¿Imatam Diosqa munan runakunapaq?

1. ¿Imatam Diosqa runakunapaq munachkan?

DIOSQA kusisqa kawsanankupaqmi Adantawan Evataqa unancharqa. Diosqa munarqam paykuna sumaq huertapi kawsanankuta, churi-wawayuq kanankuta, kay enteron allpa pachata sumaq huertayachinankuta hinaspa animalkunatapas qawanankuta. Chaytam Diosqa runakunapaq munachkan (Genesis 1:28; 2:8, 9, 15; qaway 6 kaq willakuyta).

2. (1) ¿Imanasqam mana iskayrayanchikchu rimasqanman hina Dios ruwananmanta? (2) ¿Imayna runakunam kay pachapi kawsanqaku hinaspa haykapikamam kawsanqaku?

² ¿Yaqachu haykapipas kay allpa pacha sumaq huerta kaptin chaypi kawsasun? Arí, Jehova Diosmi niwanchik: ‘Rimasqayman hinam ruwasaq’, nispa (Isaias 46:9-11; 55:11). Diosqa rimasqanman hinam ruwanqa, manam pipas harkaytaqa atinqachu. Chaymantapas Jehova Diosqa manam yanqapaqchu kay allpa pachata unancharqa. Ninmi: ‘Runakuna yachananpaqmi kay pachataqa unancharqani’, nispa (Isaias 45:18). Diosqa munanmi runakuna kay allpa pachaman huntanankuta. Ichaqa, ¿imayna runakuna kay pachapi kawsanankutam Diosqa munan? Bibliam nin allin ruwaq hinaspa kasukuq runakuna kay allpa pachapi kawsanankumanta. ¿Haykapikamam paykunaqa kawsanqaku? Paykunaqa wiñaypaqmi kawsanqaku (Salmo 37:29; Apocalipsis 21:3, 4).

3. ¿Imatam tapukunchik runakuna unquspa wañusqankuta qawaspanchik?

³ Runakunaqa hinallam unquspa wañunchik. Huk nacionkunapi runakunaqa maqanakuspankum wañuchinakunku. Diosqa manam chayna kawsananchiktaqa munanchu. Hinaptinqa, ichapas tapukunchik: “¿Imanasqataq Diospa munayninqa mana ruwakunraqchu?”, nispa. Bibliallam chaymantaqa yachachin.

DIOSPA CONTRANPI HATARISQANMANTA

4, 5. (1) ¿Pitaq culebrata servichikurqa Evawan rimananpaq? (2) Pipas allin runa kachkaspan, ¿imaraykum suwa runaña rikurirunman?

⁴ Bibliam niwanchik satanas diablo Diosta chiqnisqanmanta. Eden huertapim satanasqa culebrata servichikurqa Evawan rimananpaq (Apocalipsis 12:9; Genesis 3:1). Satanasqa Evatam pantarachirqa culebra rimasqanta piensachispan (qaway 7 kaq willakuyta).

⁵ ¿Dioschu satanasta unancharqa? Manam. Kay pachata Dios unanchachkaptinmi hanaq pachapi achka angelkunaqa karqaña. Tiempopa risqanman hinam, huk kaqnin angelqa kikillanpaq munaspan satanas diabloña rikurirurqa (Job 38:4, 7). Chayta entiendenapaq kaypi yuyaymanasun: Pipas allin runa kachkaspanmi qunqayllamanta suwa runaña rikurirunman. Manam pipas suwachu nacenchik. Ichaqa pipas hukpa imantapas munapayaspanqa hinaspa chaypi hinalla piensaspanqa, chaytam astawan munarunqa. Hinaspam qunqaymanta suwakuyta qallaykunqa. Chaynam pipas allin runa kachkaspan suwa runaña rikurirunman (qaway Santiago 1:13-15; qaway 8 kaq willakuyta).

6. ¿Imaynatam huk angel Diosta chiqniyta qallaykurqa?

⁶ Yaqa chaynam chay angelwanpas karqa. Adantawan Evata unanchaspanmi Diosqa nirqa churi-wawayuq kaspanku kay allpa pachaman huntanankupaq (Genesis 1:27, 28). Yaqapaschá chay angelqa kaynata piensarqa: “Jehova Diosta runakuna yupaychanankumantaqa ñuqatañayá yupaychawachunku”, nispa. Chayllapiña piensasqanraykum, astawan munarqa paytaña yupaychanankuta. Chaymi Evataqa llullakuspan pantarachirqa (qaway Genesis 3:1-5). Chayta ruwasqanwanmi satanas diabloña rikurirurqa. Chaynapim Jehova Diosta chiqniyta qallaykurqa.

7. (1) ¿Imanasqam Adanwan Evaqa wañurqaku? (2) ¿Imanasqam yuyaqyaspa llapanchik wañunchik?

⁷ Adantawan Evatam Diosqa kamachirqa huk kaqnin sachapa rurunta ama mikunankupaq. Nirqam sachapa rurunta mikuruspankuqa wañurunankumanta. Paykunaqa mana kasukuspankum mikururqaku (Genesis 2:17; 3:6). Jehova Diospa nisqanman hinam, Adanwan Evaqa tiempopa risqanman hina huchallikurusqankurayku wañururqaku (Genesis 3:17-19). Adanpawan Evapa churi-wawankupas huchayuqñam nacerqaku, chaymi paykunapas wañurqaku (qaway Romanos 5:12). Adanpa churinkuna kasqanchikraykum, ñuqanchikpas llapanchik huchayuq kanchik. Chaymi yuyaqyaspa llapanchik wañunchik (Romanos 3:23; qaway 9 kaq willakuyta).

8, 9. (1) Adanwan Eva, ¿imata piensanankutam satanasqa munarqa? (2) ¿Imanasqam Jehova Diosqa mana chayllachu satanastaqa wañurachirqa?

⁸ Jehova Diospa contranpim satanasqa hatariyta qallaykurqa Adantawan Evata pantarachispan. Satanasqa Adantawan Evatam piensachiyta munarqa Diosqa llulla kasqanta hinaspa mana allin kamachiq kaspan mana allinninkuta munasqanta. Munarqataqmi piensachiyta Diospa nisqanta mana ruwaspanku hawka kawsanankumanta. Chaymantapas nirqam Adanwan Eva allin kaqta hinaspa mana allin kaqta kikinku tanteakuy atisqankuta. Diosqa atinmanmi karqa satanastawan mana allinkuna rimasqanta chinkarachiyta. Ichaqa chayta ruwaspanqa manam satanas llulla kasqantaqa qawachinmanchu karqa.

⁹ Jehova Diosqa manam chayllachu satanastaqa wañurachirqa, aswanqa saqirqam runakuna kikinku kamachinakunankuta. ¿Imanasqa? Chaynata ruwaspanmi satanas llulla kasqanta qawachinan karqa hinaspa Jehova Dios allinninchikta munasqantapas. Kaymantam astawan yachasunchik 11 kaq yachachikuypi. ¿Ima niwaqtaq Adanpawan Evapa tanteasqankumanta? ¿Allintachu ruwarqaku satanasta kasukuspanku hinaspa Diostañataq mana kasukuspanku? Manam. Jehova Diosqa tukuy imatam paykunamanqa qurqa: Wiñaypaq kawsanankupaqmi unancharqa, sumaq huertatam qurqa hinaspapas sumaq llamkaytam qurqa. Satanasmi ichaqa mana imatapas paykunamanqa qurqachu. Chaypi kaspaykiqa, ¿imatam ruwawaq karqa?

10. ¿Imapaqmi tanteananchik kanqa?

¹⁰ Adanwan Eva hinam ñuqanchikpas tanteananchik kanqa, chaymantam kanqa kawsakuyninchikqa. Akllakunanchikmi Jehova Diosta utaq satanasta kamachiwaqninchik kananpaq. Jehova Diosta akllakuspanchikqa, satanas llulla kasqantam ñuqanchikpas qawachisun (Salmo 73:28; qaway Proverbios 27:11). Aslla runakunam Diostaqa kasukunku. Ichaqa manam Dioschu kay allpa pachataqa kamachichkan. Chaynaqa, ¿pitaq kamachiwachkanchik?

¿PITAQ KAY PACHATA KAMACHICHKAN?

11, 12. (1) ¿Imatam satanaspa nisqanmanta yachanchik? (2) ¿Pikunataq nirqaku kay pachapa kamachiqninqa satanas kasqanta?

¹¹ Jesusqa yacharqam kay pachata pi kamachisqanta. Huk kutipim, Jesusman satanas “kay pachapi gobiernokunatawan sumaq kayninkunatapas qawachirqa”. Hinaspam kaynata nirqa: “Tukuy kaykunatam qusqayki qunqurakuykuspa huk kutillatapas yupaychawaptikiqa”, nispa (Mateo 4:8, 9; Lucas 4:5, 6). ¿Imatam satanaspa chayna nisqanmanta yachanchik? Chay gobiernokunaqa satanaspam karqa, chayraykum Jesusman quyta munarqa.

¹² Ichapas nichkanki: “¿Imaynataq satanasqa kay pachataqa kamachinman? ¿Manachu tukuy imata unanchaq hinaspa tukuy atiyniyuq Jehova Dios kamachichkan?”, nispayki (Apocalipsis 4:11). Jesuspas kaynatam satanasta nirqa: “Kay pachata kamachiq”, nispan (Juan 12:31; 14:30; 16:11). Apostol Pablopas diablotam nirqa: “Kay pachapa diosnin”, nispa (2 Corintios 4:3, 4). Apostol Juanñataqmi kaynata qillqarqa: “Diosta mana yupaychaq runakunam ichaqa llapallanku satanaspa munaychakusqan kachkanku”, nispa (1 Juan 5:19).

SATANASPA MUNAYCHAKUSQANQA TUKUNQAM

13. ¿Munawaqchu allin runakunallaña kay pachapi kawsanankuta? ¿Imanasqa?

¹³ Kay pachapiqa wañuchinakuyllam, suwakuyllañam hinaspa tukuy mana allinllañam. Runakunaqa manam chay sasachakuykunataqa tukuchiyta atinkuchu maynataña kallpanchakuspankupas. Chaymi Diosqa pisi tiempollamantaña tukuy mana allinkunata chinkachinqa Armagedon punchawpi, hinaspam allin runakunallaña kay pachapiqa yachanqaku (Apocalipsis 16:14-16; qaway 10 kaq willakuyta).

14. (1) ¿Pitam Diosqa akllarun kay pachata kamachimunanpaq? (2) ¿Imatam bibliaqa Jesusmanta willakurqaña?

¹⁴ Jehova Diosqa hanaq pachamanta kamachimunanpaqmi Jesusta akllarun. Bibliam waranqantin watakuna ñawpaqtaraq Jesusmanta willakurqa ‘hawkayay qukuq’ hinaspa wiñaypaq kamachiq kasqanmanta (Isaias 9:6, 7). Jesusqa qatiqninkunatam yachachirqa kaynata mañakunankupaq: “Munaychakuynikiyá hamuchun. Munasqaykiyá ruwasqa kachun kay pachapipas hanaq pachapi hina”, nispa (Mateo 6:10). Pusaq kaq yachachikuypim yachasunchik kay pachapi kamachiqkunata Diospa munaychakuynin chinkachinanmanta (qaway Daniel 2:44). Chaymantam, Jesusqa kay pachata kamachimuspan sumaqta huertayachinqa (qaway 11 kaq willakuyta).

MUSUQ PACHAPIÑAM KAWSAKUSUNCHIK

15. ¿Ima ninantaq bibliapi ‘musuq allpaqa’?

¹⁵ Bibliam nin: ‘Suyachkanchikmi prometewasqanchik musuq cielokunatawan musuq allpata, chaypim ichaqa tukuy imapas Diospa munasqanman hina suma-sumaq kanqa’, nispa (2 Pedro 3:13; Isaias 65:17). Bibliapi ‘allpa’ nispanqa, runakuna chaypi kawsanankumantam rimachkan (Genesis 11:1). Chaymi ‘musuq allpaqa’ Diosta kasukuq hinaspa paypa chaskisqan runakuna kanku. Paykunam kay pacha sumaq huerta kaptin chaypi kawsakunqaku.

16. (1) ¿Imatam Dios qunqa musuq pachapi kawsaqkunaman? (2) ¿Imatam ruwananchik chayta chaskinanchikpaq?

¹⁶ Jesusmi nirqa musuq pachapi kawsaqkunaman “wiñay kawsayta” Dios qunanmanta (Marcos 10:30). ¿Imatam ruwananchik chayta chaskinanchikpaq? Chayta yachanaykipaq qaway Juan 3:16 hinaspa 17:3 versiculopa nisqanta. Kunanñataq qawasun imatam biblia nin musuq pachapi imayna kawsakunamanta.

17, 18. ¿Imaynam musuq pachapiqa kawsakusunchik?

¹⁷ Ñakarichiwaqninchik mana allinkunaqa chinkanqañam. Kay pachapiqa manañam kanqañachu mana allin runakunaqa (Salmo 37:10, 11). Diosta kuyaq hinaspa kasukuq runakunallañam kay pachapiqa kawsanqaku. Hawka kawsakuyqa wiña-wiñaypaqmi kanqa (Salmo 72:7). Diosmi tukuchinqa wañuchinakuytapas (Salmo 46:9; Isaias 2:4).

¹⁸ Jehova Diosta yupaychaqkunaqa hawkañam tarikunqaku. Ñawpaq tiempopi Israel runakunaqa Diosta kasukusqankuraykum, hawka hinaspa waqaychasqa kawsakurqaku (Levitico 25:18, 19). Ñuqanchikpas musuq pachapiqa manam pitapas nitaq imatapas manchakusunchu. Hawkam kawsakusunchik (qaway Isaias 32:18; Miqueas 4:4).

19. Musuq pachapiqa, ¿imaynam kawsaykuna qispinqa?

¹⁹ Achkanpim kawsaykuna qispinqa. Bibliam nin: ‘Achka-achkam kawsaykuna qispinqa. Urqukunapim sumaqllataña kawsaykuna aywityanqa’, nispa (Salmo 72:16). Jehova Diospa ‘bendicionninwanmi’ allpaqa achkanpi rurunqa (Salmo 67:6).

20. ¿Imanasqam nichwan musuq pachaqa sumaq huerta kananmanta?

²⁰ Enteron allpa pacham sumaq huerta kanqa. Chaypi wasinchikqa suma-sumaq huertayuqmi kanqa (qaway Isaias 65:21-24; Apocalipsis 11:18). Enteron allpa pacham Eden huerta hina kanqa. Jehova Diosqa imapas pisipuwaqninchikkunatam quwasunchik. Bibliam Diosmanta rimaspan kaynata nin: “Makillaykita kicharispam llapallan kawsaqkunata saksaykachinki. Qamqa munasqankuwanmi llapallan kawsaqkunata saksaykachinki”, nispa (Salmo 145:16).

21. ¿Imanasqam runakunawan animalkunaqa hawkaña kawsakunqaku?

²¹ Runakunawan animalkunaqa hawkañam kawsakunqaku. Animalkunaqa manañam imananqachu runakunataqa. Warmachakunapas manañam manchakunqakuñachu purun animalkunataqa (qaway Isaias 11:6-9; 65:25).

22. ¿Imatam Jesus ruwanqa unquqkunapaq?

²² Manañam pipas unqunqañachu. Kay pachapi kachkaspanmi Jesusqa achka unquqkunata sanoyachirqa (Mateo 9:35; Marcos 1:40-42; Juan 5:5-9). Kay allpa pachata kamachimuspanpas llapallan unquqkunatam sanoyachinqa. Manañam pipas ninqachu: ‘Unquchkanim’, nispanqa (Isaias 33:24; 35:5, 6).

23. ¿Imatam Dios ruwanqa wañukuq runakunapaq?

²³ Wañuqkunam kawsarimunqaku. Diosmi niwanchik wara-waranqantin wañukuq runakunata kawsarichimunanmanta. ‘Allin ruwaq hinaspa mana allin ruwaq runakunam kawsarimunqaku’ (qaway Juan 5:28, 29; Hechos 24:15).

24. ¿Munawaqchu musuq pachapi kawsakuyta?

²⁴ ¿Munasqanchiktañachu ruwasun, icha Jehova Diosta kasukuspachu paymanta hinalla yachasunchik? Jehova Diosta kasukuspanchikqa sumaq kawsakuytam chaskisunchik. Jesusmi wañunanpaqña kachkaspan waqtanpi runata nirqa: “Sumaq huertapim ñuqawan kanki”, nispan (Lucas 23:43). Qatiqninpim astawan yachasunchik Jesucristomanta hinaspa Diospa munaynin ruwakunanpaq imata ruwasqanmantapas.