Dios kuyaqkunataqa manam imapas urmachinchu
“Yachachikuynikita kuyaqkunaqa hawkallañam kawsakunku. Paykunataqa manam imapas urmachinmanchu” (SAL. 119:165).
1. ¿Imaynatam huk sipasqa qawachirqa kallpaq kasqanta mana saqesqanta?
WARMALLARAQ kasqanmantapacham Mary Decker sutiyoq sipas llallinakuypi kallparqa. 1984 watapaqqa allin kallpasqanwanmi reqsisqaña karqa, chaymi achka runakuna piensarqaku hatun kallpaypi qorimanta medallata ganananta. Ichaqa manam chaynachu karqa. Kallpachkaspanmi kallpaqmasinwan haytanakuruspan urmarurqa. Kallpayta mana atisqanraykum kallpasqanmanta horqorurqaku. Mary sipasqa llumpaytam waqarqa. Chayna kaptinpas kallpaq kasqantaqa manam saqerqachu. Manapas watamantam, kaqmanta kallpaspan llapallankuta ganarurqa.
2. ¿Ima kallpaypim cristianokunaqa kachkanchik, hinaspa imaynatam kallpananchik?
2 Cristianokunapas wiñay kawsayta haypanapaqmi huk kallpaypi hina kachkanchik. Chay kallpasqanchikpiqa manam imawanpas harkachikunachu. Chay kallpayqa manamá kaykayllaman kallpaspa wañuy-kawsay kallpaychu, nitaq sama-samarispa allillamanta kallpaychu. Aswanqa karuta kallpay hinam. Pipas karuta kallpaspanqa aguantaqmi kanan chaynapi hinalla kallpaspan maymi chayananman chayananpaq. Apostol Pablom Corinto llaqtapi cristianokunaman nirqa: “Yachasqaykichikpi hinapas carrerapiqa achka kallpaspankupas hukllam chaskin premiotaqa. Qamkunapas kallpachkaq hinayá kawsaychik premio chaskinaykichikpaq”, nispa (1 Cor. 9:24).
3. ¿Pikunataq atinmanku wiñay kawsay premio haypayta?
3 Bibliaqa niwanchikmi chay kallpaypi kanapaq (leey 1 Corintios 9:25-27). Premioqa wiñay kawsaymi. Chay kallpaypiqa manam wakin kallpaykunapi hinachu huklla premiotaqa chaskin, aswanqa aguantaspan tukunankama lliw kallpaqkunam (Mat. 24:13). Chay kallpaypiqa imayna kallpanapaq kamachikuykunata mana kasukuqkunaqa hinaspa mana chayaqkunaqa manam premiotaqa chaskinkuchu. Chay kallpaypi kaspallam atichwan wiñay kawsay haypaytaqa.
4. ¿Imanasqataq wiñay kawsayta haypanapaq kallpayqa sasaniraq?
4 Wiñay kawsayta haypanapaq kallpayqa sasaniraqmi, chaypaqqa controlakunam hinaspapas manam iskayrayanachu chay kallpayninchik allinpi tukunanmantaqa. Jesucristollam mana haykapipas urmaspan allinta kallparqa. Ichaqa Santiagom nirqa Jesuspa lliw qatiqninkuna imapipas achkaqpi pantasqanchikmanta otaq urmasqanchikmanta (Sant. 3:2). Imapipas pantasqanchikqa otaq hukkunapa pantasqankuqa kallpayninchikpim hukmanyarachiwachwan otaq sayarachiwachwan. Chaynapi tarikuspaqa yaqapaschá hukkunapa yanapakuyninta necesitasun hinalla kallpanapaq. Manamá hukmayarunachu wakin kutipi urmaspaqa (1 Rey. 8:46).
Urmaruspaykiqa yanapakuyta chaskispa kaqllamanta kallpay
URMASPAYKIPAS AMAYÁ KALLPASQAYKITAQA SAQEYCHU
5, 6. a) ¿Imanasqam ninchik cristianokunata mana imapas urmachisqanta, hinaspa imaynatam atinku hatariyta? b) ¿Imanasqam wakinkuqa mana hatariyta atinkuchu urmasqankumanta?
5 Wichiykuspa otaq urmaykuspa ima ruwasqanchikmi qawachin imayna runa kasqanchikta. Wakinkum imamanpas urmaykuspanku otaq wichiykuspanku wanakunku hinaspam Diosta hinalla servinku. Wakinñataqmi mana wanakunkuchu. Proverbios 24:16 nin: “Allin ruraq runaqa qanchis kutita urmaspanpas yapatawanmi sayarinqa. Mana allin ruraq runakunam ichaqa desgraciaman urmaykarinqa”, nispa.
6 Jehova Diosqa paypi hapipakuqkunataqa manam saqenqachu mana sayariyta atinankukama wichiykunankutaqa. Manamá iskayrayanchikchu pay ‘sayarichiwananchikmantaqa’ chaynapi tukuy sonqonchikwan hinalla servinapaq. Arí, kay yachayqa anchatam kallpanchan tukuy sonqonkuwan Dios kuyaqkunataqa. Mana allin ruwaq runakunam ichaqa urmaspanku mana hatariyta munankuchu, nitaqmi Jehova Diospa chuya espiritunwan chaynataq llaqtanwan yanapakuy qosqantapas maskankuchu, wakinkuqa qepanchankuraqmi. ¡Manamá chaynachu kanku Jehova Diospa kamachikuyninkunata kasukuqkunaqa! “Paykunataqa manam imapas urmachinmanchu”, huk rimaypiqa manam imapas qalaypaqtaqa horqorunmanchu wiñay kawsayman kallpasqankumantaqa (leey Salmo 119:165).
7, 8. ¿Imaynanpitaq pipas urmaspanqa hinalla Diospa chaskisqan kanman?
7 Pantaq kasqanchikraykum hukkuna mana allin ruwaykunaman wichiykurqaku, wakinpiqa achka kutikama. Ichaqa, Jehova Diospa chaskisqanmi kanmanku wichisqankumanta hatarispankuqa otaq huchankumanta wanakuspanku tukuy sonqonkuwan Diosta servinankupaq hinalla kallpanchakuspankuqa. Ñawpaq tiempopi Israel runakunatam Diosqa chaskiq huchankumanta wanakuptinkuqa (Is. 41:9, 10). Proverbios 24:16 nisqanqa manam wichisqanchiktachu otaq pantasqanchiktachu astawan qawachin, aswanqa Diospa yanapakuyninwan kaqmanta sayarisqanchiktam qawachin (leey Isaias 55:7). Jehova Dioswan Jesucristoqa sayarinanchikpaqmi kallpanchawanchik, chaynata ruwaspankum ñoqanchikpi confiasqankuta qawachinku (Sal. 86:5; Juan 5:19).
8 Pipas kallpachkaspan wichiykuspanqa, yaqapaschá chaylla hatarispa kallpaspan tukuyninman chayanqa. Wiñay kawsayman kallpaqkunaqa manam yachanchikchu ‘imay punchaw otaq imay hora’ chay kallpay tukunanmantaqa (Mat. 24:36). Chayna kaptinpas, llumpayta mana urmaspanchikqa hinallachá allinta kallpasun, tukuyninmanpas chayasuntaqchá. Chaynaqa, ¿imatam ruwananchik mana urmanapaqqa?
¿IMAKUNATAQ URMARACHIWACHWAN?
9. ¿Ima pichqa urmachiwaqninchik kaqkunamantam yachasunchik?
9 Pichqa kaqkunam Dios serviyninchikpi urmarachiwachwan, chaykunam: pantaq kasqanchik, aychapa munayninkuna, iñiqmasinchikkunapa mana allin ruwawasqanchikkuna, ñakariykuna otaq cheqnisqa kaspa qatikachaykuna hinaspa hukkunapa pantasqankunapas. Kaykunamanta mayqenwanpas urmaruspaqa yuyarinanchikmi Diosqa ancha pacienciakuq kasqanta. Payqa manam utqayllamanchu mana allinpaq hapiwanchik.
10, 11. ¿Imawanmi Davidqa sasachakurqa?
10 Pantaq kasqanchikqa tupanmanmi kallpasqanchik ñanpi rumikunawan. Qawasun rey Davidwan apostol Pedro imakunapi pantasqankumanta. Rey Davidqa wakinpim mana controlakuq karqa, Pedroñataqmi wakinpiqa manchakuq runakuna ima ninankumanta.
11 Rey Davidqa wakinpi controlakunanpaq sasachakusqanraykum Betsabeywan huchapakururqa. Chaymantapas, yaqallam Nabal sutiyoq runata wañurachirqa. Chayna kaspanpas Davidqa hinallam kallpanchakurqa Jehova Diospa munasqanman hina kawsananpaq. Hukkunapa yanapakuyninwanmi payqa pantasqanmanta hatarirqa (1 Sam. 25:5-13, 32, 33; 2 Sam. 12:1-13).
12. ¿Imaynatam Pedroqa urmarusqanmanta sayarispan hinalla kallparqa?
12 Pedroqa runakuna paymanta ima piensanankumantam manchakurqa, Jesusman hinaspa Jehova Diosman sonqo kaspanpas wakinpim hatun huchakunata ruwarurqa. Huk kutipim Pedroqa kimsa kutikama Jesusta qepancharurqa (Luc. 22:54-62). Manataqmi cheqap cristiano hinachu iñiqmasinkunata qawarqa. Pedroqa judio cristianokunata aswan allinpaq hapispanmi mana judio cristianokunata mana allinpaq hapirqa. Apostol Pablom ichaqa mana chaynachu karqa. Paypaqqa lliw cristianokunam chaynalla karqaku. Pedroqa chayna kaspanmi pantachkarqa. Chaymi Pabloqa congregacionpi mana rakinakuy kananpaq mana iskayrayaspan consejarqa (Gal. 2:11-14). ¿Chayraykuchu Pedroqa hukmanyaruspan wiñay kawsayman kallpasqanta saqerurqa? Manam, payqa Pablopa nisqankunapi yuyaymanaspanmi kasukurqa hinaspam hinalla kallparqa.
13. ¿Imaynatam onqoyqa urmarachiwachwan?
13 Imawan onqosqanchikpas Dios serviyninchikpim urmarachiwachwan. Chayraykum wakinkuqa wiñay kawsayman kallpasqankuta saqerunku. Qawasun, Japón nacionmanta huk cristianam bautizakusqanmanta 17 wata pasaruptin onqorurqa. Onqosqanwan llumpayta llakikuspanmi Jehova Diosmanta willakuytapas saqerurqa. Ichaqa iskay ancianokunam watuykuspa kallpancharqaku, chaymi kaqmanta huñunakuykunaman riyta qallaykurqa. Paymi nin: “Kuyakuywan iñiqmasiykunapa chaskiykuwasqanmi anchata kusichiwarqa”, nispa. Payqa kaqllamantam wiñay kawsayta haypanapaq kallpaypi kachkan.
14, 15. ¿Imatam ruwananchik mana allin munaykunawan mana intuchikunapaq? Huk iñiqmasinchikmantawan rimarimuy.
14 Aychapa munayninkunam achka cristianokunata wichiykachirqa. Mana allin munaykunawan mana intuchikunapaqmi kallpanchakunanchik piensayninchikpi, kawsayninchikpi hinaspa Dios serviyninchikpipas chuya kanapaq. Jesusmi nirqa ñawinchikta otaq makinchikta horqochkachwanpas hina imapas urmachiwaqninchik kaqkunata horqonapaq. Chayna kaptinqa, ¿manachu urmachiwaqninchik mana allin piensaykunata hinaspa mana allin ruwaykunata ‘horqonanchik’? (Leey Mateo 5:29, 30.)
15 Huk iñiqmasinchikmi mozollaraq kasqanmantapacha qarimasillanwan puñuy munasqanman mana wichiykunanpaq anchata kallpanchakurqa. Paymi willakurqa tayta-maman cristianokuna kaptinpas, iñiqmasinkunawan hukllawakuspan hukman tarikusqanta. 20 watanpim precursor regular hinaspa siervo ministerial karqa. Ichaqa hatun huchamanmi wichiykurqa, chaymi corregisqa karqa hinaspam ancianokunapa yanapakuyninta chaskirqa. ¿Imaynatam payqa kaqmanta sayarispan Diosta hinalla servirqa? Chaypaqqa Jehova Diostam mañakurqa, Palabrantam estudiarqa hinaspapas kallpanchakurqam hukkunata yanapananpaq. Watakuna pasaytam nirqa: “Wakinpim chay mana allin munaykuna kutirimun, ichaqa manamá atipachikunichu. Jehova Diosqa manamá saqewanchikchu mana aguantay atinanchik tentacionkunawan kananchiktaqa. Chaymi piensani mana allin munayniyta atipay atisqayta”, nispa. Nirqataqmi: “Tukuy aguantasqayqa manachá yanqapaqchu kanqa mosoq pachapi kaptiyqa. ¡Chaytamá anchata munani! Chay punchaw chayamunankamaqa hinallamá kallpanchakusaq”, nispa. Arí, payqa manam saqeyta munanchu wiñay kawsayman kallpasqantaqa.
16, 17. a) ¿Imataq huk iñiqmasinchikta yanaparqa mana allinta ruwarusqankumanta piensaspan congregacionmanta karunchakuruptin? b) ¿Pitataq qatipakunanchik mana urmananchikpaq?
16 Iñiqmasinchikkunapa mana allin ruwawasqanchikkunapas urmarachiwachwanmi. Rimarisun Francia nacionniyoq huk iñiqmasinchikmanta. Payqa congregacionpi ancianom karqa. Ichaqa llumpaytam piñakururqa paypa contranpi mana allin ruwarusqankumanta piensaspan. Chayraykum huñunakuykunaman riyta hinaspa Diosmanta willakuyta saqerurqa. Iskay ancianokunam payta watukurqaku hinaspam rimarisqanta uyariykuspanku entienderqaku. Ancianokunaqa tukuy rimarisqanta hawkalla uyarispankum nirqaku Jehova Diospa makinman chay sasachakuyninta saqenanpaq, hinaspam nirqaku Diosta kusichiy aswan allin kasqanmanta. Kay iñiqmasinchikqa ancianokunapa yanapakuyninta chaskispanmi wiñay kawsayta haypananpaq kallpasqanman kaqmanta kutirqa. Payqa kaqmantam congregacionpi allinta llamkachkan.
17 Llapallanchikmi Jesucristota qatipakunanchik, manam pantaq runakunatachu. Diosqa Jesucristotam congregacionpi Uma kananpaq churaykurqa. Jesuspa ñawin ‘nina hina kanchaq’ kasqanraykum, ñoqanchikmantaqa congregacionpi tukuy imatapas allintapuni qawachkan (Apoc. 1:13-16). Payqa allintapunim yachan sichu contranchikpi mana allin ruwawasqanchikkuna chayna kasqanmanta. Tiempollanpitaqmi congregacionpi sasachakuykunataqa allintapuni allichan. Chaynaqa, amayá iñiqmasinchikkuna contranchikpi imapas ruwawasqanchikwanqa Diosmantaqa karunchakurusunchu.
18. ¿Imaynatam sasachakuykunata aguantayta atichwan?
18 Ñakariykuna otaq cheqnisqa kaspa qatikachaykuna hinaspa hukkunapa pantasqankupas urmarachiwachwanmi. Jesusmi muhu tarpuqmanta rikchanachispan nirqa Diospa Palabranrayku ñakarichisqa hinaspa cheqnisqa kaspanku wakin runakuna urmarunankumanta. Ñakarichisqa hinaspa cheqnisqa kaykuna familiamanta, vecinomanta otaq gobiernokunamanta hamuspanpas ‘mana sapichasqa kaqkunatam’ otaq iñiyninpi mana allin takyasqa kaqkunatam urmarachinman (Mat. 13:21). Jehova Diosmanta mana karunchakunapaq kallpanchakuptinchikqa, Gobiernonmanta yachayninchikmi hatu-hatun sapiyoq sacha hina kananchikpaq iñiyninchikpi allinta takyachiwasun. Sasachakuykuna llumpayta hukmanyachiwaptinchikqa Diostam mañakunanchik hinaspapas ‘imapas allin alabanapaq kaqkunapim’ yuyaymanananchik (leey Filipenses 4:6-9). Jehova Diosmi kallpata qowasun sasachakuykuna kaptinpas paymanta mana karunchakunapaq, chaynapim wiñay kawsayta haypanapaq hinalla kallpasun.
Kallpasqaykita tukunaykipaqqa amayá imawanpas harkachikuychu
19. ¿Imataq yanapawasun hukkuna mana urmarachiwananchikpaq?
19 Wakiqninkuqa hukkunapa pantasqankuwanmi wiñay kawsayta haypanapaq kallpaymanta karunchakurunku. Wakinkuqa karunchakurunkum concienciankupa contranpi kaqta hukkuna ruwaruptinku (1 Cor. 8:12, 13). ¿Llumpaytachu hukmanyarunanchik pipas sientirachiwaptinchik? Bibliam niwanchik hukkunata mana juzganapaq chaynataq munasqallanchikta ruwanankupaq hukkunata mana hikutanapaqpas, aswanqa haykapipas pampachakuq kanapaqmi kallpanchawanchik (Luc. 6:37). Pipapas imayna kaynin hukmanyachiwaptinchikqa kaynata tapukusun: “¿Piensasqayman hinachu hukkunata juzgani? Iñiqmasiykuna pantaq kasqankuta yachachkaspayqa, ¿saqekusaqchu mayqenninkupa pantasqankupas wiñay kawsayta haypanaypaq kallpasqaymanta karuncharachiwananta?”, nispa. Jehova Diosta kuyayninchikmi yanapawasun hukkuna imataña ruwaptinkupas maymi kallpasqanchikman chayanapaq.
KALLPASQAYKITAQA AMAYÁ SAQEYCHU
20, 21. ¿Imatam ruwanki wiñay kawsayta haypanaykipaq?
20 ¿Munankichu maymi chayanaykikama kallpayta? (2 Tim. 4:7, 8.) Chaynaqa, Bibliata hinaspa Jehova Diospa llaqtanpi kaq qellqakunata estudiay, chaynapi imakuna urmarachisunaykimanta yachanaykipaq. Diosta mañakuy chuya espiritun iñiynikipi yanapasunaykipaq. Yuyariy, manam pipas kallpasqanpi huk kutillata urmaruspanchu qalaypaqta yanqachakurunqa. Aswanqa hatarispanmi hinalla kallpayta atinman. Atinmantaqmi urmarusqanmanta yachaytapas.
21 Bibliam niwanchik wiñay kawsayta haypanapaqqa hinalla kallpayninchik ancha allin kasqanta. Kallpasqanchikman hinam Jehova Diosqa hawkayayninta qowasun (Sal. 119:165). Arí, Jehova Diosqa hinallam kunan tiempopi yanapawasun hinaspapas wiñay kawsaytam qowasun tukupayninkama kallpaptinchikqa (Sant. 1:12).