Üvas chakrachö peonkunapaq parlaq igualatsikï

Jesusqa Perëachömi sïguirqan y tsëchömi, “mëtsikaq puntachö kaqkunam, qepachö kayanqa; y qepachö kaqkunanam, puntachö kayanqa” nishqa karqan (Mateu 19:30). Tsënö ninqan alläpa precisaq kanqanta rikätsikunampaqmi, üvas chakrachö peonkunapaq parlaq igualatsikïta kënö willakurqan:

“Ciëluchö Gobiernuqa imëka üvas chakrayoq nunanömi, pëmi üvas chakrampaq peonkunata contrataq asqu asqulla yarqurqan. Y taririrnam, juk junaqpita juk denariuta paganampaq pëkunawan parlarir, üvas chakranman kacharqan. Jina las nuëvi de la mañänanö yarqurirnam, rikärirqan qatukuyänan pampachö ni ima rurëyoq shëkaq nunakunata; y pëkunataqa kënömi nirqan: ‘Qamkunapis üvas chakräman ëwayë, y chaskiyänëkipaq kaqtam pagayashqëki’. Tsënam pëkunaqa ëwayarqan. Jina pëqa tsënöllam rurarqan pullan junaqnö y las tres de la tardinö yapë yarqurpis. Y tsëpitanam, las cincu de la tardinö yapë yarqurqan y tsë ëwëchö juk nunakunata shëkaqta taririrqan, y kënö nirqan: ‘¿Imanirtaq junaqnimpi ni ima rurëyoq kayarqunki?’. Pëkunanam kënö niyarqan: ‘Pipis mana contratayämashqa kaptinmi’. Tsënam pëqa kënö nirqan: ‘Qamkunapis üvas chakräman ëwayë’” (Mateu 20:1-7).

‘Ciëluchö Gobiernupaq’ y ‘üvas chakrayoq nunapaq’ parlanqanta wiyarqa, itsa Jehovä kanqanman pensayarqan. Diospa Palabranchöqa üvas chakrapa duëñun kanqantanömi rikätsikun, y tsë üvas chakraqa Israel naciontam rikätsikoq (Salmus 80:8, 9; Isaïas 5:3, 4). Conträtu Ley ninqannö kawaqkunaqa, üvas chakrachö peonkunanömi kayarqan. Peru Jesusqa manam tsënö pasakushqana kanqampaqtsu parlëkarqan, sinöqa sagrädu rurëninta ruranqanchö pasakïkanqampaqmi.

Fariseukuna y pushakoq religiösukunaqa, Diospaqmi llapan tiempunkunawan trabajayänan karqan. Pëkunam üvas chakrachö junaqnimpi trabajashqa peonkunanö kayarqan y juk denariuta pagayänantam shuyaräyarqan.

Sacerdötikuna y pushakoq religiösukunaqa, wakin judïukunapita Diosta mas sirwiyanqantam pensayaq, tsë judïukunaqa Diospa chakranchö pullan junaqnöllam trabajashqa kayarqan. Pëkunaqa tsë willakïchö “las nuëvi de la mañänanö”, “pullan junaqnö”, “las tres de la tardinö” y “las cincu de la tardinö” trabajaq yëkoq peonkunanömi kayarqan.

Jesusta qateqkunataqa “maldïtum” kayan niyarqanmi (Juan 7:49). Pëkunaqa, cäsi llapan kawëninkunachömi juk rurëkunachö kashqa kayarqan. Tsëmi, octubri killanö 29 watachö, “üvas chakrayoq” nunaqa Jesusta kacharqan tsë humildi nunakunata qayanampaq y Cristupa qateqninman tikrar Diospaq trabajayänampaq. Pëkunaqa “las cincu de la tardinö” contratashqa peonkunanömi kayarqan, pëkunapaqmi Jesusqa ‘qepachö kaqkuna’ kayanqanta nirqan.

Tsë junaq ushariptin ima pasakunqanta willakurmi, Jesusqa kënö nirqan: “Ampïriptinnam, üvas chakrayoq nunaqa mayoralninta kënö nirqan: ‘Peonkunata qayëkur pägunkuna qoykï, qepata yëkoq kaqkunapita qallëkur puntata yëkoq kaqkunachö ushë’. Tsënam, las cincu de la tardi yëkoqkuna chäramur, cada ünu juk denariuta chaskiyarqan. Tsëmi, puntata yëkoq kaqkuna chäramurqa, masta chaskiyänampaq kaqta pensayarqan, peru parlayanqannöllam pëkunatapis juk denariuta pagarqan. Chaskirirnam, üvas chakrayoq nunapaq rimar qallëkuyarqan y kënö niyarqan: ‘¡Qepata yëkamoq nunakunaqa juk hörallam trabajayashqa, tsënö kaptimpis, noqakunatanö igualtam pagarqunki, y tsëpis noqakunaqa junaqnimpi y pasëpa achachëchö trabajëkäyaptï!’. Pënam, tsëchö këkaqkunapita jukninta kënö contestarqan: ‘Amïgu, qamtaqa manam ni ima mana allita ruraqtsu, ¿manaku juk denariuta paganaqpaq parlarqantsik? Qampa kaqta aparkur ëwakï. Kë qepa yëkoqtapis qamtanöllam qoyta munä. ¿Manaku kikïpawanqa munanqäta rurakïta puëdï? ¿O alli nuna kaptïku chikikunki?’. Tsënömi qepachö kaqkuna puntachö kayanqa, y puntachö kaqkuna qepachö kayanqa” (Mateu 20:8-16).

Itsa qateqninkunaqa tsë willakïpa ushanan kaq ima ninan kanqanta tapunakuyarqan. ¿Imanöpataq judïukunapa pushakoqninkunaqa “qepachö” kaqkunanö kayanqa, “puntachö” kayanqanta nikarqa? ¿Y imanirtaq Jesuspa qateqninkunaqa “puntachö” kayanqa?

Jesuspa qateqninkunata “qepachö” kaqkunatanö fariseukuna y jukkuna rikëkäyaptimpis, ‘puntatam’ pägunkunata complëtuta chaskiyarqan. Jesus wanuriptinmi, Diosqa Israel nacionta rechazarirqan y juk mushoq nacionta akrarirqan, tsëqa karqan ‘Diospa Israelninmi’ (Gälatas 6:16; Mateu 23:38). Shamoq tiempuchö santu espïrituwan bautizashqa kayänampaq kaqta nirqa, tsë mushoq nacionchö kayänampaq kaqkunapaqmi parlëkarqan. “Qepachö” kaqkunam puntataqa tsënö bautizashqa kayänan karqan y “patsapa mas karu kuchunyaq[mi]” Jesuspita willakuyänan karqan (Hëchus 1:5, 8; Mateu 3:11). Jesus ninqanta qateqninkuna mana entiendirnimpis, itsa cuentata qokuyarqan pushakoq religiösukuna qatikachäyänampaq kaqtaqa.