Kushi kushilla markäkur këkäshun
“Pellamanna marcäcu[shun] [...]. Tse wiñe caweta qomänantsicpaq caqtaqa rasonpa caqllata parlacoq Teyta Diosmi änimarqantsic manaraq que patsatapis camar.” (TITU 1:1, 2.)
YARPÄRINAPAQ
¿Imanötaq musyantsik ciëlopaq akrashqa cristiano wanunqanyaq tsarakuptin ciëlochö alläpa kushikuyanqanta?
¿Imanirtaq wakin kaq üshakunapaqqa ciëlopaq akrashqakuna shuyäkïkäyanqanta chaskiyänanraq precisan?
¿Imanötaq “Diosnintsic munashqanno” y “jutsata manana rurashpa” kawakïkanqantsikta rikätsikuntsik?
1. Jehová awnimanqantsikkunata shuyaranqantsik, ¿imanötaq yanapamantsik imata pasarpis alli tsarakunapaq?
“MARCÄQUITA qomaqnintsic Diosmanmi qamcunapaq mañaquicä, llapequi peman creyicoqcuna cushi cushilla cawaquicho cayänequipaq yanapecuyäshunequipaq. Y Santu Espiritun poderninwan yanapecuyäshï mas y mas marcäcuyänequipaq” nirmi qellqarqan apóstol Pablu (Rom. 15:13). Awnimanqantsikkunata shuyäkunapaq Jehová yanapamashqaqa, paqwë kushishqa y yamëmi shonquntsik sientekunqa, y tukï mana allikunapa pasarpis tsarakushunmi. Ciëlopaq kashqa, o Patsapaq kashqapis, shuyäkunqantsikqa “imeca juc estaca barcuta watäyaptin tsararaq cuenta[m]” yanapamäshun (Heb. 6:18, 19). Awmi, tsëqa yanapamäshun kawënintsikchö imëka mana allikunapa pasarnin, Dios awnimanqantsikkunata mana cumplikaqtanö mana rikänapaq y markäkïnintsik o yärakuynintsik mana ushakänampaqmi (lei Hebreus 2:1 y 6:11).
2. ¿Ima ishkë shuyäkïtaq kan kanan witsan cristiänokunapaq, y imanirtaq wakin kaq üshakunapaqqa precisan ciëlopaq akrashqakuna shuyakïninkunata chaskiyänan?
2 Kë ushanan tiempokunachö kawaq cristiänokunapaqa ishkë shuyäkïninkunam kan. Wakinkunaqa ciëlopa ëwayänampaq akrashqa karmi tsëta shuyäkïkäyan, y pëkunaqa “wallcalla[m]” kayan, mana ushakaq kawëtam chaskiyanqa, Cristuwan paqtam gobernayämunqa y sacerdötem kayanqa (Luc. 12:32; Apo. 5:9, 10). Y “mana yupetapis puedipaq, mantsaquepaq alli shuyni” kaq nunakunaqa shuyaräyan Cristu gobernamuptin kë Patsa huk paraïsoman tikrarishqachö imëyaqpis kawakïtam (Apo. 7:9, 10; Juan 10:16). Wakin kaq üshakunaqa manam qonqayänantsu Cristupa ‘wauqincunata’ alli yanaparninraq salvakuyänampaq kaqta (Mat. 25:34-40). Ciëlopaq akrashqakunaqa chaskiyanqam Dios awninqanta, y tsënöllam pasanqa wakin kaq üshakunawampis (lei Hebreus 11:39, 40). Ciëlopaq akrashqakunapa shuyäkïninkunapita maslla yachakurishun.
CIËLOPAQ KAQKUNA ‘LLAPAN SHONQUNCUNAWAN MARCÄCUYANQAN’
3, 4. ¿Imarëkurtaq ciëlopaq kaqkunaqa ‘mushoq caweyoqna’ tikrayan, y imata chaskiyänampaq kaqmantaq ‘llapan shonquncunawan marcäcuyan’?
3 Apóstol Pëdrum ciëlopaq kaq cristiänokunaman ishkë kuti cartakurqan, y ishkanchömi pëkunapaq “Dios Yaya acrangan” nirqan (1 Ped. 1:1, NTCN). Tsë cartankunachömi rikätsikurqan wallkalla kaq üshakuna ima shumaqkunata shuyaräyanqanta. Punta kaqchömi kënö nir qellqarqan: “¡Alabashun Teyta Jesucristupa Papänin Dios Yayata! Pemi ancupämarnintsic, mushoq caweyoqta ticraratsimarqontsic, peman llapan shonquntsicwan marcäcur cushishqa cawacunantsicpaq. Tsepaqmi Teyta Jesucristuta wanushqanpita Diosnintsic cawaritsimushqa. Y sieluchomi wiñe cawe erensiantsic quecatsin noqantsic chasquinantsicpaq. Tseqa manam cosascunanotsu ushacanqa, ni mapayar ismonqa. Teyta Diosman marcäcushqam poderninwan pe wardecamäshun que patsapa ushenin junaq salbasionta qomanqantsicyaq. Tseno captinmi, qamcuna cushishqa quecayanqui” (1 Ped. 1:3-6).
4 Rikanqantsiknöpis, Cristuwan ciëlopita gobernayämunampaq Jehová akranqan cristiänokunaqa, santo espïritupa yanapakïninwan ‘mushoq caweyoqna’ tikrayan. Santo espïritunwanmi Jehoväqa tsurinkunatanö chaskin y Cristuwan gobernayämunampaq y sacerdötekuna kayänampaq akran (Apo. 20:6). Pedro willakunqannöpis, ‘mushoq caweyoqna ticrayanan’ kaptinmi pëkunaqa ‘llapan shonquncunawan marcäcuyan’ ‘sielucho wiñe cawe erensiancuna chasquiyananpaq’ kaqman, y “tseqa manam cosascunanotsu ushacanqa, ni mapayar ismonqa”. ¡Tsënö kaptinchi pëkunaqa alläpa ‘cushishqa quecayan’! Imam sïqa, tsë shuyäkïkäyanqanta chaskiyänampaq alliran tsarakuyänan.
5, 6. ¿Imanirtaq ciëlopaq ‘acrashqacunaqa’ alliraq tsarakuyänan?
5 Huknin kaq cartanchönam ciëlopaq kaqkunata Pedro kënö nin: “Llapan shonquntsicwan shumaq yarpacachar alli cawacushun. Tsenopam musyashun Diosnintsic qayamashqantsicta y acramashqantsictapis” (2 Ped. 1:10). Y tsëqa rasunmi, markäkurnin o yärakurnin, kuyakoq karnin, Diosta llapan shonqunkunawan sirwirnin y cristiano mayinkunata kuyarninmi rikätsikuyänan alli cristiano kayanqanta. Tsëmi Pedru kënö nirqan: “Tsecunata rurar cawacushqaqa, manam embanutsu canqa Teytantsic Jesucristuman marcäcushqantsic” (lei 2 Pedru 1:5-8).
6 Kawariramushqana Cristum, Asia Menorchö këkaq Filadelfia congregacionchö ciëlopaq kaq punta cristiänokunata kënö nirqan: “Qamcunaqa palabrata cäsucurmi, tsaracuyarqonqui. Tserecurmi que patsacho llapan nunacuna jipayanqan öra qamcunataqa tsapecuyashqequi. Prontum cutimushaq. Tserecur marcäquiniquicunacho tsaracuyë. Mana tseno cayaptiqueqa, jucmi premiyiquicunatapis chasquenqa” (Apo. 3:10, 11). ¿Imaraq ciëlopaq ëwaq cristiänowan pasanman Jehoväta haqiriptinqa? Wanuyanqanyaq Jehoväta mana sirwirqa, manam chaskiyanqatsu ‘wiñe cawe premiuta’ o mana ushakaq kawëta (1 Ped. 5:4; Apo. 2:10).
MANDAKÏNINMAN CHASKIN
7. ¿Ima shumaq shuyäkïpaqtaq Judas cartanchö parlan?
7 Jesuspa wawqin Jüdasmi ‘acrashqa’ kaqkunapaq o ciëlota ëwaq kaqkunapaq 65 J.sh wata witsan huk cartata apatsirqan (Jud. 1; igualaratsi Hebreus 3:1). Ciëlochö Diospa Gobiernonman yëkoqpaq kaqkunapa huk shumaq shuyäkïnimpita parlananrëkurmi cartakurqan (Jud. 3). Takshalla cartanchö huk precisaq cösaskunapaq parlarpis, ushananchöqa tsë shumaq shuyäkïpaqmi parlarqan, kënömi nirqan: “Japallan Dios Salbadornintsicqa allapa puedeq carmi, cuidayäshunqui jutsaman mana ishquiyänequipaq. Tsenopam jutsannaqta Teyta Diospa shumaq nopanman cushishqata chäratsiyäshunqui. Jesucristurecur imecamayaqpis pellapaq catsun alabenin, puedeq quenin y mandaquinin” (Jud. 24, 25).
8. Judas 24 texto ninqannöpis, ¿imanötaq musyantsik ciëlopaq akrashqa cristiano Diosta alli sirwikar wanuriptin ciëlochö alläpa kushikuyanqanta?
8 Awmi, llapan cristiänokunam kallpachakuyan alli tsarakuyänampaq y ushakëman apakoq ima hutsamampis mana ishkiyänampaq. Biblia ninqannömi pëkunaqa shuyëkäyan Jesucristu hutsannaq espïritutanö kawaritsimunanta y Diospa nöpanman kushishqa yëkïta. Ciëlopaq akrashqa cristiano Diosta alli sirwikar wanurqa, kawariramurnin ‘mananam ushacanqanatsu’, awmi, “allapa shumaqllallanmi” ciëlochö kanqa, y “manana ushacaq cuerpuyoqnam” kanqa (1 Cor. 15:42-44). Tsënö pasaptin, ¿imanötaq sientekuyan ciëlochö këkaq wakin espïritukuna? Këta tantearinapaq: pipis “jutsancunata dëjasquir arepenticu[ptin]” ciëlochö alläpa kushikï këkaptinqa, ¡masraqchi kushikuyan Cristupa wawqin Diosllata sirwikar wanuptinqa! (Luc. 15:7, NTCN.) Ciëlopaq akrashqa cristiänokuna shuyäkïninkunata ‘cushishqa’ chaskiriyaptinqa, Jehoväwan angelkunapis alläpam kushikuyan (lei 1 Juan 3:2).
9. ¿Imanirtaq ciëloman yëkoqkunata Jesucristu ‘cushishqa chasquinanpaq’ kaqta Biblia nin, y tsëta shuyäki imanötaq yanapan Patsallachöraq këkaq akrashqakunata?
9 Ciëlopaq akrashqakuna Diosta sirwikar wanukoqkunapaqmi hina Pedru kënö nin: “Salbamaqnintsic Teyta Jesucristupis cushishqam chasquimäshun pepa mandaquinincho imecamayaqpis canapaq” (2 Ped. 1:10, 11). ¿Imanirtaq ciëloman yëkoqkunata Jesucristu ‘cushishqa chasquinanpaq’ kaqta nin? Tsënö nirqa itsachi rikätsikïkan ciëloman shumaq yëkuyänampaq kaqta, porque imëka chipapaqnömi rikätsikuyanqa alli cristiano kayanqanta. Hina itsachi rikätsikun llapan kawëninkunachö Diosllapaq këkar wanoqkunaqa llapampitapis más hatun bendicionta chaskiyänampaq kaqta. Alläpa kushishqam yarpäyanqa Patsachö këkar tukïta pasarpis alli tsarakuyanqanta. Awmi, tsëta shuyäkïqa Patsallachöraq kayanqanyaq ‘cabal nunana cayänanpaq, y imatapis alli tantiyecuryan rurayananpaqmi’ ciëlopaq akrashqakunata yanapan (1 Ped. 1:13).
WAKIN KAQ ÜSHAKUNAPAQ ‘DIOS YARPARËCANQAN’
10, 11. a) ¿Imatataq wakin kaq üshakuna shuyarëkäyan? b) ¿Imanirtaq Patsapaq nunakuna shuyäkïkäyanqan cumplikänanqa Cristupitaraq y ‘Diospa wanrancunapitaraq’?
10 Apóstol Pabluqa, santo espíritu akraptin ‘Diospa wamran’ tikraqkunapaq o ‘Jesucristuta [Teytan] imatapis qoshqanta’ chaskeqkunapa shumaq shuyäkïnimpaqmi cartankunachö parlarqan. Pero wakin kaq üshakunatapis Jehová alläpa shumaqta shuyëkätsinqampaqpis parlarqanmi, kënömi nirqan: “Diospa llapan camashqancunam [nunakuna] pasepa shuyaquicayan ime junaq carpis, Diosnintsic imeca wamrancunatanona [ciëlopaq akrashqakunata] nopancho quecatsimänantsicta. Porqui que mundoqa poqu carmi, imeca mana alli rureman chäcurishqa. Tsenoqa chäcurishqa manam quiquinllapitatsu, sinoqa Diosmi dispunishqa tseno cananpaq. Peru Dios siemprim yarparëcarqan llapan camashqancunata ushacäyänanpita librequita. Tsemi wamrancunatawan juntu mana ushacäcoqta ticraratsenqa” (Rom. 8:14-21).
11 Jehová Diosqa “siemprim yarparëcarqan” llapan nunakunapaq, tsëmi awnirqan ‘mirëninwan’ unë kaq ‘culebra’ Satanaspita libratsinampaq (Gén. 3:15; Apo. 12:9). Tsë ‘mirëchö’ más precisaq kaqqa Jesucristum (Gal. 3:16). Wanurir kawarimushqa kaptinmi nunakunaqa shuyäkïta puëdeyan hutsapita y wanïpita librashqa këta. Y tsë cumplikänampaqqa precisan wakin nunakunata “Diosnintsic imeca wamrancunatanona nopancho quecatsi[nanmi]”. ¿Imëtaq ciëlopaq akrashqakuna Diospa wamrankuna kayanqanta rikätsikuyanqa? Hina tsë ‘mirëllapita’ karnin, Cristuta yanapar Satanaspa makinchö llapan këkaqkunata ushakätsirninmi (Apo. 2:26, 27). Tsëta rurayaptinmi wakin kaq üshakunaqa hatun hipakï o alläpa ñakay tiempota kawëkar pasarnin salvakuyanqa (Apo. 7:9, 10, 14).
12. ¿Ima bendicionkunaraq nunakunapaq kanqa ciëlopaq akrashqakuna Diospa ‘wamrancuna’ kayanqanta rikätsikuyaptin?
12 Cristu waranqa wata gobernamunqanchöqa, “llapan camashqacunam” yamë këta paqwë taririyanqa. Tsë witsanmi ciëlopaq akrashqakunaqa ‘Diospa wamrancunana’ kayanqanta huknöpapis rikätsikuyanqa: Cristuwan paqta sacerdote karmi Jesus wanunqanrëkur wiyakoq nunakunata yanapayanqa hutsannaq këman chäyänampaq. Diospa Gobiernonchöqa llapan nunakunam ichikllapa ichikllapa hutsapita y wanïpita salvakuriyanqa. Tsënömi ichikllapa ichikllapa ‘llapan camashqacuna ushacäyänanpita libracäriyanqa’. Tsë waranqa watakunachö Jehoväta mana haqeqkunapa y ushanan kaq pruëbachö tsarakoqkunapaqa, “wiñe caweyoqcunapa jutincuna apuntaränan libru[chömi]” shutinkuna këkanqa, y Diosmi “wamrancunatawan juntu mana ushacäcoqta [“libre”, NM] ticraratsenqa” (Apo. 20:7, 8, 11, 12). ¡Imanö shumaq shuyäkïmi tsëqa!
SHUYËKANQANTSIKTA AMA QONQASHUNTSU
13. ¿Imapitataq shuyäkïkanqantsikta chaskishun, y imëtaq Jesucristu ‘këkämunqanta rikätsikamunqa’?
13 Dios yanapaptin Pedru qellqanqan ishkan cartankunaqa alläpam yanapan ciëlota ëwaqpaq kaqkunata y Patsachö kawaqpaq kaqkunatapis. Pëdruqa rikätsikun rurëninkunapitatsu tsëta chaskiyanqantam, sinöqa Jehoväpa kuyakïnimpitam, kënömi nirqan: “Imatapis alli tantiyecuryan rurashun. Noqantsicqa llapan shonquntsicwanmi Diosnintsicpa boluntaninta shuyacunantsic. Pemi Teyta Jesucristu que patsaman cutimuptin [“këkämunqanta rikätsikamunptin”, NM], allapa alli queninta ricatsimäshun” (1 Ped. 1:13). ¿Imëtaq Jesucristu ‘këkämunqanta rikätsikamunqa’? Wiyakoq qateqninkunata bendecimurnin y Jehová munanqannö llapan mana allikunata ushakätsirninmi (lei 2 Tesalonicenses 1:6-10).
14, 15. a) ¿Imatataq ruranantsik shuyäkïnintsik mana ushakärinampaq? b) ¿Imatataq Pedru consejakurqan?
14 Shuyäkïkanqantsikta mana qonqarinapaqqa Jehoväpa hunaqnintam mäkoqlla o mayaqlla shuyëkänantsik. Tsë hunaqmi “sielupis” y “patsapis” ushakäyanqa, huk parlakïchöqa, kanan witsan llapan gobiernokunawan llapan mana alli nunakuna y ‘llapan imecancunam’ ushakäyanqa. Rasuntachi Pëdruqa kënö nirqan: “Alli cawacur shuyaquicashun Teytantsic Jesucristu cutimunanta [“Jehoväpa hunaqninta”, NM] ganas ganaslla. Tse junaqmi sielupis ninawan ushacanqa, y llapan imecapis tsullur ushacanqa” (2 Ped. 3:10-12).
15 Pëdruqa nirqan kanan witsan ‘sielucunapa’ y ‘patsapa’ rantin huk ‘mushoq sieluna [Cristupa Gobiernon] y mushoq patsana [Diosta wiyakoq nunakunallana]’ kanampaq kaqtam (2 Ped. 3:13). Tsëpitanam, mushoq Patsata shuyäkïkaqkunata kënö consejarqan: “Cuyashqa wauqicuna panicuna, quecunata shuyaquicarqa, llutacunata mana rurashpana jutsannaqna cawacushun, alli cawecho quecaqta Diosnintsic tarimänantsicpaq” (2 Ped. 3:14).
SHUYÄKÏKANQANTSIKMANNÖMI KAWANANTSIK
16, 17. a) ¿Imanötaq “Diosnintsic munashqanno” y “jutsata manana rurashpa” kawakïkanqantsikta rikätsikuntsik? b) ¿Imatataq ruranantsik shuyäkïkanqantsik cumplikämoqta rikänapaq?
16 Shuyäkïkanqantsikta mana qonqanantsik precisanqannöllam, shuyäkïkanqantsikmannö kawanantsikpis precisan. Pedru ninqannöpis, Diospa kaqchö imanö nuna kanqantsikmanmi imëpis pensanantsik. Y, ¿imanötaq Diospa kaqchöqa këkänantsik? Puntataqa, ‘jutsata manana rurashpam shumaq cawaquicanantsic’, huk parlakïchöqa, Dios munanqannö llapanchö limpio portakurnin y ‘Diosta mana cäsucoq nunacunapa nopancho alli cawacurnin’ (2 Ped. 3:11; 1 Ped. 2:12). Hina alläpam precisan huknintsik huknintsik kuyanakunantsik, tsëqa hinantin Patsachö y congregacionnintsikkunachöpis huk shonqulla këtam tïrashun (Juan 13:35). Hina alläpa precisan “Diosnintsic munashqanno” kawakunantsikpis, huk parlakïchöqa, Jehoväman más wititsimaqnintsikkunatam ruranantsik, llapan shonquntsikwan mañakurnin, llapan hunaqkuna Bibliata leirnin, mana haqita publicacionkunata estudiarnin, familiachö Diosta adorarnin y ‘alli willaquicunata’ musyatsikoq kushishqa yarqurnin (Mat. 24:14).
17 Kë mana alli mundota ushakätsimur Jehová allitanö rikarnin salvanampaq kaq nunakuna këtam munantsik. Tsëta lograrqa rikäshunmi ‘wiñe caweta qomänantsicpaq caqta rasonpa caqllata parlacoq Teyta Dios änimanqantsicta’ cumplimunqanta (Titu 1:2).
[24 kaq päginachö dibüju]
Ciëlopaq akrashqakunaqa huk ‘mushoq caweyoqnam ticrariyan’
[26 kaq päginachö dibüju]
Familiantsikwan shuyäkïkanqantsik ama imëpis ushakätsuntsu