatasniykichejpis chay imasta ruwaspa pisipaj qhawawarqanku, wasanchawarqankutaj. 28 Noqaqa ima jallpʼatachus paykunaman juraspa qonayta nerqani chayman pusarqani.+ Paykunatajrí tukuynin jatuchaj lomasta, tukuynin ramarara sachʼasta rikuytawan,+ chaypi uywa wañuchisqasninkuta jaywarqanku, noqata phiñachiwaj ofrendastawan. Chaypi paykunaqa uywa wañuchisqasninkuta ima munayta qʼaparicherqanku, vino ofrendasninkutapis jichʼarqanku. 29 Chantá paykunata taporqani: ‘¿Imapajtaj chay pata lugarman rinkichejri?’, nispa. (Chayqa kunan pʼunchaykama Pata Lugar sutiwan rejsisqa)”’.+

30 ”Chayrayku israelitasman kayta nimuy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “¿Qankunaqa ñaupa tatasniykichej jinachu chʼichichakushankichej chay millay santosninkuta yupaychaspa, chaykunawantaj qhenchachakuspa?*+ 31 ¿Manachu qankunaqa kay pʼunchaykama chʼichichakushallankichejpuni millay santosninkuman uywa wañuchisqasta jaywaspa, wawasniykichejtapis ninapi ruphachispa?*+ Israelitas, ¿chayta ruwashajtiykichejchu tapukuwasqaykichejman kutichiyman?”,+ nispa’.

”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Kausayniyrayku jurani, tapukuwasqaykichejman mana kutichisqaykichejchu.+ 32 Ni jaykʼaj qankuna yuyasqaykichejman jinachu kanqa. Qankunaqa ninkichej: “Naciones jina kanachej, waj jallpʼamanta familias jina kanachej, pikunachus kʼulluta, rumita yupaychanku chaykuna jina”,+ nispa’”.

33 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Kausayniyrayku jurani: Qankunata kamachisqaykichej atiyniyoj makiywan, kallpayoj makiywantaj. Noqaqa phiñakuyniyta pataykichejman apachimusaj.+ 34 Noqaqa phiñakuyniyta apachimuspa atiyniyoj makiywan, kallpayoj makiywan llajtas ukhumanta orqhosqaykichej, may jallpʼasmanchus chʼeqerachisqa* karqankichej chaymanta tantaykusqaykichej.+ 35 Llajtaspa chʼin jallpʼasninkuman apasqaykichej, chaypitaj noqa qankunata juzgasqaykichej.+

36 ”’Imaynatachus ñaupa tatasniykichejta Egiptoj chʼin jallpʼanpi juzgarqani, ajinallatataj qankunatapis juzgasqaykichej, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa. 37 Noqaqa michejpa tojnun urata pasachisqaykichej,+ tratota juntʼanaykichejpajtaj obligasqaykichej. 38 Jinapis qankuna ukhumanta tʼaqasaj contraypi oqharikojkunata, jinallataj contraypi juchallikojkunatapis.+ Noqaqa qankunata orqhosqaykichej forastero jina tiyakushankichej chay jallpʼasmanta, chaywanpis mana Israel jallpʼaman yaykunkichejchu.+ Chaypacha qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta’, nispa.

39 ”Israelitas, Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta qankunaman nisunkichej: ‘Sapa ujniykichej millay santosniykichejta yupaychamuychej.+ Jinapis kayta yuyarikuychej, manañachus uyariwankichej chayqa, uj tiempo chayamonqa chaypachataj manaña santo sutiyta uywa wañuchisqasta jaywasqaykichejwan chʼichichankichejchu, nitaj millay santosniykichejwanpis’.+

40 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Santo orqoypi, Israelmanta aswan jatun orqopi,+ tukuy israelitas, tukuyniykichejpuni yupaychawankichej.+ Chaypi noqa qankunata allinpaj qhawasqaykichej, mañasqaykichej imastachus qoyta munawasqaykichejta, ofrendasniykichejmanta ñaupaj kaj imastawan, noqapaj tukuy tʼaqasqa imasta mañasqaykichej.+ 41 Llajtasmanta orqhomusqaykichej, may jallpʼasmanchus chʼeqerachisqa karqankichej chaymanta kutichimuspa tantaykusqaykichej.+ Chaypachaqa noqa qankunata allinpaj qhawasqaykichej, uywa wañuchisqasniykichej ima munayta qʼaparisqanrayku. Chaypi qankunapis nacionespis yachankichej noqa santo kasqayta’,+ nispa.

42 ”‘Qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta,+ maypachachus Israel jallpʼaman apasqaykichej chaypacha,+ mayqen jallpʼatachus ñaupa tatasniykichejman juraspa qonayta nerqani chayman. 43 Chaypitaj yuyarikunkichej imaynatachus kausasqaykichejmanta, tukuy imata ruwaspa chʼichichakusqaykichejmanta ima.+ Chantá tukuy sajra imasta ruwasqaykichejrayku qankuna kikiykichejta* millachikunkichej.+ 44 Israelitas, qankunaqa yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta. Chaytaqa yachankichej noqa sutiyrayku+ chay imasta ruwajtiy, noqaqa mana millay kausayniykichejman jinachu, nitaj sajra ruwasqaykichejman jinachu castigasqaykichej’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

45 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 46 “Runaj wawan, sur ladota* qhawariy, sur ladoj contranta willay, profeta jina willay sur lado jallpʼapi kaj montej contranta. 47 Sur ladomanta monteman niy: ‘Jehová Diospa nisqanta uyariy. Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Noqa ninawan japʼiykuchisqayki+ tukuy sachʼasniykita ruphaykunanpaj, qʼomer sachʼasta, chʼaki sachʼastapis. Chay kʼajashaj ninaqa mana wañonqachu,+ sur ladomanta norte ladokama* tukuy runaspa uyasninkuta* qʼasparanqa. 48 Tukuy runas rikonqanku noqa Jehová Dios chay ninata japʼiykuchisqayta mana wañunanpaj”,+ nispa’”.

49 Chantá noqa nerqani: “Ay Tukuyta Kamachej Señor Jehová Dios, runasqa noqamanta nishanku: ‘Kay runaqa rijchʼanachinasllawan parlan’, nispa”.

21 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Runaj wawan, Jerusalenta qhawariy, santo lugarespa contranpi parlay, Israel jallpʼaj contranpitaj profeta jina willay. 3 Israel jallpʼata niy: ‘Jehová Diosqa kayta nin: “Noqaqa contraykipi kashani. Espadayta jallchʼananmanta orqhosaj,+ chantá qanpi tiyakoj cheqan runasta, sajra runastapis tukuchisaj. 4 Arí, qanpi tiyakoj cheqan runasta, sajra runastapis tukuchisaj. Espadayta jallchʼananmanta orqhosaj tukuypa contranpi, sur ladomanta norte ladokama.* 5 Tukuy runas yachanqanku noqa Jehová Dios espadayta jallchʼananmanta orqhosqayta. Espadayqa mana jallchʼananman churasqachu kanqa”,+ nispa’.

6 ”Qanrí runaj wawan, manchariywan kharkatishaspa ukhuta samay. Arí, paykunaj ñaupaqenkupi rabiawan ukhuta samay.+ 7 ‘¿Imajtintaj ukhuta samashankiri?’ nispa tapusojtinku kayta kutichinki: ‘Uj willayrayku’, nispa. Chay willayqa jamushanña, chaypacha tukuy manchariywan llauchhiyanqanku, tukuypa makisninku mana kallpayoj rikhurenqanku, tukuy desanimakonqanku, tukuypa chaki moqosninmantataj yaku sururenqa.*+ ‘Qhaway, llakeyqa jamonqapuni, chayqa juntʼakonqapuni’ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

8 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 9 “Runaj wawan, profeta jina kayta willay: ‘Jehová Diosqa kayta nin: “Ninki: ‘Uj espada. Arí, uj espada+ sumaj filochasqa, lluskʼachasqataj kashan. 10 Chay espadaqa filochasqa kashan ashkhasta wañurachinanpaj. Chay espadaqa lluskʼachasqa kashan rayo jina kʼancharinanpaj’, nispa”’”.

Runastaj taporqanku: “¿Manachu kusikunanchej kashan?”, nispa.

Diostaj nerqa: “‘¿Payqa* waj sachʼasta jinachu wawaypa kamachina varanta kʼutonqa?+

11 ”’Chay espadaqa jaywasqa karqa lluskʼachasqa kananpaj, apaykachasqataj kananpaj. Chay espadaqa sumaj filochasqa, lluskʼachasqataj kashan runa wañuchejpa makinman churanapaj.+

12 ”’Runaj wawan, qhapariy, llakikuytaj,+ imaraykuchus llajtaypa contranpi espada jamun. Chay espadaqa tukuy Israelmanta kamachejkunaj contrankupi kashan.+ Paykunaqa espadawan wañuchisqas kanqanku llajtaymanta runaswan khuska. Chayrayku llakisqa kasqaykita rikuchiy.* 13 Llajtayqa sumaj qhawaykusqa karqa.+ Chanta, ¿imataj kanqa espada kamachina varata kʼutojtin? Chay kamachina varaqa manaña kanqachu’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

14 ”Qantajrí runaj wawan, profeta jina willay, makisniykita tʼajllakuy, kinsa kutitataj niy: ‘Uj espada’, nispa. Chay espadaqa runasta tukuchej espada, may chhika runasta wañurachej espada, runasta muyuykoj espada.+ 15 Runasqa manchariywan llauchʼiyanqanku,+ ashkhastaj llajtankoj punkusninkupi wijchʼukonqanku. Espadaqa ashkhasta wañurachenqa noqa nisqayrayku. Arí, espadaqa rayo jina kʼancharishan, sumaj lluskʼachasqataj kashan runasta wañurachinanpaj. 16 Filochasqa espada, paña ladoman khuchuy, lloqʼe ladomanpis khuchuy. May ladomanchá kutirinki chayman riy. 17 Noqapis tʼajllakullasajtaj, phiñakuyniytataj thasnusaj.+ Noqa Jehová Diosmin chayta nini”, nispa.

18 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 19 “Qantajrí runaj wawan, iskay ñankunata ruway Babiloniamanta rey espadanwan rinanpaj. Iskaynin ñankunaqa uj jallpʼallamanta llojsenqanku. Chantá uj señalta churay maypichus chay ñan partikushan chayman, chay ñankunaqa iskaynin llajtasman chayan. 20 Uj ñanta ruway ammonitaspa Rabá+ llajtankoj contranpi uj espada rinanpaj, waj ñantataj ruway sumaj jarkʼachasqa Jerusalén+ llajtaj contranpi rinanpaj, mayqen llajtachus Judapi kashan chayman. 21 Babiloniamanta reyqa maypichus ñan iskayman partikushan chaypi sayaykonqa suerteta qhawananpaj, maypichus iskay ñankuna qallarishan chaypi. Payqa flechasninta thalaranqa, santosninta* tapukonqa, uj animalpa higadontataj qhawanqa. 22 Suerteqa paña makinpi llojsin Jerusalén ladota señalaspa, chaytaj kashan perqasta thuñej kʼullusta churananpaj, runasta wañurachinankuta kamachinanpaj, maqanakupaj qhaparinanpaj, thuñinapaj kʼullusta punkusman churananpaj, llajtaman yaykuykunankupaj jallpʼa lomasta ruwananpaj, muyuyninpitaj perqata sayarichinanpaj.+ 23 Jinapis juramentosta ruwajkunapajqa* llullapis kanman jina chay suerte kanqa.+ Reytajrí paykunaj juchankuta yuyarikonqa, paykunataj presos apasqa kanqanku.+

24 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Qankunallataj juchasniykichejta yuyaricherqankichej, maypachachus pantasqasniykichej, tukuy jucha ruwasqasniykichejpis sutʼipacha karqa chaypacha. Kunanqa qankunamanta yuyarikusqankurayku a la fuerzalla apasqa kankichej’, nispa.

25 ”Qantajrí Israelpa sajra kamachejnin, wañuy patapi kaj runa jina kashanki.+ Kunanqa castigasqa kanayki pʼunchay chayamun. 26 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Uma maytʼunata qhechuy, coronatapis orqhoy.+ Manaña ñaupajta jinachu kanqa.+ Urapi kajtaqa pataman churay,+ patapi kajtataj uraman churay.+ 27 Tukuchisqa kanqa, tukuchisqa kanqa, noqa chay gobiernotaqa* tukuchisaj. Chaytaqa ni pi japʼenqachu, pichus chayta japʼinanpaj derechoyoj jamunankama.+ Chaytaqa payman qopusaj’,+ nispa.

28 ”Qantajrí runaj wawan, profeta jina kayta willay: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin ammonitasmanta, burlakusqankumantawan’, nispa. Qanqa ninki: ‘Uj espada. Arí, uj espada jallchʼananmanta orqhosqa kashan wañuchinanpaj, chay espadaqa lluskʼachasqa kashan tukuchinanpaj, rayo jinataj kʼancharinanpaj. 29 Qanpa adivinosniyki qanmanta* mosqoypi jina llullasta rikojtinkupis, llullasta adivinajtinkupis, qanpi wañuchisqa kajkunaqa wañusqaswan khuska patanpi patanpi tauqasqa kanqanku. Ajina ruwasqa kanqanku sajra runasqa. Kunanqa castigasqa kananku pʼunchay chayamun. 30 Espadata jallchʼananman churaykapuy. Maypichus ruwasqa karqanki chaypi juzgasqayki, maypichus qan rikhurerqanki chay jallpʼaykipi juzgasqayki. 31 Phiñakuyniyta pataykiman apachimusaj. Phiñakuyneyqa nina jina laurarenqa. Chayrayku mana khuyakoj runasman jaywaykusqayki, pikunachus tukuchinapaj churasqa kanku chaykunaman.+ 32 Qanqa nina laurananpaj pasto jina kanki.+ Yawarniykeqa jallpʼaykipi jichʼasqa kanqa, manañataj yuyarisqachu kanki, imaraykuchus noqa Jehová Diosmin chayta nini’, nispa”.

22 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Runaj wawan, ¿wakichisqachu kashanki yawarta jichʼasqanmanta juchayoj llajtaj+ contranpi willanaykipaj, tukuy millay ruwasqantataj reparachinaykipaj?+ 3 Qanqa kayta ninayki tiyan: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Jallpʼallanpitaj yawarta jichʼaj llajta,+ qanmanqa horayki chayamushasunki.+ Qanqa chʼichichakunaykipaj millay santosta ruwakorqanki.+ 4 Yawarta jichʼasqaykeqa juchayojta rikhurichisunki,+ millay santosniykeqa chʼichiman tukuchisunki.+ Qanqa castigasqa kanayki pʼunchayta ñaupaykuchimunki, castigasqa kanayki watas chayamunña. Chayrayku nacionespa insultanankuman tukuchisqayki, tukuy suyuspa burlakunankumantaj.+ 5 Qayllaykipi kajkunapis karupi kajkunapis qanmanta burlakusonqanku,+ qanqa mana allinpaj qhawasqa llajta kanki, qanpeqa chʼajwalla tiyan. 6 Qhaway, qanpi tiyakoj Israelmanta tukuy kamachejkunaqa, atiyninkuman atienekuspa yawarta jichʼanku.+ 7 Qanpi tiyakojkunaqa tatankuta, mamankutapis pisipaj qhawanku,+ waj llajtayojkunata engañanku, wajcha wawasta,* viudastapis sufrichinku”,+ nispa’”.

8 “‘Qanqa santo lugaresniyta pisipaj qhawanki, samarikuna pʼunchaykunasniytapis chʼichichanki.+ 9 Qanpeqa runa masinkumanta llullasta parlajkuna tiyan, paykunaqa yawarllata jichʼayta munanku.+ Qanpeqa tiyallantaj santosman jaywasqa uywa wañuchisqasta orqospi mikhojkuna. Qanpa chaupiykipitaj millay imasta ruwanku.+ 10 Qanpeqa tiyan tatanpa warminwan puñuykoj runas,+ tiyallantaj killa yawarninpi chʼichipaj qhawasqa warmita abusajkuna.+ 11 Qanpeqa tiyan runa masinpa warminwan millay imasta ruwaj runa,+ kallantaj millay imasta ruwaspa ñojchʼanpa* honranta tʼakaj runa,+ tiyallantaj hermananta abusaj runa, tatanpa wawallantaj kashajtin.+ 12 Qanpeqa tiyan yawarta jichʼanankupaj llukʼiykuchikoj* runas.+ Tukuyninku interesniyojta manunku,+ chayri wajkunamanta aprovechakunankupaj manunku, chantá qolqeta japʼinku runa masinkuta engañaspa.+ Paykunaqa noqata qonqasqata qonqapuwanku’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

13 ”‘Qhaway, noqaqa phiñasqa kashani runasta engañaspa ganasqaykirayku, jinallataj qanpi runasta wañuchisqankurayku. 14 Contraykipi oqharikusaj chay pʼunchay, ¿wapullapunichu kanki,* makisniykipis kallpayojllapunichu kanqanku?+ Noqa Jehová Diosmin chayta nini, ruwasajtaj. 15 Waj nacionesman chʼeqerachisqayki, waj suyusmantaj tʼaqarachisqayki,+ ajinamanta chʼichi kayniykita tukuchisaj.+ 16 Qanqa nacionespa ñaupaqenpi pʼenqaypi rikhurinki, chaypi qanqa yachanki noqa Jehová Dios kasqayta’”.+

17 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 18 “Runaj wawan, Israel nacionqa metalmanta puchoj qʼopa jina, mana imapajpis sirviwanchu. Paykunaqa tukuyninku kanku cobre jina, estaño jina, fierro jina, hornopi plomo jina.* Paykunaqa qolqe metalmanta puchoj qʼopaman jina tukunku.+

19 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Metalmanta puchoj qʼopa jina kasqaykichejrayku,+ Jerusalén ukhuman tantaykusqaykichej. 20 Imaynatachus qolqe metalta, cobreta, fierrota, plomota, estañotawan tantaykuspa hornoman churanku, unuyachinankupajtaj patankupi ninata phukuspa laurachinku, ajinallatataj noqapis rabiaypi, phiñakuyniypitaj qankunata tantaykusqaykichej. Noqa qankunaj pataykichejman phukuspa chay metalesta jina unuyarpachisqaykichej.+ 21 Qankunata tantaykuspa pataykichejman phiñakuyniyta phukumusaj ninata jina,+ qankunataj llajtaykichej ukhupi unuyarpankichej.+ 22 Imaynatachus qolqe metalta hornopi unuyachikun, ajinallatataj qankunapis llajtaykichej ukhupi unuyachisqa kankichej. Chaypacha yachankichej noqa Jehová Dios phiñakuyniyta qankunaman apachimusqayta’, nispa”.

23 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 24 “Runaj wawan, kayta niy chay llajtaman: ‘Qanqa mana llimphuchasqa jallpʼachu kanki, phiñakuyniy pʼunchaypeqa mana qanpaj para kanqachu. 25 Qanpi kaj profetasqa contrallaykitataj oqharikunku.+ Paykunaqa imaynatachus uj qhaparirishaj león uj uywata mitharan,* ajinallatataj runasta wañurachinku.+ Paykunaqa qhapaj imasta japʼikapunku, jinallataj valorniyoj imastapis. Qanpeqa ashkha warmista viudasta rikhurichinku. 26 Sacerdotesniykeqa leyniyta pʼakinku,+ santo lugaresniytapis chʼichichashallankupuni.+ Paykunaqa mana reparankuchu imachus santo kasqanta, imatajchus mana santochu kasqanta,+ nillataj yachachinkuchu imachus llimphu kasqanta, imatajchus mana llimphuchu kasqantapis.+ Paykunaqa samarikuna pʼunchaykunasniyta mana valechiyta munankuchu, chʼichipajtaj qhawachiwanku. 27 Qanpi kaj kuraj kamachejkunasniykeqa uywasta mitharaj atojkuna jina* kanku. Paykunaqa yawarta jichʼaspa, runata wañuchispataj qhapajyanku.+ 28 Profetasniykitajrí imaynatachus lajrasqa perqata calwan llutʼaykunku, ajinallatataj sajra ruwasqasninkuta pakaykunku. Paykunaqa llulla imasta mosqoypi jina rikunku, llulleriostataj adivinanku,+ chantataj ninku “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin” nispa, kikin Jehová Dios ni imata nishajtinpis. 29 Kay llajtamanta runasqa runa masinkuta engañanku, suwankutaj.+ Paykunaqa pisichikoj runata, wajcha runatapis sufrichinku, waj llajtayoj runasta engañanku, nitaj paykunapaj justiciata ruwapuyta munankuchu’, nispa.

30 ”‘Paykuna ukhupi uj runata maskʼarqani, llajtaj rumi perqanta allinchaykunanpaj chayri chay perqaj qʼasanpi sayaykunanpaj, ajinamanta mana chay llajtata chinkachinaypaj.+ Jinapis mana ni pi runata tarerqanichu. 31 Chayrayku phiñakuyniyta patankuman apachimusaj, phiñakuyneyqa paykunata nina jina tukuchenqa. Paykunamanqa imatachus ruwasqankuman jina qopusaj’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

23 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Runaj wawan, uj pacha iskay sipaskuna karqanku uj mamayojlla.+ 3 Paykunaqa Egiptopi khuchi warmisman* tukorqanku,+ joven kasqankumantapacha qhenchachakuspa purerqanku. Chaypi paykunataqa ñuñusninkuta japʼirarqanku, mana ni pej llankhasqan ñuñusninkuta llojchirarqanku. 4 Kurajpata sutenqa Oholá* karqa, sullkʼa hermananpa sutintaj Oholibá* karqa. Paykunaqa noqajta karqanku, qhari wawasta, warmi wawastataj nacechikorqanku. Oholaqa Samaria+ kashan, Oholibataj Jerusalén.

5 ”Oholaqa noqajta kashaspallaraj qhenchachakuyta qallarerqa.+ Payqa maytapuni munapayarqa chay qʼoñirisqa qharisninta,+ pikunachus vecinosnin asirios+ karqanku chaykunata. 6 Paykunaqa azul ropasniyoj kamachejkuna karqanku, sullkʼa kamachejkunataj. Paykunaqa tukuyninku alajito* jóvenes karqanku, caballospi montasqas. 7 Payqa Asiriamanta aswan rejsisqa runaswan qhenchachakullarqapuni, tukuyninkuwan qhenchachakorqa.+ Chantapis mayta munapayasqan qharisninpa millay santosninkuwan chʼichichakorqa. 8 Payqa Egiptopi qhenchachakuspa purisqanta mana qonqarqachu. Imaraykuchus pay sipasllaraj kashajtin Egiptomanta kajkunaqa paywan puñuykorqanku. Paykunaqa mana ni pej llankhasqan ñuñusninta llojchirarqanku, may qʼoñirisqastaj paywan puñuykorqanku.+ 9 Chayrayku paytaqa chay qʼoñirisqa qharisnin asiriosman jaywaykorqani,+ pikunatachus mayta munapayarqa chaykunaman. 10 Paykunaqa payta qʼalallata saqerqanku,+ qhari wawasninta, warmi wawasnintataj presocharqanku,+ paytataj espadawan wañucherqanku. Chayrayku paytaqa warmi masisninpis mana allinpajchu qhawarqanku, chantá payqa castigasqa karqa.

11 ”Hermanan Oholibaqa chayta rikuspa aswan millay imastaraj qʼoñirikuspa ruwarqa. Payqa hermananmantapis aswan qhencha warmiraj karqa.+ 12 Paypis asirio vecinosninta mayta munapayallarqataj,+ Paykunaqa sumaj vistisqa kamachejkuna karqanku, sullkʼa kamachejkunataj. Paykunaqa tukuyninku alajito jóvenes karqanku, caballospi montajkuna. 13 Oholibapis chʼichichakullarqataj. Ajinapi noqaqa iskayninku kikin ñanta japʼirisqankuta rikorqani.+ 14 Jinapis payqa hermananmanta nisqa astawanraj qhenchachakorqa. Payqa caldeo qharista perqapi ruwasqasta rikorqa, pukawan pintasqastataj. 15 Paykunaqa cinturankupi cinturonniyoj karqanku, jatuchaj uma maytʼunasniyojtaj. Tukuyninku guerraman rej soldadosman rijchʼakorqanku. Paykunaqa Caldea jallpʼapi nacekoj babilonios karqanku. 16 Chayta rikuspa payqa babiloniosta mayta munapayarqa, chayrayku runasta Caldeaman kacharqa.+ 17 Babiloniostaj jamojpuni kanku paywan camanpi puñuykoj, ajinapi paywan qʼoñirisqa puñuykuspa payta chʼichicharqanku. Paytaj ajinata chʼichichanankuta saqekuytawan, millachikuspa paykunamanta karunchakorqa.

18 ”Ni tumpata pʼenqakuspa siga qhenchachakusqanrayku, qʼalantapis rikuchikusqanrayku,+ noqa paymanta millachikuspa karunchakorqani, imaynatachus hermananmanta millachikuspa karunchakorqaniña ajinata.+ 19 Paytaj sipas tiemposninta yuyarikuspa, maypachachus Egipto jallpʼapi qhenchachakorqa chaykunata yuyarikuspa,+ astawan qhenchachakullarqapuni.+ 20 Payqa qʼoñirikuspa qharisninta munapayallarqapuni, imaynatachus tanta warmisqa* qharista mayta munapayanku partesninku burrojta jinapuni, caballospata jinapunitaj kajtin ajinata. 21 Qanqa sipas kashaspa Egiptopi millayta purisqaykita mayta faltacharqanki,+ maypachachus sipas kashajtiyki ñuñusniykita llojchirasorqanku chayta.+

22 ”Chayrayku Oholibá, Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Qhaway, qharisniykita contraykipi oqharichisaj,+ pikunamantachus millachikuspa karunchakorqanki chaykunata. Paykunataqa tukuy ladosmanta qanpa contraykita pusamusaj.+ 23 Contraykita pusamusaj babiloniosta,+ tukuynin caldeosta,+ Pecodmanta runasta,+ Soamantawan Coamantawan runasta, tukuy asiriostawan. Paykunaqa tukuyninku alajito jóvenes kanku, kamachejkuna, sullkʼa kamachejkuna, guerraman rej soldados, sumaj rejsisqa runas, tukuyninku caballopi montasqas. 24 Paykunaqa qanwan maqanakoj jamonqanku carretasninku sonarishaj, chay carretaspa ruedasnin sonarishaj, ashkha soldadoswan maqanakoj jamonqanku. Chay soldadosqa jamonqanku jatuchaj escudosniyoj, juchʼuy escudosniyoj, monterasniyojtaj. Tukuy ladosmanta muyuykusonqanku, noqa paykunata kamachisaj juzgasunankupaj, paykunataj munasqankuman jina juzgasonqanku.+ 25 Noqaqa contraykipi phiñakusaj, paykunataj phiñakuspa ñakʼarichisonqanku. Paykunaqa senqaykita, ninrisniykitapis khuchusonqanku, puchoj runastataj espadawan wañurachenqanku. Qhari wawasniykita, warmi wawasniykitapis apakaponqanku, puchojkunatataj nina ruphaykonqa.+ 26 Paykunaqa ropaykita lluchʼusonqanku,+ sumaj kʼachanchanasniykitapis qhechusonqanku.+ 27 Tukuy millay purisqaykita tukuchisaj, jinallataj qhenchachakusqaykitapis,+ mayqentachus Egipto jallpʼapi qallarerqanki chayta.+ Qanqa manaña paykunata qhawarinkichu, niñataj Egiptomanta yuyarikunkichu’, nispa.

28 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Qhaway, qantaqa pikunatachus chejnikunki chaykunaman jaywaykusqayki, pikunamantachus millachikuspa karunchakorqanki chaykunaman.+ 29 Qantaqa chejnikuspa ñakʼarichisonqanku, trabajowan tukuy ganakusqaykita apakaponqanku.+ Qʼalallata saqesonqanku, ni ima ropayojta. Sutʼi rikukonqa mana pʼenqakuspa qhenchachakusqayki, millayta purisqayki, qhenchachakuspa purisqaykipis.+ 30 Tukuy chay qhatirisonqa nacionespa qhepanta khuchi warmi jina purisqaykirayku,+ millay santosninkuta yupaychaspa chʼichichakusqaykirayku.+ 31 Qanqa hermanayki jinallataj puriykunki.+ Chayrayku noqaqa hermanaykiman jaywarqani chay copallatataj jaywasqayki’,+ nispa.

32 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

‘Qanqa hermanaykej copanmanta tomanki, chay copaqa anchotaj ukhutaj.+

Qanqa runaspa asikunankuman, burlakunankumantaj tukunki, chay copaqa chaywan juntʼa kashan.+

Qanqa mancharinaman tukunki, tukuchisqataj kanki.

34 Tukuysitunta tomaykunki, chʼusajta saqenaykikama,+ chaymantataj copaj kʼanallasninta kʼuturanki.

Chantá ñuñusniykita llikʼirakunki.

“Noqamin chayta nini” nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa’.

35 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Qanqa noqata qonqawanki, chejnisqatataj chejnikuwanki.+ Chayrayku millayta ruwasqaykiman jina, qhenchachakuspa purisqaykiman jinataj qopusqayki’, nispa”.

36 Chantá Jehová Diosqa niwarqa: “Runaj wawan, ¿Oholajpa contranta, Oholibajpa contranta juiciota willankichu?+ Chanta, ¿sutʼinta reparachinkichu chay millay ruwasqasninkuta? 37 Paykunaqa qhenchachakunku,*+ makisninkupis yawarpuru kashanku. Paykunaqa chay millay santosninkuwan mana qhenchachakullarqankuchu, manaqa noqapaj nacechikorqanku chay wawastapis ninapi ruphaykucherqanku,* chay santosninkuman qaraspa.+ 38 Chantapis mana chayllatachu ruwarqanku, manaqa chay pʼunchay temployta chʼichicharqanku, samarikuna pʼunchaykunasniytapis chʼichichallarqankutaj. 39 Chay pʼunchayllataj paykunaqa, wawasninkuta wañurachiytawan, millay santosninkuman qaraykuytawan,+ temployta chʼichichaj jamorqanku.+ Chayta paykunaqa wasiy ukhupi ruwarqanku. 40 Paykunaqa uj runata kacharqanku karumanta qharista wajyamunanpaj.+ Chay qharis jamunankukamataj, qanqa bañakorqanki, ñawisniykita pintakorqanki, kʼachanchanasniykitapis churakorqanki.+ 41 Chantá may kʼachitu tiyanapi tiyaykukorqanki,+ ñaupaqeykiman sumaj wakichisqa mesata churaspa.+ Chay mesamantaj churarqanki inciensoyta,+ aceiteytawan.+ 42 Chantá mana ni ima phutiyniyoj runaspa chʼajwasqanku uyarikorqa, paykunawan khuskataj kasharqanku chʼin jallpʼasmanta jamoj machasqas. Paykunaqa chay iskay warmispa makisninkuman manillasta churaykorqanku, umankumantaj kʼachitu coronasta churaykorqanku.

43 ”Chantá maytaña qhenchachakuspa purej warmimanta nerqani: ‘Kunanqa qhenchachakuspallapuni purenqa’, nispa. 44 Chayrayku qharisqa payman rillarqankupuni, imaynatachus khuchi warmiman rinku ajinata. Ajinata qharisqa Oholaman, Oholibamanwan rerqanku, pikunachus millay kausayniyoj karqanku chay warmisman. 45 Cheqan runas payta juzganqanku qhenchachakusqanrayku,+ yawartataj jichʼasqanrayku.+ Paykunaqa qhencha warmis kanku, makinkupis yawarpurulla kashan.+

46 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Paykunaj contrankupi uj ejército jamonqa, ajinapi paykunaqa mancharinaman tukuchisqa kanqanku, saqueasqataj kanqanku.+ 47 Chay ejercitoqa rumiswan paykunata chʼanqaykonqa,+ espadawantaj wañurachenqa. Chay ejercitoqa qhari wawasninkuta, warmi wawasninkuta wañurachenqa,+ wasisninkumantaj ninata japʼiykuchenqa.+ 48 Kay nacionmanta millay kausayta chinkachisaj. Tukuy warmistaj chayta rikuspa mana qankuna jinachu millayta purenqanku.+ 49 Babiloniosqa pagachisonqachej chay jina millayta purisqaykichejmanta, millay santosniykichejwan juchasta ruwasqaykichejmanta ima. Chaypacha qankunaqa yachankichej noqa Tukuyta Kamachej Señor Jehová Dios kasqayta’,+ nispa”.

24 Jisqʼon kaj watapi, chunka kaj killapi, chunka kaj pʼunchaypi, Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 2 “Runaj wawan, kunan kay fechata* sumajta anotay. Imaraykuchus kunan pʼunchay Babiloniamanta reyqa Jerusalenwan maqanakuyta qallarin.+ 3 Uj kikinchayta willay contraypi oqharikoj runasmanta. Paykunamanta ninki:

”‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

“Mankata* nina pataman churaykuy, yakutataj chayman jichʼaykuy.+

 5 Aswan sumaj ovejasta ñakʼay.*+ Chantá llantʼata mankaj uranman muyurisqata churaykuy.

Chay khuchusqa aychasta, tullustawan khuska mankapi tʼimpuykuchiy”, nispa’.

6 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

‘Ay imanallanqachus yawarta jichʼaj llajtaqa,+ chay sarrusqa mankaqa, chay sarrusqanta mana mayllasqa mankaqa.

Mankapi kaj aychasta ujmanta uj orqhoy chʼusajyachinaykikama,+ tukuyninta orqhoy mana ajllaspa.*

 7 Kay llajtaj yawar jichʼasqanqa paypa ukhullanpiraj kashan.+ Payqa chhanka patapi chay yawarta jichʼarqa.

Mana pampamanchu jichʼarqa jallpʼawan tapaykunanpaj.+

9 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

‘Ay imanallanqachus yawarta jichʼaj llajtaqa.+

Noqaqa ashkha llantʼata tantaykusaj.

10 Llantʼata tantaykuy, ninawantaj japʼiykuchiy.

Aychata sumajta chayachiy, caldonta chʼumay, tullusnintaj ruphaykuchun.

11 Chʼusaj mankata brasas pataman churay, chaypi parinanpaj.*

Chaypi cobre mankaqa pukayarichun.

Ajinapi chʼichisnenqa ukhunpi unuyarpanqa,+ sarrusqasnintaj ruphaykonqa.

12 Chayta ruwayqa qhasilla, saykʼuchikuntaj.

Mankaqa manchay sarrusqapuni, manataj llojsinchu.+

Jina sarrusqata ninaman choqaykuy’, nispa.

13 ”‘Chay jina millayta kausasqaykirayku manchay chʼichipuni kasharqanki.+ Llimphuchayta munarqayki, manataj chʼichisniyki llojserqachu. Chayrayku phiñakuyniy contraykipi thasnusqa kajtillan llimphuchasqa kanki.+ 14 Noqa Jehová Dios parlarqani, chaytaj juntʼakonqapuni. Chaytaqa ruwasajpuni mana iskayrayaspa, mana pesachikuspa, nitaj sonqoyta nanachikuspa.+ Qantaqa juzgasonqanku imaynatachus kausasqaykiman jina, imaynatachus purisqaykiman jinataj’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

15 Jehová Diosqa watejmanta parlamuwaspa niwarqa: 16 “Runaj wawan, ujllata qhechusqayki pitachá munakunki chayta.+ Qanqa pay wañupusqanmanta ama llakikunkichu,* ama waqankichu, nitaj uj waqayllapis ñawiykimanta surumuchunchu. 17 Sonqollaykipi llakikunki, wañusqaspaj ima costumbrestachus ruwasqankutapis ama ruwankichu.+ Uma maytʼunaykita churakunki,+ jukʼutasniykitawan.*+ Ama simiykita* tapakunkichu,+ apamususqanku tʼantatapis* ama mikhunkichu”,+ nispa.

18 Chay paqarenqa runasman parlarqani, tardeyaykuytataj warmiy wañuporqa. Qʼayantin paqarintaj Dios kamachiwasqanman jina ruwarqani. 19 Runasqa tapuwarqanku: “¿Manachu willariwasqayku imatachus kay ruwasqayki noqaykupaj niyta munasqanta?”, nispa. 20 Noqataj kuticherqani: “Jehová Diosqa parlamuwaspa kayta niwarqa: 21 ‘Israelitasman kayta niy: “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Temployta chʼichichaykusaj,+ mayqenmantachus jatunchakoj kankichej chayta, mayqentachus mayta munakunkichej chayta, mayqenmanchus sonqoykichej kʼaskasqa kashan chayta. Llajtapi saqerqankichej chay qhari wawasniykichej, chay warmi wawasniykichejpis espadawan wañurachisqa kanqanku.+ 22 Chantá qankunapis noqa jinallataj ruwankichej. Mana simiykichejta* tapakunkichejchu, nitaj wajkuna apamusonqachej chay tʼantata mikhunkichejchu.+ 23 Uma maytʼunaykichejta mana orqhokunkichejchu, nitaj jukʼutasniykichejtapis. Mana llakikunkichejchu, nitaj waqankichejchu. Astawanpis kausayniykichejta mana allinman tukuchinkichej, sajra ruwasqasniykichejwantaj saykʼunkichej,+ qankunapurataj waqankichej. 24 Ezequielqa qankunapaj uj señal kanqa.+ Qankunaqa paypa ruwasqanta kikinta ruwankichej. Tukuy chay imas juntʼakojtintaj, qankuna yachankichej noqa Tukuyta Kamachej Señor Jehová Dios kasqayta’, nispa”’”.

25 “Runaj wawan, uj pʼunchay paykunamanta kallpankuta qhechusaj, chay kallpankoqa temploy. Chayqa sonqonkuta mayta qhallallarichin, chaytaqa mayta munakunku, sonqonkutaj chayman kʼaskasqa kashan. Qhechullasajtaj qhari wawasninkuta, warmi wawasninkuta,+ 26 pichus ayqekamojtaj chayta willasonqa.+ 27 Chay pʼunchay qanqa simiykita kicharispa chay ayqekamoj runawan parlanki, manaña opachu kanki.+ Qanqa paykunapaj uj señal kanki, paykunataj chaypacha yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta”.

25 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 2 “Runaj wawan, ammonitasta+ qhawariy, profeta jina contrankuta willay.+ 3 Ammonitasta niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diospa nisqanta uyariychej. Kayta nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa: “Temploy chʼichichasqa kashajtin, Israel jallpʼa chʼinpacha qhepakushajtin, Judá nación preso apasqa kashajtin, qanqa asikuspa nerqanki ‘kusapacha’ nispa. 4 Chayrayku jaywaykusqayki inti llojsimuynejpi tiyakojkunaman. Paykunaqa chaupiykipi campamentosninkuta* ruwakonqanku, chaypi toldo wasisninkuta* watanqanku, poqochisqaykita mikhukaponqanku, lecheykitapis tomakaponqanku. 5 Rabá+ llajtataqa camellospaj pasto jallpʼaman tukuchisaj, ammonitaspa jallpʼankutapis uywa puñunasman tukuchisaj. Chaypi yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta”’”.

6 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Qanqa tʼajllarikorqanki,+ zapatearerqankitaj, Israel jallpʼata llakiy qhatirisqanmanta kusikorqanki mayta chejnikuspa.+ 7 Chayrayku contraykita makiyta oqharisaj, nacionesman jaywaykusqayki apakapusunankupaj. Runas chaupimanta chinkachisqayki, naciones chaupimanta chinkachisqayki.+ Qantaqa tukuchisqayki. Chaypi yachanki noqa Jehová Dios kasqayta’, nispa.

8 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Moabwan+ Seirwanqa+ ninku: “Judá nacionqa waj naciones jinalla”, nispa. 9 Chayrayku Moabpa ujnin ladonta* mana jarkʼasqata saqesaj, lindesninpi* kashan chay llajtasninta, jallpʼasninmanta aswan kʼachitu llajtasninta: Bet-Jesimotta, Baal-Meontawan Quiryataimkama.+ 10 Moabtaqa ammonitastawan khuska inti llojsimuynejpi tiyakojkunaman jaywaykusaj.+ Ajinamanta ammonitasqa manaña yuyarisqachu kanqanku nacionespi.+ 11 Moabtaqa juchachasqayman jina castigasaj.+ Chaypi yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta’, nispa.

12 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Edomqa Judá nacionmanta vengakun. Paykunamanta vengakusqanrayku jatun juchayoj rikhurin.+ 13 Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “Noqapis Edompa contranpi makiyta oqharillasajtaj, chaypi qʼalata tukuchisaj runasta, uywastapis, chʼin lugarmantaj tukuchisaj.+ Paykunaqa espadawan wañuchisqa kanqanku Temanmantapacha Dedankama.+ 14 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Edommanta vengakusaj nacionniy Israelnejta.+ Paykunaqa Edomman chayachenqanku kʼajaj phiñakuyniyta, rabiaytapis imaynatachus vengakusqayta yachananpaj’,+ nispa”’.

15 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Filisteosqa israelitasta tukuy tiempo chejnikusqankurayku, sajra sonqowan paykunamanta vengakuytapuni munarqanku tukuchiyta munaspa.+ 16 Chayrayku kayta nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa: “Filisteospa contrankuta makiyta oqharisaj.+ Keretitasta tukuchisaj,+ mar qocha kantuspi puchoj runastapis tukuchillasajtaj.+ 17 Paykunamanta vengakusaj manchay atiyniyoj imasta ruwaspa, paykunata kʼajaj phiñakuyniypi castigasaj. Ajinata vengakojtiytaj yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta”’”.

26 Chunka ujniyoj watapi, killaj ñaupaj kaj pʼunchayninpi Jehová Diosqa nimuwarqa: 2 “Runaj wawan, Tiroqa Jerusalenmanta asikuspa nerqa:+ ‘Kusapacha. Runaspa yaykuna punkunkoqa thuñisqaña kashan.+ Tukuy ima noqaman jamonqa, thuñisqa kasqanrayku qhapajyaykusaj’, nispa. 3 Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Tiro, contraykipi kashani, ashkha nacionesta contraykita sayaykuchisaj, imaynatachus mar qochaqa qhollchoqeyaspa yakuta oqharichin ajinata. 4 Paykunaqa Tiroj perqasninta thuñiranqanku, torresnintapis urmarachenqanku.+ Noqataj pampanta qʼalata raspharqosaj, lliphirishaj lluskʼa chhankata jina saqesaj. 5 Payqa mar qocha chaupipi pescado japʼina chʼipasta* chʼakichina lugarllaña kanqa’,+ nispa.

”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Chaytaqa noqa nini. Paytaqa naciones apakaponqanku. 6 Jallpʼapi kaj ranchosninpi tiyakojkunaqa espadawan wañuchisqa kanqanku, runastaj yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta’, nispa.

7 ”Kayta nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa: ‘Norte ladomantapacha* Tiroj contranta pusamusaj Babiloniamanta rey Nabucodonosorta.*+ Payqa reyespa reynin,+ caballosniyoj,+ maqanakuna carretasniyoj,+ caballopi purej soldadosniyoj, ejercitonpis ashkha soldadosniyoj. 8 Payqa jallpʼapi kaj ranchosniykita espadawan tukuchenqa. Cercaykusunanpaj uj perqata sayarichenqa. Yaykuykamusunanpaj lomasta ruwanqa, jatun escudotataj contraykipi oqharenqa. 9 Perqasniykita llasa kʼulluwan takamonqa, torresniykitapis hachasninwan* urmarachenqa. 10 Caballosnin may chhika kasqanrayku jallpʼata oqharichispa jallpʼawan pʼampaykusonqanku. Caballospa purisqanku, ruedaspa sonasqan, carretaspa sonasqanpis perqasniykita kharkatichenqanku. Chayqa kanqa pay punkusniykita yaykuykamojtin, urmasqa perqasniyoj llajtaman yaykuykamoj runas jina. 11 Caballosnenqa zapatosninkuwan tukuynin callesniykita saruranqanku.+ Payqa runasniykita espadawan wañurachenqa, sumaj ruwasqa machonesniykipis* pampaman urmaranqanku. 12 Tukuy imaykita apakaponqanku, vendenasniykita saqueanqanku,+ perqasniykita urmarachenqanku, sumaj wasisniykitapis thuñiranqanku. Chantá yakuman choqaykonqanku rumisniykita, maderasniykita, thuñisqa imasniykitawan’.

13 ”‘Takiykunasniykita chʼinyachisaj, arpasniykej waqasqanpis manaña uyarikonqachu.+ 14 Lliphirishaj lluskʼa chhankata jina saqesqayki. Pescado japʼina chʼipasta chʼakichina lugarman tukunki.+ Niña jaykʼajpis watejmanta sayarichisqachu kanki, noqa Jehová Diosmin chayta nini’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

15 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa Tiroman kayta nin: ‘¿Nichu yaku chaupipi churusqa* kharkatenqanku urmasqaykita uyarispa, parti wañusqas ñakʼayllataña samashajtinku, chaupiykipi runasta wañuchishajtinku?+ 16 Mar qochamanta tukuynin kuraj kamachejkunaqa kamachina tiyanasninkumanta uraykamuspa jatuchaj ropasninkuta orqhokonqanku, bordasqa ropasninkutapis lluchʼukonqanku, kharkatenqankutaj. Kharkatispa pampapi chukonqanku, tʼukuspataj qhawasonqanku.+ 17 Paykunaqa llakiy takiyta takipusonqanku,+ nisonqankutaj:

“Chay jinata thuñiykusunku.+ Mar qochamanta runas qanpi tiyakorqanku, may alabasqa llajta karqanki.

Qanpis, qanpi tiyakoj runaspis mar qochapi chay jina atiyniyoj karqankichej.+

Jallpʼantinmanta tukuy runasta manchachej kankichej.

19 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Mana runayoj llajtasta jina chʼinpachata saqesojtiy, qhollchoqeyaj yakuswan juntʼaykuchisojtiy, atiyniyoj yakuspis pʼampaykusojtin,+ 20 qanwan tʼoqoman* uraykojkunatawan khuska apasqayki, ñaupa tiemposmanta runas kashanku chayman. Aswan ukhu lugarpi kausachisqayki, thuñisqa karqanku chay ñaupa llajtasta jina, tʼoqoman uraykojkunatawan khuska,+ amaña pipis qanpi tiyakunanpaj. Chantá kausajkunaj jallpʼankuta jatunchasaj.*

21 ”’Mancharina imaswan ñakʼarichisqayki, manañataj kankichu.+ Maskʼasonqanku nitaj jaykʼajpis tarisonqankuchu’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

27 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 2 “Runaj wawan, Tiropaj uj llakiy takiyta takipuy.+ 3 Tiroman niy:

Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

“Tiro, qanqa nishanki: ‘Manchay kʼachita kani’, nispa.+

 4 Jallpʼasniykeqa mar qochas chaupipi.

Ruwasojkunaqa aswan kʼachitaman tukuchisunku.

 8 Sidonpi tiyakoj runaspis Arvadpi+ tiyakoj runaspis remoswan purichisoj kanku.

Tiro, sumajta yachaj runasniykeqa yakunta purichisoj kanku.+

 9 Tablasniykej tinkuyninta sumajta kʼaskaykuchej kanku Guebalmanta+ yachayniyoj runas, sumajta ruwayta yachaj runas.+

Mar qochamanta tukuy barcos, barcosta apaykachajkunapis tukuy imata apamusoj kanku qanwan negociosta ruwanankupaj.

10 Persiamanta, Ludmanta, Putmanta+ runasqa ejercitoykipi karqanku, soldadosniyki karqanku.

Paykunaqa warkhuykusoj kanku escudosninkuta, monterasninkutapis, chaykunataj jatunpaj qhawachisoj kanku.

11 Arvadmanta ejercitoykipi karqanku chay soldadosqa perqasniykipi sayaj kanku.

Mana manchachikoj runas torresniykipi kaj kanku.

12 ”’”Tarsisqa+ manchay qhapaj kasqaykirayku qanwan negociosta ruwaj.+ Qanpa imasniykitaqa cambiasoj qolqe metalwan, fierrowan, estañowan, plomowan* ima.+ 13 Javanpis, Tubalpis,+ Mesecpis+ qanwan negociosta ruwaj kanku. Qanpa imasniykitaqa cambiasoj kanku esclavoswan,+ cobremanta ruwasqa imaswan. 14 Togarmajpa+ mirayninpis imasniykitaqa cambiasoj aysaj caballoswan, guerrapaj caballoswan, mulaswanpis. 15 Dedanmanta+ runaspis qanwan negociosta ruwaj kanku. Mar qocha churuspi vendejkunata contrataj kanki, paykunataj marfil wajrasta,+ ébano maderastawan jaywasoj kanku. 16 Edompis ashkha imasniyoj kasqaykirayku qanwan negociosta ruwaj. Qanpa imasniykitaqa cambiasoj turquesa rumiswan, kulli telaswan, tukuy laya* colorwan bordasqa telaswan, sumaj telaswan, mar qochamanta kʼachitu rumiswan,* rubí rumiswanpis.

17 ”’”Judapis Israel jallpʼapi tiyakojkunapis qanwan negociosta ruwaj kanku. Qanpa imasniykitaqa cambiasoj kanku+ Minitmanta+ trigowan, sumaj poqoykunawan, miskʼiwan,+ aceitewan, balsamowanpis.*+

18 ”’”Damascopis+ ashkha imasniyki kasqanrayku, qhapaj kasqaykirayku qanwan negociosta ruwallajtaj. Cambiasojtaj Helbonmanta vinowan, Zaharmanta telaswanpis.* 19 Uzalmanta Vedanpis Javanpis qanpa imasniykitaqa cambiasoj kanku fierromanta ruwasqa imaswan, canelawan,* sumaj qʼapayniyoj plantaswanpis. 20 Dedanpis+ cambiasoj caronaswan.* 21 Contratakorqanki arabesta, Quedarmanta+ tukuynin kamachejkunatapis. Paykunaqa rantejtaj vendejtaj kanku corderosta,* carnerosta,* cabrastapis.+ 22 Sabamanta, Raamamanta+ vendejkunapis qanwan negociosta ruwaj kanku. Qanpa imasniykitaqa cambiasoj kanku+ tukuy laya sumajnin perfumeswan, valorniyoj rumiswan, qoriwanpis. 23 Haranpis,+ Canepis, Edenpis,+ Sabamanta+ vendejkunapis, Asurpis,+ Kilmadpis qanwan negociosta ruwaj kanku. 24 Paykunaqa mercado plazaykipi vendej kanku kʼachitu ropasta, awasqa azul mantosta tukuy colorwan bordasqasta, tukuy laya coloresniyoj mastʼanastapis, tukuyninta waskhaswan sumaj watasqata.

25 Tarsis barcosqa+ ashkha ukhu vendenasniykita apaykachaj kanku.

Chayrayku mar qochaj chaupinta juntʼita, sumaj cargasqa* purej kanki.

28 Marinerosniykej qhaparikusqankoqa yaku kantupi kaj jallpʼasta kharkatichenqa.

31 Umankuta pʼajlakonqanku, qhashqa ropata churakonqanku.

Qanmanta sonqo nanayta waqarikonqanku, jikʼun jikʼunta.

32 Ajinata waqashaspataj kutin kutinta llakiy takiyta takipusonqanku:

‘¿Pitaj Tiro jina mar qocha chaupipi chʼinpachari?+

33 Mar qochamanta tukuy imasniyki chayamojtin ashkha llajtasta kusichej kanki.+

Chay chhika valorniyoj imasniyki, vendenasniykipis jallpʼamanta reyesta qhapajyaykucherqanku.+

34 Kunanqa chay jinata mar qocha chaupipi phirisqa kanki, ukhu yakuspi.+

Tukuy vendenasniyki, runasniykipis qanwan khuska yakuman chinkaykunku.+

36 Nacionesmanta vendejkunaqa imachus qhatirisusqanmanta silbarenqanku.

Tukukuyniykeqa ujllata chayamonqa, mancharinataj kanqa.

Qanqa wiñaypaj chinkachisqa kanki’”’”.+

28 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 2 “Runaj wawan, Tiroj kamachejninman niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nisunki:

“Qanqa mayta runaykachashanki,+ nishankitaj: ‘Noqaqa dios kani.

Mar qocha chaupipi diospa kamachina tiyananpi tiyashani’,+ nispa.

 4 Yachayniyoj kasqaykirayku, tanteayta yachasqaykirayku qhapajyaykunki.

Waqaychanaykiman juntʼachishallankipuni qorita, qolqe metaltapis.+

 5 Negociosta sumajta ruwayta yachasqaykirayku astawan qhapajyaykunki.+

Qhapaj kasqaykirayku mayta runaykacharinki”’.

6 ”‘Chayrayku kayta nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa:

 8 Tʼoqoman* uraykuchisonqanku.

Mar qocha chaupipi mayta ñakʼarispa wañunki.+

 9 ¿Chay wañuchisojman ninkirajchu ‘noqaqa dios kani’ nispa?

Qanqa chay chʼichichasojkunaj makinkupi runalla kanki, mana dioschu”’.

10 ‘Waj llajtayoj runaspa makinkupi wañunki mana circuncidasqa* runas jina.

Noqa chayta nini’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

11 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 12 “Runaj wawan, Tiromanta reypaj llakiy takiyta takipuy. Payta ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

rubiwan, topaciowan, jaspewanpis, crisolitowan, onicewan, jadewanpis, zafirowan, turquesawan,+ esmeraldawanpis.

Chay rumi japʼichinasniyki, rumi monturasniykipis qorimanta ruwasqa karqanku.

Chay tukuy imasqa wakichisqa karqa ruwasqa karqanki chay pʼunchay.

14 Noqa churarqayki jarkʼaj querubinta jina,* ajllasqayta jina.

Diospa santo orqonpi kasharqanki,+ nina rumis chaupipi puriykacharikoj kanki.

Chayrayku Diospa orqonmanta wijchʼusqayki chʼichipaj qhawasqata jina, chinkarpachisqaykitaj.+

Jarkʼaj querubín, chay nina rumismanta karuman wijchʼusqayki.

17 Kʼachitu kasqaykirayku may kasqaykita yuyakorqanki.+

May jatunpaj qhawasqa kasqaykirayku yachayniyoj kasqaykita mana allinman tukucherqanki.+

Jallpʼaman wijchʼusqayki.+

Reyespa ñaupaqenpi churasqayki qhawasunankupaj.

18 Yupaychana lugaresniykita chʼichichanki chay jina jatun juchaykiwan millay negociosniykiwanpis.

Chaupiykipi ninata japʼiykuchisaj, chaytaj ruphaykusonqa.+

Tukuy rikusojkunaj ñaupaqenkupi jallpʼapi ushphaman tukuchisqayki.

19 Llajtaspi tukuy rejsisojkunaqa tʼukuspa qhawasonqanku.+

Ujllata tukukuyniyki chayamonqa, mancharinataj kanqa.

Qanqa wiñaypaj chinkachisqa kanki”’”.+

20 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 21 “Runaj wawan, Sidonta+ qhawarispa profeta jina contranta willay. 22 Ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

“Sidón, contraykipi sayashani, noqaqa chaupiykipi jatunchasqa kasaj.

Runasqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta juchachasqayman jina payta castigajtiy, paynejta santo kasqayta rikuchejtiy.

23 Payman apachimusaj wañuchej onqoykunata, yawartaj callesninta purirenqa.

Tukuynejmanta espada contranta jamojtin wañusqasqa chaupinpi wijchʼukonqanku.

Paykunaqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta.+

24 ”’”Chaypacha Israel nacionqa manaña muyuykusqachu kanqa millay khishka qhoraswan, ni nanachikoj khishkaswanpis,+ payta pisipaj qhawanku chaykunawanqa. Chaywan runasqa yachanqanku noqa Tukuyta Kamachej Señor Jehová Dios kasqayta”’.

25 ”‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Chʼeqerasqa* karqanku chay llajtas chaupimanta israelitasta watejmanta tantamojtiy,+ paykuna chaupipi santo Dios kasqayta rikuchisaj nacionespa rikunankuta.+ Paykunataj kamachiy Jacobman qosqay jallpʼapi+ tiyakonqanku.+ 26 Chaypeqa ni imamanta manchachikuspa kausakonqanku.+ Wasista ruwakonqanku, uva sachʼastapis churakonqanku.+ Muyuyninkupi tiyakojkunata, paykunata pisipaj qhawanku chaykunata juchachasqayman jina castigajtiy,+ ni imata manchachikuspa tiyakonqanku. Chaypi yachanqanku noqa Jehová Diosninku kasqayta”’”.

29 Chunka kaj watapi, chunka kaj killaj 12 pʼunchayninpi Jehová Diosqa niwarqa: 2 “Runaj wawan, Egiptoj reynin faraonta* qhawariy. Profeta jina willay paypa contranta, tukuynin Egiptoj contrantapis.+ 3 Kayta ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

“Egiptoj reynin faraón, contraykipi kashani.+

Qanqa mar qochamanta may chhikan animal kanki, Nilo mayuykimanta* llojsej canalespi laqʼarayashanki.+

 4 Ganchoswan simiykimanta japʼisqayki, Nilo mayuykimanta pescadosta escamasniykiman kʼaskaykuchisaj.

Nilo mayuykimanta orqhomusqayki, escamasniykiman kʼaskaykunku Nilomanta chay tukuynin pescadostawan khuska.

 5 Qanta, Nilo mayuykimanta tukuynin chay pescadostawan chʼaki jallpʼaman wijchʼurpasqaykichej.

Chʼin jallpʼapi wijchʼurayanki, ni pipis pallasonqachu, nitaj tantasonqachu.+

Jallpʼamanta phiña animalesman, aycha mikhu pʼisqosmanpis qarasqayki.+

 6 Chaypacha Egiptomanta tukuy runas yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta.

Paykunaqa chʼaki kʼaspi jinalla* Israel nacionta yanaparqanku.+

8 ”’Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Contraykipi uj espadata apachimusaj,+ qanmantataj chinkachisaj runasta, animalestapis. 9 Egipto jallpʼaqa saqerasqa lugarman tukonqa,+ qʼala pampachasqa lugarman. Chaywan yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta. Qanqa nishanki:* ‘Nilo mayoqa noqajta, noqa ruwakorqani’, nispa.+ 10 Chayrayku contraykipi kashani, Nilo mayuykej contranpipis. Egipto jallpʼataqa qʼala pampachasqata, chʼakipachata saqesaj, chʼin jallpʼata jina,+ Migdolmantapacha+ Sienekama,+ Etiopiawan tinkuykama. 11 Ni runapis ni uywapis chaupinta pasanqachu,+ nitaj pipis chaypi tiyakonqachu 40 watas juntʼata. 12 Egipto jallpʼataqa ni mayqen jallpʼata jina chʼinman tukuchisaj, llajtasninpis ni mayqen llajtas jina 40 watasta chʼinpacha kanqanku.+ Egipciostaqa nacionesman chʼeqerachisaj, suyusman tʼaqarasaj”.+

13 ”’Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Egipciostaqa 40 watas juntʼakojtin tantaykullasajtaj chʼeqerasqa karqanku chay nacionesmanta.+ 14 Presos apasqa karqanku chay egipciostaqa kutichimusaj Patrós+ jallpʼaman, ñaupajta tiyakorqanku chay jallpʼankuman. Chaypitaj mana kasuy nacionman tukonqanku. 15 Egiptoqa waj nacionesmanta aswan mana kasuyman tukonqa, nitaj chay waj nacionesta kamachenqañachu.+ Paykunataqa juchʼuy nacionmanpuni tukuchisaj, nitaj waj nacionesta atipayta atenqankuñachu.+ 16 Israel nacionqa niña jaykʼajpis Egiptopi atienekonqañachu.+ Egiptota imachus qhatirisqanta yachayqa, paykunata yuyarichenqa Egiptomanta yanapata mañakuspa pantaykusqankuta. Chaywan yachanqanku noqa Tukuyta Kamachej Señor Jehová Dios kasqayta”’”.

17 Iskay chunka qanchisniyoj watapi, ñaupaj killaj ñaupaj kaj pʼunchayninpi Jehová Diosqa kayta niwarqa: 18 “Runaj wawan, Babiloniamanta rey Nabucodonosorqa*+ ejercitonwan rispa Tirowan sinchʼita maqanakamorqa.+ Tukuypa umasninkoqa pʼajlallaña karqa, hombrosninkupis khitukusqankupi lluchʼurakorqa. Jinapis ni paypis ni ejercitonpis pagota japʼerqankuchu Tirowan maqanakusqankumanta.

19 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Babiloniaj reynin Nabucodonosormanqa* Egipto jallpʼata qopusaj.+ Payqa kapuyninta apakaponqa, saqueaspa ashkha imasta japʼikaponqa. Chaytaj ejercitonpa pagon kanqa’, nispa.

20 ”‘Paymanqa Egipto jallpʼata qopusaj Tirowan sinchʼita maqanakusqanmanta, noqapaj chayta ruwapuwasqanmanta’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

21 ”Chay pʼunchayqa Israel nacionman kallpata qosaj,*+ qantataj paykunaj chaupinkupi parlachisqayki, paykunataj yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta”.

30 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 2 “Runaj wawan, profeta jina willay. Ninkitaj: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

“Kay jinata waqaychej: ‘Ay imanallasunchus, chay pʼunchayqa chayamushanña’, nispa.

 3 Chay pʼunchayqa chayamushanña, Jehová Diospa pʼunchaynin chayamushanña.+

Chay pʼunchayqa yanata phuyuykamonqa,+ chay pʼunchayqa nacionespaj señalasqa tiempo.+

 6 Jehová Diosqa kayta nin:

”‘Chay nacionpeqa Migdolmantapacha+ Sienekama+ espadawan wañuchisqa kanqanku’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa. 7 ‘Waj jallpʼasmantaqa aswan chʼinpacha qhepakonqanku, llajtasninpis waj llajtasmanta nisqaqa aswan thuñirpasqa kanqanku.+ 8 Egiptopi ninata japʼiykuchejtiy, paywan ujchasqa kajkunapis tukuyninku chinkarpachisqa kajtinku, yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta. 9 Chay pʼunchayqa willajkunata barcospi kachasaj Etiopiata kharkatichimunankupaj, pay kikinpi atienekoj nacionta. Egiptoman llakiy pʼunchay chayamojtin manchayta mancharikonqa. Chay pʼunchayqa chayamonqapuni’.

10 ”Kayta nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa: ‘Egiptoj chay chhika runasninta* tukurparichisaj Babiloniaj reynin Nabucodonosorpa* makinman jaywaykuspa.+ 11 Paytapis tropasnintapis pusamonqanku chay nacionta thuñiykunankupaj. Paykunaqa nacionesmanta aswan mana khuyarej runas kanku.+ Espadasninkuta orqhokonqanku Egiptoj contranpi, chay jallpʼamantaj wañusqasta juntʼaykuchenqanku.+ 12 Nilo mayumanta llojsej canalestapis+ chʼakichisaj, chay jallpʼatataj sajra runaspa makisninkuman jaywaykusaj.* Chay jallpʼatapis, chay jallpʼapi kaj imastapis waj llajtayoj runaswan thuñiykuchisaj.+ Noqa Jehová Diosmin chayta nini’.

13 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Millay santostapis tʼunarasaj, Nofmanta* qhasi manakaj diosesninkuta chinkachisaj.+ Manaña ima kamachejpis Egipto jallpʼamanta kanqañachu, Egipto jallpʼapi runasta manchaykuchisaj.+ 14 Patrosta+ thuñiykusaj, Zoanpi ninata japʼiykuchisaj, Nota*+ juchachasqayman jina castigasaj. 15 Sinman phiñakuyniyta chayachimusaj, Egiptoj sumaj perqasniyoj llajtanman, Nopi tiyakojkunatapis qʼalata chinkarparichisaj. 16 Egiptopi ninata japʼiykuchisaj, Sintaj manchayta mancharikonqa. Nojpa perqanta urmaykuchenqanku. Nofmanqa pʼunchaypacha yaykuykonqanku. 17 Onmanta,* Pibesetmanta jovenesqa espadawan wañuchisqa kanqanku, llajtastaj presos apasqa kanqanku. 18 Tehafnehespi pʼunchay kashajtin laqhayaykonqa, chaypi Egiptoj yugonta pʼakejtiy.+ Jatunchakuyninpis atiyninpis tukukaponqa,+ phuyus pʼampaykonqanku, llajtasnintaj presos apasqa kanqanku.+ 19 Egiptotaqa juchachasqayman jina castigasaj, paykunataj yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta’”.

20 Chunka ujniyoj watapi, ñaupaj killaj qanchis pʼunchayninpi Jehová Diosqa niwarqa: 21 “Runaj wawan, Egiptoj reynin faraonpa* makinta pʼakini. Mana jampiykuspa wataykonqankuchu, nitaj vendaswanpis maytʼuykonqankuchu ama espadata oqharinanpaj jina kallpan kananpaj”, nispa.

22 “Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Noqaqa Egiptoj reynin faraonpa contranpi kashani.+ Makisninta pʼakisaj, sano makinta, pʼakisqa makintapis.+ Espadatapis makinmanta kacharichisaj.+ 23 Chantá egipciostaqa nacionesman chʼeqerachisaj, suyusman tʼaqarasaj.+ 24 Babiloniaj reyninpa makisninta kallpachasaj,*+ espadaytapis makinman churasaj.+ Faraontataj makisninta pʼakisaj, payqa ñaupaqenpi* manchayta qhaparikonqa, parti wañusqa runa jina. 25 Babiloniaj reyninpa makisninta kallpachasaj, faraonpa makisnintaj mana kallpayoj liwikaponqa. Paykunaqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta Babiloniaj reyninpa makinman espadayta churajtiy, paytaj espadayta Egipto jallpʼaj contranta oqharejtin.+ 26 Egipciostaqa nacionesman chʼeqerachisaj, suyusman tʼaqarasaj,+ paykunataj yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta’”.

31 Chunka ujniyoj watapi, kinsa kaj killaj ñaupaj kaj pʼunchayninpi Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 2 “Runaj wawan, Egiptoj reynin faraonta* niy, chay chhika runasnintapis:*+

‘¿Pitaj qan jina may jatunpaj qhawasqari?

Puntanqa phuyus chaupipipuni kasharqa.

 4 Chay sachʼataqa ashkha yakus manchayta wiñacherqanku, ukhu yakus chay jina jatunta wiñacherqanku.

Correshaj yakus chaupipi plantasqa kasharqa.

Canalestaj tukuynin campo sachʼasta qarpaj.

 5 Chayrayku tukuynin campo sachʼasmanta aswan jatunta wiñarqa.

 8 Diospa huertanmanta+ ni mayqen cedro sachʼapis chay sachʼa jinaqa karqachu.

Ni mayqen enebro sachʼajtapis chay sachʼajta jina ramasnin karqachu.

Ni mayqen armón sachʼapis chay jina ramasniyojchu karqa.

Diospa huertanmanta ni mayqen sachʼapis chay sachʼa jina kʼachituchu karqa.

 9 Chay sachʼataqa noqa kʼachituman tukucherqani, ashkha ramasniyojta.

Edenmanta tukuynin sachʼaspis, cheqa Diospa* huertanmanta tukuynin sachʼasqa chay sachʼata envidiakoj kanku’.

10 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Kay sachʼaqa chay jina jatunpuni, puntanpis phuyus chaupipi kashan, chay jina jatun kasqanraykutaj sonqonpis jatunchakun. 11 Chayrayku nacionespa atiyniyoj kamachejninkuman jaywaykusaj.+ Paytaj contranta sayaykonqa, noqataj sajra imasta ruwasqanrayku manaña allinpajchu qhawasaj. 12 Waj llajtayoj runasqa, nacionesmanta aswan sajra runasqa, chay sachʼata kʼutuspa orqospi wijchʼurpanqanku. Ramasnenqa tukuynin mayusman tʼakarakonqa, pʼakisqa ramasninpis nacionpa tukuynin correshaj yakusnin patapi wijchʼukonqa.+ Jallpʼamanta tukuynin runasqa llanthunmanta ripuspa saqerparenqanku. 13 Urmasqa kʼullunpeqa tukuynin pʼisqos thapachakonqanku, ramasninpitaj tukuynin phiña animales puñonqanku.+ 14 Chayqa ajina, yaku qayllapi ni mayqen sachʼapis jatunta wiñananpaj, nitaj puntanpis phuyus chaupiman chayananpaj, ama mayqen sumaj qarpasqa sachʼapis phuyuskama wiñananpaj. Tukuyninku wañuchisqa kanqanku, jallpʼa ukhuman yaykonqanku runaj wawasninwan khuska, tʼoqoman* uraykushanku chaykunawan khuska’.

15 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Sepulturaman* uraykonqa chay pʼunchayqa, runasta paymanta waqarachisaj. Chayrayku ukhu yakusta tapaykusaj, correshaj yakusninta sayachisaj ashkha yakusta jarkʼanaypaj. Payrayku Libanota laqhayaykuchisaj, tukuynin campo sachʼaspis chʼakiraponqanku. 16 Urmasqanpa sonayninta uyarichispa nacionesta kharkatichisaj, tʼoqoman* uraykojkunatawan khuska Sepulturaman* uraykuchishajtiy. Edenmanta tukuynin sachʼastaj,+ Libanomanta aswan allin sachʼas, aswan sumaj sachʼas, tukuynin sumaj qarpasqa sachʼaspis sonqochasqa kanqanku jallpʼaj ukhusninpi. 17 Paykunaqa paywan khuska Sepulturaman* yaykunku. Chaypi kashanku espadawan wañuchisqa kajkuna,+ payta yanaparqanku chaykunawan khuska, pikunachus llanthun urapi tiyakorqanku naciones chaupipi chaykuna’.+

18 ”‘¿Edenmanta mayqen sachʼataj qan jina jatunpaj qhawasqa karqari, manchay jatuntaj karqari?+ Jinapis qantaqa jallpʼaj ukhusninman uraykuchisonqankupuni Edenmanta sachʼastawan khuska. Mana circuncidasqa* kajkunaj chaupinkupi wijchʼurayanki, espadawan wañuchisqa karqanku chaykunawan khuska. Chaymin qhatirenqa faraonta, tukuynin ashkha runasnintapis’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

32 Chunka iskayniyoj watapi, chunka iskayniyoj killaj ñaupaj pʼunchayninpi Jehová Diosqa niwarqa: 2 “Runaj wawan, Egiptoj reynin faraonpaj* uj llakiy takiyta takipuy, niytaj:

Mar qochamanta chay chhikan animal jina karqanki,+ mayusniykipi choqaykacharikoj kanki.

Chakisniykiwan yakuta qonchuyachej kanki, mayustapis* chʼichichaj kanki’, nispa.

 3 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin:

 6 Qanmanta phullchimoj yawarwanqa jallpʼata orqoskama chʼaranta ruwasaj.

Chay yawarqa mayusman juntʼaykonqa’.

 7 ‘Chinkarparichisqa kajtiykitaj cielota tapaykusaj, estrellasnintapis laqhayaykuchisaj.

10 Ashkha llajtasmanta runasta manchayta manchaykuchisaj.

Espadayta ñaupaqenkupi khiwiykachajtiy reyesninkoqa qanta rikususpa mancharikonqanku.

11 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin:

‘Babiloniaj reyninpa espadanqa contraykita chayamonqa.+

Egiptoj jatunchakusqanta uraman wijchʼuykonqanku, tukuy runasnintaj wañuchisqa kanqanku.+

13 Ashkha yakusnejmanta tukuynin uywasninta tukuchisaj.+

Ni runaspa chakisninkupis ni uywaspa chakisninkupis chay yakusta qonchuyachenqañachu’.+

16 Kayqa llakiy takiy, runastaj takenqankupuni.

Nacionespa warmi wawasninku takenqanku.

Chayta takenqanku Egiptomanta, tukuynin ashkha runasninmantawan’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

17 Chantá chunka iskayniyoj watapi, killaj chunka phishqayoj pʼunchayninpi Jehová Diosqa niwarqa: 18 “Runaj wawan, Egiptoj chay chhika runasninmanta waqay, jallpʼaj ukhusninmantaj uraykuchiy payta,* atiyniyoj nacionespa warmi wawasnintapis, tʼoqoman* uraykushanku chaykunatawan khuska.

19 ”‘¿Imayna kʼachitupunitaj kasqankiri? Uraykuspa mana circuncidasqa* kajkunawan khuska wijchʼurayamuy’.

20 ”‘Paykunaqa espadawan wañuchisqa kajkunawan khuska urmanqanku.+ Payta* espadawan wañucherqanku. Paytaqa qhatataspa kaymanta apakapuychej tukuynin ashkha runasnintawan.

21 ”’Aswan wapu soldadosqa Sepulturaj* ukhusninmantapacha paywan,* yanapajkunasninwanpis parlanqanku. Paykunaqa espadawan wañuchisqa kanqanku, uraykuspataj wijchʼu wijchʼulla kanqanku mana circuncidasqa kajkuna jina. 22 Chaypi kashan Asiria, tukuynin ashkha runasninwan. Sepulturasninkoqa paypa* muyuyninpi kashan, tukuyninku espadawan wañuchisqas.+ 23 Sepulturasnenqa tʼoqoj* ukhusninpipuni kashan, ashkha runasnintaj sepulturanpa muyuyninpi kashanku. Tukuyninku espadawan wañuchisqa karqanku, kausajkunaj jallpʼankupi fierota mancharichisqankurayku.

24 ”’Chaypi kashan Elam,+ tukuynin ashkha runasnintaj sepulturanpa muyuyninpi kashanku, tukuyninku espadawan wañuchisqas. Ukhuman uraykorqanku mana circuncidasqaslla, paykunaqa kausajkunaj jallpʼankupi fierota mancharicherqanku. Kunantaj pʼenqaypi kanqanku tʼoqoman* uraykushanku chaykunawan khuska. 25 Wañusqas chaupipi paypaj* uj camata ruwapunku, tukuynin ashkha runasnintaj sepulturasninpa muyuyninpi kashanku. Tukuyninku mana circuncidasqalla espadawan wañuchisqa karqanku, kausajkunaj jallpʼankupi fierota mancharichisqankurayku. Pʼenqaypi kanqanku tʼoqoman* uraykushanku chaykunawan khuska. Payqa wañusqas chaupiman churasqa karqa.

26 ”’Chaypi kashanku Mesecpis, Tubalpis,+ tukuynin ashkha runasninkupis. Sepulturasninkutaj paypa* muyuyninpi kashanku. Tukuyninku mana circuncidasqas kanku, espadawan tʼojsisqas, kausajkunaj jallpʼankupi fierota mancharichisqankurayku. 27 Paykunaqa wijchʼu wijchʼulla kanqanku chay mana circuncidasqa wapu soldados wañorqanku chaykunawan, pikunachus maqanakuna armasninkuwan Sepulturaman* uraykorqanku chaykunawan. Paykunaqa espadasninkuta umanku* uraman churanqanku, juchasninkutataj tullusninku pataman, chay wapu soldados kausajkunaj jallpʼankupi fierota mancharichisqankurayku. 28 Qantajrí mana circuncidasqa kajkunawan khuska pʼaltarpasqa kanki. Wijchʼurayankitaj espadawan wañuchisqa karqanku chaykunawan khuska.

29 ”’Chaypi kashan Edom,+ reyesninwan tukuynin kurajkunasninwan. Paykunataqa atiyniyoj kashajtinkupis, espadawan wañuchisqastawan khuska wijchʼu wijchʼullata saqerqanku. Paykunaqa mana circuncidasqa kajkunawan+ wijchʼu wijchʼulla kanqanku, tʼoqoman* uraykushanku chaykunawan khuska.

30 ”’Chaypi kashanku norte ladomanta* kuraj kamachejkuna, tukuynin sidonioswan+ khuska. Atiyninkuwan fierota mancharichejkuna karqanku chaypis, paykunaqa wañusqaswan khuska kʼumuykachachisqa uraykorqanku. Paykunaqa mana circuncidasqas wijchʼu wijchʼulla kanqanku, espadawan wañuchisqa karqanku chaykunawan khuska. Pʼenqaypitaj kanqanku tʼoqoman* uraykojkunawan khuska.

31 ”’Faraonqa chay tukuyninkuta rikonqa, sonqochakonqataj tukuynin ashkha runasninta imachus qhatirisqanmanta.+ Faraonwan tukuy ejercitonwanqa espadawan wañuchisqa kanqanku’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

32 ”‘Kausajkunaj jallpʼankupi fierota mancharichisqanrayku faraontawan tukuynin ashkha runasnintawanqa, wijchʼu wijchʼullata saqenqanku mana circuncidasqa kajkunatawan khuska, espadawan wañuchisqastawan khuska’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

33 Jehová Diosqa niwarqa: 2 “Runaj wawan, llajta masisniykiman+ kayta nimuy:

”‘Sichus uj nacionpa contranpi uj espadata apachimuyman,+ chay nacionmanta tukuynin runastaj uj runata ajllaspa qhawaj guardianku kananpaj churankuman, 3 chay qhawaj guardiataj espadata nacionninpa contranta jamojta rikunman, wajrata waqachispataj runasman willanman,+ 4 sichus pillapis chay wajraj waqasqanta uyarinman, manataj chay willayta kasukunmanchu,+ espadawantaj wañuchisqa kanman chayqa, payllataj wañuyninmanta juchayoj kanqa.+ 5 Wajraj waqasqanta uyarishaspa mana kasukorqachu. Chayrayku payllapuni wañuyninmanta juchayoj kanqa. Chay willaytachus kasukunman karqa chayqa, mana wañunmanchu karqa.

6 ”’Sichus chay qhawaj guardia espadata jamojta rikushaspa mana wajrata waqachinmanchu,+ runastaj mana ima willaytapis uyarinkumanchu, chayraykutaj mayqen runallapis espadawan wañuchisqa kanman chayqa, chay runaqa juchanrayku wañonqa, noqataj chay qhawaj guardiamanta cuentata mañasaj chay runaj wañuyninmanta’.*+

7 ”Runaj wawan, qanta churayki Israel nacionpa qhawaj guardian* kanaykipaj. Imatachus nisqayta uyarispaqa, sutiypi paykunata kʼaminki.+ 8 Sichus uj sajra runata nisaj ‘sajra runa, wañunkipuni’ nispa,+ qantaj ni imata niwajchu kausayninta cambiananpaj chayqa, chay runaqa juchanrayku wañonqa,+ chay runaj wañuyninmantataj qanmanta cuentata mañasqayki.* 9 Sitajchus chay sajra runata kʼaminki sajra kausayninta saqenanpaj, chay runataj mana kausayninta cambiayta munanmanchu chayqa, juchanrayku wañonqa.+ Qantajrí kausayniykita salvanki.+

10 ”Runaj wawan, Israel nacionta niy: ‘Qankunaqa ninkichej: “Kʼullukusqasninchej,* juchasninchejpis llasaykushawanchej, tukuykushawanchejña.+ ¿Imaynatá ajinata kausallasunpuniri?”,+ nispa’. 11 Paykunata niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “Kausayniyrayku jurani, sajra runa wañojtenqa mana kusikunichu,+ astawanqa kusikuni sajra runa kausayninta cambiajtin,+ nitaj wañojtin.+ Chayrayku sajra ruwaykunasniykichejta qonqaychej, amaña chayta ruwaychejchu.+ Israel nación, ¿imajtín wañuwajchejri?”,+ nispa’.

12 ”Qantaj runaj wawan, llajta masisniykita niy: ‘Sichus cheqan runa juchallikunman chayqa, allin imasta ruwasqanqa mana payta salvanqachu.+ Sichus sajra runa sajra ruwaykunasninta qonqanman chayqa, mana wañonqachu ñaupajta sajra imasta ruwarqa chaypis.+ Cheqan runa juchallikojtenqa allin imasta ruwasqan mana payta salvanqachu.+ 13 Sichus cheqan runata nisaj “qanqa kausanki” nispa, paytaj allin imasta ruwasqanpi atienekuspa sajra kajta ruwanman chayqa,+ chay allin imasta ruwasqanqa mana yuyarisqachu kanqa. Astawanqa sajra kajta ruwasqanrayku wañonqa.+

14 ”’Sichus sajra runata nisaj “wañunkipuni” nispa, paytaj juchanmanta kutirikamuspa allin kajta, cheqan kajta ruwanqa chayqa,+ 15 sichus prendata qochikusqanta kutichiponqa,+ suwakusqantapis kutichiponqa,+ sichus kausayta qoj kamachiykunaman jina ruwanqa, sajra kajtataj manaña ruwanqachu chayqa, kausallanqapuni.+ Mana wañonqachu. 16 Mana mayqen juchanpis contranta yuyarisqachu kanqa.+ Allin kajta, cheqan kajta ruwasqanrayku kausallanqapuni’.+

17 ”Llajta masisniykeqa ninkuraj: ‘Jehová Diospa ñannenqa mana cheqanchu’, nispa. Jinapis paykunaj ñanninku mana cheqanchu.

18 ”Sichus uj cheqan runa, cheqan kausayninta saqespa sajra kajta ruwanman chayqa, wañonqa.+ 19 Sichus sajra runa manaña sajra kajta ruwanchu, astawanpis cheqan kajta, allin kajta ruwan chayqa, chayta ruwasqanrayku kausanqa.+

20 ”Qankunatajrí ninkichej: ‘Jehová Diospa ñannenqa mana cheqanchu’, nispa.+ Israelitas, noqa sapa ujniykichejta juzgasqaykichej ruwasqasniykichejman jina”.

21 Presos apasqa kasqaykumanta 12 watasña kashajtin, chunka killaj phishqa pʼunchayninpi, Jerusalenmanta uj runa ayqekamuspa noqaman jamuwarqa,+ niwarqataj: “Llajtata japʼikapunku”,+ nispa.

22 Chay ayqekamoj runa manaraj chayamushajtin chay ñaupaj chʼiseqa, Jehová Diospa atiynin noqaman jamorqa.* Payqa simiyta kichariwarqa niraj chay ayqekamoj runa noqaman jamushajtin. Ajinapitaj simiy kichakorqa, manañataj ujtawan mana parlajqa karqanichu.+

23 Chantá Jehová Diosqa niwarqa: 24 “Runaj wawan, kay urmasqa llajtaspi tiyakojkunaqa+ Israel jallpʼamanta nishanku: ‘Abrahanqa uj runalla kaspapis kay jallpʼata japʼikaporqa.+ Noqanchejtajrí ashkha kanchej. Chayrayku kay jallpʼaqa noqanchejpatapuni’, nispa.

25 ”Chayrayku paykunata niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Qankunaqa yawarniyoj aychata mikhushankichej,+ millay santosniykichejpi atienekushankichej, runatataj wañuchishankichej.+ ¿Imaynatá jallpʼaj dueñosnin kawajchejri? 26 Qankunaqa espadasniykichejpi atienekunkichej,+ millay imasta ruwaj churakunkichej, tukuyniykichej runa masiykichejpa warminwan qhenchachakunkichej.+ ¿Imaynatá jallpʼaj dueñosnin kawajchejri?”’.+

27 ”Paykunata ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Kausayniyrayku jurani, urmasqa llajtaspi tiyakojkunaqa espadawan wañuchisqa kanqanku. Campopi kajkunataqa phiña animalesman qaraykusaj, sumaj jarkʼachasqa wasispi, cuevaspi kajkunatataj onqoy wañuchenqa.+ 28 Kay jallpʼataqa chʼusaj jallpʼaman tukuchisaj,+ umata oqharisqanta, jatunchakusqantapis tukuchisaj. Israelpa orqosnintaqa chʼinpachata saqerpanqanku,+ niña pipis chayninta purenqachu. 29 Tukuynin sajra imasta ruwasqankurayku kay jallpʼata chʼin jallpʼaman tukuchejtiy,+ paykunaqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta”’.+

30 ”Runaj wawan, llajta masisniykeqa qanmanta parlashanku perqa kʼuchuspipis wasi yaykunaspipis.+ Paykunapura ninakushanku, sapa ujqa hermanonta nishan: ‘Jamuychej, Jehová Diospa palabrasninta uyarinachej’, nispa. 31 May chhika tantaykukonqanku ñaupaqeykipi tiyaykukunankupaj, imaynatachus llajtay ruwanman ajinata. Parlasqasniykita uyarispapis mana kasukonqankuchu.+ Llunkʼukusojtinkupis,* sonqonkoqa munashan mana allin imasta ruwaspa qolqeta tantayta. 32 Paykunapajqa munakuymanta takiy jinalla kanki, kʼachitu takisqa, cuerdasniyoj tocanawan sumaj tocasqa jinalla. Parlasqasniykita uyarispapis mana kasukonqankuchu. 33 Juntʼakojtintaj yachanqanku uj profeta paykuna ukhupi kasqanta, chayqa juntʼakonqapuni”.+

34 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 2 “Runaj wawan, Israelpa michejkunasninpa contranpi profeta jina willay. Profeta jina parlaspa michejkunata niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Ay Israelpa michejkunasninmanta.+ Paykunalla mikhushanku. ¿Nichu michejkunaqa ovejasta mikhuchinanku tiyan?+ 3 Qankunaqa wirata mikhukapunkichej, millmamanta ropasta ruwakunkichej, wira uywatapis ñakʼankichej,*+ tropa ovejastataj mana mikhuchinkichejchu.+ 4 Tullu ovejasta mana kallpachankichejchu, onqosqasta mana jampiykunkichejchu, nanasqa ovejastapis mana vendaykunkichejchu, karunchakojkunata mana kutirichimunkichejchu, chinkasqa ovejastapis mana maskʼamunkichejchu.+ Astawanpis mana khuyarispa, ñakʼarichispataj paykunata kamachishankichej.+ 5 Mana michejniyoj kasqankurayku chʼeqerasqa* karqanku.+ Chʼeqerasqa kasqankurayku paykunataqa tukuy phiña animales mikhukaporqanku. 6 Ovejasneyqa tukuynin orqospi, tukuynin jatuchaj lomaspipis chinkasqas purikoj kanku. Ovejasneyqa jallpʼantinman chʼeqerasqa karqanku, mana pipis paykunata maskʼamoj karqachu, nitaj tarimojpis.

7 ”’”Chayrayku michejkuna, Jehová Diospa nisqanta uyariychej: 8 ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “Kausayniyrayku jurani, mana michejniyoj kasqankurayku ovejasniytaqa phiña animales mikhukaporqanku. Michejkunasneyqa mana ovejasniyta maskʼamorqankuchu, manachayqa paykunalla mikhorqanku, ovejasniytataj mana mikhucherqankuchu”, nispa’. 9 Chayrayku michejkuna, uyariychej Jehová Diospa nisqanta. 10 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Chay michejkunaj contrankupi kashani. Paykunamanta cuentata mañasaj ovejasniyrayku.* Mana saqesajchu ovejasniyta mikhuchinankuta,*+ chay michejkunapis manaña mikhonqankuchu. Ovejasniyta siminkumanta qhechusaj, manaña ovejasniyta mikhonqankuchu’, nispa”.

11 ”’Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Kaypi kashani, noqa ovejasniyta maskʼamuspa cuidasaj.+ 12 Imaynatachus michejqa chʼeqerasqa ovejasninta tarispa mikhuchin, ajinata ovejasniyta cuidasaj.+ Maykunasmanchus phuyusqa pʼunchaypi, yana phuyus pʼunchaypi tʼaqarasqa karqanku, chay tukuynin lugaresmanta ovejasniyta salvamusaj.+ 13 Ovejasniytaqa llajtasmanta orqhomusaj, nacionesmanta tantaykamusaj, jallpʼankumantaj apamusaj. Israelpa orqosninpi paykunata mikhuchisaj+ yaku kantuspi, chay nacionpi runas tiyakunku chay tukuynin jallpʼaspipis. 14 Sumaj pastospi mikhuchisaj, mikhonqanku chay qʼomer pampasqa Israelpa jatuchaj orqosninpi kanqa.+ Chaypi sumaj pastospi puñurikonqanku,+ Israelpa orqosninpi sumaj pastospi mikhurikonqanku”.

15 ”’Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “Ovejasniytaqa noqapuni mikhuchisaj,+ noqallataj puñurachisajpis.+ 16 Chinkasqasta maskʼamusaj,+ karunchakojkunata kutirichimusaj, nanasqasta vendaykusaj, tullusta kallpachasaj. Wirastawan kallpasapastawantaj tukurachisaj. Paykunataqa juzgaspa castigasaj”.

17 ”’Ovejasníy, Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa qankunamanta nin: “Ovejaspurata juzgasaj, carnerospurata,* chivospuratapis.+ 18 ¿Nichu sumaj pastosta mikhuspa contentakunkichej, pastosniykichejmanta puchusqanta sarunaykichejpaj? Chʼuwa yakusta tomaytawan, ¿imajtintaj chakisniykichejwan qonchuyachinkichejri? 19 ¿Sarurasqaykichej pastotachu ovejasneyqa mikhonqanku? ¿Chakisniykichejwan qonchuyachisqaykichej yakutachu ovejasneyqa tomanqanku?”.

20 ”’Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa paykunata nin: “Kaypi kashani, noqa juzgasaj wira ovejastawan tullu ovejastawan. 21 Qankunaqa cuerpoykichejwan paykunata tanqaykachaj kankichej, tukuynin onqosqa ovejastapis wajraspa karuman ayqerachej kankichej. 22 Ovejasniyta salvasaj, manaña japʼirasqachu kanqanku.+ Ovejaspurata juzgasaj. 23 Paykunata qhawananpajqa uj michejllata churasaj,+ kamachiy Davidta.+ Paytaj paykunata mikhuchenqa. Paypuni mikhuchenqa, michejninkutaj kanqa.+ 24 Noqa Jehovataj Diosninku kasaj.+ Kamachiy Davidtaj paykunaj kamachejninku kanqa.+ Noqa Jehová Diosmin chayta nini.

25 ”’”Paykunawan allinyakuy tratota ruwasaj,+ nacionmantataj phiña animalesta tukuchisaj,+ ovejasniy chʼin jallpʼaspi ni imata manchachikuspa tiyakunankupaj, montespipis puñurikunankupaj.+ 26 Paykunatapis lomaypa tukuynin muyuynintapis bendicionman tukuchisaj,+ paratapis tiemponpi parachimusaj. Bendicionesqa para jina urmamonqa.+ 27 Campo sachʼasqa poqonqanku, jallpʼapis sumajta poqochenqa,+ paykunataj allinta chay nacionpi kausakonqanku. Yugonkuta pʼakejtiy,+ esclavosta jina ñakʼaricherqanku chaykunamanta kacharichejtiy, paykunaqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta. 28 Manaña nacionesqa paykunata presochanqankuchu, jallpʼamanta phiña animalespis manaña paykunata mikhukaponqankuchu. Allinta tiyakonqanku, ni pejpa manchachisqallan.+

29 ”’”Paykunapaj wiñachisaj sumaj rejsisqa huertata. Chay nacionpeqa manaña yarqhaymanta wañonqankuchu,+ nacionespis manaña paykunata kʼumuykachachenqankuñachu.+ 30 ‘Chaypacha yachanqanku noqa Jehová Diosninku paykunawan kashasqayta, paykuna israelitastaj nacionniy kasqankuta’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”’.

31 ”‘Ovejasníy,+ cuidasqay ovejasníy, qankunaqa runaslla kankichej, noqataj Diosniykichej kani’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

35 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 2 “Runaj wawan, Seír+ orqos ladota qhawarispa profeta jina contranta willay.+ 3 Niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Seír orqos, contraykipi kashani. Contraykita makiyta oqharisaj, saqerasqa chʼusaj jallpʼaman tukuchisqayki.+ 4 Llajtasniykita thuñisqata saqerpasaj, saqerasqa chʼusaj jallpʼaman tukunki.+ Chaypacha yachanki noqa Jehová Dios kasqayta. 5 Qanqa israelitasta chejnikullarqankipuni,+ llakiy qhatirishajtintaj wañuchisqa kanankupaj jaywaykorqanki, qhepa kaj castigonku chayamushajtin”’.+

6 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Chayrayku kausayniyrayku jurani, wañuchisqa kanaykipaj wakichisqayki, wañuytaj qhatiykachasonqa.+ Wañoyqa qhatiykachasonqa yawarta chejnikusqaykirayku.+ 7 Seír orqostaqa saqerasqa chʼusaj orqosman tukuchisaj,+ chayninta rejta, chayninta jamojtapis tukuchisaj. 8 Orqosninmanqa wañusqasta juntʼaykuchisaj. Espadawan wañuchisqa kajkunaqa wijchʼukonqanku lomasniykipi, mayusniykipi, tukuynin correj yakusniykipipis. 9 May chhika wataspaj saqerasqa chʼusaj jallpʼaman tukuchisqayki. Llajtasniykipeqa ni pi tiyakonqañachu.+ Qankunataj yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta’.

10 ”Qanqa nerqanki ‘kay iskay nacionesqa, kay iskay suyuspis noqajta kanqanku, iskayninkuta japʼikapuna’+ nispa, Jehová Dios chaypi kashajtinpis. 11 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Chayrayku kausayniyrayku jurani, imayna phiñakuywanchus, imayna envidiawanchus, imayna chejnikuywanchus paykunata ruwaykorqanki, ajinallatataj qantapis ruwaykusqayki.+ Qanta juzgasojtiy paykuna ukhupi rejsichikusaj. 12 Chaypacha yachanki noqa Jehová Dios uyarisqayta Israelpa orqosninta insultasqaykita. Qanqa nerqanki: “Chay orqosqa saqerasqa chʼusajpacha qhepakunku, noqanchejman jaywaykuwanchej oqoykunanchejpaj”,* nispa. 13 Jatuncharikuspa contrayta parlarqankichej, astawan astawantaj insultawarqankichej.+ Noqataj tukuyninta uyarerqani’.

14 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Saqerasqa chʼusaj jallpʼaman tukuchisojtiy, tukuy jallpʼantin kusikonqa. 15 Qanqa kusikorqanki Israel nacionpa herencian chʼusajpacha qhepakusqanmanta. Chayrayku qantapis kikinta ruwaykusqayki.+ Seír orqos, tukuynin Edom,+ qanqa saqerasqa raqayman* tukunki. Yachanqankutaj noqa Jehová Dios kasqayta’”.

36 “Runaj wawan, Israelpa orqosninmanta profeta jina parlaspa niy: ‘Israelpa orqosnin, Jehová Diospa parlasqanta uyariychej. 2 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Enemigoqa contraykichejta nin: ‘Kusapacha. Ñaupa pata lugarespis noqanchejpataña kanku’,+ nispa”’.

3 ”Chayrayku profeta jina niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: “Paykunaqa tukuy ladomanta tukuykusunkichej, qankunawan maqanakuspa, nacionesmanta puchojkunajta kanaykichejpaj. Runaspis qankunamanta llullakuspa parlashallankupuni.+ 4 Chayrayku Israel orqos, uyariychej Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diospa nisqanta. Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin orqosta, lomastapis, correj yakusta, mayustapis, saqerasqa raqaykunata,* saqerasqa llajtastapis,+ mayqenkunatachus muyuyninpi kaj nacionesmanta puchojkuna saquearqanku, asipayarqankutaj chaykunata.+ 5 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa paykunata nin: ‘Kʼajaj phiñakuyniypi+ nacionesmanta puchojkunaj contrankuta parlasaj, tukuynin Edompa contrantapis. Paykunaqa manchay kusisqas, mayta burlakuspa+ nishanku jallpʼayqa paykunajta kasqanta, pasto jallpʼasninta japʼikapunankupaj, saqueanankupajtaj’,+ nispa”’.

6 ”Chayrayku Israel jallpʼamanta profeta jina parlay, kay jinatataj niy orqosman lomasmanpis, correj yakusman mayusmanpis: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Qankunataqa naciones kʼumuykachachisunkichej, chayrayku kʼajaj phiñakuyniypi, rabiaypi parlasaj”,+ nispa’.

7 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Noqa kikin makiyta oqharispa jurani, muyuyniykichejpi kaj nacionesqa pʼenqaypi rikhurenqanku.+ 8 Israel orqos, sachʼasniykichejqa ashkha ramasniyoj kanqa, Israel nacionniypajtaj ashkhata poqonqa.+ Paykunaqa ñapis kutimonqankuña. 9 Noqa qankunawan kashani. Qankunata qhawarimusqaykichej, llankʼasqa kankichej, tarpusqataj. 10 Runasniykichejta mirachisaj, Israel nacionta, tukuyninta. Llajtaspeqa watejmanta runas tiyakonqanku,+ thuñisqa raqaykunapis watejmanta wasichasqa kanqanku.+ 11 Runasniykichejta, uywasniykichejtapis ashkhata mirachisaj,+ miraspa ashkhaman tukonqanku. Ñaupajta jina qankunapi ashkhasta tiyachisaj,+ ñaupajmantapis aswan sumajtaraj kausachisqaykichej.+ Chaypi yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta.+ 12 Runasta, Israel nacionniyta, pataykichejta purichisaj, japʼikapusonqachejtaj.+ Qankunaqa paykunaj herencianku kankichej, niñataj jaykʼajpis paykunata mana wawasniyojta saqenkichejchu’”.+

13 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Paykunaqa nisunku: “Qanqa runasta oqoykoj jallpʼa kanki, nacionesniykitapis mana wawasniyojta saqenki”, nispa’. 14 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Chayrayku manaña runasta oqoykunkichu, nitaj nacionesniykitapis mana wawasniyojta saqenkichu. 15 Manaña saqesajchu naciones insultasunankuta. Nillataj saqesajchu runas burlakusunankuta,+ manaña nacionesniykita urmachinkichu’,* nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

16 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 17 “Runaj wawan, Israel nacionqa jallpʼankupi tiyakushajtinku, kausayninkuwan, mana allinta purisqankuwan jallpʼata chʼichicharqanku.+ Chay mana allinta purisqankoqa warmej killa yawarnin jina ñaupaqeypi karqa.+ 18 Chayrayku paykunapaj sinchʼita phiñakorqani, jallpʼaman yawarta jichʼasqankumanta,+ millay santosninkuwan jallpʼata chʼichichasqankumantapis.+ 19 Chayrayku paykunata nacionesman tʼaqararqani, suyusman chʼeqeracherqani.+ Paykunataqa kausasqankuman jina, purisqankuman jina juzgarqani. 20 Chay nacionesman chayajtinkutaj runasqa sutiyta chʼichicharqanku,+ paykunamanta kay jinata nispa: ‘Kaykunaqa Jehová Diospa nacionnin kashaspa jallpʼankumanta wijchʼusqa karqanku’, nispa. 21 Chayrayku santo sutiyrayku imallatapis ruwasaj. Israel nacionqa sutiyta chʼichicharqa may nacionesmanchus chayarqanku chaykunapi”.+

22 “Chayrayku Israel nacionta niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Israel nación, mana qankunaraykuchu kayta ruwasaj, manachayqa santo sutiyrayku. Qankunaqa sutiyta chʼichicharqankichej may nacionesmanchus chayarqankichej chaykunapi”,+ nispa’. 23 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Jatun sutiytaqa llimphuchasajpuni,+ suteyqa nacionespi chʼichichasqa karqa, qankuna chay nacionespi sutiyta chʼichicharqankichej. Paykunaj rikunankuta chaupiykichejpi santo Dios kasqayta rikuchejtiy, nacionesqa yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta.+ 24 Nacionesmanta orqhomusqaykichej, tukuynin jallpʼasmanta watej tantamusqaykichej, jallpʼaykichejmantaj pusasqaykichej.+ 25 Llimphu yakuwan chʼajchusqaykichej, llimphustaj kankichej.+ Tukuy chʼichiykichejmanta, tukuy millay santosniykichejmantapis+ llimphuchasqaykichej.+ 26 Uj mosoj sonqota qosqaykichej,+ mosoj yuyayta qankunaman churasqaykichej.+ Ukhuykichejmanta rumi sonqoykichejta orqhospa,+ aycha sonqota* churasqaykichej. 27 Espirituyta ukhuykichejman churasaj, leyesniyman jinataj purichisqaykichej.+ Qankunaqa juiciopi nisqasniyta kasukunkichej, juntʼankichejtaj. 28 Chantá ñaupa tatasniykichejman qorqani chay jallpʼapi tiyakunkichej. Qankunaqa llajtay kankichej, noqataj Diosniykichej kasaj’.+

29 ”‘Tukuynin chʼichiykichejmanta librasqaykichej. Chʼaki mikhuyta wajyasaj, ashkhatataj poqochisaj. Nitaj yarqhayta chayachimusqaykichejñachu.+ 30 Sachʼaspa poqoyninta, chajraspa poqosqantapis ashkhayachisaj, amaña ujtawan naciones chaupipi pʼenqaypi rikhurinaykichejpaj yarqhaypi kasqaykichejrayku.+ 31 Chantá mana allinta purisqaykichejta, mana allinta ruwasqaykichejta yuyarikunkichej. Juchaykichejrayku, millay imasta ruwasqaykichejrayku qankuna kikiykichejta millachikunkichej.+ 32 Kayta yachaychej: Chaytaqa mana qankunaraykuchu ruwashani.+ Israel nación, noqaqa munani mana allinta purisqaykichejmanta pʼenqakunaykichejta, kʼumuykachachisqataj kanaykichejta’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

33 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nillantaj: ‘Juchaykichejta llimphuchasaj chay pʼunchayqa, llajtaspi watejmanta runasta tiyachisaj,+ urmasqa llajtasta watejmanta sayarichisaj.+ 34 Saqerasqa jallpʼaqa, chayninta purejkuna saqerasqata rikoj kanku chay jallpʼaqa llankʼasqa kanqa. 35 Runastaj nenqanku: “Saqerasqa jallpʼaqa Edén huertaman jina tukun.+ Urmasqa, saqerasqa, thuñisqataj kasharqanku chay llajtasqa sumaj perqasniyoj kanku, runasniyojtaj”, nispa.+ 36 Muyuyniykichejpi puchoj nacionesqa yachanqanku noqa Jehová Diosqa thuñisqata watejmanta sayarichisqayta, saqerasqa jallpʼatapis tarpusqayta. Noqa Jehová Diosmin chayta nini, ruwanitaj’.+

37 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Saqesaj Israel nacionqa kaytapis paykunarayku ruwanayta mañakunawankuta: Nacionninkuta tropata jina ashkhayachinayta. 38 Chantá paykunaqa santo tropa jina kanqanku, Jerusalenpa fiestasninpi tantakoj+ tropa jina:* Thuñisqa kasharqanku chay llajtasmanqa may chhika tropa runas juntʼaykonqanku,+ yachanqankutaj noqa Jehová Dios kasqayta’”.

37 Jehová Diospa atiynin noqapi kasharqa,* espiritunwantaj Jehová Diosqa uj pampa chaupiman churamuwarqa,+ chay pampaqa tulluswan juntʼa kashasqa. 2 Payqa chay tulluspa chaupinta pasachiwarqa. Chay pampapeqa may chhika tullusta rikorqani, manchay chʼaki tullus kasqanku.+ 3 Payqa tapuwarqa: “Runaj wawan, ¿kay tullusqa kausarimuyta atinkumanchu?”, nispa. Noqataj kuticherqani: “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosníy, qanmin chayta yachanki”,+ nispa. 4 Chantá niwarqa: “Kay tullusmanta profeta jina parlaspa niy: ‘Chʼaki tullus, uyariychej Jehová Diospa nisqanta:

5 ”’Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin chay tullusman: “Qankunaman samayta yaykuchisaj, kausarimunkichejtaj.+ 6 Ankusta, aychasta churasqaykichej, aycha qarawantaj kʼaskaykuchisqaykichej. Qankunaman samayta yaykuchejtiy kausarimunkichej. Chaypi yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta”’”.

7 Chantá profeta jina willarqani kamachiwasqanman jina. Willasqaytawantaj sonarimorqa, tullusqa manchayta takanakuspa sonasharqanku. Tullupurataj kʼaskanakuyta qallarerqanku. 8 Chantá rikorqani chay tulluspi ankuswan aychaswan wiñamushasqanta, aycha qarankupis rikhurimushasqanta. Jinapis manaraj samayniyojchu kasharqanku.

9 Chantá niwarqa: “Profeta jina wayraman willay. Runaj wawan, profeta jina willaspa wayrata niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Wayra,* tawa wayrasmantapacha jamuspa wañuchisqa runasta phukuy, kausarimunankupaj”, nispa’”.

10 Chayrayku kamachiwasqanman jina profeta jina willarqani, samaytaj paykunaman yaykorqa. Kausarimuspa sayarerqanku,+ jatun ejército jina.

11 Chantá niwarqa: “Runaj wawan, kay tullusqa tukuynin Israel nación kanku.+ Paykunaqa nishanku: ‘Tullusninchejqa chʼakillaña, suyakusqanchejqa chinkapun.+ Chinkasqata chinkachiwanchej’, nispa. 12 Chayrayku profeta jina paykunaman willay: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Llajtáy, sepulturasniykichejta kicharisaj,+ sepulturasniykichejmanta sayarichisqaykichej, Israel jallpʼamantaj pusamusqaykichej.+ 13 Llajtáy, sepulturasniykichejta kicharejtiy, sepulturasniykichejmanta qankunata sayarichejtiy, yachankichej noqa Jehová Dios kasqayta”’.+ 14 ‘Espirituyta qankunaman churaykusqaykichej, qankunataj kausarimunkichej.+ Jallpʼaykichejman pusasqaykichej. Chaypi yachankichej noqa Jehová Dios chayta nisqayta, ruwasqaytataj’, nispa nin Jehová Diosqa”.

15 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 16 “Runaj wawan, uj kʼaspita oqharispa kay jinata chayman qhelqaykuy: ‘Judapaj, Israel nacionmanta paywan kashanku* chaykunapajwan’,+ nispa. Chantá waj kʼaspita oqharispa kay jinata chayman qhelqaykuy: ‘Efrainpa kʼaspin Josepaj, Israel nacionmanta paywan kashanku* chay tukuyninkupajwan’,+ nispa. 17 Chantá iskayninta ujchaykuy, makiykipi uj kʼaspilla kanankupaj.+ 18 Llajta masisniyki tapusojtinku: ‘¿Nichu willawasqayku imaschus chay imas niyta munasqanta?’, nispa chayqa, 19 qanqa paykunata ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Josej kʼaspinta Efrainpa makinmanta oqharisaj, Israelmanta paywan kashanku chay ayllustapis,* Judaj kʼaspinwantaj ujchaykusaj. Chay kʼaspistaqa uj kʼaspillaman tukuchisaj,+ makiypi uj kʼaspillaña kanqanku”, nispa’. 20 Qhelqaykunki chay kʼaspistaqa makiykipi japʼinki paykuna rikunankupaj.

21 ”Chantá paykunata ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Israelitasta orqhomusaj may nacionesmanchus rerqanku chaykunamanta. Tukuynejmanta tantamuspa jallpʼankuman pusamusaj.+ 22 Paykunataqa uj nacionllaman tukuchisaj chay jallpʼapi,+ Israelpa orqosninpi. Uj reylla tukuyninkuta kamachenqa.+ Manaña iskay nacioneschu kanqanku, nitaj iskayman tʼaqanasqachu kanqanku sapa ujninku waj reyniyojqa.+ 23 Manaña chʼichichakonqankuchu millay santosninkuwan, millay imasta ruwasqankuwan, ni juchasninkuwanpis.+ Paykunata salvasaj tukuy sajra imasta ruwasqankumanta, llimphuchasajtaj. Paykunaqa llajtay kanqanku, noqataj Diosninku kasaj.+

24 ”’”Kamachiy David reyninku kanqa,+ tukuyninkutaj uj michejniyojlla kanqanku.+ Juiciopi nisqasniyman jina purenqanku, kamachiykunasniytapis sumajta kasukonqanku.+ 25 Kamachiy Jacobman qosqay jallpʼapi tiyakonqanku, ñaupa tatasniykichej tiyakorqanku chaypi.+ Wiñaypaj chaypi tiyakonqanku+ paykuna, wawasninku, wawasninkoj wawasninkupis.+ Kamachiy Davidtaj wiñaypaj kamachejninku kanqa.+

26 ”’”Paykunawan allinyakuy tratota ruwasaj,+ chay tratotaqa wiñaypaj paykunawan ruwasaj. Jallpʼankupi paykunata tiyachisaj, ashkhaman tukuchisaj,+ temploytataj wiñaypaj chaupinkuman churasaj. 27 Toldo waseyqa* paykunawan* kanqa. Noqa Diosninku kasaj, paykunataj llajtay kanqanku.+ 28 Temploy chaupinkupi wiñaypaj kajtintaj, nacionesqa yachanqanku noqa Jehová Dios Israelta llimphuchasqayta”’”.+

38 Jehová Diosqa watejmanta niwarqa: 2 “Runaj wawan, Magog jallpʼamanta Gogpa+ contranta sayaykuy, contrantataj profeta jina willay.+ Payqa Mesecpata, Tubalpatawan+ kuraj cabecillanku.* 3 Ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Gog, Mesecpata, Tubalpatawan kuraj cabecillanku,* contraykipi kashani. 4 Qantaqa kutirichisqayki, simiykimanta ganchoswan japʼisqayki,+ orqhomusqaykitaj tukuynin ejercitoykitawan,+ caballosniykitawan, caballospi purejkunatawan, tukuyninkuta sumaj pʼachallisqasta, ashkha soldadosniyoj ejercitota, jatuchaj escudosniyojta, juchʼuy escudosniyojtapis, tukuyninkuta espadasniyojta. 5 Persiapis, Etiopiapis, Putpis+ paykunawan kashanku, tukuyninku juchʼuy escudoyoj, monterayojtaj, 6 jinallataj Gomerpis tukuynin tropasninwan, Togarmaj+ mirayninpis norte ladoj* aswan karu kʼuchusninmantapacha, tukuynin tropasninwan. Ashkha naciones qanwan kashanku.+

7 ”’”Listos kaychej, wakichikuychej qanpis, qanwan tukuynin tantasqa ejercitospis. Qantaj comandantenku* kanki.

8 ”’”Ashkha pʼunchaykunamanta qhawarimusonqanku.* Watas tukukuyta qanqa uj nacionpa jallpʼanman yaykuykunki. Chay nacionqa espadawan tukuchisqa kasqanmanta watejmanta sayarichisqa karqa, ashkha nacionesmanta tantasqa kaspa Israel orqosman pusamusqa karqa, chay orqosqa unayta saqerasqa kasharqa. Chay jallpʼapi tiyakojkunaqa nacionesmanta watejmanta pusamusqa karqanku, tukuyninkutaj ni imata manchachikuspa tiyakushanku.+ 9 Paykunaj contrankuta jamunki loco para jina, phuyus jina jallpʼata pʼampaykunki, qanpis, tukuynin tropasniykipis, qanwan kashanku chay tukuynin nacionespis”’.

10 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Chay pʼunchayqa sonqoykipi imaymanasta yuyaychakuyta qallarinki, sajra kajta ruwanaykipaj wakichikunki. 11 Ninkitaj: “Mana jarkʼayniyoj ranchosman yaykuykusaj.+ Ni imata manchachikuspa tiyakojkunaj contrankuta jamusaj, paykunaqa ni imata manchachikunkuchu. Tukuyninku tiyakunku mana jarkʼayniyoj ranchospi. Ranchosninkoqa mana perqasniyoj, mana trancanasniyoj, mana punkusniyoj kanku”, nispa. 12 Wakichikunki saqueanaykipaj, ashkha imasta suwakapunaykipaj, maqanakojtaj yaykunaykipaj thuñisqa saqerasqataj karqanku, kunantaj runasniyoj kashanku chay lugaresman,+ nacionesmanta tantasqa karqa chay nacionmanpis.+ Paykunaqa may chhika valorniyoj imasta, waj imastawan tantashanku,+ jallpʼaj chaupinpitaj tiyakunku.

13 ”’Sabapis,+ Dedanpis,+ Tarsismanta+ comerciantespis, tukuynin soldadosninpis nisonqanku: “¿Chay jallpʼamanqa saqueajchu, ashkha imasta suwakapojchu yaykuykunki? ¿Qolqe metalta, qorita, valorniyoj imasta, waj imastawan suwakapunaykipajchu, may chhika imasta japʼikapunaykipajchu ejercitosniykita tantaykunki?”, nispa’.

14 ”Chayrayku runaj wawan, profeta jina parlaspa Gogta niy: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Chay pʼunchay, Israel nacionniy ni imata manchachikuspa tiyakushajtin, sutʼita reparanki.+ 15 Lugarniykimantapacha jamunki, norte ladoj aswan karu kʼuchusninmantapacha,+ ashkha nacioneswan khuska, tukuyninku caballospi montasqa, jatun ejército, may chhika soldados.+ 16 Qanqa nacionta pʼampaykoj phuyus jina nacionniy Israelpa contranta jamunki. Gog, qantaqa qhepa pʼunchaykunapi jallpʼaypa contranta apamusqayki,+ naciones rejsinawankupaj ñaupaqenkupi qannejta jatunchasqa kajtiy”’.+

17 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘¿Nichu qanllamantataj ñaupa tiempospi Israelmanta kamachisniy profetasnejta parlarqani? Paykunaqa may chhika watasta willarqanku paykunaj contrankuta apamusqa kanaykita’, nispa.

18 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Chay pʼunchayqa, Gog Israel jallpʼaman yaykuykojtin, sinchʼi phiñakuyniy phatanqa.+ 19 Rabiaypi, kʼajaj phiñakuyniypi parlasaj. Chay pʼunchayqa Israel jallpʼapi jallpʼaqa sinchʼita kharkatitenqa. 20 Noqanejta kharkatenqanku mar qochamanta pescados, pʼisqos, monte animales, pampapi qhatatakoj tukuy animales, jallpʼa patamanta tukuynin runaspis. Orqos urmaykamonqanku,+ qaqas chinkaykamonqanku, tukuynin perqaspis pampaman urmaranqanku’.

21 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Tukuynin orqosniypi Gogpa contranta uj espadata wajyasaj. Sapa ujpa espadanqa kikin hermanonpa contranpi kanqa.+ 22 Paytaqa juchachasqayman jina castigasaj* wañuchej onqoywan,+ wañuywanpis. Sinchʼita parachimusaj, granizachimusaj,+ ninata+ azufretawan+ parachimusaj paypaj patanman, tropasninpa patanman, paywan kashanku chay ashkha nacionespa patanmanpis.+ 23 Jatun kayniyta rikuchisaj, santo Dios kasqaytapis, ashkha nacionespa rikunankuta rejsichikusaj. Yachanqankutaj noqa Jehová Dios kasqayta’.

39 ”Runaj wawan profeta jina Gogpa contranta willay:+ ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Gog, Mesecpata, Tubalpatawan+ kuraj cabecillanku,* contraykipi kashani. 2 Kutirichimusqayki, noqa pusamusqayki. Norte ladoj* aswan karu kʼuchusninmantapacha wicharichimusqayki,+ Israelpa orqosninmantaj pusamusqayki. 3 Ujta sajmaspalla lloqʼe makiykimanta flechana arcota* kacharichisqayki, paña makiykimanta flechastapis tʼakarachisqayki. 4 Israelpa orqosninpi urmanki,+ qanpis, tukuynin tropasniykipis, qanwan kanqanku chay nacionespis. Tukuy laya* aycha mikhu pʼisqosman qaraykusqayki, monte animalesmanpis”’.+

5 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Chʼin pampapi urmanki,+ noqamin chaytaqa nini’, nispa.

6 ”‘Magogmanpis, yaku chaupi churuspi* mana manchachikuspa tiyakojkunamanpis ninata kachaykusaj,+ yachanqankutaj noqa Jehová Dios kasqayta. 7 Santo sutiytaqa Israel nacionniy ukhupi rejsisqaman tukuchisaj, niñataj saqesajchu santo sutiy chʼichichasqa kananta. Nacionestaj yachanqanku noqa Jehová Dios kasqayta,+ Israelpi Santo Dios kasqayta’.+

8 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Arí, chayqa qayllaykamushanña, juntʼakonqataj. Kaymin chay nisqay pʼunchayqa. 9 Israel llajtaspi tiyakojkunaqa llojsimuspa, ninata japʼichispa armasta enqhakonqanku: jatuchaj escudosta, juchʼuy escudostapis, flechana arcosta, flechastapis, maqanakuna garrotesta, tʼojsina lanzastapis. Chaykunawanqa qanchis watasta ninata enqhakonqanku.+ 10 Paykunaqa mana campomanta kʼaspista tantamunankuchu kanqa, nitaj montemanta llantʼatapis pallamunankuchu kanqa. Paykunaqa chay armasta enqhakonqanku’.

”‘Tukuy imankuta qhechojkunamantaqa paykunañataj qhechonqanku, saqueajkunamantapis paykunañataj saqueanqanku’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

11 ”‘Chay pʼunchayqa Gogman+ sepulturata qosaj Israelpi, mar qochaj inti llojsimuynin ladoman rejkunaj mayunkupi, chaytaj chayninta purejkunata jarkʼaykonqa. Chaypi pʼampanqanku Gogta, tukuynin ashkha runasnintawan.* Sutichanqankutaj Hamon-Gog mayu* nispa.+ 12 Israel nacionqa qanchis killasta paykunata pʼampaspa kanqa, jallpʼa llimphuchasqa kananpaj.+ 13 Nacionmanta tukuynin runas pʼampaysikonqanku, chayraykutaj may rejsisqaman tukonqanku jatunchasqa kasaj chay pʼunchaypi’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

14 ”‘Nación llimphuchasqa kananpajqa runasta churanqanku kutin kutita purimunankupaj, pampapi puchoj ayastapis* pʼampamunankupaj. Paykunaqa qanchis killasta ajinata maskʼaspa purimonqanku. 15 Nacionta muyumojkuna runa tulluta rikuspaqa ladonman uj señalta churanqanku. Pʼampamunankupaj kamachisqa kajkunataj Hamon-Gog mayupi pʼampamonqanku.+ 16 Chaypi uj llajta kallanqataj Hamoná* sutiyoj. Paykunataj jallpʼata llimphuchanqanku’.+

17 ”Runaj wawan, Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Tukuy laya pʼisqosta, tukuynin monte animalestapis niy: “Tantaykukuspa jamuychej. Ofrendayman muyuykamuychej, qankunapaj wakichishani, Israelpa orqosninpi jatun ofrendata ruwashani.+ Aychata mikhunkichej, yawartapis ujyankichej.+ 18 Atiyniyojkunaj aychankuta mikhunkichej, jallpʼamanta kamachejkunaj yawarninkutapis ujyankichej: carnerospata,* corderospata,* cabraspata, torospatawan, Basanmanta tukuynin wirayachisqa animalespata. 19 Qankunapaj wakichishani chay ofrendamantaqa, wirata sajsakunaykichejkama mikhunkichej, yawartapis machaykunaykichejkama ujyankichej”’.

20 ”‘Mesaypeqa sajsakunkichej, mikhunkichej caballosta, carretasta apaykachajkunata, atiyniyojkunata, tukuy laya soldadostapis’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

21 ”‘Nacionesman jatun kayniyta rikuchisaj, tukuynin nacionestaj rikonqanku juchachasqayman jina castigasqayta, paykuna ukhupi atiyniyta rikuchisqaytapis.+ 22 Israel nacionqa chay pʼunchaymantapacha yachanqa noqa Jehová Diosninku kasqayta. 23 Nacionesqa yachanqanku Israel nacionqa kikin juchanrayku preso apasqa kasqanta, noqata wasanchawasqankurayku.+ Chayrayku uyayta paykunamanta pakarqani,+ enemigosninkumantaj jaywaykorqani.+ Tukuyninkutaj espadawan wañuchisqa karqanku. 24 Paykunataqa ruwaykorqani chʼichichakusqankuman jina, juchallikusqankuman jina, uyaytapis paykunamanta pakaykorqani’.

25 ”Chayrayku Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Jacobmanta presos apasqa kajkunata kutichimusaj.+ Tukuynin Israel naciontataj khuyakusaj.+ Santo sutiytaqa tukuy kallpaywan jarkʼasaj.+ 26 Contrayta tukuy sajra imasta ruwasqankumanta kʼumuykachachisqa kasqankutawan,+ jallpʼankupi sumajta kausakonqanku ni pejpa manchachisqallan.+ 27 Nacionesmanta watejmanta pusamojtiy, enemigosninkoj jallpʼasninkumanta tantamojtiy,+ paykunaj chaupinkupi santo Dios kasqayta rikuchisaj ashkha nacionespa rikunankuta’.+

28 ”‘Nacionesman presosta apachisqaymanta jallpʼankuman ni ujta saqespa kutichimojteyqa, yachanqanku noqa Jehová Diosninku kasqayta.+ 29 Manaña paykunamanta uyayta pakasajñachu,+ Israel nacionmanqa espirituyta tʼakaykamusaj’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

40 Presos apasqa kasqaykumanta 25 watasña kashajtin,+ wata qallarikuyta, killaj chunka pʼunchayninpi, llajta thuñisqa kasqanmanta 14 watasninman,+ chay pʼunchaypi Jehová Diospa atiynin noqapi kasharqa,* llajtamantaj apawarqa.+ 2 Diosqa mosqoypi jina rikuchiwaspa Israel jallpʼaman apawarqa, uj jatun orqomantaj sayaykuchiwarqa,+ chaymanta sur ladonpeqa* uj llajta jina kasqa.

3 Chayman apawajtin cobreman rijchʼasqa runata rikorqani.+ Makinpeqa lino qʼaytuta japʼishasqa, midina caña huecatawan.*+ Chay runaqa punkupi sayashasqa. 4 Payqa niwarqa: “Runaj wawan, sumajta qhaway, allinta uyariy, allinta qhawariy imatachus rikuchisusqayta, chaypaj kayman pusamuyki. Tukuy rikusqaykitaqa Israel nacionman willanki”,+ nispa.

5 Temploqa* uj perqawan muyuykusqa kasqa. Chay runa japʼishasqa chay midina caña huecaqa sojta codosniyoj kasqa (sapa codomanqa uj maki tʼajlluta yapaykusqanku).* Payqa perqata midej churakorqa, chay perqaqa anchonman chay caña hueca chhikan kasqa, altonmanpis chay caña hueca chhikallantaj kasqa.

6 Chantá inti llojsimuy ladopi kaj punkuman*+ qayllaykorqa, gradastataj wicharerqa. Punku yaykunaj anchonta miderqa, uj caña hueca chhikantaj kasqa. Ujnin punku yaykunaj anchonpis caña hueca chhikallantaj kasqa. 7 Guardiaspa cuartosninkoqa largonman, anchonmanpis sapa ujnin uj caña hueca chhikan midisqa. Guardiaspa ujnin cuartonmanta ujnin cuartomantaj phishqa codos midisqa.+ Punku yaykunataj uj caña hueca chhikan midisqa, mayqenchus yaykunaj ukhu ladonman chayashasqa chay.

8 Yaykunaj ukhu ladontañataj miderqa, chaytaj uj caña hueca chhikan kasqa. 9 Punkoj yaykunantañataj miderqa, chaytaj pusaj codos midisqa. Chantá ladosninmanta machonesninta* miderqa, chaykunataj iskay codos midisqanku. Punku yaykunaqa ukhu ladoman yaykunapi kasqa.

10 Inti llojsimuy lado punkoj sapa ladonpeqa kinsa guardia cuartos kasqa. Kinsantin cuartosqa chhikankamalla kasqanku. Puraj ladopi kaj machonespis chhikankamallataj kasqanku.

11 Chantá yaykuna punkoj anchonta miderqa, chunka codosniyoj kasqa. Punkoj largontaj 13 codosniyoj kasqa.

12 Mana alto perqallawan muyurisqa cheqataj uj codo midisqa, chayqa kashasqa puraj ladopi guardiaspa cuartosninkoj ñaupaqenpi. Puraj ladopi guardiaspa cuartosninkoqa sapa ujnin sojta codos midisqa.

13 Chantá punkuta miderqa, guardiaspa ujnin cuartoj techonmantapacha* ujnin cuartoj techonkama, chaytaj anchonmanqa 25 codos kasqa. Sapa yaykunaqa waj yaykunaj chimpanpi kasqa.+ 14 Chantá ladosninmanta machonesta miderqa, altonmanqa 60 codosniyoj kasqanku. Midillarqataj patioj muyuynintinpi punkuspa ladosninmanta machonesta. 15 Punku yaykunaj ñaupaqenmantapacha ujnin ukhu punkukamaqa 50 codos midisqa.

16 Punku ukhupi, guardiaspa cuartosninkupi, ladosninmanta machonespipis sapa ladopi ventanas kasqa, chay ventanaspa marcosnenqa+ ukhu ladoman jatun kasqa, jawa ladonmantaj juchʼuy. Punku yaykunaspipis sapa ladopi ventanas kallasqataj, ladosninmanta machonestaj palmera sachʼaswan+ kʼachanchasqa kasqa.

17 Chantá jawa patioman pusawarqa, chaypitaj comedores*+ kasqa, patioj muyuynintaj empedrasqa kasqa. Chay empedrasqa patapitaj 30 comedores kasqa. 18 Chay empedrasqaqa punkuspa ladonpi kasqa, anchonqa punkuspa largon jinallataj midisqa. Chay karqa ura kaj empedrasqa.

19 Chantá miderqa ura punkoj ñaupaqenmantapacha ukhu patioj kantunkama. Chaytaj inti llojsimuy ladomanpis, norte ladomanpis* 100 codos midisqa.

20 Jawa patioqa norte ladoman punkuyoj kasqa. Chay runataj miderqa largonta, anchontapis. 21 Sapa ladopeqa guardiaspaj kinsa cuartos kasqa. Ladosninmanta machonespis punku yaykunapis chay ñaupaj punkojta jinallataj kasqanku, largonman 50 codosniyoj, anchonmantaj 25 codosniyoj. 22 Ventanaspis, punku yaykunapis, palmera sachʼaswan kʼachanchasninpis+ inti llojsimuy lado punkojta jinallataj kasqa. Runasqa qanchis gradasta wicharispa chayman chayaj kasqanku, ñaupaqenkupitaj punku yaykuna kasqa.

23 Ukhu kaj patiopeqa norte lado punkoj chimpanpi uj punku kasqa, inti llojsimuy lado punkoj chimpanpipis waj punku kallasqataj. Ujnin punkumanta ujnin punkukama midejtintaj 100 codos midisqa.

24 Chantá sur ladomanñataj pusawarqa, sur ladopitaj uj punkuta+ rikorqani. Ladosninmanta machonesta, punku yaykunatawan midejtintaj chay ujkuna chhikallantaj midisqanku. 25 Punkoj sapa ladonpi, punku yaykunaj sapa ladonpipis ventanas kallasqataj, chay ujnin ventanas jinallataj. Punkoqa largonman 50 codos midisqa, anchonmantaj 25 codos. 26 Chayman chayanapajqa qanchis gradasta wicharina kasqa,+ ñaupaqenkupitaj punku yaykuna kashasqa. Ladosninmanta machonesqa palmera sachʼaswan kʼachanchasqa kasqa, sapa ladonpi ujwan.

27 Ukhu kaj patioqa sur ladoman punkuyoj kasqa. Sur ladopi punkusta midejtintaj, ujnin punkumanta ujnin punkukamaqa 100 codos midisqa. 28 Chantá sur lado punkunta ukhu patioman pusawarqa. Chay sur ladopi punkuta midejtintaj, chay ujkuna chhikallantaj midisqa. 29 Guardiaspa cuartosninku, ladosninmanta machones, punku yaykunapis chay ujkuna chhikallantaj midisqanku. Sapa ladonpi, punku yaykunaj sapa ladonpipis ventanas kallasqataj. Punkoqa largonman 50 codos midisqa, anchonmantaj 25 codos.+ 30 Muyuyninpeqa punku yaykunas kasqa. Chaykunataj largonman 25 codos midisqanku, anchonmantaj phishqa codos midisqanku. 31 Punku yaykunanqa jawa patio qhawarisqa kasqa, ladosninmanta machonesnintaj palmera sachʼaswan kʼachanchasqa kasqa.+ Chayman chayanapajqa pusaj gradasta wicharina kasqa.+

32 Inti llojsimuy ladonta ukhu patioman pusawarqa. Punkuta midejtintaj chay ujkuna chhikallantaj kasqa. 33 Guardiaspa cuartosninku, ladosninmanta machones, punku yaykunapis chay ujkuna chhikallantaj midisqanku. Sapa ladonpi, punku yaykunaj sapa ladonpipis ventanas kallasqataj. Punkoqa largonman 50 codos midisqa, anchonmantaj 25 codos. 34 Punku yaykunanqa jawa patio qhawarisqa kasqa, ladosninmanta iskay machonesnintaj palmera sachʼaswan kʼachanchasqa kasqa. Chayman chayanapajqa pusaj gradasta wicharina kasqa.

35 Chantá norte lado punkuman pusawarqa.+ Punkuta midejtintaj chay ujkuna chhikallantaj kasqa. 36 Guardiaspa cuartosninku, ladosninmanta machones, punku yaykunapis chay ujkuna chhikallantaj midisqanku. Punkoqa sapa ladonpi ventanasniyoj kasqa. Largonmanqa 50 codos midisqa, anchonmantaj 25 codos. 37 Ladosninmanta machonesqa jawa patio qhawarisqa kasqa, ladosninmanta iskay machonesqa palmera sachʼaswan kʼachanchasqa kasqa. Chayman chayanapajqa pusaj gradasta wicharina kasqa.

38 Punkuspa ladosninmanta machones qayllapeqa uj comedor kasqa yaykuna punkuyoj, chaypi mayllaj kasqanku qʼolachina* ofrendasta.+

39 Punku yaykunaj sapa ladonpi iskay mesas kasqa, chaypi uywasta wañuchej kasqanku qʼolachina ofrendapaj,+ jucharayku ofrendapaj,+ pantasqarayku ofrendapajpis.+ 40 Norte lado punkunejman wicharinapeqa yaykunaj jawanpi iskay mesas kasqa. Punku yaykunaj ujnin ladonpipis iskay mesas kallasqataj. 41 Punkoj sapa ladonpi tawa mesas kasqa, tukuyninpi pusaj mesas. Chay patapi uywasta wañuchej kasqanku jaywanaspaj. 42 Qʼolachina ofrendaspaj chay tawa mesasqa rumimanta ruwasqa kasqanku. Largonmanqa uj codo khuskanniyoj midisqanku, anchonmanpis uj codo khuskanniyojllataj, sayayninmantaj uj codo midisqanku. Chay mesas pataman churaj kasqanku uywasta wañuchinapaj herramientasta, qʼolachina ofrendaspaj, jaywanaspajpis. 43 Chay wasej tukuynin ukhu perqasninpeqa repisas kasqa uj maki tʼajllu anchoyoj. Jaywana uywaspa aychasnintaqa mesas pataman churaj kasqanku.

44 Ukhu punkoj jawa ladonpeqa takejkunapaj+ comedores kasqa. Chaykunaqa ukhu patiopi kasqanku, norte lado punkoj qayllanpi, sur lado qhawarisqa. Inti llojsimuy lado punku qayllapipis waj punku kallasqataj norte lado qhawarisqa.

45 Chay runaqa niwarqa: “Sur lado qhawarisqa comedorqa templopi ruwanasninkuta ruwaj sacerdotespaj.+ 46 Norte lado qhawarisqa comedortaj altarpi ruwanasninkuta ruwaj sacerdotespaj.+ Paykunaqa Sadocpa+ wawasnin kanku. Levitas* ukhumanta paykuna churasqa kanku Jehová Diosman qayllaykuspa sirvinankupaj”,+ nispa.

47 Chantá ukhu patiotañataj miderqa, patioqa cuadrado kasqa, largonmanqa 100 codos midisqa, anchonmanpis 100 codosllataj midisqa. Altarqa temploj ñaupaqenpi kasqa.

48 Chantá temploj yaykunanman pusawarqa,+ miderqataj chay yaykunaj ladosninmanta machonesta. Uj ladonman phishqa codos midisqanku, ujnin ladonmanpis phishqa codosllataj. Punkoj anchonqa ujnin ladonman kinsa codos midisqa, ujnin ladonmanpis kinsa codosllataj.

49 Punku yaykunaqa largonman 20 codos midisqa, anchonmantaj 11 codos.* Runasqa gradasta wicharispa chayman chayaj kasqanku. Ladosninmanta pilarespa ladonkupeqa machones kasqa, sapa ladopi uj.+

41 Chantá temploj Santo Lugarninmanñataj* pusawarqa, miderqataj ladosninmanta machonesta.* Chay machonespa ujnin ladonqa anchonman sojta codos* kasqa, ujnin ladonpis anchonman sojta codosllataj kasqa. 2 Yaykunaqa anchonman chunka codos midisqa, yaykunaj ladosninmanta perqasqa ujnin ladonman phishqa codos midisqa, ujnin ladonmanpis phishqa codosllataj midisqa. Santo Lugarta midejtintaj largonman 40 codos midisqa, anchonmantaj 20 codos midisqa.

3 Chantá yaykuytawan* yaykunaj ladonmanta machonta miderqa, rakhunmanqa iskay codos midisqa, yaykunaj anchontaj sojta codos midisqa. Yaykunaj ladosninmanta perqasqa* qanchis codos midisqa. 4 Chantá Santo Lugar qhawarisqa cuartotañataj miderqa. Largonmanqa 20 codos kasqa, anchonmanpis 20 codosllataj kasqa.+ Niwarqataj: “Kaymin Aswan Santo Lugarqa”,+ nispa.

5 Chantá temploj perqanta miderqa phatunmanqa* sojta codos midisqa. Temploj ladosninmanta muyuyninpi kaj cuartosqa anchonman tawa codos midisqa.+ 6 Temploj ladosninmanta cuartosqa kinsa pisoyoj kasqa, uj cuartoj patanpi waj cuarto kasqa. Sapa pisoqa 30 cuartosniyoj kasqa. Temploj perqasnenqa muyuynintin gradas jina ruwasqa kasqa, ladosninmanta cuartospa vigasnintaj chayman atiykusqa kasqa, chayrayku vigasqa mana temploj perqanman satʼisqachu kasqanku.+ 7 Temploj sapa ladonpeqa wicharinapaj muyu gradas kasqa. Pata pisospi cuartosman wicharisqanman jinataj aswan ancho kasqa.+ Ura pisomantapacha wicharispaqa iskay pisomanta cuartosqa aswan anchos kasqanku ura pisopi cuartosmanta nisqaqa, kinsa pisomanta cuartospis aswan anchos kasqanku iskay pisopi cuartosmanta nisqaqa.

8 Temploj muyuynintinpeqa alto cimiento jina kasqa, ladosninmanta cuartospa cimientosnenqa esquinakama sojta codosniyoj caña hueca chhikanpuni midisqanku. 9 Ladosninmanta cuartospa jawa perqanpa anchonqa phishqa codos kasqa. Temploj ladosninmanta cuartospa jawanpeqa pata ñansitu jina* kasqa.

10 Templomanta comedoreskamaqa*+ puraj ladopi uj pasillo kasqa, chaytaj anchonman 20 codos midisqa. 11 Norte ladopeqa* uj yaykuna punku kasqa, chay pata ñansitumanta ladosninmanta cuartosman yaykunapaj, sur ladopipis* waj yaykuna punku kallasqataj. Chay pata ñansitoqa anchonman phishqa codos kasqa muyuynintinpi.

12 Inti yaykuy ladomanta pasillo qhawarisqa waseqa anchonman 70 codos midisqa, largonmantaj 90 codos midisqa. Chay wasej perqanpa phatonqa phishqa codos kasqa tukuynin muyuynintin.

13 Chay runaqa templota miderqa, largonman kasqa 100 codos. Pasillon, chay wasi,* perqasninpis largonman 100 codosllataj kasqa. 14 Inti llojsimuy lado qhawarisqa temploj uyanpis pasillosninwan anchonman 100 codos midisqa.

15 Payqa chay wasej largonta miderqa, chay wasa pasillo qhawarisqa karqa chayta, puraj ladomanta corredorestawan, 100 codostaj midisqa.

Midillarqataj Santo lugarta, Aswan Santo Lugartawan,+ patio punkoj yaykunasnintapis. 16 Midillarqataj punku yaykunasta, jatunmanta juchʼuypi tukukoj marcosniyoj ventanasta,+ chay kinsa cheqaspi corredores kasqa chaytapis. Punku yaykunaj qayllanpeqa tablaswan tableasqa kasqa+ pampamantapacha ventanaskama. Ventanaspis tableasqallataj kasqa. 17 Yaykunaj patantapis midillarqataj temploj ukhunta jawantapis, tukuynin perqaj muyuynintapis. 18 Chaypi kasqa querubineswan*+ palmeraswan+ llajllasqa, sapa palmeraqa iskay querubinespa chaupinpi kashasqa, sapa querubintaj iskay uyasniyoj kasqa. 19 Runa uyaqa ujnin ladonpi palmera qhawarisqa kasqa, león uyataj ujnin ladonpi palmera qhawarisqa kasqa.+ Ajina llajllasqa kasqanku tukuynin templopi. 20 Temploj perqanpeqa pampamantapacha punku yaykunaj patankama querubines, palmeras llajllasqa kasqa.

21 Temploj punkunpa sayantasnenqa* cuadrados kasqanku.+ Santo Lugarpa* ñaupaqenpeqa, 22 maderamanta altarman+ rijchʼasqa kasqa, sayayninmanqa kinsa codos midisqa, largonmantaj iskay codos midisqa. Esquinasninpitaj pilarsitusnin kasqa, pampanpis* costadosninpis maderallamantataj kasqa. Chantá chay runaqa niwarqa: “Kayqa Jehová Diospa ñaupaqenpi mesa”,+ nispa.

23 Temploj Santo Lugarninpis, Aswan Santo Lugarninpis puraj ladoman kichakoj iskay punkusniyoj kasqanku.+ 24 Punkusqa iskayman doblakoj punkusniyoj kasqa, sapa ladonpi iskay doblakoj punkusniyoj kasqa. 25 Temploj punkusninpeqa querubines, palmeraspiwan llajllasqa kasqa, perqaspi jinallataj.+ Punku yaykunaj jawa ladonpeqa maderamanta alero* kasqa. 26 Chantá jatunmanta juchʼuypi tukukoj marcosniyoj ventanas kallasqataj,+ yaykunaj puraj ladosnintaj palmeraswan kʼachanchasqa kasqa. Temploj ladosninmanta cuartospis alerospis palmerasllawantaj kʼachanchasqa kasqa.

42 Chantá jawa patioman pusawarqa, norte ladoman.*+ Chantá pasilloj ladonpi comedoresniyoj wasiman pusawarqa,+ ladonpi kaj wasej norte ladonman.+ 2 Norte lado yaykuna chaynejpi largoqa 100 codos* kasqa, anchontaj 50 codos kasqa. 3 Chayqa kasqa anchonman 20 codosniyoj ukhu patioj ladonpi,+ empedrasqa jawa patiotaj wasanpi kasqa. Kasqataj kinsa pisosniyoj corredores, uyapura qhawanasqas. 4 Comedorespa* ñaupaqenpeqa uj pasillo kasqa,+ anchonman chunka codosniyoj, largonmantaj 100 codosniyoj,* yaykunasnintaj norte lado qhawarisqa kasqa. 5 Corredores kasqanrayku aswan pata pisopi comedoresqa aswan kʼullkitus kasqanku ura pisopi comedoresmantaqa, chaupi pisopi comedoresmantapis. 6 Kinsa pisospi kajtinkupis mana machoneschu* japʼishasqa patiosta jinaqa. Chayrayku pata kaj pisoqa aswan kʼullku kasqa, chaupi pisomanta nisqaqa, ura pisomanta nisqapis.

7 Jawa kaj patioman kʼaskasqa comedorespa qayllanpeqa, chay ujnin comedorespa chimpanpeqa uj jawa perqa kasqa rumimanta ruwasqa, largonman 50 codosniyoj. 8 Jawa patioman kʼaskasqa comedoresqa largonman 50 codosniyoj kasqanku, templo ladopi kaj comedorestaj 100 codosniyoj kasqanku. 9 Comedoresqa inti llojsimuy ladopi uj yaykuna punkuyoj kasqanku, jawa patiomanta chayman yaykunapaj.

10 Inti llojsimuy qhawarisqa patioj rumi perqasnin ukhupipis* comedores kallasqataj, pasilloj qayllanpi, wasej qayllanpi.+ 11 Ñaupaqenkupeqa pasillo kasqa, norte lado qhawarisqa comedorespa ñaupaqenkupi jinallataj.+ Largonpis anchonpis kikillantaj kasqa, kikin llojsinasniyoj, kikin tʼaqasqastaj. Yaykunasninpis 12 sur ladopi* comedorespa yaykunasnin jinallataj kasqa. Pasilloj qallariyninpi uj yaykuna kasqa, inti llojsimuy lado qhawarisqa rumi perqaj ladonpi, chayninta yaykuna kasqa.+

13 Chantá chay runaqa niwarqa: “Norte ladopi comedorespis sur ladopi comedorespis, pasillospa ladosninpi kashanku chaykunaqa,+ Diospaj tʼaqasqa comedores kanku. Chaykunapeqa Jehová Diosman qayllaykoj sacerdotes aswan santo ofrendasta mikhunku.+ Chayman churanku aswan santo ofrendasta, chʼaki mikhuy ofrendata, jucharayku ofrendata, pantasqarayku ofrendatapis, chay lugar santo kasqanrayku.+ 14 Sacerdotes chayman yaykojtinku, santo lugarmanta jawa patioman llojsimunankupajqa, sirvinankupaj churakusqanku ropankutaraj lluchʼukunanku tiyan,+ chay ropas santo kasqankurayku. Paykunaqa runas yaykumuyta atinku chay cheqaman llojsinankupaj waj ropasta churakunanku tiyan”, nispa.

15 Temploj ukhunta midiyta tukuytawan, jawaman pusawarqa inti llojsimuy lado punkunta,+ chay tukuynintataj miderqa.

16 Inti llojsimuy ladonta midina caña huecanwan* miderqa. Chay midinanpaj caña huecanman jinaqa ujnin kʼuchunmanta ujnin kʼuchunkama 500 caña huecas midisqa.

17 Norte ladonta miderqa, chay midina caña huecaman jinataj 500 caña huecas midisqa.

18 Sur ladonta miderqa, chay midina caña huecaman jinataj 500 caña huecas midisqa.

19 Inti yaykuy ladota muyuykorqa. Chay midina caña huecaman jinataj 500 caña huecas midisqa.

20 Chay cheqataqa tawantin ladosta miderqa. Tukuynin muyuyninpeqa uj perqa kasqa+ largonmanqa 500 caña huecas midisqa, anchonmanpis 500 caña huecasllataj midisqa.+ Chay perqaqa santo cheqata tʼaqashasqa mana santo cheqamanta.+

43 Chaymanta chay runaqa pusawarqa, inti llojsimuy lado qhawarisqa punkuman.+ 2 Chaypi rikorqani Israelpa Diosninpa jatun kayninta, inti llojsimuy ladomanta jamushajta.+ Parlasqanqa may chhika yakuspa sonarisqan jina karqa.+ Jallpʼataj jatun kayninwan kʼancharerqa.+ 3 Chay mosqoypi jina rikusqayqa llajtata thuñej jamushaspa* rikorqani chay kikin karqa. Kebar mayu qayllapi rikusqayman rijchʼakorqa.+ Chayta rikuspa pampakama kʼumuykukorqani.

4 Chantá Jehová Diospa jatun kaynenqa temploman* yaykorqa inti llojsimuy lado punkunta.+ 5 Chantá uj espíritu* sayarichiwaspa ukhu patioman pusawarqa, rikorqanitaj temploman Jehová Diospa jatun kaynin juntʼaykusqanta.+ 6 Chantá uyarerqani pichá templo ukhumanta parlamushawasqanta, jamuspataj chay runaqa ladoypi sayaykorqa.+ 7 Niwarqataj:

“Runaj wawan, kayqa kamachina tiyanaypa lugarnin,+ chakisniypa sarunan lugartaj,+ kaypi wiñaypaj tiyakusaj Israel nación chaupipi.+ Israel nacionqa manaña santo sutiyta chʼichichanqachu+ waj dioskunawan qhenchachakuspa,* ni reyesninkoj ayasninkuwanpis,* ni paykunapis nitaj reyesninkupis. 8 Punku yaykunaypa ladonmanqa punku yaykunankuta churaykorqanku, punkusniypa marcosninpa ladonmanpis punkusninkoj marcosninkuta churaykorqanku.+ Noqata, paykunatawan uj perqalla tʼaqawarqayku. Ajinamanta santo sutiyta chʼichicharqanku millay imasta ruwasqankuwan, chayrayku phiñakuyniypi paykunata chinkarparicherqani.+ 9 Amaña ñaupaqeypi waj dioskunawan qhenchachakuchunkuchu,* reyesninkoj ayasninkutapis* karuman wijchʼuchunku. Noqataj paykuna chaupipi wiñaypaj tiyakusaj.+

10 ”Runaj wawan, Israel nacionman imaynachus templo kasqanta willay,+ juchasninkumanta pʼenqakunankupaj,+ temploj planontapis sumajta qhawaykunankupaj.* 11 Tukuy ima ruwasqankumanta pʼenqakonqanku chayqa, temploj planosninta rikuchinki, imaynachus tʼaqasqa kasqanta, llojsinasninta, yaykunasnintapis.+ Tukuynin planosninta, kamachiykunasnintapis rikuchinki, planosninta leyesnintapis. Tukuyninta qhelqay paykuna rikushajtinku, tukuynin planosninta sumajta qhawarinankupaj, kamachiykunasnintapis kasukunankupaj.+ 12 Kaymin temploj leynenqa: Orqo puntaj muyuyninmanta jallpʼaqa manchay santo.+ Chaymin temploj leynenqa.

13 ”Kaymin altarpa medidasnin codoswan midisqa+ (sapa codomanqa uj maki tʼajlluta yapaykusqanku).* Pampanqa altonman uj codo midin, kantusninmanpis uj codollataj midin. Kantusninpeqa uj maki cuarta* anchoyoj jarkʼachita jina muyurisqa kashan. Chaymin altarpa pampanqa. 14 Pampapi kashan chay pampanmantapacha ñaupaj kaj grada jinakamaqa iskay codos midin, kantunmantaj uj codo. Chay ñaupaj kaj gradamantapacha iskay kaj grada jinakamaqa tawa codos midin, kantunmantaj uj codo. 15 Altarpa nina laurachinanqa sayayninman tawa codos midin. Tawa wajrasnintaj altarpa nina laurachinanmantapacha pataman llojsishan.+ 16 Altarpa nina laurachinanqa cuadrado, largonmanqa 12 codos midin, anchonmanpis 12 codosllataj midin.+ 17 Grada jinaj tawantin ladosnenqa largonman 14 codos midin, anchonmanpis 14 codosllataj midin, muyuyninpi jarkʼachita jina kashan chaytaj khuskan codo midin, pampantaj uj codo midin tukuynin ladosninman.

”Altarpa gradasnenqa inti llojsimuy lado qhawarisqa kashan”.

18 Chantá niwarqa: “Runaj wawan, Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Altarqa kay kamachiykunaman jina ruwakunan tiyan, chaypi qʼolachina* ofrendasta jaywakunanpaj, yawartapis chʼajchukunanpaj’,+ nispa.

19 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa nin: ‘Jucharayku ofrendapajqa uywasmanta uj torillota qonki+ Sadocpa mirayninmanta levita sacerdotesman.+ Paykunaqa sirvinawankupaj qayllaykamuwanku. 20 Altarta juchamanta llimphuchanapaj, llimphupaj qhawasqa kananpaj imaqa, torilloj yawarninmanta uj chhikanta oqharispa altarpa tawa wajrasninta jawiykunki, grada jinaj tawantin esquinasninta, muyuyninpi tukuynin kantusnintapis.+ 21 Chantá jucharayku ofrendapaj torillota oqharispa temploj jawanpi maypichus qʼolachina kashan chayman qʼolachinapaj apanki.+ 22 Iskay kaj pʼunchayqa jucharayku ofrendata jina uj sano chivota jaywanki. Paykunataj altarta juchamanta llimphuchanqanku, imaynatachus torillowan juchamanta llimphucharqanku ajinata’.

23 ”‘Juchamanta llimphuchayta tukuchaytawan, wakasmanta uj sano torillota jaywanki, ovejasmanta uj sano carnerotawan.* 24 Chaykunataqa Jehová Diosman jaywanki, sacerdotestaj patankuman kachita tʼakaykuspa+ Jehová Diosman qʼolachina ofrendata jina jaywanqanku. 25 Qanchis pʼunchaykunata jucharayku ofrendata sapa día jaywanki,+ cabrasmanta uj chivota, wakasmanta uj torillota, ovejasmanta uj carnerotawan. Mana iman imanasqa uywasta jaywanki. 26 Paykunaqa qanchis pʼunchaykunata altarta llimphuchanqanku. Llimphupaj qhawasqa kananpaj llimphuchanqanku, wakichenqankutaj. 27 Chay pʼunchaykuna juntʼakojtin, pusaj pʼunchayninmantapacha+ sacerdotesqa altarpi jaywanqanku qʼolachina ofrendasniykichejta, khuska mikhurikuy ofrendasniykichejtapis. Noqataj qankunawan sonqo juntʼasqa kasaj’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa”.

44 Payqa watejmanta pusawarqa inti llojsimuy lado temploj jawa punkunman,+ wisqʼasqataj kashasqa.+ 2 Chantá Jehová Diosqa niwarqa: “Kay punkoqa wisqʼasqallapuni kanqa. Mana kichakonqachu, nitaj pi runapis kayninta yaykumonqachu, kayninta Israelpa Diosnin Jehová yaykumusqanrayku.+ Chayrayku wisqʼasqallapuni kanan tiyan. 3 Kamachejtaj kamachej kasqanrayku chaypi tiyaykukonqa Jehová Diospa ñaupaqenpi tʼantata mikhunanpaj.+ Punku yaykunanta yaykumonqa, chaynillantataj llojsenqapis”.+

4 Chantá norte lado* punkunta pusawarqa temploj ñaupaqenkama. Qhawarispataj rikorqani Jehová Diospa jatun kaynenqa Jehová Diospa templonman juntʼaykusqanta.+ Chayta rikuspa pampakama kʼumuykukorqani.+ 5 Jehová Diostaj niwarqa: “Runaj wawan, qhawariy, allinta qhawariy, allintataj uyariy tukuy ima nisusqayta Jehová Diospa templonpa kamachiykunasninmanta, leyesninmantawan. Allinta qhawariy temploj punku yaykunanta, temploj tukuynin llojsinasnintapis.+ 6 Mana kasukoj Israel nacionta ninki: ‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Israel nación, chay tukuy millay imasta ruwasqaykichejqa anchaña. 7 Sonqonkupi, cuerponkupi mana circuncidasqa* forasterosta temployman pusamojtiykichej, paykunaqa temployta chʼichichanku. Qankunaqa tʼantayta, nisunman wiratawan yawartawan jaywawankichej, tukuynin millay imasta ruwasqaykichejwantaj tratoyta pʼakinkichej. 8 Santo imasniytaqa mana ruwashankichejchu.+ Wajkunataraj kamachikushankichej temploypi ruwanasta ruwanankuta”’.

9 ”‘Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Sonqonkupi, cuerponkupi mana circuncidasqa Israelpi tiyakoj forasterosqa, mana temployman yaykunankuchu tiyan”, nispa’.

10 ”‘Israel cheqan ñanmanta wistʼuykushajtin, millay santosninkuta yupaychanankupaj karunchakushawajtin noqamanta karunchakorqanku chay levitasqa,+ juchankumanta paganqanku. 11 Chantá temploypi sirvenqanku temploj punkusninta qhawaspa,+ templopi sirvispa. Uywasta ñakʼanqanku* qʼolachina* ofrendapaj, runasrayku ofrendapajpis, runaspa ñaupaqenkupitaj sirvinankupaj kanqanku. 12 Millay santosninkuta sirvisqankurayku, Israel naciontapis juchaman urmachisqankurayku+ makiyta oqharini, paykunaj contrankutataj jurani’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa, ‘juchasninkumantataj paganqanku. 13 Mana qayllaykamuwanqankuchu sacerdotes jina sirvinawankupaj, nitaj qayllaykonqankuchu santo imasniyman, ni aswan santo imasniymanpis. Chay millay imasta ruwasqankurayku pʼenqaymanta wañonqanku. 14 Jinapis templopi ruwanasmanta cuentayoj kanankupaj paykunata churasaj, templopi ruwanasta ruwanankupaj, chaypi imaschus ruwakunan kashan chay tukuyninta ruwanankupaj’.+

15 ”‘Sadocpa+ wawasnin levita sacerdotestaj, pikunachus temploypi ruwanasta juntʼarqanku israelitas wistʼuykushajtinku, noqamantataj karunchakushawajtinku,+ chay sacerdotesqa sirvinawankupaj qayllaykamuwanqanku, ñaupaqeypitaj kanqanku wirata,+ yawartapis+ jaywanawankupaj’, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa. 16 ‘Temploymanqa paykuna yaykonqanku. Mesayman qayllaykamonqanku sirvinawankupaj,+ imatachus noqapaj ruwananku kashan chaytapis juntʼanqanku.+

17 ”’Ukhu patioj punkusninta yaykumunankupajqa lino ropasta+ churakunanku tiyan. Ukhu patioj punkusninpi, ukhunpipis sirvishaspaqa ama millmamanta ruwasqa ima ropatapis churakunankuchu tiyan. 18 Umankupeqa linomanta uma maytʼunasniyoj kananku tiyan, linomanta cortostataj* churakunanku tiyan.+ Ama ima ropatapis jumpʼichinanpaj jina churakunankuchu tiyan. 19 Niraj jawa patioman llojsimushaspaqa, runas kashanku chay jawa patioman niraj llojsimushaspaqa, ima ropawanchus sirvisharqanku chay ropasta lluchʼukunanku tiyan,+ chay ropastaqa santo comedorespi* saqechunku.+ Chantá waj ropasta churakonqanku, ama chay ropankuwan santopaj qhawasqa kayta runasman chimpaykuchinankupaj.* 20 Ama umankuta pʼajlakuchunkuchu,+ nitaj chujchankutapis jatunta wiñachikuchunkuchu. Chujchankutaqa kʼutukunanku tiyan. 21 Sacerdotesqa ama vinota tomachunkuchu ukhu patioman yaykunanku kajtenqa.+ 22 Ama casarachunkuchu viuda warmiwan, nitaj divorciasqa warmiwanpis.+ Casarakuyta atinku Israel nacionmanta uj doncellawan chayri uj sacerdotej viudanwanpis’.+

23 ”‘Llajtayman yachachinanku tiyan imachus santo kasqanta, imachus mana santochu kasqantapis. Yachachillanqankutaj imachus llimphu kasqanta, imachus mana llimphuchu kasqantapis.+ 24 Demandaspeqa paykuna jueces jina kachunku.+ Juiciopi nisqasniyman jina juzgachunku.+ Tukuynin fiestasniypa leyesninta, kamachiykunasnintapis kasukuchunku,+ samarikuna pʼunchaykunasniytapis santopaj qhawachichunku. 25 Ama pi runa wañusqamanpis chimpaykuchunkuchu. Chimpaykonqanku chayqa, chʼichipaj qhawasqa kanqanku. Chaywanpis chʼichipaj qhawasqa kayta atinku tatankurayku, mamankurayku, qhari wawankurayku, warmi wawankurayku, hermanonkurayku, soltera hermanankuraykupis.+ 26 Uj sacerdoteqa llimphuchasqa kasqanmanta qanchis diastaraj suyakonqa. 27 Santo lugarpi sirvinanpaj, santo lugarman, ukhu patioman yaykonqa chay pʼunchayqa, jucharayku ofrendanta jaywanan tiyan’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

28 ”‘Kaymin herenciankoqa: Noqa herencianku kani.+ Israelpeqa ama ima jallpʼatapis qonkichejchu, noqamin paykunaj herencianku kani. 29 Paykuna mikhonqanku chʼaki mikhuy ofrendata,+ jucharayku ofrendata, pantasqarayku ofrendatapis.+ Israelpi imastachus Diosman jaywapunku tukuy chaypis paykunajta kanqa.+ 30 Ñaupaj kaj poqoykunamanta aswan sumajninpis, tukuy ima waj imasta qosqaykichejpis sacerdotespata kanqa.+ Sacerdotesmanqa qonkichej ñaupaj kaj chhama chhamalla kutasqa jakʼuykichejmanta.+ Chayta ruwajtiykichej familiaykichejqa bendicionta japʼenqa.+ 31 Sacerdotesqa mana mikhunankuchu tiyan wañusqataña chayri mitharasqataña* tarisqanku ima pʼisqotapis, nitaj waj animaltapis’.+

45 ”‘Jallpʼata herenciata jina rakʼishaspaqa+ uj cheqata Jehová Diosman jaywaychej. Chaytaj santo jallpʼa kanqa,+ largonmanqa 25.000 codos* midinan tiyan, anchonmantaj 10.000 codos midinan tiyan.+ Tukuynin chay jallpʼaqa* santo jallpʼa kanqa. 2 Chay jallpʼapeqa templopaj uj cuadrado jallpʼa kanqa, anchonman 500 codosniyoj, largonmanpis 500 codosniyojllataj.+ Muyuynintinpitaj pasto jallpʼa kanqa anchonman 50 codosniyoj.+ 3 Chay cheqamanta largonman midinki 25.000 codosta, anchonmantaj 10.000 codosta. Chaypi templo kanqa, manchay santo templo. 4 Chayqa jallpʼamanta santo cheqa kanqa sacerdotespaj,+ templopi sirvejkunapaj, chayman qayllaykuspa Jehová Diosta sirvejkunapaj.+ Chay cheqaqa wasisninkupaj kanqa, templopajpis santo lugar kanqa.

5 ”’Levitaspajqa, templopi sirvejkunapajqa jallpʼa kanqa largonman 25.000 codosniyoj, anchonmantaj 10.000 codosniyoj,+ 20 comedorespis.*+

6 ”’Llajtapaj jallpʼata qonkichej largonman 25.000 codosniyojta (santo jallpʼa chhikallantataj), anchonmantaj 5.000 codosniyojta.+ Chay jallpʼaqa tukuynin Israel nacionpaj kanqa.

7 ”’Kamachejpata jallpʼanqa santo jallpʼaj puraj ladonpi kanqa, llajtapaj tʼaqasqa jallpʼaj puraj ladonpiwan. Chay jallpʼaqa santo jallpʼaj ladonpi, llajtapaj tʼaqasqa jallpʼaj ladonpiwan kanqa. Chay jallpʼaqa kanqa inti yaykuy ladoman, inti llojsimuy ladomanpis. Inti yaykuypi lindemantapacha* inti llojsimuy lindekamaqa, ujnin aylluspa* jallpʼankoj largon chhikallantaj kanqa.+ 8 Chay jallpʼaqa Israelpi paypata kanqa. Kamachejkunasneyqa manaña llajtayta ñakʼarichenqankuchu,+ chay waj jallpʼastataj Israel nacionman qonqanku ayllusninkuman jina’.+

9 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Israelmanta kamachejkuna, qankunaqa anchañataj kankichej’, nispa.

”‘Amaña wajkunata ñakʼarichiychejchu, amaña sufrichiychejchu. Cheqan kajta, allin kajta ruwaychej.+ Amaña llajtaymanta jallpʼasninkuta qhechuychejchu’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa. 10 ‘Cabal balanzasta apaykachaychej, cabal efá midinata,* cabal bato midinatapis.*+ 11 Efá midinapis bato midinapis uj rejlla kanan tiyan. Uj batomanqa yaykonqa uj homerpa* chunkaman tʼaqasqamanta ujnin parten. Uj efamanpis yaykonqa uj homerpa chunkaman tʼaqasqamanta ujnin parten. Waj midinasqa homer midinaman jina kanqa. 12 Uj sicloqa*+ 20 guerás* kanqa. Qankunapajtaj 20 siclosman 25 siclosta, 15 siclostawan yapaykuspa uj mané* kanqa’.

13 ”‘Kay jaywanata jaywanaykichej tiyan: sapa homer trigomantaqa uj efata sojtaman tʼaqasqamanta ujnin partenta, sapa homer cebadamantapis* uj efata sojtaman tʼaqasqamanta ujnin partenta. 14 Aceitemanta may chhikachus kananqa bato midinaman jina kanqa. Uj batoqa uj coro* midinata chunkaman tʼaqasqamanta ujnin parten, chunka batostaj uj homer, chunka batos uj homer kasqanrayku. 15 Israelpa uywasninmanta sapa 200 ovejasmanta ujta jaywankichej. Tukuy chaytaj kanqa chʼaki mikhuy ofrendapaj,+ qʼolachina* ofrendapaj,+ khuska mikhurikuy ofrendapajpis+ runaspa juchasninkumanta perdonta tarinapaj’,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

16 ”‘Nacionmanta tukuy runas chayta qonqanku+ Israelmanta kamachejman. 17 Kamachejqa cargoyoj kanqa qʼolachina ofrendasmanta,+ chʼaki mikhuy ofrendamanta,+ vino ofrendamantapis, fiestaspi,+ killa rikhuriykunapi,* samarikuna pʼunchaykunapi,+ Israel nacionpa tukuynin churasqa fiestasninpipis.+ Paymin churanqa jucharayku ofrendapaj, chʼaki mikhuy ofrendapaj, qʼolachina ofrendapaj, khuska mikhurikuy ofrendaspajpis, Israel nacionpa juchasninmanta perdonta tarinapaj’.

18 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Ñaupaj kaj killapi, killaj ñaupaj pʼunchayninpi, wakasmanta uj sano torillota jayway, templotataj juchamanta llimphuchay.+ 19 Sacerdoteqa jucharayku ofrendamanta uj chhikan yawarta japʼispa jawenqa templo punkoj marconta,+ altarpa grada jina tawantin esquinasninta, ukhu patio punkoj marcontapis. 20 Kikillantataj ruwanki killaj qanchis kaj pʼunchayninpi, pantaykuspa chayri mana yachaspalla juchallikoj runapaj.+ Ajinata qankunaqa templota juchamanta llimphuchankichej.+

21 ”’Ñaupaj kaj killapi, killaj 14 pʼunchayninpi Pascua Fiestata ruwanki.+ Mana levadurayoj tʼantata qanchis pʼunchay juntʼata mikhunkichej.+ 22 Chay pʼunchay kamachejqa uj torillota churanqa jucharayku ofrendapaj, paymanta, nacionpi tiyakoj tukuy runasmantawan.+ 23 Chay qanchis días fiestapi sapa pʼunchay churanqa qanchis sano torillosta, qanchis sano carnerostawan* Jehová Diospaj qʼolachina ofrendapaj,+ sapa día churallanqataj uj chivota jucharayku ofrendapaj. 24 Chʼaki mikhuy ofrendata jina churallanqataj uj efá midinata sapa torillopaj, sapa carneropajpis uj efá midinallatataj, sapa efapajtaj uj hin* aceiteta.

25 ”’Qanchis kaj killapipis, killaj chunka phishqayoj pʼunchayninmantapacha, qanchis pʼunchay fiestapi chay kikin imasllatataj churanqa:+ jucharayku ofrendata, qʼolachina ofrendata, chʼaki mikhuy ofrendata, aceitetapis’”.

46 “Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Inti llojsimuy lado qhawarisqa ukhu patioj punkonqa+ wisqʼasqa kanan tiyan+ llankʼanapaj kashan chay sojta pʼunchaykunapi,+ kicharikunantaj tiyan samarikuna pʼunchaypi, killa rikhuriy* pʼunchaypipis. 2 Kamachejqa jawamantapacha punku yaykunanta yaykonqa, punku marcoj ladonpitaj sayaykonqa.+ Sacerdotesqa jaywanqanku paypa qʼolachina* ofrendanta, khuska mikhurikuy ofrendantapis. Paytaj punku yaykunapi kʼumuykukonqa, chantá llojsinponqa. Punkutaj kichasqallapuni kanqa chʼisiyaykunankama. 3 Nacionmanta runaspis punku yaykunapi Jehová Diospa ñaupaqenpi kʼumuykukonqanku, samarikuna pʼunchaypi, killa rikhuriypipis.+

4 ”’Kamachejqa samarikuna pʼunchaypi qʼolachina ofrendata jina Jehová Diosman jaywanqa sojta sano corderosta, uj sano carnerotawan.*+ 5 Chay carneromanta chʼaki mikhuy ofrendaqa uj efá* kanqa, corderosmantataj qoyta atisqallanta qonqa, sapa efapajtaj uj hin* aceiteta qonqa.+ 6 Killa rikhuriy pʼunchayqa jaywakonqa wakasmanta uj sano torillota, sojta corderosta, uj carnerotawan, chay uywasqa sanos kananku tiyan.+ 7 Chay torillomantaqa chʼaki mikhuy ofrendata uj efata qonqa, carneromantapis uj efallatataj, corderosmantataj qoyta atisqallanta qonqa. Sapa efatawan khuskataj uj hin aceiteta qonqa.

8 ”’Kamachej yaykojtenqa punku yaykunanta yaykunan tiyan, chantá chaynillantataj llojsimunan tiyan.+ 9 Nacionmanta runas fiestaspi Jehová Diospa ñaupaqenman yaykojtinkoqa,+ norte lado* punkunta yupaychanankupaj yaykojkunaqa+ sur lado* punkunta llojsimuchunku,+ sur lado punkunta yaykojkunataj norte lado punkunta llojsimuchunku. Ama pipis yaykusqan punkullatataj llojsimuchunchu, astawanpis tukuyninku ujnin punkunta llojsimuchunku. 10 Paykuna chaupipi kaj kamachejtaj yaykojtinku yaykullachuntaj, llojsimojtinkutaj llojsimullachuntaj. 11 Fiestaspi, fiesta diaspipis torillomantaqa chʼaki mikhuy ofrenda uj efá kanqa, carneromantapis uj efallataj kanqa. Corderosmantataj qoyta atisqallanta qonqa, sapa efatawan khuskataj uj hin aceiteta qonqa.+

12 ”’Sichus kamachejqa sonqomantapacha Jehová Diosman qonqa qʼolachina ofrendatapis,+ khuska mikhurikuy ofrendatapis chayqa, inti llojsimuy ladopi kaj punkuta kichaponqanku. Paytaj qʼolachina ofrendanta, khuska mikhurikuy ofrendantapis jaywanqa samarikuna pʼunchaypi jinallataj.+ Llojsimusqantawantaj punkuta wisqʼanqanku.+

13 ”’Sapa pʼunchay uj watayoj sano corderota wakichinki Jehová Diospaj qʼolachina ofrendata jina.+ Chayta ruwanki sapa paqarin. 14 Chantapis sapa paqarin kayta wakichinki chʼaki mikhuy ofrendapaj: uj efata sojtaman tʼaqasqamanta ujnin partenta, uj hinta kinsaman tʼaqasqamanta ujnin parten aceitetawan, sumaj ñutʼu jakʼuman chʼajchunapaj. Chay chʼaki mikhuy ofrendataqa mana fallaspa Jehová Diosman qona tiyan. Chay kamacheyqa unay wataspaj kanqa. 15 Corderopis, chʼaki mikhuy ofrendapis, aceitepis sapa paqarin wakichikonqa, sapa día qʼolachina ofrendata jina jaywanapaj’.

16 ”Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: ‘Sichus kamachejqa sapa uj wawanman jallpʼata herenciata jina qonman chayqa, chay jallpʼaqa wawasninpata kanqa. Paykunajta kanqa herencianku kasqanrayku. 17 Sitajchus herencianmanta uj cheqata kamachisninmanta ujninman qonman chayqa, chay jallpʼaqa kamachinpata kanqa kacharipuna watakama,+ chantá watejmanta kamachejpata kanqa. Wawasninman qosqan herencialla wawasninpata unay wataspaj kanqa. 18 Kamachejqa mana runasmanta ima herenciankutapis qhechunanchu tiyan, mana jallpʼasninkumanta wijchʼunanchu tiyan. Wawasninmanqa kikin jallpʼallanmantataj herenciata qonan tiyan, llajtaymanta ama pipis jallpʼanmanta wijchʼusqa kananpaj’”.

19 Chantá chay runaqa sacerdotespa santo comedoresninkuman* yaykuna punkoj ladonpi kashasqa chay yaykunaman pusawarqa,+ chay comedoresqa norte ladopi kashasqanku.+ Chaypitaj wasa ladopi uj lugarta rikorqani, inti yaykuy ladopi. 20 Niwarqataj: “Sacerdotesqa kaypi chayachenqanku pantasqarayku ofrendata, jucharayku ofrendatapis. Kayllapitaj chʼaki mikhuy ofrendatapis hornopi chayachenqanku,+ ama imatapis jawa patioman orqhospa runasman santo kayta chimpachinankupaj”,*+ nispa.

21 Chantá jawa patioman pusawarqa, patioj tawantin esquinasnintataj purichimuwarqa. Jawa patiopitaj sapa esquinapi waj patiota rikorqani. 22 Patioj tawantin esquinasninpeqa juchʼuy patios kasqa, largonman 40 codosniyoj,* anchonmantaj 30 codosniyoj. Tawantin patiosqa chhikankamalla kasqanku. 23 Chay tawa patios ukhupeqa muyuynintinpi rumi tiyanas jina kasqa. Chay rumi tiyanas jina urapitaj ofrendasta chayachinapaj qʼonchas kasqa. 24 Chantá niwarqa: “Templopi sirvejkunaqa kaypi* runaspa jaywanasninkuta chayachinku”,+ nispa.

47 Chantá watejmanta templo yaykunaman kutichiwarqa,+ rikorqanitaj temploj punku yaykunan uramanta yaku llojsimushasqanta.+ Yakoqa inti llojsimuy ladoman rishasqa, templo inti llojsimuy lado qhawarisqa kasqanrayku. Yakoqa llojsimushasqa temploj paña ladonpa uranmanta, altarpa sur ladonmanta.*

2 Chantá norte lado* punkunta+ jawaman llojsichiwarqa, jawantataj muyuchimuwarqa inti llojsimuy lado jawa punkukama,+ rikorqanitaj paña ladonta uj chhika yaku llojsimushasqanta.

3 Chay runaqa inti llojsimuy ladoman llojsimorqa midina qʼaytu aparisqa,+ 1.000 codosta* midiytawan yakuta pasachiwarqa. Yakoqa talonesniypa moqetusninkama chayawarqa.

4 Chantá 1.000 codostawan midispa yakuta pasachillawarqataj, yakutaj chaki moqosniykama chayawarqa.

Chantá 1.000 codostawan midispa yakuta pasachillawarqataj, yakutaj caderasniykama chayawarqa.

5 Chantá 1.000 codostawan midejtin yakoqa ashkhañapuni karqa, manaña pasanaypaj jinañachu karqa. Yaku may ukhu kasqanrayku nadaspallaña chimpanapaj jina karqa. Manchay jatun mayu kasqanrayku manaña chakiwan chimpanapaj jinachu karqa.

6 Paytaj tapuwarqa: “Runaj wawan, ¿rikorqankichu kayta?”, nispa.

Chantá mayu kantuman purispa kutichiwarqa. 7 Kutispataj may chhika sachʼasta rikorqani mayoj puraj lado kantusninpi.+ 8 Chantá niwarqa: “Kay yakoqa inti llojsimuy ladoman rishan. Arabanta*+ uraykuspa mar qochaman chayan. Mar qochaman chayajtin+ mar qochaj yakonqa jampisqa kanqa. 9 Maynintachá kay yakus* renqa chaypeqa may chhika kausajkuna kausanqanku. May chhika pescados kanqa, chayninta kay yakus risqanrayku. Mar qocha yakusqa jampisqa kanqa. Maynintachus kay mayu renqa chay cheqaspeqa tukuy ima kausanqa.

10 ”Pescadoresqa yaku kantullapiña kanqanku En-Guedimantapacha+ En-Eglaimkama, chaypeqa pescado japʼina chʼipasta* chʼakichinapaj uj lugar kanqa. May chhika pescados kanqa, tukuy laya* pescados kanqa, Jatun mar qochapi jina.*+

11 ”Yaku qochasniyoj jallpʼas kanqa, pastosniyoj qochaspis. Chaykunataj mana jampisqachu kanqanku. Millu kʼara yakusniyojllapuni kanqanku.+

12 ”Mayoj puraj ladosninpeqa frutata poqoj tukuy laya sachʼas wiñanqanku. Laqhesninkoqa mana chʼakiponqachu, poqoyninkupis mana tukukonqachu. Sapa killa poqonqa templomanta llojsimoj yaku qarpasqanrayku.+ Poqoyninkoqa mikhunapaj kanqa, laqhesninkutaj jampinapaj kanqa”.+

13 Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa kayta nin: “Qankunaqa kay jallpʼata herenciata jina tʼaqankichej Israelpa 12 ayllusninman,* Josetaj iskay jinasta jallpʼata japʼenqa.+ 14 Qankuna kay jallpʼata herenciata jina japʼinkichej, uj rejta japʼinkichej. Kay jallpʼataqa ñaupa tatasniykichejman juraspa qonayta nerqani.+ Chayrayku kunanqa herenciaykichej jina rakʼisqa kashan.

15 ”Norte ladoman jallpʼaj lindenqa* kay jina: qallarin Jatun mar qochamantapacha, Hetlonman rej ñanninta,+ Zedad ladoman,+ 16 Hamat+ ladoman, Berotá+ ladoman, Sibraim ladomanpis, chayqa Damascowan Hamat jallpʼawan tinkuypi kashan. Chayantaj Hazer-Haticonkama, chayqa Hauranwan tinkuypi kashan.+ 17 Chay lindeqa kanqa mar qochamantapacha Hazar-Enonkama.+ Damascoj norte lado lindenta pasanqa, Hamatpa+ lindentawan. Chaymin norte ladoman lindeqa.

18 ”Inti llojsimuy ladoman lindeqa Hauranwan Damascowan tinkuyninta pasan, Jordán mayunta rin, Galaadwan+ Israel jallpʼawan tinkuyta. Norte ladoman lindemantapacha inti llojsimuypi mar qochakama* midiychej. Chaymin inti llojsimuy ladoman lindeqa.

19 ”Sur ladoman lindeqa Tamarmantapacha Meribat-Cadés yakuskama+ kanqa, chaymantapachataj Jatun mayukama* kanqa, Jatun mar qochakamataj.+ Chaymin sur ladoman lindeqa.

20 ”Inti yaykuy ladopeqa Jatun mar qocha kashan, sur lado lindemantapacha Lebó-Hamatpa*+ ñaupaqenpi uj cheqakama. Chaymin inti yaykuy ladoman lindeqa”.

21 “Kay jallpʼataqa qankunapura partinakunkichej, Israelpa 12 ayllusnin ukhupi. 22 Kay jallpʼataqa herenciata jina qankunapura partinakuychej, qankunawan tiyakoj forasterosmanpis partillaychejtaj, qankunawan tiyakushajtinku wawasniyoj karqanku chaykunaman. Paykunataqa nacekusqankumantapacha israelitaspunipis kankuman jinata qhawaychej. Paykunaqa qankunawan khuska Israel ayllus ukhupi herenciata japʼenqanku. 23 Forasteromanqa mayqen aylloj jallpʼanpichus tiyakun, chaypi herenciata qonaykichej tiyan”, nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

48 “Kaykuna aylluspa* sutisnin kanku, norte lado* kantumantapacha: Danpa jallpʼanqa+ Hetlonman rej ñanninta pasan, Lebó-Hamatkama,*+ Hazar-Enankama, Damascoj norte lado lindenta* pasan, Hamatpa+ ladonta. Danpa jallpʼanqa kashan inti llojsimuy ladoman lindemantapacha inti yaykuy ladoman lindekama. 2 Aserpa jallpʼanqa+ Danpa jallpʼanwan colindas kanku, inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. 3 Neftalijpa jallpʼanqa+ Aserpa jallpʼanwan colindas kanku, inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. 4 Manasespa jallpʼanqa+ Neftalijpa jallpʼanwan colindas kanku, inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. 5 Efrainpa jallpʼanqa Manasespa jallpʼanwan+ colindas kanku, inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. 6 Rubenpa jallpʼanqa Efrainpa jallpʼanwan+ colindas kanku, inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. 7 Judajpa jallpʼanqa Rubenpa jallpʼanwan colindas kanku,+ inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. 8 Judá jallpʼaj lindenman kʼaskasqata jallpʼata tʼaqankichej inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama, anchonman 25.000 codosniyojta.*+ Largonmantaj chay ujnin aylluspa jallpʼanku chhikallantaj kanqa, inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. Templotaj chay jallpʼaj chaupinpi kanqa.

9 ”Jehová Diospaj tʼaqapunkichej chay jallpʼaqa, largonman 25.000 codosniyoj kanqa, anchonmantaj 10.000 codosniyoj. 10 Kay chhikan kanqa sacerdotespaj tʼaqasqa santo jallpʼaqa:+ norte ladoman 25.000 codosniyoj, inti yaykuy ladoman 10.000 codosniyoj, inti llojsimuy ladomanpis 10.000 codosniyoj, sur ladomantaj 25.000 codosniyoj. Jehová Diospa templonqa chay jallpʼaj chaupinpi kanqa. 11 Chay jallpʼaqa kanqa Sadocpa wawasninmanta llimphuchasqa sacerdotespaj.+ Paykunaqa noqapaj ruwanasninkuta juntʼarqanku, nitaj noqamanta karunchakorqankuchu, israelitaspis levitaspis karunchakushajtinku.+ 12 Paykunaqa chay tʼaqasqa jallpʼamanta uj chhikanta japʼenqanku, manchay santo jallpʼata jina. Chay jallpʼaqa levitaspa jallpʼankuwan colindas kanqa.

13 ”Sacerdotespa jallpʼankoj ladonpeqa levitaspa jallpʼanku kanqa, largonman 25.000 codosniyoj, anchonmantaj 10.000 codosniyoj. (Largonqa 25.000 codosniyoj kanqa, anchontaj 10.000 codosniyoj). 14 Chay jallpʼamantaqa ni may chhikitanta vendenkichejchu, nitaj cambiankichejchu, nitaj wajman pasapunkichejchu. Chayqa jallpʼamanta aswan sumajnin jallpʼa, Jehová Diospaj tʼaqasqa jallpʼa kasqanrayku.

15 ”Puchoj jallpʼataj, anchonman 5.000 codosniyoj jallpʼaqa, largonman 25.000 codosniyoj lindej ladonpi jallpʼaqa llajtamanta runaspaj kanqa,+ wasista ruwakunankupaj, pasto jallpʼasninkutaj kananpaj. Llajtaqa chay jallpʼaj chaupinpi kanqa.+ 16 Llajtaj medidasnenqa kay jina: norte lado lindeqa 4.500 codosniyoj, sur lado lindeqa 4.500 codosniyoj, inti llojsimuy lado lindeqa 4.500 codosniyoj, inti yaykuy lado lindepis 4.500 codosniyojllataj. 17 Llajtaj pasto jallpʼanqa norte ladoman 250 codosniyoj kanqa, sur ladomanpis 250 codosniyoj kanqa, inti llojsimuy ladomanpis 250 codosniyoj kanqa, inti yaykuy ladomanpis 250 codosniyojllataj kanqa.

18 ”Puchoj jallpʼaj largonqa santo jallpʼaj ladonpi kanqa,+ inti llojsimuy ladoman 10.000 codosniyoj, inti yaykuy ladomanpis 10.000 codosniyojllataj. Chay jallpʼaqa santo jallpʼaj ladonpi kanqa, chay jallpʼapi poqosqantaj llajtapi trabajajkuna mikhunankupaj kanqa. 19 Chay jallpʼataqa llajtapi trabajajkuna llankʼanqanku. Paykunaqa Israelpa tukuynin ayllusninmanta jamonqanku.+

20 ”Tukuynin tʼaqasqa jallpʼaqa cuadrado, tukuynin ladosninman 25.000 codosniyoj. Chay jallpʼataqa santo jallpʼata jina tʼaqankichej llajtaj jallpʼantawan khuska.

21 ”Santo jallpʼaj puraj ladosninpi, llajtaj jallpʼanpa puraj ladosninpiwan puchoj jallpʼaqa kamachejpata kanqa.+ Chaytaj inti llojsimuy ladoman, inti yaykuy ladomanpis 25.000 codosniyoj tʼaqasqa lindeswan colindas kanqa. Chay iskaynin ladosman kʼaskasqa kanqa, kamachejpatataj kanqa. Santo jallpʼapis templopis chay jallpʼaj chaupinpi kanqa.

22 ”Levitaspa jallpʼankuwan llajtaj jallpʼanwanqa kamachejpa jallpʼanpa chaupinpi kanqa. Kamachejpa jallpʼanqa Judajpa jallpʼanman kʼaskasqa kanqa,+ ujnin ladonmantaj Benjaminpa jallpʼanman kʼaskasqa kanqa.

23 ”Chay waj aylluspa jallpʼasninkutaj kay jina: Benjaminpa jallpʼanqa inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama kashan.+ 24 Simeonpa jallpʼanqa Benjaminpa jallpʼanwan colindas kanku,+ inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. 25 Isacarpa jallpʼanqa+ Simeonpa jallpʼanwan colindas kanku, inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. 26 Zabulonpa jallpʼanqa Isacarpa jallpʼanwan colindas kanku,+ inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama.+ 27 Gadpa jallpʼanqa Zabulonpa jallpʼanwan colindas kanku,+ inti llojsimuy ladoman lindemantapacha, inti yaykuy ladoman lindekama. 28 Sur lado lindeqa Gadpa kantunta pasan Tamarmantapacha+ Meribat-Cadés yakuskama,+ Jatun mayukama,* chaymantataj Jatun mar qochakama.*+

29 ”Chay jallpʼata Israel ayllusman partinkichej herencianku kananpaj,+ chaykunataj kanqa sapa ujpa jallpʼanku”,+ nispa nin Tukuyta Kamachej Señor Jehová Diosqa.

30 “Llajtaj llojsinasnenqa kay jina kanqa: Norte ladomanqa 4.500 codos midenqa.+

31 ”Llajtaj punkusnenqa Israel aylluspa sutisninkuta apanqa. Norte ladopeqa kinsa punkus kanqa: ujnin punkoqa Rubenpaj, ujnin punkutaj Judapaj, ujnin punkutaj Levipaj.

32 ”Inti llojsimuy ladomanqa 4.500 codos midenqa, chaypipis kinsa punkus kallanqataj: ujnin punkoqa Josepaj, ujnin punkutaj Benjaminpaj, ujnin punkutaj Danpaj.

33 ”Sur ladomanqa 4.500 codos midenqa, chaypipis kinsa punkus kallanqataj: ujnin punkoqa Simeonpaj, ujnin punkutaj Isacarpaj, ujnin punkutaj Zabulonpaj.

34 ”Inti yaykuy ladomanqa 4.500 codos midenqa, chaypipis kinsa punkus kallanqataj: ujnin punkoqa Gadpaj, ujnin punkutaj Aserpaj, ujnin punkutaj Neftalipaj.

35 ”Llajtaj muyuynintenqa 18.000 codos kanqa. Chay pʼunchaymantapacha llajtaqa kay sutiyoj kanqa: Jehová Chaypi Kashan”.+