Kallpanchakuy Jehova Dios waqaychasunaykipaq

1, 2. ¿Ima guerrataq qallaykunanpaqña kachkan, hinaspa imatam Diospa serviqninkunaqa mana ruwanqakuchu?

PASAQ 1938 watapim, 30 octubre killapi, Estados Unidos nacionpi millonnintin runakuna huk radiopa willakusqankunata uyarichkarqaku. Chay uyarisqankupim, actuaq runakunaqa noticiakunata willakuqkuna tukuspanku willakuyta qallaykurqaku manchakuypaq runa kaqllakuna kay Pachaman huklawmanta hamuruspanku runakuna wañuchiyta qallaykusqankumanta. Achkallaña runakunam mana musyakurqakuchu chay radiopi uyarisqankuqa yanqa willakuylla kasqanta. Paykunaqa creeruspankum piensarqaku guerra qallaykusqanmanta. Chaymi wakinkuqa qaparispanku wasinkumanta lluptikuyta qallaykurqaku. Wakinñataqmi armankuta aparikuspanku hinaspa venenasqa wayrawan mana wañunankupaq nuyusqa latapakunawan umankuta wankikuykuspanku uchkusqanku allpa ukupi pakakururqaku.

² Kunan tiempopiqa ñamá huk guerra qallaykunqaña. Ichaqa, achkallaña runakunam mana imatapas ruwankuchu salvakunankupaq. Chay guerra kananmantaqa Diospa Palabranmi willakun, hinaptinqa manamá yanqa willakuyllachu. Rimachkanchikqa Armagedon guerramantam, chay guerrapim Diosqa kay Pachapi kaq contranpi kaqkunawan peleanqa (Apoc. 16:14-16). Chay pasakuptinqa, Jehova Diospa serviqninkunaqa manamá peleasunchu. Ichaqa ancha atiyninwanmi Diosqa salvawasun, chayqa mayna admirakunapaqchá kanqa.

3. ¿Ima willakuymantam kunan yachasunchik, hinaspa imanasqam ancha allin chay willakuymanta yachayninchikqa?

³ Zacarias qellqapa 14 capitulonpi willakuykunaqa, allintam willawanchik Armagedon guerramanta. Chay willakuykuna yaqa 2.500 watakuna ñawpaqtaraq qellqasqa kaptinpas, ancha allinmi chaymanta yachayninchikqa (Rom. 15:4). Chay willakuykunaqa niwanchiktaqmi, 1914 watapi Jesus hanaq pachapi kamachiyta qallaykusqanmantapacha Diospa llaqtan imayna tarikunanmanta hinaspa pisi tiempollamanta imakuna kananmantapas. Chay willakuypim sutillata riman ‘hatu-hatun wayqomanta’ hinaspa Jerusalen llaqtamanta “yakukuna” kallpasqanmantapas (Zac. 14:4, 8). Jehova Diospa serviqninkunapaqqa, ancha allinmi chay hatu-hatun wayqopi waqaychakuyninchikqa. Chay yakukuna imawan tupasqanmanta yachaspanchikñataqmi musyakusun chay yakukunata tomayqa ancha allin kasqanmanta, hinaspapas munasunmi chay yakukuna tomaytaqa. Hinaptinqa, ancha allinmá kanqa chay willakuykunanmanta yachayninchikqa (2 Ped. 1:19, 20).

‘JEHOVA DIOSPA PUNCHAWNINMI’ QALLARIN

4. a) ¿Haykapitaq qallaykurqa “Jehova Diospa punchawnin”? b) ¿Imatam Jehova Diospa serviqninkunaqa 1914 watamanta ñawpaqtaraq willakurqaku, hinaspa imatam ruwarqaku nacionkunapi kamachiqkunaqa?

⁴ Zacarias qellqapa 14 capitulonmi qallarin ‘Jehova Diospa punchawninmanta’ rimaspan (leey Zacarias 14:1a, 2). ¿Ima punchawmantam rimachkarqa? Rimachkarqam ‘Señorpa punchawninmanta’, chay punchawqa qallaykurqam ‘kay pachapi gobiernokuna Cristoman’ qosqa kaptin (Apoc. 1:10; 11:15). ¿Haykapitaq chayqa karqa? 1914 kaq watapim, chay watapimá Señorninchik Jesucristo hanaq pachapi kamachiyta qallaykurqa. Chay watamanta ñawpaqtaraqmi, hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokunaqa willakurqakuña 1914 watapi “mana judio runakunapa [otaq nacionkunapa] munaychakusqan tiempo” tukunanmanta. Willakurqakutaqmi chay watamantapacha kay Pachapi mana haykapipas rikukusqan guerrakuna kananmantapas (Luc. 21:24). ¿Imatam nacionkunaqa ruwarqaku? Chay willakuyta uyarinankumantaqa, nacionkunapi kamachiqkunawan religionkunapi punta apaqninkunaqa asikurqakum, hinaspapas qatikacharqakum chay cristianokunata. Paykunamanta asikuspankuqa tukuy atiyniyoq Diosmantam asikuchkarqaku, ¿imanasqa? Chay cristianokuna Diospa Gobiernonpa parten kasqankuraykum (Heb. 12:22, 28).

5, 6. a) Zacarias willakusqanman hina, ¿imatam Diospa llaqtanpa contranpi kaqkunaqa ruwarqaku? b) ¿Pikunataq karqaku llaqtapi ‘puchuruqkunaqa’?

⁵ Zacariasqa willakurqañam nacionkunapa tukuy ima ruwasqankutaqa. Paymi willakurqa ‘llaqtata vencerunankumanta’. ‘Chay llaqtaqa’ otaq Jerusalenqa Diospa Gobiernonmi. Chay gobiernopa partenmi kanku kay Pachapiraq kaq hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokuna (Filip. 3:20). Enteron Pachapi Punta kaq Guerrapim ‘chay llaqtaqa’ ‘vencesqa’ karqa, chaypim Jehova Diospa llaqtanpi punta apaqkunata Atlanta (Georgia, Estados Unidos) lawpi presocharurqaku. Hanaq pachapaq cristianokunatam cheqniqninkunaqa yanqakunamanta mana allinkunata contrankupi ruwaqku, hinaspapas harkarurqakum Bibliamanta qellqakunata mana aypunankupaq chaynataq Diosmanta mana willakunankupaqpas. Chayqa karqa llaqtapa wasinkunata ‘salteachkanmankupas’ otaq suwakuchkanmankupas hinam.

⁶ Diospa serviqninkunaqa asllamá karqaku, contranpi kaqkunañataqmi yanqakunamanta tumpaspanku mana allinkunata ruwaqku. Chayna kaptinpas, paykunaqa manamá atirqakuchu cheqap religionta chinkachiytaqa. ¿Imanasqa? Hanaq pachaman riq cristianokuna Diosman sonqo kasqankuraykum. Paykunam karqaku chay llaqtapi ‘puchuruqkuna’, hinaspam munarqaku ‘chay llaqtapi qepayta’.

7. ¿Imaynatam kallpanchawanchik hanaq pachaman riq cristianokunapa Diosman sonqo kasqankuqa?

⁷ ¿Yaqachu Diospa llaqtanpa contranpi kaqkuna qatikachayta saqerurqaku enteron Pachapi Punta kaq Guerra tukuruptin? Manamá. Zacariaspa willakusqanman hinam, hinalla qatikachasqa karqaku (Apoc. 12:17). Arí, Diospa llaqtanqa hinallam qatikachasqa karqa enteron Pachapi Iskay kaq Guerra kaptinpas. Hanaq pachaman riq cristianokunapa Diosman sonqo kasqankuqa, allintam kallpanchawanchik ima sasachakuytapas kunan tiempopi atipanapaq. Chayqa kanmanmi familianchikpa, llamkaqmasinchikpa otaq estudiaqmasinchikpa iñiyninchikrayku contranchikpi churakusqankupas (1 Ped. 1:6, 7). Maypiña kawsaspanchikpas, cheqap cristianokunaqa kallpanchasqam kachkanchik ‘huk sonqolla qaqa hina sayanapaq’, manataqmi manchakunchikchu ‘contranchikpi kaqkunatapas’ (Filip. 1:27, 28). Ichaqa, ¿maypitaq Jehova Diospa llaqtanqa waqaychasqa kanman mana allin runakunapa chawpinpi yachaspaqa? (Juan 15:17-19.)

JEHOVA DIOSPA RUWASQAN ‘HATU-HATUN WAYQO’

8. a) ¿Imamantam Bibliaqa yaqa llapanpi riman orqokunamantawan moqokunamanta rimaspan? b) ¿Imawanmi tupan ‘Aceitunas Sachakunapa Kanan Moqoqa’?

⁸ Qawamusqanchikman hinaqa, Jeremiaspa willakusqan ‘llaqtaqa’ otaq Jerusalenqa Diospa Gobiernonmi. Chayna kaptinqa, ¿imawantaq tupanman Jerusalen llaqtapa chimpanpi ‘Aceitunas Sachakunapa Kanan Moqoqa’? ¿Imanasqataq ‘chay moqoqa iskayman rakikururqa’, chaynapi iskay moqokunaña kananpaq? Hinaspa, ¿imanasqataq Diosqa nin ‘rakinarachisqay moqo’ nispan? (Leey Zacarias 14:3-5.) Orqokunamantawan moqokunamanta Biblia rimaspanqa, yaqa llapanpim rimachkan gobiernokunamanta. Diospa moqonmanta otaq orqonmanta rimaspanqa, sapa kutim riman bendicionninkunamanta hinaspa waqaychakuyninmantapas (Sal. 72:3; Is. 25:6, 7). Chaynaqa, Diospa sayasqan ‘Aceitunas Sachakunapa Kanan Moqoqa’ tupanmi Jehova Diospa llapallan kamachiq kasqanwan.

9. ¿Imaynatam cumplikurqa ‘Aceitunas Sachakunapa Kanan Moqo’ iskayman rakikusqanqa?

⁹ Zacariasqa willakurqataqmi ‘Aceitunas Sachakunapa Kanan Moqo’ ‘iskayman rakikunanmanta’. ¿Imaynatam chayqa cumplikurqa? Chayqa cumplikurqam Jehova Dios munayninta ruwananpaq huk gobiernota hatarichiptin. Chayqa Diospa gobiernontaqmi, ichaqa Jesucristotam Rey kananpaq chay gobiernonpi churaykurqa. Chay iskaynin gobiernokunaqa Jehova Diospam, chaymi iskaynin moqokunata payqa nin: ‘Rakinarachisqay moqo’ nispan (Zac. 14:4, 5).

10. ¿Imawantaq tupan orqokunapa chawpinpi rikurisqan “hatu-hatun wayqoqa”?

¹⁰ ‘Aceitunas Sachakunapa Kanan Moqo’ iskayman rakisqa kaptinqa, hukninmi norte lawpi qepan, hukninñataqmi sur lawpi. Jehova Diosñataqmi sayan iskaynin moqokunapi, hinaspam chay orqokunapa chawpinpi rikurin ‘hatu-hatun wayqo’. ¿Imawantaq tupan chay hatu-hatun wayqoqa? Chayqa tupanmi Diospa waqaychakuyninwan. Imaynam runakunapas iskay orqokunapa chawpinpi kaq wayqopi allin waqaychasqa kanku, chaynallataqmi Diospa serviqninkunapas waqaychasqa tarikunku Diospa gobiernonwan hinaspa churin Jesucristoman qosqan gobiernonwanpas. Jehova Diosqa manam haykapipas saqenqachu cheqap religion chinkachisqa kanantaqa. ¿Haykapitaq ‘Aceitunas Sachakunapa Kanan Moqo’ iskayman rakikururqa? Rakikururqam 1914 watapi, chaypim Jesucristo hanaq pachapi kamachiyta qallaykurqa. Zacariasqa willakurqataqmi Jehova Diospa llaqtan ‘hatu-hatun wayqoman’ ayqekunankumanta. ¿Haykapitaq chayqa qallaykurqa?

HATU-HATUN WAYQOMAN AYQESQANKUMANTA

11, 12. a) ¿Haykapitaq Diospa llaqtanqa ‘hatu-hatun wayqoman’ ayqekuyta qallaykurqa? b) ¿Imataq qawachin hatun atiyninwan llaqtanta Dios waqaychasqanmanta?

¹¹ Jesusmi qatiqninkunata nirqa: “Ñoqaraykum llapa runakuna cheqnisunkichik”, nispa (Mat. 24:9). Chayna cheqniwasqanchikqa astawanmi karqa 1914 watapi tukupay punchawkuna qallaykusqanmantapacha. Hanaq pachaman riq cristianokuna enteron Pachapi Punta kaq Guerra kaptin llumpay qatikachasqa kaptinkupas, manam cheqniqninkunaqa chinkarachiyta atirqakuchu. 1919 watapim Hatun Babiloniapa otaq lliw pantay religionkunapa yachachikuyninkunamanta librasqa karqaku (Apoc. 11:11, 12).b Chay watapim Diospa llaqtanqa hatu-hatun wayqoman ayqekuyta qallaykurqa.

¹² Chay watamantapacham Jehova Diospa rikurichisqan hatu-hatun wayqoqa enteron pachapi cheqap serviqninkunata waqaychachkan. Achka watakunañam wakin nacionkunapiqa Jehova Diospa testigonkunapa qellqankuna aypusqa kananpaq hinaspa Diosmanta willakunankupaq harkasqa karqaku. Ichaqa, nacionkuna imataña ruwaspankupas cheqap religiontaqa manam chinkachiyta atinqakuchu. Jehova Diosqa hatun atiyninwanmi llaqtanta waqaychachkan (Deut. 11:2).

13. ¿Imatam ruwananchik Diospa rikurichisqan wayqopi waqaychasqa kanapaq, hinaspa imanasqam kay tiemponchikpi chaypi kayninchikqa ancha allin?

¹³ Diosmanta mana karunchakuptinchikqa hinaspa cheqap yachachikuykunata kasukuptinchikqa, Jehova Dioswan Churin Jesucristopas waqaychawasunmi. Arí, Diosqa manam saqenqachu imapas nitaq pipas paymanta karunchawananchiktaqa (Juan 10:28, 29). Jehova Diosqa achka yanapakuykunatam qowanchik llapallan kamachiq kasqanman hinaspa Jesusman qosqan Gobiernonmanpas hapipakunanchikpaq. Hatu-hatun ñakariy punchawkunaqa hichpallapiñam kachkan. Chaymi waqaychasqa kanapaqqa ancha allin Diospa rikurichisqan wayqopi hinalla kayninchikqa.

HICHPAYKAMUCHKANÑAM ‘PELEANAN’ PUNCHAWQA

14, 15. ¿Imataq pasanqa hatu-hatun wayqopi mana kaqkunawanqa?

¹⁴ Kay Pachapi lliw mana allinkuna chinkachisqa kanankamaqa, Satanasqa hinallam Diospa llaqtanpa contranpi mana allinkunata ruwanqa, astawanraqmi tiempopa risqanman hinaqa. Chayna ruwasqanmi ichaqa tukunqa Jehova Diospa peleanan punchawpi. Chaypim ima tiempomantapas sutilla qawakunqa Llapallan Kamachiq Diosqa allin peleaq kasqanta (Zac. 14:3).

¹⁵ Ichaqa, ¿imataq pasanqa hatu-hatun wayqopi mana kaqkunawanqa? Bibliapa nisqanman hinaqa, paykunapaqqa manam kanqachu ‘sumaq kanchayqa’, huk rimaypiqa manam Diospa favornintaqa chaskinqakuchu. Chay willakuyqa nintaqmi ‘caballokunapas, mulakunapas, camellokunapas, asnokunapas hinaspa llapallan animalkunapas’ chiripi otaq qasapi hina kanankumanta. Huk rimaypiqa, tukuy peleanankupaq kaqkunam llumpayta chiriyarunmanpas hina mana imapaqpas servinqachu. Zacariasqa willakurqataqmi “ñakariykunawan” otaq onqoykunawan contranpi kaqkunata Dios castigananmanta. Chay punchawpiqa, ñawinkuwan qallunkupas ‘ismunqam’. Manamá yachanchikchu sichu cheqap onqoywan castigananmantaqa. Ichaqa yachanchikmi imatapas mana ruway atiwananchikmanta, manataqmi atinqakuchu Diospa contranpi rimaytapas (Zac. 14:6, 7, 12, 15). Satanaspa tropankunaqa achkallañam kay Pachapi kanqa peleanankupaq, ichaqa maypiña tarikuptinkupas Jehova Diosqa puchukachinqam (Apoc. 19:19-21). Jeremiaspa willakusqanman hinaqa, “kay pachapa cantonmanta huknin cantonkamam wischurayanqaku. Tayta Diospa wañuchisqan runakunam wischurayanqaku” (Jer. 25:32, 33).

16. Jehova Diospa piñakuynin punchaw hichpallapiña kaptinqa, ¿imatam tapukunanchik hinaspa imatam ruwananchik?

¹⁶ Maypipas guerra kaptinqa, llapallankum ñakarinku, ñakarinkutaqmi atipaqkunapas. Yaqapaschá ñoqanchikpas ñakarisun Bibliapa willakusqanman hina hatu-hatun ñakariy punchawpiqa. Ichapas mikuymanta kasun, yaqapaschá ima kapuwaqninchikpas chaynataq ima derechoyoq kasqanchikpas manaña kanqañachu. Chaynapi tarikuspaqa, ¿imatam ruwasun? ¿Mancharisqallañachu tarikusun? ¿Qepanchasunchu iñiyninchiktawan sumaq suyakuyninchikta? ¿Saqerusunchu Dios serviyninchikta? Chayna mana kanapaqmi, Jehova Diospa rikurichisqan wayqopi waqaychakunanchik. Manataqmi iskayrayananchikchu Dios salvawananchikmantaqa (leey Habacuc 3:17, 18).

‘YAKUKUNAM KALLPAYTA QALLAYKUNQA’

17, 18. a) ¿Imataq ‘chuyay-chuyay mayu’ yakuqa? b) ¿Imawantaq tupan ‘Kachi Qochaqa’ otaq Wañusqa Lamar Qochaqa, hinaspa ‘Mediterraneo Lamar Qochapas’? c) ¿Imapaqmi kallpanchasqa kachkanchik?

¹⁷ Armagedon guerra tukuruptinqa, Jesucristopa Gobiernonmantam “yakukuna” achkanpi kallpayta qallaykunqa. ¿Imawantaq chay “yakukuna” tupan? Chayqa tupanmi wiñay kawsayta haypanapaq Jehova Diospa tukuy qowasqanchikwan. Hinaspa, ¿imawantaq tupan Zacariaspa willakusqan lamar qochakunaqa? ‘Intipa qespimunan lawpi Kachi Qochaqa’ otaq Wañusqa Lamar Qochaqa tupanmi sepulturapi kaq wañusqakunawan. ‘Intipa seqaykunan lawpi Mediterraneo Lamar Qochañataqmi’, chaypi vida kasqanrayku, tupan Armagedon guerrapi salvasqa ‘achkallaña runakunawan’ (leey Zacarias 14:8, 9; Apoc. 7:9-15). Chay sepulturapi kaq wañusqakuna hinaspa chay salvasqa ‘achkallaña runakuna’ chuyay-chuyay mayupa ‘yakunkunata’ tomaptinkuqa, llapallankum mana pantaq runakunaña kanqaku hinaspam wiña-wiñaypaq kawsanqaku (Apoc. 22:1, 2).

¹⁸ Kay Pachapi lliw mana allinkunata Dios puchukachispanqa, payqa waqaychawaspanchikmi sumaqllaña mosoq pachaman yaykuchiwasun. Lliw nacionkuna cheqniwaptinchikpas, ñoqanchikqa sonqomantam tantearunchik Jehova Diospa Gobiernonpi hapipakunapaq, hinaspa tantearunchiktaqmi Dios waqaychawananchikpaq hatu-hatun wayqopi kanapaqpas.