¿Sayapakuqchu karqa Israelman Diospa qosqan kamachikuyqa?

WATAKUNA qepatam huk nacionpi juezkuna tantearurqaku runamasin wañuchisqankumanta tumpasqa iskay runakunata wañuchinankupaq. Mana allinta yachachkaspankumá juezkunaqa chayta ruwarqaku. Yanqamanta tumpasqankuta yacharuspankum sasa-sasata abogadokuna huknin runata wañuchisqa kananmanta salvarurqaku. Huknintam ichaqa mana pipas atinmanchu karqa wañusqaña kasqanrayku.

Maylaw nacionpipas kayqa pasakunmanmi. Chaymi Bibliapipas nin: “Allin arregloman hinallam haykapipas ruwankichik”, nispa (Deuteronomio 16:20 Chuya Qellqa, revisión 2012). Juezkuna allinta tanteaspa arreglota ruwaptinkuqa hawkam kawsakunchik. Chaymi Diosqa Israel nacionman qorqa mana sayapakuq allin Kamachikuyta. Chaynaqa qawasunyá sichus ‘[Diospa] rurasqankuna alli-allin’ kasqanmanta (Deuteronomio 32:4).

YACHAYSAPA HINASPA YUYAYSAPA JUEZKUNA

Sichum juezkuna kanmanku allin yachayniyoq, allin kaqta ruwaq hinaspa qollqeraykuqa mana pimanpas sayapakuq hinaptinqa hawkam kawsakuchwan. Diosqa anchatam chaninchaq chayna juezkunataqa. Israel runakuna Egiptomanta lloqsiptinkum Jehova Diosqa Moisesta nirqa allin qarikunata, “Dios respetaqkunata, cheqap rimaq qarikunata, apuyaruylla mana munaqkunata” akllananpaq (Exodo 18:21, 22). Tawa chunka wata pasaytam Moisespas nirqa, juezkuna kanankupaqqa “yachaysapa, yuyaysapa chaynataq allin reqsisqa runakunata” akllay ancha allin kasqanta (Deuteronomio 1:13-17).

Pachak watakuna pasaytam Juda nacionpa reynin Josafat,a juezkunata kamachirqa: “Piensaychik rurasqaykichikpi, qamkunaqa imatapas arreglankichik manam runakunapaqchu aswanqa Tayta Diospaqmi, paymi qamkunawan kachkan arreglota ruraptikichik. Qamkunaqa Tayta Diosta manchakuspayá piensaychik imam rurasqaykichikpi, yupaychasqanchik Tayta Diosqa manam munanchu mana allin ruraq kanaykichikta, pimanpas sayapakunaykichikta nitaq yanqamanta regalokuna chaskinaykichiktapas”, nispa (2 Cronicas 19:6, 7). Kayta nispanmi rey Josafatqa yuyarichirqa sichum imatapas munapayaspa otaq pimanpas sayapakuspa dañota ruwaptinkuqa Jehova Dios juzgananmanta.

Juezkuna kaykunata kasukuptinkum runakunaqa hawka kawsakuqku. Diosqa kamachikuykunata qospanpas achka yachachikuykunatawanmi qorqa, maynaña sasa quejanakuy kaptinpas mana sayapakuspa allinta tanteanankupaq. Qawasunyá wakinta.

MANA SAYAPAKUNAPAQ YUYAYWAN RUWASQA YACHACHIKUYKUNA

Juezkunaqa yuyaysapa hinaspa yachaysapa kaspankupas manamá yachasqankunallapichu hapipakuqku, Jehova Diosmi qorqa yanapachikunankupaq yachachikuykunata. Wakinmi kaykuna:

Allintam yachana llapan quejanakuymanta. Moisesnintakamam Jehova Diosqa Israelpi juezkunata nirqa: “Llapallankuta uyarispaykichikyá allinta arreglaychik”, nispa (Deuteronomio 1:16). Juezqa imakuna pasakusqanmanta allinta yachaspallanmi quejapiqa allinta valechinqa. Manaraq juiciota ruwachkaspam juezkunaqa allinta yachananku karqa, quejakuqpa rimasqan mana yanqa kasqanmanta. Chaymi Diosqa juezkunata kamachirqa sumaqta averiguanankupaq (Deuteronomio 13:14; 17:4).

Llapan testigakuqkunatam uyarina. Testigakuqkunapa willakusqankum yanapaq quejanakuypiqa. Kamachikuymi niq: “Manam chulla testigollaqa acusanmanchu pitapas mana allin rurasqanmantaqa otaq ima huchallikusqanmantapas. Runaqa culpasqa kanqa iskay otaq kimsa runakuna testigakuptillanmi”, nispa (Deuteronomio 19:15). Testigakuqkunatapas Diospa kamachikuyninqa niqmi yanqa rimaykunata ama willakachakunankupaq hinaspa llullakunankurayku mana allin runakunawan ama rimanakunankupaqpas (Exodo 23:1).

Manam imatapas pakanachu. Llullakuqkunata castigasqankum yanapaq quejapi kaqkuna manchakuspa cheqap kaqta rimanankupaq. Kamachikuymi niq: Juezkunam “suma-sumaqta chay testigokunata tapupayanqa. Runamasinpa contranpi chay testigopa acusasqan llulla kaptinqa chay runamasinpa contranpi mañakusqan castigowanmi castigasqa kanqa. Chaynata ruraspam chinkachinkichik qamkunamanta mana allin ruraqta”, nispa (Deuteronomio 19:18, 19). Sichu pipas runamasinpa herencianwan qepakunanrayku llullakuspan testigakuptinqa, chay herenciapa chanintam paganan karqa. Mana huchayoqta wañuchinankupaq llullakuspanqa kikinmi wañuchisqa kanan karqa. Kay kamachikuymi kallpanchaq mana llullakunankupaq.

Pimanpas mana sayapakuspam juzgana. Juezkunaqa tukuy ima pasasqanmanta allinta yacharuspankum chayraq niqku pim huchayoq kasqantaqa. Chaypaqqa Diospa kayna Kamachikuynintam kasukunanku karqa: “Juez kaspaykiqa allinllatam arreglanki, amam sayapakunkichu wakchamanpas nitaq apumanpas. Derechonpim sumaqta arreglanki runamasikipa quejantaqa”, nisqanta (Levitico 19:15). Juezkunaqa llapanpimá tanteananku karqa tukuy ima pasakusqanman hina, manam runakunapa rikchayninman nitaq qollqenku kasqanman hinachu.

Ñawpa tiempopi Israelman Diospa qosqan Kamachikuykunaqa kunan punchawpas ancha allinmi kanman juiciokunapiqa. Chayman hina ruwaptinkuqa manachá yanqapiqa tukunmanchu nitaq mana huchayoqtaqa castiganmankuchu.

ALLIN KAWSAKUQ LLAQTA

Moisesmi tapurqa Israel runakunata: “¿Mayqan hatun nacionpataq kapun allin decretokunapas chaynataq allin reglamentokunapas qamkunaman kunan yachachisqaykuna hinaqa?”, nispa (Deuteronomio 4:8). Manamá mayqan nacionpipas chayna kamachikuykunaqa karqachu. Rey Salomon Diosta kasukuspa kamachiptinmi lliw Israel nacionqa hawkayaypi “confianzawan yacharqaku” hinaspam ‘mikunankupas, tomanankupas mana pisisqan kusisqallaña kawsakurqaku’ (1 Reyes 4:20, 25).

Chayna kawsachkaspapas Israel runakunaqa qepancharurqakumá Diostaqa. Willakuq Jeremiasnintakamam Diosqa nirqa: “Manam kasukurqakuchu palabraytaqa. ¿Maypitaq kachkan yachaysapa kayninkuqa?”, nispa (Jeremias 8:9). Chaymi Jerusalen llaqtaqa ‘runa wañuchiqkunapa yachanan llaqtaña’ rikurirurqa, hinaspam “millakuypaq kaqkunawan” huntarurqa. Chaykunaraykumá purmachisqa hinaspa qanchis chunka wata saqesqa karqa (Ezequiel 22:2; Jeremias 25:11).

Diosmanta willakuq Isaiasqa Israel nacionpi llumpay sasachakuy kaptinmi kawsarqa. Payqa ñawpa tiempota yuyarispanmi Jehova Diosmantawan Kamachikuyninkunamanta kaynata nirqa: “Allinta arreglaspa gobiernaptikiqa allinkuna ruraytam yachanqaku”, nispa (Isaias 26:9).

Isaiaspas Jesucristomantam kaynata willakurqa: “Manam qawasqallanman hinachu pitapas juzganqa. Manam uyarisqanman hinallachu pitapas sentencianqa. Wakchakunatam derechonkuman hina allinta arreglanqa”, nispa (Isaias 11:3, 4). ¡Mayna sumaqmi runakunaqa kawsakunqaku Diospa Gobiernonpi Jesucristo kamachiptinqa! (Mateo 6:10.)