Levïticu

25 Teyta Jehoväqa yapëmi Sinaï jirkachö Moisesta parlapar kënö nirqan: 2 “Israelïtakunatam këta ninëki: ‘Qamkunata äninqä* markakunaman chärirqa,+ säbadu junaqpaq noqa Jehovä mandakunqätam cumpliyänëki,+ y chakrëkikunatam jamatsiyänëki. 3 Joqta watapam chakrëkikunata murur cosechayänëki, y üvas plantëkikunata llümapar o llawmipar cosechayänëki.+ 4 Peru qanchis kaq wataqa manam chakrëkikunata muruyänëkitsu, tsëpa rantinqa entëru watam Teyta Jehoväpaq jamatsiyänëki. Tsë wataqa, manam chakrëkikunata muruyänëkitsu, y manam üvas plantëkikunata llümapäyänëkitsu o llawmipäyänëkitsu. 5 Cosechayanqëki witsan shikwanqan gränukuna jeqamunqantaqa manam cosechayänëkitsu, y entëru wata mana llümapäyanqëki o llawmipäyanqëki üvas planta wayunqantaqa manam pallayänëkitsu. Tsëpa rantinqa entëru watam chakrëkikunata jamatsiyänëki. 6 Tsënö kaptimpis, tsë witsanchö kikinlla jeqamunqantaqa, mikuyta puëdiyankim. Tsënöllam warmi y ollqu sirwishoqnikikuna, qamkunapaq trabajaq nunakuna y qamkunawanna kawaq nunakunapis mikuyta puëdiyanqa. 7 Y wätana y chukaru animalkunapis mikuyta puëdiyanqam. Patsachö llapan jeqamunqantam mikuyta puëdiyanki.

8 Cada qanchis watatam yupayänëki, y qanchis kutim tsënö qanchis watakunata yupayänëki. Llapan yupayanqëkiqa cuarenta y nuëvi watamanmi chänan. 9 Y qanchis killapa chunka kaq junaqninmi, Jutsata* Rurayanqëkipita Perdonashqa Kayänëki Junaq,+ waqrakunata tocayänëki. Llapan markëkikunachö wiyakanqanyaqmi tocayänëki. 10 Cincuenta kaq wataqa Teyta Diospa rikënimpaqmi sagrädu kanqa, mëtsëchömi libri yarquyanqa.+ Tsëqa Kushikuypaq Watam kanqa. Tsë wataqa rantikuyanqëki chakrëkikunatam kutitsiyäshunki, y esclävu kayänampaq rantikushqa kaqkunapis familiankunamanmi kutiyanqa.+ 11 Cincuenta kaq wataqa Kushikuypaq Watam kanqa. Tsë wataqa manam murukuyänëkitsu ni kikinlla jeqamunqanta ni mana llümapäyanqëki o llawmipäyanqëki üvas planta wayunqantapis cosechayänëkitsu.+ 12 Kushikuypaq Wata karmi qamkunapaq sagrädu kanqa. Tsë wataqa kikinlla jeqamunqanllatam mikuyänëki.+

13 Kushikuypaq Watachöqa, llapëkitam rantikuyanqëki chakrëkikunata kutitsiyäshunki.+ 14 Nuna mayikikunata imatapis rantikur o pëkunapita imatapis rantirqa, manam pëkunapita provechakuyänëkitsu.+ 15 Nuna mayikikunapita chakrata rantirqa, Kushikuypaq Watapita ëka wata pasanqantam yupayänëki. Tsënöllam chakrata rantikurpis, Kushikuypaq Watayaq ëka cosëcharaq kanqanta rikäyänëki.+ 16 Kushikuypaq Watayaq atska wataraq faltaptinqa, masllachömi rantikuyänëki, peru wallka watallana faltaptinqa, mënusllachönam rantikuyänëki. Ëka cosëchakunaraq kanampaq kaqta rikëkurmi chaninta churayänëki. 17 Noqa Jehovä Diosnikikuna kaptïmi+ respetayämänëki,+ y manam nuna mayikikunapita provechakuyänëkitsu.+ 18 Mandakunqäkunata cumplir y leynïkunata cäsukurqa, yamëmi kawakuyanki.+ 19 Pacha junta mikuyänëkipaqmi patsachöqa imëka kanqa,+ y yamëmi kawakuyanki.+

20 Peru , mana murukurnin ni cosecharninqa, ¿imataraq qanchis kaq watachö mikushun?+ nirninqa, 21 këta yarpäyanki, joqta kaq wataqa kima watapaq mikuynïkikuna kanampaqmi, cosëchëkikunata bendicimushaq.+ 22 Isqun kaq watayaqmi, joqta kaq wata cosechayanqëkita mikuyanki. Y puwaq wataqa murukuyänëkinam, y tsëta cosechayanqëkiyaqmi, joqta watachö cosechayanqëkita mikuyänëki.

23 Entëru patsa noqapa kaptinmi,+ chakrëkikunata rantikurqa, para siempriqa rantikuyänëkitsu.+ Noqapa rikënïpaqqa, forastëru y mëchöpis juk tiempullapa täkoq* nunakunam kayanki.+ 24 Markëkikunachöqa llapëkim rantikuyanqëki chakrata yapë rantita puëdiyanki.

25 Israelïta mayikikuna waktsayar chakranta rantikuptinqa, tsë nunapa kastanmi rantikunqan chakrata yapë rantinan.+ 26 Mëqan kastampis rantita mana puëdiptin, y kikin imëkayoq tikrarqa, kikinmi tsë chakrata yapë rantita puëdinqa. 27 Tsëpaqqa chakranta rantikunqampita ëka watana pasanqantam yupanan, y Kushikuypaq Watayaq ëka wata faltanqanta rikëkurmi chaninta paganan. Tsëta rurarqa yapëmi tsë chakrapa duëñun kanqa.+

28 Peru chakranta rantinampaq imampis mana kaptinqa, chakranta ranteq nunam Kushikuypaq Watayaq tsë chakrapa duëñun kanqa.+ Y Kushikuypaq Wataran tsë nunaqa yapë chakrampa duëñun kanqa.+

29 Pï nunapis murallashqa markachö wayinta rantikurqa, rantikunqampita manaraq juk wata cumpliptinmi wayinta yapë rantita puëdinqa.+ Tsëtaqa ruranan wayinta rantikunqampita manaraq juk wata pasaptinmi. 30 Tsënö kaptimpis, murallashqa markachö rantikunqan wayita, manaraq wata cumpliptin rantita mana puëdiptinqa, tsë wayita ranteq nunapa y tsëpita yureq tsurinkunapaqmi imëpis kanqa. Manam Kushikuypaq Watachö kutitsiyanqanatsu. 31 Peru mana murallashqa markachö wayikunawanqa, chakrakunawan rurayanqëkinömi rurayänëki. Tsë wayikunataqa imëpis yapë rantita puëdiyankim, y mana rantita puëdiyaptikiqa Kushikuypaq Watachömi kutitsiyäshunki.

32 Mëqan levïtapis markanchö wayinta rantikurqa,+ imëpis yapë rantita puëdinqam. 33 Levïtakunapa markankunachö wayikunaqa, Levï kastakunapaqmi rakishqa kashqa.+ Tsëmi mëqan levïtapis rantikunqan wayita yapë rantita mana puëdiptinqa, Kushikuypaq Watachö wayinta kutitsiyänan.+ 34 Tsënö kaptimpis, markankunapa amänunchö qewa chakrakunataqa,+ pëkunapaq rakishqa kaptinmi imëpis rantikuyänantsu.

35 Amänuykikunachö kawaq israelïta mayikikuna waktsayar kawanampaq wananqanta* mana rantita puëdiptinqa, forastërukunata y qamkunawan juk tiempullapa täkoq* nunakunata yanapayanqëkinöllam,+ mana wanunampaq o wañunampaq pëtapis yanapayänëki.+ 36 Manam imata prestarnimpis prestayanqëkipita mastaqa mañayänëkitsu ni pëpita provechakuyänëkitsu,+ tsënöpam israelïta mayikikunata mana wanunampaq o wañunampaq yanapayanki, y noqata respetayämanki.+ 37 Qellëta prestarqa, manam wachëninta mañayänëkitsu,+ manam mikuynin qararnin imachöpis pëpita provechakuyänëkitsu. 38 Noqam Jehovä Diosnikikuna kä. Y Canaan markakunapa duëñun kayänëkipaq+ y Teyta Diosnikikuna kanäpaqmi, Egiptuchö esclävu kayanqëkipita pushayämurqoq.+

39 Amänuykikunachö kawaq israelïta mayikikuna waktsayar, sirwishoqnikikuna kanampaq niyäshuptikiqa,+ manam esclävutanöqa trabajatsiyänëkitsu.+ 40 Sinöqa qamkunapaq trabajaqkunatanö,+ y qamkunawan juk tiempullapa täkoq* nunakunatanömi tratayänëki. Y Kushikuypaq Watayaqllam qampaq trabajamunan. 41 Tsë wataqa, ollqu tsurinkunawan juntu libri yarqur familianman kutirmi unë kastankunapa chakrankunata yapë chaskiyanqa.+ 42 Israelïtakunaqa sirwimaqnïkunam kayan, y noqam Egiptupita pushamurqö,+ tsëmi pëkunataqa esclävutanö rantikuyänëkitsu. 43 Manam pëkunataqa mana alli tratayänëkitsu,+ y noqa Diosnikikunatam respetayämänëki.+ 44 Warmi o ollqu esclävuta munarqa, amänuykikunachö këkaq nacionkunapitam rantiyänëki. 45 Tsënöllam qamkunawan juk tiempullapa täkoq* nunakunapa wamrakunata, o markëkikunachö yureq wamrankunatapis esclävuykikunapaq rantita puëdiyanki,+ y qamkunanam pëkunapa duëñun kayanki. 46 Wanukurninqa tsurikikunapaqmi sirweqnikikunata dejëta puëdiyanki, y pëkunana duëñunkuna karmi imëkachöpis trabajatsita puëdiyanqa. Peru israelïta mayikikunataqa, manam mana alli tratayänëkitsu.+

47 Amänuykikunachö kawaq forastërukuna o qamkunawan juk tiempupa täkoq* nunakuna imëkayoq tikrayaptin, markëkikunachö israelïta mayikikuna waktsayar, forastëru nunata o qamkunawan juk tiempupa täkoq nunata o forastëru nunapa familianta sirweqnin kanampaq niptinqa, 48 kikin rantikushqa kaptimpis, mëqan wawqimpis yapë rantita puëdinqam.+ 49 Wawqin rantita mana puëdiptinqa, tiyun, prïmun o mëqan kastampis yapë rantita puëdinqam.

Y imëkayoq tikrarqa, kikimpis yapë rantikuyta puëdinqam.+ 50 Tsëpaqqa ranteqnin nunawan juntum, rantinqan watapita Kushikuypaq Watayaq ëka watakuna kanqanta yupayänan,+ y tsë watakunachö trabajapakoqkuna ëkata ganayanqanta cuentata jipïkurmi,+ ranteqnin nunata paganan.+ 51 Kushikuypaq Watayaq atska wataraq faltaptinqa, ëka watakuna faltanqanta yupëkurmi, ranteqnin nunata paganan. 52 Y Kushikuypaq Watayaq wallka watallana faltaptinqa, ëka wata faltanqanta rikëkurmi, ranteqnin nunata paganan. 53 Pëqa chanimpaq trabajaq nunanömi ranteqnin nunata wata wata sirwinan, tsënö kaptimpis manam permitiyänëkitsu israelïta mayikikunata mana alli tratananta.+ 54 Kë mandakunqänö kikin pagakurnin libri yarquyta mana puëdirqa, Kushikuypaq Watachöran pë y ollqu tsurinkuna libri yarquyanqa.+

55 Israelïtakunaqa sirwimaqnïkunam kayan, pëkunataqa Egiptupitam pushamurqö.+ Noqam Jehovä Diosnikikuna kä.