¡Chinkanqañam Satanaspa munaychakusqanqa!
‘Mana allin ruraqmi [. . .] mana allin kanqa.’ (ECL. 8:13.)
1. ¿Imanasqataq kusichiwanchik mana allin ruraqkunapa juzgasqa kanankumanta yachayqa?
CHAYAMUNQAM tiempo mana allin ruraqkuna cuentata qonankupaq hinaspa juzgasqa kanankupaqpas (Pro. 5:22; Ecl. 8:12, 13). ¡Mayna allinmi chayqa, allin rurayta kuyaqkunapaq hinaspa mana allin runakunapa rurasqankuwan ñakariqkunapaqqa! Llullakuqkunapa taytan Satanasmi cuentata qonan mana allin rurasqanmanta (Juan 8:44).
2. ¿Imanasqataq Diosqa unay tiempota saqerqa Edenpi Satanaspa nisqanta allichananpaq?
2 Eden huertapi Adanwan Eva yachaptinkum, Diablo hatunchakuq kaspan Diospa Gobiernonta qepancharurqa hinaspa paykunatapas chaynata rurachirqa. Paykunapas Diospa kamachikunanpaq derechonta qepancharuspankum huchayoqña rikurirurqaku (Rom. 5:12-14). Diosqa yacharqam payta mana respetaspa chaynataq mana kasukuspa rurasqanku imapi tukunanta, ichaqa saqerqam yuyayniyoq unanchasqankuna chaymanta yachanankuta. Chaymi unay tiempota saqerqa Satanaspa nisqanta allichananpaq hinaspa mana kasukuqkunapa pantasqankuta sutilla qawachinanpaqpas.
3. ¿Imaynatam qawananchik runakunapa kamachisqanta?
3 Diospa kamachisqanta qepanchaspankum, runakunaqa tanteasqankuman hinaña kamachinakunanku karqa. Romapi cristianokunaman qellqaspanmi Pabloqa kamachikuqkunata suticharqa ‘hatun autoridadkuna’ nispa. Chay tiempopaqqa Romam kamachirqa, kamachiqñataqmi karqa césar Nerón, 54 hinaspa 68 watakunapi. Pablom nirqa autoridadkuna ‘Diospa churasqan’ kasqanta ‘ichaqa manam lliwpi kamachinankupaqchu’ (leey Romanos 13:1, 2a). ‘Hatun autoridadkunamanta’ rimaspanqa manam Diosmanta aswan atiyniyoq kasqankutachu nirqa. Aswanmi qawachichkarqa Diospa “arreglo” rurasqan kasqanta hinaspa Dios saqenankamaqa cristianokuna respetanankumanta.
Gobiernokunaqa chinkanqam
4. ¿Imanasqataq gobiernokunaqa chinkanqa?
4 Satanaspa makinpi kaq lliw gobiernokunaqa chinkanqam. ¿Imanasqa? Puntataqa, Jehová Diospa mana pantayniyoq yachayninpi mana hapipakusqankuraykum. Payllam yachan imayna allin gobiernayta (Jer. 8:9; Rom. 16:27). Runakunaqa pantaspankum imatapas yachanku, Diosmi ichaqa qallariyninmanta yachan allin rurayta. Chaymi ima gobiernopas Diospa nisqanman hina mana ruraspanqa allinqa kanmanchu. Chaynataq, Satanasqa mana allinta munaspam imatapas ruran. Hinaptinqa, ¿imapim tukunqa Diablopa rikurichisqan runapa gobiernonqa? Chinkanqam.
5, 6. ¿Imanasqataq Diabloqa Diospa contranpi churakurqa?
5 Yachayniyoq runaqa manam tarpunmanchu ismusqa muhutaqa. Tarpunanpaq hikutakuspanqa reqsikunqachá pantasqanta. Lliw pasakusqanmi sutillata qawachiwanchik Tukuy Atiyniyoq Diospa contranpi churakuyqa mana allin kasqanta (leey Proverbios 21:30). Ichaqa, Satanasmi chayta rurarqa. Hatunchakuspanmi Jehová Diosta qepancharqa, hinaspam mana allinpi tukuq munaychakuyta qallarichirqa.
6 Pachaknintin watakuna pasaptinmi, Diablota qatipakuspan Babilonia nacionniyoq huk kamachikuq nirqa: “Hanaq pachamanmi ñoqaqa seqarusaq. Tayta Diospa luceronkunapa altonpim tiyanayta churamusaq. Norte lawman rispaymi huñunakunanku orqopi tiyamusaq. Alto-altopi kaq puyukunapa altonmanraqmi seqarusaq [. . .] Alto-altopi Dios hinam kasaq”, nispa (Isa. 14:13-15). Munasqanqa yanqam karqa, kamachisqanpas penqaypim tukururqa. Chaynallataqmi, Satanaswan munaychakusqan mana allinkunapas chayllañam tukurunqa.
¿Imanasqataq unay tiempota saqerqa?
7, 8. ¿Imaynatam yanapawanchik kunankama mana allinkunata Diospa saqesqan?
7 Ichapas wakinkuqa kaynata ninku: “¿Imanasqataq Jehová Diosqa mana harkarqachu Satanaspa munasqanta runakuna ruranankuta chaynataq mana allinpi tukuq gobiernota hatarichinankuta?”, nispa. Chaytaqa rurarunmanmi karqa Tukuy Atiyniyoq Diosqa (Exo. 6:3). Ichaqa, hamuq tiempopi piensaspanmi chaytaqa mana rurarqachu, yacharqam runapa mana kasukuyninta harkaruyqa mana yachaywan ruray kasqanta. Tiempo pasaptinmi qawakunan karqa Jehová Diospa allin ruraq hinaspa kuyakuq Rey kasqan, chaynataq kasukuq runakunapa allinninpaq tanteasqan kasqanpas.
8 ¡Manachá runakunaqa kunan hinaqa ñakarinmanchu karqa Diosta qepanchanankupaq Satanaspa nisqanta Adanwan Eva mana kasukuptinkuqa! Nisqanchikman hinaqa runakuna kunankama kamachinankuta Jehová Diospa saqesqanqa allinpaqmi karqa. Achka runakunam cuentata qokunku Diosta kasukuy hinaspa paypi confiay ancha allin kasqanta. Pachaknintin watakunam tukuy rikchaq gobiernokuna munaychakurqa, ichaqa manam mayqanpas allinchu karqa. Chayna kasqanmi Diospa serviqninkunata astawan convencechirqa Diospa Gobiernollan allinpuni kasqanmanta. Satanas munaychakunanta Dios saqeptinmi runakuna hinaspa Diosta serviqkunapas ñakarirqaku. Chayna kaptinpas, Diosta kasukuqkunapa allinninpaqmi karqa.
Mana kasukusqankuwan Jehová Dios hatunchasqa kasqanmanta
9, 10. ¿Imaynatam Satanaspa munaychakusqan yanaparqa Dios hatunchasqa kananpaq?
9 Runakunapi Satanas munaychakunanta saqesqanqa manam qawachinchu Jehová Dios mana atiyniyoq Rey kasqantachu. Tukuy imapa pasasqanwan Jeremiaspa nisqanmi qawachin runakuna allin kamachikuyta mana atisqankuta (leey Jeremias 10:23). Chaynataq, Diablopa mana kasukuspa munaychakusqanpim, Jehová Dios aswan sutillata qawachin sumaq kayninkunata. ¿Imaynataq chayqa kanman?
10 Satanaspa mana allin munaychakusqanpim aswan rikukun Jehová Diospa sumaq kayninkuna, chayqa rikukun yaqa tutapi achki hinam. Chaynapim Diosta kuyaqkunaqa qawanku mana tupachiy atina kasqanta. Mana creenapaq hina kaptinpas Diablopa munaychakusqanqa yanapanmi Jehová Dios hatunchasqa kananpaq. Paypa contranpi Satanaspa hatarisqanta imayna allichasqanmi admirakuypaq rikukun. Chaymanta allinta entiendenapaq yachasun Diospa wakin sumaq kayninkunamanta hinaspa contranpi Diablo hatariruptin imaynatawan qawachisqanmanta.
11. ¿Imaynatam Diosqa kuyakuyninta qawachirqa?
11 Kuyakuq. Bibliapa nisqanman hinaqa “Diosqariki kuyakuqllañam” (1 Juan 4:8). Runata unanchasqanpim kuyakuyninqa qawakun. Chaynatam nichwan admirakuypaq cuerpoyoq unanchasqanmanta hinaspa tukuy imayoq sumaq huertata kusisqa kawsakunankupaq qosqanmantapas (Gen. 1:29-31; 2:8, 9; Sal. 139:14-16). Mana allinkuna kay Pachapi rikuriruptinmi Jehová Diosqa kuyakuyninta astawan qawachirqa. ¿Imaynata? Apostol Juanmi Jesuspa rimasqanmanta nirqa: “Diosqa ancha-anchatam kuyarqa runakunata, chaymi sapallan Churinta qomurqa pipas paypi iñiqqa manaña puchukaspa wiñaypaqña kawsananpaq”, nispa (Juan 3:16). Huchamanta salvawananchikpaq Churinta qomuspanmi hatun kuyakuynintaqa qawachirqa (Juan 15:13). ¡Ancha allinmi kuyakuyninqa! Chaymi Jesus hina kallpanchakunanchik Diospa kuyakuyninta sapa punchaw qatipakunapaq (Juan 17:25, 26).
12. ¿Imataq qawachiwanchik Diospa atiyninmanta?
12 Atiyniyoq. ‘Tukuy Atiyniyoq Diosllam’ imapas kawsaqta unanchanman (Apo. 11:17; Sal. 36:9). Ichaqa wañukuptinchik, ¿imam pasan nacesqanchikmantapacha tanteasqanchik, rurasqanchik yanapawaptinchik imayna kasqanchikwan hinaspa yuyasqanchikwanpas? Jehová Diosqa atinmanmi tukuy chay rurasqanchikta yuyayninpi waqaychayta, tiempo chayamuptin imayna kasqanchikman hinaspa ruray yachasqanchikman hina kawsarichiwananchikpaq (Juan 5:28, 29). Runataqa manam wañunanpaqchu Diosqa unancharqa, wañuy kaptinmi ichaqa kawsarichimuspan qawachinqa atiyninta. ¡Payllam Tukuy Atiyniyoqqa!
13. ¿Imaynatam Diosqa Jesuspa wañukusqanwan qawachin mana pantaspa allin ruraq kasqanta?
13 Allin ruraq. Diosqa manam llullakunchu nitaq mana allintaqa ruranchu (Deu. 32:4; Tito 1:2). Haykapipas cheqapman hina chaynataq allin kaqtam ruran, rurasqan llakichinan kaptinpas (Rom. 8:32). ¡Maynatachá llakikurqa runa wañuchiqta hina otaq Dios kamiqta hina Churinta qerupi wañuchiptinkuqa! Ichaqa, ¿imanasqataq llakichinan kaptinpas chay pasananta saqerqa? Runakunata kuyaspanpas allin ruraq kasqantam cumplinan karqa (leey Romanos 5:18-21). Chaymi, mana allin ruraq runakunapa kasqanpi payqa qawachin allin ruraypi ejemplo hinaspa haykapipas chayna ruraq kasqanta.
14, 15. ¿Imaynatam Jehová Dios qawachirqa admirakuypaq yachaynintawan paciencianta?
14 Yachayniyoq. Adanwan Eva huchallikuruptinkum Diosqa willarqaña mana kasukusqankurayku lliw sasachakuykunata imayna allichananmanta (Gen. 3:15). Imayna allichananpaq chaylla tanteasqan hinaspa serviqninkunaman willasqanmi qawachin ancha yachayniyoq kasqanta (Rom. 11:33). Pimantapas astawanqa paymi yachan sasachakuykunata imayna allichayta. Payqa achka kutitam yachayniyoq kasqanta qawachin: wañuchinakuq, huchapakuq, mana kasukuq, mana yachayniyoq, ñakarichiq, sayapakuq hinaspa iskay uya runakunapa kasqanpi. Santiagopa nisqanman hinaqa ‘Diospa yachayninqa’ kawsachikun hawkallata, llampu sonqollata, ‘kasukuqta, llakipayakuqta, allin sonqoyoqta, pimanpas mana sayapakuqta hinaspa cheqap sonqoyoqtam’ (Sant. 3:17).
15 Ancha pacienciakuq. Diosqa manachá haykapipas ancha pacienciayoq kasqantaqa qawachinmanchu karqa, runakuna mana pantaq hinaspa mana huchallikuq kaptinkuqa. Chayna kasqantam qawachichkan waranqantin watakunaña, chaymi qawachin ancha pacienciakusqanta. Cristianokunaqa agradecekunanchikmi chayna kasqanmanta hinaspam yachananchik ‘pacienciakusqanqa salvacionpaq’ kasqanta (2 Ped. 3:9, 15).
16. ¿Imanasqataq anchata kusichiwanchik Diospa llakipayakuq kasqan?
16 Llakipayakuq. Llapanchikmi pantaq kaspanchik sapa kuti mana allinta ruranchik (Sant. 3:2; 1 Juan 1:8, 9). ¡Anchatam Jehová Diosta agradecekunanchik ‘allin sonqo kasqanman hina pampachay’ munasqanmanta! (Isa. 55:7.) Huchayoqña naceptinchikpas, huchanchik pampachasqa kasqanmanta yachasqanchikmi kusichiwanchik (Sal. 51:5, 9, 17). Chaynataq, llakipayawasqanchikmi kallpanchawanchik payta kuyanapaq hinaspa runamasinchikta llakipayanapaqpas (leey Colosenses 3:13).
¿Imanasqataq runakunaqa wañuypa patanpi hina kachkan?
17, 18. ¿Imakunam qawachin Satanaspa munaychakusqan mana allin kasqanta?
17 Satanaspa tukuy hinastinpi munaychakusqanmi tukuy tiempopi mana allinllaña karqa. 1991 watapim huk periodicopi kayna niq lloqsimurqa: “¿Onqosqachu kachkan kay Pachapi kaqkuna? Arí chaynam kachkan, ichaqa runakunam huchayoqqa manam Dioschu”, nispa (The European). ¡Cheqapmá chayqa! Satanasta kasukuspankum Adanwan Evaqa Diospa Gobiernonmantaqa runakunapa gobiernonta akllakurqaku. Chaynatam qallarirqa mana allinpi tukunanpaq sentenciasqa tukuy rikchaq gobierno. Enteron Pachapi runakuna nanaywan hinaspa ñakariywan kasqankum, qawachin mana hampiy atina onqoywan hina runapa gobiernon tarikusqanta.
18 Satanaspa munaychakusqanqa kallpanchanmi runakuna kikillankupi piensaspa imatapas ruranankupaq. Runakunapa kikillankupaq munasqankuqa manamá vencenqachu kuyakuytaqa, kuyakuypim cimientasqa kachkan Diospa Gobiernonqa. Satanasqa manam runankunamanqa qorqachu hawka kawsakuyta nitaq kusikuytapas. ¡Mana iskayrayaspam nichwan Jehová Diospa Gobiernon aswan allin kasqanta! ¿Imakunataq chayna kasqanta kay tiempopi qawachin? Chaymantam yachasun qatiqnin estudiopi.
[Willakuy]
a Romanos 13:1, 2, (NM): “Lliwchaykichikyá kasukuychik hatun autoridadkunata, manam kanmanchu Dios mana munaptinqa. Kunan kaq autoridadkunaqa kachkan Diospa churasqanmi, ichaqa manam lliwpi kamachinankupaqchu. Chaynaqa autoridadkunapa contranpi pipas sayariqqa Diospa arreglo rurasqanpa contranpim kachkan, chayna sayariqkunaqa juzgasqam kanqa.”
¿Imatam yachachiwanchik gobiernomanta . . .
• Romanos 13:1, 2 (NM)?
[25 kaq paginapi dibujokuna]
Satanaspa munaychakusqanqa manam haykapipas runakunataqa yanaparqachu
[Reqsikunchikmi]
U.S. Armypa foto horqosqan
P. Almasypa foto horqosqan OMS nisqapaq
[26 kaq paginapi dibujo]
Diosmi llumpay atiyninta qawachinqa wañuqkunata kawsarichimuspan
[27 kaq paginapi dibujo]
Diosmi kuyakuynintawan allin ruraq kasqanta qawachirqa Churinta rantinchikpi wañunanpaq qomuspan