Jehova Diospa sumaq kayninkunatayá chaninchasun

1. a) ¿Jehova Diospa imayna kayninkunamantam cristianoqa yachanman? b) ¿Imaynatam Diospa sumaq kayninkunamanta estudiayninchik yanapawasun?

JEHOVA DIOSPA imayna kasqanpi piensaspayki, ¿ima sumaq kayninkunapim piensanki? Yaqapaschá piensanki ancha kuyakuq, allin ruwaq, ancha yachayniyoq hinaspa tukuy atiyniyoq kasqanpi. Ichaqa, yachanchikmi Diospa sumaq kayninkunaqa achkallaña kasqanmanta. Arí, 40 masnin sumaq kayninkunamantam rimachwan, lliw chaykunamantam qellqanchikkunaqa yachachirqaña. ¡Maynatachá Jehova Diospa sumaq kayninkunamanta yachachwan sapanchik otaq familianchikwan Bibliata estudiaspanchik! ¿Imaynatam Diospa sumaq kayninkunamanta estudiayqa yanapawachwan? Yanapawachwanmi Taytanchik Jehova Diosta astawan kuyanapaq. Kuyaspanchikqa, astawantaqmi payman asuykuspa qatipakuyta munasun (Jos. 23:8; Sal. 73:28).

2. a) Huk tupanachiywan rimarimuy Jehova Diospa sumaq kayninkunata astawan imayna chaninchanamanta. b) ¿Imamantam yachasun kay yachachikuypiwan qatiqnin iskay yachachikuykunapi?

² ¿Imaynatam imatapas pisi-pisimanta astawan chaninchayta qallaykuchwan? Chaypaq kaypi piensarisun: mana haykapipas mikusqanchik mikuyta chayllaraq mallichkachwan. Chay mikuy astawan gustawananchikpaqqa otaq astawan chaninchanapaqqa, puntataqa miskillaña asnayninpim reparanchik, chaymantañataqmi miskichikuspa mikunchik hinaspañataq chay mikuyta yanukunchik. Chaynallataqmi Diospa sumaq kayninkunatapas astawan chaninchasun imayna kasqanmanta puntata yachaspanchik hinaspa yuyaymanaspanchik, chaymantañataqmi sumaq kayninkunata qatipakuspanchik (Efes. 5:1). Kay yachachikuywan qatiqnin iskay yachachikuykunam yanapawasun Jehova Diospa mana ancha reqsisqanchik sumaq kayninkunata astawan chaninchanapaq. Sapa sumaq kayninkunamanta qawaspanchikmi kay kimsa tapukuykunata kutichisun: 1) ¿Ima ninantaq chay sumaq kayninqa? 2) ¿Imaynatam Jehova Diosqa chayna kasqanta qawachin? 3) ¿Imaynatam kawsayninchikpi qawachichwan?

JEHOVA DIOSQA ASUYKUNAPAQ HINAM

3, 4. a) ¿Imaynataq asuykunapaq hina runaqa? b) ¿Imaynatam Jehova Diosqa asuykunapaq hina kasqanta qawachin?

³ ¿Imaynataq asuykunapaq hina runaqa? Chayna runaqa kuyapayakuq, yanapakuq hinaspa parlarinapaq hinam. Chayna kasqantam musyakunchik parlasqanta uyarispanchik hinaspa rimaptin imayna uyayoq kasqanta qawaspanchik.

⁴ ¿Imaynatam Jehova Diosqa asuykunapaq hina kasqanta qawachin? Tukuy ima Unanchaq kaspanpas, manam uyariyllachu uyariwanchik aswanqa munantaqmi mañakusqanchik uyariytapas (leey Salmo 145:18; Isaias 30:18, 19). Paytaqa rimarichwanmi haykapipas hinaspa maypiña tarikuspapas. Asuykuchwantaqmi mana iskayrayaspa, payqa mana piñakuspanmi mañakusqanchikta uyariwanchik (Sal. 65:2; Sant. 1:5). Bibliaqa Jehova Dioswan hawka parlarinapaq hina kasqanmantam sumaqta qawachiwanchik. Davidmi qellqarqa allin ruwaq runata Jehova Dios cuidasqanmanta hinaspa alleq makinwan hapisqanmantapas (Sal. 34:15; 63:8). Isaiaspas huk michiqwan Jehova Diosta tupachispanmi nirqa: “Uñachankunatam brazonpi hoqarinqa. Marqayninpim paykunata apaykachanqa”, nispan (Is. 40:11). Yuyaymanasun chayna nisqanpi. Jehova Diosqa munanmi michiqpa qasqonpi uña ovejacha hina waqtallanpi kananchikta. ¡Asuykunapaq hinamá Jehova Diosqa! ¿Imaynatam chayna kasqanta qatipakuchwan?

ASUYKUNAPAQ HINA KAYQA ANCHA CHANINCHANAPAQMI

5. ¿Imanasqam ancianokunaqa astawanraq asuykunapaq hina kananku?

⁵ Qayninpakunallam achka nacionmanta Testigokunata kaynata tapurqaku: “¿Ancianopa imayna kaynintataq astawan chaninchanki?”, nispa. Yaqa llapankum nirqaku: “Asuykunapaq hina kasqantam”, nispanku. Arí, lliw cristianokunamá asuykunapaq hina kananchik, ichaqa astawanraqmi ancianokunaqa (Is. 32:1, 2). ¿Imanasqam ancianokunaqa astawanraq asuykunapaq hina kananku? Huk cristianam nirqa: “Ancianopa wakin sumaq kayninkunata chaninchanapaqqa, asuykunapaq hinam kanan”, nispa. ¡Chayna nisqanqa cheqapmá! Hinaptinqa, ¿imatam ruwawaq asuykunapaq hina kanaykipaq?

6. ¿Imatam ruwachwan asuykunapaq hina kananchikpaq?

⁶ Asuykunapaq hina kanapaqqa, kallpanchakunanchikmi hukkunata yanapanapaq. Pi ancianopas iñiqmasinkunapi reparaspan yanapananpaq tukuyta ruwaptinqa, sutillam qawakun asuykunapaq hina kasqanqa (Mar. 10:13-16). Chunka iskayniyoq watanpi kaq Carlosmi nin: “Salonpa punkunpim ancianokunata qawani kusikuywan llapallankuta allin chaskisqankuta, chayna ruwasqankum anchata gustawan”, nispa. Arí, asuykunapaq hina kasqankumanta ancianokuna nispankupas, ruwayninkupim qawachinanku chayna kasqankuta (1 Juan 3:18). ¿Imaynatam chayta qawachinmanku?

7. ¿Imanasqam asambleapaq tarjetakunaqa allinta yanapakun piwanpas rimayta qallarinapaq, hinaspa imatam chayqa yachachiwanchik?

⁷ Piensarisun kaypi: Huk iñiqmasinchikmi kimsa punchaw asambleapaq tarjetata qasqonpi churasqata apachkarqa. Payqa huk nacionpi chay asambleaman risqanmantam avionpi kutimuchkarqa. Chay avionpi llamkaq huk runam tarjetapi, “Gobiernoykiyá hamuchun” nisqanta qawaspan nirqa: “Arí, hamuchun. Chaymantam parlananchik kachkan”, nispa. Hinaptinmi chaymanta parlarqaku, chay runaqa kusikuywanmi qellqanchikkunatapas chaskirqa. Achkamá chaynapi tarikurqanchik. ¿Imanasqam asambleapaq tarjetakunaqa allinta yanapakun piwanpas rimayta qallarinapaq? Chay tarjetaqa “Hamuy, ñoqawanyá rimariy. Tapuwayá mayman risqayta” nispa runakunata nichkanmanpas hinam. Arí, chay tarjetaqa sutillatamá runakunaman qawachin paykunawan parlay munasqanchikta. Chaynallataqmi ancianokunapas sutillata iñiqmasinkunaman qawachinanku paykunawan parlay munasqankuta, paykunaqa “Hamuy, ñoqawanyá rimariy” nispa nichkanmankupas hinam kananku. ¿Imaynatam chayna kasqankuta sutillata qawachinmanku?

8. ¿Imaynatam ancianokuna sutillata qawachinmanku iñiqmasinkunapi sonqomanta reparasqankuta?

⁸ Manamá chaynallachu lliw nacionkunapi costumbrekunaqa. Chaywanpas, iñiqmasinchikkunata kusikuywan asiriykuy, kuyakuywan rimakuykuy otaq rimakuykuspa makinta hapiykuyqa sutillatam qawachin paykunapi sonqomanta reparasqanchikta. Ichaqa, ¿pitaq chay ruwaytaqa qallarinan? Bibliam willawanchik apostolninkunawan huñunakusqankupi “Jesus paykunaman asuykuspan” rimarisqanmanta (Mat. 28:18). Chaynam ancianokunapas iñiqmasinkunaman asuykuspanku paykunawan rimarinku. ¿Imanasqam chayqa ancha allin? 88 watanpi kaq precursoram nirqa: “Huñunakusqanchik Salonpi ancianokuna kusikuywan hinaspa kallpanchakuq rimaykunawan chaskiykuwaptinqa, paykunata kuyayniymi wiñarin”, nispa. Huk cristianapas nirqam: “Mana kaqpaqpas hina rikchakuptinpas, anchatam chaninchani huñunakuyman chayaykuptiy kusikuywan huk anciano chaskiykuwaptinqa”, nispa.

TIEMPOCHAKUY IÑIQMASIKIKUNAWAN RIMANAYKIPAQ

9, 10. a) ¿Imayna kasqanpitaq Jehova Diosqa qatipakunapaq? b) ¿Imaynatam ancianokunaqa Jehova Diosta qatipakunmanku?

⁹ Arí, pipas ñoqanchikwan hawka rimanankupaqqa, paykunapaqmi tiempochakunanchik. Chaypipas Jehova Diosqa qatipakunapaqmi. Bibliapa nisqanman hinaqa “payqa manam karupichu ñoqanchikmantaqa kachkan” (Hech. 17:27). Jehova Diostam ancianokunaqa qatipakunmanku mozo-sipas kaptinkupas lliw iñiqmasinkunawan rimarispanku, chaypaqqa tiempochakunankum huñunakuykuna manaraq qallarichkaptin otaq tukuruptinpas. Huk precursormi nirqa: “Huk anciano imayna tarikusqaymanta tapuwaspan tukuy nisqayta hawka uyariykuwaptinqa, kuyasqam tarikuni”, nispa. Yaqa 50 wataña Diosta serviq huk cristianapas kaynatam nirqa: “Huñunakuy tukuyta huk kaqnin anciano ñoqawan rimananpaq tiempochakuptinqa, kuyasqam tarikuni”, nispa.

¹⁰ Ancianokunaqa imaymana ruwayniyoqmi kanku congregacionpiqa. Chayna kaptinpas, huñunakuykunapiqa astawanmi kallpanchakunanku iñiqmasinkunata atiendenankupaq.

JEHOVA DIOSQA MANA SAYAPAKUQMI

11, 12. a) ¿Ima ninantaq mana sayapakuq kayqa? b) ¿Imaynatam yachanchik Jehova Diosqa pimanpas mana sayapakuq kasqanmanta?

¹¹ Mana sayapakuq kaypas Jehova Diospa huk kaqnin sumaq kayninmi (Hech. 10:34). ¿Ima ninantaq mana sayapakuq kayqa? Lliw runamasinchikta allinpaq hapiymi. Mana pimanpas sayapakuq kanapaqqa, piensananchikmi lliw runamasinchikkuna chaynalla kasqankuta. Mana sayapakuq runaqa manam kapuqniyoq otaq allin rikchayniyoq pipas kasqanraykuchu aswan allinpaq hapin. Aswanqa llapallankutam chaynallata qawan.

¹² Jehova Diosmi pimantapas qatipakunapaq hina mana sayapakuqqa. Palabranpim niwanchik ‘mana pimanpas sayapakuq’ kasqanmanta (leey Hechos 10:34, 35; Deuteronomio 10:17). Chayna kasqanmi sutillata qawakurqa Moisespa tiemponpi.

13, 14. a) ¿Ima sasachakuypim tarikurqaku Zelofehadpa pichqa warmi churinkuna? b) ¿Imaynatam Jehova Diosqa mana sayapakuq kasqanta qawachirqa?

¹³ Prometesqa Allpaman Israel runakuna yaykunankupaqña kachkaptinkum, Zelofehadpa pichqa warmi churinkuna sasachakuypi tarikurqaku. ¿Ima sasachakuypitaq tarikurqaku? Paykunapa taytanmi wañukurqa, hinaptinmi mana chaskirqakuchu allpa herenciankuta. ¿Imanasqa? Costumbrenkuman hinaqa, qari kaq churikunallam herenciataqa chaskinanku karqa (Num. 26:33, 52-55). Hinaptinqa, ¿ayllunkunamanchu chay herenciata qoykunmanku karqa? ¿Imatam ruwarqaku Zelofehadpa pichqa warmi churinkunaqa?

¹⁴ Paykunaqa Moisesman rispankum kaynata tapurqaku: “¿Imaynanpitaq taytaykupa sutinqa chinkachisqa kanman castamasinkunamantaqa? ¿Mana qari churiyoq kasqanraykuchu sutin chinkachisqa kanman?”, nispa. Hinaspankum kaynata nirqaku: “Qoykuwaykuyá allpata taytaykupa wawqenkunaman qosqaykichik allpatawan kuskata”, nispanku. ¿Imatam Moisesqa ruwarqa? ¿Nirqachu mana imapas ruway atisqanmanta? Manamá, aswanqa ‘chay warmikunapa asuntontam Tayta Diosman willarqa’ (Num. 27:2-5). Hinaptinqa, ¿imatam Jehova Diosqa nirqa? Paymi Moisesta nirqa: “Allintam nichkanku Zelofehadpa warmi churinkunaqa, tionkuman herencia allpa qosqaykichikta hinam wañukuq taytankumanpas tupaqnin allpata qonkichik chaynapi chay herencia allpaqa chay warmi churinkunapaqña kananpaq”, nispa. Ichaqa manamá chayllatachu ruwarqa. Chay nisqantam huk kamachikuyman rikurirachispan Moisesta nirqa: “Qamkuna ukupi pipas wañukunqa mana qari churiyoq hinaptinqa warmi churinkunamanñam qonkichik chay herencia allpataqa”, nispa (Num. 27:6-8; Jos. 17:1-6). Chaymantapacham Diospa chayna kamachisqanqa allinta yanaparqa chaynapi tarikuqkunata.

15. a) ¿Imaynatam Jehova Diosqa llapallanchikta qawawanchik, astawanraq mana piyniyoqkunata? b) ¿Bibliapi ima huk willakuykunataq qawachin Dios mana sayapakuq kasqanmanta?

¹⁵ ¡Sutillamá qawakun Jehova Diospa mana sayapakuq hinaspa kuyapayakuq kasqanqa! Jehova Diosqa wakin Israel runakunata hinam qawarqa chay mana piyniyoq pichqa warmikunataqa (Sal. 68:5). Kay willakuy hinam Bibliapi achka willakuykunapas sutillata qawachiwanchik Jehova Diosqa mana pimanpas sayapakuq kasqanmanta (1 Sam. 16:1-13; Hech. 10:30-35, 44-48).

QATIPAKUCHWANMI JEHOVA DIOSTAQA

16. ¿Imatam ruwachwan Jehova Diospa mana sayapakuq kasqanta qatipakunapaq?

¹⁶ ¿Imaynatam Jehova Diospa mana sayapakuq kasqanta qatipakuchwan? Yuyarisun: mana pimanpas sayapakuq kanapaqqa, piensananchikmi lliw runamasinchikkuna chaynalla kasqankuta. Yaqapaschá qamqa piensanki mana sayapakuq kasqaykita. Ichaqa manamá kikinchikqa allintachu wakinpiqa qawakunchik imayna kasqanchiktaqa. Hinaptinqa, ¿imaynatam yachachwan chaynallata lliw runamasinchikkunata qawasqanchikmanta? Huk kutipim, señorninchik Jesucristo runakuna paymanta ima piensasqankumanta yachayta munaspan kuyasqan amistadninkunata tapurqa: “¿Diosmanta hamuq Runamantaqa pim kasqaytataq runakuna rimanku?”, nispa (Mat. 16:13, 14). Jesus hinam ñoqanchikpas kuyasqanchik amistadninchikta tapuchwan sichu sayapakuq kasqanchikmanta niwananchikpaq. ¿Imatam ruwananchik kapuqniyoq, allin estudioyoq otaq sumaq rikchayniyoq kasqanrayku pimanpas sayapakuqraq kasqanchikmanta chay amistadninchik niwaptinchikqa? Chayna kaptinqa, Jehova Diospa yanapakuynintam mañakunanchik mana chayna kanapaq, chaynapi Diospa mana sayapakuq kasqanta kawsayninchikpi qawachinapaq (Mat. 7:7; Col. 3:10, 11).

17. ¿Imaynatawanmi qawachinchik mana sayapakuq kasqanchikta?

¹⁷ Congregacionpipas Diospa mana sayapakuq kasqantam qawachinchik llapallan iñiqmasinchikkunata kuyakuywan hinaspa respetowan qawaspa. Iñiqmasinchikkunata wasinchikman invitaspaqa, mana akllaspallam llapallanta invitanchik, huk llaqtayoqña, wakchaña otaq viudoña kaptinpas (leey Galatas 2:10; Santiago 1:27). Diosmanta willakuspapas llapallan runakunamanmi yachachinchik, manam qepanchanchikchu huk llaqtayoq runakunataqa. Chaymi anchata kusikunchik yaqa soqta pachak rimaykunapi qellqanchikkuna kasqanmanta. ¡Chayqa sutillatamá qawachin mana sayapakuq kasqanchikta!

18. ¿Imaynatam Jehova Dios asuykunapaq hina kasqantawan mana sayapakuq kasqanta chaninchasqaykita qawachiwaq?

¹⁸ Arí, Jehova Dios asuykunapaq hina kasqanpi chaynataq mana sayapakuq kasqanpi yuyaymanayqa, astawan kuyanapaqmi tanqawasun. Chay kuyakuyqa tanqawasuntaqmi iñiqmasinchikkunawan otaq huk runakunawan kaspa Diospa sumaq kayninkunata qatipakunapaq.