Cristiänunö Kawakunapaq y Yachatsikunapaq reunionchö yachakunapaq këkunata leyishun
MARZU 1-7
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | NÜMERUS 7, 8
“¿Imatatan israelïtakunapita yachakuntsik?”
it-1-S päg. 523 pärr. 7
Israelïtakuna
Israelchö ‘mandakoqkunam’ llapan israelïtakunapa jutinchö imëkatapis rurayaq y parlayaq (Esd 10:14). Tinkuna sagrädu tolduta Moises sharkatsir ushariptinmi, cada trïbupa o cada kastapa mandakoqninkuna Jehoväpaq ofrendankuna o qarëninkuna apayarqan (Nü 7:1-11). Nehemïaspa tiempunchöpis levïtakuna, sacerdötikuna y mandakoqkunam llapan israelïtakunapa jutinchö juk documentuta firmayarqan (Ne 9:38–10:27). Tsunyaq sitiukunapa israelïtakuna ëwëkäyaptinmi On, Corë, Datan y Abiram, 250 nunakunawan Moisespa y Aaronpa contran churakäyarqan (Nü 16:1-3). Teyta Diosmi Moisesta nirqan Israel nunakunata pushar yanapayänampaq ‘70 precisaq Israel nunakunata qayatsinampaq’ (Nü 11:16, 17, 24, 25). Bibliachö Levïticu 4:15 ‘anciänukunapaq’ parlarqa; capazchi parlëkan mandakoqkunapaq, juezkunapaq y soldädukunapa mandakoqninkunapaq (Nü 1:4, 16; Jos 23:2; 24:1).
it-2-S päg. 874 pärr. 1
Ruben
Rubenpa kastan kaqkunaqa, Diospa sagrädu toldu wayimpa ura kaq lädunchömi toldunkunata sharkatsiyarqan. Y lädunkunachönam Simeon y Gad kastakuna toldunkunata sharkatsiyarqan. Juk läduta ëwayaptinqa Judäpa, Isacarpa y Zabulonpa kastankunapa qepankunatam ëwayaq (Nü 2:10-16; 10:14-20). Diospa sagrädu toldu wayinta sharkatsir ushariyaptimpis, tsënöllam qatinallaman ofrendankunata sacerdötikunaman apayarqan (Nü 7:1, 2, 10-47).
w04-S 1/8 päg. 25 pärr. 1
Nümerus librupita yachakunapaq
8:25, 26. 50 watata cumplireq levïtakunaqa, Diospa sagrädu toldu wayinchö mananam cargunkunachö trabajayaqnatsu. Tsënö kaptimpis, puëdiyanqan kaqkunallachöqa yanapakuyaqmi. Tsënöllam kanan witsampis wawqi panikuna edäna karninqa, unë levïtakunanö puëdiyanqankunachöna yanapakuyta puëdiyan.
Imata yachakunqantsik
it-2-S päg. 717 pärr. 3
Mayor tsurikuna
Teytankuna wanuriyaptinqa, mayor tsurikunam wayinkunachö teyta cuenta quedayaq, y pëkunaqa llapan israelïtakunapa jutinchömi imëkatapis decidiyaq. Jehoväqa Abrahanwanmi juk conträtuta rurarqan tsurinkuna juk nacion këman chäyänampaq, tsëmi israelïtakuna punta nacionnin kayaptin “wamaqshu” o mayor tsurinkunatanö rikaq (Ex 4:22). Y Egiptuchö israelïtakunapa mayor wamrankunata Jehovä salvanqanrëkurmi, punta yureq tsurinkuna y animalninkunapa punta yureq orqu wawankunaqa Jehoväpaqna kayarqan (Ex 13:2). Tsëmi Israel nacionchö llapan punta tsurikunaqa Jehoväpa kayarqan.
MARZU 8-14
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | NÜMERUS 9, 10
“Jehoväqa sirweqninkunatam yanapan”
it-1-S päg. 403 pärr. 6
Israelïtakunapa carpa wayinkuna
Llapan israelïta kastakuna shumaq qatinallaman mëtapis ëwakuyanqanqa rikätsikun imëkatapis shumaq patsëkatsir Jehovä ruranqantam (Tsëpaqmi Moisesqa Nümerus 33 willakun 40 sitiukunachö carpa wayinkunata sharkatsiyanqanta). Tinkuna sagrädu toldu janampita pukutë shärir ëwaptinmi llapan Israel kastakuna shumaq qatinakur ëwayaq, y pukutë päranqanchömi quedakuyaq. “Tsë pukutëwanmi Israel nunakunata Teyta Dios käyitsiq ëwayänanpaq kanqanta o quedakuyänanpaq kanqantapis” (Nü 9:15-23). Juk lädutana ëwayänampaqqa, qellëpita rurashqa ishkë cornëtakunatam tocayaq (Nü 10:2, 5, 6). Cornëtakunata ishkë kutipa tocayaptinmi, israelïtakunaqa alistapakurna qallëkuyaq. “Egiptupita yarquyanqan juk wata y juk killata cumplirir ishkë chunka (20) junaq kë[karmi]” tsëta rurar qallayarqan [tsëqa pasakurqan 1512 watachömi J.m.sh.]. Puntataqa yarquyarqan Judä kastakuna, Isacar kastakuna y Zabulon kastakunam. Pëkunapa qepantanam ëwayarqan Guersonïtakuna y Merarïtakuna Diospa sagrädu toldu wayinta aparkur. Tsëpitanam Ruben kastakuna, Simeon kastakuna y Gad kastakuna. Pëkunapa qepantanam Cohatïtakuna ëwayarqan sagrädu toldupa cösasninkunata aparkur. Y pëkunapa qepantanam Efrain kastakuna, Manases kastakuna y Benjamin kastakuna. Llapankunapa mas qepantanam Dan kastakuna, Aser y Neftalï kastakuna ëwayarqan. Tsënömi llapankunapa puntanta y qepantaqa mas atska y fuerti kaq kastakuna ëwayarqan (Nü 10:11-28).
w11-S 15/4 päg. 4 pärrk. 4, 5
¿Musyantsikku Jehovä imanö yanapamanqantsikta?
¿Imanötan agradecikushwan Jehovä yanapamanqantsikpita? Tsëpaq parlarmi apostol Pablu kënö nirqan: “Qamkunachö pushakoq kaqkunata wiyakuyë y respetar cäsukuyë” (Heb. 13:17). Hörataqa manam fäciltsu tsënö cäsukunantsik. Moisespa tiempuchö kawashqa karqa, ¿imataraq rurashwan karqan ëwëkashqa pukutë pärakuriptin? Itsachi, “¿ëka junaqparaq këchö kayäshaq? ¿Juk junaqllatsuraq? ¿Juk semänatsuraq? ¿Atska killakunatsuraq?” nir pensarishwan karqan. Y wananqantsikllatachi jipipakushwan karqan. Junaqkuna mas pasanqanmannöchi wananqantsikkunata ashita utirir o pishipar llapan cösasnintsiktana jipirishwan karqan. Y llapan cösasnintsikta jipir usharinqantsikchö pukutë shärir qallëkuptinqa, yapëchi llapan cösasnintsikkunata churapakur qallëkushwan karqan, y raschi wakinkunawan juntu ëwar qallëkushwan karqan (Nüm. 9:17-22).
¿Jehovä mandamanqantsikkunata cäsukuntsikku? ¿Nimanqantsikkunata jinan höraku cäsukuntsik o munanqantsikllataku rurakuntsik? ¿Bibliapita yachatsikunapaq, juk nacionpita nunakunata yachatsinapaq, familiantsikwan Diospita yachakunapaq, asamblëakunachö imanö portakunapaq y yawar asuntuchö yanapakoqkunata imanö yanapanapaq kaqta tsëllaraq nimanqantsikkunata cäsukuykantsikku? Juknöpaqa cäsukoq kanqantsikta rikätsikuntsik pipis consejamanqantsikta wiyakurninmi. Tsëmi imata decidirpis kikintsikllatsu decidintsik, sinöqa Jehovä nimanqantsikkunatam cuentaman churantsik. Räyu pashtar tamyaptin wamra cörripa teytanman ëwanqannömi, noqantsikpis ima problëmapa pasarpis Jehovä Diosman raslla mañakuntsik yanapamänapaq, y wawqi panikunapis yanapamantsikmi.
Imata yachakunqantsik
it-1-S päg. 226 pärr. 4
Asamblëa
¿Imanirtan reunionnintsikkunaman ëwanantsik? Pascua fiestaman israelïtakuna ëwayänampaq Jehovä mandakunqanmi rikätsikun reunionkunaman ëwanqantsikqa alläpa yanapakunqanta. Ollqu kaqkuna mëqanllapis viäjita ëwarqa manam Pascua fiestata celebrëta puëdeqtsu, peru kikin mana munar Pascua fiestata mana celebrarninqa wanunanmi karqan (Nü 9:9-14). Jerusalenchö Pascua fiestata celebrayänampaqmi rey Ezequïasqa Judächö y Israelchö nunakunata kënö nir qayatsirqan: “Israel nunakuna [...], unë castëkikunanöqa mana wiyakuq kullu rinri ama kayëtsu, sinöqa Teyta Diosta cäsukur templunman shayämï. Tsë templutam Teyta Dios akrarqan tsëchö imëpis täränanpaq. Pëta cäsukur sirwiyaptikiqa piñakïnin pasarinqam. [...] Teyta Diosnintsikqa ankupäkuq y yanapakuqmi. Jutsa rurëta jaqirishqaqa imëpis yanapamäshunmi” (2Cr 30:6-9). Pascua fiesta celebrëta mana munarninqa, Jehovä Diosta mana kuyayanqantam rikätsikuyanman karqan. Pascua fiestata kanan mana celebrashqapis, reunionkunaman mana faltëta ëwanapaqmi apostol Pablu kënö nirqan: “Juknintsik juknintsik alli reqinakushun, tsënöpa kuyakoq kanapaq y alläpa alli kaq rurëkunata ruranapaq kallpata qonakunantsikpaq, y ama ëllukëta jaqishuntsu wakinkuna imëpis rurayanqannöqa, sinöqa juknintsik juknintsik kallpata qonakushun, y masraq tsë junaq chëkämunqantana rikëkarqa” (Heb 10:24, 25).
MARZU 15-21
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | NÜMERUS 11, 12
“¿Imanirtan jukkunapaq mana allita parlanantsiktsu?”
w01-S 15/6 päg. 17 pärr. 20
Ama qonqë shonqu kashuntsu
20 Cäsi llapan Jehoväpa sirweqninkunaqa manam jukwan jukwan kakur jutsata rurantsiktsu. Tsënö kaptimpis, pipaqpis mana allita mana parlanapaqmi cuidakunantsik. Tsëta mana cäsukurqa Jehovätam piñaratsishwan. Tsëmi apostol Pablu kënö consejamantsik: “Jehoväta pruëbaman churashuntsu, pëkunapita wakin kaqkuna pruëbaman churayanqannö, tsënöpam culebrakuna kaniyaptin wanuyarqan. Ni wasa rimaq kashuntsu, pëkunapita wakin kaqkuna wasa rimaq kayanqannö, tsënöpam ushakätsikoqpa makimpa wanuyarqan” (1 Corintius 10:9, 10). Israelïtakunaqa Moisespaqwan Aaronpaqmi mana allita parlayarqan, y Jehovä pachankuna qaranqan mikuypaqmi mana allita parlayarqan (Nümerus 16:41; 21:5). Jehoväpa rikënimpaqqa pëpaq o pipaqpis wasan rimar mana a allita parlëqa jukwan jukwan kakuynömi alläpa jutsa. Tsëpaqmi Bibliaqa willakun israelïtakuna mana allita parlayanqanrëkur juk culebra jaqchiptin o kaniptin wanuyanqanta (Nümerus 21:6). Y juk kutichönam 14.700 wasa rimaqkunata o mana alli parlaqkunata Jehovä wanutsirqan (Nümerus 16:49). Këkunapitaqa yachakuntsik Jehoväpa sirweqninkunapaq y kikin Jehoväpaqpis mana allita mana parlanapaqmi.
w06-S 15/7 päg. 15 pärr. 7
Imatapis nimanqantsiktaqa ama malagänaqa rurashuntsu
7 Israelïtakunata Egiptupita librarnin puka lamarpa pasaratsiptinmi, Jehoväta alläpa agradecikurnin cantayarqan (Exodu 15:1-21). Peru tsëtaqa qonqariyarqan tsunyaq sitiuchö karnin y cananeu nunakunata mantsarmi. Egiptupita libranqampita agradecikuyänampa rantinmi, Egiptupita ardë Jehovä jipinqanta niyarqan. Tsënö nirqa, pëkunapaq Jehovä ruranqanta mana agradecikuyanqantam rikätsikuyarqan. Tsëmi Jehoväqa israelïtakunapaq kënö nirqan: “¡Imëyaqraq kë nunakunata awantashaq!” (Nümerus 14:27; 21:5).
it-2-S päg. 855 pärr. 2
Pleytu
Wasata rimë o mana allita parlë. Pipaqpis mana allita parlanqantsikqa alläpam llakitsinman y mana allimanmi chäratsinman. Egiptupita israelïtakunata libranampaq Moisestawan Aaronta Jehovä churanqampitam mana allita parlayarqan (Ex 16:2, 7). Tsënö mana allita parlayaptinmi Moisesqa alläpa llakikurnin wanukuytapis munarqan (Nü 11:13-15). Tsënö Moisespaq mana allita parlayanqantaqa Jehovä rikarqan kikimpaq mana allita parlëkäyanqantanömi (Nü 14:26-30). Tsëmi mana allita parlayanqampita mëtsikaq israelïtakuna wanuyarqan.
Imata yachakunqantsik
it-2-S päg. 288
Manä
Manäqa culantrupa murunnö yulaq y montipa weqin niraqmi karqan. Y mielwan rurashqa tantanö y aceitiwan rurashqa mishki tantanöran mishkeqpis. Mulinuchö o marëchö aqarirmi puwatsiyaq. Wakinkunaqa puwaratsir o aqarirninmi tantata rurar mikuyaq (Ex 16:23, 31; Nü 11:7, 8).
MARZU 22-28
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | NÜMERUS 13, 14
“Jehoväman markäkunqantsik o yärakunqantsikqa valienti kanapaqmi yanapamantsik”
w06-S 1/10 päg. 17 pärrk. 5, 6
Mana mantsakunapaqmi Jehoväman markäkunqantsik o yärakunqantsikqa yanapamantsik
5 Josuëwan Calebqa Dios äninqan markamanmi yëkuyta munayarqan, tsëmi kënö niyarqan: “[Cananeukunataqa] tushpitanöllam lapirishun. Pëkunapa yanapaqninkunaqa manam pipis kantsu. Teyta Dios noqantsikwan këkaptinqa ama mantsashuntsu” (Nümerus 14:9). Tsëtaqa pëkuna niyarqan Egiptupita Jehovä librashqa kaptin pëman markäkur o yärakurmi. Pëkunaqa rikashqam kayarqan Jehovä Diosqa chunka kutipa Egiptu nunakunata y santunkunata imanö castiganqanta. Y puka lamarchö Egiptu nunakunata imanö ushakätsinqantapis rikashqam kayarqan (Salmus 136:15). Tsëmi tsë chunka musyapakoqkuna niyanqampitaqa mantsakäyänantsu karqan. Tsë musyapakoqkunata creir mantsakäyaptinmi Jehoväqa kënö nirqan: “¡Imëyaqraq Israel nunakuna piñatsiyämanqa! Milagrukunata ruranqäta rikëkarpis ¡imëyaqraq creyiyämanqatsu!” (Nümerus 14:11).
6 Jehoväqa musyarqanmi pëman mana markäkuyanqanrëkur o mana yärakuyanqanrëkur israelïtakuna mantsakuyanqanta. Awmi, valienti kanapaqqa Jehovämanmi markäkunantsik o yärakunantsik. Tsëpaq parlarmi apostol Juanpis kënö qellqarqan: “Markäkïnintsik ganatsimashqam mana cäsukoq nunakunata vencirquntsik” (1 Juan 5:4). Josuënö y Calebnö Jehoväman markäkurmi jövin karnin o edäna karnimpis kanan witsan Diospita yachatsikuntsik. Manam ni pillapis Jehovä Diospita yachatsikunantsikta michämënintsikta puëdishqatsu (Romänus 8:31).
Imata yachakunqantsik
it-1-S päg. 740
israelïtakunata Jehovä äninqan marka
Israelïtakunata Jehovä äninqan markachöqa, imëkapis cösam wayoq. Tsë markaman musyapakoq ëwaq chunka israelïtakunaqa hïgusta y granädata aparkurmi kutiyarqan. Y juk sarta üvastapis ishkaq nunaran qeruwan wanturkur chätsiyarqan. Jehovä yanapanampaq kaqman mana markäkur o yärakurpis tsë musyapakoqkunaqa lichi y mielpis tsëchö atska kanqantam willakuyarqan (Nü 13:23, 27).
29 DE MARZUPITA 4 DE ABRILYAQ
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | NÜMERUS 15, 16
“Orgullösu këpita cuidakushun”
¿Reqimantsuraq Jehová?
12 Pero [Corëqa Dios] awnikunqan patsaman ëwëkarmi, markanta Jehová imanöpis pushëkanqanta mana allitanö rikar qallëkurqan. Y 250 reqishqa nunakunawanmi hukmampana dirigita munarqan. Itsachi pensayarqan Jehová yanapëkanqanta, tsëchi Moisestaqa mana kaqpaq churëta munayarqan. Pëta y wawqin Aarontam kënö niyarqan: “Amana masqa munënikikunata rurayënatsu, porque këchö llapan ëllurëkaqkunaqa santom kayan y Jehovämi pëkunawan këkan” (Núm. 16:1-3). ¡Imanö precisaqtukoqmi kayarqan! Pero Moisesqa kënö nirqan: “Jehovämi musyatsikunqa pï pëpa kanqantapis” (lei Números 16:5). Waränin hunaqpaqqa Corëwan qateqninkunaqa wanuriyarqanmi (Núm. 16:31-35).
¿Reqimantsuraq Jehová?
11 Moisestawan Corëtaqa Jehová manam igualtsu rikaq. ¿Imanir? Porque Jehová mandakunqantam ishkampis hukläya hukläyapa rikäyaq. Leví kastapita Coré shutiyoq nuna imanö kanqantapis rikärishun. Alli yanapakoqmi karqan, pëqa itsa rikarqan markanta Jehová Puka lamarpita libraqta, Sinaí hirkachö mana wiyakoq nunakunapa ushakëninchö imanö salvaqta. Hina arca del pacto nishqanta apëchöpis yanapakurqanchi (Éxo. 32:26-29; Núm. 3:30, 31). Itsa atska watapa Jehoväta servirqan, tsëchi israelïtakunaqa respëtowan rikäyaq.
Imata yachakunqantsik
w98-S 1/9 päg. 20 pärrk. 1, 2
Mas väleq kaqkunata puntata rurashun
Säbaduchö juk nuna yamtakuptinmi, “Moisésta Teyta Dios kënö nirqan: ‘Tsë nunata [...] tsampipa wanutsiyätsun’” (Nümerus 15:35). ¿Imanirtan Jehoväpaqqa tsë nuna ruranqan mana alli karqan?
Israelïtakunaqa joqta junaqpam yamtakuyta, wayinkuna rurëta y arukïta o cocinakuyta puëdiyarqan. Qanchis kaq junaqqa Jehoväpitam yachakuyänan karqan. Yamtakuyqa allillam karqan, peru Jehoväpita yachakuyänan junaqchö yamtakuyqa alläpa mana allim karqan. Noqantsikqa manam Moises qellqanqan Leytaqa cäsukuntsiknatsu, tsënö kaptimpis tsëpitaqa yachakuntsik Jehoväta imapitapis mas puntaman churanapaqmi (Filipensis 1:10).
ABRIL 5-11
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | NÜMERUS 17-19
“Noqa[m] qamkunapaq herenciëkikuna kashaq”
¿Herenciantsiktanöku Jehoväta katsintsik?
9 Leví kastapaq yapë yarpärishun. Pëkunapaqqa manam ima chakrapis herenciankunapaq karqantsu. Tsënö kaptimpis Jehoväta serviyanqampitam pë cuidarqan, kikinmi nirqan: “Noqam qampa kaqqa kä y herenciëkipis” (Núm. 18:20). Nuna ruranqan templochö Diosta mana servirnimpis, sacerdötekunanö y levïtakunanömi Dios imëkantsikkuna qomänapaq kaqman markäkunantsik. Kë tiempopa ushakënin masna chëkämuptinmi, kënö markäkïyoq këqa alläpa precisan (Rev. 13:17).
Jehovämi herenciantsik
4 Rikanqantsiknömi levïtakunapaqqa ima chakrankunapis kayäpurqantsu, tsëpa rantinqa ‘Jehoväta sacerdötenö’ servïmi herenciankuna karqan (Jos. 18:7). Tsëmi Números 18:20 textochö Jehová pëkunata nirqan: “Noqam qampa kaqqa kä”. Tsënö kaptinqa, ¿waktsallatsuraq kawakuyanman karqan herenciankuna mana kaptin? Qateqnin kaq versïculokunam tsënö mana kanqanta rikätsimantsik (lei Números 18:19, 21, 24). “Tukïta rurarnin yanapakuyanqampita[m]” tsë nacionchö familiakunaqa “llapan kayäpunqampita chunka kaq parteta herenciatanö” qoyaq, tsë ninanqa animalninkunapita yureqta y murukïninkunapita ëlluyanqantam chunka kaq parteta qoyaq. Hina tsënölla levïtakunapis llapan chaskiyanqampita chunka kaq parteta más allin kaqta rakiyaq sacerdötekunata qoyänampaq (Núm. 18:25-29). Sacerdötekunapis chaskiyaqmi ‘Jehoväpaq llapan qarëninkuna’ israelïtakuna apayanqantaqa. Awmi, sacerdötekunaqa llapan wanayanqankunata Jehová qonampaq kaqmanmi markäkuyaq o yärakuyaq.
Imata yachakunqantsik
g02-S 8/6 päg. 14 pärr. 2
Kachiqa imëkapaqmi sirwin
Bibliachö kachipaq parlarqa, imapis raslla mana ushakaqpaqmi parlan. Tsëmi mana ushakaq conträtuta rurarqa “kachi conträtu” nir reqiyaq. Y tsë conträtu ruraqkunaqa kachiyoq mikuytaran mikuyaq, tsënöpa tsë conträtunkunata välitsiyänampaq (Nümerus 18:19). Unë israelïtakunaqa kachitëkur-ran sacrificiuta rurayaq, tsënöqa rurayaq mana ushaq y mana ismoq kanqanta rikätsikurmi.
ABRIL 12-18
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | NÜMERUS 20, 21
“Mana alli tratamashqa ama cölerakushuntsu”
Humildi kashun y Jehovä nimanqantsikta rurashun
19 Porqui tsëmi yanapamäshun imatapis alli ruranapaq. Atska watapam Moisesqa yachanëpaq y humildi nuna karqan y Jehovä ninqannömi imëpis rurarqan. 40 watapa israelïtakunawan desiertupa viajashqa karnimpis, Jehovä Äninqan Patsaman yëkuyänampaq ichikllana pishikaptinqa manam tsënönatsu karqan. ¿Imataq pasakurqan? Egiptuchö llullullaraq këkaptin salvanqan paninmi wanukushqa karqan y Qades nishqan sitiuchömi pampashqa karqan. Jina tsëllachömi israelïtakunapis yaku mana kaptin Moisespa contran quejakur qallëkuyarqan. Jehovä ruranqan milagrukunata rikashqa karnimpis y atska watakunapa Moises alli dirigeqnin kashqa kanqanta rikashqa karnimpis, israelïtakunaqa quejakurmi sïguiyarqan. Awmi, yaku mana kanqampita Moises culpayoq kaptinnöpis pëpa contranmi churakäriyarqan (Nüm. 20:1-5, 9-11).
Humildi kashun y Jehovä nimanqantsikta rurashun
20 Alläpa yarpachakïyoq karninmi Moisesqa piñakurqan, tsëmi paciencianta oqrarirqan. Y Jehovä ninqannö qaqata parlapänampa rantinmi, alläpa piñakurnin israelïtakunata qayapëkurqan. Y kikin milagruta ruranampaq kaqta nirirmi qaqata ishkë kuti takëkurqan, tsënam atska yaku yarqurirqan. Orgullösu kanqampita y alläpa piñakunqanrëkurmi Moisesqa alläpa mana alliman charqan (Sal. 106:32, 33). Tsënö raslla piñakunqampitam Jehovä Äninqan Patsaman yëkurqantsu (Nüm. 20:12).
21 ¿Imatataq Moisespita yachakuntsik? Puntataqa, raslla mana piñakunapaqmi kallpachakunantsik. Porqui mana cuidakurqa orgullösum tikrakurishwan, tsëqa imatapis mana pensashpam mana allita rurarishwan. Jina alläpa yarpachakïyoq karninqa, rasllam pacienciantsikta oqrarishwan. Tsëmi alläpa yarpachakïkunapa pasëkarnimpis humildi y pacienciayoq kanapaq kallpachakunantsik.
w09-S 1/9 päg. 19 pärr. 5
Llapan sirweqninkunatapis Jehoväqa igualpam rikan
¿Imanirtan Jehoväqa permitirqantsu änikunqan markaman Moiseswan Aaron yëkuyänanta? Manam Jehoväqa Moisesta mandarqantsu israelïtakunata parlapänampaq o qayapänampaq. Moiseswan Aaronqa pëkunata Jehovä yanapëkanqanta manam niyarqantsu, tsërëkurmi pëkunata piñaparqan (Nümerus 20:12). Moiseswan Aaron “noqakunam yakuykikuna jipiyämushaq” nirqa, pëkunalla tsëta rurëkäyanqantam rikätsikuyarqan. Peru tsë milagrutaqa Jehovämi rurashqa karqan. Wakin israelïtakunapis mana alli portakuyanqampitam Jehovä äninqan markaman yëkuyarqantsu, tsënöllam Moiseswan Aaronpis tsë markaman yëkuyarqantsu (Nümerus 14:22, 23). Pëkunaqa carguyoqmi kayarqan, tsëmi Jehoväqa alli portakuyänanta munarqan (Lücas 12:48).
Imata yachakunqantsik
¿Jehovä rikanqannöku dëbilkunata rikëkantsik?
12 Aaron tsë llapanta ruranqampitaqa castiguëta munarqa Jehovä rasmi castigarinman karqan. Peru musyarqanmi mana allita rurëkarpis, alli nuna kanqanta. Aaronqa wakinkunata wiyarmi mana allita rurarirqan. Peru consejayaptinqa arrepentikurqan y Jehovä ninqantam ras rurarqan (Ex. 32:26; Nüm. 12:11; 20:23-27). Jehoväqa rikarqan Aaronpa markäkïninta y rasumpa arrepentikunqantam. Tiempu pasariptinqa, Aaronta y llapan kastankunatam Jehoväta shonqupita patsë respetaqkunatanö yarpäyarqan (Sal. 115:10-12; 135:19, 20).
ABRIL 19-25
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | NÜMERUS 22-24
“Israelïtakunatam Jehoväqa chikeqninkunapita cuidan”
bt-S päg. 53 pärr. 5
Jesuspaqmi allikunata willakurqan
5 Punta cristiänukuna yachatsikuyänanta michäkuyta munarpis manam puëdiyarqantsu. Tsënöllam kanan witsampis carcelkunaman apamarnintsikpis, Diospita yachatsikunantsikta michämënintsiktaqa puëdiyantsu. Ishkë Kaq Jatun Guërra witsanchöpis, Alemania nacionchö Jehovä testïgunkunata carcelarëkätsirpis manam Diospita yachatsikuyänanta michëta puëdiyarqantsu. Tsë witsanchö Diospita yachakushqa juk nunapis kënömi willakun: “Carcelchö Jehoväpa testïgunkuna valienti kayanqanta rikanqämi yanapamarqan, noqapis Jehoväpa testïgun kanäpaq”.
it-2-S päg. 250
Mana pensëkur imatapis ruraq
Juiciunnaq karchi Jehoväpa contranqa churakashwan. Pasakunampaq kaqta willakoq Balaammi, Moabpita rey Balac qellëta pagaptin israelïtakunata maldicita munarqan. Peru Jehovä michaptinmi israelïtakunata maldecirqantsu. Balaampaq parlarmi apostol Pëdru kënö nir qellqarqan: “Cargata apaq parlëta mana yachaq animalmi, nunanö parlarnin, Diospa willakoqnin Balaamta upa rurëta rurananta michëta tïrarqan”. Balaampaq parlarmi apostol Pëdruqa griëgu idiömachö pa·ra·fro·nï·a nirqan, tsëqa “juiciunnaq kë” ninanmi (2Pë 2:15, 16; Nü 22:26-31).
Imata yachakunqantsik
w04-S 1/8 päg. 27 pärr. 2
Nümerus librupita yachakunapaq
22:20-22. ¿Imanirtan Balaamqa Jehoväta piñatsirqan o cöleratsirqan? Jehoväqa Balaamta nirqan israelïtakunata mana maldecinampaqmi (Nümerus 22:12). Peru Moabpa reynin qellëta paguëta munaptinmi, Jehoväta mana cäsukurnin israelïtakuna kaqman reypa ishkaq soldädunkunawan ëwarqan (2 Pëdru 2:15, 16; Jüdas 11). Peru mana munëkarpis Balaamqa israelïtakunata bendicirqanmi. Tsëmi israelïta nunakuna jutsata rurayänampaq moabïta warmikunata mandanampaq rey Balacta nirqan (Nümerus 31:15, 16). Tsëmi Jehoväqa Balaam mana allita ruranqampita piñakurqan o cölerakurqan.
26 DE ABRILPITA 2 DE MÄYUYAQ
BIBLIAPITA ALLI YACHAKUNAPAQ | NÜMERUS 25, 26
“¿Wakinkunapitapis jukläya këta puëdintsikku?”
Melanëpaq rurëkunata ama rurayëtsu
JUK NUNA ukushta wanutsita munanqanman yarpäshun. Wanutsinampaqqa ukush purinqan sitiukunamanmi trampata churan. Y tsë trampamanqa ukush gustanqan quësuta o machkatam churan. Tsë nuna churanqanta ukush mikoq yëkuptinqa trampam tsaririn.
2 Tsë ukushnöllam, mëtsikaq nunakunapis mana allikunaman chäyashqa. Israelïtakunapita yachakurishun. Pëkunaqa, Diosnintsik Äninqan Patsaman manaraq yëkurmi Moabchö këkäyarqan. Israel nacionta ushakätsichö Balaam yanapanampaqmi, Moab nacionpa reyninqa atska qellëta pagarqan. Balaamqa musyarqanmi jutsallakuyaptinqa, Jehovä Dios israelïtakunata ushakätsinampaq kaqta. Oqllanakuy jutsaman ishkitsinampaqmi, Moabpita shipashkunata mandayänampaq patsätsirqan (Nümerus 22:1-7; 31:15, 16; Revelacion [Apocalipsis] 2:14).
Melanëpaq rurëkunata ama rurayëtsu
4 Kikinkunallaman y munëninkunallaman yarparäkurmi, israelïtakunaqa Balaam patsätsinqan jutsaman ishkiyarqan. Jehovä Diosqa imëkatam pëkunapaq rurashqa karqan. Egiptuchö esclävu kayanqampita jipirmi tsunyaqchö mikuyninkuna qararqan y Änikunqan Patsaman chäyanqanyaqmi yanaparqan. Diosnintsik llapan ruranqantam israelïtakunaqa qonqariyarqan (Hebrëus 3:12). Munëninkunata rurakurmi, penqakuypaq rurëta rurayarqan. Apostol Pablum nirqan, “rakcha rurëkunata rurar kashuntsu, pëkunapita wakin kaqkuna rakcha rurëkunata rurayanqannö” (1 Corintius 10:8).
Imata yachakunqantsik
it-2-S päg. 238 pärrk. 1, 2
Lindëru
Dios äninqan markachöqa sortiarnin y cada kasta ëkaq kayanqampitam israelïtakunaqa chakrakunataqa rakinakuyarqan. Sortiarmi cada kasta më läduchö kanampaq kaqta decidiyarqan. Wakinkunatam tocarqan pampakunachö y wakinkunatanam jirkakunachö. Kikin Jehovä mëchö täräyänampaq kaqta decidishqa kaptinmi llapampis kushishqa kayarqan (Pr 16:33). Bibliachö Genesis 49:1-33 Jacob willakunqan cumplikänampaqmi, Jehoväqa llapankunata mëchö täräyänampaq kaqta nirqan.
Jehovä äninqan markapa më lädunchö kayänampaq kaqta sortiarirmi, cada kastapa lindërunkuna mëpa kanampaq kaqta decidiyarqan. Jehovämi kënö nirqan: “Cada trïbuchö [o kastachö] ëka nunakuna kayanqanpa sortiyarir chakrata rakiyanki. Atskaq nunakuna kayaptin jatun chakrata rakiyanki. Wallkaqlla nunakuna kayaptinqa takshallata rakiyanki” (Nü 33:54). Tsëmi Judä kastapa chakrankuna alläpa jatun kaptin, Simeonpa kastanta wakintaqa rakiyarqan (Jos 19:9).