‘Diospa ancha kuyasqanmi kanki’

1, 2. ¿Imam yanapawasun Jehova Dios anchata kuyawasqanchikmanta mana iskayrayanapaq?

JEHOVA DIOSQA lliw serviqninkunatam anchata kuyawanchik. Chaywanpas wakiqninchikqa mana valeqpaq hinapaschá hapikunchik. Ichapas chaynaqa tarikunchik unay wata pipas mana valeq kasqanchikta niwasqanchikrayku. Chayna tarikuptinchikqa, ¿imam yanapawasun Jehova Dios kuyawasqanchikmanta mana iskayrayanapaq?

² Bibliapim leechwan kuyakuywan hinaspa respetowan rimanakunanchikta Dios munasqanmanta. Jesuspas kay allpa pachapi kachkaspanmi kuyakuywan hinaspa respetowan runakunata rimapayarqa. Chaywanmi yachanchik taytanpas hukkunapa mana valeqpaq hapisqanku runakunata valorasqanta hinaspa kuyasqanta (Juan 5:19; Heb. 1:3). Kay yachachikuypim yachasun runakunata Dios anchata kuyasqanta yachanankupaq Jesus imaynata yanapasqanmanta. Yachasuntaqmi Jehova Dios anchata kuyawasqanchikmanta mana iskayrayanapaq imata ruwanamantapas (Ageo 2:7).

RUNAKUNATA DIOS ANCHATA KUYASQANTA YACHANANKUPAQ JESUS YANAPASQANMANTA

3. ¿Jesusqa imaynam karqa Galilea runakunawan?

³ Galileapi Diosmanta willakuchkaptinmi Jesusmanqa achka runakuna asuykurqaku yachachisqanta uyarinankupaq hinaspa sanoyaykachinanta munaspanku. Jesusqa runakunata qawaykuspanmi llakipayarirqa. “Paykunaqa wischusqa hinaspa mana michiqniyuq chiqisqa ovejakuna hinam karqaku” (Mat. 9:36 versiculopaq willakuykunata qaway Biblia de Estudio nisqanpi). Religionpi punta apaqkunam ichaqa runakunataqa mana valeqpaq hinaspa mana kaqpaqta hina hapiqku. Niqkuraqmi paykunaqa ‘ñakasqa kasqankutapas’ (Juan 7:​47-49 versiculopaq willakuyta qaway Biblia de Estudio nisqanpi). Jesusqa manamá paykuna hinachu karqa. Payqa kuyakuyllawan hinaspa respetollawanmi taytanmanta yachachirqa hinaspa sanoyachirqa (Mat. 9:35). Qatiqninkunatapas willakunankupaqmi yachachirqa, atiytapas qurqataqmi unquqkunata sanoyachinankupaq (Mat. 10:​5-8).

4. ¿Imatam yachachiwanchik mana valeqpaq hapisqanku runakunawan Jesuspa imayna kasqanqa?

⁴ Hukkunapa mana valeqpaq hapisqan runakunatam Jesusqa kuyakuywan hinaspa respetowan rimapayarqa. Chaywanmi yachaqku paypaq hinaspa taytanpaq ancha valorniyuq kasqankuta. Ñuqanchikpas Diosta servichkaspapas mana valeqpaq hapikuspaqa yuyarinanchikmi humilde chaynataq paymanta yachaq munaqkunawan Jesus imayna kasqanta. Hinaspaqa manam iskayrayasunchu Diospaq ancha valorniyuq kasqanchikmantaqa nitaq anchata kuyawasqanchikmantaqa.

5. ¿Imaynam tarikurqa yawarpakuywan unquq warmi?

⁵ Jesusqa runakunatam sapakamatapas yanaparqa. Payqa Galileapi willakuchkaspanmi tuparurqa 12 wataña yawarpakuywan unquq warmiwan (Mar. 5:25). Diospa kamachikuyninpim nirqa killanwan unquq warmiqa pitapas mana llapchananpaq. Chayta yachasqanraykuchá chay warmiqa pimanpas mana asuykuqchu. Manataqchá Diospa wasinmanpas hukkunawan kuska yupaychananpaqqa riqchu nitaq familianwan imata ruwananpaqpas hukllawakuqchu (Lev. 15:​19, 25). Chayna kasqanraykuchá chay warmiqa qunqasqa sientekurqa, hinaspapas mana valeqpaqchá hapikurqa (Mar. 5:26).

6. ¿Imaynatam sanoyarurqa yawarpakuq unquq warmi?

⁶ Chay warmiqa munarqachá Jesus sanoyaykachinantaqa. Ichaqa manam kikintachu nirqa. ¿Imaynanpi? Ichapas imawan unqusqanmanta pinqakusqanrayku. Utaqchá manchakurqa hukkunaman mana asuykunanpaq kachkaspan runakunapa chawpinman rirusqanrayku Jesus qaqcharunanmanta. Chayraykuchá Jesuspa pachanpa puntallanta llachpaykurqa. Payqa manamá iskayrayarqachu llachpaykuspallan sanoyarunanmantaqa (Mar. 5:​27, 28). ¡Chaynamá karqa! Llachpaykuspallanmá sanoyarurqa. Pi llachpaykusqanmanta Jesus tapuptinñataqmi chay warmiqa willakurqa imaynanpi llachpaykusqanmanta. ¿Jesusqa ima nirqataq?

7. ¿Imaynatam Jesusqa chay yawarpakuq warmita rimapayarqa? (Rimarimuytaq Marcos 5:34 nisqanmantapas).

⁷ Chay warmi ‘manchakuymanta katkatatasqanta’ qawaspanmi Jesusqa kuyakuyllawan, respetollawan hinaspa sumaqllata rimapayarqa (Mar. 5:33). Kuyakuywantaqmi nirqa “mamáy” nispan. Chaynataqa nirqa llakipayasqanraykum, familianta hina qawasqanraykum hinaspa respetasqanraykum (leey Marcos 5:34). Bibliapim willawanchik Jesusqa chay kutillapi “mamáy” nisqanmanta. Yaqapaschá chaynataqa nirqa chay warmi llumpay manchakuywan katkatatasqanrayku. Jesuspa ima nisqanta uyariykuptinqa sunqunpas tiyaykurqachá. Kuyakuywan Jesus mana rimapayaptinqa sanoyaruspanpas llakisqach hinaspa hukmanyasqach wasinman kutikunman karqa. Jesusqa manam sanoyayllachu-sanoyarachirqa, munarqataqmi Dios ancha kuyasqanmanta yachanantapas.

8. ¿Imaynataq tarikuq iñiqmasinchik Renata?

⁸ Wakin iñiqmasinchikkunapas unqusqankuraykum llakisqa kanku utaq mana valeqpaq hapikunku. Chaynam tarikurqa Brasil nacionniyuq iñiqmasinchik Renata.a Payqa nacerqa mana chakiyuqmi, manataqmi ichuq makinpas kanchu. Paymi willakun: “Escuelapi kaptiyqa warmamasiykunam ñuqamanta asikunankuraykum tukuywan sutichawaqku. Familiaypas wakinpiqa imapas nisqankuwanmi sientichiwaq”, nispa.

9. ¿Imaynatam Renatata yanaparqaku paytapas Dios kuyasqanmanta mana iskayrayananpaq?

⁹ Tiempopa pasasqanman hinam Renataqa bautizakururqa. Paytam iñiqmasinchikkuna kuyakuyllawan yanaparqaku paytapas Jehova Diosqa anchata kuyasqanmanta mana iskayrayananpaq. Paymi nin: “Yanapawaqniy iñiqmasinchikkunapa sutinta qillqanay kaptinqa manach haykapipas tukuymanchu. Jehova Diostam ancha-anchata agradecekuni kuyakuqllaña iñiqmasiykunata riqsiykachiwasqanmanta”, nispa. Iñiqmasinchikkuna yanapasqankuwanmi Renataqa entienderurqa Dios anchata kuyasqanta.

10. ¿Imawanmi Mariaqa ñakarirqa? (Qawaytaq dibujokunatapas).

¹⁰ Jesusqa yanaparqataqmi Maria Magdalenatapas. Paymanmi yaykururqa qanchis demoniokuna (Luc. 8:2). Chay demoniokunaqa locayachispanchá Mariataqa tukuyta ruwachiq. Chayraykuchá runakunaqa paymantaqa ayqikuqku. Chaykunawanchá Mariaqa hukmanyasqa, mana pipapas kuyasqan, manchakuywan hinaspa llakisqa tarikuq. Jesusmi ichaqa Mariata yanaparqa chay demoniokunata qarquspan. Mariañataqmi paypa qatiqnin kaytaña qallaykurqa. Jesus yanapaykusqanraykum Mariaqa yacharurqa paytapas Diosqa anchata kuyasqanmanta. Ichaqa manamá chay kutillapichu Jesusqa yanaparqa.

11. ¿Imakunawantaq Mariaqa yacharurqa paytapas Dios anchata kuyasqanmanta? (Qawaytaq dibujokunatapas).

¹¹ Jesusqa Mariataqa nirqataqmi Diosmanta willakuq riptin qatiqninkunawan kuska rinanpaq.b Mariaqa qatisqanraykum uyarirqa Jesuspa yachachisqankunata. Chaymantapas kawsariramuspanmi Jesusqa payman rikuriykurqa. Paytataqmi nirqa kawsariramusqanmanta apostolninkunaman willamunanpaqpas. Chaykunawanmi Mariaqa yacharurqa Jehova Diosqa payta anchata kuyasqanmanta (Juan 20:​11-18).

12. ¿Imanasqataq Lidiaqa mana valeq kasqanta piensaq?

¹² Maria Magdalena hinam kunanpas achka runakuna mana kuyasqachu kanku. Chaynam sientekurqa España nacionniyuq iñiqmasinchik Lidia. Paymi willakun wiksallapiraq kachkaptin wañurunanta maman munasqanta. Lidiataqa taksanmantas mamanqa mana kuyasqachu, hinaspapas nanay simiwansi tukuyta niq. Lidiaqa ninraqmi: “Mamayqa mana kuyawasqanraykum niwaq mana allin warmi kasqayta. Chaymi piensaq kani pipas mana kuyawasqanta hinaspa mana valeq kasqayta”, nispa.

13. ¿Imam Lidiata yanaparqa Jehova Diosqa anchata kuyasqanta entiendenanpaq?

¹³ Biblia estudiayta qallaykuspanmi ichaqa manaña chaynatachu piensaq. Diosta mañakuyninmi, bibliata leeyninmi chaynataq iñiqmasinchikkuna yanapaptinmi entienderurqa Jehova Diosqa anchata kuyasqanta. Lidiam nin: “Qusaymi sapa kuti niwan anchata kuyawasqanta. Alabaykuwantaqmi allinkuna ruwasqaymantapas. Iñiqmasinchikkunapas kuyawasqankutam niwan”, nispa. Lidia hinachá ñuqanchikwan huñunakuq wakin iñiqmasinchikkunapas tarikunku. Paykunaqa piensankuchá pipas mana kuyasqanta utaq mana valeq kasqankuta. ¿Imaynatam paykunata yanapaykuchwan?

DIOS KUYAWASQANCHIKMANTA MANA ISKAYRAYANAPAQ IMAKUNA YANAPAWASQANCHIKMANTA

14. 1 Samuel 16:7 nisqanman hinaqa, ¿Jehova Diosqa runakuna hinachu hawallanchikta qawan? (Qawaytaq “¿Imanasqataq Jehova Diospaq ancha valorniyuq kanchik?” niqtapas).

¹⁴ Jehova Diosqa manam runakuna hinachu hawallanta imatapas qawan (leey 1 Samuel 16:7). Runaqa pitapas qawan imayna rikchayniyuq, qullqiyuq utaq allin estudioyuq kasqallantam. Jehova Diosmi ichaqa sunqunchikta qawan (Is. 55:​8, 9). Chaynaqa, amayá piensasunchu mana imapaqpas valeq kasqanchiktaqa. Bibliapiyá leesun mana valeqpaq hapikuqkunata Jehova Dios imaynata yanapasqanmanta. Paykunamanta wakinmi karqa Elias, Noemiy hinaspa Ana. Hinaspaqa yachasunmi paykunata hina ñuqanchiktapas anchata kuyawasqanchikta. Chaymantapas, qillqachwanmi Jehova Dios anchata kuyawasqanchikrayku hinaspa valorawasqanchikrayku imakunapi yanapawasqanchikta. Maskachwantaqmi qillqanchikkunapipas mana valeqpaq hapikuptinchik imakuna yanapawananchikmanta yachachikuykunatapas.c

15. ¿Imanasqataq Diosqa angelninwan Danielta nichirqa anchata kuyasqanta? (Rimarimuytaq Daniel 9:23 nisqanmantapas).

¹⁵ Amayá qunqasunchu Diosman sunqu kasqanchikrayku pay anchata kuyawasqanchiktaqa. Huk kutipim Diosmanta willakuq Daniel mana kallpayuq hina hinaspa hukmanyasqa tarikurqa. Payqa yaqa 100 watanpiñam karqa (Dan. 9:​20, 21). Sunqunta tiyaykachinanpaqmi Jehova Diosqa angel Gabrielta kacharqa. Chay angelmi nirqa: “Qamqa kanki Diospa ancha kuyasqanmi [utaq valorasqanmi]”, nispa (leey Daniel 9:23). Danieltaqa Jehova Diosqa kuyarqa imaña kaptinpas payman sunqu kasqanraykum chaynataq allinkunata ruwasqanraykum (Ezeq. 14:14). Diosqa Danielta ima pasasqantaqa qillqachirqa ñuqanchiktapas kuyawasqanchikta yachanapaqmi (Rom. 15:4). Danielta hinam Jehova Diosqa mañakusqanchikta uyariwanchik, hinaspapas anchatam kuyawanchik imaña kaptinpas payman sunqu kasqanchikrayku chaynataq allin kaqkunata ruwasqanchikrayku (Miq. 6:​8, qaway willakuyninkunata; Heb. 6:10).

16. ¿Imakunapi yuyaymanaymi yanapawasun Dios kuyakuq kasqanmanta mana iskayrayanapaq?

¹⁶ Jehova Dios kuyakuq taytanchik kasqanmantaqa amayá iskayrayasunchu. Diosqa manam pantasqallanchiktachu qawamun, aswanqa paypaq valorniyuq kasqanchikraykum yanapaykuyta munawanchik (Sal. 130:3; Mat. 7:11; Luc. 12:​6, 7). Chaykunapi yuyaymanayqa achka iñiqmasinchikkunapa sunquntam tiyaykachirqa mana valeqpaq hapikuptinku. Españamanta iñiqmasinchik Micaelatam qusan nanay simiwan tukuyta niq. Chaymi payqa mana valeqpaq hapikuq, hinaspapas mana pipas kuyasqantam piensaq. Ichaqa ima yanapasqanmantam nin: “Mana valeqpaq hapikuspayqa piensani marqayninpi Jehova Dios apawachkanmanpas hina waqaychawasqantam. Chayqa sunquytam tiyaykachin”, nispa (Sal. 28:9). Sudafrica lawmanta iñiqmasinchik Laurenpas ninmi: “Mana valeqpaq hapikuspaymi nikuni: ‘Jehova Diosqa anchatam kuyawan. Chaymi serviqnin kanaypaq akllaykuwarqa, payman sunqu kanaypaqtaqmi yanapawan, yanapawantaqmi hukkunata yachachinaypaqpas’, nispay. Chaynata nikusqaymi yanapawan Diospaq ancha valorniyuq kasqayta mana qunqanaypaq”, nispa (Os. 11:4).

17. ¿Imaynatam yachachwan imapas ruwasqanchikkunawan Jehova Dios kusisqa kasqanta? (Rimarimuytaq Salmos 5:12 nisqanmantapas, qawaytaq fototapas).

¹⁷ Amayá iskayrayasunchu Diospaq kaqkunata ruwasqanchikrayku pay kusikusqanmantaqa (leey Salmos 5:12). Davidmi nirqa Diospa chaskisqan kasqan escudo hina mana allinkunamanta harkasqanta. Ñuqanchiktapas Diospa chaskisqan hinaspa yanapasqan kasqanchikmanta mana iskayrayaymi escudo hina harkawasun mana imapaqpas valeq kasqanchik pensamientokunamanta. Ichaqa, ¿imaynatam yachachwan imapas ruwasqanchikwan Dios kusisqa kasqanta? Kikinmi palabranpi niwanchik anchata kuyawasqanchikta. Chaymantapas, ancha valorniyuq kasqanchiktam yuyarichiwanchik punta apaqkunawan, amistadninchikkunawan chaynataq wakin iñiqmasinchikkunawan.

18. ¿Imanasqataq iñiqmasinchikkunapa kallpanchaykuwasqanchik yanqa kasqantaqa mana piensanachu?

¹⁸ Iñiqmasinchikkuna imayna kasqanchikmanta utaq imapas ruwasqanchikmanta felicitaykuwaptinchikqa amayá piensasunchu niwasqanchik yanqa kasqantaqa. Paykunataqa Diosmi valekuchkanman chaskiwasqanchikmanta mana iskayrayananchikpaq. Rimamusqanchik Micaelaqa nintaqmi: “Kallpanchaykuwaptinkuqa manañam iskayrayanichu ancha valorniyuq kasqaymantaqa. Chayta creenaytam Jehova Diospas munan”, nispa. Micaelataqa punta apaqkunapas kuyakuywanmi yanapaykurqa. Kunanqa precursoram, hinaspapas wasillanmantam betel wasita yanapakun.

19. ¿Imanasqataq mana iskayrayananchikchu Jehova Dios kuyawasqanchikmanta?

¹⁹ Jesus kay pachapi kaspan runakunawan imayna kasqanwanmi yachanchik Jehova Dios anchata kuyawasqanchikta chaynataq valorawasqanchikta (Luc. 12:24). Chaynaqa, amayá iskayrayasunchu Dios anchata kuyawasqanchikmantaqa hinaspa valorawasqanchikmantaqa. Chaymantapas, tukuytayá ruwasun mana valeqpaq hapikuq iñiqmasinchikkuna Dios kuyasqanta yachanankupaq.