Diosmanta chaskisqanchik herencia
“[Kaymi] serviqniykunapa herencianqa” (IS. 54:17).
1. ¿Imatam Jehova Diosqa kuyawasqanchikrayku Palabranpi waqaycharqa?
“WIÑAYPAQ kawsaq” Jehova Diosqa niwanchikmi wiñay kawsayta haypanapaq ima ruwananchikmanta. Chay kamachikuykunaqa manam cambianqachu, ¿imanasqa? Diospa ‘palabran wiña-wiñaypaq takyasqanraykum’ (1 Ped. 1:23 NM, 24, 25). ¡Anchatamá kusikunchik chay kamachikuykunata Palabranpi otaq Bibliapi waqaychasqanmantaqa! Chayna ruwasqanwanmi qawachiwanchik ancha kuyawasqanchikta.
2. ¿Imatam Jehova Diosqa Palabranpi waqaycharqa llaqtan servichikunanpaq?
2 Diosqa munanmi sutinta llaqtan rimananta, chaymi Palabranpi waqaycharqa. Cielokunatawan kay Pachata Dios unanchasqanmanta Bibliapa willakusqanpim chay sutinqa chayllaraq rikurin (Gen. 2:4, NM). Chaymantañataqmi achka kutita qellqasqa karqa Chunka Kamachikuykunapa kasqan rumi tablakunapi. Punta Kamachikuymi kaynata nispan qallarin: “Ñoqam Jehova Diosniki kani”, nispa (Ex. 20:1-17, NM). Tukuy atiyniyoq Jehova Diosqa Palabrantawan sutintam waqaycharqa chinkarachinanpaq tukuyta Satanas ruwaptinpas (Sal. 73:28).
3. ¿Imatawanraqmi Jehova Diosqa waqaycharqa achkipi hina purinanchikpaq?
3 Jehova Diosqa Palabranpitaqmi waqaycharqa cheqap yachachikuyninkunatapas. Anchatam kusikunchik chay achki hina cheqap yachachikuykunapi purisqanchikmanta (leey Salmo 43:3, 4). Yaqa lliw runakuna pantay yachachikuykunawan tutayaypi hina kaptinkupas, ñoqanchikqa achkipi hinam cheqap yachachikuykunawan kawsanchik (1 Juan 1:6, 7).
ANCHA CHANINNIYOQ HERENCIAYOQMI KANCHIK
4, 5. ¿Ima sutitam apanchik 1931 watamantapacha?
4 Cheqap cristianokunaqa chaninniyoq herenciayoqmi kanchik. Herenciaqa tayta-mamakunapa mirayninkunaman imapas saqesqanmi. Ñoqanchikpas Diosmantam herenciata hina chaskirqanchik, chaykunamanta wakinmi Diospa Palabranmanta hinaspa munayninkunamanta allintapuni entiendeyninchik. Chaymantapas kantaqmi huk ancha chaninniyoq herencianchikpas.
Ancha kusikunapaqmi karqa 1931 watapi apakuq asambleapi Jehova Diospa testigonkuna niq sutita chaskisqanchikqa
5 Chay herencianchikmantam, 1931 watapi Estados Unidos nacionpa Columbus (Ohio) sutiyoq llaqtanpi apakuq asamblea rimarqa. Chay asambleapaq programapim JW nisqa letrakuna rikurirqa. Huk cristianam nirqa: “Iñiqmasinchikkunam chay letrakuna ima ninan kasqanta yachayta munarqaku”, nispa. Julio killapi 26 domingo punchaw chayaramuptinmi chayllaraq yachakurqa chay ima ninan kasqanmanta. Chay punchawpim willakurqa Biblia Estudiaqkuna nisqawan manaña sutichasqa kananchikmanta, aswanqa Bibliapa nisqanman hina Jehova Diospa testigonkuna niq sutitaña apananchikmanta (ingles rimaypiqa Jehovah’s Witnesses). Ancha kusikunapaq punchawmi karqa (leey Isaias 43:12). Huk iñiqmasinchikmi nin: “Manam haykapipas qonqasaqchu chaypi kaqkuna ancha kusikuywan taqllakusqankutaqa”, nispa. Manam ima religionpas chay sutitaqa apayta munarqachu, ñoqanchikmi ichaqa kusikuywan pusaq chunka wata masninña chay sutita apachkanchik. ¡Mayna sumaqmá Jehova Diospa testigon kayqa!
6. ¿Imakunaraqtaq herencianchik kanman?
6 Herencianchikpa huk partentaqmi Diospa ñawpaq tiempopi serviqninkunamanta willakuykunapas, chaytam tarinchik Bibliapi. Rimarisun Abrahanmanta, Isaacmanta hinaspa Jacobmanta. Paykunaqa familiankunawanchá rimaqku Jehova Diospa munayninman hina imayna kawsanankumanta. Chayraykuchá Joseypas huchallikunanpaq huk warmi hikutaptin qepancharqa, chaynapi “Diospa contranpi” mana huchallikunanpaq (Gen. 39:7-9). Punta cristianokunaqa Diospa yachachikuyninkunatam willanakuqku. Pablopas Jesuspa nisqanman hinam congregacionkunaman willarqa Señorpa Santa Cenanta imayna ruwanankupaq (1 Cor. 11:2, 23). Kunan tiempopi “cheqap espiritupi” Diosta imayna yupaychanapaqqa Palabranpim kachkan (leey Juan 4:23, 24). Yaqa llapallan runakunam Bibliapa yachachikuyninkunawan yanapachikuytaqa atinmanku, ichaqa ñoqanchikmi astawanqa chaninchanchik.
7. ¿Diospa ima sumaq prometewasqanchikmi kachkan chaskisqanchik herenciapi?
7 Diosmanta chaskisqanchik herenciaqa kanmantaqmi kunan tiempopi Jehova Diospa serviqninkunamanta willakuykunapas, chaykunam qawachiwanchik Jehova Dios ñoqanchikwan kasqanta (Sal. 118:7). Qellqanchikkunapi paykunamanta leespanchikmi kallpanchasqa tarikunchik qatikachasqa tarikuspanchikpas. Diosmanta herencianchikqa astawanraqmi yapakuchkan, huk kaqninmi Diospa kay sumaq prometewasqanchik: “Ichaqa manam pipas contraykipi atirqachu arma rurayta. Manam atirqachu wañuchisunaykipaq arma rurayta. Juzgadopi llapallan acusaqnikikunam juiciopi vencesqa kanqa. Ñoqa Tayta Diosmi kaynata nini: Serviqniykunapa herencianqa chaynam kanqa. Chaynam ñoqapa salvasqaykunaqa kanqa”, nispa (Is. 54:17). Satanaspa imapas contranchikpi ruwasqanqa manam wiñaypaqchu kanqa.
8. ¿Imatam kay yachachikuypiwan qatiqnin yachachikuypi qawasun?
8 Satanasqa tukuyta ruwaspanmi Diospa Palabranta, Jehova sutita chaynataq cheqap yachachikuykunata chinkarachiyta munarqa. Jehova Diospa qayllanpiqa Satanasqa manam imaniraqpas kanchu, Diosmi Satanaspa tukuy imapas ruwananpaq kaqkunata yanqacharun. Kay yachachikuypiwan qatiqnin yachachikuypim qawasun Jehova Dios Palabranta waqaychananpaq hinaspa sutintawan cheqap yachachikuyta reqsinapaq ima ruwasqanmanta.
¿IMAYNATAM DIOSQA PALABRANTA WAQAYCHARQA?
9-11. ¿Imaynatam Jehova Diosqa Palabranta waqaycharqa?
9 Jehova Diosqa Palabrantam waqaycharqa mana imawanpas chinkachisqa kananpaq. Catolica iglesiapi punta apaqkunam mana munaqkuchu runakuna Bibliata leenankuta. Paykunaqa nirqakum runakuna Bibliata leeptinkuqa sasachakuykuna rikurinanta. Chaymi 1242 watapi paykunaqa huk kamachikuyta horqorqaku runakunapa rimayninkupi lliw Bibliakuna kañasqa kananpaq. Chayna kaqlla kamachikuykunatam horqorqaku 1816, 1824 hinaspa 1832 watakunapipas.
10 Bibliaqa kunan tiemponchikkamam hinalla kachkan tukuy imakunata ruwaspanku chinkarachiyta munaptinkupas. 1382 watakunapim John Wyclef hinaspa yanapaqninkuna ingles rimayman Bibliata chayllaraq tikrayta qallaykurqaku. William Tyndale sutiyoq runapas Biblia tikraqmi karqa, paytam wañurachirqaku 1536 kaq watapi. Willakusqankuman hinaqa, qerupi watasqa kachkaspansi kaynata nisqa: “Señorlláy, Inglaterra nacionpi reypa ñawintayá kichaykuy”, nispa. Chaymantam teqoruspanku kañaykurqaku.
11 Miles Coverdale sutiyoq runapas 1535 watapim ingles rimayman Bibliata tikrarqa. Payqa Tyndale sutiyoq runapa tikrasqan Bibliata qawaspanmi wakin partenkunata tikrarqa. Bibliapi wakin qellqakunataqa tikrarqataqmi latín rimaypi Bibliata servichikuspan hinaspa Martín Lutero sutiyoq runapa alemán rimayman Biblia tikrasqanta servichikuspanpas. Kunan tiempopiqa Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras nisqa Bibliatam achka runakuna chaninchanku chaylla entiendenapaq kasqanrayku, imam kaqta tikrasqankurayku hinaspa mana sasachakuspalla runakunaman yachachinapaq kasqanrayku. Anchatam kusikunchik pi runapas nitaq Satanaspas Diospa Palabranta mana chinkachiy atisqankumanta.
DIOSMI SUTINTA WAQAYCHARQA
Tyndale sutiyoq runa hinam achka runakunapas Diospa Palabranrayku wañuchisqa karqaku
12. ¿Imaynatam Traducción del Nuevo Mundo sutiyoq Biblia Diospa sutinta waqaycharqa?
12 Jehova Diosqa manam saqerqachu lliw Bibliakunamanta sutin qechusqa kanantaqa. Traducción del Nuevo Mundo sutiyoq Bibliata tikraqkunaqa kallpanchakurqakum ñawpaq Bibliakunapi maypi rikurisqanman hina Jehova sutita churanankupaq. Diospa sutinqa Genesismanta Malaquias librokamam 6.973 kutita rikurin, Mateomanta Apocalipsis librokamañataqmi 237 kutita. Traducción del Nuevo Mundo sutiyoq Bibliaqa 116 rimaykunapim llapallan otaq partellanpas tikrasqa kachkan, hinaspapas 178.545.862 masninñam lloqsirun.
13. ¿Imanasqam mana iskayrayachwanchu Diospa sutinta punta tayta-mamanchikkuna rimasqankumanta?
13 Punta tayta-mamanchik Adanwan Evaqa yacharqakum Diospa sutintaqa hinaspapas Bibliapa nisqanman hinaqa rimarqakum. Chaymantapas, Sinchi Para pasaytam Camqa taytan Noeyta mana respetasqanta qawachirqa, chaymi Noey kaynata nirqa: “Sempa yupaychasqan Jehova Diosyá alabasqa kachun, Canaanñataqyá [Campa churin] paypa sirvienten kachun”, nispa (Gen. 4:1, NM; 9:26, NM). Kikin Jehova Diosmi nirqa: “Ñoqam Jehova Dios kani. Chayna sutiyoq Diosmi kani. Hukkunata yupaychanankutaqa manam saqesaqchu”, nispa. Nirqataqmi: “Ñoqallam Jehova Diosqa kani, manam hukqa kanchu. Ñoqamanta sapaq Diosqa manam kanchu”, nispa (Is. 42:8, NM; 45:5, NM). Jehova Diosqa sutintam waqaycharqa lliw runakuna reqsinankupaq, hinaspa ancha kusikunapaqmi sutinta rimayqa chaynataq paypa testigon kaypas. ¿Manachu anchata kusikunchik Diospa sutinta apaspanchik? (Sal. 20:5.)
14. ¿Imakunapiraqtaq Diospa sutinqa rikurin?
14 Diospa sutinqa manam Bibliallapichu tarikun. Rimarisun Estela de Mesá otaq Piedra Moabita sutiyoq rumimanta, chay rumitam Dhiban (Dibón) nisqa sutiyoq llaqtapi tarirurqaku, chay llaqtaqa kachkan Kachi Qochapa inti qespimunan lawninpim (21 kilometropi). Chay rumipim Israel nacionmanta Omri sutiyoq reypa sutin qellqasqa kachkan, qellqasqataqmi kachkan Israel nacionpa contranpi Moab nacionniyoq Mesa sutiyoq rey hoqarikusqanmantapas (1 Rey. 16:28; 2 Rey. 1:1; 3:4, 5). Chaymantapas, chay rumipiqa qellqasqataqmi kachkan hebreo rimaypi tawa letrakunawan Diospa sutinpas. Chay tawa letrakunaqa achka kutitam rikurin Cartas de Lakís nisqapipas, chayqa Israel nacionpim tarisqa karqa.
15. ¿Imataq Septuaginta nisqaqa, hinaspa imanasqataq ruwakurqa?
15 Yaqa 2000 wata masnin ñawpaqtaraqmi, hebreo rimaypi Diospa Palabranqa griego rimayman tikrasqa karqa, chaytam sutichanku Septuaginta nispa. ¿Imanasqamá griego rimaymanqa tikrarqaku? Judiokunaqa Babilonia nacionpim 70 wata preso karqaku. 537 kaq watapi (c.t.ñ.) librasqa kaspankum wakinkuqa hina Babilonia nacionpi qepakurqaku. Ichaqa tiempopa risqanman hinam Egipto nacionpi kaq Alejandría llaqtaman achka judiokuna astakurqaku, chaypi runakunaqa griego rimaytam rimaqku. Chay judiokunaqa munarqakum hebreo rimaypi Diospa Palabranta griego rimayman tikranankuta. Chay Septuaginta Bibliapa wakin copiankunapim hebreo rimaypi Diospa sutin rikurin.
16. Rimarimuy 1640 kaq watapi ruwakusqan libropi Diospa sutin imayna rikurisqanmanta.
16 América del Norte nisqa lawpi chayllaraq ruwakusqan qellqaqa Salmos librom karqa, chaypim Diospa sutin rikurirqa. Chay Salmos libroqa hebreo rimaymanta ingles rimayman tikrasqam karqa. Chaytam suticharqaku Bay Psalm Book (Libro de Salmos de la Bahía) nisqawan, hinaspam achkanpi chayllaraq ruwasqa karqa 1640 kaq watapi. Chay libropi Diospa sutin rikurisqanmi tarikun Salmo 1:1, 2 nisqanpi, chaypim Diospa sutin qellqasqa kachkan Iehovah nispa. Chay textopim nin kusisqa runa mana allin runakunapa consejasqanta mana chaskisqanta, aswanqa Jehova Diospa kamachikuyninkunata kuyasqanta. Kaymanta astawan yachanaykipaq qaway El nombre divino que durará para siempre nisqa folletota.
¿IMAYNATAM DIOSQA CHEQAP YACHACHIKUYKUNATA WAQAYCHARQA?
17, 18. a) ¿Imataq cheqapqa? b) ¿Imataq ‘cheqap allin noticiakunaqa’?
17 Kusikuywanmi Jehova Diostaqa servinchik, payqa cheqap kaqkunapa Diosninmi (Sal. 31:5, NM). ¿Imataq cheqapqa? Imapas pasakusqanmanta willakuymi. Hebreo rimaypi hinaspa griego rimaypi Diospa Palabran “cheqap” kaqmanta rimaspanqa, imam kaqmanta hinaspa confianapaq kaqmantam rimachkan.
18 Jehova Diosqa Bibliapa cheqap yachachikuyninkunatam waqaycharqa, yanapawanchiktaqmi astawanraq yachanapaq (2 Juan 1, 2). Cheqap yachachikuykunataqa astawanraqmi kunanqa entiendechkanchik. ¿Imanasqa? Bibliam nin: “Allin ruraqkunapa vidanqa chayraq achikyamuchkaq hinam. Inti qespiramuspan aswan-aswan punchawyaruq hinam”, nispa (Prov. 4:18). Jesusmi Taytanta mañakuspan kaynata nirqa: “Palabraykiqariki cheqapmi”, nispa (Juan 17:17). Diospa Palabranpiqa tarikunmi ‘cheqap allin noticiakuna’ otaq cristianokunapaq llapallan cheqap yachachikuykuna (Gal. 2:14). Cheqap yachachikuykunaqa yachachintaqmi Jehova Diospa sutinmanta, Diospa llapallan kamachiq kasqanmanta, rantinchikpi Jesuspa wañukusqanmanta, kawsarimuymanta hinaspa Diospa Gobiernonmantapas. Qatiqninpi qawasun cheqap yachachikuykunata Satanas chinkarachiyta munaptinpas Jehova Dios imayna waqaychasqanmanta.
DIOSMI HARKAN CHEQAP YACHACHIKUY MANA CHINKACHISQA KANANPAQ
19, 20. ¿Pitaq Nimrodqa karqa, hinaspa ima tanteasqankutam Dios yanqachakururqa?
19 Noeypa tiemponpi Sinchi Para pasaytam, purun animalkuna hapiq kallpasapa Nimrod sutiyoq runa Jehova Diospa contranpi hatarirurqa (Gen. 10:9). Nimrodqa Jehova Diospa enemigonmi, chayna kaspanmi Satanasta yupaychachkarqa. Chaynallatataqmi Jesuspa enemigonkunapas karqaku. Paykunatam Jesus nirqa: “Qamkunapa taytaykichikqa diablom chaymi paypa munasqallanta rurankichik. [. . .] Payqa llullalla rimaqmi mana cheqappi kasqanrayku”, nispa (Juan 8:44).
20 Nimrodqa Babel llaqtata hinaspa Tigris chaynataq Eufrates sutiyoq mayukunapa waqtanpi kaq llaqtakunatam munaychakurqa (Gen. 10:10). Paychá Babel llaqtatawan torrentapas hatarichirqa, chayqa karqa yaqa 2269 kaq watapim (c.t.ñ.). Diosqa munarqam kay Pachaman runakuna huntanankuta, Nimrodpa runankunam ichaqa Diospa munayninpa contranpi churakuspanku kaynata nirqaku: “Hatarichisunchikyá llaqtata, perqasuntaqyá cielokama haypaq torretapas chaynapi ancha reqsisqa kananchikpaq. Yanqañataqmi tukuy hinastinman kay pachapi cheqeruchwanchik”, nispa. Ichaqa Jehova Diosmi rimayninkuta pantarachispan chay tanteasqankuta yanqacharurqa, chaymi torre hatarichiyta munaqkunaqa tukuy hinastinman cheqerurqaku (Gen. 11:1-4, 8, 9). Satanasqa munarqam cheqap yupaychayta chinkarachispan lliw runakuna payta yupaychanankuta. Jehova Diosmi ichaqa waqaycharqa cheqap yupaychaytaqa, kunan tiemponchikpipas hinallam achka runakuna Jehova Diosta yupaychachkanku.
21, 22. a) ¿Imanasqataq pantay religionkunaqa mana haykapipas atirqakuchu cheqap religionta chinkarachiyta? b) ¿Imamantam qatiqnin yachachikuypi qawasun?
21 Pantay religionkunaqa manamá haykapipas atirqakuchu cheqap religionta chinkarachiytaqa. ¿Imanasqa? Yachachiwaqninchik Jehova Dios Palabranta waqaychananpaq tukuyta ruwasqanraykum. Paymi lliw runakunaman sutinta reqsichirqa, hinallataqmi cheqap yachachikuykunata reqsichiwanchik (Is. 30:20, 21). Diospa munasqanman hina servispanchikqa kusisqam tarikunchik. Chayraykum iñiyninchikpi rikchan-rikchanlla kananchik, hapipakunanchiktaqmi Jehova Diospi hinaspa chuya espiritunwan yanapawasqanchikpipas.
22 Qatiqnin yachachikuypim qawasunchik pantay yachachikuykuna imayna rikurimusqanmanta hinaspa Bibliapa yachachikuyninwan imayna yanqachakusqanmantapas. Qawasuntaqmi ancha chaninniyoq yachachikuykunawan Jehova Dios bendeciwasqanchikmanta, chaykunapas paymanta chaskisqanchik herencianchikkunam.