5 YACHAQANA
Kuraj runasmanta wawas yachakunanku tiyan
¿PITAJ WAWASTA YACHACHINAN TIYAN?
Wawasqa necesitanku kuraj runas yachachinankuta, yuyaychanankutataj. Chaypajtaj tatasninku kashanku. Chantapis wawasqa waj kuraj runasmantapis yachakullankumantaj.
¿IMARAYKUTAJ WAWASTA KURAJ RUNAS YACHACHINANKU TIYAN?
Ashkha lugarespi jovenesqa mana kuraj runaswan masichakunkuchu. Kaypi piensarina:
Wawasqa sapa día escuelaman rinku, chaypitaj wawasllawan masichakunku kuraj runasmanta nisqaqa.
Wawas escuelamanta wasinkuman kutejtinkutaj tatasninkoqa trabajonkupi kashanku.
Estados Unidosmanta uj willay nisqanman jina wawasqa, 8 watasmanta 12 watasniyojkama sapa día 6 horasta jinapuni teleta qhawaspa, computadorapi pujllaspa, musicata uyarispa ima kanku.a
Wawasmanta parlaspa uj libro nin: ‘Jovenesqa manaña tatasninku jinachu, nitaj profesoresninku jinachu chayri waj kuraj runas jinachu imatapis ruwanku, nitaj paykunawan yuyaychachikuyta munankuchu. Astawanqa joven masisninkuwan yuyaychachikunku’, nispa.
¿IMAYNATÁ YANAPASUNMAN?
Tatasqa wawasninkuwan karikunanku tiyan
BIBLIA NIWANCHEJ: “Wawamanqa imaynatachus kawsananta allinta yachachiy; machuyaynimpipis mana qonqanqachu chay yachasqantaqa”, nispa (Proverbios 22:6).
Wawasqa tatas yachachinankuta suyanku. Yachayniyoj runas nisqankuman jina, wawasqa jovencitosña kashaspa, tatasninkoj yuyaychasqankuta japʼikunku, amigosninkumanta nisqaqa. Doctor Laurence Steinberg sutiyoj, uj libronpi jinata nerqa: ‘Jovencitos, jovenesña kajkunapis tatasninku jinallapuni ruwanku, yuyankutaj. Jovencitosqa tatasninkoj yuyasqankuta jatunpaj qhawanku, mana allinchu rijchʼajtinpis, imastachus nisqankuta kasunku mana chayman jinapuni ruwayta munaspapis’, nispa.
Wawasqa tatasninku yachachinankutapuni munanku. Chayrayku tatasqa wawasninkuwan karinankupaj kallpachakunkuman. Tatasqa wawasninkuwan parlarinkuman imastachus yuyasqankumanta, sientesqankumanta, imastachus ñaupajman churasqankumanta, imastachus kausayninkupi ruwasqankumantawan.
Waj kuraj runaswan wawaykita yanapachiy
BIBLIA NIWANCHEJ: “Yachayniyojkunawan purejqa yachayniyojllataj kanqa”, nispa (Proverbios 13:20).
Ichá uj sumaj amigoyki tiyan wawaykita yanapananpaj jina. Paywan wawaykita yanapachiwaj kʼacha runa kananpaj. Chaywanpis tata jinaqa qanpuni astawan yachachinayki tiyan. Jinapis wawaykeqa chay kʼacha runamanta yachakullanmantaj. Bibliaqa parlan Timoteo sutiyoj jovenmanta. Paytaqa apóstol Pablowan kasqan mayta yanaparqa, machu runaña kashajtinpis yanapallarqapuni. Pablotapis yanapallarqataj Timoteowan kasqan (Filipenses 2:20, 22).
Kay tiempopi ashkha familiasqa mana khuskachu tiyakunku. Wakinpataqa awelitosninku, tiosninku, wakin familiaresninku waj lugarespi tiyakunku. Qanpa familiaresniykipis waj lugarespi tiyakunku chayqa, saqey wawasniyki waj kʼacha runasmanta yachakunankuta, paykuna jina kʼachas kanankupaj.
a Chay willay nisqanman jina, jovencitosqa sapa día 9 horasta jinapuni celularninkuta, teleta, tabletata, waj imastawan qhawarisqa kanku. Escuelapi kashaspa chayri tareasninkuta ruwanankupaj Internetman yaykusqankutaj wajlla.