Diosta servisqanchikpi ñawparisqanchikta qawachisun

“Chaytaqa sonqoykipiyá allinta takyachiy, chaynapim llapallanku qawanqaku imaynam aswan-aswan ñawpaqman risqaykita.” (1 TIM. 4:15.)

1, 2. ¿Imatam yachanchik Timoteo mozollaraq kachkaspan imayna kasqanmanta? ¿Imataq pasarqa 20 watayoq kachkaptin?

TIMOTEOQA mozollaraq kaspanmi yacharqa otaq tiyarqa Romapa provincian Galacia lawpi, kunanqa Turquía nacionmi chaypi kachkan. Chay lawpim Jesuspa wañukusqan qepata achka congregacionkuna karqa. Chaypim Timoteo chaynataq mamanwan abuelanpas Diospi iñirqaku hinaspa huknin congregacionpi servirqaku (2 Tim. 1:5; 3:14, 15). Timoteoqa kusikuywanmi Diosta servirqa chaypi kaq iñiqmasinkunawan, ichaqa qonqaymantam mana suyasqan bendicionta chaskirqa.

² Chayqa karqa yaqa 20 watayoq kachkaptinmi, Pablo chay lawman iskay kuti watukusqanpi. Yaqapaschá Pabloqa Listra lawpi kachkaspan yacharurqa Timoteomanta iñiqkunapa ‘allin rimasqankuta’ (Hech. 16:2). Chayna watallanpiraq kachkaspanpas Timoteoqa allintachá Dios servisqanpi ñawparirqa. Chaymi Diospa espiritunpa yanapakuyninwan Pablo hinaspa chaypi kaq ancianokuna Timoteota sapaqcharqaku congregacionpi huk ruraypaq (1 Tim. 4:14; 2 Tim. 1:6).

3. ¿Imata rurananpaqmi Timoteota nirqaku?

³ Timoteotam nirqaku llaqtakunapi predicasqanta Pablota yanapananpaq (Hech. 16:3). ¡Mayna admirasqa hinaspa kusisqachá tarikurqa! Qatiqnin watakunapim viajanan karqa Pablowan hinaspa wakinpiñataq huk misionerokunawan, apostolkunapa chaynataq ancianokunapa nisqankunata apaspan. Pablowan watukusqankum iñiqkunata anchata kallpancharqa (leey Hechos 16:4, 5). Chaymi achka cristianokuna Timoteopa ñawparisqanta qawarqaku. Yaqa 10 wataña Timoteowan purispanmi, Filipos llaqtapi cristianokunaman Pablo kaynata qellqarqa: “Manam pipas pay hinaqa kanchu ñoqawanqa, ñoqa hinam paypas qamkunamanta cheqaptapuni sientin [. . .]. Qamkunaqa yachankichikñam Timoteoqa tukuy imapi allin kasqanta, payqa taytanta huk churi yanapachkaq hinam Cristomanta allin noticia willakuypi yanapawarqa”, nispa (Fili. 2:20-22).

4. a) ¿Ima sasa ruraytam Pabloqa Timoteoman kamachirqa? b) ¿Imakunatam tapukunchik Pablopa 1 Timoteo 4:15 nisqanmanta?

⁴ Filipospi iñiqkunaman qellqasqan tiempopim, Timoteota Pablo kamachirqa ancianokunatawan siervo ministerialkunata nombrananpaq, chay rurayqa sasam karqa (1 Tim. 3:1; 5:22). Qawasqanchikman hinaqa, Timoteom confianza ancianoña karqa. Chayna kaptinpas, Pablom kallpancharqa ‘aswan-aswan ñawpaqman rinanpaq’ chaynapi llapallanku qawanankupaq (1 Tim. 4:15). Ichaqa, ¿manachu Timoteoqa ñawparisqanta qawachirqaña? Hinaptinqa, ¿imatam Pablo niyta munarqa hinaspa imaynatam consejo qosqan yanapawachwan?

Ñawparisqanchiktam hukkuna rikunqa

5, 6. ¿Ima sasachakuymi Efeso congregacionpi karqa hinaspa imatam Timoteo ruranan karqa?

⁵ Qawasunchik 1 Timoteo 4:15 nisqanta manaraq qellqachkaspan hinaspa qatiqninkunapipas Pablopa ima nisqanmanta (leey 1 Timoteo 4:11-16). Manaraq chaynata qellqachkaspanmi Pabloqa Macedoniaman rirqa, ichaqa Timoteotam nirqa Efeso llaqtapi qepananpaq. ¿Imanasqa? Wakinkum pantasqa yachachikuykunawan iñiqkunata rakinachichkarqa, chaymi congregacion chuya kananpaq Timoteoqa cuidanan karqa. ¿Imaynatam chayta ruranan karqa? Chaytaqa ruranmanmi karqa hukkunapaq ejemplo kaspanpas.

⁶ Pablom kaynata qellqarqa: ‘Qamqa iñiqkunapa ejemplon kaspayá allinta reqsichikuy rimaynikipi, portakuynikipi, kuyakuynikipi, iñiynikipi chaynataq chuya sonqo kaynikipipas’, nispa. Nirqataqmi: “Chaytaqa sonqoykipiyá allinta takyachiy, chaynapim llapallanku qawanqaku imaynam aswan-aswan ñawpaqman risqaykita”, nispa (1 Tim. 4:12, 15). Timoteoqa ñawparisqantam qawachinan karqa sumaq kayninkunapi aswan allin kaspan, manam congregacionpi imatapas rurananpaq nombrasqa kaspanchu. Chaykunapi ñawparinapaqmi lliw cristianokuna kallpanchakunanchik.

7. ¿Imatam lliw cristianokuna rurananchik?

⁷ Kunanpas punta pachak watapi hinam, congregacionpiqa rurayniyoq kanku. Ejemplopaq, achka cristianokunam siervo ministerial kanku. Wakinkuñataq anciano kanku hinaspa asambleakunapipas yachachinku. Hukkunañataq Diosta servinku precursor kaspa, congregacionkunata watukuq anciano kaspa, Betelpi llamkaspa otaq misionero kaspa. Ichaqa lliw cristianokunam: qaripas, warmipas, mozo-sipaspas otaq yuyaqkunapas iñiyninchikpi ñawparisqanchikta qawachinanchik (Mat. 5:16). Congregacionpi punta apaqkunapas Timoteo hinam ñawparisqankuta qawachinanku, chaynapi sumaq kayninkunata lliw qawananpaq.

Rimaypim ejemplo kananchik

8. ¿Imaynatam Dios yupaychasqanchikpiqa rimasqanchik allin otaq mana allinpas kanman?

⁸ Timoteoqa rimayninpipas ejemplom kanan karqa. ¿Imaynatam rimayninchikpi qawachichwan ñawparisqanchikta? Rimayninchikqa qawachinmi imayna runa kasqanchikta. Chaychá Jesus nirqa: “Runaqa riman sonqonpi huntallaña kaqkunamantam”, nispa (Mat. 12:34). Dios yupaychanapaq rimasqanchik allin otaq mana allin kasqanmantam, Jesuspa wawqen Santiagopas qellqarqa: “Dios kasukuq kasqanta piensachkaspa rimasqan mana controlakuq runaqa kikintapunim engañakuchkan, Dios yupaychasqanpas manam valenchu”, nispa (Sant. 1:26).

9. ¿Imaynatam rimasqanchikpi ejemplo kachwan?

⁹ Rimasqanchikta uyarispankum congregacionpi kaqkunaqa cuentata qokunqaku mayna ñawparisqanchikmanta. Chaymi yuyayniyoq cristianokunaqa yanqakunata rimanankumanta otaq hukkunapa contranpi rimanankumantaqa allin kaqkunata rimanku, consuelanku hinaspa kallpanchankupas (Pro. 12:18; Efe. 4:29; 1 Tim. 6:3-5, 20). Dios yupaychasqanchiktaqa qawachinchiktaqmi paypa allin kamachikuyninkunamanta hukkunaman willaspa chaynataq kasukuspapas (Rom. 1:15, 16). Chaynata ruraptinchikqa, qawawaqninchik allin sonqoyoq runakunam ejemplonchikta qatipakunqaku (Fili. 4:8, 9).

Ejemplo kasun allin portakuypi hinaspa chuya sonqo kaypi

10. ¿Imayna iñiyniyoqtaq kananchik Dios serviypi ñawparinapaq, hinaspa imanasqa?

¹⁰ Allin ejemplo kanapaqqa manam allin rimaqllachu kananchik. Imatapas ruranapaq nisqanchikta mana ruraspaqa fariseokuna hinam kachwan. Pabloqa yacharqam paykunapa iskay uya kasqankuta chaynataq mana allin rurasqanku imapi tukusqantapas. Chaymi yaqa 2 kutita Timoteota nirqa paykuna hina mana kananpaq (1 Tim. 1:5; 4:1, 2). Timoteoqa manam iskay uyachu karqa, chaytam Pablo qawachirqa iskay kaq cartasqanpi, nirqam: “Yuyachkanim cheqaptapuni Diosman iñisqaykita”, nispa (2 Tim. 1:5). Chayna kaptinpas, Timoteoqa kallpanchakunanmi karqa Diosman cheqaptapuni iñisqanmanta wakin cristianokuna qawananpaq. Ejemplom kanan karqa portakuyninpi.

11. ¿Imatam Pabloqa Timoteota nirqa qollqemanta qellqaspan?

¹¹ Timoteoman iskaynin cartasqanpim Pabloqa achka consejokunata qorqa. Ejemplopaq, qollqeta mana kuyananpaqmi nirqa: ‘Qollqella kuyayqa tukuy mana allin ruraykunapa mamanmi. Wakin runakunapas qollqellata kuyaruspankum Diosman iñisqankumantapas karunchakurunku hinaspa [. . .] llumpayta ñakarinku’, nispa (1 Tim. 6:10). Qollqe kuyaqqa iñiyninpim mana allinchu tarikun, ‘pachanwanpas mikunanwanpas’ contentakuq cristianom ichaqa iñiyninpi ñawparisqanta qawachin (1 Tim. 6:6-8; Fili. 4:11, 12).

12. ¿Imaynatam ñawparisqanchikta qawachinchik pachakusqanchikpiwan allichakusqanchikpi?

¹² Chaymantapas, Pabloqa Timoteomanmi kaynata qellqarqa: “Warmikunapas humildadwanyá pachakuchunku”, nispa (1 Tim. 2:9). Humildadwan pachakusqanpi hinaspa allichakusqanpi chaynataq hukkunapipas allin ruraq warmiqa allin ejemplom (1 Tim. 3:11). Kayna nisqanqa qarikunapaqpas allinmi, congregacionpi punta apaqkunatam Pablo nirqa “imamantapas controlakuq, allin piensaq” hinaspa respetana kanankupaq (1 Tim. 3:2). Sapa punchaw chayna kaptinchikqa llapankum qawanqaku ñawparisqanchikta.

13. ¿Imaynatam chuya sonqo kaypi Timoteo hina ejemplo kachwan?

¹³ Timoteoqa ejemplom karqa chuya sonqo kasqanpipas. Chuya sonqo kanamanta Pablo nispanqa qawachichkarqam mana huchapakuq kanamanta. Timoteoqa allintam portakunan karqa, aswanqa warmikunawan. Pablom nirqa: ‘[Mayor warmikunatayá] kuyakuywan rimapayay mamaykita hina. Sipaskunatapas rimapayay panikikunata hina ama hukmankunata piensaspa’, nispa (1 Tim. 4:12; 5:2). Huchapakuytaqa manam pakayta atichwanchu Jehová Diosmantaqa, runakunapas ima tiempopipas yachanqakum. Chaynallataqmi kanqa allin rurasqanchikkunawanpas, manam pakasqaqa kanmanchu (1 Tim. 5:24, 25). Chaynaqa, llapanchikmi ñawparisqanchikta qawachichwan allinta portakuspa hinaspa chuya sonqo kaspapas.

Kuyakuq hinaspa iñiyniyoq kayqa ancha allinmi

14. ¿Imaynatam Bibliaqa qawachin kuyanakuy ancha allin kasqanta?

¹⁴ Kuyakuq kasqankuwanmi cheqap cristianokunaqa reqsichikunku. Jesusmi qatiqninkunata nirqa: “Kuyanakuptikichikqa llapallan runakunam yachanqa discipuloykuna kasqaykichikta”, nispa (Juan 13:35). ¿Imaynatam kuyakuq kasqanchikta qawachisun? Bibliaqa niwanchikmi ‘kuyakuywan aguantanakunapaq’, ‘sumaq sonqo kaspa kuyanakunapaq’, ‘pampachanakunapaq’ hinaspa chaskinakunapaqpas (Efe. 4:2, 32; Heb. 13:1, 2). Pablom kaynata qellqarqa: “Wawqe-panintin hinayá lliwchaykichik sumaqllataña kuyanakuychik”, nispa (Rom. 12:10).

15. ¿Imanasqataq kuyakuyqa llapallanchikpaq ancha allin, astawanqa ancianokunapaq?

¹⁵ Iñiqmasinkunata Timoteo nanay simiwan rimapayaptinqa, anciano hinaspa allin yachachiq kananpaq kallpanchakusqanchá yanqa kanman karqa (leey 1 Corintios 13:1-3). Ichaqa iñiqmasinkunata kuyasqan, chaskiykusqan hinaspa paykunarayku tukuy ima rurasqanmi qawachirqa iñiyninpi ñawparisqanta. Chaymi, kuyakuy ancha allin kasqanmanta yachaspan Pabloqa Timoteota yuyarichirqa aswan kuyakuq kananpaq.

16. ¿Imanasqataq Timoteoqa allin iñiyniyoq kanan karqa?

¹⁶ Efeso llaqtapi kaptinmi Timoteopa iñiynin pruebasqa karqa. Wakin cristianokunaqa llullakunatam yachachirqaku. Hukkunañataq ‘cuentokunata’ cheqechirqaku otaq iñiyninkupi mana yanapaq yachachikuykunata estudiarqaku (leey 1 Timoteo 1:3, 4). Paykunamantam Pablo nirqa ‘hatun tukuq, mana imapas yachaq’ hinaspa ‘muspaypi hina rimaspa atipanakuq’ kasqankuta (1 Tim. 6:3, 4). ¿Yaqachu Timoteoqa uyariyllapas-uyarinman karqa iñiqkunata mana yanapaq yachachikuykunata? Manam, aswanmi Pabloqa nirqa ‘allin peleachkaq hina iñisqanpi kallpanchakunanpaq’. Nirqataqmi: “Amayá uyariychu mana respetowan yanqapas-yanqa rimaqkunataqa nitaq iñisqanchikpa contranpi [. . .] yanqa rimaqkunatapas”, nispa (1 Tim. 6:12, 20, 21). Segurom kachwan apostolpa nisqanta Timoteo kasukusqanmanta (1 Cor. 10:12).

17. ¿Imaynatam iñiyninchik kunan tiempopi pruebasqa kanman?

¹⁷ Pabloqa Timoteotam nirqataq wakin iñiqkunaqa ‘engañakuq espiritutaña kasukuspa’ hinaspa ‘demoniokunapa yachachikuyninta chaskispanku’ ‘tukupay punchawkunapi [. . .] iñiyninku qepanchanankumanta’ (1 Tim. 4:1). Llapanchikmi, congregacionpi punta apaqkunapas Timoteo hina allin iñiyniyoq kananchik. Diospa llaqtanmanta lloqsispa contranpi churakuqkunata qepanchaspam, rurasqanchikwan qawachisun ñawparisqanchikta hinaspa iñiypi hukkunapaqpas ejemplo kasun.

Iñiyninchikpi ñawparisqanchikta qawachinapaq kallpanchakusun

18, 19. a) ¿Imaynatam iñiyninchikpi ñawparisqanchikta qawachisun? b) ¿Imamantam qatiqnin estudiopi yachasunchik?

¹⁸ Iñiyninchikpi ñawparisqanchikqa manam imayna rikchayniyoq, ima ruray yachaq, congregacionpi ima ruraq kasqanchikmantachu otaq hayka wataña Diosta servisqanchikmantachu kanqa. Ñawparisqanchiktaqa qawachisunmi Diospa munasqanman hina piensaspa, rimaspa chaynataq ruraspa (Rom. 16:19). Kuyanakunapaq kamachikuytam kasukuna hinaspa kallpanchakunam iñiyninchikpi allin kanapaqpas. Timoteoman Pablopa nisqanpi yuyaymanaspa kasukunapaq kallpanchakuptinchikqa ñawparisqanchiktam lliw qawanqaku.

¹⁹ Ñawparisqanchiktaqa qawachisuntaqmi kusisqa kaspanchikpas, chaynatam chuya espiritu kawsachiwanchik (Gal. 5:22, 23). Qatiqnin estudiopim yachasunchik imaynata aswan kusisqa kanamanta hinaspa sasachakuypi kaspa hinalla chayna kanamantapas.

¿Imatam niwaq?

• ¿Imatam qawachin imayna rimasqanchik?

• ¿Imaynatam portakusqanchikwan hinaspa chuya sonqo kasqanchikwan ñawparisqanchikta qawachichwan?

• ¿Imanasqataq cristianokunaqa kuyakuypiwan iñiypi ejemplo kananchik?

[11 kaq paginapi dibujo]

Timoteoqa mozollaraq kaspanpas aswan ñawparisqantam qawachirqa

[13 kaq paginapi dibujokuna]

¿Hukkuna rikunkuchu Dios serviypi ñawparisqanchikta?