Cristiänunö Kawakunapaq y Yachatsikunapaq Reunionchö Yachakunapaq këkunata leyishun
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
MÄYU 6-12
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ SALMUS 36, 37
“Mana alli nunakuna imanö kayanqanta rikar ama cölerakuytsu”
¿Imakunataq ushakanqa Diospa Gobiernun chämuptin?
4 ¿Imakunapataq pasantsik alläpa mana alli nunakuna kanqanrëkur? Apostol Pablum kënö nirqan: “Ushanan junaqkunachöqa alläpa mana alli tiempukunam kanqa, alläpa sasa tiempukuna”. Jina willakurqanmi nunakuna mas mana alli tikrakuriyänampaq kaqtapis (2 Timoteu 3:1-5, 13). Biblia tsënö ninqan cumplikëkaqtaqa llapantsikmi rikëkantsik. Mëtsikaqmi sufrirquntsik mantsëpaq nunakunarëkur, maqakoq nunakunarëkur, imëpis qallapäkoq nunakunarëkur o kastankunarëkur wakinkunata despreciaq nunakunarëkur. Y wakinkunaqa, mana alli rurëninkunapita manam penqakuyanllapistsu. Wakinkunanam nunakunata yanapaq tukuyan, peru shonqunkunachöqa mana alli rurëtam pensëkäyan. Itsa kë mana alli nunakunaqa ima mana allitapis ruramarquntsikraqtsu, tsënö kaptimpis mana alli rurëninkunaqa sufritsimantsikmi. ¿Manaku alläpa espantakuntsik, wakin wamrakunata, edäyashqakunata y defendikïta mana puëdeqkunata feyupa tratayanqanta rikarnin? Wakinkunaqa chukaru animalkunanö o supëkunanömi portakuyan (Santiägu 3:15). Peru Bibliaqa juk shumaq shuyäkïtam qomantsik.
Jehoväqa perdonakoq kaqkunatam bendicin
10 Resentïdu kakunqantsikqa kikintsikpaqmi mana alli kanqa. Tsënö kakurqa imëka lasaq qepiyoqnömi kashun. Tsëmi Jehoväqa tsë qepita juk läduman churareq cuenta kanantsikta munan (leyi Efesius 4:31, 32). Pëmi kënö consejamantsik: “Llutallaqa imapitapis ama piñakïtsu ni cäsïtsu” (Sal. 37:8). Tsënö consejakunqanta wiyakuyqa, yamë kawakunapaq y alli saloryoq kanapaqpis yanapamäshunmi (Prov. 14:30). Piwampis resentïdu kakurqa, imëka venënuta upukurkoq cuentam kashun, kikintsikpaqmi mana alli kanqa. Tsëmi ofendimaqnintsikkunata perdonanqantsikqa, kikintsikpaq mas alli kanqa (Prov. 11:17). Yamëmi kawakushun y Jehoväta sirwirmi sïguishun.
¿Imakunataq ushakanqa Diospa Gobiernun chämuptin?
5 ¿Imatataq Jehovä ruranqa? Kanan witsanqa, mana alli nunakunatam tiempunkuna qoykan rurëninkunata jaqiyänampaq (Isaïas 55:7). Ichikllachöna mana alli nunakuna ushakäyänampaq pishikaptimpis, Diosqa manam pëkunata juzgashqaraqtsu. Peru ¿imataq pasakunqa alläpa jatun sufrimientu qallanqanyaq mana alli rurëninkunata jaqita mana munaq y mana cäsukoqkunata yanapëkaq nunakunawanqa? Diosqa änikushqa pëkunata ushakäratsinampaqmi (leyi Salmus 37:10). Kanan witsan nunakunaqa, mana alli rurëninkunata pakëtam yachakuyashqa y manam tsënöllaqa castïguta chaskiyantsu (Job 21:7, 9). Peru Bibliaqa kënömi nimantsik: “Diospa nawinkunaqa, nunakuna imanö kawëkäyanqanta, y llapan rurëninkunatam rikëkan. Manam paqas ni pasëpa ampiraq kantsu mana alli kaqta ruraq nunakuna tsëman escapakuyänampaq” (Job 34:21, 22). Tsëmi Jehoväpitaqa pipis escapakïta puëdintsu. Pëqa mana alli nunakunapa llapan rurëninkunatam rikëkan. Armagedon guërra ushariptinqa, mananam masqa kë mana alli nunakunata rikäshunnatsu, porqui chipyëpam ushakäyanqa (Salmus 37:12-15).
6 ¿Pikunataq kawëkar quedayanqa mana alli nunakuna ushakäyaptin? Jehoväqa këtam änikun: “Manshu kaqkunam patsachöqa täräyanqa, y tsëchömi alläpa alli kawakïta tarirnin kushishqa kawakuyanqa”. Jina kënöpis ninmi: “Patsachöqa alli kaqta ruraq nunakunallam täräyanqa, y tsëchömi imëkamayaqpis kawayanqa” (Salmus 37:11, 29). ¿Pikunataq kayan “manshu” kaqkuna y “alli kaqta ruraq” nunakunaqa? Manshu kaqkunaqa, Jehoväpita yachakoq y pëta cäsukoq humildi nunakunam kayan. Pëkunataqa alli kaqta ruraq nishpapis Bibliaqa qayanmi, porqui Diospa rikënimpaq alli kaqtam rurayan. Kanan witsanqa, mana alli kaqta ruraq nunakunam masqa kayan. Peru Dios änikunqan Patsachöqa, manshu y alli kaqta ruraq nunakunallam kawayanqa. Kë nunakunam Patsata shumaq sitiuman tikratsiyanqa.
Imakunata yachakunqantsik
it-2-S päg. 424
Jatusaq jirkakuna
Alli patsakashqa, mana ushakaq o imëka janampa këkaq. Jirkakunataqa alli patsakashqatanö y mana ushakaqtanömi rikäyan (Isa 54:10; Hab 3:6; rikäri Sl 46:2 ninqanta). Tsëmi Jehovä justiciata ruranqampaq parlar Salmus libruta qellqaq nirqan ‘jatusaq jirkakunanö’ kanqanta (Sl 36:6). Tsënö nirqa, capazchi nikarqan Jehovä justiciata ruranqanqa mana imëpis cambianqanta. O capazchi nikarqan jirkakuna imëka janampa këkanqannölla, Teyta Diospa justiciampis nunakunapa justiciampita mas alli kanqanta (rikäri Isa 55:8, 9). Qanchis kaq angel tazonninchö këkaqta jichamunqampaq parlarmi, Apocalipsis 16:20 textuchö kënö nin: “Jirkakunam illakäriyarqan”. Tsëmi rikätsikun jirka cuenta imëka janampa këkaqkunapis, Diospa cölerampita mana salvakuyänampaq kaqta (rikäri Jer 4:23-26 ninqanta).
MÄYU 13-19
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ SALMUS 38, 39
Ama jutsata ruranqëki lasaq qepinö nitishunëkita dejëtsu
Shamoq tiempuman pensashun
12 (Leyi 1 Juan 3:19, 20). Itsapis manaraq Jehoväpa testïgun karnin ruranqantsikman y bautizakushqana këkar jutsaman ishkinqantsikman yarparäkuykantsik. Jutsata rurarqa llapantsikmi mana alli sientikuntsik (Rom. 3:23). Awmi, allita ruranapaq kallpachakuykarpis “llapantsikmi mëtsika kuti pantantsik” (Sant. 3:2; Rom. 7:21-23). Mana alli ruranqantsikman yarparäkunqantsik llakitsimashqapis, mana alli ruranqantsikta cambianapaq y yapë mana ruranapaqmi yanapamantsik (Heb. 12:12, 13).
13 Itsa jutsa ruranqantsikpita Jehovä perdonamashqana këkaptimpis, tsëllaman yarparäkuykantsik. Pantanqantsikllaman yarparäkunqantsikqa manam imachöpis yanapamäshuntsu (Sal. 31:10; 38:3, 4). Tsëpaqqa juk panita pasanqanmi yanapamäshun. Kë paniqa unë mana alli ruranqanman imëpis yarparäkurllam kakoq. Pëmi cuentakun: “Manana välinqäta pensarmi Jehoväta mas sirwinäpaqpis kallpachakoqnatsu kä”. Itsa tsënölla noqantsikpis sientikuntsik. Tsënö kaptimpis, mana alli ruranqantsikkunaman yarparäkurllaqa ama kakushuntsu. Diabluqa mana väleqnö sientikunantsiktam munan, peru Jehoväqa manam tsënötsu rikämantsik (2 Corintius 2:5-7, 11 igualaratsi).
w02-S 15/11 päg. 20 pärrk. 1-2
¿Imatataq rurashwan ruranqantsikkunata Jehovä cuentaman churanampaq?
Pöcu tiempullam kawantsik y raslla o sasllam ushakärintsik. Ichik tiempulla kawanqantsikman pensarmi, Davidqa kënö nir Jehoväman mañakurqan: “Teyta Jehovä, musyëkatsimë vïdä imanö ushanampaq kaqta y ëka tiempulla kawanäpaq kaqta. Tsënöpam musyashaq pöcu tiempu kawaq kanqäta. Qamqa wallka tiempulla kawanätam permitimanki, mëtsika tiempu kawaptïpis qampaqqa mana kaqllam”. Davidqa ruranqanwan, parlanqanwan y imanö kawanqanwanmi, Teyta Diosta kushitsita munarqan. Tsëmi Teyta Diosta wananqanta musyar kënö nirqan: “Noqaqa qamllamanmi confiakamü” (Salmus 39:4, 5, 7). David mañakunqanta wiyarmi Jehoväqa ruranqankunapita bendicirqan.
Tiempuntsikta alli provechëta munarqa, fäcil-llam cada junaq imëkata rurar ocupädu këkashwan. Tsënö karqa, ruranapaq y yachakunapaq imëka kaptin y pöcu tiempulla kaptinmi, alläpa yarpachakur qallëkushwan. ¿Davidnöku noqantsikpis Jehoväpa rikëninchö alli këta munantsik? Jehoväqa rikëkämantsikmi y cada ünu imanö këkanqantsiktam altantu këkan. Teyta Diosta respetaq Jobpis nirqanmi imanö kawanqanta y llapan ruranqanta Teyta Dios rikëkanqanta (tsënö ninqampitaqa tres mil seiscientus watanönam pasashqa). Tsëmi kënö nirqan: “¿O imataraq nishaq cuentata mañamaptin?” (Job 31:4-6, 14). Jehoväta sirwir ruranqantsikta puntaman churashqa, mandakunqanta cäsukushqa y tiempuntsikta alli provechashqaqa, noqantsik ruranqantsiktapis Jehoväqa cuentamanmi churanqa. Tsëkunata imanö ruranapaq kaqta rikärishun.
¿Imatataq rurankiman Jehoväwan yapë amïgu kanëkipaq?
Jehoväman imëpis mañakuy. Pëqa musyanmi, jutsallakunqëkiman yarpar pëman mañakunëki fäcil mana kanqanta (Rom. 8:26). Tsënö kaptimpis, Jehoväman mañakurnin sïgui y amïgun këta yapë munanqëkita nï (Rom. 12:12). Andrej wawqim kënö nin: “Dios mana perdonamänampaqnö kanqätam pensaq kä y penqakoqmi kä, peru pëman mañakurirqa mas ankash y yamëmi kaq kä”. Imanö mañakuyta mana musyarqa, Salmus 51 y 65 kaq capïtulukunachö, jutsampita arrepentikurnin rey David mañakunqannölla mañakuy.
Imakunata yachakunqantsik
Confiakuypaq kanqantsikta rikätsikushun
16 Wakinkuna noqantsikman confiakuyänampaqqa, controlakuytam yachanantsik. Tsëqa, mana willakunapaq kaqta mana cuentakunapaqmi yanapamäshun (leyi Proverbius 10:19). Parlanapaq Internet-ta utilizanqantsik höram, controlakuyta o mana controlakuyta yachanqantsikta rikätsikunqa. Alliraq pensëkur imatapis mana qellqarqa, mana willakunantsikpaq kaqtam mëtsikaqta musyaratsishwan. Manam qellqanqantsikta wakinkuna imanö utilizäyänampaq kaqta ni pitapis mana allichö quedatsinampaq kaqta controlëta puëdishuntsu. Y controlakuyta yachanqantsikqa, chikimaqnintsikkuna imatapis tapupämashqa wawqi panintsikkunata peligruman mana churanapaqmi yanapamäshun. Y itsa tsëqa pasakunman Diospita libri yachatsikunantsikta o michämanqantsik nacionchö wawqi panintsikkunapaq policïakuna tapupämashqam. Tsëkuna pasakuptinqa, kë consëjuta wiyakunqantsikmi yanapamäshun: “Llutankunata mana parlanäpaqmi shimïman bozalta churaq cuenta upälla kakushaq” (Sal. 39:1). Familiantsikpaq, amïguntsikkunapaq, wawqi panintsikkunapaq y llapan nunakunapaqmi confiakuypaq nunakuna kanantsik. Y tsëpaqqa, controlakuytam yachanantsik.
MÄYU 20-26
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ SALMUS 40, 41
¿Imanirtan jukkunata yanapashwan?
Wakinkunata yanaparqa kushishqam kashun
16 Shonqupita patsë qarakoq nunaqa, manam kutitsiyänanta shuyarantsu. Tsëpaq parlarmi Jesusqa kënö nirqan: “Jatun mikïta rurarqa, waktsakunata, lisiädukunata, cöjukunata y wiskukunata convidë, y kushishqam kanki, porqui pëkunapaqa manam kutitsiyäshunëkipaq imankunapis kantsu” (Lüc. 14:13, 14). Bibliachöqa nin, qarakoq kaqqa bendicishqa kanampaq kaqta y ‘waktsakunata llakipaq’ kaqqa kushishqa kanampaq kaqtam (Prov. 22:9; Sal. 41:1). Awmi, ¡wakinkunata yanaparninqa alläpa kushishqam sientikushun!
17 Jesus ninqanllatam Pabluqa kënö nirqan: “Imatapis qokïmi imata chaskipitapis mas kushikïtaqa apamun”. Peru tsënö nirqa, manam cösaskunata qarakïllapaqtsu parlëkarqan, sinöqa wakinkunata animëpaq, yachatsipaq y yanapëpaqmi parlëkarqan (Hëch. 20:31-35). Apostol Pabluqa parlanqankunawan y ruranqankunawanmi, qarakoq këta rikätsimarquntsik. Tsëmi noqantsikpis wakinkunata yanapanapaqqa tiempuntsikta y kallpantsikta utilizänantsik. Jina wakinkuna parlapämanqantsiktam shumaq wiyanantsik.
18 Yachaq nunakunam rikäyashqa, wakinkunata yanapaq nunakunaqa mas kushishqa kayanqanta. Nunakunaqa niyan wakinkunapaq allikunata rurarnin kushishqa sientikuyanqantam, tsëtam juk libru willakun. Jina wakin yachaq nunakunapis niyanmi, nuna mayinkunata yanapaq nunakunaqa alli sientikuyanqanta, y tsënöqa sientikuyan wakinkunata yanapë munëyoq karninmi. Tsëmi yachaq nunakunaqa niyan, salorninkuna alliyänampaq y kushishqa sientikuyänampaqqa wakinkunata yanapayänan precisanqanta. Tsënö niyanqanqa manam espantakïpaqtsu, porqui noqantsikqa musyantsiknam qarakoq këqa kushitsikunqanta. Tsëtaqa musyantsik Teyta Diosnintsikpa Palabran nimashqam (2 Tim. 3:16, 17).
Jehovämi cuidashunki
7 Peru alläpa qeshyashqaqa Jehovämi shoqamäshun y yanapamäshun. Pëqa unë witsan sirweqninkunatapis yanaparqanmi. Rey Davidmi kënö nir qellqarqan: “Kushishqam kanqa waktsakunata llakipaqqa; desgraciakuna kanqan tiempuchömi Jehovä tsapanqa. Kikin Jehovämi tsapanqa y kawëkaqta katsinqa” (Salmu 41:1, 2). Juk humildi nunata pipis yanapariptinqa, ¿tsë yanapaq nuna mana wanunampaqna kaqtaku David nikarqan? Manam. Sinöqa qeshyaptin Dios yanapanampaq y cuidanampaq kaqtam nikarqan (Salmu 41:3). Alläpam kushikuntsik sufrinqantsikta Jehovä musyanqanta y mana qonqamänapaq kaqta musyar. Pëqa kallpata y yachëtam qomantsik ima qeshyapapis pasanqantsik höra alleq tsarakunapaq. Jinamampis cuerpuntsiktam kamashqa wakin qeshyakunapita kikinlla kachakänampaq.
Jehovänö llakipäkoq kashun
17 Manam kikintsikta yanapamänantsikrëkurllatsu llakipäkoq këtaqa munantsik, sinöqa kuyakoq Diosnintsik Jehovänö këta munarnin, y pëta alabëta munarninmi (Prov. 14:31). ¡Llapan puëdinqantsikmannö Jehovänö llakipäkoq kashun! Tsënöpam cristiänu mayintsikkunawan juknölla kashun, y mana cristiänu kaqkunawampis shumaqmi kawakushun (Gäl. 6:10; 1 Juan 4:16).
Imakunata yachakunqantsik
it-2-S päg. 46
Jehovä
Jehovä gobernanampaq derëchuyoq kanqampaqmi Bibliachöqa atska kuti willakun. Tsëmi rikätsikun Jehoväqa jutinta respetatsita munanqanta. Tsëtaqa logranqa pëpaq mana allita parlayanqampita libri quedarmi. Tsëpaqqa ciëluchö angelkuna y Patsachö nunakunam sagrädu jutinta respetayänan. Tsëtaqa rikätsikuyanqa, Jehovälla gobernanampaq derëchuyoq kanqanta respetar, pëta sirwir y kuyarnin pë mandakunqanta rurarmi. Salmus 40:5-10 textuchö ninqannö Jehoväman mañakurmi, Davidqa tsënö rurëta munanqanta y Jehoväpa jutinta imanö respetanapaq kaqta rikätsikurqan (David wakin ninqankuna Jesuschö cumplikanqantam apostol Pabluqa Hebrëus 10:5-10 textuchö rikätsikurqan).
27 DE MÄYUPITA 2 DE JUNIUYAQ
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ SALMUS 42-44
Jehovä llapan yachatsimanqantsikta alli provechashun
w06-S 1/6 päg. 9 pärr. 4
Salmus librupita yachakunapaq
Sl 42:4, 5, 11; 43:3-5. Imapis pasaptin congregacionchö wawqi panikunawan juk tiempupa mana juntakëta puëdishqaqa, pëkunawan kushishqa kanqantsikta yarpanqantsikmi yanapamäshun. Tsëkunaman yarparqa, capazchi qallananchöqa japallantsik këkanqantsikta pensashun, peru tsëpitaqa Teyta Dios cuidamänapaq kaqman y yanapamänapaq kaqman confiakunapaqmi yanapamäshun.
¿Imanötaq shonquntsikta cuidashwan?
15 Bibliachöqa Diospa pensëninmi këkan. Tsëmi Bibliata leyinqantsikqa Dios munanqannö pensanapaq y ruranapaq yanapamäshun. Tsëmi yachakunqantsikta alleq provechanapaqqa këkunata ruranantsik: puntataqa Jehovätam mañakunantsik. Tsëpaq parlarmi juk pani kënö nin: “Bibliata manaraq leyirmi puntataqa Jehovätam mañakü, tsënöpa yachakunqäkunata entiendinäpaq” (Sal. 119:18). Tsëpitanam, leyinqantsikkunaman yarpachakunantsik. Tsëkunata rurashqaqa yachakunqantsikkunam shonquntsikman chärinqa y Jehovä pensanqannömi pensëta munashun (leyi Proverbius 4:20-22; Sal. 119:97).
Makintsik ishkinanta ama jaqishuntsu
11 Jina Jehoväqa kallpata qomantsik reunionkunawan, asamblëakunawan y escuëlakunawanmi. Tsëkunam yanapamantsik rasumpa kuyarnin Diosta sirwinapaq, maskunata rurëta munanapaq y carguntsikkunata alleq cumplinapaq (Salmu 119:32). ¿Llapan puëdinqantsikmannöku Jehovä qomanqantsik kallpata provechëkantsik?
12 Rikanqantsiknömi, Jehoväqa sirweqninkunata yanaparqan amalequïtakunata y etiöpikunata venciyänampaq. Jina Nehemïasta y judïukunatapis yanaparqanmi Jerusalenpa perqankunata altsayänampaq. Tsënöllam noqantsiktapis yanapamäshun nunakuna michäkuyaptimpis o alläpa yarpachakïyoq karpis yachatsikur sïguinapaq (1 Pëdru 5:10). Peru yarpänantsikmi, Jehoväqa juk milagruwan problëmantsikkunata mana ushakätsinampaq kaqta. Sinchi kanapaqqa kikintsikpitam kanqa. Tsëmi, Bibliata seguïdu leyinantsik y estudianantsik, reunionkunapaq preparakunantsik y ëwanantsik, familiantsikwan Diosta adoranantsik y yanapamänapaq Jehoväta mañakunantsik. Jehovä kallpata qomanqantsikta chaskinataqa, ama imapis michämänata permitishuntsu. Qelanëkanqantsikta cuentata qokurqa, yanapamänapaq Jehoväta mañakushun. Tsënö rurarninqa rikäshunmi, santu espïritu imanö yanapamanqantsikta y munëninta ruranapaq kallpata qomanqantsikta (Filipensis 2:13). Y noqantsikqa, ¿wakinkunapa makinkunata sinchiyätsita puëdintsikku?
Imakunata yachakunqantsik
it-1-S päg. 470
Chukaru animalkuna
Bibliachöqa imëkapaq parlarmi chacal niyanqan chukaru animalpaq willakun. Imanö këkanqanta willakurmi Jobqa “chukaru allqukunapa wawqinnö” këkanqanta nirqan (Job 30:29). Diospa sirweqninkunata guërrachö venciyanqampaq parlarmi, Salmus libruta qellqaqpis nirqan “chukaru animalkuna” kayanqan sitiuchö vencishqa kayanqanta (Sl 44:19). Tsënö nirqa, capazchi guërrata rurayanqan sitiupaq parlëkarqan. Tsëchömi chacalkuna juntakäyaq wanushqakunapa ayanta mikuyänampaq (rikäri Sl 68:23 ninqanta). Jesus manaraq shamuptin 607 watachö Babiloniapita soldädukuna Jerusalenta cercayaptinmi, alläpa mallaqar mamakuna llullu wamrankunata mikuyarqan. Tsëmi Jeremïas nirqan chacalkunapis wawankunata chichikäyaptin, ‘markanchö nunakunaqa’ llullunkunata mana alli tratayanqanta (Lam 4:3, 10).
JUNIU 3-9
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ SALMUS 45-47
Gobernanti casakunqanta willakoq cancion
w14 15/2 pägk. 9-10 pärrk. 8-9
¡Achkas casakunqanrëkur kushikushun!
8 (Leyi Salmu 45:13, 14a). Noviaqa Jesuswan casakunampaqmi alläpa “kuyëllapaq” këkan. Apocalipsis 21:2 textuchömi ciëluchö këkaq Mushoq Jerusalen markatawan igualatsin, y “casacunanpaq shumaq bistishqa shipash nobiunta shuyarëcaqno” këkanqantam nin. Kë markaqa “Diospa chipapëninwanmi imeca jaspi rumino cuyellapaq chipapäquicarqan” (Apoc. 21:10, 11). Kë marka alläpa kuyëllapaq kanqantaqa Apocalipsis librum willakun (Apoc. 21:18-21). Tsëchi salmistapis novia alläpa “kuyëllapaq” kanqanta nin. ¿Manaku shuyarantsik ciëluchö tsënö casakï kananta?
9 Noviataqa Diospa Gobiernunchö Mandakoq noviumanmi apayan. Pëmi, novianta ‘yachatsiquininwan yacuwan paqareq cuenta limpiarishqa’, tsënöpam “mana manchayoq” këkan (Efes. 5:26, 27). Noviaqa alläpa shumaq vistishqam këkan, ‘öruwan shumaq bordashqa röpayoqtam mandakoq kaqman apayan’. Achkaspa casakïnimpaqqa, “linupita yulaq püru chipapäquicaq alli ropata yacacunanpaq[mi] Teyta Dios alistashqa. Tse finu telapita rurashga alli ropaqa Dios Yayaman creyicoqcuna allillata rurayanqanmi” (Apoc. 19:8).
¿Shamoq tiempuchö imanö kawanëkipaq kaqtataq Revelacion libruchö nin?
10 ¿Imatataq Jehovä ruranqa sirweqninkunata ushakätsir qallëkuyaptin? Kikinmi, ‘pasëpam piñakurkushaq’ nin (Ezeq. 38:18, 21-23). Tsëpita ima pasanampaq kaqtam, Revelacion librupa 19 kaq capïtulunchö willakun. Sirweqninkunata defendinampaq y chikeqninkunata ushakätsinampaqmi, wamranta Jehovä mandanqa. Y Jesusqa, Magogpita Gogwan pelyanampaqmi, ciëluchö tröpakunawan urämunqa, juk parlakuychöqa, angelkunawan y 144.000 akrashqakunawanmi (Rev. 17:14; 19:11-15). Tsë guërrachöqa, Jehoväpa contranchö këkaq llapan nunakunam ushakäyanqa (leyi Revelacion 19:19-21).
11 Diosta chikeqkuna chipyëpa ushakashqa kayanqanta rikarqa, Diosta mana dejëpa sirweqkunaqa alläpachi kushikuyanqa. Y ciëluchöqa, manam Alläpa Puëdeq Babilonia ushakanqanllapitatsu alläpa kushikuyanqa (Rev. 19:1-3). Revelacion libruchö ninqannöpis, ‘Achkaspa casakïninrëkurmi’ masqa kushikuyanqa (Rev. 19:6-9).
12 ¿Imëtaq tsë casakuy fiestaqa kanqa? Armagedon guërra manaraq qallaptin ciëlupaq 144.000 akrashqakuna ciëluchöna llapan kayaptimpis, manam tsë höratsu Achkaspa casakuynin fiesta kanqa (leyi Revelacion 21:1, 2). Armagedon guërrachö Diospa llapan chikeqninkuna ushakäriyaptinmi, casakuy fiestaqa rurakanqa (Sal. 45:3, 4, 13-17).
it-1-S päg. 1061
Guërra
Armagedon guërra ushariptinqa, entëru Patsachö nunakunam mil watapa yamëna kawakuyanqa. Salmus libruchömi kënö willakun: “[Jehovämi] patsachö guërrakunata ushakätsin, flechakunata y lanzatapis pakirmi ushakätsin. Soldädukunapa carrëtankunatapis ninawanmi ushakätsin”. Kë Salmus ninqanqa puntata cumplikarqan chikeqninkunapa armankunata Jehovä ushakätsiptin Israelchö yamë kawakuyaptinmi. Peru Armagedon guërrata qallaqkunata Jesus ushakätsiptinqa, entëru Patsachömi yamëna kawakuyanqa (Sl 46:8-10). Tsëpitanam, ‘espädankunapita takllapa puntanta o planchanta rurashqakuna’, ‘lanzankunapita ösikunata rurashqakuna’ y “guërrachö pelyayänampaq” manana yachakushqakuna, mana wanurna kawakuyanqa. “Tsënö kanampaq kaqtaqa, angelkunata mandaq Teyta Jehovämi nin” (Isa 2:4; Miq 4:3, 4).
Imakunata yachakunqantsik
¿Imakunataq ushakanqa Diospa Gobiernun chämuptin?
9 ¿Imataq kanqa alläpa puëdeq mana alli grüpukunapa rantin? ¿Kanqatsuraq ima grüpullapis Armagedon guërra ushariptin? Bibliaqa kënömi nin: “Mushoq ciëlukunata y juk mushoq patsatam shuyarëkantsik, y tsëkunachöqa alli kaq rurëkunallam imëpis kanqa” (2 Pëdru 3:13). Unë kaq ciëlukunaqa mana alli gobiernukunam kayan. Y unë kaq patsanam, tsë mana alli gobiernukunapa makinchö këkaq nunakuna kayan. Y tsëkuna ushakäriyaptinnam ‘mushoq ciëlukuna y juk mushoq patsa’ kanqa. Mushoq ciëlukunaqa Diospa Gobiernunmi, y tsëchöqa Jesucristuwan 144.000 reykunam gobernayämunqa. Mushoq patsaqa, Diospa Gobiernun mandakuptin kë Patsachö täraq nunakunam kayanqa. Jehoväqa manam imatapis lluta ruraq Diostsu. Jesus y pëwan gobernaqkunaqa Jehoväpa imanö kënintam chipyëpa rikätsikuyanqa. Tsëmi nunakuna shumaq churanakushqa kayänampaq yanapakuyanqa (1 Corintius 14:33). Patsachö imëkata rikaqkunaqa, Jesuswan 144.000 reykuna ninqankunata cäsukoq ollqukunam kayanqa (Salmus 45:16). Alläpa puëdeq llapan mana alli grüpukuna ushakäriyaptinqa, juknölla kawakoq juk grüpullanam Patsachö quedanqa y tsë grüpuqa manam imëpis mana alli tikrakurinqatsu. Tsëqa, ¡imanö shumaqraq kawënintsik kanqa!
JUNIU 10-16
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ SALMUS 48-50
Papäkuna, wamrëkikunata yachatsiyë Jehoväpa sirweqninkunaman confiakuyänampaq
Diosta rasumpa adorarllam mas kushishqaqa kashun
11 Jehovätaqa, Palabran Bibliata estudiarnin y yachakunqantsikpita wamrantsikkunata yachatsirninmi adorantsik. Israelïtakunaqa imëka rurëninkunatam cada säbadu dejayaq, Jehoväpita mas yachakuyänampaq (Ex. 31:16, 17). Jehoväta kuyaq israelïtakunaqa, Jehoväpita y kuyakoq kanqampitam wamrankunata yachatsiyaq. Y noqantsikqa, Diospa Palabranta leyinapaq y estudianapaqmi tiempuntsikta patsätsinantsik. Tsëta rurarqa, Diostam adorëkantsik y pëwan mas amïgu këmanmi chantsik (Sal. 73:28). Jina familiantsikwan juntu estudiarqa, wamrantsikkunatam kuyakoq Teyta Diosnintsikwan amïgu kayänampaq yanapantsik (leyi Salmus 48:13).
Diospa Gobiernonchö täraq alli nunakunanö portakushun
5 Unëpita imanö kanqanta yachakuyänan. Juk nacionchö tärëta munaqkunaqa capazchi ichikllatapis yachakuyanman tsë nación unëpita imanö kanqanta. Tsënöllam Diospa Gobiernonchö tärëta munaqkunapis, tsë Gobierno imanö kanqanta alleq yachakuyanman. Unë Israel nacionta yarpärishun. Corëpa kastankunaqa alläpam kuyayaq Jerusalenta y Diosta adorayänan templota, y tsë marka unëpita imanö kanqanta willakïtam alläpa gustayaq. Manam rumikunawan rurashqa kanqampitatsu masqa parlayaq, sinöqa, Jerusalen y templon “jatun Reypa” o Jehoväpa markan kanqampita, y tsë sitiochö rasumpa kaq adoración miranqampitam. Y tsëchömi Diospa Leyninta yachatsikuyaq, jina Jerusalenpitam Jehoväqa Reynö markanta kuyanqanta rikätsikurnin gobernaq (lei Salmo 48:1, 2; 48:9, 12, 13). ¿Qampis pëkunanöku Jehoväpa markan Patsachö imanö kanqampita yachakïta y willakïta munanki? Markampita y tsëta Jehová imanö yanapëkanqanta más yachakurqa, Gobiernon rasumpa kanqanmanmi más markäkunki o yärakunki, y tsë Gobiernopita alli willakïkunatam más yachatsikïta munanki (Jer. 9:24; Luc. 4:43).
Imakunata yachakunqantsik
it-2-S päg. 857
Imëkayoq kë
Israelïtakunaqa imëkankuna kaptinmi, mikur y upur kushishqa kayarqan. Imëkayoq kayanqanmi yanaparqan mana pobri kayänampaq (1Rë 4:20; Ec 5:18, 19; Pr 10:15; Ec 7:12). Jehoväqa munarqan trabajarnin tariyanqanwan israelïtakuna kushishqa kawakuyänantam (rikäri Pr 6:6-11; 20:13; 24:33, 34 ninqanta). Tsënö kaptimpis, pëta qonqëkur imëkayoq këman confiakuyqa mana alli kanqantam nirqan (Dt 8:7-17; Sl 49:6-9; Pr 11:4; 18:10, 11; Jer 9:23, 24). Jehoväqa yarpätsirqanmi imëkayoq këqa ushakäreqlla kanqanta y pitapis wanuypita salvayänampaqqa, paguëta mana puëdiyanqanta (Pr 23:4, 5; Sl 49:6, 7). Y nirqanmi juk nuna wanurqa imatapis mana apakuyta puëdinqanta (Sl 49:16, 17; Ec 5:15). Imëkanöpa rïcu këta munarqa, jukkunata engañayänampaq kaqta y Pëpa rikëninchö mana alli kayänampaq kaqtapis nirqanmi (Pr 28:20; rikäri Jer 5:26-28; 17:9-11 ninqanta). Y nirqanmi Pëta qarayänampaq ‘väleq cösasninkunata’ rakiyänampaqpis (Pr 3:9).
JUNIU 17-23
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ SALMUS 51-53
¿Imatataq ruräman alläpa jutsata mana ruranäpaq?
¿Imanötaq shonquntsikta cuidashwan?
4 Proverbius 4:23 textuchö shonqupaq parlarqa, imanö nuna kanqantsikpaqmi parlëkan (leyi Salmus 51:6). Juk parlakïchöqa, shonqupaq parlarqa sentimientuntsikkunapaq, pensanqantsikkunapaq y imata munanqantsikkunapaqmi parlëkan. Tsëkunaqa manam rikakuntsu.
5 Imanö nuna kanqantsikta cuidëqa salornintsikta cuidënömi. Imëpis sänu këta munarqa, sänu mikïkunatam mikunantsik y ejerciciutam ruranantsik. Jina tsënöllam Diosman mas confiakïta munarqa Bibliata alli estudianantsik, yachakunqantsikmannö kawanantsik y nunakunatam Diospita yachatsinantsik (Rom. 10:8-10; Sant. 2:26). Qeshyëkarnimpis höraqa sänunömi rikakuntsik. Y itsa tsënö cuentalla shonquntsikchö mana allikunata munëkarpis, Diospa kaqchö imëkata rurar yanapakïkashwan itsa tsërëkur allilla këkanqantsikta pensashwan (1 Cor. 10:12; Sant. 1:14, 15). Satanasqa pënö pensanantsiktam munan. ¿Imakunatataq utilizan tsëta logranampaq? ¿Imataq yanapamäshun tsëpita cuidakunapaq?
Mana alli munëkuna vencishunëkita permititsu
5 Jehoväman imëpis mañakushqaqa, mana alli munëkunata vencinapaq y alli kaqllamanna pensanapaqmi Santu espïritunwan yanapamäshun. Tsëmi mañakïnintsikchöqa alli kaqllamanna pensëta munanqantsikta willanantsik (Salmu 19:14). Jinamampis, jutsaman chätsimaqnintsik noqantsikchö imapis kanqanta rikätsimänapaqmi mañakunantsik (Salmu 139:23, 24). Jina mañakunantsikmi, oqllanakur ruranakï jutsaman mana ishkinapaq, y masqa tentacionkuna kaptin yanapëkamänapaq (Mateu 6:13).
6 Itsa manaraq Testïgu karqa mana alli rurëkuna gustamarqantsik, y itsa kanampis munapantsikraq. Peru Jehoväqa tsëkunata jaqinapaqmi yanapamënintsikta puëdin. Tsënömi yanaparqan rey Davidtapis. Pëqa jukpa warminwanmi punukïkurqan. Peru arrepentikurmi Jehoväta mañakurqan “limpiu shonquta” y wiyakoq këta qoykunampaq (Salmu 51:10, 12). Qampis mana alli munënikikunata vencita munarqa Jehoväta mañaki. Pëqa yanapashunkim mandashunqëkita wiyakunëkipaq, mana alli munënikita vencinëkipaq y mana alli rurëkunata mana ruranëkipaqpis (Salmu 119:133).
Imakunata yachakunqantsik
it-1-S päg. 716
Doeg jutiyoq nuna
Doeg jutiyoq edomïta nunaqa, Saulpa üsha mitseqninkunapa mandaqninmi karqan, tsë cargutaqa allim cumplinan karqan. Doegqa israelïtakunawanmi Jehoväta sirweq (1Sa 21:7; 22:9). Pëqa Nob markachömi, “Jehovä Diosta adorayänan carpa wayi” kanqanchö quedakushqa karqan. Capazchi tsëchöqa këkarqan Jehoväta imatapis änishqa karnin, rikëninchö mana limpiu karnin o lepra qeshyayoq kanqanta pensayaptin. Tsëchömi mas mandakoq sacerdöti Ahimëlecta rikarqan, Teyta Diospaq churayanqan tantata y Goliatpa espädanta Davidta entreguëkaqta. Tsëpitanam sirweqninkunata contran churakashqa kayanqanta niptin, Doegqa Saulta willarqan Nob markachö rikanqanta. Tsënam Saulqa mas mandakoq sacerdöti Ahimëlecta y Nob markapita wakin sacerdötikunata tapunampaq qayatsirqan, tsëpitanam soldädukunata nirqan sacerdötikunata wanutsiyänampaq. Wanutsita mana munayaptinnam, Doegqa Saul mandaptin ochenta y cincu sacerdötikunata wanutsirqan. Tsëpitanam Nob markaman ëwëkur jövinta mayortapis llapan nunakunata y animalkunata wanutsirqan (1Sa 22:6-20).
Salmus librupa 52 kaq capïtulunchö “encabezamiento” ninqanchömi, Doegpaq parlarnin David kënö nirqan: “Qalluykiqa alli afilashqa cuchillunömi, mana allikunata rurananllapaqmi imëpis parlëkan y pïmëtam imëkata creitsin. Qamqa allikunata ruranëkipa rantinmi, mana allikunata rurëllaman yarparäkuykanki. Rasumpa kaqta parlanëkipa rantinmi imëpis ulikunki o llullakunki. Parlanqëkiwanqa pïmëtam llakitsinki, ulikuytaqa o llullakuytaqa alläpam yachëkunki” (Sl 52:2-4).
JUNIU 24-30
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ SALMUS 54-56
Teyta Diosmi yanapashunki
w06-S 1/8 päg. 22 pärrk. 10-11
Yachaq karninqa Teyta Diostam respetashun
10 Juk kutim Davidqa qeshpir ëwakuykarnin Gat markachö gobernaq Akis nunaman charqan. Tsë markächöqa filisteu nunakunam kawayaq y tsëchömi Goliatpis yurishqa karqan (1 Samuel 21:10-15). Tsënam sirweqninkunaqa niyarqan Davidqa chikeqninkuna kanqanta. Tsënö peligruchö karqa, ¿imatataq David rurarqan? Llapan shonqunwanmi Jehoväman mañakurqan (Salmus 56:1-4, 11-13). Salvakunampaq löcu tukushqa karpis, Davidqa musyarqanmi Jehovä bendicishqa kaptinlla tsë ruranqan alli yarqushqa kanqanta. Llapan shonqunwan Jehoväman confiakurmi, Davidqa pëta respetanqanta rikätsikurqan (Salmus 34:4-6, 9-11).
11 Noqantsikpis Davidnöllam Diosta respetanqantsikta rikätsikunantsik. ¿Imanötan tsëtaqa rikätsikushun? Mana allikunapa pasarnin yanapamänapaq kaqman confiakurmi. Davidmi kënö nirqan: “Teyta Jehoväta cäsukur kawakuy, pëman confiakuptikiqa yanapashunkim” (Salmus 37:5). Peru tsëqa manam rikätsikuntsu problëmantsik kaptinqa, Jehoväpa makinchö dejëkunapaq kaqta. Yanapëkunampaq Jehoväta mañakurirqa, manam Davidqa mana imatapis rurartsu quedakurqan. Tsëpa rantinqa, pensëta yachanqantam utilizarqan puëdinqanta rurar tsë problëmapita yarqunampaq. Tsënö kaptimpis, Davidqa musyarqanmi kikintsikllapitaqa imatapis mana rurëta puëdinqantsikta, y tsëtam noqantsikpis yarpänantsik. Llapan puëdinqantsiktana rurashqa karqa, Jehoväpa makinchönam dejëkunantsik. Peru höraqa ima rurëtapis mana puëdirmi, Jehovällamanna confiakunantsik. Tsëchömi Teyta Diosta respetanqantsikqa mas cläruraq rikakunqa. Tsënö cäsuchöqa David kënö ninqanmi alläpa yanapamantsik: “Teyta Jehoväta respetaqkunallam pëwanqa alli amïgu kayanqa” (Salmus 25:14).
cl-S päg. 243 pärr. 9
Manam imapis “Teyta Dios kuyamanqantsikpita” rakimäshuntsu
9 Alli tsarakunqantsiktaqa Jehovä valoranmi (Mateu 24:13). Diabluqa Jehoväta dejanëkitam munan. Tsëmi cada junaq Jehoväta mana dejëpa sirwirqa, Diablu pantashqa këkanqanta rikätsikunki (Proverbius 27:11). Rasunmi, alli tsarakuyqa manam fäciltsu. Höraqa qeshyashqa, qellëta faltapakushqa, llakikushqa o imapapis pasashqam alli tsarakuyqa fäciltsu. Imatapis shuyanqantsik prontulla mana cumplikaptimpis, tsëman yarpararmi llakikushwan (Proverbius 13:12). Mana fäcil kaptimpis alli tsarakunqantsiktaqa, Jehovä valoranmi. Tsënö kanqanta següru karmi, Davidqa Jehoväta kënö nirqan: “Qarapita poronguykiman weqilläta winëkullë. Qamqa llapan sufrinqätam libruykiman apuntarqunki” (Salmus 56:8). Jehoväqa rikëkanmi pëta mana dejëpa sirwinqantsikrëkur waqanqantsikta y sufrinqantsikta. Pëqa tsë llapantam yarparëkan y alläpam valoran.
Jehovä kuyamanqantsikmi imatapis mana mantsanapaq yanapamantsik
16 Satanasqa musyanmi kawënintsikta alläpa valoranqantsikta. Tsëmi musyan kawënintsikrëkurqa, imata ruranapaqpis listu këkanqantsikta, hasta Jehoväta sirwita dejarinapaqpis (Job 2:4, 5). ¡Peru tsëchöqa chipyëpa pantashqam këkan! Wanutsimënintsikta puëdirmi, Jehoväpita rakikäkurinapaq wanïta mantsanqantsikta utilicëta munan (Heb. 2:14, 15). Höraqa, wakin nunakunatam Satanasqa utilizan mantsakätsimänantsikpaq y Testïgu karnin sïguishqaqa, wanutsimänantsikpaq kaqta nimänapaq. O höraqa, illaqpita antsa qeshyakurkunqantsiktam utilizan Jehovä mandakunqampa contran imatapis decidinapaq. Itsa doctorkuna o mana Testïgu kaq familiantsikkuna, yawarta churakunapaq obligamënintsikta munayanman. Y musyanqantsiknömi, tsëqa Diospa leynimpa contran këkan. O itsa Bibliachö ninqampa contran këkaqkunawan jampikunapaq kaqta pipis nimashwan.
17 Manam ni mëqantsikpis wanïtaqa munantsiktsu, peru wanushqapis Jehovä kuyëkämänapaq kaqtaqa musyantsikmi (leyi Romänus 8:37-39). Jehoväqa, pëta kuyëkarnin wanoq kaqkunataqa imëka kawëkäyaqtanömi yarpëkan (Lüc. 20:37, 38). Y yapë kawaritsimuytam alläpa munëkan (Job 14:15). Jehoväqa, mana wanushpa kawakunapaqmi noqantsikrëkur japallan Tsurin wanunanta permitirqan (Juan 3:16). Jehovä Diosnintsik alläpa kuyamanqantsikta y cuidamanqantsiktaqa musyantsikmi. Tsëmi qeshyashqa o wanutsimänapaq kaqta nimashqapis, Pëta sirwitaqa dejantsiktsu. Tsëpa rantinqa, shoqamänapaq, yachaqta y kallpayoqta tikratsimänapaqmi Pëta mañakuntsik. Tsëtam Valeriawan qowan rurayarqan (Sal. 41:3).
Imakunata yachakunqantsik
nwtsty Juan 6:64 textuchö willakunqan
Puntallapitana musyëta puëdinqan, puntallapitana imatapis decidinqan
Jesusqa qallanampitanam [...] pï traicionanampaq kaqta musyarqan. Jesusqa Jüdas Iscariötimanmi pensëkarqan. Döci apostolninkunata manaraq akrarmi, Jesusqa entëru paqas Papäninman mañakurqan (Lü 6:12-16). Tsëmi rikätsikun qallananllachöqa Teyta Diosta Jüdas mana dejëpa sirwinqanta. Tsënö kaptimpis, Diospa Palabranchö willakuptinmi Jesusqa puntallapitana musyarqan pëwan juntakoqkunapita juk nuna traicionanampaq kaqta (Sl 41:9; 109:8; Jn 13:18, 19). Nunakuna shonqunkunachö imata pensayanqanta musyarmi, Jüdas mana allita rurar qallëkuptinqa Jesus cuentata qokurqan (Mt 9:4). Shamoq tiempuchö ima pasanampaq kaqta musyëta puëdirmi, Teyta Diospis puntallapitana willakurqan Jesuswan juntakoqkunapita juk nuna traicionanampaq kaqta. Tsënö kaptimpis, Teyta Diosqa mana puntallapitanatsu decidishqa karqan Jesusta Jüdas traicionanampaq kaqta. Teyta Dios imanö kanqan y nunakunata imanö tratanqanmi rikätsikun tsëtaqa mana ruranqanta.