Leeqkunapa tapukuyninkuna
¿Imanasqataq Mateo qillqaqa mana Lucas qillqa hinachu Jesusmanta qallariyninpi willakun?
Mateo qillqawan Lucas qillqaqa manam chaynallatachu qallariyninpi Jesusmanta willakunku, Mateom Jesusmanta willakuspan Joseypa tukuy ruwasqanmanta astawan riman, Lucasñataqmi Mariapa ruwasqanmanta.
Mateo qillqaqa astawanmi willakun Joseymanta. Willakunmi Maria wiksayakurusqanmanta Josey yacharuspan imayna tarikusqanmanta, musquyninpi angel rimapayasqanmanta hinaspa angelpa nisqanman hina Josey ruwasqanmantapas (Mat. 1:19-25). Mateo qillqaqa nintaqmi musquyninpi huk angel Egipto nacionman ayqikunanpaq willaykuptin Josey kasukusqanmanta. Willakuntaqmi Israel nacionman kutinanpaq huk angel musquyninpi Joseyta rimapayasqanmanta hinaspa kutispan Nazaret llaqtapi yachasqanmantapas (Mat. 2:13, 14, 19-23). Mateo qillqapa punta hinaspa iskay capitulonkunapim Joseypa sutinqa rikurin 10 kutikama, Mariapañataqmi 8 kutikamalla.
Lucas qillqañataqmi astawan willakun Mariamanta. Willakunmi Mariata angel Gabriel watukusqanmanta, Elisabetta Maria watukusqanmanta hinaspa Diosta Maria hatunchasqanmantapas (Luc. 1:26-56). Willakuntaqmi Jesus anchata ñakarinanmanta Mariaman Simeon willasqanmantapas. 12 watanpi kachkaspan temploman ayllunwan rispan Jesuspa ima ruwasqamanta willakuspanpas, Lucas qillqaqa Mariapa rimasqanmantam willakun, manam Joseypa rimasqanmantachu. Lucasqa nintaqmi tukuy chaykunata Maria sunqunpi waqaychasqanmantapas (Luc. 2:19, 34, 35, 48, 51). Lucas qillqapa qallariynin iskay capitulonkunapim Mariapa sutinqa 16 kutikama rikurimun, Joseypañataqmi 4 kutikamalla. Chaynaqa, Mateo qillqaqa astawanmi willawanchik Joseypa imayna tarikusqanmantawan imakuna ruwasqanmanta, Lucas qillqañataqmi Mariapa imayna piensasqanmantawan imakuna ruwasqanmanta.
Ima ayllumanta Jesus kasqanmanta willakuspanpas Mateowan Lucas qillqaqa manam chaynallatachu willakunku. Mateo qillqaqa willakunmi Joseypa abuelonkunamanta, Joseyqa Davidpa churin Salomonpa mirayninmantam karqa. Chaymi Mateopa qillqasqanman hinaqa Jesusqa Davidpa miraynin karqa Joseypa churichakusqan kasqanrayku (Mat. 1:6, 16). Lucasñataqmi willakun Mariapa abuelonkunamanta, Mariaqa karqa Davidpa churin Natanpa mirayninmi. Chaymi Lucaspa qillqasqanman hinaqa Jesusqa Davidpa miraynin karqa ayllunpuni kasqanrayku (Luc. 3:31; Rom. 1:3). Mariaqa Heliypa churinmi karqa, ichaqa Lucasmi nin Heliypa churinqa Josey kasqanta, ¿imanasqataq chaynata nin? Chaynatam nin ñawpaq tiempopi qarikunallapa sutinta imapaqpas qillqasqankurayku. Mariapa qusan Josey kasqanraykum Lucasqa nirqa: ‘Joseyqa Heliypa churinmi’, nispan (Luc. 3:23).
Ima ayllumanta Jesus kasqanmanta Mateopa hinaspa Lucaspa willakusqanqa sutillatam qawachin Jesusqa Diospa akllasqan Cristo kasqanta. Chaymi fariseokunawan saduceokunapas Davidpa mirayninmanta Jesus kasqanmantaqa mana iskayrayarqakuchu. Kay tiemponchikpipas Mateopa hinaspa Lucaspa willakusqankuqa yanapawanchikmi allin iñiyniyuq kananchikpaq hinaspa hamuq tiempopi Diosninchik imakuna ruwananmanta mana iskayrayananchikpaq.