QARANPI KAQ YACHACHIKUY
Mana wasiyuqkunam wasiyuq kanqaku
Joe sutiyuq runam Estados Unidospi soldado karqa, kikinpas hinaspa familianpas llumpay sasachakuypim tarikurqaku chayraykum callekunapi puñurqa 18 watakuna. Tiempo pasasqanman hinam qillqakunata waqaychana wasinman riyta qallaykurqa, chaypi llamkaq warmiwan rimasqanmi yanaparqa imayna kawsasqanta cambiananpaq.
Argentina nacionmanta kaq Martin sutiyuq jovenpas, kawsayninpim mana kusisqa tarikurqa. Kusikuyta tariyta munaspanmi wasinmanta pasakurqa hinaspam lamar quchapa patanpi yachayta qallaykurqa. Ichaqa astawanmi llumpay hukmanyasqa tarikurqa. Huk punchawmi waqaspam Diosta mañakurqa: “Kaspaykiqa, qamta riqsinaypaq yanapaykuway”, nispa. ¿Chayna mañakusqanqa imapitaq tukurqa? Qatiqninpiyá yachasun.
ACHKA runakunam mana wasiyuq qipanku. Wakinmi, Joe hina llumpay sasachakuypi tarikusqankurayku wakinñataq Martin hina mana kusisqa tarikusqankurayku. Hukkunañataq llumpay wakcha kasqankurayku, mana llamkapakuyniyuq kasqankurayku, arienday mana atisqankurayku, llumpay para utaq terremoto wasinkuta tuñirachisqanrayku. Chaymantapas wakinqa wasinkumantam pasakunku llumpayta ñakarichiptinku, ima viciomanpas wichiykuspanku utaq locoyaruspanku.
Kunan tiempopiqa manam chayna runakunallachu mana wasiyuqqa tarikunku, achka nacionkunapim mana wasiyuq kaywanqa sasachakuchkanku. Huk profesormi nirqa: “Yaqa lliw nacionkunapim wasiyuq kaymanta runakunaqa sasachakuchkanku chayqa ancha llakikunapaqmi”,a nispa (Psicologo, Paul Toro). ¿Imanasqa? Runakunata yanapananpaq gobiernokunapa tanteasqanku mana allinpi tukuptin chaymantapas pisi runakunalla astawan apuyaptinku.
¿Hinallachu mana wasiyuq kanqaku? Wakin runakunam bibliapi willakuykunawan consuelasqa tarikunku, qatiqninpim chaymanta yachasun. Bibliapiqa kantaqmi allinta kawsakunapaq yachachikuykunapas chaykunam yanapawanchik kusisqa kawsakunapaq. Joe hinaspa Martin sutiyuq runakunata imayna yanapasqanmantayá qawasun.
BIBLIAM IMAYNA KAWSASQANTA CAMBIARQA
Joemantam qillqakunata waqaychana wasipi llamkaq Cindi nirqa: “Payqa rikchakuwarqa allin yuyayniyuq, respetakuq chaynataq mana hatunchakuq kasqanpaqmi”, nispa. Cindiqa Jehova Diospa testigon kasqanraykum chay runaman quq Willakuq hinaspa ¡Rikchariy! qillqakunata. Kallpancharqam testigokunapa huñunakuyninman rinanpaq. Huñunakuyman Joe riruptinmi kuyakuywan chaskiykurqaku chaymi huñunakuyman riytaqa mana saqirqachu. Huk kaqnin testigo bibliata estudiananpaq munachiptinmi payqa chaylla estudiayta qallaykurqa.
Biblia estudiasqanmi Joeta yanaparqa allintaña kawsakunanpaq
Bibliamanta yachasqanqa anchatam consuelarqa. Payqa bibliapa nisqantam kasukuyta qallaykurqa hinaspam mana allin kawsayninta saqirqa. Huknin yachachikuypim yacharurqa vidaqa Diospa quwasqanchik kasqanta chaymi musyakururqa cigarrota pitaspaqa vidanta mana kuyasqanta hinaspa kikillan mana allinta ruwakusqanmantapas (Salmo 36:9). Bibliaqa nintaqmi: “Aychanchikpi [...] tukuy mana allinmantayá chuyanchakusun”, nispa (2 Corintios 7:1). Chaywanmi saqirqa cigarro pitayninta chayna ruwasqanqa yanaparqam sanoyananpaq qullqintapas yanqa mana gastananpaq.
Joeqa kasukurqataqmi llamkaychik nispa bibliapa nisqanta, chaymi payqa llamkapakunapaq maskayta qallaykurqa (1 Tesalonicenses 4:11, 12).b Payqa entienderurqam bibliapa kayna nisqantapas, “Runapaq allinqa kanman mikukuyllam, tomakuyllam chaynataq llamkasqanmanta kusikuyllam” (Eclesiastes 2:24). Llamkayqa kusichiwanchikmi yanapawanchiktaqmi mana kapuqniyuqkunata yanapaykunapaqpas (Efesios 4:28).
Cindim willakun “Joe kallpanchakusqanta qawaspankum iñiqmasiykuna yanapayta qallaykurqaku, wakinkum yanaparqaku wasita gobierno qunapaq papelkuna ruwaypi chaynataq gobiernopa qusqan huk yanapakuykunatapas chaskinanpaq” nispa. Tiempopa risqanman hinam Joeqa bautizakuspa Jehova Diospa testigonña karqa. Kunanqa hukkunatam yanapan Diospa palabran vidanta imayna cambiasqanmanta willakuspa, paykunapas bibliapa yachachisqanta kasukunankupaq (Proverbios 3:13, 14).
ALLIN KAWSAKUYTAM TARIRURQA
Martin sutiyuq runapas 20 watanpi kachkaspanmi kusisqa kawsakuyta maskarqa, paymi nirqa: “Achka religionkunamanmi rirqani hinaspapas yachaysapa runakunapa qillqasqankunatam leeyta qallaykurqani. chaymantapas drogakuytam qallaykurqani ichaqa manam llakisqa tarikusqaymantaqa hawkayachiwarqachu”, nispa. Payqa California llaqtamanmi astakurqa chaymantañataq Hawái nisqanku sumaq llaqtaman. Hawái llaqta sumaq kaptinpas manam kusikuytaqa tarirqachu. Paymi nirqa: “Llumpay hukmanyasqa tarikusqayraykum wañuruytaña munarqani”, nispa. Chayna tarikuspanmi Diosta kaynata mañakurqa: “Kaspaykiqa, qamta riqsinaypaq yanapaykuway”, nispa.
Martinpas kunanqa kusisqañam kawsakun
Martinqa chaynata mañakuspanmi yuyarirurqa Jehová Diospa testigonkunapaq huñunakunanku wasinpa punkunta pasasqanmanta. Chaymi imamanta chaypi yachachisqankuta yachayta munaspan rirqa. Paymi nin: “Ñuqaqa barbasapa hinaspa chukchasapam karqani pachaytapas achka killañam mana mudakurqanichu, chayna kaptiypas kuyakuywanmi chaskiykuwarqaku”, nispa. Biblia estudiananpaq munachiktinkum payqa estudiayta qallaykurqa, estudiananpaqmi rirqa lamar quchapa patanpi wasinmanta llaqtapa plazankama.
Martinqa bibliata estudiaspanmi tapukuyninkunapa kutichiyninkunamanta yacharurqa. Chaywanmi kusisqa sunquña tarikurqa, yacharurqataqmi Jesuspa kayna nisqanmantapas “mayna kusisqam ‘Diostam necesitani’ niqkunaqa, paykunapamiki Diospa munaychakusqanqa” (Mateo 5:3). Payqa allin kawsakuytam tarirurqa.
Kusisqa kasqantam sutillata qawarqaku. Martinqa imayna kawsayninta cambiananpaqmi Joe hina bibliapi yachachikuykunata kasukuyta qallaykurqa. Rikchayninpipas chaynataq pachakuyninpipas allichakuytam qallaykurqa, chaymantapas testigokunapa yanapayninwanmi llamkayta hinaspa maypi yachananpaq huk wasita tarirurqa. Martinmi willakun “runakunaqa manañam sutichawarqañachu ‘plazapi puñuq’ nispaqa. Manaña ñawpaqpi hina kawsasqayta qawaspankum anchata admirakurqaku”, nispa.
Martinqa Argentina nacionninman kutispanmi bautizakurqa Jehova Diospa testigonña kananpaq. Kunanqa paypas hukkunatam yanapan allin kawsakuyta tarinankupaq.
HAMUQ TIEMPOPIQA LLIW RUNAKUNAM WASIYUQ KANQAKU
Diosmanta willakuq Jeremiaspas sasachakuy tiempopim kawsarqa. Huk law nacionmanta mana llakipayakuq kamachiqmi Jeremiaspa llaqtanman yaykuruspa llaqtamasinkunata presocharuspa serviente kanankupaq aparurqa (Lamentaciones 1:3). Jeremiastam mana aparqakuchu, ichaqa mana imayuqmi qiparurqa chaymi Diosta kaynata mañakurqa: ‘Ñakarisqaytawan [mana wasiyuq kasqaytayá] yuyariy’, nispa (Lamentaciones 3:19).
Chayna tarikuspanpas Jeremiasqa manam llumpaytaqa hukmanyarqachu. ¿Imanasqa? Payqa yacharqam Dios mana qunqarunanmanta (Jeremias 1:8). Diospa palabranta estudiasqanwanmi yacharqa ñakariqkunatawan muchuypi kaqkunata yanapananmanta (Salmo 37:10, 11).
Chayqa cumplikunqam, ichaqa manam kay allpapi gobiernokuna kallpanchakusqanraykuchu, kaytaqa ruwanqa Dios kay pachata kamachimuspanmi (Daniel 7:13, 14). Diosqa churin Jesucristowanmi kamachimunqa, Jesucristo kay pachapi kaspanmi wakchakunata llakipayaspa yanaparqa (Lucas 7:22; 14:13). Kay pachata kamachimuptinmi, ‘tiemponpi iklliriq pasto hina rikurinqa allin kawsakuyqa’ hinaspam ‘miranqa hawka kawsakuyqa’. Jesucristoqa “libraykunqam qayakuq wakcha runataqa. Payqa libraykunqam mana yanapasqa runataqa [...]. Dañasqa kanankumantam payqa wakchakunata libraykunqa” (Salmo 72:7, 12, 14).
“Wasikunatam hatarichinqaku hinaspam chaypi yachanqaku” (Isaias 65:21)
Jesucristo yachachispanqa allpa pachata Dios kamachimunanmantam astawan willakurqa (Lucas 4:43). Chaymi runakuna Diosta kaynata mañakunankupaq yachachirqa: “Kamachimuyniki hamuchun. Munasqaykiyá ruwasqa kachun kay pachapipas hanaq pachapi hina”, nispa (Mateo 6:9, 10, NM). Diosta kasukuqkunaqa, ¿imaynataq kawsakunqaku kay pachata kamachimuptin? Bibliam qawachiwanchik imayna kananmanta:
‘Wasikunatam hatarichinqaku hinaspam chaypi yachanqaku. Uvas huertakunatam plantanqaku hinaspam rurunta mikunqaku. Wasikunatam hatarichinqaku ichaqa manam sapaq runakuna yachananpaqñachu. Uvas huertakunatam plantanqaku ichaqa manam sapaq runakuna rurun mikunanpaqñachu [...]. Akllakusqaykunaqa llamkasqankunapa ruruntam hurqunqa’ (Isaias 65:21, 22).
“Sapakamam uvas plantankupa llantuyninpi tiyakunqaku. Sapakamam higos sachankupa llantuyninpi tiyakunqaku. Manaña pipapas manchachisqanmi hawkaña kakunqaku. Llapallan Kamachiq Tayta Dios rimarisqanraykum. chaynaqa kanqaku” (Miqueas 4:4).
Kay sumaq willakuykunaqa yanapawanchikmi ima sasachakuywanpas llumpayta mana hukmanyarunapaq. Joe hinaspa Martinta hinam bibliapi yachachikuykunata kasukuyqa yanapawasun sasachakuyninchikkunata atipanapaq chaynataq kusisqa kawsakunapaqpas. Unanchawaqninchik Jehova Diosmi kaynata prometewanchik: “Segurom kawsakunqa pipas uyariwaqniyqa. Mana allinmantapas manam manchakunqachu”, nispa (Proverbios 1:33). ¡Chayna prometesqantaqa qampas chaskiwaqmi!
a Llaqtankupi utaq nacionninkupi wañuchinakuy kaptinmi wasinkuta saqispa wara-waranqantin runakuna amparakunankupaq huk law nacionkunaman ayqikunku. Chayna sasachakuymantam qillqarqaku hina kay qillqapi (¡Despertad! 22 de enero de 2002).
b ‘Llamkayta mana munaqqa’ manam Diospa agradonpaqchu (2 Tesalonicenses 3:10). Ichaqa llakipayanmi yuyaqyaruspa utaq imawanpas unqusqanrayku manaña llamkay atiqkunataqa.