Pillpintupa raprachan

PILLPINTUKUNAPA raprachanqa mana hapiykunam, yaku sutuykuspanqa otaq ñutu allpa wichiykuspanqa sasachanmi pawananta. Ichaqa chayna kaspanpas chakiy-chakiymi hinaspapas limpiom. ¿Imataq yanapan chayna kananpaq?

Kaypi yuyaymanay: Ohio universidadpi llamkaq runakunam estudiarqaku morfo azul (Morpho didius) sutiyoq pillpintuchapa rapranta, qawasqallaqa lluchkay-lluchkaymi, ichaqa teja wasipa qatan hinam kachkan. Chayna kasqanmi, mana rikuy atina kaspanpas yakutawan ñutu allpata suyllachin. Chayna kasqantam ingenierokuna qatipakuyta munachkanku hospitalkunapaq hinaspa llamkaypipas, yakuwan ñutu allpa mana yaykunanpaq aparatokuna ruwayta.

Kay pillpintupa raprachanmi qawachin yachaysapa runakuna kawsaq animalkunapa imayna kasqanta qatipakusqankuta. Kaykunamanta yachaq Bharat Bhushan sutiyoq runam, kaynata nin: “Tukuy ima rikusqanchik kaqkunam uchuychamanta hatunkama admirakuypaq unanchasqa kachkan, chaykunata qawaspankum runakunaqa unayña imatapas ruwachkanku”, nispa.

¿Ima ninkitaq? ¿Kikillanmantachu pillpintupa raprachanqa rikurirqa, icha unanchasqachu karqa?