INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Watchtower
Quechua (Bolivia)
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONES
  • REUNIONES
  • g21 3 kaj págs. 6-7
  • ¿Jinallamantachu kausay rikhurerqa?

Kay videoqa mana kanchu.

Perdonariwayku, ima problemachá kan.

  • ¿Jinallamantachu kausay rikhurerqa?
  • ¡Rijchʼariy! 2021
  • Kaykunapiwan tiyan
  • ¿Imaynamantá Dios kasqanta yachasunman?
    ¿Runasta Dios munakunchu?
¡Rijchʼariy! 2021
g21 3 kaj págs. 6-7
Levaduraj celulan partisqa kashan.

Levaduraj celulanqa manchay tʼukunapaj jina. Chay celulaj chaupinpitaj ADN nisqa tiyan, chaytaj sumaj ruwasqa kashan. Chantapis chay célula ukhupi uj proceso kallantaj, chaytaj yanapan chay célula mana wañupunanpaj.

¿Jinallamantachu kausay rikhurerqa?

Jallpʼanchejqa may kʼachitu, ni mayqen planeta jinataj. Imajtinchus chaypi tiyan plantas, tukuy imaymana rijchʼaj animales ima. Kay tiempopitaj chay imasmanta astawan yachanchej. Jinapis, ¿pitaj tukuy chay imasta ruwarqa?

Tukuy ima kausaj imasqa manasina jinallamantachu rikhurerqanku. Imaynatachus uj wasi ladrilloswan ruwasqa kashan, ajinallataj animalespis, sachʼaspis, runaspis celulaswan ruwasqa kashanku. Kay celulasqa ashkha imasta ruwanku. Yanapankutaj tukuy kausajkuna kausanankupaj, miranankupaj ima. Levadurapi piensarina. Levaduraqa uj celulayojlla. Levaduraj celulanta runaspa celulasninwan kikinchaspaqa levaduraj celulanqa mana kasuy jinalla kaspa jinan. Jinapis tukuy imitayoj. Chay celulaj chaupinpitaj ADN nisqa tiyan, chaytaj sumaj ruwasqa kashan. Chantapis chay célula ukhupi uj proceso kallantaj, chaytaj yanapan chay célula mana wañupunanpaj. Chay célula mana mikhunayoj kajtintaj, chay proceso sayarpan. Chay proceso kasqanraykutaj levaduraqa puñusqapis kashanman jina kashan. Tʼantata ruwanapaj levadurata jakʼuman churakojtintaj, levaduraqa rijchʼarinmanpis jina watejmanta chay proceso qallarin.

Cientificosqa unaymantaña levaduraj celulanta estudianku, runaj celulasnin imaynachus funcionasqanta entiendenankupaj. Jinapis manaraj allintachu entiendenku. Suecia universidadmanta Ross King sutiyoj profesor jinata nin: “Mana ashkha científicos kanchu estudiosta ruwanapaj. Levaduraj celulanta estudianapajpis pisi cientificoslla tiyan”, nispa.

Levaduraj celulan imaynatachus funcionasqanta yachaspa, ¿jinallamantachu rikhurisqanta nisunman, chayri ruwasqapunichu kasqanta nisunman?

Tukuy kausajkunajpata ADN nisqa kapuwanchej. ADN nisqapi nucleótidos nisqa tiyan. Runaspa sapa uj celulitallanpi 3.200 millones de nucleótidos nisqa tiyan. Chay nucleótidos nisqataj maychus kananpi churasqa kashan. Jinamanta sapa célula enzimas, proteínas ima nisqata ruwananpaj.

Nucleótidos nisqaqa manapuni jinallamantachu rikhurinman karqa.

Cientificosqa manapuni kausayta rikhurichiyta atinkuchu.

Runasqa tukuy kausayniyojkunamanta nisqa uj jina kanchej. Runasqa mana animalitos jinachu kanchej. Imaraykuchus noqanchejqa munanakuyta atinchej, piensariyta atinchej, waj imastawan ruwayta atinchej. Chantapis noqanchejqa saboresta, qʼapaykunata ima sientenchej, sonidosta uyarinchej, colorestapis rikuyta atinchej. Chantapis imaynatachus kausakuyta munasqanchejpi piensarinchej, imaraykuchus kausashasqanchejtapis yachayta munanchej. Tukuy chay imasta ruwayta atisqanchejtaj kusisqa kausakunapaj yanapawanchej.

¿Ajinallamantachu runas chay tukuy imasta sienteyta, ruwayta ima yachasunman karqa? Chayri, ¿Dioschu munakuwasqanchejrayku ajinata ruwawarqanchej? ¿Ima niwajtaj?

Adán sutiyoj robotqa levaduraj celulasninta estudian

Chay maquinaqa uj camionetita chhikan. Tiyapuntaj refrigeradornin, makisnin, cámaras, tawa computadoras, waj imaspiwan. Chay maquinaqa sumaj ruwasqa kashan. Chaytaj sirvin levaduraj celulanta sumajta estudianapaj.

Uj científico uj maquinaj ladonpi kashan. Chay maquinaqa levaduraj celulanta estudianapaj ruwasqa kashan.

Pillapis kay máquina jinallamanta rikhurisqanta nisunkiman chay, ¿creewajchu? Mana icharí. Celulasqa maquinasmanta nisqa aswan juchʼuysitu kanku. Jinapis tʼukuna imasta ruwanku. Robottaqa runas ruwanku, celulastarí, ¿pitaj ruwarqa?

Animalitos tʼukunapaj jina ruwasqa kasqankumanta yachakuy. Chaypajqa jw.org nisqapi “¿Pitaj ruwanman karqa?” nisqa seccionman yaykuy.

    Quechuapi publicaciones (2004-2026)
    Wisqʼanapaj
    Yaykunapaj
    • Quechua (Bolivia)
    • Wajman apachinapaj
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Yaykunapaj
    Wajman apachinapaj