INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
Quichua (Chimborazo)
ꞌ
  • Cꞌ
  • cꞌ
  • CHꞌ
  • chꞌ
  • Pꞌ
  • pꞌ
  • Qꞌ
  • qꞌ
  • Tꞌ
  • tꞌ
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONCUNA
  • TANDANACUICUNA
  • nwt Marcos 1:1-16:8
  • Marcos

Can mashcacushcaca mana tiyanchu.

Quishpichihuai, videoca mana ricurinchu.

  • Marcos
  • Biblia. Diospaj Shimi
Biblia. Diospaj Shimi
Marcos

MARCOS

1 Diospaj Churi Jesucristomanta alli huillaicunaca cashnami callarin. 2 Profeta Isaiasman quillcachishca shinami pajtarca. Isaiasca: “(¡Ricui! Ñuca huillajtami cambaj ñaupa cachagrini. Paimi canta ñaupashpa ñantaca allichinga). 3 Chaquishca pambapi shuj runa sinchita caparishpaca: ‘¡Jehová* Diospaj ñanta allichichij! Paipaj ñancunatapish derechaichij’” nircami. 4 Bautizaj Juanca chaquishca pambaman shamushpaca, arrepintirishcata ricuchingapaj bautizarichij. Chashna rurajpimi Diosca cancunapaj juchacunata perdonanga nishpa huillarca. 5 Judeamanta gentecunapish, Jerusalenpi causajcunapish tucuicunami Juanta ricunaman shamujcuna carca. Paicunatami Juanca Jordán jatun yacupi bautizaj* carca. Chai gentecunaca paicunapaj juchacunatami mana pacashpa tucuita huillajcuna carca. 6 Juanca camello millmahuan rurashca churanata churarishca, carahuan rurashca cinturonhuan chumbillirishcami purij carca. Paica langostacunata,* sacha abejacunapaj mieltapishmi micuj carca. 7 Juanca cashna nishpapishmi huillaj carca: “Ñucapaj qꞌuipa shamujca ñucata yalli podertami charin, paipaj sandaliacunapaj huatucunallatapish cumurishpa mana pascai tucunichu. 8 Ñucaca cancunataca yacullahuanmi bautizarcani, ashtahuanpish paica espíritu santohuanmi bautizanga” nircami.

9 Chai punllacunallapitajmi Jesusca Galileapi caj Nazaretmanta Jordán jatun yacuman shamurca. Chaipimi Juanca paita bautizarca. 10 Jesusca yacumanta llujshishcahuanmi jahua pacha pascarijta ricurca. Shinallataj Diospaj espíritu paipaj jahuaman shuj paloma shina uriyamujtami ricurca. 11 Shinallataj jahua pachamanta Dios rimashca uyarishpaca: “Canmi ñuca cꞌuyashca Churi cangui. Canpimi achcata cushicuni” nircami.

12 Chai ratollatajmi Diospaj espíritu yuyachijpi Jesusca chaquishca pambaman rirca. 13 Chai chaquishca pambapimi 40 punllacunata pasarca. Chaipimi Satanasca pandachisha nirca. Sacha animalcunapishmi chaipica tiyarca. Shinapish Jesustaca angelcunami cuidarca.

14 Contracuna Juanta prezupi churashca qꞌuipami Jesusca Galilea llajtapi Diosmanta alli huillaicunata huillanaman rirca. 15 Paica: “Agllashca punllacunaca ñamari pajtamushca. Diospaj Gobiernopish ñamari cꞌuchuyamushca. Chaimanta arrepintirichij, cai alli huillaicunatapish crichij” nircami.

16 Jesusca Galilea mama cucha ladota puricushpami Simonta,* Simonpaj huauqui Andrestapish ricurca. Paicunaca pescadocunata japijcunami carca. Chaimantami pescadota japingapaj mama cucha yacupi mallata* shitacurcacuna. 17 Chaipimi Jesusca: “Ñucata catichij. Cancunataca pescadocunata mashcaj shina gentecunata mashcanatami yachachisha” nirca. 18 Chaita uyashpami paicunaca pescadota japina mallacunata* saquishcahuan Jesusta catircacuna. 19 Chaimanta ashata rishpami Jesusca Zebedeopaj churi Santiagota, paipaj huauqui Juantapish ricurca. Paicunaca pescadota japina mallacunatami* paicunapaj barcopi allichicurcacuna. 20 Chaimi Jesusca chai rato paicunata cayarca. Chashna cayajpimi paicunaca, paicunapaj yaya Zebedeota, paihuan trabajajcunatapish barcopi saquishpa Jesusta catircacuna. 21 Chashnami paicunaca Jesushuan Capernaúm llajtaman rircacuna.

Sábado punlla cajpimi Jesusca sinagogaman* yaicushpa chaipi yachachi callarirca. 22 Paica mandashcacunata quillcajcuna shinaca mana yachachircachu. Ashtahuanpish Dios ima nishcatami yachachij carca.* Chashna yachachijpimi gentecunaca mancharircacuna. 23 Chai ratollatajmi sinagogapica* millai espíritu japishca shuj runapish carca. Chai runaca cashna nishpami caparirca: 24 “Nazaret llajtamanta Jesús, ¿imata ninamantaj shamunguiyari? ¿Ñucanchijta llaquichinamanchu shamurcangui? Can pi cashcataca allimi yachani: ¡canca Dios cachashca jucha illajmi cangui!” nircami. 25 Chashna nijpimi Jesusca demoniota* sinchita rimashpaca: “¡Upallai! ¡Paimanta llujshi!” nirca. 26 Chashna rimajpica millai espirituca chai runata yallitaj chujchuchishpa, sinchita caparishpami paimanta llujshirca. 27 Chaita ricushpami tucui chaipi cajcunaca yallitaj mancharircacuna. Paicunapura parlanacushpaca: “¿Imataj caica? ¡Mushuj yachachishcamari! Paica millai espiritucunata llujshichingapajpish podertami charin. Millai espiritucunaca paitaca cazunllamari” nircacuna. 28 Jesús imalla rurashcataca tucui ladocunapi, Galilea muyundij llajtacunapipishmi yachaj chayarcacuna.

29 Chai qꞌuipaca sinagogamanta* llujshishpami Jesusca Santiagota, Juantapish pushashpa Simonpaj, Andrespaj huasiman rirca. 30 Chai huasipica Simonpaj suegrami fiebrehuan ungushca camapi siricurca. Chaitaca Jesusmanmi utca huillarcacuna. 31 Chaimi Jesusca paipajman cꞌuchuyashpaca maquimanta japishpa jatarichirca. Chashna rurajpica fiebreca anchurcallami. Ña alliyashca qꞌuipami chai huarmica micunata paicunapaj rurai callarirca.

32 Inti huashicushpa ña tutayacujpica gentecunaca tucui ungushcacunata, demonio japishcacunatapishmi Jesuspajman pushamurcacuna. 33 Chai llajtamanta gentecunaca tucuicunami Jesús tiyacun huasi pungupi tandanacurcacuna. 34 Chaipimi Jesusca ima ungüihuan cajcunatapish achcacunata alliyachirca. Achca demoniocunatapishmi llujshichirca. Demoniocunaca pai Cristo cashcataca allimi yacharcacuna. Chaimantami Jesusca demoniocuna paimanta rimachunca mana saquirca.

35 Jesusca utca jatarishpami manaraj achijyajpi pi mana causan chulunlla ladoman rirca. Chaipimi Diosta mañai callarirca. 36 Ashtahuanpish Simonca paihuan cajcunandijmi tucui ladocunapi Jesusta mashcanaman rircacuna. 37 Jesushuan tupashpaca: “Tucuicunami cantaca mashcacun” nircacunami. 38 Chashna nijpimi Jesusca: “Shujtaj ladoman jacuchij. Chai cꞌuchulla llajtacunapipish alli huillaicunata huillangapaj. Chaipajmi ñucaca shamurcani” nirca. 39 Shina nishpami Jesusca tucui Galilea llajtata rishpa sinagogacunapi* huillarca. Demoniocunatapishmi llujshichirca.

40 Chaipica lepra* ungüihuan caj runa Jesuspajman cꞌuchuyashpami paipaj ñaupajpi cungurishpaca: “Can jambisha nishpaca ñucata jambihuai” nishpa rogarirca. 41 Chashna nijpimi Jesusca chai runata llaquishpa, maquita chutashpa paita tuparishpaca: “Ari jambisha ninimi. Alli tucuilla”* nirca. 42 Chashna nijpica ñapish chai runaca lepra ungüimanta alliyarcallami. 43 Chai runa manaraj rijpimi Jesusca cashna nishpa mandarca: 44 “Ñataj piman huillanguiman. Ashtahuanpish sacerdotecunapaj ñaupajpi ricurigri. Can alliyashcamantaca Moisesman cushca leypi nishca shina shuj ofrendata cugri. Chashnami paicunaca can alliyashcataca yachangacuna” nircami. 45 Ashtahuanpish chai runaca chaimanta rishca huashaca ima tucushcatami tucui ladocunapi huillashpa yachaj chayachirca. Chaimi Jesusca gentecuna ricucujpica maijan llajtamanpish ña mana yaicui tucurca. Chaimantami pi mana causashca ladocunapi pailla cangapaj saquirij carca. Shina rurajpipish gentecunaca tucui ladocunamantami paita ricunaman shamujcuna carca.

2 Asha punllacuna qꞌuipaca Capernaúm llajtamanmi Jesusca tigrarca. Chaita yachashpami gentecunaca paicunapura parlanacushpaca: “Jesusca ñamari huasipi” nircacuna. 2 Chaimantami achca gentecuna chaipi tandanacurcacuna. Huasi pungucamami maipi sarunallapish mana tiyarca. Chaipimi Jesusca Diospaj shimimanta yachachi callarirca. 3 Chashna yachachicujpimi chuscu runacunaca mana cuyuri tucuj runata huandushpa Jesuspajman apamurcacuna. 4 Shinapish achca gentecuna chaipi cajpimi Jesuspajmanca mana cꞌuchuyachi tucurcacuna. Chaimantami Jesús maipi tiyacushca rectopi huasi techota ashata jutcurcacuna. Chashnami mana cuyuri tucuj runataca pai siricushca camillapi huandushpa Jesuspajman uriyachircacuna. 5 Jesusca paicuna crishcata ricushpami mana cuyuri tucuj runataca: “Huahua, cambaj juchacunataca perdonanimi” nirca. 6 Chaipica mandashcacunata quillcaj huaquin runacunapishmi tiyacurcacuna. Paicunapaj shungupica cashnami yuyacurcacuna: 7 “¿Cai runaca imamantataj chashna ninchu, imamí? Paica Diostamari cꞌamicun. Juchacunataca pi mana perdonai tucunchu. Diosllamari perdonai tucun” nircacunami. 8 Jesusca paicunapura chashna yuyacujta chai rato yachaj chayashpami: “¿Ima nishpataj cancunapaj shungupica chashna yuyacunguichij? 9 Mana cuyuri tucuj runataca, ¿imata ninataj ashtahuan jahualla canga? ¿‘Cambaj juchacunaca perdonashcami’ nina, mana cashpaca ‘jatari cambaj camillata apashpa puri’ nina? 10 Runapaj Churi cai pachapi causajcunapaj juchacunata perdonangapaj poderta charishcata yachachunmi munani...” nirca. Chai qꞌuipaca mana cuyuri tucuj runata ricushpami: 11 “Ñucaca cashnami nini: Jatari, cambaj camillata apashpa cambaj huasiman rilla” nirca. 12 Chashna nijpimi ñapish chai runaca jatarishpa pai siricushca camillata japishpa tucuicuna ricucujpi purishpa rirca. Chaita ricushpami chaipi caj gentecunaca mancharinacushpa: “Chashna rurashcataca mana nunca ricushcanchijchu” nishpa Diosta jatunyachircacuna.

13 Chai qꞌuipami Jesusca cutinllataj Galilea mama cucha ladoman rirca. Paitaca achca gentecunami ricunaman shamurcacuna. Chaipimi paicunaman yachachirca. 14 Chaita puricushpami Alfeopaj churi Leví* shuti runata ricurca. Paica impuestota cobrana ucupimi tiyacurca. Paita ricushpami Jesusca: “Shamui, ñucata cati” nirca. Shina nijpimi Leví runaca jatarishcahuan Jesusta catirca. 15 Chai qꞌuipaca Levipaj huasipimi Jesusca paita catijcunandij micucurcacuna. Chaipica impuestota cobraj tauca runacunapish, juchayujcunapishmi paicunahuan micucurcacuna. Paicunamantaca achcacunami Jesusta catijcuna tucushca carca. 16 Mandashcacunata quillcaj fariseocunaca Jesús impuestota cobrajcunahuan, juchayujcunahuan micucujta ricushpami Jesusta catijcunataca: “¿Ima nishpataj cancunata yachachijca impuestota cobrajcunahuan, juchayujcunahuan micunyari?” nircacuna. 17 Chaita uyashpami Jesusca: “Sano gentecunaca jambijtaca mana minishtincunachu. Ungushcacunami jambijtaca minishtincuna. Ñucaca cashcata rurajcunata cayanamanca mana shamurcanichu. Ashtahuanpish juchayujcunata cayanamanmi shamurcani” nirca.

18 Bautizaj Juanta catijcunapish, fariseocunapishmi cutin cutin ayunajcuna carca. Chaimantami maijancuna Jesuspajman cꞌuchuyashpaca: “Juanta catijcunapish, fariseocunata catijcunapish cutin cutinmi ayunancuna. ¿Ima nishpataj canta catijcunaca mana chashnallataj ayunancuna?” nircacuna. 19 Chashna nijpimi Jesusca cashna nirca: “Novio paicunahuan cajpica noviopaj amigocunaca mana ayunanachu can ¿nachu? Novio paicunahuan cajpiraj ayunanaca mana allichu. 20 Ashtahuanpish noviota paicunamanta quichuna punllaca chayamungami. Chai punllami paicunaca ayunangacuna. 21 Maijanpish mauca jahua churanataca mushuj telahuanca mana remendanchu. Chashna remendajpica mushuj telaca uchillayashpami mauca jahua churanataca chutashpa ashtahuan lliquinga. 22 Shinallataj maijanpish mushuj vinotaca mauca capachucunapica* mana churanchu. Chashna churajpica chai mauca capachu tugyashpami vinoca jicharinman. Capachucunapish ña imapaj mana valinmanchu. Chaimantami mushuj vinotaca mushuj capachucunapi churancuna” nircami.

23 Chai qꞌuipaca sábado punllapimi Jesusca paita catijcunandij trigo tarpushca chagrata pasacurca. Chaita pasacushpami Jesusta catijcunaca trigo granota cꞌutsai callarircacuna. 24 Chaita ricushpami fariseocunaca Jesustaca: “¡Ricui! ¿Imamantataj canta catijcunaca sábado punllapi mana rurana cashcataca ruracunyari?” nircacuna. 25 Chashna nijpimi Jesusca cashna cutichirca: “¿Davidpish, paihuan caj runacunapish yaricaihuan cashpa imata rurashcataca manachu liyishcanguichij? 26 ¿Sacerdotecunata mandaj Abiatarmanta quillcashcataca manachu liyishcanguichij? Chaipi nishca shinaca Diospaj huasiman yaicushpami Davidca Diosman cushca tandata* micurca. Shinallataj paihuan cajcunamanpishmi cararca. Chai tandataca ni pi mana micunachu carca, sacerdotecunallami micuna carca” nircami. 27 Chashna nishca huashami Jesusca paicunamanca cashna nirca: “Sábado punllataca gentecunamantami Diosca rurarca. Shinapish gentecunataca mana sábado punllapajchu rurarca. 28 Shinaca Runapaj Churica sábado punllatapish Mandajmari” nircami.

3 Jesusca cutinllatajmi shuj sinagoga* ucuman yaicurca. Chaipica maqui chaquirishca* shuj runami tiyacurca. 2 Chai runata sábado punllapi Jesús jambijpi, paita juchachingapajmi fariseocunaca ricuracurcacuna. 3 Paicuna ricuracujpipish Jesusca maqui chaquirishca* runataca: “Jatari, cai chaupiman shamui” nircami. 4 Chashna nishca huashami Jesusca: “¿Sábado punllapica imata ruranataj alli canga? ¿Allita rurana o mana allita rurana? ¿Shuj runata* salvana o huañuchina?” nirca. Jesús chashna nijpimi paicunaca upalla saquirircacuna. 5 Chaipimi Jesusca pꞌiñarishpa muyundijta ricushpaca, paicunapaj shungu chꞌahuanyashca cajta ricushpa yallitaj llaquirishpa, chai runataca: “Cambaj maquita chutai” nirca. Chai runa maquita chutajpica paipaj maquica alliyarcallami. 6 Chashna rurajta ricushpami fariseocunaca chaimanta llujshishcahuan, Herodesta* catijcunahuan tandanacushpa Jesusta huañuchinata yuyarircacuna.

7 Chaimantaca paita catijcunandijmi Jesusca mama cucha ladoman rirca. Chaiman rijpimi Galileamanta, Judeamanta achca gentecuna paita catishpa rircacuna. 8 Shinallataj Jerusalenmanta, Idumeamanta, Jordán jatun yacu caishuj ladomanta, Tiro, Sidón cꞌuchulla llajtacunamantapishmi Jesús imata ruracujta yachaj chayashpaca, achca gentecuna paipajman shamurcacuna. 9 Chai tucui gentecuna jundarishpa ama llapichunmi Jesusca paita catijcunataca shuj uchilla barcota listota charichun mandarca. 10 Achca ungushcacunata jambijta ricushpami, ancha ungushcacunapish tucuicuna Jesusta tuparishun nishpa tꞌangarinacucurcacuna. 11 Millai espíritu japishcacunapish Jesusta ricushpami paipaj ñaupajpi cungurishpaca: “¡Canca Diospaj Churimari cangui!” nishpa caparircacuna. 12 Shinapish Jesusca ñuca pi cashcataca ñataj piman huillanguichijman nishpami cutin cutin sinchita mandarca.

13 Chai qꞌuipami Jesusca shuj urcuman huichiyarca. Chaipimi paita catijcunapuramanta maijancunallata cayaj cacharca. Shina cayajpimi paicunaca Jesuspajman shamurcacuna. 14 Chashnami Jesusca 12 runacunata agllashpa, paicunataca apostolcuna nishpa shutichirca. Chai 12 apostolcunami Jesushuan purijcuna carca. Paicunatami Jesusca huillanaman cacharca. 15 Shinallataj demoniocunata* llujshichichunpishmi poderta curca.

16 Chai 12 apostolcunapaj shuticunaca: Simón (Jesusca paitami Pedro nishpa shutichirca), 17 Zebedeopaj churi Santiago, paipaj huauqui Juan (Jesusca paicunatami Boanerges nishpa shutichirca. Boanerges shutica “truenopaj churicuna” nisha ninmi), 18 Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Alfeopaj churi Santiago, Tadeo, Cananita* nishca Simón, 19 Judas Iscariotepishmi carca (paimi qꞌuipaca contracunaman Jesusta entregarca).

Chai qꞌuipami Jesusca shuj huasiman yaicurca, 20 chai huasipica achca gentecunami cutinllataj jundarircacuna. Chaimantami Jesuspish, paita catijcunapish micungapajllapish tiempota mana charircacuna. 21 Chaita yachaj chayashpami Jesuspaj familiacunaca: “Paica locomari tucushca” nishpa Jesusta pushanaman shamurcacuna. 22 Mandashcacunata quillcajcunapish Jerusalenmanta shamushpaca: “Belcebumi* paitaca japishca. Paica demoniocunata mandaj poderta cujpimi demoniocunataca llujshichin” nircacunami. 23 Shina nicujpipish Jesusca paicunata cayashpami chꞌimbapuraicunata churashpa cashna nishpa parlai callarirca: “¿Ima shinataj Satanasca Satanasllatataj llujshichingayari? 24 Maijan llajtapipish gentecuna paicunapurallataj macanacujpica chai llajtapaj gobiernoca urmangami. 25 Shinallataj maijan familiapi paicunapura pꞌiñanacushpaca mana tandalla causai tucungachu. 26 Chashnallatajmi Satanaspish paillahuantaj macanacushpaca paipaj contra tucunga. Paihuan cajcunapish mana tandalla cangachu. Paipish mana ñaupajman cati tucushpami tucuringa. 27 Maijanpish sinchi runapaj huasimanta imalla charishcacunata shuhuasha nishpaca chai sinchi runatarajmi huatana can. Chashna rurashpallami huasipi ima tiyashcataca shuhuai tucunga. 28 Cancunamanca mana llullanichu. Diosca runacunapaj juchacunataca ima juchata rurajpipish tucuitami perdonanga. Paita ima shina cꞌamijpipish perdonangami. 29 Shinapish espíritu santota cꞌamijcunataca Diosca manataj perdonangachu. Paicunaca huiñaipajmi juchayuj nishca cangacuna” nircami. 30 Chaipi caj gentecuna: “Cai runataca millai espiritumi japishca” nishcamantami Jesusca chashna nirca.

31 Jesús chashna nicujpimi paipaj mamapish, paipaj huauquicunapish paita ricunaman shamurcacuna. Shinapish paicunaca canllapi saquirishpami, Jesusta cayachun shuj runata cacharcacuna. 32 Jesuspaj muyundijpica achca gentecunami tiyacurcacuna. Paicunaca: “Ricui, cambaj mamapish, cambaj huauquicunapishmi canllapi canta cayacuncuna” nircacunami. 33 Chashna nijpimi Jesusca: “¿Pitaj ñuca mama, pitaj ñuca huauquicunaca?” nishpa cutichirca. 34 Paipaj muyundijpi tiyacujcunata ricushpami Jesusca cashna nirca: “¡Ricuichij! ¡Caicunami ñuca mama, ñuca huauquicunapish! 35 Maijanpish Diospaj munaita rurajllami ñuca huauqui, ñuca pani, ñuca mamapish” nircami.

4 Jesusca cutinllatajmi mama cucha uripi yachachi callarirca. Achca gentecuna paipaj muyundijpi tandanacujpimi barcoman huichiyashpa chaipi tiyarishpaca yacu urimanta ashata caruyarca. Ashtahuanpish gentecunaca mama cucha uripimi saquirircacuna. 2 Chaipimi Jesusca achca chꞌimbapuraicunata churashpa yachachi callarirca. Yachachicushpaca cashnami nirca: 3 “¡Uyaichij! Shuj tarpuj runami tarpunaman llujshirca. 4 Pai tarpucujpica asha muyuca ñanpimi urmarca. Ñanpi urmashca muyutaca pajarocuna shamushpami micurca. 5 Cutin asha muyuca rumilla allpapimi urmarca. Ashalla allpa tiyashcamantami chai muyuca utca huiñarca. 6 Chashna huiñashpapish jahualla sapicunata charishcamantami inti llujshishpa rupachijpica plantacunaca anguyashpa chaquirircalla. 7 Cutin asha muyuca cashacuna chaupipimi urmarca. Cashacuna huiñajpimi chai muyuca mana huiñai tucushpa ima granota mana pꞌucurca. 8 Cutin asha muyuca alli allpapimi urmarca. Chai muyu huiñashpami jatun yura tucushpa, maijanca 30 cutinhuan yalli, maijanca 60 cutinhuan yalli, maijancarin 100 cutinhuan yallimi pꞌucui callarirca” nircami. 9 Jesusca cashnapishmi nirca: “Uyasha nijca alli uyachun”.

10 Jesús ña pailla saquirijpimi 12 apostolcunapish, paicunahuan tandalla cajcunapish chai chꞌimbapuraicuna ima nisha nishcata tapui callarircacuna. 11 Chashna tapujpimi Jesusca: “Diosca paipaj Gobiernomanta pi mana yachai tucushcata* intindichunmi cancunata ayudashca. Shinapish shujtajcunamanca chꞌimbapuraicunata churashpami yachachini. 12 Paicunaca ricushpapish imata mana ricuncunachu. Uyashpapish imata mana intindincunachu. Dios perdonachunpish nunca mana tigraringacunachu” nircami. 13 Shinallataj Jesusca cashnami nirca: “Cai chꞌimbapuraita mana intindishpaca, ¿ima shinataj caishuj chꞌimbapuraicunatacarin intindinguichijyari?

14 Tarpuj runaca Diospaj shimita huillajmi.* 15 Huaquin gentecunaca ñanpi urmashca muyu shinami. Diospaj shimita uyashca qꞌuipallami Satanás shamushpaca paicunapaj shungupi tarpushca shimita anchuchin. 16 Shujtaj gentecunaca rumilla allpapi urmaj muyu shinami. Paicunaca Diospaj shimita uyashpaca chai ratomi cushicushpa chasquincuna. 17 Shinapish chai uyashca shimicuna shungupi mana sapiyashcamantami asha tiempollata huiñan. Diospaj shimita chasquishcamanta jatun llaquicuna japijpi, catirashpa llaquichijpipish crishcataca rato saquincunallami. 18 Cutin shujtajcunaca casha chaupipi urmashca muyu shinami. Paicunaca Diospaj shimita uyashpapish 19 cai punlla* causaipajlla yallitaj sustarishpa, charijyana munaicuna pandachijpi, shujtaj munaicunapish shunguman yaicujpimi Diospaj shimi huiñachun mana saquincuna. Chaimantami imata mana granun. 20 Ashtahuanpish alli allpapi tarpushca muyucunaca Diospaj shimita uyashpa cushicushpa chasquijcunami. Chaimantami alli granota pꞌucuncuna. Shujca 30 cutinhuan yalli, caishujca 60 cutinhuan yalli, chaishujcarin 100 cutinhuan yallimi pꞌucun” nircami.

21 Jesusca cashnapishmi nirca: “Shuj lamparataca pi mana canastahuan* tapanchu, cama ucupipish mana churanchu. Ashtahuanpish shuj mesa jahuapimi churan ¿nachu? 22 Pacallapi cashcacunaca ricuchishcami canga. Ima alli pacashcacunapish tucuimi yacharinga. 23 Maijanpish uyasha nijca alli uyachun” nircami.

24 Chai qꞌuipami Jesusca cashnapish nirca: “Imata uyacushcataca alli uyaichij. Shujtajcunapaj imatami ruranguichij, chashnallatajmi paicunapish cancunapajca rurangacuna. Chashnami cancunaca ashtahuan yallita chasquinguichij. 25 Imata intindijmanca Diosca ashtahuanmi intindichinga. Shinapish imata mana intindijmanca, ashallata intindishcatapish Diosca quichungami” nircami.

26 Jesusca cashnapishmi nishpa catirca: “Diospaj Gobiernoca shuj runa allpapi muyuta tarpuj shinami. 27 Chai runaca tutaca dorminmi, punllaca jatarinmi. Cutin muyuca allpamanta ricurishpami huiñashpa jatunyan. Muyu ima shina huiñajtaca chai runaca mana yachanchu. 28 Allpaca paillataj pꞌucuchinllami: puntaca qꞌuihuami ricurin, chai huashaca espigayamunmi, qꞌuipaca chai espigapi jundashpami grano pꞌucun. 29 Grano ña pꞌucujpica tarpuj runaca cosecha punlla chayamushcamantami hoceshuan cuchun” nircami.

30 Jesusca cashnapishmi nirca: “¿Diospaj Gobiernotaca imahuantaj chꞌimbapurashunyari? ¿Ima chꞌimbapuraita churashpataj intindichishunyari? 31 Diospaj Gobiernoca mostaza muyu shinami. Allpapi tarpujpica cai muyuca allpapi tiyaj tucui muyucunamanta ashtahuan yalli uchillami. 32 Ashtahuanpish tarpushca qꞌuipa huiñashpaca tucui yuracunamanta ashtahuan jatun yurami tucun. Ramacunapish jatun tucujpimi pajarocuna shamushpa llandullapi tazinta rurancuna” nircami.

33 Paicuna mashnata intindijta ricushpami Jesusca cashna laya achca chꞌimbapuraicunata churashpa Diospaj shimimanta yachachirca. 34 Paica chꞌimbapuraicuna illajllaca mana yachachijchu carca. Ashtahuanpish paita catijcunamanca chai chꞌimbapuraicuna ima nisha nishcatami intindichij carca.

35 Chai punlla ña tutayamujpimi Jesusca paita catijcunataca: “Mama cucha caishuj ladoman jacuchij” nirca. 36 Chashna nijpimi Jesusta catijcunaca gentecunata minchacama nishca huasha Jesustaca barcopi pusharcacuna. Shujtaj barcocunapishmi chaipi carca. 37 Mama cuchata ricujpica ñapishmi sinchi huaira jatarishpa yacuta caiman chaiman cuyuchirca. Chashna cuyuchijpimi yacuca barcota huajtashpa barcopi jundai callarirca. 38 Ashtahuanpish Jesusca barco huasha ladopimi saunapi saunarishpa dormicurca. Chaipimi paita catijcuna rijchachishpaca: “Yachachij, ¿ñucanchij huañugrijtaca manachu ricungui?” nircacuna. 39 Chashna nijpimi Jesusca jatarishpa huairatapish, mama cuchatapish sinchita rimashpaca: “¡Upalla! ¡Casijlla cai!” nirca. Chaimi huaira pararijpica tucui casijlla tucurca. 40 Chai huashami Jesusca: “¿Imamantataj yallitaj mancharishca canguichij? ¿Manarajchu feta charinguichij imatajyari?” nirca. 41 Jesús chashna nijpimi achcata mancharinacushpa paicunapuraca: “¿Cai runaca pitaj canyari? Paitaca huairapish, mama cuchapish cazunllamari” nircacuna.

5 Chai qꞌuipaca mama cuchata pasashpaca Gerasa llajtamanmi chayarcacuna. 2 Barcomanta Jesús uriyajpica millai espíritu japishca shuj runami ñapish panteonmanta llujshishpa Jesusta tupanaman shamurca. 3 Chai runaca panteonpimi causaj carca. Chai punllacamaca cadenacunahuan huatashpapish paitaca ni pi mana chari tucurcachu. 4 Chai runapaj maquicunata, chaquicunata cadenacunahuan achca cutin huatajpipish paica cadenacunataca pꞌitijllami carca. Paita huatashpa charingapajca ni pi mana fuerzata charircachu. 5 Chai runaca punllapish tutapishmi panteonpi, urcucunapi caparirishpa, rumicunahuan chugririshpa purij carca. 6 Ashtahuanpish Jesusta carumanta ricushpaca callpashpa rishpami paipaj ñaupajpi cungurirca. 7 Chashna cungurishpaca: “¿Jatun Diospaj Churi Jesús, imata ninamantaj shamunguiyari? Ñucata mana llaquichinataca Diospaj shutipi ari nihuaiyari” nishpami sinchita caparirca. 8 Jesusca: “Millai espíritu, cai runamanta llujshi” nicushcami carca. Chaimantami chashna caparirca. 9 Chaimi Jesusca: “¿Ima shutitaj cangui?” nishpa tapurca. Chashna tapujpimi millai espirituca: “Achcacuna cashcamantaca Legión* shutimi cani” nirca. 10 Shinallataj chai millai espirituca chai llajtamanta ama llujshichishpa cachachunmi Jesustaca cutin cutin rogarirca.

11 Urcu quinripica achca cuchicunami micucurcacuna. 12 Chaita ricushpami millai espiritucunaca: “Chai cuchicunapi yaicungapaj ñucanchijta chaiman cachahuai” nishpa rogarircacuna. 13 Chashna rogarijpimi Jesusca richun saquirca. Chaimi millai espiritucunaca chai runamanta llujshishpa chai cuchicunapi yaicurcacuna. Casi 2.000 cuchicunami cꞌacata* huashicushpa mama cuchapi ahogarircacuna. 14 Chaimi cuchicunata cuidaj runacunaca callpashpa rishpaca imalla tucushcata pueblopi causajcunaman, campopi causajcunamanpish huillarcacuna. Chashna huillajpimi gentecunaca ima tucushcata ricunaman rircacuna. 15 Jesús maipi cashcaman chayashpaca legión nishca demonio* japishca runataca churanatapish churarishca, ña alli yuyaiyuj tiyacujtami ricurcacuna. Chaita ricushpami achcata mancharircacuna. 16 Demonio japishca runahuan ima tucushcata ricujcunapish, cuchicunahuan ima tucushcata ricujcunapishmi paicunamanca tucuita parlarcacuna. 17 Chaimantami gentecunaca paicunapaj llajtamanta richun Jesusta rogarcacuna.

18 Jesús barcoman huichiyacujpimi demonio japishca cashca runaca paitapish pushachun rogarishpa mañarca. 19 Shina mañajpipish Jesusca chai runataca mana pushasha nircachu. Ashtahuanpish: “Cambaj huasiman rilla. Jehová* Dios llaquishpa canmanta imata rurashcata cambaj familiacunaman huillagri” nircami. 20 Chai runa rishpaca Jesús paimanta imallata rurashcatami tucui Decápolis llajtacunapi* huillai callarirca. Chaita uyashpami gentecunaca mancharircacuna.

21 Chai qꞌuipami Jesusca mama cucha caishuj ladoman cutinllataj barcopi tigrarca. Yacu ladopi cajpirajmi achca gentecunaca paipaj cꞌuchullapi tandanacurcacuna. 22 Chaipimi sinagogata pushaj* shuj runaca Jesuspajman shamurca. Paica Jairo shutimi carca. Jesusta ricushpaca paipaj ñaupajpi cungurishpami, 23 achca cutin cashna nishpa rogarirca: “Ñuca ushushimi ancha ungushca.* Pai causashpa catichun jambinaman* shamupai” nirca. 24 Chashna nijpimi Jesusca chai rato paihuan rirca. Achca gentecunapishmi llapirinacushpa Jesusta catishpa rircacuna.

25 Chaipica yahuar cachariricuj ungushca shuj huarmipishmi carca. Paica 12 huatacunatami chai ungüitaca charishca carca. 26 Chai huarmica achca doctorcunapajman rishpapish mana alliyashpami achca llaquita apashca carca.* Paipaj cullquitapish tucuimi tucuchishca carca. Alliyanapaj randica ashtahuanmi anchayashca carca. 27 Jesusmanta parlashcata uyashpami chai huarmica gentecunapaj huashata rishpa Jesuspaj jahua churanapi tuparirca. 28 Paica: “Jesuspaj churanapi tuparishpalla alliyashallami” yuyashpami chashna rurarca. 29 Shina tuparijpimi ñapish yahuarca chaquirirca. Chashnami chai huarmica llaqui ungüimanta alliyashcata sintirca.

30 Jesusca chai ratollatajmi paimanta poder llujshijta sintirca. Chaimi tigrarishpa gentecunata ricushpaca: “¿Pitaj ñuca churanapica tuparirca?” nishpa tapurca. 31 Jesús chashna tapujpimi paita catijcunaca: “Amito, cambaj huashataca achca gentecunami llapirinacushpa shamucun. Chashna jahuachu, ¿pitaj ñuca churanapi tuparirca nishpa tapungui?” nircacuna. 32 Shina nijpipish pi tuparishcata ricungapajmi, Jesusca muyundijta ricucurca. 33 Chai huarmica paihuan ima tucushcata yachashpami manchaihuan chujchucurca. Chashnapish Jesuspajman cꞌuchuyashpami paipaj ñaupajpi cungurishpa tucuita huillarca. 34 Shina huillajpimi Jesusca chai huarmitaca: “Huahua, canca feta charishcamantami alliyashcangui. Ama manchashpa rilla. Cambaj ungüimantaca alliyashcami cangui” nirca.

35 Jesús chashna nicujpirajmi Jairopaj huasimanta huaquin runacuna shamushpaca: “¡Cambaj ushushica ñami huañurca! Yachachijtaca ama ashtahuan pꞌiñachichu” nircacuna. 36 Chashna nijta uyashpami Jesusca Jairotaca: “Ama manchaichu,* feta charishcata ricuchilla” nirca. 37 Chaimanta rishpaca Pedrota, Santiagota, Santiagopaj huauqui Juantapishmi Jesusca pushashpa rirca. Shujtajcuna paihuan richunca mana saquircachu.

38 Paicunaca Jairopaj huasimanmi chayarcacuna. Chaipimi Jesusca gentecuna huacashpa, caparirishpa bullata ruracujta ricurca. 39 Chai huasiman yaicushpami Jesusca: “¿Imamantataj huacashpa, caparirishpa bullata ruracunguichij? Huahuaca mana huañushcachu dormicunllami” nirca. 40 Chaita uyashpami chaipi cajcunaca paimanta burlarishpa asircacuna. Shinapish tucuicunata huasimanta llujshichishca huashami huahuapaj yaya mamata, paita catijcunata pushashpa Jesusca huahua maipi cashcaman yaicurca. 41 Chaiman yaicushpami Jesusca huahuapaj maquita japishpaca: “Tálitha cúmi” nirca. Caica: “Huahua, cantaca ¡jatari! ninimi” nisha ninmi. 42 Chashna nijpimi ñapish huahuaca jatarishpa puri callarirca. (Paica 12 huatacunatami charirca). Chaita ricushpami chai huahuapaj yaya mamaca mancharishpa yallitaj cushicurcacuna. 43 Ashtahuanpish Jesusca cutin cutinmi ñataj piman huillanguichijman nishpa mandarca. Chai huashaca huahuaman micunata carachunmi mandarca.

6 Chaimanta rishpaca Jesusca paipaj llajtamanmi chayarca. Paita catijcunapishmi paihuan rirca. 2 Sábado punlla cajpimi Jesusca sinagogapi* yachachi callarirca. Chaita uyashpami achcacunaca mancharinacushpa cashna nircacuna: “¿Cai runaca maipitaj cai tucuitaca yacharcari? ¿Alli yachaitaca pitaj paimanca cushcari? ¿Milagrocunata rurangapaj podertapish pitaj cushcari? 3 ¿Paica manachu carpinterolla? ¿Manachu paipaj mamaca María can? ¿Paipaj huauquicunapish manachu Santiago, José, Judas, Simón shuticuna can? ¿Paipaj panicunapish manachu ñucanchij llajtapi causancuna?” nircacunami. Chaimantami Jesuspica mana crircacuna. 4 Chaimi Jesusca: “Shuj profetataca tucui ladocunapimi alli nincuna. Shinapish quiquin llajtapi, quiquin familiapi, quiquin huasipica mana alli nincunachu” nirca. 5 Chaimantami huaquin ungushcacunallata paicunapaj jahuapi maquita churashpa Jesusca jambirca. Shujtaj milagrocunataca chaipica mana rurarcachu. 6 Paicuna feta mana charishcata ricushpami Jesusca mancharishca saquirirca. Shinallataj cꞌuchulla llajtacunata rishpami paica yachachishpa purirca.

7 Jesusca 12 apostolcunata tandachishpami ishqui ishqui huillanaman cacharca. Millai espiritucunata llujshichichunpishmi paicunamanca poderta curca. 8 Paicunata cachashpaca: “Viajepajca ama imata apanguichij, tauna caspillata apanguichij. Tandatapish, micunata apana bolsatapish,* chumbillirinapi cullquitapish* ama apanguichij” nishpami mandarca. 9 Shinallataj Jesusca: “Churashca sandaliacunallahuan ringuichij, shujtaj churanatapish ama apanguichijchu” nircami. 10 Jesusca cashnapishmi nirca: “Maijan huasiman yaicushpaca, chai llajtamanta rina horascama chaipi saquiringuichij. 11 Ashtahuanpish maijan ladopi cancunata mana chasquishun nijpi, mana uyashun nijpica cancunapaj chaquicunamanta ñutu allpata chaspirishpa chaimanta llujshishpa ringuichijlla. Chashnami paicunaca mana allita rurashcata yachangacuna” nircami. 12 Paicuna chaimanta rishpaca arrepintirinami canguichij nishpami gentecunaman huillarcacuna. 13 Achca demoniocunatapishmi* llujshichircacuna. Ungüihuan caj achca gentecunatapishmi aceitehuan llihuishpa alliyachircacuna.

14 Jesús imalla rurashcataca tucui gentecunami yachaj chayarcacuna. Rey Herodespishmi* chaitaca yachaj chayarca. Gentecunaca: “Bautizaj Juanmi huañushcacunapaj chaupimanta causarishca. Chaimantami paica chashna milagrocunataca ruracun” nircacunami. 15 Ashtahuanpish maijancunaca: “Eliasmi can” nircacunami. Cutin shujtajcunaca: “Paica ñaupa profetacuna shinallataj shuj profetami can” nircacunami. 16 Jesusmanta chashna parlashcata uyashpami Herodesca: “Juantaca ñuca mandajpimi paipaj umata pꞌitircacuna. Paimari causarishca” nirca. 17 Herodías huarmi mandajpimi Herodesca Juanta japishpa, cadenahuan huatashpa carcelpi churashca carca. Herodiasca, Herodespaj huauqui Filipopaj huarmimi carca. 18 Juanca cutin cutinmi Herodestaca: “Leypi nishca shinaca cambaj huauquipaj huarmita, cambaj huarmita shina charinaca mana allichu” nicushca carca. 19 Chaimantami Herodiasca Juanta pꞌiñashpa huañuchisha nirca. Shinapish chaitaca mana rurai tucurcachu. 20 Juanca cashcata ruraj, Diospaj munaillata rurashpa causajmi carca. Chaimantami Juanta llaquichinata manchashpa Herodesca paita cuidaj carca. Juan huillashcata uyashpaca cushillami sintirij carca. Shinapish paihuan imata ruranataca mana yacharcachu.

21 Herodías shuyacushca punllaca chayarcatajmi. Herodesca paipaj cumpleaños punlla cashcamantami shuj jatun micuita rurarca. Chai micuimanca autoridadcunata, 1.000 soldadocunata mandajcunata, Galileamanta importante gentecunatapishmi invitarca. 22 Chaipimi Herodiaspaj ushushica tucuicuna micucun ñaupajpi bailarca. Chashna bailajta ricushpami Herodespish, paihuan cajcunapish achcata cushicurcacuna. Chaimi Herodesca chai solterataca: “Can ima munashcata mañailla. Ñucaca cushallami” nirca. 23 Shinallataj: “Imata mañajpipish cushallami. Ñuca mandacushcamanta chaupita mañajpipish canmanca cushallami” nishpami jurarca. 24 Chashna nijpimi chai solteraca chaimanta llujshishpa paipaj mamataca: “¿Imatataj mañasha?” nishpa tapurca. Chaimi paipaj mamaca: “Bautizaj Juanpaj umata mañai” nirca. 25 Shina nijta uyashcahuanmi chai solteraca Herodespajman callpashpa rishpaca: “Bautizaj Juanpaj umata shuj bandejapi ñucaman cai rato cuhuai” nishpa mañarca. 26 Chaita uyashpami Herodesca achcata llaquirirca. Shinapish invitashcacunapaj* ñaupajpi jurashcamantami soltera mañashcataca cushatajmi nirca. 27 Chaimi Herodesca chai rato Juanpaj umata pꞌitimuchun shuj soldadota cacharca. Shina mandajpimi chai soldadoca cárcel ucullapitaj Juanpaj umata pꞌitimurca. 28 Chashnami shuj bandejapi Juanpaj umata apamushpa chai solteraman curca. Cutin chai solteraca paipaj mamamanmi curca. 29 Juanta catijcuna chaita yachaj chayashpami paipaj cuerpota apanaman shamurcacuna. Chashna apashpami pambarcacuna.

30 Apostolcuna tigramushpaca imallata rurashcata, imallata yachachishcatapishmi Jesusman tucuita huillarcacuna. 31 Achca gentecuna shamucujpi, tigracujpimi paicunaca micungapajllapish tiempota mana charircacuna. Chaimi Jesusca paicunataca: “Ñucahuan jacuchij. Pi mana causan chulunlla ladopi ashata samaringuichij” nirca. 32 Chaimantami paicunalla cangapaj chulunlla ladoman barcopi rircacuna. 33 Paicuna rijtaca achca gentecunami ricurca. Shinallataj shujtajcunapishmi chaitaca yachaj chayarcacuna. Chaimi tucui llajtacunamanta gentecunaca chaquillahuan utca rishpa, paicunata ñaupashpa chayarcacuna. 34 Jesús barcomanta uriyashpaca michij illajlla ovejacuna shina achca gentecuna chaipi cajta ricushpami paicunamantaca yallitaj llaquirirca. Chaimantami paicunamanca achca yachanacunata yachachi callarirca.

35 Ña chishiyajpimi Jesusta catijcuna paipajman cꞌuchuyashpaca: “Caipica shitashcamari. Ñami chishiyashca. 36 Chaimanta gentecunataca campocunapi, cꞌuchulla uchilla pueblocunapi micunata randigrichun cachai” nircacuna. 37 Chashna nijpimi Jesusca: “Cancuna imallatapish caraichij” nirca. Chaimi paicunaca: “¿Paicunaman carangapajca 200 denario* cullquihuanchu tandata randigrichun ningui?” nishpa tapurcacuna. 38 Chaimi Jesusca: “¿Mashna tandatataj charinguichij? Ricunaman richij” nirca. Mashna tiyashcata ricushpaca: “Pichca tandata, ishqui pescadollatamari charinchij” nircacunami. 39 Chai qꞌuipaca chaipi cajcunataca verdijlla qꞌuihua jahuapi asha asha tandanacushpa tiyarichunmi mandarca. 40 Shina mandajpimi 100 gentecunapura, 50 gentecunapura tandanacushpa tiyarircacuna. 41 Chai qꞌuipami Jesusca pichca tandata, ishqui pescadota japishpa jahua pachata ricushpa Diosta mañarca. Chai huashaca tandata chaupishpami paita catijcunaman curca. Paicunami chaipi cajcunamanca cararcacuna. Ishqui pescadotapish chashnallatajmi tucuicunaman cararca. 42 Chashnami tucuicuna huijsa pajtata micushpa cushilla sintirircacuna. 43 Chai qꞌuipaca Jesusta catijcunaca sobrashca tandataca 12 canastacuna jundatami tandarcacuna. Sobrashca pescadocunatapishmi tandarcacuna. 44 Chai tandacunata tucui micujcunaca 5.000 cꞌaricunami carca.

45 Jesusca chai qꞌuipallami paita catijcunataca barcoman huichiyashpa, mama cucha caishuj lado Betsaida llajtaman ñaupashpa richun mandarca. Ashtahuanpish paica chaipi caj gentecunata minchacama ningapajmi saquirirca. 46 Gentecunata minchacama nishca huashaca Jesusca urcupimi Diosta mañanaman rirca. 47 Ña tutayajpica barcoca mama cucha chaupipimi carca. Cutin Jesusca paillami urcupi carca. 48 Sinchi huaira jatarijpimi Jesusta catijcunaca barcota mana purichi valicurcacuna. Chaita ricushpami Jesusca ña pacarimugrijpica* mama cucha yacu jahuata purishpa paicunapajman cꞌuchuyarca. Ashtahuanpish paicunapaj ladota pasashpa rinatami Jesusca yuyarca. 49 Mama cucha yacu jahuata puricujta ricushpami paita catijcunaca: “¡Chaitaca imataj shamucunyari!”* nishpa caparirircacuna. 50 Chaita ricushpaca tucuicunami mancharircacuna. Chashna mancharinacujpimi Jesusca chai rato paicunataca: “Ñucami cani. Ama manchaichijchu” nirca. 51 Shina nishca qꞌuipami Jesusca barcoman huichiyarca. Pai barcoman huichiyajpica huairaca casijllami tucurca. Chaita ricushpami paicunaca achcata mancharircacuna. 52 Tandacunahuan Jesús imata rurajta ricushpapish paicunaca chai milagro ima nisha nishcataca mana intindircacunachu. Paicunapaj shungu rumiyashca shina cashcamantami mana tucuita intindircacuna.

53 Mama cucha caishuj ladoman rishpaca Genesaret llajtamanmi chayarcacuna. Chaipimi barcotaca shayachircacuna. 54 Paicuna barcomanta uriyancami gentecunaca Jesús cashcata cuentata curcacuna. 55 Chaimi gentecunaca chai muyundij llajtacunapi utca huillanaman rircacuna. Jesús maipi cashcata huillajpimi ungushcacunata camillacunapi huandushpa paipajman aparcacuna. 56 Mai uchilla puebloman, mai llajtaman, mai campoman Jesús yaicujpica plazacunapimi ungushcacunata churajcuna carca. Paicunaca, cambaj jahua churana puntallapipish tuparichun saquihuai nishpami Jesustaca rogarcacuna. Jesuspaj jahua churana puntapi tuparijcunaca tucuicunami alliyarcacuna.

7 Fariseocunapish, mandashcacunata quillcaj huaquin runacunapishmi Jerusalenmanta shamushpa Jesuspaj muyundijpi tandanacurcacuna. 2 Chaipimi Jesusta catijcunamanta maijancuna maquita mana maillashpa,* mapa maquihuan micucujta paicunaca ricurcacuna. 3 (Fariseocunapish, tucui caishuj judiocunapish ñaupa yayacunapaj costumbrecunata catishpami manaraj micushpaca maquicunata codocama maillarincuna. 4 Plazacunamanta tigramushpapish maquita mana maillashpaca mana micuncunachu. Shinallataj ñaupa punllacunamanta shujtaj costumbrecunata mana saquishpami copacunatapish, jarracunatapish, cobrehuan rurashca mangacunatapish, yacupi pambashpa bautizancuna). 5 Chaita ricushpami fariseocunapish,* mandashcacunata quillcajcunapish Jesustaca: “¿Ima nishpataj canta catijcunaca ñucanchij ñaupa yayacunapaj costumbrecunata saquishpa mapa maquicunahuan micunyari?” nishpa tapurcacuna. 6 Shina tapujpimi Jesusca: “Mishqui shimi jayaj shungucuna, profeta Isaiasca allimi cancunamantaca cashna quillcarca: ‘Cai gentecunaca jahua shimillahuanmi ñucataca allimari cangui nincuna. Ashtahuanpish paicunapaj shunguca ñucamantaca carupimi. 7 Yangamantami ñucataca adorancuna. Paicunaca runacuna yachachishcallatami ñuca yachachishcata shina yachachincuna’ nirca. 8 Cancunaca Diospaj mandashcacunata huashaman saquishpami runacunapaj costumbrecunallata catinguichij” nircami.

9 Jesusca cashnapishmi nirca: “Diospaj mandashcacunata mana cazunatami ima shinapish mashcacunguichij. Chashnami cancunapaj costumbrecunallata rurashpa catinguichij. 10 Moisesca: ‘Cambaj yaya mamata respetangui. Maijanpish quiquin yayata cashpa, mamata cashpa mana alli nishpa cꞌamijca huañuchishca cachun’ nircami. 11 Shinapish cancunaca: ‘Maijanpish quiquin yaya mamata: “Cancunataca mana ayudai tucunichu, ñuca imalla charishcataca shuj regalota shinami Diosman ña tucuita cushcani”* ninallami can’ ninguichijmi. 12 Chashna nishpami shuj runa paipaj yaya mamata ayudachunca mana saquinguichij. 13 Cancunapaj costumbrecunata yachachishpami Diospaj shimitaca mana valichinguichij. Chashnallatajmi shujtaj cosascunatapish ruranguichij” nircami. 14 Chaita nishca qꞌuipami Jesusca tucui chaipi cajcunata cutin cayashpaca: “Tucuicuna uyaichij. Ñuca ima nisha nishcatapish intindichij. 15 Shimita yaicujca runataca mana mapayachinchu. Ashtahuanpish shimimanta llujshijmi runataca mapayachin” nircami. 16 *——

17 Jesusca chaipi cajcunata saquishpaca shuj huasimanmi yaicurca. Chaipimi paita catijcunaca chai chꞌimbapuraimanta tapurcacuna. 18 Shina tapujpimi Jesusca: “¿Cancunapishchu paicuna shina mana intindinguichij? Shuj runa imata micushpaca mana mapayanchu, ¿chaitaca manachu yachanguichij? 19 Imapish shimita yaicushpaca shungumanca mana chayanchu, ashtahuanpish huijsamanmi chayan. Qꞌuipaca cuerpomanta llujshinllami,* ¿chaitaca manachu yachanguichij?” nirca. Chashna nishpaca tucui imatapish micunalla cashcatami Jesusca ricuchirca. 20 Caitapishmi Jesusca nirca: “Shungumanta llujshishcami runataca mapayachin. 21 Runacunapaj shungumantaca mana alli yuyaicunami llujshin. Chaicunaca: huainayana,* shuhuana, huañuchina, 22 cazarashca jahua shujtajhuan chayarina, shujtajcunapajta munana, mana allita rurana, umana, millai ruraicunata mana pingashpa rurana,* envidiana, Diosta cꞌamina, jatun tucuna, yuyai illaj cana yuyaicunami can. 23 Chai tucui millai yuyaicuna shungumanta llujshishpami runataca mapayachin” nircami.

24 Chaimanta llujshishpaca Tiro, Sidón llajtacunamanmi Jesusca rirca. Shujtajcuna pai chaipi cashcata ama yachachunmi shuj huasiman yaicurca. Ashtahuanpish pai chaipi cashcataca tucuicunami yachaj chayarcacuna. 25 Jesús chaiman chayancami shuj huarmica pai shamushcata yachaj chayarca. Chai huarmica millai espíritu japishca shuj ushushitami charirca. Jesuspajman shamushpami paipaj ñaupajpi cungurirca. 26 Chai huarmica Siriapi saquirij Fenicia llajtapimi causaj carca. Paipaj ñaupa yayacunaca Grecia llajtamantami carca. Demoniota* paipaj ushushimanta llujshichichunmi Jesustaca cutin cutin rogarca. 27 Ashtahuanpish Jesusca: “Huahuacunaraj huijsa pajtata micuchun saqui, huahuacunapaj tandata quichushpa allquitucunaman shitanaca mana allichu” nircami. 28 Jesús chashna nijpimi chai huarmica: “Ari, amito. Chashnatajmari. Shina cajpipish mesa ucupi caj allquitucunaca huahuacuna urmachishca ñutucunatamari micuncuna” nirca. 29 Chaimi Jesusca: “Cambaj huasiman rilla. Can chashna cutichishcamantami chai demonioca cambaj ushushimanta llujshishca” nirca. 30 Chai huarmi huasiman chayashpaca, paipaj ushushi camapi siricujtami japirca. Paimantaca ñami demonioca llujshishca carca.

31 Jesusca Tiro llajtamanta tigramushpaca Sidón, Decápolis llajtacunata* pasashpami Galilea mama cuchaman chayarca. 32 Jesús chaipi cajpimi mana uyaj, rimanatapish mana pudij runata paipajman pushamurcacuna. Chai runapaj jahuapi maquita churashpa jambichunmi Jesusta rogarcacuna. 33 Chashna rogajpimi Jesusca, gentecunamanta ashata caruyachishpa paipaj dedocunata chai runapaj rinrincunapi churarca. Shinallataj chꞌucashca huashami chai runapaj cꞌallupi tuparirca. 34 Chai qꞌuipaca jahua pachata ricushpami, shungu llujshishpaca “Éffatha” nirca. Chaica “Pascari” nisha ninmi. 35 Chashna nijpimi ñapish chai runapaj rinrincunaca pascarirca. Shinallataj cꞌallu cacharirijpimi paica rimai callarirca. 36 Chai qꞌuipami Jesusca ñataj piman huillanguichijman nishpa gentecunataca mandarca. Jesús cutin cutin chashna mandajpipish paicunaca ashtahuanmi huillashpa catircacuna. 37 Achcata mancharinacushpami: “Paica tucuitami alli ruran. Mana uyajcunatapish, mana rimajcunatapish alliyachinmari” nircacuna.

8 Chai punllacunapica Jesús maipi cashcapimi achca gentecunaca cutinllataj tandanacurcacuna. Paicunaca micungapajllapish imata mana charircacunachu. Chaita ricushpami Jesusca paita catijcunata cayaj cachashpa cashna nirca: 2 “Cai gentecunata ricushpaca achcatami llaquirini. Ñami quimsa punllata ñucahuan cashcacuna, micungapajpish imata mana charincunachu. 3 Huaquincunacarin carumantami shamushcacuna. Paicunata yaricaihuan* huasiman cachajpica desmayarishpami ñanpi urmangacuna” nircami. 4 Chashna nijpimi Jesusta catijcunaca: “¿Cai shitashca llajtapica cai tucui gentecunaman carangapajca maimantataj tandataca japishunyari?” nircacuna. 5 Chashna nijpimi Jesusca paicunataca: “¿Mashna tandatataj charinguichij?” nishpa tapurca. Shina tapujpimi paicunaca: “Canchis tandata” nircacuna. 6 Chaimi Jesusca chaipi cajcunata pambapi tiyarichun mandarca. Chai huashaca canchis tandata japishpami Diosta pagui nishpa chaupishpa paita catijcunaman curca. Cutin paita catijcunami chaipi cajcunaman cararcacuna. 7 Shinallataj huaquin pescaditocunatapishmi paicunaca charircacuna. Diosta pagui nishca qꞌuipami Jesusca cai pescaditocunatapish caraichij nishpa paita catijcunaman curca. 8 Chaipi cajcunaca huijsa pajtata micushpami cushilla sintirircacuna. Jesusta catijcunaca sobrashcacunatapish canchis jatun canastacuna jundatami tandarcacuna. 9 Chaipi micujcunaca casi 4.000 cꞌaricunami carca. Chashna carashca qꞌuipami Jesusca tucuicunata cayacamachij nishpa cacharca.

10 Chashna nishcahuanmi Jesusca paita catijcunandij barcopi huichiyashpaca Dalmanuta* llajtaman yaicurca. 11 Chaipimi fariseocuna shamushpaca Jesushuan rimanacui callarircacuna. Paita pandachishun nishpami Diospaj shutipi shuj milagrota rurachun mañarcacuna. 12 Chaita uyashpami Jesusca paipaj shungupi achcata llaquirishpaca: “¿Imamantataj cai gentecunaca* milagrocunata ricuchichunlla mashcashpa puricuncunari? Cai millai gentecunaca ima milagrota mana ricungacunachu. Chaica cashnatajmi canga” nirca. 13 Shina nishpaca fariseocunata chaipi saquishpami Jesusca barcoman cutinllataj huichiyashpaca cucha caishuj ladoman rirca.

14 Jesusta catijcunaca tandata apanatami cungarishcacuna carca. Paicunaca shuj tandallatami barcopica charicurcacuna. 15 Chaipimi Jesusca paita catijcunataca: “Alli ricujcuna caichij. Fariseocunapaj levaduramanta, Herodespaj* levaduramantapish cuidarichij” nishpa mandarca. 16 Jesusta catijcunaca tandata mana apamushcamantami caishuj chaishuj rimanacui callarircacuna. 17 Chaita ricushpami Jesusca: “¿Imamantataj tandata mana apamushcamantaca rimanacucunguichij? ¿Ñuca imata nicushcataca manarajchu yachanguichij? ¿Cancunapaj shungu chꞌahuanyashca cashcamantachu manaraj intindinguichij? 18 ‘¿Ñahuicunata charishpapish manachu ricunguichij? ¿Rinrincunata charishpapish manachu uyanguichij?’. ¿Manachu yuyaringuichij, 19 pichca tandamanta 5.000 cꞌaricunaman carashcata? ¿Sobracunataca mashna canasta jundatataj tandarcanguichij?” nirca. Chashna nijpimi paicunaca: “12 canastacunata” nircacuna. 20 Shinallataj Jesusca: “4.000 cꞌaricunaman canchis tandamanta carajpica, ¿sobrashcacunataca mashna jatun canastacuna jundatataj tandarcanguichij?” nircami. Chashna nijpimi paicunaca: “Canchis canastacunata” nircacuna. 21 Shina nijpimi Jesusca: “¿Chashna jahuachu manaraj intindinguichij?” nishpa tapurca.

22 Paicuna Betsaida llajtaman chayajpica shuj mana ricuj runatami gentecunaca pushamurcacuna. Chai runata jambichunmi Jesusta rogarcacuna. 23 Chaimi Jesusca mana ricuj runata maquimanta japishpa chai uchilla pueblomanta llujshichirca. Ñahuicunapi chꞌucashca huashami, maquicunata paipaj jahuapi churashpaca: “¿Imata ricunguichu?” nishpa tapurca. 24 Shina tapujpimi chai runa ñahuita alzashpaca: “Gentecuna puricujtami ricuni. Yuracuna shinami ricurin” nirca. 25 Shina nijpimi Jesusca cutinllataj chai runapaj ñahuicunapi paipaj maquita churarca. Chashna rurajpimi chai runaca alliyashpa achijllata ricui callarirca. 26 Jesusca chai runataca paipaj huasiman richunmi mandashpa cacharca. Shinapish paica: “Cai uchilla pueblomanca ama yaicunguichu” nircami.

27 Chaimantaca Jesusca paita catijcunandijmi Cesarea de Filipo llajtapi saquirij uchilla pueblocunaman rirca. Ñanta ricushpami paita catijcunataca: “¿Ñuca pi cashcatataj gentecunaca yuyancuna?” nishpa tapurca. 28 Chaimi paicunaca: “Shujcunaca ‘Bautizaj Juanmi can’ nincunami. Caishujcunaca ‘Eliasmi can’ nincunami. Maijancunacarin ‘profetacunamanta shuj profetami can’ nincunami” nircacuna. 29 Shina cutichijpimi Jesusca: “Cutin cancunaca, ¿ñuca pi cashcatataj yuyanguichij?” nishpa tapurca. Chashna tapujpimi Pedroca: “Canca Cristomari cangui” nirca. 30 Ashtahuanpish Jesusca, ñuca pi cashcataca ñataj piman huillanguichijman nishpami mandarca. 31 Chai huashami Jesusca: “Runapaj Churica achca llaquicunatami apanga. Autoridadcunapish,* sacerdotecunata mandajcunapish,* mandashcacunata quillcajcunapishmi pꞌiñangacuna. Shinallataj runacunami huañuchinga, quimsa punlla qꞌuipami paica causachishca canga” nishpami yachachi callarirca. 32 Chaitaca mana pacashpami tucuita huillarca. Shinapish Pedroca paita ladoman pushashpami sinchita rimarca. 33 Chashna nijpimi Jesusca tigrarishpa paita catijcunata ricushpa Pedrotaca: “¡Caimanta anchui* Satanás! Canca Dios yuyashca shinaca mana yuyanguichu, ashtahuanpish runacuna yuyashca shinamari yuyangui” nishpa sinchita rimarca.

34 Chai huashaca chaipi caj gentecunatapish, paita catijcunatapish paipajman cayashpami Jesusca: “Maijanpish ñucata catisha nijca paipajllaca ña ama causachun. Ashtahuanpish paipaj quiquin llaquichina caspita* apashpa ñucata caticuchunlla. 35 Maijanpish quiquin causaita* quishpichisha nijca huañungami. Ashtahuanpish ñucamanta, alli huillaicunata chasquishcamanta huañujca* causaringami. 36 Shuj runa cai pachapi tucui imalla tiyashcata charishpapish paipaj causaita* chingachishpaca, ¿ima allitaj cangari? 37 ¿Shuj runaca paipaj causaita* randingapajca imatataj cui tucungayari? 38 Cai gentecunaca Diosta mana cazuj,* millaicunami. Cai millai gentecunapaj* ñaupajpi ñucamanta, ñuca yachachishcacunamantapish pingarijtaca Runapaj Churipish paipaj Yayapaj poderhuan jucha illaj angelcunandij shamushpaca paimantapish pingaringami” nirca.

9 Jesusca caitapishmi nirca: “Cancunamanca mana llullanichu. Caipi cajcunamanta maijancunaca Diospaj Gobierno ña mandacujta ricungacama manaraj huañungacunachu” nircami. 2 Sujta punllacuna qꞌuipami Jesusca Pedrota, Santiagota, Juantapish shuj jatun urcuman pusharca. Chaipica paicunallami carcacuna. Chaipimi Jesusca paicunapaj ñaupajpi shujtaj laya tucurca. 3 Paipaj jahua churanapish achijnicuj, ashtahuan yurajllami tucurca. Cai pachapica pi tajshajpish mana chashna yurajyachi tucunchu. 4 Chaipica Moisespish, Eliaspish Jesushuan parlanacucujtami paicunaca ricurcacuna. 5 Chaita ricushpami Pedroca Jesustaca: “Yachachij,* ¡caiman shamushcamantaca ñucanchijca cushillami canchij! Quimsa chugllacunata rurashun: shujtaca cambaj, caishujtaca Moisespaj, chaishujtaca Eliaspaj” nirca. 6 Paicunaca yallitaj manchaihuanmi carcacuna. Chaimantami Pedroca imata mana ashtahuan ni tucurca. 7 Chai qꞌuipaca pꞌuyu shamushpami paicunata taparca. Pꞌuyumantaca: “Caimi, ñuca cꞌuyashca Churi. Paita uyaichij” nishca rimashcami uyarirca. 8 Paicuna muyundijta ricushpaca caishujcunataca mana ricurcacunachu. Ashtahuanpish Jesusllatami ricurcacuna.

9 Urcumanta uriyamucushpami Jesusca paita catijcunataca: “Cancuna ricushcataca, Runapaj Churi huañushcacunapaj chaupimanta causaringacama, ñataj piman huillanguichijman” nishpa mandarca. 10 Paicunaca Jesús mandashcatami cazurcacuna.* Shinapish huañushcacunapaj chaupimanta causarina ima nisha nishcatami paicunapura parlanacucurcacuna. 11 Chashna parlanacucushpami Jesustaca: “¿Ima nishpataj mandashcacunata quillcajcunaca Eliasmi puntapica shamuna can nincuna?” nishpa tapurcacuna. 12 Chashna tapujpimi Jesusca: “Ari, Eliasmi puntapica shamunga. Paimi tucuita allichinga. Shina cajpica, ¿imamantataj quillcachishcapica Runapaj Churitaca achcatami llaquichinga, pꞌiñangacunapishmi nin? 13 Shinapish ñucaca cashnami nini, Eliasca ñamari shamurca. Quillcachishcapi paimanta huillashca shinallatajmi paicuna munashcata rurashpa paitaca llaquichircacuna” nircami.

14 Jesusca paita quimsa catijcunandijmi caishuj catijcunapajman chayarcacuna. Chai catijcunapaj muyundijpica achca gentecunami carcacuna. Mandashcacunata quillcaj runacunapish paicunahuan rimanacucujtami ricurcacuna. 15 Chaipi caj gentecunaca Jesusta ricushpaca mancharinacushpami callpashpa paita saludanaman rircacuna. 16 Chaimi Jesusca chaipi cajcunataca: “¿Ñucata catijcunahuanca imatataj rimanacucunguichij?” nishpa tapurca. 17 Chaipi cajcunamanta shuj runaca cashnami nirca: “Yachachij, ñuca churitami cambajman pushamurcani. Paitaca shuj millai espíritu japishpami mana rimajta rurashca. 18 Chai espiritumari maipipish japishpaca pambaman shitanlla. Chashna rurajpimi huambraca shimiman puscuta shitashpa, quirucunapish canirishpa fuerza illaj saquirinlla. Canta catijcunata chai millai espirituta llujshichichun mañajpipish paicunaca mana pudircacunachu” nircami. 19 Chaimi Jesusca: “¡Feta mana charij gentecuna!* ¿Ima horacamataj cancunahuanca cashayari? ¿Ima horacamataj cancunataca ahuantashayari? Huambrata pushamuichij” nirca. 20 Shina nijpimi huambrataca paipajman pushamurcacuna. Millai espirituca Jesusta ricushcahuanmi huambrataca yallitaj chujchuchishpa pambaman shitarca. Chashna rurajpimi huambraca shimiman puscuta shitashpa pambapi singuricurca. 21 Chaita ricushpami Jesusca huambrapaj yayataca: “¿Ima horamantataj huambraca chashna tucunyari?” nishpa tapurca. Shina nijpimi huambrapaj yayaca: “Huahuamantapachami chashna can. 22 Cai millai espirituca huañuchisha nishpami cutin cutin ninapi, yacupi huambrataca urmachinlla. Can jambinata pudishpaca ñucanchijta llaquishpa ayudahuai” nirca. 23 Chaimi Jesusca: “¿Imamantataj ‘jambinata pudishpaca’ ayudahuai ninguiyari? Feta charijca imatapish rurai tucunllami” nirca. 24 Chashna nijta uyashcahuanmi huambrapaj yayaca: “¡Ñucaca feta charinimi! Shinapish ¡ashtahuan feta charingapaj ayudahuai!” nirca.

25 Gentecuna callpashpa paicunapajman cꞌuchuyamucujta ricushpami Jesusca chai millai espirituta sinchita rimashpaca: “Mana rimaj, mana uyaj espíritu chai huambramanta llujshi. ¡Paimanca ama cutin yaicungui nishpami mandani!” nirca. 26 Shina nijpimi millai espirituca caparishpa, manchanaita chujchuchishpa huambramanta llujshirca. Millai espíritu llujshijpica huambraca huañushca layami saquirirca. Chaita ricujcunaca casi tucuicunami: “¡Huambraca huañushcamari!” nircacuna. 27 Ashtahuanpish Jesusca maquimanta japishpami huambrataca jatarichirca. Chaimi huambraca shayarirca. 28 Chai huashaca Jesuspish, paita catijcunapishmi shuj huasiman yaicurcacuna. Chaipimi paita catijcunaca Jesustaca: “¿Ima nishpataj ñucanchijca mana llujshichi tucurcanchij?” nishpa paillata tapurcacuna. 29 Chashna tapujpimi Jesusca: “Cai laya espirituca Diosta mañajllapimi llujshin” nirca.

30 Chaimanta llujshishpaca Galilea llajtatami pasarcacuna. Jesusca pai maipi cashcata gentecuna yachachunca mana munarcachu. 31 Jesusca paita catijcunamanca: “Runapaj Churitaca paita pꞌiñajcunapaj maquipi churashpami huañuchingacuna. Chashna huañuchijpipish quimsa punlla huashami paica causachishca canga” nishpami yachachicushca carca. 32 Shinapish Jesús imata nicushcataca paicunaca mana intindircacunachu. Tapunatapish mancharcacunami.

33 Paicunaca Capernaúm llajtamanmi chayarcacuna. Ña huasi ucupi cashpami Jesusca paita catijcunataca: “¿Ñanta shamucushpaca imatataj rimanacucurcanguichij?” nishpa tapurca. 34 Shina tapujpimi paicunaca upalla saquirircacuna. Ñanpica paicunapuramanta maijan ashtahuan jatun cashcatami rimanacucushcacuna carca. 35 Chaimantami Jesusca tiyarishpa, paipaj 12 apostolcunata cayashpaca: “Maijanpish jatun casha nishpaca shujtajcunamanta ashtahuan humilde, tucuicunata sirvij cachun” nirca. 36 Chai qꞌuipaca shuj huahuata japishpami Jesusca paicunapaj chaupipi churarca. Chai huahuata ugllashpami Jesusca paicunaman cashna nirca: 37 “Maijanpish cai huahua shina cajcunata ñuca shutipi chasquijca ñucatapishmi chasquin. Cutin ñucata chasquijca mana ñucallata chasquinchu, ashtahuanpish ñucata cachajtapishmi chasquin” nircami.

38 Chaipimi Juanca: “Yachachij, shuj runa cambaj shutipi demoniocunata* llujshichicujtami ricurcanchij. Shinapish ñucanchijhuan mana purij cashcamantami paitaca jarcashun nircanchij” nishpa huillarca. 39 Shina nijpimi Jesusca: “Ama jarcaichijchu. Maijanpish ñuca shutipi milagrota rurashca qꞌuipaca ima mana allita nishpa ñucataca mana rimai tucunchu. 40 Maijanpish ñucanchij contra mana cajca ñucanchijpurami. 41 Cancunamanca mana llullanichu. Cancuna Cristopaj cashcamanta, maijanpish shuj vaso yacuta cujca bendiciashcami canga. 42 Shinapish cai uchillacunamanta shujllapish feta charijpi paita pandachijtaca, burrohuan muyuchishpa cutana rumita cungapi huatashpa mama cucha chaupipi ucujta shitanami alli canman.

43 Cambaj maqui juchapi urmachijpica pꞌitishpa churai. Ishqui maquindij tucui tucuchishca* canapaj randica chulla maquillahuan causaita japinami alli canga. Tucuita tucuchij ninataca pi mana huañuchi tucunchu. 44 *—— 45 Cambaj chaqui juchapi urmachijpica pꞌitishpa churai. Ishqui chaquindij tucui tucuchishca* canapaj randica, chulla chaquillahuan causaita japinami alli canga. 46 *—— 47 Cambaj ñahui juchapi urmachijpica caruta shitai. Ishquindij ñahuihuan tucui tucuchishca* canapaj randica chulla ñahuillahuan Diospaj Gobiernopi yaicunami alli canga. 48 Tucui tucuchishca canapica cꞌurupish mana huañunchu, ninapish rupacunllami.

49 Micunapi cachita churaj shinami Diosca cai laya gentecunamanca ninata cachanga. 50 Cachica allimari. Ashtahuanpish cachimanta sabor anchujpica, ¿imahuantaj cutin saboryachinguichijyari? Cancunaca cachi shina caichij. Caishuj chaishujhuan sumajta causaichij” nirca.

10 Chai qꞌuipami Jesusca Jordán yacuta pasashpa, Judea lado cꞌuchulla llajtaman* chayarca. Pai chaiman chayajpica cutinllatajmi achca gentecuna paipaj muyundijpi tandanacurcacuna. Chaipimi paica ima shina yachachij cashca shinallataj yachachi callarirca. 2 Chashna yachachicujpimi fariseocunaca Jesusta pandachishun nishpa paipajman cꞌuchuyashpaca: “¿Shuj cꞌari paipaj huarmimanta divorciarinaca allichu canga?” nishpa tapurcacuna. 3 Chashna nijpimi Jesusca: “¿Imatataj Moisesca cancunataca mandarcari?” nirca. 4 Shina tapujpimi fariseocunaca: “Moisesca divorciarishca certificadota cushpa huarmitaca cachachunlla nishpami mandarca” nircacuna. 5 Chaimi Jesusca cashna nirca: “Cancuna rumi shungu cajpimi Moisesca chai mandashcata quillcarca. 6 Ashtahuanpish Diosca callaripi tucuita ruracushpaca ‘cꞌaritapish, huarmitapishmi rurarca. 7 Chashna cashcamantami cꞌarica paipaj yayata, mamata saquishpa 8 paipaj huarmihuan* shuj aichalla tucunga’. Shinaca paicunaca ña mana ishquichu, shuj aichallami. 9 Chaimanta Dios tandachishcataca maijan runapish amataj chꞌicanyachichun” nircami. 10 Chaimi Jesusta catijcunaca huasiman ña tigramushpaca chaillamantataj tapurcacuna. 11 Shina nijpimi Jesusca: “Maijanpish paipaj huarmimanta divorciarishpa shujtaj huarmihuan cazarajca huainayashpami* punta huarmita llaquichin. 12 Shinallataj shuj huarmi paipaj cusamanta divorciarishpa shujtaj cꞌarihuan cazarashpaca huainayanmi”* nirca.

13 Chai huashami gentecunaca huaquin huahuacunata paicunapaj jahuapi maquita churashpa bendiciachun Jesuspajman pushamurcacuna. Ashtahuanpish Jesusta catijcunaca sinchita rimashpami paicunataca jarcarcacuna. 14 Chaita ricushpami Jesusca llaquirishpa paita catijcunataca cashna nirca: “Huahuacuna ñucapajman shamuchun saquichij, paicunataca ama jarcaichijchu. Diospaj Gobiernoca cai huahuacuna shina cajcunapajmi. 15 Cancunamanca mana llullanichu. Maijanpish Diospaj Gobiernota shuj huahua shina mana chasquijca, chaimanca manataj yaicungachu” nircami. 16 Chashna nishpaca, Jesusca huahuacunata ugllashpami, paicunapaj jahuapi maquita churashpa bendiciarca.

17 Jesús ñanta pasacujpimi shuj runaca callpashpa shamurca. Paipaj ñaupajpi cungurishpaca: “Alli Yachachij, ¿huiñai causaita chasquingapajca imatataj rurana cani?” nishpa tapurca. 18 Chashna tapujpimi Jesusca cashna nirca: “¿Imamantataj ñucataca Alli Yachachij ninguiyari? Allica pi mana tiyanchu, Diosllami allica. 19 Canca mandashcacunataca yachanguimi. Chaipica, ‘ama huañuchingui, ama huainayangui,* ama shuhuangui, ama llullashpa huillangui, umashpa ama shuhuangui, cambaj yaya mamata respetangui’ ninmi” nircami. 20 Chashna nijpimi chai runaca: “Yachachij, tucui chaicunatami huahuamantapacha cazushcani” nirca. 21 Chaimi Jesusca cꞌuyaihuan paita ricushpaca: “Caita ruranami faltanraj, can imalla charishcacunata cꞌatushpa, cullquitaca pobrecunaman cugri. Chashnami jahua pachapi yallitaj valishca charinacunata* charingui. Chaita rurashca qꞌuipaca shamui ñucata cati” nirca. 22 Shina nijta uyashpami chai runaca achcata charij cashcamanta yallitaj llaquirishpa rircalla.

23 Jesusca chaipi cajcunata muyundijta ricushpami paita catijcunataca: “¡Achca cullquita charijcunapajca Diospaj Gobiernopi yaicunaca sinchimi canga!” nirca. 24 Jesús chashna nijpimi paita catijcunaca mancharircacuna. Chaimi Jesusca cutinllataj cashna nirca: “Ñuca huahuacunalla, ¡Diospaj Gobiernopi yaicunaca sinchimi! 25 Shuj camellorajmi aguja jutcutaca jahualla pasanga. Shinapish achcata charij runaca Diospaj Gobiernopica mana jahualla yaicui tucungachu” nircami. 26 Jesusta catijcuna chaita uyashpaca ashtahuan mancharinacushpami: “Shina cajpica, ¿pitaj quishpiri tucungari?” nircacuna.* 27 Chaimi Jesusca paicunapaj ñahuita ricushpaca: “Gentecunapajca caica sinchitajmari. Ashtahuanpish Diospajca imapish jahuallami” nirca. 28 Chaipimi Pedroca: “Ricui, canta catingapajca tucuitami ñucanchijca saquishcanchij” nirca. 29 Shina nijpimi Jesusca: “Cancunamanca mana llullanichu. Maijanpish ñucata catij cashcamanta, alli huillaicunamantapish huasita, huauquicunata, panicunata, yayata, mamata, huahuacunata, allpacunata saquijca, 30 catirashpa llaquichishca cashpapish cunan punllapica 100 cutinhuan yallimi huasicunata, huauquicunata, panicunata, mamacunata, huahuacunata, allpacunata chasquinga. Shamuj punllacunapicarin* huiñai causaitami chasquinga. 31 Achcacunaca puntapi cashpapish ultimopimi cangacuna. Cutin ultimopi cajcunaca puntapimi cangacuna” nirca.

32 Chai qꞌuipaca Jerusalenman rina ñanta huichiyacushpami Jesusca ñaupashpa ricurca. Paita catijcunaca manchai manchaillami caticurcacuna. Huashata shamuj gentecunapish manchaihuanmi carcacuna. Chaimi Jesusca cutinllataj paipaj 12 apostolcunata ladoman pushashpa, asha punllacuna qꞌuipa paihuan ima tucunata yuyachishpaca: 33 “¡Ricuichij! Jerusalenmanmi huichiyacunchij. Chaipimi Runapaj Churitaca sacerdotecunata mandajcunapaj, mandashcacunata quillcajcunapaj maquipi churangacuna. Paicunaca huañunami cangui nishpami shujtaj llajtacunamanta gentecunapaj maquipi churangacuna. 34 Cai gentecunaca paimanta burlarishpami chꞌucangacuna, azotingacuna, huañuchingacunapish. Shinapish paica quimsa punlla qꞌuipami causaringa” nircami.

35 Chai qꞌuipaca Zebedeopaj churi Santiagopish Juanpishmi Jesuspajman cꞌuchuyashpaca: “Yachachij, ñucanchij mañashcata rurapai” nircacuna. 36 Shina nijpimi Jesusca: “¿Imata rurachuntaj ninguichijyari?” nishpa tapurca. 37 Chaimi paicunaca: “Cambaj Gobiernopi mandacushpaca shujtaca alli ladoman, caishujtaca lluqui ladoman canhuan tiyachichunmi mañanchij” nircacuna. 38 Chashna nijpimi Jesusca: “Cancunaca imata mañacushcataca mana yachanguichijchu. ¿Ñuca ubyacushca copamantaca ubyai tucunguichijchu? ¿Ñuca bautizaricushca shina bautizaringapajpish ñachu allichirishca canguichij?” nirca 39 Chaimi paicunaca: “Ari, pudinchijmi” nircacuna. Paicuna chashna nijpimi Jesusca: “Ari, ñuca ubyacushca copamantaca cancunaca ubyanguichijmi. Ñuca bautizaricushca shinallataj bautizaringuichijmi. 40 Chashna cajpipish ñuca alli ladoman, ñuca lluqui ladoman picunalla tiyarinataca mana ñucachu agllani. Ashtahuanpish Diosmi picunalla chaipi tiyarinataca agllanga” nirca.

41 Caishuj chunga catijcuna chaita uyashpaca Santiagohuanpish, Juanhuanpishmi pꞌiñarircacuna. 42 Chaita ricushpami Jesusca tucuicunata tandachishpaca: “Llajtata mandajcunaca paicuna munashca shinami gentecunataca mandancuna. Autoridadta charijcunapish poderta charishcamantami gentecunataca llaquichincuna. Chaitaca cancunaca yachanguichijmi. 43 Ashtahuanpish cancunaca mana chashnachu cana canguichij. Maijanpish cancunapuramanta jatun casha nishpaca shujtajcunatami sirvina canguichij. 44 Shinallataj maijanpish cancunapuramanta puntapi casha nishpaca tucuicunata sirvij runa shinami cana canguichij. 45 Runapaj Churipish sirvishca cangapajca mana shamurcachu. Ashtahuanpish sirvingapaj, paipaj causaita* cushpa achcacunata randishpa quishpichingapajmi* shamurca” nircami.

46 Chaimantaca Jericó llajtamanmi chayamurcacuna. Jesuspish, paita catijcunapish, achca gentecunapish Jericó llajtamanta llujshishpa ricujpimi Timeopaj churi Bartimeoca ñan cꞌuchullapi tiyacurca. Paica ñahui mana ricuj cashpami cullquita mañashpa tiyaj carca. 47 Nazaret llajtamanta Jesús chaita pasacun nijta uyashpami paica: “¡Davidpaj Churi, Jesús ñucata llaquihuai!” nishpa caparirca. 48 Chashna caparicujpimi achca gentecunaca upallai nishpa sinchita rimarcacuna. Shina nijpipish paica: “¡Davidpaj Churi, ñucata llaquihuaiyari!” nishpami ashtahuan sinchita caparirca. 49 Chaita uyashpami Jesús shayarishpaca: “Caiman shamuchun paita cayaichij” nirca. Chaipimi paicunaca, mana ricuj runataca: “¡Ama manchaichu! Cantami cayacun, jatari” nircacuna. 50 Chashna nijpimi paipaj jahua churanata anchuchishcahuan, utca jatarishpa Jesuspajman rirca. 51 Chaimi Jesusca: “¿Imatataj canmantaca rurachun ningui?” nishpa tapurca. Shina nijpimi mana ricuj runaca: “Yachachij,* cutin ricungapaj ñucata ayudahuai” nirca. 52 Chaipimi Jesusca: “Canca feta charishcamantami alliyashcangui. Cambaj huasiman rilla” nirca. Jesús chashna nijpimi chai runaca ñapish ricui callarirca. Chai qꞌuipaca Jesustami catishpa ri callarirca.

11 Jerusalenman cꞌuchuyamushpaca Jesuspish, paita catijcunapish Olivos yuracuna tiyan urcumanmi chayarcacuna. Chai urcupica Betfagué, Betania pueblocunami saquirin. Olivos yuracuna tiyan urcupi cashpami Jesusca paita ishqui catijcunata cachashpaca 2 cashna nirca: “Chai chꞌimbanijpi caj uchilla puebloman richij. Chaiman chayashpaca cunancama ni pi manaraj tiyarishca malta burrito huatashca shayacujtami ricunguichij. Chai burritota cacharishpa pushamugrichij. 3 Maijanpish cancunata ‘¿Imatataj ruracunguichij?’ nishpa tapujpica ‘Ñucanchij Amitomi minishtin. Paica ñallami saquij cachanga’ ninguichij” nircami. 4 Paicuna chaimanta rishpaca ñan cꞌuchullapi tiyaj huasi canlla pungupi, shuj malta burrito huatashca shayacujtami ricurcacuna. Chaimi burritotaca cacharircacuna. 5 Chaita ricushpami chaipi cajcunamanta maijancunaca: “¿Imamantataj burritotaca cacharicunguichij?” nishpa tapurcacuna. 6 Shina tapujpimi Jesusta catijcunaca Jesús nishca shina cutichircacuna. Chaimi paicunaca burritota pushachun saquircallacuna.

7 Malta burritota Jesuspajman pushamushpaca paicunapaj jahua churanacunatami burrito jahuapi churarcacuna. Chashna churajpimi Jesusca chai malta burritopi tiyarirca. 8 Achcacunaca paicunapaj jahua churanacunatami ñanpi tindircacuna, cutin shujtajcunaca yuracunamanta ramacunata pꞌitishpami ñanpi churarcacuna. 9 Shinallataj Jesusta ñaupashpa, catishpa rijcunaca cashna nishpami caparircacuna: “¡Paita quishpichichunmi roganchij!* ¡Jehová* Diospaj shutipi shamujca alli nishca cachun! 10 ¡Ñucanchij yaya Davidmanta mandanaman shamujtaca Dios bendiciachun! ¡Jahua pachapi caj Dioslla paita quishpichichunmi roganchij!” nircacunami. 11 Jesusca Jerusalenman chayashpaca Diospaj huasiman yaicushpami chaipi tucuita ricurca. Ña amsayamucujpimi paipaj 12 apostolcunandij Betaniaman rirca.

12 Cayandij punlla Betaniamanta llujshicushpami Jesusca yaricachirca. 13 Paica carumanta shuj higo yurata ricushpami chai yurapi higo tiyashcata ricunaman rirca. Chai yuraman chayashpaca ima granota mana japircachu. Manaraj higo pꞌucuna punllacuna cashcamantami pꞌangacunalla junda carca. 14 Chaimantami Jesusca chai yurataca: “Cunanmantapachaca ima granota canmantaca pi ama micuchun” nirca. Paita catijcunapishmi chaitaca uyarcacuna.

15 Chaimantaca Jerusalenmanmi paicunaca chayarcacuna. Chaipimi Jesusca Diospaj huasiman yaicurca. Chaiman yaicushpaca cꞌatujcunata, randijcunatapishmi llujshichishpa cacharca. Cullquita cambiajcunapaj mesacunatapish, palomacunata cꞌatujcunapaj bancocunatapish urata janajtami shitarca. 16 Shinallataj Diospaj huasi chaupita imata apashpa pasachunpish pita mana saquircachu. 17 Chai qꞌuipaca Jesusca cashna nishpami paicunamanca yachachirca: “Quillcachishcapica ‘Ñuca huasica tucui gentecuna shamushpa ñucata mañana huasimi canga’ ninmi. Ashtahuanpish cancunaca shuhuacunapaj huasitamari rurashcanguichij” nirca. 18 Chaipi ima tucushcataca sacerdotecunata mandajcunapish, mandashcacunata quillcajcunapishmi yachaj chayarcacuna. Gentecunapish Jesusca allimari yachachin nicujta uyashpami paicunaca mancharcacuna. Chaimantami ima shina huañuchinata mashcarcacuna.

19 Inti ña huashicucujpimi Jesusca paita catijcunandij Jerusalenmanta llujshishpa rircacuna. 20 Cayandij tutamantaca utcami higo yura cꞌuchuta pasacurcacuna. Chaita pasacushpami higo yura sapimanta chaquirishcata ricurcacuna. 21 Chaimi Pedroca Jesús ima nishcata yuyarishpaca: “¡Yachachij,* ricui! Can rimashca yuraca chaquirishcamari” nirca. 22 Chashna nijta uyashpami Jesusca paicunaman cashna nirca: “Diospi crichij. 23 Cancunamanca mana llullanichu. Maijanpish cai urcuta ‘Caimanta anchurishpa, mama cucha yacupi shitari’ nishpa mana caita chaita yuyashpa, pajtarinataj cashcata crijpica chaica pajtangatajmi. 24 Chaimanta cashnami nini: Diosta imata mañashpaca chasquinataj cashcata crishpa mañaichij. Chashnami cancuna mañashcataca chasquinguichij. 25 Diosta mañacushpaca shujtajcuna cancunata llaquichishcata perdonaichij. Chashna rurajpimi jahua pachapi caj cancunapaj Yayapish cancunapaj juchacunata perdonanga” nircami. 26 *——

27 Paicunaca Jerusalenmanmi cutinllataj chayarcacuna. Diospaj huasi patiopi Jesús puricujpimi sacerdotecunata mandajcunapish, mandashcacunata quillcajcunapish, autoridadcunapish* paipajman shamushpaca: 28 “¿Pi mandajpitaj caicunataca ruracunguiyari? ¿Caicunata rurachunca pitaj canmanca poderta curcari?” nishpa tapurcacuna. 29 Chashna tapujpimi Jesusca cashna cutichirca: “Ñucapish cancunataca caitami tapusha nini. Cancuna cutichijpica, pi mandajpi caicunata ruracushcatami huillasha. 30 Juan bautizachunca, ¿pitaj cacharca? ¿Jahua pacha Dios o runacuna? Cutichichij” nirca. 31 Chaimi paicunapura parlanacushpaca: “Jahua pacha Diosmi cacharca nijpica: ‘¿Imamantataj pai huillashcataca mana crircanguichijyari?’ ningami. 32 Cutin ‘runacunami cacharca nijpica, ¿gentecunaca imatashi ñucanchijtaca rurangacuna?’” nircacunami. Tucuicunami Bautizaj Juan shuj profeta cashcata crircacuna. Chaimantami paicunaca gentecunata mancharcacuna. 33 Chashna ninacushca qꞌuipami Jesusmanca: “Mana yachanchijchu” nishpa cutichircacuna. Chaimi Jesusca: “Ñucapish pi mandajpi caicunata ruracushcataca mana huillanichu” nirca.

12 Chai qꞌuipami Jesusca chꞌimbapuraicunata churashpa paicunamanca cashna nishpa yachachi callarirca: “Shuj chagrayuj runaca uvacunatami tarpurca. Chai tarpushca muyundijtami pircacunata shayachirca. Uvacunata sarungapajpish shuj jutcutami rurarca. Shinallataj shuj jatun torretami* shayachirca. Chai qꞌuipaca uva chagrata shujtaj tarpujcunaman arrendachishpami* caru llajtaman rirca. 2 Uvacunata cosechana punlla chayamujpimi chagrayuj runaca, pai japina cashcata japingapaj tarpuj runacunapajman paita sirvijta cacharca. 3 Ashtahuanpish paicunaca chai sirvij runataca japishpami macashpa, chushaj maquillata tigrachishpa cacharcacuna. 4 Chagrayuj runaca cutinmi shujtaj sirvij runata cacharca. Paitapish umapi huajtashpami pinganayajta rimashpa cacharcacuna. 5 Chai qꞌuipaca chagrayuj runaca shujtaj sirvij runatami cacharca, paitaca huañuchircacunami. Shujtajcunata cachajpipish, maijancunataca macarcacunami, caishujcunataca huañuchircacunami. 6 Ultimotaca chagrayuj runaca, ‘ñuca churitaca respetangacunami’ nishpami tarpuj runacunapajman paipaj cꞌuyashca churita cacharca. 7 Chai tarpuj runacunaca chagrayuj runapaj churita ricushpami paicunapura parlanacushpaca: ‘Paimari herenciataca japigrin. Jacuchij, paita huañuchishpa paipaj herenciata japishunchij’ nircacuna. 8 Chaimantami paita japishpa huañuchircacuna. Qꞌuipaca uva chagramanta llujshichishpami shitarcacuna. 9 ¿Uva chagrayuj runaca paicunataca imatashi ruranga? Pai shamushpaca chai tarpuj runacunata huañuchishpami uva chagrataca shujtaj tarpujcunaman cunga. 10 ¿Dios quillcachishcapi nishcataca manachu nunca liyishcanguichij? Chaipica: ‘Huasita rurajcuna mana nishpa shitashca rumillatajmi, pircacunata jahua esquinapi tandachij rumi* tucushca. 11 Chai rumica Jehová* Diosmantami shamushca. Ñucanchijpajpish sumajmi’ ninmi” nircami.

12 Jesuspaj contracunaca chai chꞌimbapuraita paicunapi yuyashpa parlacushcatami cuentata curcacuna. Chaimantami Jesusta japishun nircacuna. Shinapish gentecunata manchashpami chaimanta rircallacuna.

13 Chai qꞌuipami huaquin fariseocunapish, Herodesta* catijcunamanta huaquin runacunapish Jesús parlacushpa imapi pandarijta ricungapaj shamurcacuna. 14 Paicuna Jesuspajman chayashpaca: “Yachachij, canca llullacunataca mana ninguichu. Gentecunapaj ñaupajpipish alli ricurinataca mana mashcanguichu. Pitapish jahua ñahuillataca mana ricunguichu. Diosmantapish mana llullashpami yachachingui. Chaitaca ñucanchijca allimi yachanchij. Shinaca ¿Cesarman* impuestota* paganaca allichu canga o mana? 15 ¿Paganachu canchij o mana?” nircacunami. Ashtahuanpish millai yuyaihuan paicuna tapucushcata yachashpami Jesusca: “¿Imamantataj ñucataca pandachisha ninguichijyari? Shuj denario* cullquita ricungapaj apamuichij” nirca. 16 Chai cullquita apamujpimi Jesusca: “¿Cai cullquipica pipaj ñahuitaj, pipaj shutitaj quillcashca tiyacun?” nirca. Chaimi paicunaca: “Cesarpajmi” nircacuna. 17 Chashna nijpimi Jesusca: “Cesarman cuna cashcataca Cesarman cuichij. Diosman cuna cashcataca Diosman cuichij” nirca. Chaimi paicunaca mancharishca saquirircacuna.

18 Chai qꞌuipaca saduceocunami Jesuspajman shamurcacuna. Paicunaca huañushcacuna causarinataca mana crincunachu. Chaimantami cashna tapurcacuna: 19 “Yachachij, Moisesca: ‘Shuj cazado runa huahuacunata manaraj charishpa huañujpica, viuda huarmihuanca paipaj huauqui cazarashpa, huauquipaj cachun huahuacunata charichun’ nishpami quillcarca. 20 Ricungui, shuj familiapica canchis huauquicunami tiyarca. Punta huauqui cazarashpaca huahuacunata manaraj charishpami huañurca. 21 Qꞌuipa huauquipish chai viuda huarmihuan cazarashpaca huahuacunata manaraj charishpami huañurca. Cutin chaipaj qꞌuipa huauquipish chashnallatajmi tucurca. 22 Tucui canchis huauquicunami chai huarmihuan huahuata mana charishpa huañurcacuna. Chai huashaca huarmipishmi huañurca. 23 Huañushcacuna causarina punllapica, ¿maijanpaj huarmishi paica canga? Canchis huauquicunamari chai huarmihuanca cazararcacuna” nircacunami. 24 Shina nijpimi Jesusca cashna cutichirca: “Cancunaca Dios quillcachishcacunatapish, mashna poderta Dios charishcatapish mana yachanguichijchu. Chaimantami pandaricunguichij. 25 Huañushcacuna causarishpaca cꞌaricunapish, huarmicunapish mana cazarangacunachu. Ashtahuanpish paicunaca jahua pachapi caj angelcuna shinami cangacuna. 26 Shinapish ¿huañushcacuna causarinamantaca Moisés quillcashca libropica manachu liyishcanguichij? Diosca zarza yura* chaupimantaca: ‘Ñucami Abrahanpaj Dios, Isaacpaj Dios, Jacobpaj Dios cani’ nircami. 27 Paica huañushcacunapaj Diosca mana canchu. Ashtahuanpish causajcunapaj Diosmi can. Cancunaca yallitajmi pandaricunguichij” nircami.

28 Mandashcacunata quillcajcunapuramanta* shujmi paicuna parlanacucujta uyarca. Paica Jesús alli cutichijta ricushpami: “¿Tucui mandashcacunamantaca maijan mandashcataj ashtahuan yalli?” nishpa tapurca 29 Chashna tapujpimi Jesusca cashna cutichirca: “Tucui mandashcacunamanta yallica caimari: ‘Uyaichij, Israel gentecuna. Ñucanchij Jehová* Diosca shujlla Jehová* Diosmi. 30 Jehová* Diostaca cambaj tucui shunguhuan, cambaj tucui causaihuan,* cambaj tucui yuyaihuan, cambaj tucui fuerzahuan cꞌuyangui’. 31 Catij mandashcapish caimi: ‘Can quiquin cꞌuyarij shinallataj shujtajcunatapish cꞌuyangui’. Cai ishqui mandashcacunamanta ashtahuan yalli shujtaj mandashcaca mana tiyanchu” nircami. 32 Chaimi mandashcacunata quillcaj runaca: “Yachachij, canca mana llullashpami allita nishcangui: ‘Diosca shujllami. Pai shina Diosca mana tiyanchu’. 33 Diosta tucui shunguhuan, tucui yuyaihuan, tucui fuerzahuan cꞌuyana. Quiquinta shinallataj shujtajcunatapish cꞌuyanami rupachishca ofrendacunamanta, sacrificiocunamantapish ashtahuan yalli allica” nircami. 34 Chai runa alli yuyashpa cutichijta ricushpami Jesusca: “Diospaj Gobiernopi yaicungapajca mana carupichu cangui” nirca. Chashna nijpica pi imata mana ashtahuan tapui tucurcachu.

35 Shinapish Diospaj huasipi Jesús yachachicushpaca cashnami nirca: “¿Ima nishpataj mandashcacunata quillcajcunaca Cristoca Davidpaj churimi can nincuna? 36 Davidllatajmi Diospaj espíritu santo yuyaita cujpi cashna nirca: ‘Jehová* Diosca ñuca Amitotaca: “Canta pꞌiñajcunata cambaj chaqui ucupi churangacama ñuca alli ladopi tiyari” nircami’. 37 Davidllataj Amito nijpica, ¿ima shinataj Cristoca Davidpaj churi cangari?” nircami.

Achca gentecunami Jesús nishcataca cushicushpa uyacurcacuna. 38 Jesús yachachicushpaca cashnami nirca: “Mandashcacunata quillcajcunamanta cuidaringuichij. Paicunaca chaqui puntacama churanata churarishcami purinata munancuna. Plazacunapipish shujtajcuna saludachunmi munancuna. 39 Sinagogacunapipish* ashtahuan alli asientocunapimi tiyarinata munancuna. Shinallataj jatun micuicunapipish alli puestocunapimi tiyarinata munancuna. 40 Paicunaca viudacunapaj imalla charishcacunatapishmi* quichuncuna. Shinallataj shujtajcuna alli nichunllami* uniyashpa Diosta mañancuna. Chaimantami paicunaca shujtajcunata yalli llaquichishca cangacuna” nircami.

41 Jesusca Diospaj huasipi cashpaca, cullquita churana cajacuna chꞌimbapurapimi tiyarirca. Chaipi tiyacushpaca cullquita churana cajapi gentecuna cullquita churacujtami ricurca. Achcata charij gentecuna achca cullquita churacujtapishmi ricurca. 42 Shinallataj shuj huajcha viuda huarmi shamushpaca ishqui uchilla cullquitami* chai cajapi churarca. 43 Chaita ricushpami paita catijcunata cayashpa Jesusca cashna nirca: “Cancunamanca mana llullanichu. Cai huajcha viuda huarmimi cullquita churana cajapica shujtajcunamanta yalli churarca. 44 Tucuicunami sobrashcallata churarcacuna. Ashtahuanpish cai viuda huarmica huajcha cashpapish* pai causangapaj tucui charishcatamari churarca” nircami.

13 Diospaj huasimanta Jesús llujshicujpimi paita catijcunamanta shujca: “Yachachij, ¡ricui cai rumicunapish, huasicunapish sumajmari!” nirca. 2 Chaimi Jesusca: “¿Imamantataj cai jatun huasicunataca ricucunguiyari? Caipica shuj rumillapish caishuj rumi jahuapica mana saquiringachu. Tucuimi urmachishca canga” nirca.

3 Chai qꞌuipaca Olivos yuracuna tiyan urcupi Diospaj huasita ricushpa Jesús tiyacujpimi Pedropish, Santiagopish, Juanpish, Andrespish paillata cashna nishpa tapurcacuna: 4 “Huillahuayari, ¿ima horataj caicunaca chashna tucungari? ¿Ima señalta ricushpataj caicuna tucurinataca yachashunyari?” nircacuna. 5 Shina tapujpimi Jesusca cashna huillai callarirca: “Cancunata pipish ama pandachichunca alli yuyaihuan canguichij. 6 Achcacunami ñuca shutipi shamushpa ‘Ñucami Cristo cani’ nishpa achca gentecunata pandachingacuna. 7 Shinallataj chꞌican chꞌican llajtacunapi macanacuicuna tiyashcata uyashpapish ama mancharinguichijchu. Caicunaca pajtarinatajmi can. Shinapish cai pachapaj ruraicunaca manaraj tucuringachu.

8 Shuj mama llajtaca caishuj mama llajtahuanmi macanacunga. Shuj gobiernoca caishuj gobiernohuanmi macanacunga. Chꞌican chꞌican llajtacunapimi terremotocuna, yaricaipish tiyanga. Cai llaquicunaca nanai callaricuj shinallami canga.*

9 Ashtahuanpish cancunaca cuidarinami canguichij. Gentecunaca juezcunapaj ñaupajmanmi cancunataca pushangacuna. Shinallataj sinagogacunapimi* azotingacuna. Ñucata catijcuna cashcamantami llajtata mandajcunapaj, jatun mandajcunapaj ñaupajman pushashca canguichij. Chaipi cashpami cancuna imata crishcata huillai tucunguichij. 10 Ashtahuanpish puntapica tucui llajtacunapimi alli huillaicunaca huillashca canga. 11 Cancunata japishpa mandajcunapaj ñaupajman pushajpipish ‘¿imatashi nishun?’ nishpa ama yallitaj sustaringuichij. Chai rato imata yuyachishcatami nina canguichij. Mana cancunapaj yuyaimantachu rimanguichij. Ashtahuanpish Diospaj espíritu santo ayudajpimi rimanguichij. 12 Shinallataj huauquica quiquin huauquitami huañuchichun japichinga. Yayapish paipaj huahuataca shinallatajmi ruranga. Huahuacunapish yaya mamapaj contra tucushpami huañuchichun japichingacuna. 13 Ñucata catijcuna cashcamantami tucui gentecuna cancunataca pꞌiñangacuna. Shinapish cai pachapaj ruraicuna* tucuringacama ahuantajllami* quishpiringa.

14 Tucuita tucuchij, millai pai mana shayana cashcapi shayacujta ricushpaca (maijanpish liyijca alli intindichun), Judeapi cajcunaca urcucunapi miticugrichun. 15 Terraza jahuapi cajpish ama uriyachun, ima charishcata llujshichingapajpish huasi ucumanca ama yaicuchun, 16 chagrapi caj runapish paipaj jahua churanata mashcanaman ama tigrachun. 17 ¡Chichu huarmicunapish, huahuata chuchuchicuj huarmicunapish chai punllacunapica aij imachari tucungacuna! 18 Cancuna miticushpa rina punllaca, tamya punllacunapi ama cachun Diosta mañashpa catichij. 19 Chai punllacunaca llaqui punllacunami canga. Cai pachata Dios rurashca punllamanta cunancamaca cashna llaquica mana tiyashcachu. Cutinpish manataj tiyangachu. 20 Chai punllacunata Jehová* Dios mana utca tucuchijpica mana pi quishpiringachu. Ashtahuanpish paipaj agllashcacunamantami Diosca chai punllacunataca utca tucuchinga.

21 Shinallataj, maijanpish cancunata ‘¡Ricuichij, Cristoca caipimari! ¡Ricuichij, paica chaipimari!’ nijpica ama cringuichijchu. 22 Llulla cristocuna, llulla profetacunami ricuringa. Paicunaca achca milagrocunata, mancharina ruraicunata rurashpami Dios agllashcacunatapish pandachisha ningacuna. 23 Chaimanta rijcharishca caichij. Caicuna manaraj pajtarijpimi cancunaman huillashcani.

24 Chai llaqui punllacuna tucurishca qꞌuipaca intipish amsayangami, lunapish ña mana ashtahuan achijyachingachu. 25 Estrellacunapish jahua pachamanta urmangacunami. Jahua pachapi tiyashcacunapish cuyuchishcami cangacuna. 26 Chai qꞌuipami gentecunaca Runapaj Churitaca pꞌuyupi achca poderhuan, achijnicuj shamucujta ricungacuna. 27 Paica angelcunata cachashpami paipaj agllashcacunataca muyundij allpapi tiyaj chuscu ladocunamanta* tandachinga. Cai pachamantapish, jahua pachamantapishmi paicunataca tandachinga.

28 Cunanca higo yura chꞌimbapuraimanta yachaichij. Higo yurapi ramacuna cutin huiñashpa pꞌangacunapish ricurijpica usia punllacuna chayamucushcatami yachanguichij. 29 Shinallatajmi caicuna pajtacushcata ricushpaca Runapaj Churi shamuna punlla cꞌuchuyamushcata, pungullapi cashcata yachanguichij. 30 Cancunamanca mana llullanichu. Cai punllapi causajcunaca tucui caicuna pajtaringacama mana huañungacunachu. 31 Jahua pachapish, cai pachapish chingaringami. Ashtahuanpish ñuca nishca shimicunaca manataj chingaringachu.

32 Ima punlla, ima hora shamunataca ni pi mana yachanchu. Jahua pacha angelcunapish, Churipish mana yachanchu. Chaitaca Yayallami yachan. 33 Chaparacuichij, rijcharishca caichij. Cancunaca Dios agllashca punllataca mana yachanguichijchu. 34 Caica shuj runa manaraj caru llajtaman rishpa, paipaj huasita cuidachun paita sirvijcunaman mingaj shinami. Manaraj rishpami cada unoman imata ruranata mandashpa saquirca. Punguta cuidaj runatapish alli ricushpa cuidachunmi mandarca. 35 Huasiyuj amo ima hora shamunata mana yachashcamanta chaparacuichij. Paica tutatachari, chaupi tutatachari, gallo cantaitachari, pacarimuitachari shamunga. 36 Paica cungashcapi shamushpa ñataj cancuna dormicujta japinman. 37 Cancunaman huillashcataca tucuicunamanmi chai shinallataj huillani. ¡Chaparacuichij!” nircami.

14 Ishqui punlla qꞌuipallami Pascua fiestapish, Levadura illaj tandata micuna fiestapish* callarigrirca. Chaipimi sacerdotecunata mandajcunapish, mandashcacunata quillcajcunapish* Jesusta juchachishpa huañuchingapaj ima shina japinata mashcacurcacuna. 2 Ashtahuanpish paicunaca: “Fiesta punllapica ama japishunchijchu. Ñataj gentecuna ñucanchij contra jatarishpa bullata ruranman” nircacunami.

3 Jesusca Betania llajtapi cashpaca lepra ungüimanta alliyashca Simonpaj huasipimi micucurca. Chaipimi shuj huarmica alabastro* botellapi achca valij, mishquijllata ashnacuj nardo* aceiteta apamurca. Cai aceiteca mana imahuan chagrushcachu carca. Chai huarmi cꞌuchuyashpaca botellata pꞌaquishpami Jesuspaj uma jahuapi aceitetaca churai callarirca. 4 Chaita ricushpami huaquincunaca pꞌiñarishpa paicunapura cashna ninacurcacuna: “¿Ima nishpataj cai mishquijllata ashnacuj aceitetaca yangamanta jichanyari? 5 Cai mishquijllata ashnacuj aceitetaca 300 denario* yalli cullquipi cꞌatushpa, chai cullquita pobrecunaman cushpachari alli canman carca” nircacuna. Chaimantami chai huarmihuanca achcata pꞌiñarircacuna. 6 Chaita ricushpami Jesusca cashna nirca: “Saquichij, ¿ima nishpataj cai huarmimantaca chashna rimanguichij? Paica ñucapajmi allita rurashca. 7 Pobrecunaca siempremi cancunahuan canga. Paicunataca ima horapish ayudai tucunguichijllami. Ashtahuanpish ñucaca mana siemprechu cancunahuan casha. 8 Cai huarmica pai imata rurai tucushcatami rurashca. Mishquijllata ashnacuj aceiteta ñuca cuerpopi churashpaca ñuca huañujpi pambangapajmi ña allichishca. 9 Cancunamanca mana llullanichu. Tucui cai pachapi, maipi cashpapish alli huillaicunata huillacushpaca, cai huarmi imata rurashcatapishmi huillangacuna. Chashnami cai huarmi imata rurashcataca yuyaringacuna” nircami.

10 Judas Iscarioteca, Jesusta entregangapajmi sacerdotecunata mandajcunata ricunaman rirca. Paica 12 apostolcunapuramantami carca. 11 Judas huillashcata uyashpami sacerdotecunata mandajcunaca achcata cushicushpa cullquita cungapaj saquirircacuna. Chai punllamantami Judasca contracunapaj maquipi Jesusta ima shina entreganata mashcacurca.

12 Levadura illaj tandata micuna fiesta callari punllapica, Pascuapi huañuchina animaltami huañuchijcuna carca. Chaipimi Jesusta catijcuna paipajman cꞌuchuyashpaca: “¿Pascua micuita micungapajca maipitaj allichichun munangui?” nircacuna. 13 Shina nijpimi Jesusca paipaj ishqui catijcunataca cashna nishpa cacharca: “Jerusalén llajtaman richij. Chaipimi puñupi yacuta apashpa ricuj shuj runa cancunahuan tupanga. Paihuan tupashpaca paita catishpa ringuichijlla. 14 Chai runa maijan huasiman yaicujpipish, huasiyuj dueñotaca: ‘Yachachijca: “Ñucata catijcunahuan Pascua micuita micungapajca, ¿maipitaj invitashcacunapaj cuartoca?” ninmi’ ninguichij. 15 Chashna nijpimi paica jahua pisopi shuj jatun cuarto ña allichishca tiyacujta ricuchinga. Chaipi Pascua micuita ñucanchijpaj allichigrichij” nircami. 16 Chaimi Jesusta catijcunaca Jerusalenman rircacuna. Paicuna chaiman chayashpaca tucuitami Jesús nishca shinallataj japircacuna. Chaipimi Pascua micuita allichircacuna.

17 Ña tutayamucujpimi Jesusca paipaj 12 apostolcunandij chaiman chayarcacuna. 18 Mesapi micushpa tiyacushpami Jesusca: “Cancunamanca mana llullanichu. Cancunamanta shujmi ñucataca contracunaman entreganga. Caipi ñucahuan micucujcunamanta shujmi chashna entreganga” nirca. 19 Chashna nijta uyashpaca yallitaj llaquirishpami caishuj chaishuj: “¿Ñucachu cani?” nishpa tapurcacuna. 20 Chaimi Jesusca: “12 apostolcunapuramanta ñucahuan platopi maquita churajmi ñucataca contracunaman entreganga. 21 Runapaj Churica Quillcachishcapi paimanta nishca shinami huañunga. Shinapish Runapaj Churita contracunaman entregaj runaca ¡aij imachari tucunga! Paica mana huacharishca cashpachari alli canman carca” nircami.

22 Chashna micucushpami Jesusca tandata japishpa Diosta mañarca. Chai huashami tandata chaupishpa paita catijcunaman cushpaca: “Japichij, micuichij caica ñuca cuerpotami ricuchin” nirca. 23 Copata japishpapish Diosta pagui nishpami paicunaman curca. Chai copamantami tucuicuna ubyarca. 24 Shinallataj Jesusca: “Caica ñuca yahuartami ricuchin. ‘Ñuca yahuarmi ari ninacushcata’ callarichinga. Chai yahuarca achca gentecunata quishpichingapajmi jichashca canga. 25 Cancunamanca mana llullanichu. Diospaj Gobiernopi mushuj vinota cancunahuan ubyangacama cunanmantapachaca cai vinotaca ña mana ashtahuan ubyashachu” nircami. 26 Chai qꞌuipaca Diosta alabangapajmi cantocunata* cantarcacuna. Chai huashami olivos yuracuna tiyan urcuman rircacuna.

27 Chaipimi Jesusca paicunamanca cashna nirca: “Tucuicunami ñucataca saquishpa ringuichij. Quillcachishcapica: ‘Michijtaca huañuchishami. Chaipimi ovejacunaca caita chaita ringacuna’ ninmi. 28 Shinapish Dios ñucata causachishca qꞌuipaca, cancunata ñaupashpami Galileaman risha” nircami. 29 Chashna nijpimi Pedroca. “Tucuicuna canta saquishpa rijpipish ñucaca manataj saquishachu” nirca. 30 Chaimi Jesusca: “Canmanca mana llullanichu. Cunan tutallatajmi gallo manaraj ishqui cutin cantajpi ñucataca quimsa cutin mana rijsinichu ningui” nirca. 31 Chashna nijpipish Pedroca: “Canhuan huañuna cashpapish, cantaca mana rijsinichu nishpaca manataj nishachu” nircami. Caishujcunapish chashnallatajmi nircacuna.

32 Chai qꞌuipaca Getsemaní nishca huertamanmi chayarcacuna. Chaipimi Jesusca paita catijcunataca: “Diosta ñuca mañangacama, cancunaca caipi tiyacuichij” nirca. 33 Chashna nishca qꞌuipami Pedrota, Santiagota, Juantapish pushashpa rirca. Paicunahuan ricushpami Jesusca shungupi jatunta llaquiri callarirca. 34 Chaimi paica: “Ñuca shungupica* jatunta llaquirishpami huañucuni. Cancunaca caipi saquirichij, rijcharishca caichij” nirca. 35 Paicunamanta ashata caruyashpaca pambapi cungurishpami ima shinamanta chai llaquita mana apana cajpica, paimanta chai llaquita anchuchichun nishpa Diosta mañai callarirca. 36 Paica: “Abba,* ñuca Yayitu cambajca tucui imapish jahuallami. Cai copata ñucamanta anchuchihuai. Shinapish ñuca munashca shinaca ama rurapaichu, ashtahuanpish can munashca shina rurapai” nircami. 37 Jesusca paita catijcunapajman tigramushpaca paicuna dormicujtami japirca. Chaimi Pedrotaca: “Simón, ¿imamantataj dormicungui? ¿Manachu shuj ratollatapish rijcharishca saquiri tucurcangui? 38 Rijcharishca caichij. Juchapi ama urmangapajpish Diosta mañaraichij. Runaca allita ruranatami munan. Shinapish paipaj aichaca shaicurinllami”* nirca. 39 Chai qꞌuipaca cutinllatajmi Diosta mañanaman rirca. Chaipica ñaupaman ima shina mañashca shinallatajmi mañarca. 40 Jesús cutin tigramushpaca paita catijcuna dormicujtami japirca. Paicunaca yallitaj dorminaihuan huañucushcamantami dormirircacuna. Chaimantami paicunaca imata mana ni tucurcacuna. 41 Caihuanca quimsa cutin tigramushpami Jesusca paicunataca cashna nirca: “¡Cunanca dormina, samarina horasca mana canchu! ¡Ña ama dormichijchu! ¡Ricuichij! Runapaj Churita juchayujcunapaj maquipi entregana horasca ñami chayamushca. 42 Jatarichij, caimanta jacuchij. Ricuichijyari, ñucata entregagrijca ñamari chayamucun” nircami.

43 Jesús chashna nicujpirajmi 12 apostolcunamanta caj Judas runa chayarca. Paihuanca achca gentecunami espadacunahuan, caspicunahuanpish shamurcacuna. Chai gentecunataca sacerdotecunata mandajcuna, mandashcacunata quillcajcuna, autoridadcunapishmi* cachashcacuna carca. 44 Jesusta contracunapaj maquipi entregaj Judasca: “Maijantami ñuca muchani, chaimi canga. Paita japishpaca alli charirashpami pushana canguichij” nishpami señalta cushca carca. 45 Judas chayamushpaca Jesuspajman cꞌuchuyashcahuanmi: “¡Yachachij!”* nishpa mucharca. 46 Chaimi paicunaca Jesusta japishpa aparcacuna. 47 Ashtahuanpish chaipi cajcunamanta shujca paipaj espadata llujshichishpami sacerdotecunata jatun mandajpaj sirvijtaca rinrinta pꞌitirca. 48 Jesusca paita japinaman shamujcunataca cashnami nirca: “¿Shuhuata shinachu ñucataca espadacunahuan, caspicunahuan japinaman shamushcanguichij? 49 Ñucaca Diospaj huasipica punllantami yachachishpa cancunahuan carcani. ¿Imamantataj chaipica mana japircanguichij? Shinapish Dios quillcachishcacuna pajtarichunmi caica cashna tucushca” nircami.

50 Jesusta catijcunaca paita chaipi saquishpami tucuicuna miticushpa rircacuna. 51 Ashtahuanpish shuj jovenca alli lino churanata churarishcallami Jesusta caticurca. Paitapishmi japishun nircacuna. 52 Chaimantami chai jovenca lino churanata shitashcahuan lluchulla* callpashpa rirca.

53 Jesusta japijcunaca sacerdotecunata jatun mandajpajmanmi paitaca pusharcacuna. Chaipica sacerdotecunata mandajcunapish, autoridadcunapish,* mandashcacunata quillcajcunapishmi tucuicuna tandanacushca carca. 54 Pedroca caru carullami sacerdotecunata jatun mandajpaj huasi patioman chayangacama catishpa rirca. Chaiman chayashpaca huasipi sirvijcunahuanmi nina cꞌuchullapi cunungapaj tiyarirca. 55 Sacerdotecunata mandajcunapish, tucui mandaj juezcunapish* Jesusta huañuchingapajmi maijanpish paimanta llullashpa huillachun mashcacurcacuna. Shinapish paita juchachingapajca imata mana japircacunachu. 56 Achcacunami llullashpa Jesuspaj contra huillarcacuna. Chashna huillashpapish cada unomi shujtaj shujtaj yuyaita nircacuna. 57 Maijancunacarin shayarishpami Jesuspaj contra llullashpa cashna nircacuna: 58 “‘Maquillahuan rurashca Diospaj huasita urmachishpaca, maquihuan mana rurashca shujtaj huasitaca quimsa punllacunallapimi shayachisha’ nijtami ñucanchijca uyarcanchij” nircacunami. 59 Caimanta huillashpapish paicunaca mana shuj yuyaillata nircacunachu.

60 Chaimi sacerdotecunata jatun mandajca paicunapaj chaupipi shayarishpaca: “¿Manachu imata ningui? ¿Canmanta cai runacuna imata juchachicujtaca manachu uyangui?” nishpa tapurca. 61 Chashna tapujpipish Jesusca mana imata nishpami upalla saquirirca. Chaimi sacerdotecunata jatun mandaj cutinllataj tapushpaca: “¿Canca Jucha illaj Diospaj Churi Cristochu cangui?” nirca. 62 Chaipimi Jesús cutichishpaca: “Ari, ñucami cani. Cancunaca Runapaj Churitaca poderta charij Diospaj alli ladopi tiyacujta, jahua pacha pꞌuyupi shamucujtami ricunguichij” nirca. 63 Chaita uyashpami sacerdotecunata jatun mandajca paipaj churanata lliquishpa cashna nirca: “¿Imapajtaj shujtaj testigocunataca minishtinchijyari? 64 Diosta yangamanta cꞌamishcataca cancunallatajmi uyashcanguichij. Chaimantaca ¿imatataj yuyanguichij?” nirca. Shina nijpimi tucuicuna: “Cai runaca huañunatajmi can” nircacuna. 65 Chashna nishpami maijancunaca chꞌucashpa, ñahuita tapashpa huajtarcacuna. Shinallataj paicunaca: “Profeta cashcata ricuchiyari, ¿pitaj cantaca huajtarca? ¡Huillai!” nircacunami. Ñahuipi huajtashca qꞌuipami carcelpi churaj runacunaca Jesusta pushashpa rircacuna.

66 Huasi patiopi Pedro cajpimi sacerdotecunata jatun mandajta sirvijcunapuramanta shuj huarmi shamurca. 67 Chai huarmica ninapi Pedro cunucujta ricushpami paita ricurashpaca: “Canpishmi Nazaretmanta chai Jesushuan purij carcangui” nirca. 68 Shina nijpimi Pedroca: “Paitaca manataj rijsinichu, imatapishchari nicungui, mana intindinichu” nirca. Chashna nishpaca huasi canlla pungumanmi llujshirca. 69 Chai sirvij huarmica Pedrota ricushpaca cutinllatajmi chaipi cajcunamanca: “Cai runapish paicunapuramantami can” nirca. 70 Chashna nijpipish paica cutinmi manataj rijsinichu nirca. Chai qꞌuipallami chaipi cajcunaca cutin Pedrotaca: “Canpish paicunapurallatajmi cangui. Galilea llajtamantami cangui” nircacuna. 71 Shina nijpimi Pedroca sinchita rimashpa: “Mana llullacunichu. Ñuca llullacujpica Dios llaquichichun. ¡Cancuna nicushca runataca manataj rijsinichu!” nirca. 72 Chashna nicujpimi ñapish shuj galloca caihuanca ishqui cutin cantarca. Chaipimi Pedroca Jesús imata nishcata yuyarirca. Jesusca: “Canca shuj gallo manaraj ishqui cutin cantajpimi ñucataca quimsa cutin mana rijsinichu ningui” nishca carca. Chaimantami Pedroca paipaj shungupi yallitaj llaquirishpa huacai callarirca.

15 Tutamanta ña pacarijpimi sacerdotecunata mandajcunapish, autoridadcunapish,* mandashcacunata quillcajcunapish tandanacurcacuna. Paicunami tucui mandaj juezcuna* carca. Chashna tandanacushpaca Jesushuan imata ruranatami yuyarircacuna. Jesuspaj maquicunata huatashca qꞌuipami Pilatopajman pushashpa paitaca entregarcacuna. 2 Chaimi Pilatoca: “¿Canchu judiocunata jatun mandaj cangui?” nishpa Jesusta tapurca. Shina tapujpimi paica: “Ari, canllatajmari chaita nicungui” nirca. 3 Shinapish sacerdotecunata mandajcunaca caita chaita nishpami Jesustaca juchachircacuna. 4 Pilatoca cutinllatajmi Jesusta tapushpaca: “¿Manachu imata ningui? ¿Canmanta imata juchachicujtaca manachu uyangui?” nirca. 5 Chashna nijpipish Jesusca mana imata ashtahuan cutichircachu. Chaimantami Pilatoca mancharishca saquirirca.

6 Pilatoca cada Pascua fiesta punllapimi gentecuna maijanta cacharichun nijpica, shuj prezuta cacharichij carca. 7 Chai punllacunapica Barrabás shuti runapish, shujtaj runacunapishmi carcelpi carca. Paicunaca gobiernopaj contra jatarishpami gentecunata huañuchishcacuna carca. 8 Pilatopajman achca gentecuna shamushpaca pai ima shina ruraj cashca shinallataj shuj prezuta cacharichunmi mañarcacuna. 9 Chashna nijpimi Pilatoca: “¿Judiocunata jatun mandajtachu cacharichun munanguichij?” nirca. 10 Sacerdotecunata mandajcuna envidiallamanta Jesusta paiman entregashcatami Pilatoca cuentata curca. 11 Shinapish sacerdotecunata mandajcunaca Jesuspaj randi Barrabasta cacharichichun mañaichij nishpami chaipi cajcunataca yachachircacuna. 12 Chaipimi Pilatoca cutinllataj chaipi cajcunata ricushpaca: “Cancunaca cai runataca judiocunata mandajmi can ninguichijmi. ¿Paitaca imatataj rurasha?” nirca. 13 Chashna nijpica paicunaca: “¡Paitaca huañuchi!”* nishpami cutin caparircacuna. 14 Chaimi Pilatoca: “¿Imamantataj huañuchichun ninguichijyari? ¿Paica ima mana allitataj rurashcari?” nirca. Shina nijpipish paicunaca: “¡Paitaca huañuchi!”* nishpami ashtahuan sinchita caparircacuna. 15 Pilatoca, gentecunata cushichisha nishpami Barrabasta cacharichirca. Cutin Jesustaca azotichishca qꞌuipami caspipi clavashpa huañuchichun soldadocunaman curca.

16 Chai qꞌuipaca, soldadocunaca Pilatopaj huasi patiomanmi Jesustaca pusharcacuna. Chaipimi tucui soldadocunata tandachircacuna. 17 Paicunaca morado telatami churachircacuna. Shinallataj shuj coronata cashahuan chꞌimbashpami Jesuspaj umapi churachircacuna. 18 Chashna rurashpaca: “¡Alabado,* judiocunata jatun mandaj!” nishpami capari callarircacuna. 19 Chashnallataj carrizo caspihuan umapi garrotishpami chꞌucarcacuna. Shinallataj nij tucushpallami paipaj ñaupajpi cumurishpa cungurircacuna. 20 Paimanta burlarishca qꞌuipami morado telata anchuchishpa paipaj churanata cutin churachircacuna. Chaimantaca caspipi clavangapajmi pusharcacuna. 21 Chaitaca Cirene llajtamanta Simón nishca runami campomanta shamushpa pasacurca. Paitami Jesusta llaquichina caspita* aparichun mandarcacuna. Paica Alejandropaj, Rufopaj yayami carca.

22 Chaimantaca Gólgota nishcamanmi Jesusta pusharcacuna. Gólgota shutica “Uma Tullu” nisha ninmi. 23 Chaipimi paicunaca mirrahuan* chagrushca vinota ubyachishun nircacuna. Shinapish Jesusca mana ubyasha nircachu. 24 Chai qꞌuipaca caspipimi clavarcacuna. Shinallataj cada uno imata apana cashcata ricungapajmi Jesuspaj jahua churanacunataca sorteashpa chaupircacuna. 25 Casi las nueve de la mañana cajpimi caspipi clavarcacuna. 26 Imamanta huañuna cashcata ricuchingapajmi shuj letreropica: “Judiocunata jatun mandajmi” nishpa quillcarcacuna. 27 Shinallataj Jesuspaj ladopica ishqui shuhuacunatami caspipi churarcacuna. Shujtaca alli ladoman, caishujtaca lluqui ladoman. 28 *—— 29 Chaita pasaj gentecunapish umata cuyuchishpami Jesustaca mana allita rimashpa cashna nircacuna: “¡Jajai! Canca Diospaj huasita urmachishpa, quimsa punllapi cutin shayachishami nircanguica, 30 llaquichina caspimanta* uriyashpa quishpiriyari” nircacunami. 31 Sacerdotecunata mandajcunapish, mandashcacunata quillcajcunapish, paicunapura tandanacushpaca Jesusmanta chashnallataj burlarishpami cashna ninacurcacuna: “¡Paica shujtajcunataca quishpichircamari. Paillatajca mana quishpiri tucunchu! 32 Israel llajtata jatun mandaj Cristo cashpaca llaquichina caspimanta* cunanllataj uriyachun. Chashna uriyajta ricushpami paipica crishun” nircacunami. Jesuspaj ladopi caj caspicunapi churashca shuhuacunapishmi mana allita nishpa Jesustaca rimarcacuna.

33 Ña casi chaupi punlla tucujpica tucui chai llajtami* amsayarca. Casi las tres de la tardecamami chashna tucurca. 34 Las tres de la tarde shina cajpimi Jesusca sinchita cashna nishpa caparirca: “Éli, Éli, ¿láma sabakhtháni?”. Cai shimicunaca, “ñuca Dioslla, ñuca Dioslla, ¿imamantataj ñucallata saquishcanguiyari?” nisha ninmi. 35 Chashna nijta uyashpami chai cꞌuchullapi cajcunamanta maijancunaca: “¡Uyaichij, Eliastamari cayacun!” nircacuna. 36 Chaipi cajcunamanta shuj runaca callpashpa rishcahuanmi jayaj vinopi esponjata satirca. Qꞌuipaca shuj carrizo caspipi churashpami Jesús ubyachun cꞌuchuyachirca. Chashna rurashpaca: “¡Saquichij! Ricushunchij, Elías shamushpa paita quishpichinchu, imamí” nircami. 37 Ashtahuanpish Jesusca sinchita caparishpa huañurcallami. 38 Jesús huañujpica Diospaj huasi ucupi tiyaj cortinaca jahuamanta urimanmi ishquipi lliquirirca. 39 Jesuspaj ñaupajpica 100 soldadocunata mandajmi shayacurca. Paica chaipi imalla tucushcatami ricurca. Chaimantami Jesús ima shina huañujta ricushpaca: “Cai runaca Diospaj Churitajmari cashca” nirca.

40 Chaipica, huaquin huarmicunapishmi carullamanta ricucurcacuna. Paicunapurapica María Magdalena, ashtahuan joven* Santiagopaj, Josespaj mama María, Salomepishmi carca. 41 Jesús Galileapi cajpica paicunami paita ayudashpa, catishpa purijcuna carca. Jesushuan Jerusalenman shamuj achca huarmicunapishmi chaipi carcacuna.

42 Allichirina punlla* qꞌuipaca sábado punllami carca. Allichirina punllaca ñami chishiyarca. 43 Chaipimi Arimatea llajtamanta Joseca manchaita saquishpa, Pilatopajman rishpaca Jesuspaj cuerpota mañarca. Cai runaca mandaj juezcunapurapica* respetashcami carca. Paipish Diospaj Gobiernotami shuyacurca. 44 Shinapish Pilatoca Jesús ña huañushcata o manaraj huañushcatami yachasha nirca. Chaimantami 100 soldadocunata mandajta cayashpa tapurca. 45 Jesús ña huañushcata 100 soldadocunata mandaj huillajpimi, Pilatoca Jesuspaj cuerpota José apachun saquirca. 46 Joseca linohuan rurashca alli telata randishpami, Jesuspaj cuerpota uriyachishpaca chai telahuan pilluchirca. Chai qꞌuipaca rumi quinripi rurashca pambana jutcupimi Jesustaca churarca. Chai huashaca shuj jatun rumitami jutcu punguman singuchirca. 47 Shinapish María Magdalena, Josespaj mama Mariapish, Jesusta churashca jutcuta ricushpami saquirircacuna.

16 Sábado punlla tucurijpica María Magdalenapish, Santiagopaj mama Mariapish, Salomepishmi mishquijllata ashnacuj qꞌuihuata Jesuspaj cuerpopi churangapaj randircacuna. 2 Chai huarmicunaca semana callari punllapimi* manaraj achijyajpi rishpa inti ña llujshishca huasha Jesusta churashca jutcuman chayarcacuna. 3 Paicunapura parlanacushpaca: “Jutcu pungupi churashca rumitaca, ¿pitaj ñucanchijpaj randi singuchishpa anchuchingari?” ninacurcacunami. 4 Ashtahuanpish huichilla ricushpaca chai jatun rumita jutcu pungumanta anchuchishcatami ricurcacuna. 5 Jutcuman yaicushpaca, yurajlla churanata chaquicama churashca alli ladoman shuj joven tiyacujtami ricurcacuna. Chaita ricushpami paicunaca mancharircacuna. 6 Chaipimi chai jovenca: “Ama mancharichijchu. Caspipi huañuchishca Nazaretmanta Jesustami cancunaca mashcacunguichij. Paica mana caipichu, causachishcami cashca. Paita maipi churashcata ricuichij. 7 Ashtahuanpish richij paita catijcunaman, Pedromanpish: ‘Paica cancunata ñaupashpami Galileaman ricun. Chaipimi pai nishca shinallataj paitaca ricunguichij’ nishpa huillagrichij” nirca. 8 Chashna nijpimi chai huarmicunaca cushicuimanta chujchushpa jutcumanta llujshishcahuan rircacuna. Ashtahuanpish manchaihuan cashcamantami piman imata mana huillarcacuna.*

“Jehová” shutita huasha diccionariopi ricui.

O “pambaj”. “Bautizana” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “saltamontecunata”.

“Simón” shutica apóstol Pedropaj caishuj shutimi.

O “linchita”, “atarrayata”.

O “linchicunata”, “atarrayacunata”.

O “linchicunatami”, “atarrayacunatami”.

O “tandanacuna huasiman”.

Griego rimaipica: “autoridadhuanmi yachachij carca” ninmi.

O “tandanacuna huasipica”.

O “supaita”.

O “tandanacuna huasimanta”.

O “tandanacuna huasicunapi”.

“Lepra” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “Limpio saquirilla”.

“Leví” shutica Mateopaj caishuj shutimi.

“Capachu” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Diosman cushca tanda” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “tandanacuna huasi”.

O “maquita mana cuyuchi tucuj”.

O “maquita mana cuyuchi tucuj”.

O “almata”. “Alma” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Herodes” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “supaicunata”.

O “Cushicuihuan ruraj”.

“Belcebú” shutica Satanaspaj caishuj shutimi. Paica demoniocunata mandajmi.

Griego rimaipica: “Dios pacashcata” ninmi. “Dios pacashca” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “Diospaj shimita tarpujmi” ninmi.

Griego rimaipica: “aión” ninmi. “Cai punlla” shimita huasha diccionariopi ricui.

Cai canastaca chaquishca granocunata pesangapajmi carca.

Roma llajta soldadocunaca shuj legionpica 4 mil a 6 mil soldadocunami tandanacujcuna carca.

O “ucu quinrita”.

O “supai”.

“Jehová” shutita huasha diccionariopi ricui.

O “Chunga Llajtacunapi”.

O “tandanacuna huasita pushaj”.

O “ña huañucun”.

Griego rimaipica: “cambaj maquita paipaj jahuapi churanaman” ninmi.

Griego rimaipica: “doctorcunaca achcatami llaquichishca carca” ninmi.

O “Manchaita charinata saqui”.

O “tandanacuna huasipi”.

Ñaupa punllacunapica viajangapajca carahuan rurashca bolsacunapimi micunata, churanata, shujtaj minishtirishca cosascunatapish apajcuna carca.

Griego rimaipica: “cobre” ninmi.

O “supaicunatapishmi”.

Paica Herodes Antipas nishcami can. “Herodes” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “mesapi tiyacujcunapaj”.

“Denario” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “cuarta vigilia” ninmi. Jesuspaj tiempopica cai cuarta vigilia nishcaca más o menos tres de la mañanamanta seis de la mañanacamami carca.

O “Shuj muscui shinamari”.

Judiocunapaj costumbrecunata catishpami fariseocunapish, caishuj judiocunapish maquicunata maillarijcuna carca.

“Fariseo” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “corbán” ninmi.

Cai versoca ñaupa quillcachishcacunapica mana ricurinchu. Huaquin Bibliacunapi ricurijpipish chai yuyaicunataca Diosca mana quillcachishcachu.

Griego rimaipica: “letrinapimi saquirin” ninmi.

Griego rimaipica: “pornéia” ninmi. “Huainayana” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “asélgueia” ninmi. “Millai pinganayai ruraicuna” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “Supaita”.

O “Chunga Llajtacunata”.

O “mana micushcata”.

Tal vez cai shutihuanpishmi Magadán llajtataca rijsishcacuna canga. Mateo 15:39-ta ricui.

O “cai punllapi causaj gentecunaca”.

“Herodes” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “Ancianocunapish” ninmi.

“Sacerdotecunata mandaj” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “Huashaman tucui” ninmi.

“Llaquichina caspi” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “almata”. “Alma” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “paipaj causaita chingachijca”.

O “almata”. “Alma” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “almata”. “Alma” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “huainayaj” ninmi.

O “Cai punllapi causaj millai gentecunapaj”.

O “Rabí”.

Caitaca “paicuna imata ricushcataca piman mana huillarcacunachu” nishpapishmi traducishcacuna.

O “cai punllapi causaj gentecuna”.

O “supaicunata”.

Griego rimaipica: “Gehena” ninmi. “Gehena” shimita huasha diccionariopi ricui.

Cai versoca ñaupa quillcachishcacunapica mana ricurinchu. Huaquin Bibliacunapi ricurijpipish chai yuyaicunataca Diosca mana quillcachishcachu.

Griego rimaipica: “Gehena” ninmi. “Gehena” shimita huasha diccionariopi ricui.

Cai versoca ñaupa quillcachishcacunapica mana ricurinchu. Huaquin Bibliacunapi ricurijpipish chai yuyaicunataca Diosca mana quillcachishcachu.

Griego rimaipica: “Gehena” ninmi. “Gehena” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “Judea lado lindecunaman”.

Griego rimaipica: “ishquindijmanta” ninmi.

Griego rimaipica: “moikhéia” ninmi. “Huainayana” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “moikhéia” ninmi. “Huainayana” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “moikhéia” ninmi. “Huainayana” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “tesorocunata”.

Caitaca “caishuj chaishuj ninacurcacuna” nishpapishmi traducishcacuna.

Griego rimaipica: “aión” ninmi. “Shamuj punlla” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “almata”. “Alma” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Randishpa quishpichina” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “Rabbóni” ninmi.

Griego rimaipica: “hosanna” ninmi. Dios quishpichichun nishpa mañangapaj, cushilla cashcata ricuchingapajpishmi chashna nijcuna carca.

“Jehová” shutita huasha diccionariopi ricui.

O “Rabí”.

Cai versoca ñaupa quillcachishcacunapica mana ricurinchu. Huaquin Bibliacunapi ricurijpipish chai yuyaicunataca Diosca mana quillcachishcachu.

Griego rimaipica: “ancianocunapish” ninmi.

Torre jahuamantami shuhuacuna, animalcuna chagraman ama yaicuchun cuidajcuna carca.

O “partido saquishpami”.

O “caishuj rumicunamanta yalli importante rumi”.

“Jehová” shutita huasha diccionariopi ricui.

“Herodes” shimita huasha diccionariopi ricui.

“César” shimita huasha diccionariopi ricui.

Cai impuestotaca cada unomi pagajcuna carca.

“Denario” shimita huasha diccionariopi ricui.

Caipica shuj uchilla casha yuramantami parlacun.

“Mandashcacunata quillcaj” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Jehová” shutita huasha diccionariopi ricui.

“Jehová” shutita huasha diccionariopi ricui.

“Jehová” shutita huasha diccionariopi ricui.

O “almahuan”. “Alma” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Jehová” shutita huasha diccionariopi ricui.

O “Tandanacuna huasicunapipish”.

Griego rimaipica: “huasicunatapishmi” ninmi.

O “nij tucushpallami”.

Griego rimaipica: “ishqui leptones” ninmi. Ishqui leptontaca casi chunga minutocunata trabajashcamantami pagajcuna carca.

Griego rimaipica: “minishticushpapish” ninmi.

Shuj chichu huarmi huahuata ungungapaj nanachi callaricuj shinami canga.

O “tandanacuna huasicunapimi”.

“Cai pachapaj ruraicuna” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “mana shaicushpa catijllami”.

“Jehová” shutita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “chuscu huairacunamanta” ninmi.

“Levadura illaj tandata micuna fiesta” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Mandashcacunata quillcaj” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Alabastro” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Nardo” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Denario” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “salmocunata”.

O “Ñuca almapica”.

“Abba” shimica hebreo o arameo rimaipimi can. Cai shimica ‘¡yayitulla!’ nisha ninmi.

“Aichaca shaicurinllami” nishpaca juchayuj cashcatami ricuchin.

Griego rimaipica: “ancianocunapishmi” ninmi.

O “¡Rabí!”.

O “ucu churanata churarishcalla”.

Griego rimaipica: “ancianocunapish” ninmi.

O “Sanedrinpish”.

Griego rimaipica: “ancianocunapish” ninmi.

O “Sanedrín”. “Sanedrín” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “¡Paitaca caspipi clavashpa huañuchi!”.

O “¡Paitaca caspipi clavashpa huañuchi!”.

O “Viva”.

“Llaquichina caspi” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Mirra” shimita huasha diccionariopi ricui.

Cai versoca ñaupa quillcachishcacunapica mana ricurinchu. Huaquin Bibliacunapi ricurijpipish chai yuyaicunataca Diosca mana quillcachishcachu.

“Llaquichina caspi” shimita huasha diccionariopi ricui.

“Llaquichina caspi” shimita huasha diccionariopi ricui.

Griego rimaipica: “tucui allpami” ninmi.

O “ashtahuan uchilla”.

“Allichirina punlla” shimita huasha diccionariopi ricui.

O “Sanedrinpica”.

Callari punllaca judiocunapajca domingomi carca.

Huaquin ñaupa quillcachishcacunapica Marcos libroca verso 8-pi nishca shimicunahuanmi tucurin.

    Quichua Chimborazo Publicacioncuna (2008-2026)
    Llujshingapaj
    Yaicungapaj
    • Quichua (Chimborazo)
    • Shujtajcunaman cachai
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Caita Yuyari
    • Huaquichishca Datocuna
    • Can nishca shina configurai
    • JW.ORG
    • Yaicungapaj
    Shujtajcunaman cachai