Uj wayna tatasninpa creeyninkumanta iskaychakojtin

QAN, religionniyki Jehová Diosmanta cheqata yachachisqanta, sumajta kausakunaykipaj Biblia yanapasusqanta ima yachanki. Chayraykutaj chayta wawasniykiman yachachiyta munanki (Deuteronomio 6:6, 7).b Chaywanpis wawayki wiñasqanman jina, cheqa yachachiykunata manaña yachakuyta munajtin, chayri imapichus creesqanmanta iskaychakojtin, ¿imatá ruwawaj? (Gálatas 5:7.)

Jina chʼampaypi rikukunki chayqa, ama yuyaychu mana allin tata kasqaykita, ichá wawaykitaqa, waj imas iskaychachishan. Chaywanpis imaynatachus wawaykiman ninaykipi tʼukuriy, imaraykuchus nisqaykeqa creeyninpi sinchʼita sayananpaj chayri astawan llauchʼiyananpaj yanapanman. Ama wawaykej sonqonta nanachinaykipaj jina imatapis niychu, imaraykuchus chayqa mana yanapanqachu creeyninpi sinchʼita sayananpaj (Colosenses 3:21).

Chay kutispeqa, apóstol Pablo imatachus yuyaychasqanta yuyarina, pay nerqa: “Señorpa kamachenqa mana churanakojchu kanan tiyan, manachayqa tukuypaj kʼacha, yachachinapaj wakichisqa, pacienciayoj ima”, nispa (2 Timoteo 2:24). ¿Imaynatá “yachachina[yki]paj wakichisqa” kasqaykita rikuchiwaj, wawayki creeyninmanta iskaychakojtin?

Yachayta rikuchiy

Wawayki imaraykuchus, imapichus creesqanmanta iskaychakushasqanta yachanaykipaj kallpachakuy. Chaykunamanta wakinta qhawarina.

• ¿Qotuchakuypi mana amigosniyoj kasqanraykuchu sapan sientekun? “Amigasniyoj kayta munarqani, chaytataj yachaywasipi tarerqani. Chayraykutaj watasta Diosman manaña qayllaykorqanichu. Sajra amigaswan masichakusqayrayku, Diosta yupaychaypi manaña imatapis yachayta munarqanichu. Chaymanta mayta pesachikuni.” (Leonor, 19 watasniyoj.)

• ¿Paypi mana atienekusqanraykuchu creeyninmanta mana parlayta atillan? “Compañerosniyman imapichus creesqaymanta mana parlayta atillajchu kani. Manchachikoj kani waj jina kasqayta yuyanankuta chayri “hermano” nispa asipayanawankuta. Paykunaqa, waj jina waynasta pisipaj qhawaj kanku, chayraykutaj creeyniymanta mana parlayta atillarqanichu.” (Ramón, 23 watasniyoj.)

• ¿Biblia kamachisqanman jina kausakuytachu manchachikun? “Noqaqa, paraisopi wiñay kausayta japʼinaypaj manasina kamachiykunata juntʼayta atisajchu. Chayraykutaj creeyniypi sinchʼita sayanaypaj manaña kallpachakuyta munanichu.” (Renee, 16 watasniyoj.)

Paywan parlariy

Wawayki, ¿ima chʼampaypitaj rikukun? Chayta yachanaykipaj allin kanman tapurinayki. Chaytataj kʼachamanta ruway. Santiago 1:19 nin: “Uyariyta yachaychej, amataj anchata parlaychejchu, amallataj usqhayllata phiñakuychejchu”, nispa. Chayrayku wawaykiman “pacienciawan allinta yachachi[naykipaj]” tiempochakuy, waj runamanpis yachachishawaj jina (2 Timoteo 4:2).

Sutʼincharinapaj, wawayki tantakuykunaman imaraykuchus mana riyta munajtin, pacienciawan tapuriy. Imatachus uj tata, wawanman mana ninanta qhawarina.

Wayna: ¡Tatáy tantakuykunaman manaña riyta munanichu!

Tata: [phiñasqa nin] ¡¿Ima ninki, imaraykutaj manaña riyta munankichu?!

Wayna: ¡Ay tatáy, tantakuykunaqa saykʼuchiwanku!

Tata: ¡¿Diosmanta yachachiykunachu saykʼuchisunki? Imatá parlashankiri, manachu yuyayniykipi kashanki. Kay wasipi kashaspaqa, tantakuykunaman rinayki tiyan!

Bibliaqa, tatasta wawasninkuman Jehová Diosmanta yachachinankuta, wawastataj tatasninkuta kasukunankuta yuyaychan (Efesios 6:1). Chaywanpis manachá wawayki tantakuykunaman tantasqa jinalla rinanta munawajchu. Manaqa munasqanrayku tukuy sonqo rinanta munawaj, ¿icharí?

Wawayki tantakuykunaman tukuy sonqo ichá renqa, qanchus allillanmanta imaraykuchus manaña riyta munasqanta tapunki chayqa. Imaynatachus uj tata wawanta ninan kasqanta qhawarina.

Wayna: ¡Tatáy tantakuykunaman manaña riyta munanichu!

Tata: [kʼachamanta nin] ¡¿Imaraykutaj jinata ninki wawáy?!

Wayna: ¡Ay tatáy, tantakuykunaqa saykʼuchiwanku!

Tata: ¡Wawáy, uj chayri iskay horata tiyasqa kayqa, saykʼuchinawanchejpaj jina ichá kanman. ¿Imataj wawáy saykʼuchisunkiri?!

Wayna: ¡Mana yachanichu tatáy. Ichapis waj lugarpi kayta munayman!

Tata: ¡Amigosniykipis, ¿qan jinachu yuyanku wawáy?!

Wayna: ¡Amigosníy!, munasqa amigoy ripusqanmantapacha manapuni ni piwan parlarikuyta atinichu. Tukuypis parlapayanarikushanku, noqatataj ni pi parlapayariwanchu.

Uj tata, wawanta imatachus sientesqanta ninanta saqejtenqa, imaraykuchus sapayakusqanta yachanqa, wawan paypi atienekunanpajtaj yanapanqa. Chantá aswan qhepaman chʼampaykunapi rikukuspa tatanman willayta atillanqa (“Pacienciayoj kay”, nisqa recuadrota leey).

Ashkha waynas, imaschus Diosman manaña qayllaykunankupaj jarkʼasqanta atipaspa, paykuna kikinkuwan, religionninkuwan ima sonqo juntʼasqa sientekunku. Ramonmanta parlarina, payqa, yachaywasimanta compañerosninman cristiano kasqanta ninanta yuyaspalla kharkatiterqa. Chantá imapichus creesqanmanta parlayqa, mana kharkatinanpaj jinachu kasqanta repararqa, compañerosnin asipayajtinkupis.

Pay nin: “Uj kuti yachaywasimanta uj wayna, religionniymanta asikorqa. Noqaqa kharkatiyta qallarerqani, tukuy compañerosniy qhawashawasqankutataj yuyarqani. Chantá chay waynata noqañataj religionninmanta tapurerqani, repararqanitaj pay astawan kharkatishasqanta. Noqaqa imapichus creesqaymanta sutʼinchayta atini. Astawanpis compañerosniy pʼenqakunanku kanman imaraykuchus paykunaqa creesqasninkumanta mana sutʼinchayta atinkuchu”, nispa.

Yuyaychakunanpaj yanapay

Tatas, yachayniyoj runas ima reparanku, wawitas, waynuchus ima, mana kikintachu yuyasqankuta (1 Corintios 13:11). Wawitasqa imatachá ninchej chayta creenku. Waynuchustajrí imatachus ninchej chayta mana creellankuchu. Sutʼincharinapaj, ichá uj wawitaqa, Dios tukuy imatá ruwasqanta nejtinchej manaña tapuwasunchu (Génesis 1:1). Waynuchuman chayta nejtinchej, astawan yachayta munanqa. Ichapis nenqa: “¿Imaynatá Dios kasqanta yachayman? Dios munakuyniyoj kajtin, ¿imaraykú sajra imas kananta saqen? ¿Imaynatá Dios wiñaymantapachapuni karqarí?”, nispa (Salmo 90:2).

Ajinata tapukusqanqa, Diosman manañapis qayllaykuyta munashanmanchu jina ichá rijchʼasunkiman. Chaywanpis jinata tapukusqanqa, Diosman ichá astawan qayllaykuyta munananpaj yanapanman (Hechos 17:2, 3).

Wawaykeqa, “yuyaychakuyta[...]” yachakushan nisunman tʼukuriyta (Proverbios 3:21, 22). Kaytaj creeyninta “anchonman, saytʼunman, ukhunman, sayayninman ima” entiendenanpaj yanapanqa (Efesios 3:18). Qanqa ni jaykʼaj jina, wawaykita imapichus creesqanta sutʼita yachananpaj yanapayki tiyan (Proverbios 14:15; Hechos 17:11).

“Allinta saya[nanpaj]” yanapay

Bibliaqa, uj cristiano Timoteo sutiyoj “wawamantapacha” Diosmanta Qhelqasqasta sumajta rejsisqanta nin. Chaywanpis apóstol Pablo payman yuyaycharqa: “Allinta sayay imatachus yachaqakusqaykipi, creesqaykipi ima”, nispa (2 Timoteo 3:14, 15). Ichapis wawaykeqa, Timoteo jina, wawitamantapacha Bibliaj yuyaychaykunasninta yachakorqa. Chaywanpis creeyninpi sinchʼita sayananpaj yanapanayki tiyan.

Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas (volumen 1) nisqa libro nin: “Wasiykipi kashajtenqa, tantakuykunaman pusayta atinki. Chaywanpis mana tanqasqa jinallachu rinan tiyan, manaqa Ruwawajninchejta munakusqanrayku”. Chayrayku wawaykita creeyninpi sinchʼi sayasqa kananpaj yanapayta atinki. Chay creeynintaj yachachisqaykiman jina, Diosta cheqamantapuni yupaychayta ajllananpaj yanapanqa (1 Pedro 5:9).c