Cristiänunö Kawakunapaq y Yachatsikunapaq reunionchö yachakunapaq këkunata leyishun
ENËRU 3-9
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | JUËCES 15, 16
“¡Pitapis traicionëqa alläpa mana allim!”
Traicionanakïqa imëpis alläpam llakitsikushqa
4 Puntataqa Dalïlapaq parlarishun, Sansón kuyëkaptinmi pëqa engañarqan. Kë juezqa, Diospa markanta defendirmi filistëokunapa contran peleachö pushakoq kanampaq listo këkarqan. Itsachi Sansonta mana kuyanqanta musyarnin, mandakoq pitsqaq filistëokuna Dalïlata niyarqan, Sansonta wanutsiyänampaq kallpasapa kënin mëpita yarqunqanta willakuptinqa, atska qellënin qoyänampaq kaqta. Dalïlaqa pëkunata awnirirqanmi, pero kima kutim musyëta puëderqantsu Sansonpa kallpan mëpita yarqunqanta. ‘Tsëmi ras musyëta munarnin tsëllapaq imëpis tapupaq, y kutin kutinmi tsëta ruraq’, tsënöpanam Sansonpa “almanqa wanïtapis munanqanyaq paqwë ajayärirqan”, y tsëmi mana imëpis aqtsanta rutuyanqanta willarqan, y ruturiyaptinqa kallpanta oqrarinampaq kaqta nirqan. Tsëta musyarirnam Dalïlaqa mellqaninchö punukäratsir aqtsanta ruturayäpunampaq nirqan, y munayanqanta rurayänampaqmi chikeqninkunapa makinchö jaqirirqan (Jue. 16:4, 5, 15-21). ¡Tsëqa paqwë mana alli rurëmi karqan! Qellërëkurmi Dalïlaqa kuyaqnin nunata rantikurirqan.
w05-S 15/1 päg. 27 pärr. 4
Juëces librupita yachakunapaq
14:16, 17; 16:16. Imatapis ruranampaq pitapis waqapar kutin kutin imatapis nirqa, llakitsinakushunmi (Proverbius 19:13; 21:19).
w12 15/4 pägk. 11, 12 pärrk. 15, 16
Traicionanakïqa imëpis alläpam llakitsikushqa
15 ¿Imataq casädokunata yanapanqa majankunata mana jaqiyänampaq? Diospa Palabranmi këta nin: “Joven këkar casakunqëki warmikiwan [nunëkiwan] shonqïki kushikutsun”. Jina këtapis ninmi: “Kuyanqëki warmikiwan [nunëkiwan] kushishqa kawakï” (Pro. 5:18; Ecl. 9:9). Casädokunaqa tiempo pasanqanmannömi yanapanakuyänan shumaq kawakuyänampaq. Tsëpaqqa, ishkanmi tiempota pasayänan, imanö sientekuyanqantam ishkan willanakuyänan y más kuyanakïta y reqinakïtam ishkampis tïrayänan. Casado kawakïninkunata y Dioswan alli këninkunata cuidayänampaqmi yarpachakuyänan. Y tsëpaqqa, mana jaqitam Bibliata ishkan estudiayänan, ishkanmi Diospita yachatsikoq yarquyänan, y Jehová bendecinampaqmi ishkan junto mañakuyänan.
JEHOVÄTA AMA TRAICIONËTSU
16 Höraqa congregacionchö wakin cristiänokunaqa alläpa jatun jutsatam rurayan, tsëmi “chaqpaq piñapäcacharcu[yan], Jesucristuman creyicur marcäquinincunacho shumaq cawacuyänanpaq” (Titu 1:13). Jina wakinqa congregacionpitam qarqushqa kayan jutsankunapita mana wanakuyanqampita. Tsënö sinchipa consejayanqan o congregacionpita qarquyanqanmi yanapakun tsëta “chasquir cäsucoq caqqa” Diospa kaqchö alliyänampaq (Heb. 12:11). Pero ¿amïgontsikta o familiantsikta congregacionpita qarquriyaptinqa? Tsëchömi Jehoväta rasumpa kuyanqantsikta y wiyakunqantsikta rikätsikunantsik. Jehoväqa rikëkanmi y musyanmi congregacionpita qarqushqakunawan mana takukänapaq mandamanqantsikta wiyakïkanqantsikta o manapis (lei 1 Corintios 5:11-13).
Imakunata yachakunqantsik
w05-S 15/3 päg. 27 pärr. 6
Sansonqa Jehovä yanapaptinmi chikeqninkunata ushakätsirqan
Sansonqa allim musyarqan imata ruranampaq kaqta: pëqa filisteukunawanmi pelyanan karqan. Gäza markachö jukwan jukwan kakoq warmipa wayinchömi posadakurqan Diospa chikeqninkunawan pelyanampaq. Chikeqninkunapa markanchömi tsë paqasqa mëllachöpis posadakuyta necesitarqan, y posädataqa tarirqan jukwan jukwan oqllanakoq warmipa wayinchömi. Sansonqa manam tsë warmiwan punukuyta munartsu tsëta rurarqan. Pullan paqasmi posädampita yarqurir ëwarqan tsë markapa jatusaq punkunkunayaq, y ishkan punkuta y lädunkunachö tsararaq qerukunata jipirirmi apakurqan Hebron markapa tsimpan jirka puntanyaq, tsëqa këkarqan 60 kilömetruchönömi. Tsëtaqa rurarqan poderninwan Jehovä yanapaptinmi (Juëces 16:1-3).
ENËRU 10-16
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | JUËCES 17-19
“Teyta Dios mandakunqankunata mana cäsukurqa mana allimanmi chäshun”
it-2-S päg. 398
Miquëas
1. Efrain kastapitam karqan. Chunka mandamientukunapita puwaq kaq mandamientuta mana cumplirmi, Miquëasqa (wakin Bibliachöqa Micaía ninmi) mamänimpa 1.100 siclo pläta qellëninta suwapurqan (Ex 20:15). Suwakunqanta willakurmi pëqa mamäninta tsë qellëta kutitsirqan, y mamannam kënö nirqan: “Kananqa kë qellë TEYTA DIOSLLAPAQMI kanqa. Tsëmi kë qellëwan juk ïduluta ruraratsir qamta qoykushqëki”. Tsëpitanam 200 pläta qellëta makyarqan santukunata ruraq nunata. Santuta rurar ushariyaptinnam Miquëaspa wayinman apayarqan. Pëqa juk takshalla capillatam rurarqan santunta tsëman churëkur adoranampaq. Efodta y juk terafimtam rurarqan y juk tsurintam sacerdöti kanampaq churarqan. Kë llapantaqa rurarqan Jehoväta tsënö adorëta pensarmi, peru manam cäsukurqantsu santukuna adorëta michäkoq mandamientuta, y tsëqa alläpa jutsam karqan (Ex 20:4-6). Y manam cuentaman churarqantsu Jehoväta adorayänan Carpa Wayita y pë akranqan sacerdötita (Juë 17:1-6; Dt 12:1-14). Tiempuwannam Miquëasqa wayinman aparqan Jonatanta, pëqa karqan Moisespa tsurin Guersompa kastampitam, y kë jövin levïtatam sacerdötin kanampaq churarqan (Juë 18:4, 30). Mana allita rurëkanqanta mana cuentata qokurmi llapan ruranqampita kushikur Miquëasqa kënö nirqan: ‘Kananqa TEYTA DIOSPA bendicionninwanmi alli kawakushaq’ (Juë 17:7-13). Peru Jonatanqa manam Aaronpa kastampitatsu karqan, tsëmi sacerdöti këtaqa puëdinantsu karqan, tsëmi Miquëas ruranqanqa mas jutsa karqan (Nü 3:10).
it-2-S päg. 399 pärr. 1
Miquëas
Tiempu pasariptinnam Miquëasqa santun suwaq Dan kastapita nunakunata juk grüpu nunakunawan qatiparqan. Taripëkuptinnam, Dan kastapita nunakunaqa niyarqan “imanirtan qatikachëkäyämanki”, tsënam Miquëasqa kënö nirqan: “Qamkunaqa ruratsikunqä diosnïkunata apakamur y sacerdötïtapis pushakamur jinëllatam jaqirayämarqunki”. Tsënam Dan kastapita nunakunaqa niyarqan pleytuta ashir qatipar sïguiyaptinqa tikrapuyänampaq kaqta. Tsënam Miquëasqa Dan kastapita nunakuna mas kayanqanta rikarnin wayinta kutikurqan (Juë 18:22-26). Tsëpitanam Dan kastapita nunakunaqa guërrachö ganayarqan y Lais markata kayayarqan, tsëchömi patsätsiyarqan Dan markata. Jonatan y wamrankunam Dan markachöqa sacerdöti kayarqan, y “Tinkuna Toldu Siluchö kanqan witsanmi Dan trïbu nunakunaqa Micaíapa [Miquëaspa] ïdulunta adorayarqan” (Juë 18:27-31).
Imakunata yachakunqantsik
Fäcil entiendinalla y alläpa yanapakoq Biblia
6 Kananqa masran pruëbakuna kan Diospa jutin Bibliachö yurinampaq. 2013 watachö ingles idiömachö revisashqa Traducción del Nuevo Mundo Bibliachöqa Diospa jutinqa yurin 7.216 kutim, punta kaq Bibliapita joqta kuti mas. Pitsqa kutiqa yapakashqa 1 Samuel librumanmi. ¿Imanir? Porqui mar Muertu nishqanchö tariyanqan röllukunachömi tsë versïculukunachö yurin. Y juknam Juëces libruman yapakashqa. Tsë textuman churayänampaqqa unë mëtsika qellqashqakunatam alleq estudiayashqa.
ENËRU 17-23
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | JUËCES 20, 21
“Jehoväta imëpis mañakushun yanapamänapaq”
w11-S 15/9 päg. 32 pärr. 2
Finehasta pasanqannö problëmakuna kaptin, ¿imataraq ruranki?
Juk kutim Benjaminpa kastankuna täräyanqan Guibeah markapita nunakuna, juk levïta nunapa warminta violayarqan y alläpa feyupa wanutsiyarqan. Tsëta vengakuyänampaqmi wakin kaq Israel kastakuna willanakurnin Benjaminpa kastankunawan pelyaq ëwayarqan (Juë. 20:1-11). Manaraq guërraman ëwarmi Diosman mañakuyarqan, peru mañakushqa karpis ishkë kutim guërrachö perdiyarqan (Juë. 20:14-25). ¿Envänu mañakuyanqantatsuraq pensayanman karqan? ¿Tsë asesïnu nunakunata Jehovä mana castiganampaq kaqtatsuraq pensayanman karqan?
w05-S 15/1 päg. 27 pärr. 8
Juëces librupita yachakunapaq
20:17-48. Benjamin kasta nunakuna mana allita rurashqa këkäyaptimpis, ¿imanirtan Jehoväqa permitirqan guërrachö ishkë kuti ganayänanta? Benjamin kasta nunakunaqa ishkë kutim wakin kaq israelïtakunata guërrachö ganayarqan. Tsëtaqa Jehovä permitirqan israelïtakuna shonqunkunachö imata pensayanqanta musyanampaqmi. ¿Rasumpatsuraq mana alli rurëkunata ushakätsita munayarqan? Tsëtam rikëta munarqan.
w11-S 15/9 päg. 32 pärr. 4
Finehasta pasanqannö problëmakuna kaptin, ¿imataraq ruranki?
Benjaminpa kastankuna mana allita rurayaptin israelïtakuna imata rurayanqampitaqa, ¿imatatan yachakuyan congregacionchö sasa o aja problëmakunata rikaq anciänukuna? Sitsun kallpachakurnin y Diosman mañakurnimpis aja problëmata altsayantsu, tsëqa manam alläpa yarpachakuyanmantsu. Tsëpa rantinqa yarpäyänan Jesus kënö consejakunqantam: “Sïguiyë mañakurnin, y qoyäshunkim [makyayäshunkim]; sïguiyë ashirnin, y tariyankim; sïguiyë takakurnin, y kichapuyäshunkim” (Lüc. 11:9). Capaz mañakuyanqanta Jehovä ras mana contestanqanta pensayanman, peru Jehoväqa musyanmi imë höra karpis mañakuyanqanta contestanampaq kaqta.
Imakunata yachakunqantsik
w14-S 1/5 päg. 11 pärrk. 4-6
¿Musyarqëkiku?
¿Imanötan warakata utilizäyaq unë witsan guërrakunachö?
Davidqa juk warakawanmi Goliat-ta wanutsirqan. Capazchi warakata manejëtaqa yachakurqan jövinllaraq kanqan witsan üshata mitsinqanchö (1 Samuel 17:40-50).
Unë tiempu egipciukuna y asiriukunapis warakataqa utilizäyaqmi. Warakapa pachantaqa (rumi churanantaqa) qarapita o tëlapitam rurayaq, y ishkan kuchunchö watuyoqmi kaq. Tsë warakamanqa 5 a 8 centïmetrusnö luchoq rumitam churayaq, y tsë rumiqa 250 grämusnömi lasaq. Tsëpitanam warakata ishkan puntampita tsarirkur atska kuti tumatsiyaq, y juknin watunta kacharïkuyaptinmi rumiqa alläpa karuta ëwaq.
Orienti Mediuchömi warakawan guërrachö utilizäyanqan mëtsika rumikunata tariyashqa. Warakata manejëta yachaq soldäduqa 160 y 240 kilömetrutanömi warakëta puëdeq. Capazchi warakapis flëchanö alläpa karuyaq chaq, tsëqa manam musyëtsu, peru ishkampis nunata ratëkur o chätsirqa wanuratseqmi (Juëces 20:16).
ENËRU 24-30
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | RUT 1, 2
“Rasumpa kuyakoq kashun”
Jehoväpa amïgunkuna rurayanqanta qatishun
5 Markanta kutikurqa, wayinchömi täranman karqan y itsa familian cuidanman karqan. Noemïqa manam änirqantsu tsënö kawakïta Israelchö tarinampaq kaqta. Jinamampis Noemïqa yarpachakurqan, juk qowata y juk familiata tarinampaq yanapëta mana puëdinampaq kaqtam. Tsëmi Moab markanman kutikunampaq Rutta nirqan. Rikanqantsiknömi Orpäqa ‘markanman y diosninkunaman’ kutikurqan (Rut 1:9-15). Peru Rutqa markanman y mana alli diosninkunaman mana kutinampaqmi decidirirqan.
Jehoväpa amïgunkuna rurayanqanta qatishun
6 Ruttaqa qowanwan suegranchi Jehoväpita yachatsiyarqan. Pëqa yachakurqan Moab dioskunanö Jehovä mana kanqantam. Tsëmi alläpa kuyarqan. Y kuyananta y adorananta merecinqanta entiendirirqan. Tsënöpam Jehoväta sirwinampaq akrarirqan. Noemïtam kënö nirqan: “Markëkim, markä kanqa, y Diosnikipis, Diosnïmi kanqa” (Rut 1:16). Noemïta kuyanqanta musyarqa kushikuntsikmi. Peru masran kushikuntsik Jehoväta kuyanqanta musyarnäqa. Tsëchi Boazqa, Jehoväpa “älasninchö” tsapäkïta ashinqampita Rutta alabarqan (leyi Rut 2:12). Peligruchö karninqa mamampa älasnin rurinmanmi chipiqa (chipsaqa) yëkurin, tsëtam Boaz ninqanqa yarpätsimantsik (Salmu 36:7; 91:1-4). Y tsëtam Rutqa rurashqa karqan. Pëqa Jehoväpa kuyakïninta y tsapäkïnintam ashirqan, y Jehoväqa tsënö markäkunqampitam bendicirqan. Rutqa Jehoväta sirwinampaq akranqampitaqa manam imëpis llakikurqantsu.
Imakunata yachakunqantsik
w05-S 1/3 päg. 27 pärr. 1
Rut librupita yachakunapaq
1:13, 21. Noemï imëka sufrimientupa pasanqampitaqa, ¿Jehoväku culpayoq karqan? Manam. Noemïqa manam Diosta culparqantsu sufrimientunkunapita. Tsënö karpis, imëka sufrimientupa pasashqa karmi pensarqan Jehoväqa contran churakashqa kanqanta. Tsëmi alläpa llakishqa karqan y kawëtapis mananam munarqantsu. Tsë witsanchöqa wamrayoq këtaqa rikäyaq Diospa qarënintanömi y mana wamrayoq këtaqa Diospa castïguntanömi. Ishkan wamrankunaqa wanukuyarqan manaraq wamrankuna kaptinmi, tsëchi Noemïqa pensarqan Jehovä penqakuyman churëkanqanta.
31 DE ENËRUPITA 6 DE FEBRËRUYAQ
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | RUT 3, 4
“Noqantsikpaq allita parlayänampaq imëpis alli portakushun”
“Alläpa alli warmi”
Boazqa alli shiminwanmi Rutta kënö nirin: “Jehovä bendicïkulläshï wamrallä. Puntapitapis masran kananqa rasumpa kuyakoq kënikita rikätsikïkanki, imëkayoq jövinkunawan o waktsa jövinkunawan mana ëwakurnin” (Rut 3:10). ‘Puntataqa’ Israel nacionyaq Noemïta yanaqar y rikänampaq quedakurmi Rutqa rasumpa kuyakoq kanqanta rikätsikurqan. Y, ¿imanötaq ‘kananqa’ tsëta rikätsikïkan? Boazqa musyanmi Rutqa waktsawan o imëkayoqwan karpis winë mayinwan casakïta puëdinqanta. Peru Rutqa Noemïpaq y wanukushqa suegrumpaqmi alli kaqta rurëta munan. Tsërëkurmi imëkanöpapis kallpachakun pëpa jutin markanchö yarpashqa kanampaq. Tsëchi rasumpa kuyakoq karnin ruranqankunapita Boazqa alläpa kushikun.
“Alläpa alli warmi”
¡Rutqa alläpachi kushikurqan pï mëpis “alläpa alli warmi” kanqampaq parlayanqanta Boaz ninqanta yarpar! Tsënö alli warmi kanampaqqa shonqupita patsë Jehoväta reqita y sirwita munanqanchi yanapashqa. Jinamampis alläpa allim Noemïta tratashqa, y judïukunapa mana reqinqan costumbrinkunawan yachakänampaqpis kallpachakushqam. Noqantsiktapis alli nunatanömi pï mëpis reqimäshun Rutnö Diosman markäkushqa (yärakushqa), y nunakunapa costumbrinkunata respetanqantsikta rikätsikushqaqa.
“Alläpa alli warmi”
Awmi, Boazqa Rutwanmi casakurirqan y Biblia willakunqannöpis, “Jehovä[mi] permitirqan qeshyaq tikranampaq, y juk ollqu wamratam qeshpikurirqan”. Tsëmi Belen warmikunaqa, qanchis ollqu wamrakunapitapis lumtsïninqa mas alli kanqanta nirnin Noemïta kushitsiyarqan. Tsëpita tiempuwannam Rutpa wawanqa rey Davidpa awilun këman charqan (Rut 4:11-22). Y Davidpa kastampitanam, Mesïas nishqan Jesucristu yurirqan (Mat. 1:1).
Imakunata yachakunqantsik
w05-S 1/3 päg. 29 pärr. 3
Rut librupita yachakunapaq
4:6. Kastampa herencianta ranteq nunaqa, ¿imanötan kikimpa herencianta oqrarita puëdeq? Pipis waktsa tikrar rantikunqan herencia chakrantaqa, juk legïtimu kastanmi ëllurnin o qorikurnin yapë rantita puëdeq. Libri yarquna watapaq ëka wata pishinqanta alli rikëkurmi tsë herencia chakrapa chaninta churayaq (Levïticu 25:25-27). Tsëmi tsë herenciata rantirqa gastuta ruraq. Y Rutpa cäsunchöqa wamran yuriptinqa manam tsë herenciata ranteq nunapa wamrankunatsu tsë herenciata chaskiyänan karqan, sinöqa Rutpa wamranmi.
FEBRËRU 7-13
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | 1 SAMUEL 1, 2
“Llakikunqantsik höra llapan shonquntsikwan Jehoväman mañakushun”
Llapan shonquwanmi Jehoväman mañakurqan
12 Imanö mañakunata Dios munanqantam yachakuntsik Äna mañakunqampitaqa. Alläpa kuyakoq këninwanmi Jehoväqa nimantsik imëka teytantsiktanö llapan llakikïnintsikkunata willanapaq (leyi Salmu 62:8 y 1 Tesalonicensis 5:17). Santu espïritu yanapaptinmi apostul Pëdrupis kënö nirqan: “Imapis yarpacachëniquicunata Diosnintsicpa muneninman jaqiriyë. Pëqa cuyecamantsicmi” (1 Pëd. 5:7).
w07-S 15/3 päg. 16 pärr. 4
¿Imanötan Änaqa yamë këta tarirqan?
¿Imatatan këpita yachakuntsik? Problëmantsikkuna kaptin Jehoväta mañakurqa, llapan pasëkanqantsikta willashun, y imachö yanapamänapaq kaqta munanqantsiktapis willashun. Y imëkata rurarpis problëmantsikkunata altsëta mana puëdirqa, Jehoväpa makinchö dejarinqantsikmi mas alliqa kanqa (Proverbius 3:5, 6).
Imakunata yachakunqantsik
w05-S 15/3 päg. 21 pärr. 5
Primëru de Samuel librupita yachakunapaq
2:10. Israelchö rey mana këkaptinqa, ¿imanirtan Änaqa Jehoväta mañakurqan ‘akranqan reyta yanapëkunampaq’? Moises qellqanqan Leykunachöqa willakurqannam Israelchö reykuna kanampaq kaqta (Deuteronomiu 17:14-18). Jacobpis wanukunampaqna këkarmi kënö willakurqan: “Judá kastallapitam reykunaqa imëpis kanqa” (Genesis 49:10). Y Jehoväqa israelïtakunapa awilan Särapaqmi kënö nirqan: “Pëpita miraqpitam reykunapis kayanqa” (Genesis 17:16). Awmi, shamoq tiempuchö Israelchö rey kanampaq kaqta cuentaman churarmi Änaqa Jehoväta mañakurqan.
FEBRËRU 14-20
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | 1 SAMUEL 3-5
“Jehoväqa shumaq tratakoqmi”
Llapanta Puëdeq karpis Jehoväqa cuentachömi katsimantsik
3 Samuelqa cäsukoq wamram karqan, y wamra kanqampita patsëmi Jehoväpa carpa wayinchö sirwir qallarqan (1 Sam. 3:1). Juk paqas punïkarmi, imëpis mana wiyanqanta wiyarirqan (1 Sam. 3:2-10). Jutimpa qayayaqtam wiyarirqan. Tsëmi Samuelqa mandakoq kaq sacerdöti Elï qayëkanqanta pensarnin cörrillapa pë kaqman ëwarqan. Y kënömi nirqan: “¿Qayamarqunkiku? Këchömi këkä”. Tsënam Elïqa, “manam qayarqötsu” nirqan. Y tsënömi yapëpis pasarqan. Kima kutipa tsënö qayanqanchönam Elïqa cuentata qokurirqan wamrataqa Diosnintsik qayëkanqanta. Tsënam imanö parlapänampaq kaqta yacharatsirqan, y Samuelqa tsënömi rurarqan. ¿Imanirtaq Jehoväqa Samuelta willarqantsu pë qayëkanqanta? Bibliaqa manam willakuntsu, peru tsëpita pasakunqankunam rikätsimantsik, Samuel wamrallaraq karnin mantsapakunqanta cuentaman churar mana willashqa kanqanta. ¿Imanirtaq tsënö nintsik?
Llapanta Puëdeq karpis Jehoväqa cuentachömi katsimantsik
4 Jehoväpa Leyninqa, wamrakunatam mandaq mayorkunata y masqa carguyoq nunakunata respetayänampaq (Ex. 22:28; Lev. 19:32). Tsënö këkaptinqa Samuelpaqqa manachi fäciltsu karqan Dios castiganampaq kaqta Elïta willëqa. Y Bibliaqa ninmi Samuelqa willëta mantsapakunqanta (1 Sam. 3:11-18). Tsëqa, ¿imanöraq Elïta willanman karqan? Kikin Jehovämi yanaparqan, porqui Elïtam musyatsirqan Samueltaqa kikin qayëkanqanta. Tsëmi Samueltaqa kikin Elï tapurirqan Jehovä ima nishqa kanqanta. Tsënam Samuelqa llapanta willarirqan.
Imakunata yachakunqantsik
w05-S 15/3 päg. 21 pärr. 6
Primëru de Samuel librupita yachakunapaq
3:3. ¿Rasumpaku Samuelqa punurqan Diosta adorayänan Tinkuna Toldu wayipa ruri cuartunchö? Manam. Samuelqa manam sacerdötikunapa kastampitatsu karqan, pëqa cohatïta kastapita levïtam karqan (1 Crönicas 6:33-38). Tsëmi Samuelqa puëdeqtsu ‘sagrädu inshina cösaskunata’ rikëta (Nümerus 4:17-20). Samuelqa Diosta adorayänan carpa wayipa patiun kaqllamanmi yëkuyta puëdeq, y capazchi tsë patiuchö pëpaqa cuartun kapoq. Elïpis capazchi tsë patiupa juk kuchunchö punoq. Tsëmi, “Teyta Diospa baulnin këkanqanchömi Samuelqa punurqan” nirqa, capazchi rikätsikun tsë babul këkanqan sitiupa patiunchö pununqanta.
FEBRËRU 21-27
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | 1 SAMUEL 6-8
“¿Pitan reynikikuna?”
it-2-S päg. 813 pärr. 2
Diospa Gobiernun
Israelïtakunaqa juk nuna reyninkuna kanantam munayarqan. Cäsi 400 watanönam pasarishqa karqan Egiptupita israelïtakuna yarquyanqampita, y 800 watapitapis masnam pasashqa karqan Abrahanwan juk acuerduta Jehovä ruranqampita. Israelïtakunaqa wakin markakunachönö reyninkuna kanantam munayarqan. Tsënömi rikätsikuyarqan Jehovä gobernananta manana munayanqanta (1Sa 8:4-8). Awmi, Jehoväqa Abrahanta y Jacobtam änishqa karqan kastankunapita juk gobiernu kanampaq kaqta. Jacobpis Judä kastapita reykuna kanampaq kaqtam wanukunampaqna këkar willakurqan (Ge 49:8-10). Jehoväpis Egiptu nacionpita israelïtakunata jipirmi yapë tsëta änikurqan (Ex 19:3-6). Leykunachöpis Jehoväqa tsëtam musyatsikurqan (Dt 17:14, 15). Y profëta Balaamtapis tsëta willakunampaqmi Jehoväqa parlatsirqan (Nü 24:2-7, 17). Tsënöllam Samuelpa mamänin Änapis Diosta mañakunqanchö rikätsikurqan juk rey kanampaq kaqta (1Sa 2:7-10). Tsënö kaptimpis, Jehoväqa manam chipyëpaqa willakushqaraqtsu karqan Gobiernumpaq “pakarëkaq willakïninkunata”; manam willakushqatsu karqan imë tsë Gobiernuta patsätsinampaq kaqta, imanö kanampaq kaqta, pikuna gobernayänampaq kaqta, ni ciëluchö o patsachö tsë Gobiernu kanampaq kaqta. Tsëmi pipis reyninkuna kananta israelïtakuna munayanqanqa alläpa mana alli karqan.
Imëkata pasëkarpis allim tsarakurqan
¿Ima nirqantaq Jehovä tsë problëmapaq Samuel tapukuptin? Kënömi nirqan: “Tsë marka llapan nishunqëkita wiyë, porqui manam qamtatsu mana kaqpaq churayäshurqunki, sinöqa noqa reyninkuna kanätam munayannatsu”. Tsënö ninqanwanmi Jehoväqa Samuelta rikätsirqan piñakunampaq imapis mana kanqanta, rasumpa kaqchöqa, llapanta puëdeq Diostam mana kaqpaqqa churëkäyarqan. ¡Imanö mana respetakoqmi kayarqan! Tsënam Jehoväqa reyyoq këta munayanqan alläpa mana allikunam chätsinampaq kaqta Samueltawan willatsirqan, peru pëkunaqa kënö nirmi sïguiyarqan: “Manam, noqakunataqa juk reymi gobernayämanqa”. Tsënö niyaptinmi Diosqa juk reyninkuna akrarqan, y Samuelnam Jehoväta imëpis wiyakunqannö ëwarqan akrashqan nunapa peqanman aceitita jichapoq (1 Sam. 8:7-19).
¡Jehoväpa gobiernonlla alli kanqan musyakärin!
9 Kananyaq hipanqantsikmi rikätsikun Jehová rasumpa kaqta parlanqanta. Israelchö tukï reykuna gobernaptimpis manam allitsu kawayarqan, tsë reykuna Jehoväpa contran churakäyaptinnäqa. Tsënöllam llapan nacionchöpis kashqa: huk gobernante Diosta mana cäsokuptinqa manam allillaqa imapis yarquntsu. Pero wakin polïticokunaqa, alli kawakïta wakinkunapaq ashiptï noqataqa Dios yanapamanmi niyan. ¿Rasumpatsuraq Jehová yanapan? Manam yanapantsu, mandakunqankunata mana wiyakuyaptin (Sal. 2:10-12).
Imakunata yachakunqantsik
w02-S 1/4 päg. 12 pärr. 13
¿Imanirtan bautizakunantsik?
13 Pipis Jehoväpa testïgun këta munarqa, manaraq bautizakurmi mana alli rurëkunata dejanan. Tsëta ruranampaqqa manam pipis obligantsu, sinöqa llapan shonqunwan Cristu Jesusta cäsukuyta munarmi tsëtaqa ruran. Y tsëtaqa rikätsikun mana alli rurëninkunata chipyëpa dejar y Diosnintsik mandakunqankunata ruranampaq kallpachakurmi. Bibliachöqa, hebreu y griëgu idiömachö arrepentikïpaq parlarqa, mana alli rurëkunata dejarnin Diospa makinmanna churakëpaqmi parlan (1 Rëyes 8:33, 34). Arrepentikushqa kanqantaqa rurëninkunawanmi rikätsikunan (Hëchus 26:20). Mana alli religiontaqa chipyëpam dejanan, Diosnintsikpa Palabran ninqanmannömi kawanan y imatapis ruranan, y Jehovällatam mana dejëpa llapan shonqunwan sirwinan (Deuteronomiu 30:2, 8-10; 1 Samuel 7:3). Rasumpa arrepentikurqa munënintsikta y imanö kanqantsiktam chipyëpa cambianantsik (Ezequiel 18:31). Mana alli rurëkunata dejarmi imëka mushoq röpata vistikushqanö jukläyana kantsik (Hëchus 3:19; Efesius 4:20-24; Colosensis 3:5-14).
28 DE FEBRËRUPITA 6 DE MARZUYAQ
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | 1 SAMUEL 9-11
“Manaraq rey karqa Saulqa humildim karqan”
Teyta Dios munanqannö humildi y alli tantiaq kashun
11 Rey Saulpita yachakurishun. Jövin karninqa alli tantiëkurmi imatapis ruraq, peru ima carguchöpis yanapakunampaq niyaptinqa mantsakurmi munaqtsu (1 Sam. 9:21; 10:20-22). Rey kanampaq churariyaptinqa, allish tukurmi mana ruranampaq kaqkunata rurar qallëkurqan. Tsëqa pasarqan Diospa willakoqnin Samuel mana chaptin, Diospa qarëninta rupatsinqanchömi. Tsënö ruraptinmi, Jehoväqa allipanatsu rikarqan y rey kanantapis munarqannatsu (1 Sam. 13:8-14). Këpitaqa yachakuntsik alli tantiëkur imatapis ruranapaqmi.
Munënintsikta jaqirir puëdinqantsikta rurashun
8 Rey Saulta pasanqanmi rikätsimantsik kikintsikllapaq imëkata munanqantsikqa, wakinkunata yanapë munënintsikta ushakätsita puëdinqanta. Rey këman chänan witsanqa humildi y alli nunam karqan (1 Sam. 9:21). Israelïtakuna contran parlëkäyaptimpis manam castigarqantsu, Diospa akrashqan karnin tsëta rurëta puëdikarnimpis (1 Sam. 10:27). Ammonïtakunawan pelyarninmi Rey Saulqa Diospa espïritun yanapananta jaqirqan, y humildi karmi tsë pelyata Jehovä ganatsinqanta nirqan (1 Sam. 11:6, 11-13).
w95-S 15/12 päg. 10 pärr. 1
Ammonïta nunakuna: Jehovä alli tratëkaptimpis ammonïtakunaqa israelïtakunapa contranmi churakäyarqan
Ammonïta nunakunaqa Jehovä alli tratëkaptimpis, yapëmi israelïtakunapa contran churakäyarqan. Peru Jehoväqa manam wiyaräkurqantsu. “TEYTA DIOSPA Espïritun[mi] Saúlta kallpatsarqan mana mantsakushpa amonita nunakunawan pelyananpaq”, y tsëqa pasarqan ammonïtakunapa reynin Nahas ima ninqanta Saul wiyarinqanllachömi. Jehovä Diospa espïritun yanapaptinmi Saulqa 330.000 soldädukunata juntarqan y chipyëpam ushakätsiyarqan ammonïta nunakunata, y quedaq kaqkunaqa “wakpa këpa[m] witsipa witsir ewkuyarqan” (1 Samuel 11:6, 11).
Imakunata yachakunqantsik
w05-S 15/3 päg. 22 pärr. 8
Primëru de Samuel librupita yachakunapaq
9:9. ¿Imanirtan Bibliachöqa nin “kanan profëtakunatam unëqa adivïnu nir reqeq kantsik”? Samuel kawanqan witsan y Israel nacionta reykuna gobernayanqan witsanqa Diospa willakoqninkunaqa mas reqishqanam kayarqan, tsëmi Diospa willakoqninkunataqa adivïnu nirnatsu reqiyarqan. Y Samuelmi punta kaq Diospa willakoqninqa karqan (Hëchus 3:24).