Kay pachaj tukukuynenqa manchachin, kusichin, llakichin

Ashkha runas 2012 watapi diciembre 21 pʼunchaypi kay pacha tukukunanta nerqanku. ¿Imaynataj qan sientekorqanki chayta uyarispa? Chay nisqankupi creesqaykiman jina, ichapis kusikorqanki, llakikorqanki chayri qanpajqa kikillan karqa. Kay pachaj tukukuyninmanta parlaspa, ¿ujtawanchu pantarqanku?

Imatachus ‘kay pachaj tukukuyninmanta’ Biblia nisqanmanta, ¿imatá yuyanki? (Mateo 24:3.) Wakin runasqa, kay pacha qʼolasqa kananta manchachikunku. Wakintajrí, kay pacha tukukunanmanta mayta kusikunku. Wajkunataj kay pachaj tukukuyninmanta unaytaña uyarispa, manaña uyariyta munankuchu. Ajinata nisqanku, ¿uj cuentoraykuchu chayri cheqa kasqanraykuchu?

Imatapunichus kay pachaj tukukuyninmanta Biblia yachachisqanta yachaspaqa, ichá tʼukulla qhepakuwaj. Bibliaqa, imaraykuchus kay pachaj tukukuynin chayamunanta suyananchejta nin, chaywanpis mana usqhayta chayamojtin saykʼunanchejta nillantaj. Kunantaj kay pachaj tukukuyninmanta imatachus Biblia nisqanta qhawarina.

¿Kay pacha qʼolachisqachu kanqa?

BIBLIA NIN: “[Jehová Diosqa,] kay pachata cimientosnimpi sayacherqa[...] mana jaykʼaj kuyuchisqa kanampaj” (SALMO 104:5).

Kay pachaqa, mana qʼolachisqachu nitaj waj imaswan chinkachisqachu kanqa. Astawanpis Bibliaqa, kay pachapi runa wiñaypaj tiyakunanta yachachin. Salmo 37:29 nin: “Cheqan runasqa kay pachata herenciankupaj japʼenqanku, chaypitaj wiñaypaj kawsanqanku”, nispa (Salmo 115:16; Isaías 45:18).

Diosqa, Jallpʼata ruwaytawan “sumajpuni kasqanta” nerqa, kikillantapunitaj qhawashan (Génesis 1:31). Chinkachiyta yuyananmantaqa, ‘phirejkunata tukuchinanta’, kay pachata wiñaypaj jarkʼananta ima nin (Apocalipsis 11:18).

Ichá qan, 2 Pedro 3:7 kay pacha ninapi qʼolachisqa kananta nisqanpi yuyashanki. Chaypi nin: “Cielopis, kay pachapis ninapi qʼolachisqa kanankupaj waqaychasqa kanku”, nispa. ¿Manachu kay rikuchin kay pacha qʼolasqa kananta? Wakin kutis Bibliaqa, pacha, cielo, nina rimayta ima, mana chaymanta parlananpajpunichu oqharin. Sutʼinchanapaj, Génesis 11:1 nin: “Tucuy caypacha uj sapan parlayniyoj carka”, nispa (Quechua de Cuzce). Kaypi “caypacha” rimayta oqharin, runasmanta parlananpaj.

Kay 2 Pedro 3:7 versiculoj ñaupaj versiculosninpi pacha, cielo, nina, rimaykunata kikinchanallanpaj oqharin. Kay 5, 6 versiculosqa, Noej tiemponpi Jatun Parapi imachus karqa chaywan kikinchakun, chay kuteqa kay ‘pacha’ chinkachisqa karqa, nisunman sajra runas, mana Jallpʼanchejchu. Chantá “cielos” chinkallarqataj nisunman gobiernos (Génesis 6:11). Kay 2 Pedro 3:7 versiculoqa, kikillantataj ninawan jina wiñaypaj sajra runas, gobiernos ima chinkachisqa kananta nin.

¿Imataj kay pachaj tukukuyninpi kanqa?

BIBLIA NIN: “Kay pachaqa tukukapushan, jinallataj chay sajra munaynimpis; Diospa munayninta ruwajrí, wiñaypaj kawsanqa” (1 JUAN 2:17).

Kay “pacha” tukukapushan nispaqa, mana Jallpʼanchejmantachu parlashan, manaqa Diospa munayninta mana ruwajkunamanta. Sutʼincharinapaj, imaynatachus uj doctor uj runamanta mana wañunanpaj tumorninta operaspa orqhon, jinallatataj Diospis sajra runasta kay Jallpʼamanta ‘chinkachenqa’ cheqan runas wiñaypaj kausanankupaj (Salmo 37:9). Ajinamanta “kay pachaj tukukuy[nenqa]” may sumaj.

Chaytataj wakin Bibliasqa, “kay mundoj tukukuynin[...]”, chayri “kay tiempoq tuku[kuynin]”, nispa tijrachinku (Mateo 24:3, Qheshwa Biblia, Mosoq Rimanakuy). Sajra runaslla chinkachisqas kanqanku chay, nitaj kay Jallpʼachu, ¿manachu kʼacha runasllaña kay pachapi tiyakonqanku? Arí, chayta Biblia kutichin, imaraykuchus ‘jamoj pʼunchaykunamanta’ parlan (Lucas 18:29, 30).

Jesusqa, chaymanta parlaspa “tukuy ima mosojman tukojtin” nerqa. Chay tiempopi Jesusqa, runaspaj qallariypi jina allin kausayta apamonqa (Mateo 19:28). Chaypitaj kay bendiciones kanqa:

• Tukuypis kusisqas kausakusunchej paraisopi ni imamanta manchachikuspa (Isaías 35:1; Miqueas 4:4).

• Tukuypaj llankʼay kanqa (Isaías 65:21-23).

• Manaña onqoykuna kanqachu (Isaías 33:24).

• Manaña pipis machuyanqachu (Job 33:25).

• Wañusqas kausarimonqanku (Juan 5:28, 29).

Diospa “munayninta” ruwasunchej chayqa, “kay pachaj” tukukuyninta mana manchachikusunchu. Astawanpis chayamunanta munasunchej.

¿Cheqamantachu kay pachaj tukukuynin qayllitapiña kashan?

BIBLIA NIN: “Chay tukuy imasta rikuspaqa, yachaychej Diospa reinon qayllapiña kasqanta” (LUCAS 21:31).

Profesor Richard Kyle The Last Days Are Here Again (Los útimos días han vuelto), nisqa libropi qhelqan, “imapis ujllata tijrakusqan, chʼampaykuna kasqan ima, kay pacha chinkachisqa kanqa ninankupaj yanapan”, astawanraj imaraykuchus imapis ujllapi tijrakusqanta, chʼampaykuna imaraykuchus kasqanta mana sutʼinchayta atejtinku.

Chaywanpis profetasqa Bibliaj profeciasninta, mana tiemponkupi sajra imas kasqanmanta sutʼinchanankupajchu qhelqarqanku. Astawanqa Diospa yuyaychasqanman jina kay pachaj tukukuyninpi imaschus kananmanta qhelqarqanku. Kunantaj wakin profeciasta qhawarina, chay profecías juntʼakushasqantachus manachus qan kikiykimanta reparanaykipaj.

• Maqanakuykuna, yarqhaykuna, jallpʼa ikhakuykuna, wañuchej onqoykuna (Mateo 24:7; Lucas 21:11).

• Millay ruwaykuna yapakusqan (Mateo 24:12).

• Runa kay pachata phirishasqan (Apocalipsis 11:18).

• Paykunallapaj imatapis munajkuna, qolqeta munakojkuna, kay pachaj kusikuyninta astawan munakojkuna Diosta munakunankumantaqa (2 Timoteo 3:2-4).

• Familias tʼaqasqas kasqanku (2 Timoteo 3:2-4).

• Kay pachaj tukukuyninpi kausashasqanchejta mana creejkuna kasqan (Mateo 24:37-39).

• Diospa Reinonmanta sumaj willaykuna Jallpʼantinpi willakushasqan (Mateo 24:14).

Jesús nerqa jinataj “chay tukuy imasta rikuspa” kay pachaj tukukuynin qayllapiña kasqanta yachanchej (Mateo 24:33). Jehovaj testigosnenqa, tukukuy pʼunchaykunapi kausashasqanchejta creeyku, chayraykutaj 236 suyuspi, llajtitaspi ima chayta willashayku.

Kay pachaj tukukuynin manaraj kasqan, ¿ninayanchu ni jaykʼaj kananta?

BIBLIA NIN: “Maypachachus runas nishanqanku: Tukuy imapis allillan; ni imamanta llakikuna kanchu, nispa chaypacha, ujllata paykuna tukuchisqa kanqanku, imaynatachus nacechikoj warmiman nanaynin chayarparimun, ajinata, paykunataj mana ayqeyta atenqankuchu” (1 TESALONICENSES 5:3).

Bibliaqa, kay pachaj tukukuyninta, nacechikoj warmej nanayninwan kikinchan, warmej nanaynenqa mana suyashajtillan chayamun. Kay pachaj tukukuynin qayllaykamusqanqa, uj wijsallisqa warmiwan ninakun, imaraykuchus warmeqa, wijsan sapa nanajtin wawan nacekunanta yachan. Ichá doctornenqa maykʼajchus wawitan nacekunanta ninman, mana chay pʼunchaypi wawita nacekojtinpis warmeqa wawitan nacekunantapuni yachan. Kikillantaj kay pachaj tukukuyninwanpis, runaj suyasqanman jina mana chayamojtinpis, “tukukuy pʼunchaykuna[pipuni]” kausashanchej (2 Timoteo 3:1).

Kay pachaj tukukuynin qayllapiña kasqan sutʼi kajtinpis, ichá ninki: “¿Imaraykú ashkha runas chayta mana reparankuchu?”, nispa. Bibliaqa, kay pachaj tukukuynin qayllapiña kashajtin, ashkha runas kay pachaj tukukuyninmanta señalesta pisipaj qhawanankuta nin. Chay runasqa, kay pacha astawan sajrayashasqanta mana creenkuchu, ninkutaj: “Ñawpa tatasniyku wañusqankumantapacha kunankamaqa tukuy ima, qallariypi jina imaynachus karqa, pachallampuni kakushan”, nispa (2 Pedro 3:3, 4). Kay pachaj tukukuyninpi kashasqanchej sutʼi kajtinpis, ashkhas mana yachajman tukunku (Mateo 24:38, 39).

Kay yachaqanaqa, Bibliamanta wakin profeciasnillanta ukhunchaspapis, kay pachaj tukukuynin qayllapiña kasqanta sutʼita rikuchin.a Kaymanta astawan yachakuyta munajtiykeqa, Jehovaj testigosninta Bibliamanta yachachisunankuta niy, paykuna mana imata mañaspalla wasiykipi, maypichus munanki chaypi, telefononejta ima yachachisonqanku. Chaypajqa, allin kanman tiempochakunayki, bendicionestataj japʼinki.