Familiaykiwan kusisqa kawsakuy
¿Familiaykiwan kusisqa kayta atinkimanchu?
¿Imaynamantá?
¿Kusisqa jukchasqa familiata kaypi rikuchkankijina riqsinkichu? Tukuyniqpi familiaqa tʼaqakapuchkan. Llankʼana pisiyay, tʼaqanakuy, chantapis juk sapan tatallawan kaqkunapta chʼampayninku ima, phutiyman familiata apan. Juk warmi familiamanta jatun yachayniyuk llakiywan nirqa: “Kunanqa tukuy yachanku, aswan qhipata familia tukukunanmanta”.
¿Imaraykutaq kunan familiakuna kay sinchi chʼampaykunata muchunku? ¿Imaynamantá familiaykiwan kusisqa kakuyta atiwaq?
Familiap qallariynin
Kay tapuykunaman kutichinapaqqa, sawanakuymanta, familiamantawan qallariyninta riqsinanchik tiyan, imaraykuchus Ruwaqnin kapuptinqa familiamanta kaqkuna, paymanta yanapata, yuyayta ima, maskʼananku tiyan familia kusisqa kawsakunanpaq, imaptinchus nipí payjina familiata sumaqta riqsinmanchu.
Wakin runaqa familia mana Ruwaqniyuq kasqanta ninku. Mana chayman jinataq, Jesucristo qharip warmip ruwakuyninmanta parlarqa. Diospa ñawpa rimayninta uqharirqa: “Diospa ujchasqanta ama runaqa tʼaqachunchu” nispa (Mateo 19:4-6).
Jesucristo chiqan kasqanta parlan. Juk sumaq yuyayniyuq Diosqa, ñawpa runakunata ruwarqa, chantapis tukuy imata churarqa kusisqa familiapi tiyakunankupaq. Diosqa ñawpa qharita warmita sawanakupi tantaykurqa, qharitaq ‘warminwan jukchakunqa iskayninkutaq juk aychalla kanqanku’ nirqa (Genesis 2:22-24). Chayrayku, ¿manachu familiap chʼampaynin kanman Diospa kamachiyninwan churanakuspa imaymana laya kawsayta qhatisqankurayku?
¿Imaynatá ñawpaqman lluqsiyta atisunman?
Yachankichá, kay pachapiqa, uma uqhariy atipanakuy imaqa may tʼakasqa, kay yuyaykunatataq tukuyniqpi yachachikun. Juk qullqimanta yachaq (financiero) “Qullqi munapayayqa may waliq —nisqa juk qutuman, jatun yachay wasimanta lluqsichkaptinku, Estados Unidos llaqtapi—. Qullqi munapayayta atisunman, chaywanpis ñuqallanchikwantaq waliq kayta atisunman” nirqa. Mana chayman jinataq, tukuy imata maskʼayqa mana ñawpaqman apanchu. Aswanqa, qullqi munakuq kayqa, familiata jatun urmayman apanman, qullqiqa maqanachikun, tiempota qhichun, kapuyninchiktataq tukuchin. Kay yuyaykunawan churanakuspa, qhawarina, Bibliamanta iskay yachayllata familiapi kusisqa kakunapaq.
“Aswan allin munakuypi qʼomerkunata mikhunaqa, wirayachisqa aychata chejninakupi mikhunamantaqa”.
“Aswan allinmin chojru tʼantallatapis mikhuspa, kusiypi kawsayqa, sapa pʼunchay kusiy fiestaspi, maqanakuspitaj kawsanamantaqa”
Kay rimaykunaqa kallpayuqchari ¡Tʼukuriy, kay pachaqa jukjinacha kanman, familiakuna kay waliq kamachiykunata juntʼankuman chayqa! Bibliaqa familia ukhupi allinta apanakunankupaq sumaq kʼamiykunata qullantaq. Wakin kʼamiykunata qhawarina:
Qusakuna: ‘Warmiykichikta munakuychik cuerpoykichiktajina’ (Efesios 5:28-30).
Chhalla kʼamiylla, ¡may sumaqtaq ruwaqkunapaqqa! Chantapis Bibliaqa qusakunata kamachillantaq, “Paykunata [warmiykichikta] sumajpaj qhawaychej” (1 Pedro 3:7). Chaypaqqa, warminta allinta qhawanan tiyan, chaytaq ninayan khuyananta, uyarinanta, jarkʼananta ima. Jinallataq allin qusaqa munanqa warmin parlananta, kʼachamantataq pay uyarinqa (Génesis 21:12 Kikinchay). ¿Manachu niwaq allin kasqanta familiapaq, qusa warminwan jatun munakuywan tiyakunanta imaynatachus paypis kikillantataq suyan warminmanta? (Mateo 7:12).
Warmikuna: ‘Qusaykichikta jatunpaq qhawaychik tukuy imapi’ (Efesios 5:33).
Warmiqa qusanta yanapaptin ruwayninta allinta ruwananpaq, familianqa kusisqa kakun. Kay ruwayqa Diospa munayninmanjina, imaraykuchus Diosqa warmita qhariman qusqa ‘paywan kakunanpaq, juk yanapaqtaq’ kananpaq (Genesis 2:18). ¿Manachu familiakuna allinchakunkuman, warmi qusanta jatunpaq qhawaptin nisqanta ruwaspa, chantapis familia munasqanta taripananpaq yanapaptin?
Qhariwarmi: “Qhariwarmi kakuypis khuchichakuymanta llimphu kachun” (Hebreos 13:4).
Nisunman familia ñawpaqman lluqsin llimphu kaywan, qhinchachakuyqa familiata tʼaqan (Proverbios 6:27-29, 32). Chayrayku Biblia kay yachayniyuq kʼamiyta qun nispa: “Wayna kashaspa casarakusqayki warmiykiwan kusikuy [...] ¿imaraykutaj [...] wajpa warminta ojllaykuwajri?” (Proverbios 5:18-20).
Tatamama: ‘Wawamantapacha imaynatachus kawsananta wawaykichikta allinta yachachiychik’ (Proverbios 22:6).
Tatamama, wawankunawan kaptinku, sumaqta qhawaptinku, munaq mana munaq familia kawsayqa allinchakun. Chayrayku, Bibliaqa tatamamaman kamachin wawankunata ‘ñanpi purichkaspa, wasipi kachkaspa, puñunapi siriykuchkaspa, jatarispapis yachachinankuta’ (Deuteronomio 11:19). Biblia nillantaq tatamamaqa wawankunata kʼaminankuta, jasutʼinankuta, munakuyninkuta rikuchinankupaq (Proverbios 13:24).
Wawakuna: “Wawas, Señorpi kaspa, tataykichejta mamaykichejta kasuychej” (Efesios 6:1).
Wayna utaq sipas kaspa, kay saqra kawsaypiqa mana atikullanchu tatamamaman kasukuytaqa. Chaywanpis, ¿Manachu yachayniyuq kay, familia Ruwaqta kasukuy? Pay yachan imachus aswan allin, familia kusisqa kakunanpaq. Chayrayku, kallpachakunayki tiyan tatamamaykita kasukunaykipaq. Kay pachapi achkha juchaman urmanamantapis karunchakunayki tiyan (Proverbios 1:10-19).
Familiapi maykamachus sapa juk Bibliap kamachiyninta ruwanqa chayqa, chaymanjina familia ñawpaqman lluqsinqa. Mana kunallanchu familiayki allinta kawsakunqa, Diospa simi qusqanmanjina aswan qhipamanpis juk musuq pachapi familiap kawsayninqa sumaq kʼacha kanqa (2 Pedro 3:13; Apocalipsis 21:3, 4). Chayrayku, familiaykiwan Bibliata yachaqay. Junukuna familia Jallpʼantinpi, kay pʼanqata: “El secreto de la felicidad familiar” nisqata, may yanapayniyuq kasqanta rikunku allinchachikunankupaq.
Mana sutʼinchakuptinqa tukuy Bibliamanta rimariykunaqa urqhukun qhichwa Bibliamanta “Diosmanta Qhelqasqa”.