“Wasiykuwan tukuynejman rej kayku”

KAY 1929 watapeqa agostomanta septiembrekama uj jatun campañata ruwakorqa, maypichus chunka waranqa willajkunamanta astawan, Estados Unidos suyuntinpi willarqanku. Chay kuteqa 250.000 librosta, folletostawan runasman saqerqanku. Chay willajkunamanta waranqa jinaqa colportores chayri precursores karqanku. Bulletina nisqa hojitapeqa 1927 watamanta 1929 watakama, precursores kinsa kutita jina yapakusqanta nikorqa, chaytaj “mana creenapaj jina” kasqanta.

Kay 1929 wata tukukushajtenqa qolqej valornin mayta pisiyarqa. Chayrayku, 29 octubre killapi Nueva York llajtapi jatuchaj empresas chʼampaypi rikukorqanku, may chhika bancos wisqʼakaporqanku, jinallataj jatuchaj fabricaspis. Campomantapis niña imatapis vendenapaj apakamorqachu, ashkha runastaj mana llankʼayniyoj rikhurerqanku. Kay 1933 watapitaj, Estados Unidospi sapa pʼunchay waranqa wasista qhechukorqa.

¿Imatá precursores ruwarqanku? Ashkhasqa ruedasniyoj wasista ruwakorqanku. Chay jawa mana alquilerta, nitaj impuestostapis paganankuchu karqa. Chayrayku pisi qolqellata necesitarqanku, willaytataj atillarqankupuni.b Jatun tantakuykunaman rispataj mana alojamientota necesitajchu kanku. Kay 1934 watapeqa Bulletin nisqa hojitapi sutʼinchakorqa imaynatachus ruedasniyoj wasita ruwanata, mayqenchus yakuyoj, cocinayoj, oqharinapaj camayoj ima karqa, qʼoñisitu kananpajtaj.

Jallpʼantinmanta ashkha precursoresqa ruedasniyoj wasita ruwakorqanku. Victor Blackwell nerqa: “Noeqa mana barcosta ruwayta yacharqachu, noqapis nillataj ruedasniyoj wasita ruwayta yacharqanichu”, nispa. Jinapis ruedasniyoj wasita ruwakorqa.

Avery Bristow warmin Loveniawanqa ruedasniyoj wasiyoj karqanku. Avery nin: “Tortuga jinallataj wasiykuwan tukuynejman rej kayku”, nispa. Paykunaqa Harvey, Anne Conrow sutiyoj qhariwarmiwan sirverqanku. Chay qhariwarmeqa ruedasniyoj wasiyojllataj karqanku, wasinkoj perqasnintaj alkitranwan machʼasqa cartonesmanta karqa. Wajnejmantaj carton tʼakakuy ripoj kanku. Avery nin: “Paykunalla chay jina wasiyojqa karqanku. [...] Jinapis wawasninwan khuska ni mayqen familia jina may kusisqa tiyakorqanku”, nispa. Harvey Conrow nerqa: “Ni jaykʼaj imapis pisiwarqaykuchu, Jehovata sirvisqaykuraykutaj ni imamanta manchikojchu kayku. Payqa may kʼacha noqaykuwan karqa”, nispa. Aswan qhepamanqa wawasninkuwan Galaad Escuelaman rerqanku, tawantinkutaj Perú suyupi misioneros jina sirverqanku.

Giusto, Vincenza Battaino sutiyoj qhariwarmipis wawanwan khuska precursores karqanku. Paykunaqa wawitayoj kanankuta yachaspa autonkuta uj sumaj wasiman jina tukucherqanku, niñataj toldosllapichu tiyakorqanku. Paykunaqa Estados Unidospi imillitankuwan khuska tukuy sonqo willallarqankupuni Italia suyumanta runasman.

Sumaj willaykunaqa ashkha runasman chayarqa. Chaywanpis wakin runasqa wajchas karqanku, wakintaj mana llankʼayniyoj. Chay jawa, publicacionesrayku mana qolqeta churayta atejchu kanku, manaqa waj imasta qoj kanku. Uj kuteqa iskay precursoras, 64 laya imasta japʼisqankuta nerqanku, chaykunataj tiendata churanapaj jina kasqanta.

Fred Andersonqa uj chajra runaman willarerqa, pichus librosta qhepachikuyta munarqa, chaykunaraykutaj mamanpata karqa chay lentesta qorqa. Chay runaj vecinonpis publicacionesta munallarqataj. Jinapis kayta nerqa: “Leenaypaj mana lentesniy kapuwanchu”, nispa. Vecinonpa lentesninta churakuspataj leeyta aterqa. Chaynejta, chay lentesrayku, publicacionesrayku ima qolqeta qorqa.

Herbert Abbott sutiyoj hermanoqa autonpi wallperata apakoj. Wallpasnin kinsaña chayri tawaña kajtintaj mercadopi venderaj, chaywantaj gasolinata rantej. Pay nerqa: “Wakin kuteqa mana phatayoj qhepakoj kayku, jinapis willallajpuni kayku. Autopi gasolina kajtenqa Jehovapi atienekuspa rillajpuni kayku”, nispa.

Chay cristianosqa Jehovapi atienekuspa, sinchʼitataj sayaspa chay tiempo chʼampaykunata atipayta atillarqanku. Maxwell, Emmy Lewis sutiyoj qhariwarmeqa uj kuti, ruedasniyoj wasinkuman sinchʼi wayrapi niraj uj sachʼa urmaykushajtin ayqekorqanku, chay sachʼaqa wasinkuta iskayman partirparqa. Maxwell nerqa: “Chaykunapi rikukuspapis willayta saqeytaqa ni yuyallarqaykupischu. Ashkha ruwana kasqanta yacharqayku, yanapakuytataj munarqayku”, nispa. Arí, chay qhariwarmeqa waj hermanospa yanapayninwan ruedasniyoj wasinkuta allincharqanku, ñaupajllamanpunitaj rerqanku.

Kay sajra pʼunchaykunapi tiyakuspapis ashkha hermanosqa, chay precursores jinallataj kanku. Arí, Jehová manaña willananchejta ninankama tukuyninchej willallasunpuni.