HEBREO simipi scheʼóhl nisqa palabrawan griego simipi háides nisqa palabraqa qanchis chunka masnin kutitam Bibliapiqa rikurimun, chay palabrakunam wañuywan tupan. Wakin Bibliakunapim tikranku “sepultura”, “infierno”, “uku-pacha”, “wañusqakunapa kasqan” nispa chaynataq huk rikchaq palabrakunawanpas. Hebreo simipi scheʼóhl nisqa otaq griego rimaypi háides nisqa palabrakunataqa yaqa llapan simikunapim mana nisqanman hinachu tikranku. Chaywanpas castellano simipiqa “Seol” hinaspa “Hades” nispam tikrakun. Qawarisun imatam Bibliaqa yachachin chay palabrakunamanta.

Salmo 89:48 nin: “¿Pi runaraq kawsaspa mana wañuqqa kanman? ¿Pi runaraq wañusqakunapa kasqanmanta [Seol nisqamanta] librakunman?”, nispa. Chaynaqa, ¿kuyasqanchik wañukuqpa pampakusqan sepulturanchu kanman Seol ninanqa? Manam. Sapakamapa pampakusqan sepulturanmanta rimaspanqa, manam scheʼóhl nitaq háides nispachu Bibliapiqa qellqakun, aswanqa hebreo simipi hinaspa griego simipi hukniraq palabrakunawanmi tikrakun (Genesis 23:7-9; Mateo 28:1). “Seol” ninanqa manam achka runakunapa pampakunanku panteonwanqa tupanchu, manataqmi ayllukunapa pampakunanku sepulturawanqa nitaq hatu-hatun pampakunanku uchkuwanpas (Genesis 49:30, 31).

Chaynaqa,“Seol” otaq “Hades” nisqa palabrakunamanta Biblia willaptinqa, ¿imamantataq rimachkan? Hatu-hatun pampakuna uchkumantapas aswan hatunmantaraqmi. Ejemplopaq, wañuqkunapa kasqan sitiomanta [seol nisqamanta] rimaspanmi Isaias 5:14 nin: ‘yarqaymanta hinaraqmi kicharin simintapas’, nispa. Arí, wañuqkunapa kasqan Seol nisqaqa millpuruchkaq hinam mana yupay atina wañusqakunataqa chaskichkan, manam ninmanchu: “Chayllapaqñam” nispaqa (Proverbios 30:15, 16). Sepulturapim ichaqa kamaqllata wañuqkunataqa pampanku, Seol nisqañataqmi haykappas ‘mana huntanchu’ (Proverbios 27:20). Arí, Seol otaq Hades nisqaqa manam haykapipas wañukuqkunawanqa huntanmanchu. Chaynaqa Seol otaq Hades nisqaqa manam hanaq pachapi nitaq kay pachapi nitaq uku pachapi, ñawipa qawasqan kaq sitiochu. Aswanqa llapallan wañuqkunapa kasqanmi, chaypim yaqa llapanku puñuypi hina kachkanku.

Wañuqkuna kawsarimunanmanta Bibliapa yachachisqanta yachaspanchikmi astawan entiendenchik Seol otaq Hades imam kasqanta. Bibliaqa yachachinmi Seol otaq Hades nisqapi kaqkuna kawsarimunankumanta (Hechos 2:31; Apocalipsis 20:13).a Willawanchiktaqmi Jehová Diosta serviqkuna chaynataq Diosta mana serviqkunapas Seol otaq Hades nisqapi kasqankuta (Genesis 37:35, NM; Salmo 55:15). Chaymi Diospa Palabranqa segurawanchik: “Allin runakunatawan mana allin runakunata hamuq punchawpi Dios kawsarichimunanta”. (Hechos 24:15).

¿IMAYNATAQ kanman qampaq Juicio punchaw? Achka runakunam ninku achka wara-waranqantin almakuna huk hukllamanta Diospa trononpa qayllanpi juzgasqa kanankuta. Ninkutaqmi wakinkuna hanaq pachapi kusisqa kawsanankupaq akllasqa kanankuta, wakinkunañataq ñakasqa kaspanku wiñaypaq ñakarinankutapas. Bibliaqa yachachinmi Juicio Punchawqa mana puraminti manchakunapaq kasqanta, aswanqa suma-sumaq suyakuypaq chaynataq tukuy mana allinkunapas allichakunanpaq kasqanta.

Apocalipsis 20:11, 12 nisqapim apostol Juan Juicio Punchawmanta kaynata qellqarqa: “Hinaptinmi rikurqani huk hatu-hatun yuraq tiyanata, rikurqanitaqmi hawanpi tiyaqtapas. Paypa ñawpaqninmantam cielopiwan kay pacha chinkarurqa hinaptinmi mana karqachu maypas paykunapa kananpaq. Chaymantam rikurqani hatunpas, taksapas ñawpaq wañuqkunata, paykunaqa hatun tiyanapa qayllanpim sayachkasqaku hinaptinmi librokuna kichasqa karqa. Wiñay kawsay libropas kichasqa kaptinmi wañuqkuna juzgasqa karqa rurasqankuman hina hinaspa librokunapi qellqasqaman hina”, nispa. ¿Pitaq chay tiyanapi tiyaq Juezqa?

Jehová Diosmi tukuy kay pachapi kaq runakunapa Juezninqa. Ichaqa hukpa makinpim juzgaynintaqa saqerqa. Hechos 17:31 nisqapim apostol Pablo nirqa: “Diosmi akllarun huk runata, paymi akllasqan punchawpi allin arregloman hina kay pachata juzganqa”, nispa. Chay akllasqa Juezqa kawsarimuq Jesucristom (Juan 5:22). ¿Haykapitaq Juicio Punchaw qallarinqa, haykapikamataq kanqa?

Apocalipsis sutichasqa librom willakun Armagedon sutichasqa Diospa guerran qepata Juicio Punchaw qallarinanta, chaynapim kay