Qeruchö culpannaq Rey sufrin

Soldädukunaqa tsë markapa amänunchö këkaq sitiumanmi Jesusta y ladronkunata wanutsiyänampaq apayarqan. Tsë sitiutaqa, Golgota o Calavëra Sitiu nirmi reqiyaq y “karullapita[m]” rikëta puëdiyaq (Marcus 15:40).

Tsëchömi condenayanqan kima nunakunata röpankunata qoturatsir, vïnuta mïrratawan takushqata y alläpa asqaq yakuta qoyarqan. Tsëqa dröga cuentam karqan. Tsëtaqa itsapis Jerusalenpita warmikuna alistayarqan, porqui Röma nunakunaqa alläpa mana nanatsikuyänampaqmi condenashqakunata tsëta qoyänanta permitiyaq. Peru Jesusqa llamirirmi upita munarqantsu, porqui juiciunchö këkarmi sufritsiyaptin wanunqanyaq aguantëta munarqan.

Tsëpitanam clavayänampaq qeruman Jesusta churayarqan (Marcus 15:25). Makinta y chakinta soldädukuna clavayanqan höraqa alläpam nanatsikurqan, porqui ëtsampa y ankunkunapam clävu pasarirqan. Tsëmi qeruta pallariyaptinqa masraq nanatsikurqan, porqui cuerpun warkukaptinmi herïdankuna mas rachirirqan. Tsëta rurayaptimpis, Jesusqa manam soldädukunata imapis nirqantsu. Tsëpa rantinqa, Diosmanmi kënö mañakurqan: “Perdonëki Teyta, porqui manam musyayantsu imata rurëkäyanqanta” (Lücas 23:34).

Mana alli ruraqkunata wanutsirqa, imarëkur wanutsiyanqanta musyanampaqmi Röma nunakunaqa qellqayaq. Tsëmi Pilätuqa juk letrëruchö qellqarqan: “Judïukunapa reynin Nazaretpita Jesus” nir. Y llapan nunakuna leyita puëdiyänampaqmi, hebreuchö, latinchö y griëguchö qellqarqan. Tsëta ruranqanwanmi Pilätuqa rikätsikurqan, Jesusta wanutsita munaq pushakoq religionkunata desprecianqanta. Peru precisaq sacerdötikunaqa, Pilätu qellqanqanta rikëkurmi kënö niyarqan: “Ama ‘judïukunapa reynin’ nirqa qellqëtsu, tsëpa rantinqa, kikin ninqannö, ‘noqaqa judïukunapa reyninmi kä’ nir qellqë”. Pilätunam kënö contestarqan: “Qellqanqätaqa, qellqashqanam kä” (Juan 19:19-22).

Tsëmi Jesuspa lädumpa pasaqkunaqa pëpita burlakurnin kënö niyarqan: “¡Ja! Qam, templuta juchuratsir kima junaqllachö sharkatseq, salvakï sufritsikoq qerupita yarpamur”. Peru sacerdötikunaqa alläpa piñakurmi, Judïukunapa Precisaq Cortinchö kaqkuna acusayanqannölla acusëkäyarqan. Pëkuna y Ley qellqaqkunam Jesuspita burlakurnin kikinkunapura kënö ninakuyarqan: “Kanan ari Israelpa reynin Cristu sufritsikoq qerupita yarpamutsun, tsënöpa rikänapaq y creinapaq” (Marcus 15:29-32). Jutsannaq Jesus këkaptimpis, ishkan lädunchö këkaq ladronkunapis insultarmi qallëkuyarqan.

Chuskun soldädukunapis Jesuspitam burlakuyarqan. Itsa pëkunapis pochqoq vïnuta upuyarqan y vïnuta makyayaptin Jesus tsarita mana puëdinampaq kaqta musyëkarpis, pëpita asikuyänanrëkurmi witïkur convidariyarqan. Jesusta warkuyanqan qeruchö churayanqan letrërupaq parlarninmi soldädukuna kënö niyarqan: “Judïukunapa reynin karqa, kikikita salvakï” (Lücas 23:36, 37). ¡Mana creipaqnömi karqan! Jesusqa näni, rasumpa kaq y kawë kanqantam rikätsikurqan, peru tsë kutichöqa insultarmi pëpita burlakuyarqan. Burlakïkäyaptimpis Jesusqa upällalla quedakurmi, ni rikarëkäyanqan judïukunata, ni lädunkunachö këkaq mana allita ruraq nunakunata, ni pëpita burlakoq soldädukunata ni imapis nirqantsu.

Tsëpitam chuskun soldädukunaqa Jesuspa röpanta tsarirkur y chuskuman rakirir sortiyayarqan. Peru ‘umapita urayaq’ awashqa karmi rurinkaq röpanqa costürannaq karqan. Tsëmi kënö pensayarqan: “Ama rachishuntsu, sinöqa suertita jitashun pipa kanampaq kaqta rikänapaq”. Tsënöqa pasakurqan Diospa Palabranchö kënö qellqarëkaq cumplikänampaqmi: “Kikinkunapuram röpäkunata rakinakuyarqan, y röpätam sortiyayarqan” (Juan 19:23, 24; Salmus 22:18).

Tsëpitanam, lädunchö këkaq juknin ladronqa Jesus rasumpa rey kanqanta cuentata qokurirqan. Tsëmi juknin kaqta kënö piñaparqan: “¿Qamqa manaku ni imanöpapis Diosta mantsanki tsë castïgullata kanan höra chaskikarpis? Noqantsikqa rasun kaqllapitam castïguta chaskikantsik, [...] peru kë nunaqa manam ni ima mana allita rurashqatsu”. Tsëpitanam Jesusta kënö rogakurqan: “Gobiernïkiman yëkurir noqata yarpäramanki” (Lücas 23:40-42).

Jesusnam kënö nirqan: “Rasuntam kanan neq, noqawanmi Shumaq Patsachö kanki” (Lücas 23:43). Tsëqa, apostolkunata äninqampita jukläyam karqan. Porqui pëkunataqa Gobernaptin lädunchö täkuyänampaqmi nishqa karqan (Mateu 19:28; Lücas 22:29, 30). Tsë mana alli nunaqa, itsapis Dios juk huertata Adanpaq, Ëvapaq y wamrankunapaq kamashqa kanqampita wiyashqa karqan. Awmi, Shumaq Patsachö kawanampaq kaqta musyëkarnam pëqa wanurqan.