¿MUSYARQËKIKU?

¿Imanötaq Jesus kawanqan witsan templuchö qellëwan yanapakuyaq?

Templuchöqa qellëta churayänan cäjakunaqa warmikunapa patiunkuna nishqanchömi churaräyaq. El templo: Su ministerio y servicios en tiempos de Jesucristo librum kënö willakun: “Patiupa jiruroqninchö këkaq columnakunapa rurinchömi perqakunapa lädunmampa 13 cäjakuna o trompëtakuna kaq, tsëmanmi templuman ëwaqkunaqa qellëninkunata winakuyaq”.

Cäjakunataqa trompëta nirnin reqiyaq tsë niraq kayaptinmi. Cada cäjapa jananchömi ima qarëta tsëman winayänampaq qellqaraq, y juntayanqan qellëtaqa imëkachömi inshiyaq. Jesuspis tsë patiuchömi këkarqan juk waktsalla viuda warmi qellëninta winaqta rikanqan junaq (Lücas 21:1, 2).

Juk y ishkë kaq cäjamanqa tsë watapita y pasaqnin watapita templupaq impuestunkunatam winayaq. Kima kaqpita hasta qanchis kaq cäjakunamanqa kullkukunapita, palumakunapita, yamtapita, inciensupita y örupita rurashqa väsukunapita pagakuyänampaqmi qellëninkunata winayaq. Y puwaq kaqpita hasta chunka ishkë cäjakunamannam jutsankunarëkur, culpayoq kayanqanrëkur, pishqukunata qarëtanö apaqkuna, nazarëukuna y leprayoq nunakuna kachakäyanqampita qarëninkunata winayaq. Chunka kima kaq cäjamannam voluntäninkunapita qoyta munayanqan qarëninkunata winayaq.

¿Markäkïpaq willakoqku Lücas karqan?

Lücasqa jutinta apaq y Hëchus librutam qellqarqan. “Qallananpita llapanta alleq musyarir” qellqanqantam pëqa nirqan. Tsënö kaptimpis, wakin estudiösu nunakunaqa willakunqankuna mana rasumpa kanqantam niyan (Lücas 1:3). ¿Mëqantataq creishwan?

Lücasqa rasumpa pasakunqantanöllam willakurqan. Tantiyarinapaq, Römachö autoridäkunapaq willakurmi, Filïpu markachö pretores o juezkunapaq parlarqan; jina Tesalönica markachö politarcas o autoridäninkunapaqmi parlarqan, jinamampis Ëfesu markachö asiarcas o fiestakunata y pukllakunata patsätsir yanapakoqkunapaqmi parlarqan (Hëchus 16:20, NTCN; 17:6; 19:31). Tsënöllam Herodis Antipaspaq parlarpis tetrarca o Galilëachö mandakoq kanqanta nirqan y Sergiu Paulupaq parlarnam, Chipri markapa proconsulnin o gobernadornin kanqanta nirqan (Hëchus 13:1, 7).

Röma nacionchöqa imëkapis cambiarëkaqmi. Tsënö kaptimpis, autoridäkunapaq parlarqa nunakuna qayayanqan jutikunatam Lücasqa utilisarqan. Bibliapita alli musyaq nunam kënö nirqan: “Autoridäkunapaq parlarqa, Hëchus libruqa utilisan tsë witsanchö y sitiukunachö nunakuna autoridäninkunata qayayänampaq utilisäyanqan jutikunatam”. Y juk nunanam Lücasqa “pasakunqankunapita rasumpa kaqllata willakoq” kanqanta nin.